Nieuznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT a w konsekwencji nieuznania wykonywanych świadczeń na rzecz Spółki za odpłatne świadczenie usług.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Pana za  podatnika podatku VAT, a w konsekwencji nieuznania wykonywanych świadczeń na rzecz Spółki, za odpłatne świadczenie usług.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 czerwca 2022 r. (wpływ 9 czerwca 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą jest Pan M.D. (NIP: (…). Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na doradztwie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (przeważający przedmiot działalności Wnioskodawcy to PKD 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania).

Wnioskodawca jest również wspólnikiem w spółce kapitałowej – A. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (NIP (…)) z siedzibą w (…) (dalej jako: „Spółka”). Wspólnicy Spółki planują dokonanie zmiany umowy Spółki, poprzez wprowadzenie do jej treści zapisu, w którym Wnioskodawca zostanie zobowiązany - wobec Spółki - do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, zgodnie z art. 176 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej: „Ksh”). Wspólnicy Spółki planują zobowiązanie Wnioskodawcy do następujących, powtarzających się świadczeń niepieniężnych:

1.sporządzania miesięcznych oraz rocznych raportów z realizacji określonych usług przez Spółkę w kontekście jej planów sprzedażowych;

2.sporządzania półrocznych analiz pod kątem nowych rynków zbytu usług;

3.sporządzania rocznych analiz badania rynku w tym nowych usług, oferowanych przez podmioty świadczące usługi konkurencyjne;

4.tworzenia raportów z efektywności prac poszczególnych współpracowników/działów;

5.czynności audytu w Spółce.

Ustalony w Umowie Spółki obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych będzie obciążał udziały Wnioskodawcy jako Wspólnika Spółki. Świadczenia będą odpłatne i ekwiwalentne; Spółka będzie dokonywała wypłat wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy - Wspólnika. Planowane świadczenia Wnioskodawcy na rzecz Spółki, Spółka będzie wykorzystywała do prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 176 § 2 ustawy KSH wynagrodzenie Wspólnika za takie świadczenia na rzecz Spółki będzie wypłacane niezależnie od tego czy Spółka będzie wykazywała zysk. Zgodnie z założeniami, Wnioskodawcy przysługiwać będzie - na podstawie stosownej uchwały - wynagrodzenie w wysokości nieprzewyższającej cen lub stawek przyjętych w obrocie.

Świadczenia Wnioskodawca wykonywać będzie w wymiarze, w datach i terminach uzgodnionych ze Spółką na podstawie odrębnego porozumienia, w zależności od potrzeb i interesu Spółki.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że:

a) Ryzyko gospodarcze za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki będzie ponosić Spółka;

b) Wykonując świadczenia na rzecz Spółki, Wnioskodawca nie będzie wyrażać oświadczeń woli w imieniu i na rzecz Spółki;

c) Wynagrodzenie, które Wnioskodawca otrzyma od Spółki za wykonywane czynności na rzecz Spółki nie będzie stanowić przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;

d) Wynagrodzenie, które Wnioskodawca otrzyma od Spółki za wykonywane czynności na rzecz Spółki nie będzie stanowić przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;

e) Do wykonywania świadczeń Wnioskodawca będzie wykorzystywać zasoby rzeczowe Spółki;

f)  Wnioskodawca nie będzie ponosić odpowiedzialności za wykonywane czynności wobec osób trzecich;

g) Czynności będą wykonywane w wymiarze i w miejscu, wyznaczonym przez Spółkę; jednocześnie Spółka będzie określała sposób wykonania poszczególnych rodzajów świadczeń.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu odpowiadając na pytania organu wskazał Pan:

1. Czy będzie Pan samodzielnie angażował zasoby ludzkie lub materialne do wykonywania świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki?

Odpowiedź: Wnioskodawca nie będzie samodzielnie angażował zasobów ludzkich lub materialnych do wykonywania świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki.

2  Czy z warunków zmienionej umowy Spółki będzie wynikało, iż będzie Pan dysponował niezależnością i samodzielnością w działaniu przy świadczeniu usług objętych zakresem wniosku? Jeśli tak, proszę szczegółowo opisać, wczym będzie przejawiała się samodzielność i niezależność w Pana działaniu? W szczególności proszę wskazać: czy Rada Nadzorcza lub inne organy Spółki będą mogły wydawać Panu wiążące polecenia dotyczące realizacji przedmiotu umowy?

Odpowiedź: Jak wskazano w treści wniosku, Wnioskodawca nie wykonuje ww. czynności w oparciu o umowę o pracę (nie ma tutaj stosunku podrzędności); Wnioskodawca nie działa pod kierownictwem Spółki. Z uwagi na fakt, że Spółka wskazuje miejsce, czas i określa sposób (cele) w jaki czynności mają zostać wykonane, Wnioskodawca nie jest jednocześnie niezależny w podejmowanych działaniach.

3. Czy w związku ze zmianą umowy spółki i zobowiązaniem Wnioskodawcy do wykonywania wobec Spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych Wnioskodawca zawrze ze spółką umowę, w której zostaną uregulowane prawa i obowiązki Wnioskodawcy i Spółki w związku z powierzeniem Wnioskodawcy wykonywania ww. świadczeń?

Jeśli tak to:

- proszę wskazać co wynika z zapisów tej umowy (jakie prawa i obowiązki ciążą na stronach umowy),

Odpowiedź: Nie, obowiązek wykonywania opisanych we wniosku czynności wynikać będzie wyłącznie z treści umowy Spółki.

4. Czy Wnioskodawca będzie wykonywał te czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie doradztwa i zarządzania?

Odpowiedź: Nie, czynności wykonywane będą w oparciu o regulacje KSH i nie będą one wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (nie wyczerpują znamion pozarolniczej działalności gospodarczej).

5. Jak będzie Pan dokumentował wykonywanie tych świadczeń w związku z zawartą umową?

Odpowiedź: Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będą miały formę raportów, analiz, które będą potwierdzały fakt wykonania opisanych we wniosku czynności.

6. W jaki sposób ustalone będzie wynagrodzenie za wykonywanie przez Pana ww. świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki, czy będzie miał Pan wpływ na wysokość przyznanego Panu wynagrodzenia z tytułu świadczenia ww. usług, a jeśli tak, to w jaki sposób?

Odpowiedź: Wysokość wynagrodzenia za poszczególne czynności określa uchwała wspólników (a więc nie Wspólnik), i zostanie ustalone w oparciu o stawki rynkowe. Wnioskodawca jako wspólnik ma jednakże wpływ na wysokość wynagrodzenia, bowiem uczestniczy w zgromadzeniu wspólników, którzy – w drodze uchwały – określają wysokość wynagrodzenia, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie przyznane za wykonywanie czynności jest określone na zasadach rynkowych.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług:

Czy w związku z wykonywaniem przez Wnioskodawcę opisanych w zdarzeniu przyszłym powtarzających się świadczeń niepieniężnych, Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji, wykonywane świadczenia na rzecz Spółki, należy uznać za odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, o których mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wykonując na rzecz Spółki powtarzające się świadczenie niepieniężne, nie będzie on działał w charakterze podatnika podatku VAT, a tym samym, wykonywane świadczenia na rzecz Spółki, nie mogą być uznane za odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, o którym mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei wedle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosunki korporacyjne, do których należą porozumienia cywilnoprawne wspólnika ze spółką ustalone na podstawie art. 176 § 1 Ksh, nie spełniają definicji działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o VAT, a w konsekwencji, Wnioskodawca nie działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Świadczenia niepieniężne, których obowiązek wynika z umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kreują specjalny, obligacyjno-organizacyjny charakter „przywiązania” obowiązku do udziału, w rozumieniu stosunku prawnego członkostwa w spółce, którego elementami, obok praw, są również obowiązki. Obowiązek świadczeń niepieniężnych związany jest zatem z celem, dla którego utworzona została spółka i obowiązek ten składa się na treść uczestnictwa wspólnika w spółce.

W umowie spółki wspólnicy zobowiązują się do dążyć do wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz przez współdziałanie w inny określony w umowie spółki sposób. Planowane świadczenia Wnioskodawcy, Spółka będzie wykorzystywała przy realizacji usług w obrocie gospodarczym na rzecz swoich klientów i w tym sensie to Spółka będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Porozumienie między wspólnikiem a spółką, zawarte na podstawie art. 176 Ksh ma zatem charakter obowiązków korporacyjnych i jest obowiązkiem wspólnika związanym z jego udziałem. Nie można tym samym, tych obowiązków traktować jako czynności wymienionych w art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Reasumując, Wnioskodawca wykonując na rzecz Spółki powtarzające się świadczenie niepieniężne, nie działa w charakterze podatnika podatku VAT, a w konsekwencji, wykonywane świadczenie, nie mogą stanowić odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.):

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 3 ustawy: