Temat interpretacji
Ustalenie czy usługi świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski, udokumentowanie ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE oraz brak obowiązku wykazywania sprzedaży z tytułu usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:
I.prawidłowe w zakresie:
‒ustalenia czy usługi świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski,
‒udokumentowania ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE,
‒braku obowiązku wykazywania sprzedaży z tytułu usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE,
II.nieprawidłowe w zakresie:
‒udokumentowania ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
‒ustalenia czy usługi świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski,
‒udokumentowania ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE,
‒braku obowiązku wykazywania sprzedaży z tytułu usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 października 2022 r. (wpływ 17 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
… sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca) jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego od osób prawnych i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
W ramach działalności gospodarczej Spółka zawarła umowy z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego UE – Malcie (dalej: Ubezpieczyciel UE1), podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego UE – Niemcy (dalej: Ubezpieczyciel UE2) oraz z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim UE – Lichtenstein (dalej: Ubezpieczyciel spoza UE). Ubezpieczyciel UE1 oraz Ubezpieczyciel UE2 zwani są łącznie Ubezpieczycielami z UE.
Z Ubezpieczycielem UE1 Wnioskodawca zawarł umowę agencyjną, w ramach której wykonuje czynności agencyjne tj. wykonywanie czynności faktycznych i prawnych związanych z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia w szczególności składanie ofert lub wykonywanie innych czynności przygotowawczych prowadzących do zawarcia i wykonania umów ubezpieczenia i gwarancji, zawieranie i wykonywanie umów ubezpieczenia i gwarancji w imieniu i na rzecz Ubezpieczyciela jako pełnomocnik Ubezpieczyciela, pobór składek ubezpieczeniowych i przekazywanie ich Ubezpieczycielowi, udzielanie informacji o zasadach likwidacji szkód przez Ubezpieczyciela. Umowa z Ubezpieczycielem UE1 została zawarta za pośrednictwem spółki z o.o. z siedzibą w Polsce będącej jego przedstawicielem upoważnionym do zawarcia umowy z Wnioskodawcą, jak również prowadzenia spraw dotyczących reklamacji etc.
Z ubezpieczycielem UE2 Wnioskodawca zawarł umowę ramową dotyczącą pośrednictwa przy zawieraniu umów ubezpieczenia na podstawie, której Wnioskodawca wykonuje takie czynności jak składanie ofert lub wykonywanie innych czynności przygotowawczych prowadzących do zawarcia i wykonania umów ubezpieczenia i gwarancji, zawieranie i wykonywanie umów ubezpieczenia i gwarancji w imieniu i na rzecz Ubezpieczyciela jako pełnomocnik Ubezpieczyciela, pobór składek ubezpieczeniowych i przekazywanie ich Ubezpieczycielowi, udzielanie informacji o zasadach likwidacji szkód przez Ubezpieczyciela.
Z Ubezpieczycielem spoza UE Wnioskodawca zawarł umowę agencyjną, na podstawie której Wnioskodawca informuje klientów o ofercie Ubezpieczyciela, gromadzi dokumenty klientów, zawiera w imieniu i na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE umowy z klientami, pobiera składki od klientów. Umowa z Ubezpieczycielem spoza UE została zawarta za pośrednictwem spółki z o.o. z siedzibą w Polsce będącej jego przedstawicielem upoważnionym do zawarcia umowy z Wnioskodawcą, jak również prowadzenia spraw dotyczących reklamacji etc.
Spółce z tytułu wykonywania opisanych powyżej czynności należne jest wynagrodzenie. Jest ono wypłacane wyłącznie w formie prowizji i należne łącznie z tytułu wykonania wszystkich czynności przewidzianych w UP. Prowizja nie jest w żaden sposób uzależniona od ilości czy zakresu wykonanych usług, ale obliczana jest od wartości zainkasowanych składek.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE. Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze na terytorium państw, w których Ubezpieczyciele z UE oraz Ubezpieczyciel spoza UE posiadają siedzibę działalności gospodarczej tj. na terytorium Malty, Niemiec lub Lichtenstein. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej rejestrowanej na terytorium Malty, Niemiec lub Lichtenstein na podstawie odrębnych przepisów.
Ubezpieczyciele z UE są zarejestrowani dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium Niemiec oraz Malty – w państwach swych siedzib. Ubezpieczyciele z UE nie są osobami prawnymi niebędącymi podatnikami podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanymi na potrzeby podatku od wartości dodanej. Ubezpieczyciele z UE oraz Ubezpieczyciel spoza UE są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie świadczy usług, o których mowa we wniosku na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej każdego z ww. podmiotów (tj. Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE), które znajduje się w innym miejscu niż siedziba działalności gospodarczej każdego z tych podmiotów. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi, objęte zakresem wniosku, w sytuacji świadczenia ich poza terytorium kraju, są zwolnione od podatku od wartości dodanej.
Z tytułu świadczonych przez Wnioskodawcę usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczycieli z UE, w sytuacji świadczenia ich poza terytorium kraju, zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca. W związku ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczycieli z UE, wystawiana jest faktura dokumentująca te czynności przez usługobiorcę w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy.
Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 Ustawy VAT podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
W myśl art. 86 ust. 9 ustawy VAT podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą czynności zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41, wykonywanych na terytorium kraju, w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług zgodnie z art. 28b lub art. 28l jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem że podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT zwolnione z podatku VAT są usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.
Mając na uwadze, że usługi świadczone na rzecz Ubezpieczyciela z UE stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, które gdyby były świadczone na terytorium Polski, byłyby zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT to Wnioskodawca na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT nie będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT w odniesieniu do usług i towarów nabytych w związku z wykonywaniem tych czynności.
Jednocześnie w przypadku świadczenia na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT, to Wnioskodawca na podstawie art. 86 ust. 9 ustawy VAT będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT w odniesieniu do usług i towarów nabytych w związku z wykonywaniem tych czynności. Spółka nie posiada dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Pytania
1.Czy usługi opisane w stanie faktycznym, świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski?
2.Czy Spółka jest uprawniona dokumentować usługi opisane w stanie faktycznym, świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE fakturami bez stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto, ale z adnotacją "odwrotne obciążenie"?
3.Czy Spółka powinna wykazywać sprzedaż z tytułu usług opisanych w stanie faktycznym, świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE jako dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
1.Usługi opisane w stanie faktycznym, świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE nie podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski.
2.Spółka jest uprawniona dokumentować usługi opisane w stanie faktycznym, świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE fakturami bez stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto, ale z adnotacją "odwrotne obciążenie".
3.Spółka nie powinna wykazywać sprzedaży z tytułu usług opisanych w stanie faktycznym, świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE jako dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2.eksport towarów;
3.import towarów na terytorium kraju;
4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
W przypadku świadczenia usług od określonego na podstawie przepisów ustawy miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w Rozdziale 3 Dział V ustawy o podatku od towarów i usług.
Na potrzeby stosowania przepisów ustawy dot. miejsca świadczenia, zgodnie z art. 28a ustawy,
1.ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a.podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b.osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2.podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Generalna zasada dotycząca miejsca świadczenia usług (na rzecz podatników w rozumieniu art. 28a ustawy) została określona w art. 28b ust. 1 ustawy. W oparciu o ten przepis, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Przy czym w myśl art. 28b ust. 2 ustawy w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Natomiast w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28b ust. 3 ustawy).
Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług, do których nie znajduje zastosowanie art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, że usługi opisane we wniosku świadczone są na rzecz Ubezpieczycieli z UE – podmiotów maltańskiego oraz niemieckiego jak również Ubezpieczyciela spoza UE podmiot z Lichtenstein, spełniających definicję podatnika, zawartą w art. 28a ustawy.
Jednocześnie, zagraniczne podmioty, na rzecz których świadczone są usługi nie posiadają w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Przy tym należy zauważyć, że względem realizowanych przez Wnioskodawcę usług opisanych we wniosku szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług wynikające z art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy nie mają zastosowania.
Zatem skoro Ubezpieczyciele z UE (podmiot maltański oraz podmiot niemiecki) oraz Ubezpieczyciel spoza UE (podmiot z Lichtenstein) posiadają siedziby poza terytorium kraju, a jednocześnie nie posiadają na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania usług, świadczonych przez Wnioskodawcę, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, jest miejsce w którym Ubezpieczyciele ci posiadają siedzibę działalności gospodarczej tj. terytorium odpowiedni Malty, Niemiec oraz Lichtenstein.
W konsekwencji usługi opisane w stanie faktycznym świadczone na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE oraz Ubezpieczycieli z UE nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.
Ad. 2
Zgodnie z art. 106a pkt 2 ustawy VAT przepisy rozdziału 1 działu XI "Dokumentacje" stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
a.państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
b.państwa trzeciego.
Na mocy art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi faktura powinna zawierać wyrazy "odwrotne obciążenie".
Zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy faktura może nie zawierać w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a - danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14 (tj. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; stawki podatku; sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku; kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku).
Tym samym w analizowanej sprawie faktura dokumentująca świadczenie usług na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczycieli spoza UE może nie zawierać stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto, natomiast powinna zawierać adnotację "odwrotne obciążenie".
Ad. 3
Art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT stanowi, że podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
Podstawa opodatkowania wynikająca z dostaw towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się za granicami kraju, powinna być wykazywana w ewidencji VAT wyłącznie w zakresie, w jakim na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub art. 86 ust. 9 ustawy o VAT podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek, który został naliczony (z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII rozdz. 6a, 7 lub 9 ustawy o VAT).
Wynika tak z § 10 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia MF z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U poz. 1988). Podobnie ma się rzecz, jeżeli chodzi o ujęcie tych usług w deklaracji VAT (§ 4 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia).
Miejscem świadczenia usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE znajduje się poza terytorium RP. Następnie należy określić czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę są opodatkowane VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.
Stosownie do art. 43 ust. 15 zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1.czynności ściągania długów, w tym factoringu,
2.usług doradztwa,
3.usług w zakresie leasingu.
Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia "pośrednictwa". Pojęcie to było jednak wielokrotnie przedmiotem wykładni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przykładowo, w wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453 Volker Ludwig (dotyczącego pośrednictwa finansowego) Trybunał stwierdził, że pojęcie "pośrednictwa" obejmuje: działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.
W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services, Rec. str. I-10237, pkt 39). Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (zob. - podobnie ww. wyrok w sprawie CSC Financial Services, pkt 40).
W powyższym wyroku TSUE zaakceptował szerokie podejście do czynności, które składają się na pośrednictwo. Trybunał uznał, że z jednej strony w sprawie przed sądem krajowym okoliczność, że DVAG i jej subagent otrzymują wynagrodzenie za wykonane przez nich świadczenia wyłącznie pod warunkiem, że wyszukani przez nich klienci, którzy otrzymali poradę doradcy majątkowego, zawrą umowę kredytową, skłania do postrzegania usługi pośrednictwa jako świadczenia głównego, a usługi doradztwa jedynie jako świadczenia pomocniczego. Z drugiej strony pośrednictwo kredytowe jawi się jako świadczenie decydujące zarówno dla kredytobiorcy, jak i instytucji kredytowych, ponieważ działalność doradztwa majątkowego ma miejsce jedynie w fazie wstępnej i ogranicza się do pomagania klientowi w wyborze tych spośród różnych produktów finansowych, które są najlepiej dostosowane do jego sytuacji i potrzeb. W efekcie Trybunał uznał, że analiza majątkowa klienta, stanowiąca element czynności zmierzających do sprzedaży produktu finansowego, wchodzi w zakres pośrednictwa finansowego. W wyroku z 17 marca 2016 r. w sprawie C-40/15 Aspiro S.A. Trybunał UE stwierdził, że: 35. (...) okoliczność, że (...) Aspiro nie jest brokerem ani agentem ubezpieczeniowym, nie jest decydująca. Formalny status tej spółki nie jest bowiem wystarczający do określenia, czy jej działalność wchodzi w zakres stosowania zwolnienia, czy też nie (...), należy zbadać same cechy danej działalności (...). 37. Do celów tego badania wymagane są dwie przesłanki. W pierwszej kolejności usługodawca powinien pozostawać w stosunku z ubezpieczycielem i ubezpieczonym (wyrok Taksatorringen, C-8/01, EU:C:2003:621, pkt 44). Stosunek ten może być wyłącznie pośredni, jeżeli usługodawca jest podwykonawcą brokera lub agenta (zob. podobnie wyrok J.C.M. Beheer, C-124/07, EU:C:2008:196, pkt 29. W drugiej kolejności jego działalność powinna obejmować istotne aspekty pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem (zob. podobnie wyrok Arthur Andersen, C-472/03, EU:C:2005:135, pkt 33, 36).
Z opisanego orzecznictwa wynika zatem co następuje:
1.pośrednictwo ubezpieczeniowe obejmuje wszelkie czynności, które mają doprowadzić do zawarcia umowy między ubezpieczycielem a ubezpieczonym,
2.nie można tych czynności interpretować wąsko i także takie czynności jak analiza sytuacji finansowej klienta mogą być uznane za element pośrednictwa, jeśli ich celem jest zawarcie umowy ubezpieczenia,
3.elementem pośrednictwa ubezpieczeniowego mogą być także czynności opieki posprzedażowej, o ile są związane ściśle z zawartymi umowami bądź zmierzają do zawarcia nowych umów (np. odnowienia polisy).
Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy oraz orzecznictwo TSUE należy uznać, że świadczone przez Spółkę usługi na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE, gdyby były świadczone na terytorium RP to podlegałyby zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT jako usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. W konsekwencji, w stosunku do usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE nie przysługuje prawo do odliczenia VAT. W konsekwencji usług tych nie należy wykazywać w ewidencji ani w deklaracjach VAT.
Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 30 listopada 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.491.2020.1.IG.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
I.prawidłowe w zakresie:
‒ustalenia czy usługi świadczone na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski,
‒udokumentowania ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE,
‒braku obowiązku wykazywania sprzedaży z tytułu usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE w ewidencji oraz w deklaracjach VAT, w szczególności w JPK oraz VAT-UE,
II.nieprawidłowe w zakresie:
‒udokumentowania ww. usług świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli z UE.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu na terytorium kraju.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:
1)ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2)podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy,
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy,
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
W świetle art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Według art. 28b ust. 3 ustawy:
W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Z okoliczności sprawy wynika, że w ramach działalności gospodarczej zawarli Państwo umowy z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego UE – Malcie (Ubezpieczyciel UE1), podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego UE – Niemcy (Ubezpieczyciel UE2) oraz z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług ubezpieczeniowych z siedzibą na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim UE – Lichtenstein (Ubezpieczyciel spoza UE). Podmioty te są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy.
Zatem miejscem świadczenia wykonywanych przez Państwa usługi jest miejsce, w którym ww. usługobiorcy posiadają siedzibę działalności gospodarczej, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym ww. czynności nie podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski. W konsekwencji, o sposobie opodatkowania tych świadczeń decydują przepisy obowiązujące w miejscu opodatkowania usługi.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 wniosku należało uznać za prawidłowe.
Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy. I tak, zgodnie z art. 106a ustawy – przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:
1)sprzedaży, z wyjątkiem:
a)przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
b)czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;
2)dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
a)państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
b)państwa trzeciego.
3)dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tych procedur, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest Rzeczpospolita Polska;
4)sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tego rozdziału jest Rzeczpospolita Polska.
Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
W świetle art. 106b ust. 3 ustawy:
Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
‒czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
‒czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a)otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Elementy, jakie powinna zawierać faktura, zostały wymienione w art. 106e ustawy. Stosownie do treści art. 106e ustawy:
Faktura powinna zawierać m.in.:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem;
16)w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których:
a)obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1, lub
b)w przepisach wydanych na podstawie art. 19a ust. 12 określono termin powstania obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty
- wyrazy „metoda kasowa”;
17)w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”;
18)w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy ,,odwrotne obciążenie” (…).
Natomiast w myśl art. 106e ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy:
Faktura może nie zawierać:
1)w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a – danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14;
2)w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. b – danych określonych w ust. 1 pkt 5 i 12-14.
Jak wskazano wyżej miejscem świadczenia wykonywanych przez Państwa usługi jest miejsce, w którym ww. usługobiorcy posiadają siedzibę działalności gospodarczej, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym jest to odpowiednio terytorium Malty, Niemiec i Lichtensteinu.
Ponadto z opisu sprawy wynika, że z tytułu świadczonych przez Państwa usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczycieli z UE, w sytuacji świadczenia ich poza terytorium kraju, zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca. W związku ze świadczeniem przez Państwa usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczycieli z UE, wystawiana jest faktura dokumentująca te czynności przez usługobiorcę w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy.
Wobec powyższego w sytuacji, gdy – jak wynika z okoliczności sprawy – w związku ze świadczeniem przez Państwa usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczycieli z UE, wystawiana jest faktura dokumentująca te czynności przez usługobiorcę w imieniu i na rzecz Państwa, to mając na uwadze art. 106a pkt 2 lit. a ustawy nie są Państwo zobowiązani do wystawiania faktur na rzecz Ubezpieczycieli z UE.
Natomiast odnosząc się do kwestii udokumentowania świadczenia przez Państwa usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE, należy stwierdzić, że – stosownie do art. 106a pkt 2 lit. b w związku z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy są Państwo zobowiązani do wystawienia faktury z tytułu świadczenia przez Państwa usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE.
Jednocześnie zauważyć należy, iż świadczone przez Państwa usługi – jak wynika z okoliczności sprawy – stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, które gdyby były świadczone na terytorium Polski, byłyby zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.
Z kolei powołany powyżej przepis art. 106b ust. 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy odnosi się do braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż zwolnioną m.in. na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy.
Ustawa o VAT dokładnie wyjaśnia co należy rozumieć poprzez sprzedaż. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy:
Sprzedaż oznacza odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem, obejmuje ona wszelkie te czynności, których miejscem opodatkowania jest terytorium Polski.
Mając na uwadze powyższe, w przypadku świadczenia przez Państwa usług ubezpieczeniowych na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE, dla których miejsce świadczenia jest miejsce, w którym ww. usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej tj. na terytorium państwa trzeciego, to nie wystąpi wówczas zwolnienie z obowiązku wystawienia faktury, o którym mowa w art. 106b ust. 2 ustawy.
W konsekwencji są Państwo zobowiązani do udokumentowania fakturą świadczenia usług, objętych zakresem wniosku, na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE, która może nie zawierać stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto. Natomiast zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy, powinna być opatrzona adnotacją „odwrotne obciążenie”.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w części dotyczącego udokumentowania świadczonych usług na rzecz Ubezpieczycieli z UE należało uznać za nieprawidłowe, natomiast w części dotyczącego świadczenia usług na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE – za prawidłowe.
Z kolei w odniesieniu do kwestii ujęcie przedmiotowej sprzedaży w deklaracji JPK VAT należy wskazać, że zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
Jak stanowi art. 99 ust. 7c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.
Na podstawie art. 99 ust. 11b ustawy:
Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.
Stosownie do art. 99 ust. 13a i 13b ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi i udostępni na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 11c.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 7c, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1-3, oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
Zatem od 1 października 2020 r. dotychczasowe deklaracje VAT-7 i VAT-7K i informacja o ewidencji zostały zastąpione przez przesyłany łącznie jeden dokument elektroniczny JPK_VAT, w formie JPK_V7M lub JPK_V7K. Elementy nowego JPK_VAT określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988, z późn. zm.).
Zgodnie z pkt 4.1 Objaśnień co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji oraz sposobu wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z art. 109 ust. 3b i 3c ustawy, zwanych dalej: „Objaśnieniami”, będących załącznikiem do rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług:
W części deklaracji dotyczącej obliczenia wysokości podatku należnego wykazuje się wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu (wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokość podatku należnego), dla których obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który jest składana deklaracja, po uwzględnieniu korekt wynikających z przepisów o podatku, jeżeli mają wpływ na rozliczenie w tym okresie. Dotyczy to również dostaw towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju i w stosunku do których na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, z wyłączeniem czynności objętych procedurami szczególnymi, o których mowa w dziale XII w rozdziale 6a, 7 lub 9 ustawy.
Przy tym, w JPK_V7M i JPK_V7K przewidziano dwa pola, w których wykazuje się sprzedaż opodatkowaną poza granicami kraju, tj. K_11 i P_11.
W polu K_11 wykazuje się wysokość podstawy opodatkowania wynikającą z dostaw towarów oraz świadczenia usług, dla których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju, w stosunku do których podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
W polu P_11 wykazuje się zbiorczą wysokość podstawy opodatkowania z tytułu dostawy towarów oraz świadczenia usług poza terytorium kraju – wykazaną w K_11.
Z treści wniosku wynika, że mając na uwadze, iż usługi świadczone na rzecz Ubezpieczyciela z UE stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, które gdyby były świadczone na terytorium Polski, byłyby zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT, to Państwo na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy nie będą uprawnieni do odliczenia podatku VAT w odniesieniu do usług i towarów nabytych w związku z wykonywaniem tych czynności.
Jednocześnie w przypadku świadczenia na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT, jakkolwiek byliby Państwo uprawnieni na podstawie art. 86 ust. 9 ustawy do odliczenia podatku VAT w odniesieniu do usług i towarów nabytych w związku z wykonywaniem tych czynności, to nie posiadają Państwo dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami. Tym samym w powyższym przypadku nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 9 ustawy.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy, w przypadku świadczenia przedmiotowych usług na rzecz Ubezpieczycieli z UE oraz Ubezpieczyciela spoza UE, w stosunku do których odpowiednio na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 lub ust. 9 ustawy nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, nie jesteście Państwo zobowiązani do wykazania ww. świadczenia w pliku JPK_VAT z deklaracją VAT.
Odnosząc się natomiast do kwestii ujęcie przedmiotowej sprzedaży w informacji podsumowującej (VAT UE) należy wskazać, że zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca - zwane dalej "informacjami podsumowującymi".
Stosownie art. 100 ust. 3 pkt 1 ustawy:
Informacje podsumowujące składa się za okresy miesięczne, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4.
Z rozstrzygnięcia przyjętego w niniejszej interpretacji wynika, że względem usług ubezpieczeniowych świadczonych przez Państwa na rzecz podmiotów, o których mowa we wniosku, z siedzibą poza terytorium Polski znajduje zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy. Ponadto jesteście Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny i podatnik VAT UE. Ubezpieczyciele z UE są zarejestrowani dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium Niemiec oraz Malty – w państwach swych siedzib. Świadczone przez Państwa usługi, objęte zakresem wniosku, w sytuacji świadczenia ich poza terytorium kraju, są zwolnione od podatku od wartości dodanej.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że w związku ze świadczeniem przez Państwa usług ubezpieczeniowych na rzecz Ubezpieczycieli z UE, zwolnionych od podatku od wartości dodanej, nie jesteście Państwo zobowiązani do składania informacji podsumowujących na podstawie art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Natomiast w związku ze świadczeniem przez Państwa ww. usług na rzecz Ubezpieczyciela spoza UE, nie znajdzie zastosowania art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, gdyż przepis ten odnosi się do usług świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju. Tym samym w stosunku do ww. usług nie macie Państwo obowiązku składania we właściwym urzędzie skarbowym ww. informacji podsumowujących.
W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.).