Prawo złożenia zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, pomimo uchybienia terminowi o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT oraz prawo złożenia deklaracji VAT oraz pomniejszenia podatku VAT należnego, wynikającego z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 22 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z dnia 11 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa złożenia zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, pomimo uchybienia terminowi o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT oraz prawa złożenia deklaracji VAT oraz pomniejszenia podatku VAT należnego, wynikającego z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Państwa Spółka została założona w celach inwestycyjnych na rynku nieruchomości dnia 17.08.2021 r. Spółka wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W dniu 10 września 2021 r. Spółka wpłaciła zaliczkę rezerwacyjną tytułem zakupu lokalu mieszkalnego.

W dniu 28 września 2021 r. Spółka wpłaciła pozostałą kwotę dla dewelopera za lokal mieszkalny położony w Siechnicach wraz z 8% podatkiem VAT.

W dniu 11 maja 2022 r. Spółka dokonała odpłatnego zbycia lokalu. Sprzedaż lokalu stanowiła dla Spółki odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu 8% podatkiem VAT.

Spółka nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT określonego w art. 113 ustawy VAT.

Faktura zakupu lokalu mieszkalnego została wystawiona na dane Spółki i zawiera NIP Spółki jako nabywcy.

Przed dokonaniem sprzedaży lokalu mieszkalnego Spółka złożyła we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wskazując jako datę rozpoczęcia prowadzenia działalności 9 września 2021 rok.

Spółka w zgłoszeniu VAT-R w części C.1 jako okoliczność określającą obowiązek podatkowy wskazała punkt 34 „podatnik rezygnuje (zrezygnował) ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy” oraz jako datę powstania obowiązku wskazał datę rozpoczęcia działalności 9 wrzesnia 2021 r.

W zgłoszeniu VAT-R w dziale C.2 zostało wskazane, że pierwsza deklaracja VAT-7 powinna być złożona za miesiąc wrzesień 2021 r.

Wskazany wniosek został przez urząd skarbowy odrzucony.

Spółka zamierza złożyć wszystkie zaległe deklaracje VAT licząc od września 2021 roku.

Pytania:

1.      Czy Państwa Spółka ma prawo złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wykazując 9 września 2021 r. jako datę rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT oraz wskazując miesiąc wrzesień 2021 jako pierwszy okres, za który zostanie złożona deklaracja VAT, pomimo uchybienia terminowi o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT?

2.      Czy mimo późniejszej rejestracji jako podatnik VAT czynny Państwa Spółka ma prawo złożyć deklaracje VAT oraz pomniejszyć podatek VAT należny, wynikający z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji, to jest za wrzesień 2021 r, skoro Wnioskodawca zachowywał się jak podatnik VAT czynny, a dokonane zakupy były wykorzystane w działalności do czynności opodatkowanych podatkiem VAT?

Państwa stanowisko:

Ad. 1 W ocenie Państwa Spółki, Spółka ma prawo złożyć zgłoszenie rejestracyjne z datą wsteczną wskazując 9 września 2021 r. jako datę rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT oraz wskazując miesiąc wrzesień 2021 r. jako pierwszy okres za który zostanie złożona deklaracja VAT-7, pomimo uchybienia terminowi o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2 W ocenie Państwa Spółki pomimo późniejszej rejestracji jako podatnik VAT czynny Państwa Spółka ma prawo złożyć deklaracje VAT oraz pomniejszyć podatek VAT należny, wynikający z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji, to jest za wrzesień 2021 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwanej dalej „ustawą VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Powyższe regulacje oznaczają, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Aby zatem podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane (w sposób bezsporny) z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).

Zatem prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. W stosunku do faktur lub dokumentów celnych podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę lub dokument celny, będący podstawą odliczenia lub za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Przepisy ustawy o VAT przewidują określone sytuacje, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług pomimo tego, że spełnione są generalne przesłanki upoważniające go do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Ograniczenia te zawarte są w art. 88 ustawy o VAT.

Stosownie do postanowień art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Wskazany powyżej przepis ustawy o VAT przewiduje sankcję w postaci pozbawienia podatnika prawa do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego w razie niezarejestrowania się, ale nie wskazuje wprost, z jakim momentem - z punktu widzenia niemożności odliczenia podatku naliczonego - należy wiązać status podatnika (zarejestrowany czy nie). Z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT nie wynika bowiem, aby do nabycia uprawnienia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury. Podatnik nabywa więc prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego.

Zatem prawo do obniżenia podatku należnego może być realizowane przez podatnika w ściśle określonym czasie, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, tj. istnienia związku między zakupami i prowadzoną działalnością.

Stwierdzić należy zatem, że ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku od zakupów dokonanych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach powołanej ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom, chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć, obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy o VAT podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Podmioty wymienione w art. 15 ustawy o VAT, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3. mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne (art. 96 ust. 3 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15 są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 art. 130c. art. 133 i art. 138g ust. 2.

Mając na uwadze powołane powyżej regulacje wskazać należy, że prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) kształtuje się w danym okresie rozliczeniowym. Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego co wprost wynika z art. 86 ust. 10 w związku z art. 86 ust. 10a pkt 1 ustawy o VAT - jest przy tym zazwyczaj otrzymanie faktury lub dokumentu celnego, a ewentualne późniejsze rozliczenie podatku jest konsekwencją już nabytego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną, a warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego.

Realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku, jednakże aby skutecznie zrealizować powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć, najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa - wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako czynnego podatnika.

Dopiero usunięcie negatywnej przesłanki poprzez złożenie aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R spowoduje możliwość realizacji przysługującego prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego.

Ponadto należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jak już wskazano, jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć - najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa - wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Warto również zaznaczyć, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT.

Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz                  C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.

Natomiast z orzecznictwa TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

Zatem należy stwierdzić, że ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy o VAT). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny, a zatem podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej niż w momencie otrzymania tektury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.

Zamiarem Spółki od pierwszego dnia prowadzenia działalności (od 9 września 2021 r.) było uzyskanie statusu czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Nabyty od dewelopera lokal mieszkalny związany był wyłącznie z opodatkowaną działalnością gospodarczą. Pierwszych czynności opodatkowanych - sprzedaż lokalu - Wnioskodawca dokonał w miesiącu maju 2022 r., które zostały udokumentowane fakturą VAT z wykazanym podatkiem należnym w stawce 8%.

Powyższe okoliczności wskazują, że Wnioskodawca pomimo formalnego braku rejestracji do podatku VAT zachowywał się jak zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT, tj. wystawiał faktury i naliczał podatek od wykonywanych czynności. Ponadto od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej Spółka nie zamierzała korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT. Takie zachowanie oznacza, że Wnioskodawca od chwili rozpoczęcia działalności zamierzał być czynnym podatnikiem podatku VAT, jednakże nie dopełnił, wynikającego z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, formalnego obowiązku złożenia dokumentów rejestracyjnych.

Z uwagi na powyższe okoliczności, Wnioskodawca wcześniej niezarejestrowany, a prowadzący działalność gospodarczą może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nabyty lokal mieszkalny był wykorzystany wyłącznie do działalności opodatkowanej. Natomiast warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego. Zatem, skoro poniesione przed dniem rejestracji do podatku VAT, wydatki na zakup lokalu dokonywane były w celu przyszłego osiągania obrotu z działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur je dokumentujących.

W konsekwencji, Spółka - na podstawie art. 86 ustawy o VAT - ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie towarów i usług służących wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT, wystawianych na jej rzecz od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, w deklaracjach za właściwe okresy rozliczeniowe - w terminach przewidzianych prawem – art. 86 ust. 10. ust. 10b i ust. 11 ustawy VAT.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca dokonał zakup towaru, w postaci lokalu mieszkalnego, związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą przed rejestracją dla potrzeb podatku od towarów i usług, w celu realizacji przysługującego prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, Wnioskodawca poprawnie zatem dokonał aktualizacji zgłoszenia VAT-R, ze wskazaniem okresu rozliczeniowego od którego działa jako czynny podatnik podatku VAT, oraz okresu rozliczeniowego, za który złoży pierwszą deklaracje podatkową, ale w oparciu o datę faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytania, należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ustawy o VAT – z faktur dokumentujących zakup lokalu mieszkalnego od dewelopera wystawionych przed zarejestrowaniem się dla celów podatku od towarów i usług. W celu realizacji tego prawa Wnioskodawca zobowiązany jest do dokonania aktualizacji zgłoszenia VAT-R (poprzez wskazanie jako okresu złożenia pierwszej deklaracji miesiąca, w którym rozpoczęto działalność gospodarczą, czyli 9 września 2021 r.), a następnie złożenia deklaracji podatkowych i rozliczenia podatku w terminach ustawowych.

Powyższe stanowisko należy uznać za ugruntowane ponieważ zostało wielokrotnie potwierdzone w wydawanych interpretacjach indywidualnych np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 lipca 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012 177.2019.2.MK, interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 lutego 2019 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.895.2018.2.MH, można również wskazać interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 września 2018 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.574.2018.2.WA, z 22 sierpnia 2018 r. nr 0114-KDIP1-2 4012.384.2018.1.RD, czy z 9 maja 2018 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.197.2018.1.

Taki sposób postępowania zaakceptował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 15 maja 2017 r. nr 1462-IPPP1.4512.111.2017.2.MPE. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 18 września 2015 r. nr ILPP2/4512-1-475/15-5/JK czy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 14 kwietnia 2015 r. nr IBPP3/4512-59/15/EJ oraz Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z 27 września 2017 r. nr 0114-KDIP1-1.4012.366.2017.1.JO i z 10 lipca 2017 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.157.2017.3.ISK.

Również i sądy administracyjne potwierdzają powyższe wywody czego przykładem może być treść wyroku WSA w Warszawie z dnia 26.10.2018r. III SA/Wa 10/18.

Status danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług jest kategorią obiektywną, niezależną od jego woli i od rejestracji dla potrzeb tego podatku.

Tak samo też NSA w wyroku z dnia 28 stycznia 2008 r., I FSK 122/07.

Mając zatem powyższe na uwadze Państwa Spółka uważa, że ma prawo złożyć zgłoszenie rejestracyjne z datą wsteczną wskazując 9 września 2021 r. jako datę rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT oraz wskazując miesiąc wrzesień 2021 r. jako pierwszy okres, za który zostanie złożona deklaracja VAT-7 oraz pomimo późniejszej rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną ma prawo złożyć deklaracje VAT oraz pomniejszyć podatek VAT należny, wynikający z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji, to jest za wrzesień 2021 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwa Spółka przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy,

Na podstawie art. 8 ust. 1 cyt. ustawy,

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy,

Z powołanego przepisu wynika, że w rozumieniu ustawy o VAT podatnikami mogą być osoby prawne, osoby fizyczne jak również jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.

W myśl ust. 2 tegoż artykułu,

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Podstawowa zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego została wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Przy czym, co również istotne, zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Według art. 86 ust. 11 ustawy:

Zgodnie z art. art. 86 ust. 13 ustawy,

Podkreślić należy, że ustawodawca umożliwił podatnikowi odliczenie podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zatem z treści art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, by do nabycia uprawnienia do odliczenia kwoty podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury. Tak więc podatnik, w zakresie, w jakim nabyte towary wykorzystuje do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

Należy zauważyć, że ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów, o ile występują przesłanki świadczące o tym, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej. Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast dla realizacji tego prawa konieczne jest m.in. posiadanie statusu podatnika VAT czynnego.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy:

Ponadto w myśl art. 96 ust. 5 ustawy:

Zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.

Rejestracja następuje zatem w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów.

W tym miejscu należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Warto również zaznaczyć, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.

Natomiast z orzecznictwa TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 103 ust. 1 ustawy:

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Państwa Spółka została założona w celach inwestycyjnych na rynku nieruchomości dnia 17 sierpnia 2021 r. Spółka i wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W dniu 10 września 2021 r. Spółka wpłaciła zaliczkę rezerwacyjną tytułem zakupu lokalu mieszkalnego.

W dniu 28 września 2021 r. Spółka wpłaciła pozostałą kwotę dla dewelopera za lokal mieszkalny wraz z 8% podatkiem VAT.

W dniu 11 maja 2022 r. Spółka dokonała odpłatnego zbycia lokalu. Sprzedaż lokalu stanowiła dla Spółki odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu 8% podatkiem VAT.

Spółka nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT określonego w art. 113 ustawy VAT. Faktura zakupu lokalu mieszkalnego została wystawiona na dane Spółki i zawiera NIP Spółki jako nabywcy. Przed dokonaniem sprzedaży lokalu mieszkalnego Spółka złożyła we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wskazując jako datę rozpoczęcia prowadzenia działalności 9 września 2021 rok.

Spółka w zgłoszeniu VAT-R w części C.1 jako okoliczność określającą obowiązek podatkowy wskazała punkt 34 „podatnik rezygnuje (zrezygnował) ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy” oraz jako datę powstania obowiązku wskazał datę rozpoczęcia działalności 9 września 2021 r.

W zgłoszeniu VAT-R w dziale C.2 zostało wskazane, że pierwsza deklaracja VAT-7 powinna być złożona za miesiąc wrzesień 2021 r.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy powzięliście Państwo wątpliwości dotyczące prawa do złożenia zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wykazując 9 września 2021 r. jako datę rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT oraz wskazując miesiąc wrzesień 2021 jako pierwszy okres, za który zostanie złożona deklaracja VAT, pomimo uchybienia terminowi, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT oraz prawa  do złożenia deklaracji VAT oraz pomniejszenia podatku VAT należnego, wynikającego z faktur sprzedażowych o podatek VAT naliczony wynikający z zakupów poczynionych za okresy poprzedzające datę rejestracji, to jest za wrzesień 2021 r, skoro zachowywali się Państwo się jak podatnik VAT czynny, a dokonane zakupy były wykorzystane w działalności do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Tym samym podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury. Lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.

Rejestracja następuje w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów.

W celu skorzystania z ww. prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne jest zatem złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R, w którym należy wskazać datę faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej i okres rozliczeniowy, od którego jako podatnik VAT czynny będziecie Państwo rozliczać podatek od towarów i usług oraz składać deklaracje dla potrzeb tego podatku - okres poniesienia pierwszych wydatków na potrzeby tej działalności.

Przy czym należy wskazać, że to organ podatkowy właściwy dla podatnika decyduje ostatecznie o sposobie i podstawach do rejestracji podatników jako VAT-czynnych.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, mają Państwo prawo złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wykazując datę  9 września 2021 r. jako datę rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 9 ustawy o VAT oraz wskazując miesiąc wrzesień 2021 jako pierwszy okres, za który zostanie złożona deklaracja VAT.

Ponadto będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, przy założeniu, że nie będą zachodzić wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy o VAT. Jednak realizacja prawa do odliczenia może nastąpić dopiero po uzyskaniu przez Państwa statusu zarejestrowanego (czynnego) podatnika podatku od towarów i usług i skonkretyzuje się w deklaracjach dla potrzeb podatku od towarów i usług, które należy złożyć wstecz za poszczególne okresy rozliczeniowe od września 2021 r., zgodnie z cyt. wyżej art. 86 ust. 10, ust. 10b, ust. 11 i ust. 13 ustawy o VAT (wg brzmienia w poszczególnych okresach rozliczeniowych).

W świetle powyższego Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).