Prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz dokumentowanie transakcji w deklaracji i informacji podsumowującej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz wykazania transakcji dokonanych w 2015 r. i w 2016 r. w deklaracji oraz informacji podsumowującej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 października 2022 r. (wpływ za pośrednictwem ePUAP 14 października  2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. GmbH (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest niemiecką spółką handlową z siedzibą w (…) w Niemczech. Przedmiotem Państwa działalności jest sprzedaż artykułów elektronicznych, zwłaszcza z branży telekomunikacyjnej. Asortyment towarów sprzedawanych przez Państwa to w szczególności telefony komórkowe i tablety znanych marek, takich jak (…), ale również handel oryginalnymi akcesoriami, konsolami do gier, aparatami fotograficznymi i telewizorami oraz wszystkimi produktami IT.

Zarówno dostawcy, jak i Państwa klienci, to podmioty zagraniczne, których siedziby znajdują się w wielu krajach m.in. (...)

W 2015 i 2016 roku Państwa Spółka nabywała i sprzedawała towary stanowiące zapasy zlokalizowane w magazynach w Polsce. Państwa Spółka najpierw nabywała towary znajdujące się w polskich magazynach od dostawców z Wielkiej Brytanii i Estonii, a następnie towary te były odsprzedawane klientom z Bułgarii i Cypru.

W roku 2015 miała miejsce jedna transakcja zakupu i sprzedaży, natomiast w roku 2016 miały miejsce trzy transakcje zakupu i sprzedaży (dalej: „Transakcje”). Szczegółowy przebieg transakcji przedstawiają Państwo poniżej:

·Transakcja 1

a)(...) 2015 r. - zakup towaru od dostawcy (...) z Wielkiej Brytanii, numer VAT dostawcy GB(...), numer faktury - (…), wartość transakcji - (…) EUR;

b)(...) 2015 r. - sprzedaż towaru zakupionego (...) 2015 r. do klienta (…) z Bułgarii, numer VAT klienta - BG(...); numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR;

·Transakcja 2

a)(...) 2016 r. - zakup towaru od dostawcy z (...) z Wielkiej Brytanii, numer VAT dostawcy - GB(...), numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR;

b)(...) 2016 r. - sprzedaż towaru nabytego (...) 2016 r. do klienta (...) z Cypru, numer VAT klienta CY(...), numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR;

·Transakcja 3

a)(...) 2016 r. - zakup towarów od dostawcy (...) z Wielkiej Brytanii, numer VAT dostawcy GB(...), numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR;

b)(...) 2016 r. - sprzedaż towarów nabytych (...) 2016 r. do klienta (...) z Cypru, numer VAT klienta CY(...), numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR;

·Transakcja 4

a)(...) 2016 r. - zakup towarów od dostawcy (…) z Estonii, numer VAT dostawcy EE(...), numer faktury - (…) wartość transakcji (…EUR;

b)(...) 2016 r. - sprzedaż towarów nabytych (...) 2016 r. do klienta (…) z Bułgarii, numer VAT klienta BG(...), numer faktury - (…), wartość transakcji (…) EUR.

Wszystkie Transakcje zostały dokonane przed 31 grudnia 2016 r.

W przedstawionym stanie faktycznym przedmiotem nabycia i późniejszej sprzedaży były te same towary transportowane bezpośrednio z polskich magazynów kontrahentów Państwa Spółki, którzy sprzedawali je Państwu, do Państwa klientów końcowych w Bułgarii i na Cyprze. W świetle regulacji Ustawy o VAT były to tzw. transakcje łańcuchowe. Przy czym Państwo byli drugim podmiotem w łańcuchu transakcji. Transakcje te powinny być rozliczone przez Państwa jako (i) z jednej strony nabycie lokalne w Polsce (tzw. transakcja nieruchoma opodatkowana podatkiem VAT w Polsce wg generalnych zasad) oraz (ii) w związku ze sprzedażą wykonywaną przez Państwa jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów lub eksport. Ponadto Państwa Spółka swoim partnerom gospodarczym błędnie przekazywała niemiecki numer VAT na potrzeby dokonania ww. transakcji.

Państwa Spółka dokonała błędnej kwalifikacji Transakcji jako niepodlegające opodatkowaniu w Polsce na gruncie Ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 196) (dalej: „Ustawa o VAT”) oraz dokonała ich nieprawidłowego rozliczenia podatkowego w Niemczech i nie raportowała ich na potrzeby polskich rozliczeń podatkowych.

Zgodnie z zasadami ogólnymi, Państwo jako drugi podmiot w łańcuchu powinni byli zarejestrować się w Polsce na potrzeby podatku VAT przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu zgodnie z art. 5 Ustawy o VAT i dokonać rozliczenia Transakcji w ramach polskich deklaracji podatkowych. W związku z powyższym powstało co do zasady zobowiązanie podatkowe Państwa Spółki w podatku VAT z tytułu dokonywanych w latach 2015 i 2016 Transakcji opisanych powyżej w zakresie niezaraportowanych poprawnie i o czasie transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub eksportu.

W uzupełnieniu wniosku, w odpowiedzi na pytanie dotyczące wskazania w jaki sposób zostały rozliczone transakcje będące przedmiotem zapytania (należy wskazać odrębnie dla Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4), tj.: w jaki sposób udokumentował transakcję oraz w jaki sposób rozliczył podatek VAT dostawca towaru, od którego nabyli Państwo towary, w tym czy dostawca wystawił na Państwa rzecz fakturę, w której wykazał polski podatek VAT, w jaki sposób Państwa Spółka udokumentowała nabycie towaru a następnie jego sprzedaż oraz w jaki sposób rozliczyła podatek VAT z tego tytułu oraz w jaki sposób udokumentował transakcję oraz w jaki sposób rozliczył podatek VAT nabywca towaru, któremu Państwo sprzedali towary, wskazali Państwo, że:

‒      dostawcy towarów w przypadku wszystkich Transakcji (tj. Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) wystawili faktury VAT na Państwa rzecz (błędnie) posługując się Państwa niemieckim numerem VAT jako nabywcy. Dostawcy towarów w przypadku Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 wystawili faktury sprzedażowe VAT posługując się swoim numerem VAT wydanym przez organy podatkowe w Wielkiej Brytanii. Dostawca towarów w przypadku Transakcji 4 wystawił fakturę sprzedażową VAT posługując się swoim numerem VAT wydanym przez organy podatkowe w Estonii. Faktury wystawione przez dostawców w zakresie wszystkich Transakcji (tj. Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) nie zawierały polskiego podatku VAT (zostały wystawione ze stawką 0%). Państwa Spółka nie ma dokładnych informacji w jaki sposób dostawcy wykazali ww. faktury w zakresie Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4 dla celów VAT i czy podatek został finalnie wykazany.

‒      Wszystkie Transakcje nabycia i sprzedaży towarów (tj. w zakresie Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) zostały udokumentowane przez Państwa fakturami zakupu i fakturami sprzedaży, dokumentami zamówień, CMR oraz korespondencją mailową. Faktury dokumentujące sprzedaż w zakresie wszystkich Transakcji (tj. Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) zostały przez Państwa wystawione (błędnie) z użyciem Państwa niemieckiego numeru VAT i nie zawierały one podatku VAT (ani polskiego ani niemieckiego). W stosunku do wszystkich Transakcji nabycia i sprzedaży Państwa Spółka (błędnie) zastosowała uproszczenie wynikające z przepisów niemieckich przewidziane dla tzw. transakcji trójstronnych. Państwa Spółka raportowała wszystkie ww. Transakcje w deklaracjach i informacjach podsumowujących w Niemczech - co zostało zakwestionowane przez niemieckie organy podatkowe z uwagi na niespełnianie szeregu warunków wynikających z przepisów pozwalających na zastosowanie takiego uproszczenia.

‒      Nabywcy towarów w zakresie wszystkich Transakcji (tj. Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) otrzymali od Państwa faktury VAT (Państwo posłużyli się na nich swoim niemieckim numerem podatkowym) z adnotacją, iż stanowi ona wewnątrzwspólnotową transakcję trójstronną według niemieckiego prawa podatkowego. Na fakturach tych nie była wykazana kwota podatku VAT. Państwa Spółka nie ma dokładnych informacji w jaki sposób Transakcje udokumentowali i rozliczyli nabywcy, którym sprzedali Państwo towar. Przypuszczalnie wykazali oni w swoich krajowych deklaracjach/informacjach podsumowujących ww. Transakcje jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów od kontrahenta posługującego się niemieckim numerem VAT.

Odpowiadając na pytanie dotyczące wskazania, czy dokonana przez Państwa transakcja nabycia towarów (Transakcja 1, Transakcja 2, Transakcja 3 oraz Transakcja 4) spełniała przesłanki do uznania jej za odpłatną dostawę towarów opodatkowaną na terytorium Polski wg właściwej dla danego towaru stawki podatku VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, wskazali Państwo, że wszystkie analizowane Transakcje nabycia towarów (tj. Transakcja 1, Transakcja 2, Transakcja 3 oraz Transakcja 4) spełniały przesłanki do uznania za odpłatną dostawę towarów opodatkowaną na terytorium Polski wg właściwej dla danego towaru stawki podatku VAT, na podstawie wskazanych w pytaniu przepisów ustawy.

W odpowiedzi na pytanie dotyczące wskazania, czy dokonana przez Państwa transakcja sprzedaży towarów (Transakcja 1, Transakcja 2, Transakcja 3 oraz Transakcja 4) spełniała przesłanki do uznania jej za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy, a jeśli tak to czy w przypadku tej transakcji były spełnione warunki, o których mowa w art. 42 ustawy, wskazali Państwo, że wszystkie analizowane Transakcje sprzedaży towarów (tj. Transakcja 1, Transakcja 2, Transakcja 3 oraz Transakcja 4) spełniały przesłanki do uznania ich za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w rozumieniu wskazanych w pytaniu przepisów ustawy. W przypadku wszystkich analizowanych Transakcji sprzedaży towarów (tj. Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4) nie były spełnione warunki, o których mowa w art. 42 ustawy.

Odpowiadając na pytanie dotyczące wskazania, czy w sytuacji gdy dostawca wystawił na Państwa rzecz fakturę, w której wykazał polski podatek VAT - w przypadku Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4, Państwa Spółka występowała o zwrot podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (Dz.U. z 2014 r. poz. 1860), wskazali Państwo, że nie występowali Państwo o zwrot podatku VAT w przypadku żadnej z Transakcji wskazanych w pytaniu. W wyniku zastosowania błędnej metodologii przez podmioty uczestniczące w łańcuchach dostaw faktury zakupowe jakie otrzymała Państwa Spółka w odniesieniu do Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4 nie zawierały polskiego podatku VAT. Dostawcy użyli na ww. fakturach niemieckiego numeru Państwa Spółki (tj. nabywcy) i była na nich (błędnie) zastosowana stawka VAT w wysokości 0%. Tym samym, nie występowali Państwo o zwrot podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (Dz.U. z 2014 r. poz. 1860).

Państwa Spółka nie występowała o zwrot podatku VAT w przypadku żadnej z Transakcji zakupowych wskazanych w pytaniu, ponieważ Transakcje te były rozliczane (błędnie) ze stawką 0% i w praktyce (błędnie) nie zawierały kwot polskiego podatku naliczonego VAT, o jakie można by wnioskować.

Pytania ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku

1)Czy w świetle przedstawionego zdarzenia w ramach rozliczenia podatku VAT w Polsce mają Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z zakupów dokonanych w 2015 i 2016 roku w związku z art. 86 Ustawy o VAT?

2)Czy mogą Państwo obecnie złożyć deklaracje dla podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 99 ust. 1 Ustawy o VAT oraz informacje podsumowujące dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, o których mowa w art. 100 ust 1 Ustawy o VAT za okresy zaległe w zakresie zrealizowanych w latach 2015 i 2016 Transakcji i czy na ten moment istnieje dla Państwa zobowiązanie podatkowe z tytułu ww. transakcji?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Państwa zdaniem, nie mają Państwo obecnie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z zakupów dokonanych w latach 2015 i 2016 w związku z art. 86 Ustawy o VAT. Wszystkie Transakcje miały miejsce przed 31 grudnia 2016 roku, w związku z czym upłynął pięcioletni termin pozwalający na dokonanie odliczenia podatku naliczonego.

Ad 2

Państwa zdaniem, nie mogą Państwo obecnie złożyć deklaracji dla podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 99 ust. 1 Ustawy o VAT oraz informacji podsumowujących dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, o których mowa w art. 100 ust. 1 Ustawy o VAT w zakresie Transakcji zrealizowanych w latach 2015 i 2016, za okresy zaległe.

Brak takiej możliwości wiąże się z upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, którego deklaracje i informacje te dotyczą, o którym mowa w art. 70 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 2328 z późn. zm.) (dalej: „o.p.”). Jednocześnie na chwilę obecną nie istnieje zobowiązanie podatkowe dla Państwa z tytułu ww. transakcji sprzedażowych z uwagi na upływ terminu przedawnienia.

Szczegółowe uzasadnienie stanowiska

Ad 1

Prawo do odliczenia VAT naliczonego

W myśl podstawowej zasady wskazanej w art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Co do zasady, zgodnie z art. 86 ust. 10 Ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Dodatkowym warunkiem, określonym w art. 86 ust. 10b pkt 1 Ustawy o VAT, jest posiadanie przez podatnika faktury lub dokumentu celnego potwierdzającego zakup.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 11 Ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10 Ustawy o VAT, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Jeżeli jednak, podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminie wskazanym w art. 86 ust. 10 i 11 Ustawy o VAT, to zgodnie z treścią art. 86 ust. 13 Ustawy o VAT, może on dokonać obniżenia podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych nie później jednak niż w ciągu pięciu lat licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego.

Podobna regulacja znajduje się w art. 86 ust. 13a Ustawy o VAT i odnosi się do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których podatnikiem jest nabywca towarów lub usług - w tym przypadku pięć lat liczone jest od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek.

Dokonane przez Państwa zakupy były bezpośrednio związane z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą. Państwa Spółka zajmuje się sprzedażą artykułów elektronicznych, zwłaszcza z branży telekomunikacyjnej. Wśród nabytych towarów znajdowały się urządzenia elektroniczne oraz akcesoria. Nabyte w ramach Transakcji towary były następnie odsprzedawane Państwa klientom w ramach prowadzonej działalności. Faktury w Transakcjach były wystawione w datach wskazanych w opisie stanu faktycznego.

W świetle przedstawionych przepisów oraz opisanego stanu faktycznego należy jednak wskazać, że pomimo związku dokonanych zakupów z Państwa działalnością oraz posiadania przez Państwa faktur zakupowych, nie jest możliwe wykazanie tych zakupów i dokonanie ewentualnego odliczenia podatku VAT na gruncie polskich przepisów podatkowych. Brak możliwości wykazania przedmiotowych zakupów wiąże się przede wszystkim z upływem pięcioletniego terminu wskazanego w art. 86 ust. 13 Ustawy o VAT. Zakupy towarów miały miejsce w październiku 2015 (Transakcja 1), styczniu 2016 (Transakcja 2 i Transakcja 3) i listopadzie 2016 (Transakcja 4), tak więc wspomniany pięcioletni termin wskazujący prawo do odliczenia podatku naliczonego upłynął odpowiednio w roku 2019 dla Transakcji 1 i w roku 2020 dla Transakcji 2, 3 i 4.

Niezależnie od powyższego na fakturach zakupowych nie był wykazany Państwa polski numer podatkowy. Niemniej nawet przyjmując, że dokonano by korekty ww. numeru na fakturach zakupowych w dalszym ciągu, w chwili obecnej nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia ww. podatku naliczonego z uwagi na upływ terminu przedawnienia o jakim mowa poniżej.

W świetle powyższego, stoją Państwo na stanowisku, że nie mają Państwo obecnie prawa do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego zakupów dokonanych w latach 2015 i 2016 w związku z art. 86 Ustawy o VAT w polskiej deklaracji VAT-7. Wszystkie Transakcje miały miejsce przed 31 grudnia 2016 roku, w związku z czym upłynął pięcioletni termin pozwalający na dokonanie odliczenia podatku naliczonego.

Ad 2

Obowiązek składania deklaracji podatkowych

Zgodnie z art. 99 ust. 1 Ustawy o VAT, co do zasady, w stanie prawnym obowiązującym w latach 2015 i 2016 podatnicy podatku VAT są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Natomiast zgodnie z art. 100 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnicy podatku VAT są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych:

1)wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów (art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT);

2)wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów (art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT);

3)wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów na rzecz ostatnich w kolejności podatników w ramach procedury uproszczonej - transakcji trójstronnej (art. 100 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT);

4)eksportu usług, do których stosuje się art. 28b Ustawy o VAT (opodatkowanych u odbiorcy), na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium innego państwa członkowskiego, innych niż zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawką VAT 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca;

5)i (od 2021 roku) przemieszczający towary w procedurze magazynu typu call-off stock, oraz informujący o zmianach w zakresie tej procedury zawartych w informacjach.

Informacje zbiorcze o transakcjach wewnątrzwspólnotowych, co do zasady należy składać, za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowych transakcji uwzględnianych w tych informacjach.

Należy dodać, iż zgodnie z zasadą ogólną uregulowaną w art. 19a ust. 1 Ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Natomiast w odniesieniu do transakcji wewnątrzwspólnotowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów.

Zatem w świetle obowiązujących przepisów podatnicy są obowiązani, co do zasady, składać deklaracje podatkowe oraz informacje zbiorcze o transakcjach wewnątrzwspólnotowych do 25 dnia następnego miesiąca, następującego po każdym miesiącu.

Faktury w ramach przedstawionego zdarzenia były wystawione w miesiącu dokonania dostawy towarów, zatem odpowiednie deklaracje podatkowe i informacje zbiorcze powinny być złożone dla poszczególnych transakcji w następujących terminach:

• Transakcja nr 1 - deklaracje i informacje zbiorcze powinny być złożone do dnia (...) 2015 r.;
• Transakcja nr 2 - deklaracja i informacja zbiorcza powinny być złożone do 25 lutego 2016 r.;
• Transakcja nr 3 - deklaracje i informacje zbiorcze powinny być złożone do 25 lutego i do 25 marca 2016 r.;
• Transakcja nr 4 - deklaracja i informacja zbiorcza powinna być złożona do 25 grudnia 2016 r.

W świetle przedstawionego zdarzenia nie ulega wątpliwości, że powinni Państwo byli dokonać rejestracji na potrzeby podatku VAT w Polsce oraz na potrzeby rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych, w związku dokonywaniem dostawy towarów jako drugi podmiot w łańcuchu transakcji, do którego przypisany powinien być ich transport, przed dokonaniem pierwszej transakcji, tj. w październiku 2015 r. i następnie składać odpowiednie deklaracje podatkowe oraz informacje zbiorcze do właściwego urzędu skarbowego w odniesieniu do każdego kolejnego miesiąca. Państwo nie złożyli odpowiednich deklaracji i informacji o transakcjach wewnątrzwspólnotowych we wskazanych terminach i nie wykazali Transakcji celem ich rozliczenia w Polsce. Należy wskazać, że obecnie nie mają Państwo możliwości złożenia zaległych deklaracji dla podatku VAT oraz informacji zbiorczych o transakcjach wewnątrzwspólnotowych dotyczących Transakcji, z uwagi na to, że z końcem roku 2020 i 2021 upłynęły dla poszczególnych transakcji wskazanych w stanie faktycznym terminy przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Przedawnienie zobowiązania podatkowego

Zgodnie z treścią art. 70 § 1 o.p., zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Przedawnienie zobowiązań podatkowych dotyczy wszystkich zobowiązań, bez względu na sposób ich powstania. Istotą przedawnienia zobowiązania podatkowego jest to, że po upływie określonego czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, wraz z odsetkami za zwłokę, i tym samym przestaje istnieć. Po upływie okresu przedawnienia z mocy prawa, bez konieczności wydawania żadnej decyzji, przestaje istnieć stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podatnikiem i wierzycielem podatkowym. Zatem zobowiązanie podatkowe nie może być skutecznie egzekwowane przez organy podatkowe.

Termin początkowy oraz termin końcowy przedawnienia zobowiązania podatkowego określony jest przez termin jego płatności, przy uwzględnieniu instytucji zawieszenia oraz przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin upływu okresu przedawnienia.

W przedstawionym stanie faktycznym nie wystąpiły przesłanki powodujące zawieszenie biegu terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70a o.p., ani też przerwanie biegu terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 § 3 i § 4 o.p.

Wspomniany art. 70 o.p. wskazuje jeden termin przedawnienia zobowiązań podatkowych wynoszący pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin ten nie może być odroczony ani przedłużony, nie ma również do niego zastosowania instytucja przywrócenia terminu. Co istotne, w niniejszej sprawie przedawnieniu ulega nie tylko samo zobowiązanie podatkowe, ale również inne elementy danego stosunku prawnopodatkowego, na co zwrócił uwagę WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 30 września 2009 r., sygn. I SA/Bk 295/09. Zdaniem WSA w Białymstoku przedawnienie, o którym mowa w art. 70 o.p. dotyczy wszystkich elementów konstrukcyjnych podatku, które wynikają z tego samego obowiązku podatkowego, co potencjalne zobowiązanie podatkowe. Jak wskazuje WSA: „Nie jest bowiem pozbawione logiki rozumowanie według którego, jeżeli przedawnia się zobowiązanie główne (podstawowe), to przedawniają się również związane z nim lub towarzyszące mu inne prawa lub obowiązki, na zasadzie prostego wnioskowania a maiori ad minus.”

W świetle obowiązujących przepisów dotyczących przedawnienia zobowiązania podatkowego należy wskazać, że nie jest możliwe złożenie deklaracji podatkowych ani informacji zbiorczych dla potrzeb podatku VAT celem rozliczenia Transakcji, z uwagi na to, że zobowiązania podatkowe, których dotyczyłyby te deklaracje i informacje wygasły z mocy prawa.

Biorąc pod uwagę stanowisko prezentowane przez organy podatkowe i sądy administracyjne należy przyjąć, że jeżeli przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także inne elementy danego stosunku prawnopodatkowego (np. interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2019 r. Dyrektora KIS sygn. 0114-KDIP1-3.4012.744.2018.1.SM). Tym samym należy uznać, że przedawnieniu uległy również Państwa obowiązki związane z raportowaniem Transakcji do odpowiednich organów podatkowych. Organy podatkowe mimo, iż istniało w tym przypadku zobowiązanie podatkowe, nie mogą egzekwować od Państwa jego zapłaty ani złożenia odpowiednich deklaracji podatkowych, ponieważ zobowiązanie podatkowe, chociaż niezaspokojone, przestało istnieć.

W związku z powyższym stoją Państwo na stanowisku, że nie jesteście Państwo obecnie uprawnieni do złożenia deklaracji podatkowych, o których mowa w art. 99 ust. 1 Ustawy o VAT oraz informacji podsumowujących dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, o których mowa w art. 100 ust. 1 Ustawy o VAT w zakresie Transakcji zrealizowanych w latach 2015 i 2016. Tym samym, nie mogą Państwo dokonać rozliczenia Transakcji dotyczących dostawy towarów zlokalizowanych w magazynach w Polsce, które nabyli i następnie sprzedali swoim klientom.

Jednocześnie na chwilę obecną nie istnieje zobowiązanie podatkowe dla Państwa z tytułu ww. transakcji sprzedażowych z uwagi na upływ terminu przedawnienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.

Przy tym, w myśl art. 2 pkt 1 ustawy:

Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy:

Przez terytorium państwa członkowskiego rozumie się terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jak stanowi art. 13 ust. 1 ustawy:

Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

W myśl art. 13 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy:

Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że nabywca towarów jest:

1)podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;

2)osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Ponadto, stosownie do art. 13 ust. 6 ustawy:

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, z zastrzeżeniem ust. 7.

Zatem, co do zasady, przy spełnieniu warunków dotyczących podmiotów biorących udział w transakcji, w przypadku gdy w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE występuje wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zachodzi wówczas transakcja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sprzedaży, której po stronie nabywcy odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w zakupie.

W myśl art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Miejscem dostawy towarów jest - w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Natomiast stosownie do art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy:

Miejscem dostawy towarów jest - w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

Stosownie do art. 22 ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są wysyłane lub transportowane bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego w kolejności nabywcy, wysyłkę lub transport przyporządkowuje się wyłącznie jednej dostawie.

Zgodnie z art. 22 ust. 2b ustawy:

W przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego.

Przy czym, stosownie do art. 22 ust. 2d ustawy:

Przez podmiot pośredniczący, o którym mowa w ust. 2b i 2c, rozumie się innego niż pierwszy w kolejności dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz.

Natomiast art. 22 ust. 2c ustawy stanowi, że:

W przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazał swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot.

Powołany art. 22 ust. 2b ustawy wprowadza domniemanie, że w przypadku gdy towar jest wysyłany lub transportowany z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego UE, przy czym towar jest przemieszczany od pierwszego dostawcy do ostatniego w kolejności nabywcy, wówczas transakcją „ruchomą” jest dostawa dokonana na rzecz podmiotu pośredniczącego. Jednocześnie przez podmiot pośredniczący, rozumie się innego niż pierwszy w kolejności dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz. Przy czym, w przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazuje swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot.

Natomiast art. 22 ust. 2e ustawy stanowi, że:

W przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na terytorium państwa trzeciego albo z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego przez:

1)pierwszego dostawcę - wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie;

2)ostatniego nabywcę - wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.

Zatem, w przypadku gdy towar transportowany jest przez pierwszego dostawcę, transport towarów należy przyporządkować dostawie towarów dokonywanej przez tego dostawcę (pierwszej dostawie w ramach łańcucha dostaw). Z kolei gdy towar transportowany jest przez ostatniego nabywcę, transport towarów należy przyporządkować dostawie dla tego nabywcy (ostatniej dostawie w łańcuchu).

Jednocześnie jak stanowi art. 22 ust. 3 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 2-2c, dostawę towarów, która:

1)poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;

2)następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

W myśl tego przepisu wszystkie transakcje realizowane przed dostawą ruchomą (do której przypisano wysyłkę lub transport towaru) będą opodatkowane w państwie, z którego towar jest wysyłany lub transportowany. Natomiast wszystkie dostawy mające miejsce po transakcji ruchomej będą opodatkowane w państwie przeznaczenia towaru.

Na mocy art. 41 ust. 3 ustawy:

W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów stawka podatku wynosi 0%, z zastrzeżeniem art. 42.

Stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy:

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:

1)podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, który nabywca podał podatnikowi;

2)podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;

3)podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Zgodnie z art. 42 ust. 1a ustawy:

Stawka podatku, o której mowa w ust. 1, nie ma zastosowania, jeżeli:

1)podatnik nie dopełnił obowiązku, o którym mowa w art. 100 ust. 1 pkt 1 lub ust. 3 pkt 1, lub

2)złożona informacja podsumowująca nie zawiera prawidłowych danych dotyczących wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 100 ust. 8

- chyba że podatnik należycie na piśmie wyjaśnił uchybienie naczelnikowi urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy:

Dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:

1)dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),

2)(uchylony)

3)specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku

4)(uchylony)

- z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.

Natomiast w myśl art. 42 ust. 11 ustawy:

W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3-5, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:

1)korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;

2)dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu;

3)dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny - dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania;

4)dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Brzmienie art. 42 ust. 3 ustawy wskazuje na podstawowy katalog dokumentów, potwierdzających dokonanie wywozu towarów i ich dostawę do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego, który może być uzupełniony dodatkowymi dokumentami określonymi w art. 42 ust. 11 ustawy. Nie oznacza to jednak, że dla potwierdzenia tej okoliczności wymagane jest „łączne” posiadanie wszystkich typów dokumentów wymienionych w powyższych przepisach, o ile posiadane dokumenty jednoznacznie potwierdzają dostarczenie nabywcy towarów na terytorium innego państwa członkowskiego.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jednocześnie, zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy:

Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Stosownie do art. 97 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 96, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

W myśl art. 99 ust. 7c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

Stosownie do art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 i 3, do których ma zastosowanie art. 42 ust. 1, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej.

Z powyższego wynika, że przepisy ustawy o VAT nakładają na podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na terytorium Polski, określone obowiązki, w tym m.in. obowiązek rejestracji w związku z dokonaną wewnątrzwspólnotową dostawą towarów i jej właściwego dokumentowania.

Z wniosku wynika, że zajmują się Państwo sprzedażą artykułów elektronicznych. W 2015 i 2016 roku Państwa Spółka nabywała od dostawców z Wielkiej Brytanii i Estonii towary znajdujące się w polskich magazynach, a następnie sprzedawała te towary (stanowiące zapasy zlokalizowane w magazynach w Polsce) klientom z Bułgarii i Cypru (Transakcja 1, Transakcja 2, Transakcja 3 oraz Transakcja 4). Na potrzeby dokonanych Transakcji błędnie przekazywali Państwo partnerom swój niemiecki numer VAT. Dokumentując dostawy towarów dokonane na Państwa rzecz (Transakcje 1-4), dostawcy wystawili faktury, w których wskazali Państwa niemiecki numer VAT, swoje numery VAT nadane przez organy podatkowe w Wielkiej Brytanii (Transakcja 1-3) i w Estonii (Transakcja 4) oraz stawkę VAT w wysokości 0%. Państwo udokumentowali Transakcje objęte wnioskiem fakturami zakupu i fakturami sprzedaży, dokumentami zamówień, CMR oraz korespondencją mailową. Faktury dokumentujące sprzedaż zostały przez Państwa wystawione (błędnie) z użyciem Państwa niemieckiego numeru VAT i nie zawierały kwoty podatku VAT (ani polskiego ani niemieckiego), natomiast zawierały adnotację, że wg prawa niemieckiego transakcja stanowi wewnątrzwspólnotową transakcję trójstronną. Natomiast nabywcy towarów prawdopodobnie wykazali w swoich krajowych deklaracjach/informacjach podsumowujących wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów od kontrahenta posługującego się niemieckim numerem VAT. Państwo potraktowali dokonane Transakcje jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce i zastosowali wobec wszystkich Transakcji nabycia i sprzedaży uproszczenie wynikające z przepisów niemieckich przewidziane dla tzw. transakcji trójstronnych oraz raportowali je w deklaracjach i informacjach podsumowujących w Niemczech, co zakwestionowały niemieckie organy podatkowe. Z uwagi na błędną kwalifikację podatkową dokonanych transakcji przez podmioty uczestniczące w dostawach, otrzymali Państwo faktury, które nie zawierały polskiego podatku VAT (dostawcy wykazali na ww. fakturach Państwa niemiecki nr i błędnie zastosowali stawkę VAT w wysokości 0%). W związku z tym nie występowali Państwo o zwrot podatku VAT w przypadku żadnej z Transakcji.

W tak przedstawionych okolicznościach sprawy wyrazili Państwo wątpliwość, czy w ramach rozliczenia podatku VAT w Polsce mają Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z zakupów dokonanych w 2015 i 2016 roku, na podstawie art. 86 ustawy (pytanie 1). Natomiast w pytaniu 2 wyrazili Państwo wątpliwość czy obecnie mogą Państwo złożyć deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1 ustawy i informacje podsumowujące dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, o których mowa w art. 100 ust. 1 ustawy w zakresie Transakcji zrealizowanych w latach 2015 i 2016 i czy na ten moment istnieje dla Państwa zobowiązanie podatkowe z tytułu ww. transakcji.

Z wniosku wynika, że w latach 2015 i 2016 uczestniczyli Państwo w transakcjach łańcuchowych, w ramach których nabywali Państwo, a następnie sprzedawali te same towary (Transakcje 1-4). Natomiast towar był transportowany bezpośrednio od dostawców z polskich magazynów do Państwa klientów w Bułgarii i na Cyprze. W przypadku Transakcji 1 - (...) 2015 r. zakupili Państwo towar od dostawcy z Wielkiej Brytanii (nr VAT dostawcy GB(...)), a następnie (...) 2015 r. sprzedali ten sam towar klientowi z Bułgarii (nr VAT klienta BG(...)). W ramach Transakcji 2 - (...) 2016 r. zakupili Państwo towar od dostawcy z Wielkiej Brytanii (nr VAT dostawcy GB(...)), a następnie (...) 2016 r. sprzedali ten sam towar klientowi z Cypru (nr VAT klienta CY(...)). W ramach Transakcji 3 - (...) 2016 r. zakupili Państwo towar od dostawcy z Wielkiej Brytanii (nr VAT dostawcy GB(...)), a następnie (...) 2016 r. sprzedali ten sam towar klientowi z Cypru (nr VAT klienta CY(...)), natomiast w przypadku Transakcji 4 - (...) 2016 r. zakupili Państwo towar od dostawcy z Estonii (nr VAT dostawcy EE(...)), a następnie (...) 2016 r. sprzedali ten sam towar klientowi z Bułgarii (nr VAT klienta BG(...)).

Wskazali Państwo, że jako drugi podmiot w łańcuchu dostaw powinni Państwo rozliczyć w Polsce zakup towarów (transakcja nieruchoma opodatkowana podatkiem VAT w Polsce wg zasad ogólnych), a następnie wewnątrzwspólnotową dostawę towarów lub eksport towarów. Przy tym, wskazali Państwo jednoznacznie, że nabycia towarów dokonane przez Państwa spełniały przesłanki do uznania za odpłatną dostawę towarów opodatkowaną na terytorium Polski wg właściwej dla danego towaru stawki podatku VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy. Natomiast wszystkie Transakcje sprzedaży towarów spełniały przesłanki do uznania ich za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy. Przy czym, w przypadku wszystkich analizowanych Transakcji nie były spełnione warunki, o których mowa w art. 42 ustawy.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy wskazać, że w związku z Transakcjami opisanymi we wniosku powinni Państwo dokonać rejestracji dla celów VAT w Polsce i rozliczyć w Polsce podatek VAT z tytułu dokonanej na terytorium Polski wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy, w deklaracji i informacji podsumowującej.

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, że nie dopełnili Państwo ww. obowiązków wynikających z ustawy o podatku od towarów i usług. Dokonali Państwo błędnej kwalifikacji Transakcji uznając, że nie podlegają one opodatkowaniu w Polsce i nie raportowali ich na potrzeby polskich rozliczeń podatkowych. W stosunku do wszystkich Transakcji nabycia i sprzedaży błędnie zastosowali Państwo uproszczenie wynikające z przepisów niemieckich przewidziane dla tzw. transakcji trójstronnych. Na fakturach dokumentujących sprzedaż (Transakcje 1-4) wykazali Państwo swój niemiecki numer VAT i nie wykazali Państwo podatku VAT (ani polskiego ani niemieckiego).

Wskazali Państwo, że wszystkie Transakcje zostały dokonane przed 31 grudnia 2016 r. Zatem, konieczne jest odniesienie się do regulacji prawnych wynikających z Ordynacji podatkowej odnoszących się do przedawnienia zobowiązań podatkowych.

Zgodnie z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

W myśl art. 70 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1)od dnia wydania decyzji, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 1 lub 2, do dnia terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowej;

2)od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do dnia upływu przedłużonego terminu.

Zgodnie z art. 70 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego.

Jak stanowi art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa:

Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

W myśl art. 70 § 6 ustawy Ordynacja podatkowa:

Bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem:

1)wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;

2)wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;

3)wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

4)doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

5)doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1427, z późn. zm.38));

6)wystąpienia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, o opinię Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, zwanej dalej "Radą", co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści.

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 Ordynacji podatkowej jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć. Zatem, termin początkowy i końcowy przedawnienia zobowiązania podatkowego wyznacza termin płatności zobowiązania podatkowego (z zastrzeżeniem instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin przedawnienia).

W odniesieniu do podatku VAT, w orzecznictwie sądowym jednolicie przyjęty jest podgląd, iż instytucja przedawnienia ma zastosowanie do każdego z osobna rozliczenia w podatku od towarów i usług – niezależnie od jego wyniku (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 marca 2013 r., sygn. I FSK 744/12, podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 29 czerwca 2009 r., sygn. I FPS 9/08), tj. zarówno do rozliczeń, w których obowiązek podatkowy w podatku VAT przekształcił się w zobowiązanie podatkowe, jak i w kwotę zwrotu różnicy podatku lub nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, która może być zadeklarowana przez podatnika do przeniesienia na następny miesiąc. Przedawnienie zobowiązań podatkowych dotyczy wszystkich zobowiązań, bez względu na sposób ich powstania. Przedawnieniu podlegają zarówno zobowiązania powstałe po doręczeniu decyzji ustalającej, jak i zobowiązania powstające z mocy prawa.

Analiza przywołanych przepisów wskazuje, że prawa i obowiązki m.in. w zakresie wystawiania faktur i rozliczenia podatku na ich podstawie, obowiązują podatników dopóty, dopóki zobowiązanie podatkowe określone w tych fakturach nie uległo przedawnieniu. Okres przedawnienia - zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej - co do zasady - wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, a kończy się z upływem 5 lat. Zatem, termin początkowy i końcowy przedawnienia podatkowego wyznacza termin płatności tegoż zobowiązania (z zastrzeżeniem instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin przedawnienia). Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia. Należy przy tym zauważyć, że przedawnienie następuje z mocy prawa.

Instytucja przedawnienia ma to do siebie, że w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu, nie mogą być dokonywane żadne czynności, ani zwiększające zobowiązanie podatkowe, ani zmniejszające zobowiązanie podatkowe. Podatnik nie jest również zobowiązany do posiadania dokumentów oraz ewidencji prowadzonych dla celów rozliczania podatku za okresy, które uległy przedawnieniu. Z chwilą upływu terminu przedawnienia nie jest możliwa ani modyfikacja już dokonanego rozliczenia podatkowego przez podatnika, ani też kontrola (weryfikacja) jego prawidłowości przez organ podatkowy. Nie ma też możliwości złożenia korekty deklaracji za okresy, w stosunku do których w podatku VAT nastąpiło przedawnienie.

W komentowanym przepisie określony jest jeden termin przedawnienia - wynoszący 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin ten nie może być ani odroczony (art. 48 Ordynacji podatkowej) przez organ podatkowy, ani też przedłużony przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 50 Ordynacji podatkowej). W związku z powyższym należy przyjąć, że jeżeli przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także inne elementy danego stosunku prawno-podatkowego.

Rozważając natomiast kwestię przedawnienia w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego, który kreuje zobowiązanie podatkowe, należy zauważyć, że skoro upływ 5-letniego terminu skutkuje wygaśnięciem zobowiązania podatkowego, to również wygasa prawo do uwzględniania w rozliczeniach elementów tworzących to zobowiązanie (które uległo przedawnieniu).

Z wniosku wynika, że Transakcje będące przedmiotem zapytania zostały dokonane przed 31 grudnia 2016 r. Zatem, zobowiązanie podatkowe w podatku VAT dotyczące przedmiotowych transakcji uległo przedawnieniu, zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej.

Mając na uwadze art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, należy wskazać, że instytucja przedawnienia ma to do siebie, że w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu nie mogą być dokonywane żadne czynności dotyczące zobowiązania podatkowego, dotyczy to również prawa do odliczenia podatku.

Skoro więc w analizowanej sprawie doszło do przedawnienia zdarzenia, z którego podatek należny miałby być wykazany, to nie można mówić o podatku naliczonym, a w konsekwencji nabywca (Państwa Spółka) nie ma możliwości odliczenia tego podatku. Prawo do odliczenia podatku naliczonego zasadniczo jest skorelowane z momentem, w którym podatek VAT staje się wymagalny, czyli z momentem powstania obowiązku podatkowego. Ponadto prawo do odliczenia podatku naliczonego, gwarantujące zachowanie zasady neutralności podatku VAT, realizowane jest co do zasady w oparciu o otrzymane przez podatnika faktury z wykazanym VAT. Jeżeli więc nastąpiło przedawnienie podatku należnego (podatek ten nie zostanie przez dokonującego dostawy towarów wykazany w rozliczeniu podatkowym i nie zostanie wystawiona faktura dokumentująca dokonanie dostawy towarów), to po stronie nabywcy (Państwa Spółki) nie powstaje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W konsekwencji, odpowiadając na pytania zawarte we wniosku wskazać należy, że zobowiązanie podatkowe z tytułu Transakcji 1, Transakcji 2, Transakcji 3 oraz Transakcji 4 zrealizowanych w latach 2015 i 2016 (przed 31 grudnia 2016 r.) uległo przedawnieniu. Jednocześnie, z uwagi na przedawnienie, o którym mowa w art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa nie mogą Państwo obecnie złożyć deklaracji i informacji podsumowujących dla Transakcji zrealizowanych w latach 2015 i 2016 i nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego zakupów dokonanych w latach 2015 i 2016, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Tym samym, stanowisko w zakresie pytania 1 i 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

‒z zastosowaniem art. 119a;

‒w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

‒z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).