Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji (…). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559) zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT.

Gmina realizuje inwestycje pn. (…). W wyniku realizacji operacji zostaną odnowione dwie kapliczki: kapliczka  (…) nr 1 i kapliczka (…) nr 2 .

Gmina z właścicielami terenów, na których usytuowane są kapliczki zawarła umowy użyczenia: kapliczka  nr 1 zawarto umowę użyczenia na okres do 31 grudnia 2028 r., kapliczka nr 2 zawarto umowę użyczenia na okres do 27 sierpnia 2027 r.

Na realizację powyższego zadania Gmina otrzyma dofinansowanie w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W celu realizacji powyższej inwestycji na podstawie umowy z Urzędem Marszałkowskim Województwa  (…). oraz aneksu nr 1 z dnia  (…). Gmina otrzyma dofinansowanie w wysokości  (…) zł. Inwestycja zostanie sfinansowana w kwocie brutto (podatek VAT stanowi koszt kwalifikowalny). Całościowy koszt realizacji inwestycji to  (…) zł. Zakończenie prac przewidziano na 31 sierpnia 2022 r. Zakończenie przedmiotowej inwestycji zostanie udokumentowane fakturą VAT wystawioną na Gminę (…).

W wyniku realizacji operacji zostanie osiągnięty następujący cel „Inwestowanie w strefę społeczną zapewniającą rozwój mieszkańców oraz promocje obszaru z poszanowaniem tradycji, dziedzictwa kulturowego, ekologii, rekreacji dla poszanowania jakości życia mieszkańców”.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, nie prowadzi i nie planuje rozpoczęcia działalności gospodarczej w związku z tą inwestycją, ani nie generuje dochodów z tego tytułu. Inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Operacja ma charakter nie komercyjny i służy zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej.

Inwestycja nie jest związana z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych, ma charakter niekomercyjny, będzie nieodpłatnie udostępniania dla nieograniczonej liczby użytkowników, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Pytanie

Czy Gmina będzie posiadała prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.  (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie będzie posiadała prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. (…).

Brak możliwości odliczenia podatku VAT przez Gminę wynika z faktu, iż realizowane inwestycje nie będą służyć prowadzeniu jakiejkolwiek działalności gospodarczej z nimi związanymi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy, zadania własne gminy obejmują sprawy w zakresie zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w szczególności kultury, ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114. art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Z treści powyższych regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu, których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych z opodatkowania lub w ogóle niepodlegających temu podatkowi.

Realizując inwestycje (prace budowlano-konserwatorskie przydrożnej kapliczki) Gmina nie działała jako podatnik VAT, bowiem wykonuje jedynie zadania własne w ramach reżimu publicznoprawnego (poza działalnością gospodarczą), tak więc przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostały spełnione. Co więcej brak jest odpłatności za wykonane usługi ze strony mieszkańców. Tym samym z uwagi na brak związku ponoszonych na Inwestycję wydatków z występującymi po stronie Gminy czynnościami opodatkowanymi VAT, Gmina nie ma i nie będzie miała możliwości odliczenia VAT.

Kapliczka jest miejscem ogólnodostępnym, dostępnym bezpłatnie, administrowanym i zarządzanym przez Gminę. Jest miejscem kultu dla wszystkich mieszkańców oraz miejscem dziedzictwa kulturowego Gminy. Gmina po wykonaniu inwestycji nie będzie osiągała przychodów związanych z jej użytkowaniem. Towary i usługi nabyte w ramach realizacji projektu nie były i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak również efekty realizowanej operacji nie będą w żadnym czasie i zakresie służyły czynnościom podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stanowisko Gminy znajduje odzwierciedlenie w wielu interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, między innymi:

‒       Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji skarbowej z dnia 25 stycznia 2022 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.973.2021.1.SR, gdzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, wskazuje że: „W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, obiekt będący przedmiotem inwestycji, tj. kapliczka w typie słupowym, znajdująca się przed wejściem na dziedziniec Kościoła, nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Obiekt poddany renowacji umiejscowiony jest na terenie otwartym, ogólnodostępnym. W konsekwencji ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. inwestycji.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów  i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

a)    suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług,

b)    dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami  i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. 

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Gmina realizuje inwestycję pn. (…). W wyniku realizacji operacji zostaną odnowione dwie kapliczki: kapliczka (…) nr 1 i  kapliczka (…) nr 2. Gmina z właścicielami terenów na których usytuowane są kapliczki zawarła umowy użyczenia: kapliczka nr 1  zawarto umowę użyczenia na okres do 31 grudnia 2028 r., kapliczka  nr 2 zawarto umowę użyczenia na okres do 27 sierpnia 2027 r. Na realizację powyższego zadania Gmina otrzyma dofinansowanie w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W celu realizacji powyższej inwestycji na podstawie umowy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego z dnia 8 lipca 2021 r. oraz aneksu nr 1 z dnia 15 listopada 2021 r. Gmina otrzyma dofinansowanie w wysokości 34 995 zł. Inwestycja zostanie sfinansowana w kwocie brutto (podatek VAT stanowi koszt kwalifikowalny). Całościowy koszt realizacji inwestycji to 56 674,90 zł. Zakończenie prac przewidziano na 31 sierpnia 2022 r. Zakończenie przedmiotowej inwestycji zostanie udokumentowane fakturą VAT wystawioną na Gminę. W wyniku realizacji operacji zostanie osiągnięty następujący cel „Inwestowanie w strefę społeczną zapewniającą rozwój mieszkańców oraz promocje obszaru z poszanowaniem tradycji, dziedzictwa kulturowego, ekologii, rekreacji dla poszanowania jakości życia mieszkańców”. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, nie prowadzi i nie planuje rozpoczęcia działalności gospodarczej w związku z tą inwestycją, ani nie generuje dochodów z tego tytułu. Inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Operacja ma charakter nie komercyjny i służy zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Inwestycja nie jest związana z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych, ma charakter niekomercyjny, będzie nieodpłatnie udostępniania dla nieograniczonej liczby użytkowników, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Wątpliwości Państwa dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. (…).

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W niniejszej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika, że inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych. Gmina nie prowadzi i nie planuje rozpoczęcia działalności gospodarczej w związku z tą inwestycją. Operacja ma charakter niekomercyjny, będzie nieodpłatnie udostępniana dla nieograniczonej liczby użytkowników i ma służyć zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Realizacja inwestycji nie będzie generowała dochodów z tego tytułu.  Zatem w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowej inwestycji nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Tym samym, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji (…).

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)    z zastosowaniem art. 119a;

2)    w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)    z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).  Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).