Temat interpretacji
Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej zakup samochodu osobowego do celów służbowych pracowników gminy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej zakup samochodu osobowego do celów służbowych pracowników gminy.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 kwietnia 2022 r. (wpływ 7 kwietnia 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, do zakresu działania której należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Gmina została powołana do realizacji zadań własnych, o których mowa w art. 7 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 z późn. zm.) oraz do wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Zadania publiczne są wykonywane przez Gminę w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gmina posiada osobowość prawną i jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Gmina dnia (...) 2021 roku zakupiła samochód służbowy o pojemności silnika (...) cm3 , na potrzeby funkcjonowania Urzędu Gminy. Nabycie przez Gminę samochodu osobowego zostało udokumentowane fakturą VAT wystawioną na Gminę.
Samochód osobowy będący przedmiotem wniosku jest pojazdem samochodowym w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174), tj. pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.
Użytkowanie samochodu możliwe jest jedynie do celów służbowych. Gmina będzie ponosić wszystkie koszty związane z utrzymaniem i eksploatacją samochodu. Wszystkie faktury zakupowe dotyczące serwisu, paliwa, napraw, części zamiennych i innych towarów związanych z eksploatacją samochodu będą wystawiane na Gminę.
Samochód osobowy, o którym mowa we wniosku będzie wykorzystywany przez Wnioskodawcę do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
b)zwolnionych od podatku od towarów i usług,
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności takich jak:
-kontrola stanu utrzymania dróg gminnych publicznych, wewnętrznych, dojazdowych do pól,
-kontrola wykonywania robót drogowych,
-kontrola lasów i zadrzewień gminnych pod kątem szkodnictwa leśnego,
-kontrola pozyskania drewna, wycinki drzew z lasów i zadrzewień gminnych,
-kontrola podatków i opłat miejscowych, segregacji śmieci,
-kontrola budowy, remontu i eksploatacji systemów wodociągowych gminnych,
-kontrola budowy, remontu i eksploatacji systemów kanalizacyjnych gminnych,
-kontrola reklam umieszczanych na działkach gminnych,
-kontrola nieruchomości gminnych dzierżawionych przez osoby fizyczne i prawne,
-uczestnictwo w podziałach i scaleniach, ukazaniach granic nieruchomości gminnych, w tym pozyskanie materiałów oraz uzgodnienia z właściwymi organami,
-dowóz pracowników na szkolenia podnoszące kwalifikacje,
-kontrola placówek oświatowych,
-odbiór dowodów osobistych,
-wykonywania przez Wójta i pracowników czynności związanych z zajmowanym stanowiskiem oraz do wszelkich innych czynności związanych ze zwykłym funkcjonowaniem Urzędu Gminy, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym.
Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego.
Gmina nie zna metody i możliwości przyporządkowania całości kwot podatku naliczonego do poszczególnych kategorii czynności.
Pismem z 7 kwietnia 2022 r. uzupełniliście Państwo opis sprawy w następujący sposób:
Ad. 1.
Gmina nadzoruje używanie samochodu służbowego wyłącznie do działalności urzędu dokumentując to w zaewidencjonowanej karcie drogowej pojazdu. Decyzję o użyciu samochodu służbowego podejmuje kierownictwo urzędu.
Ad. 2.
W godzinach pracy samochód garażowany jest na parkingu przy budynku Urzędu Gminy lub w garażu w budynku Urzędu Gminy. Po godzinach pracy Urzędu Gminy samochód garażowany jest w garażu w budynku Urzędu Gminy.
Ad. 3.
Nie istnieje możliwość parkowania bądź dojazdu w miejsce zamieszkania pracowników. Samochód służbowy parkowany jest tylko w siedzibie Gminy.
Ad. 4.
Nie istniał nadzór nad używaniem przedmiotowego samochodu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych np. poprzez GPS.
Ad. 5.
Samochód osobowy wykorzystywany jest tylko do celów służbowych, nie praktykuje się wykorzystywania samochodu do celów prywatnych.
Ad. 6.
W celu należytej staranności, aby wykluczyć możliwość użycia przedmiotowego samochodu do celów prywatnych prowadzony jest nadzór w postaci zaewidencjonowanej karty drogowej samochodu. Dodatkowo każdy wyjazd jak i jego cel jest zgłaszany do kierownictwa urzędu. Gmina nie zawiera i nie będzie zawierać w przyszłości umów na używanie samochodu do cele prywatne.
Pytanie
Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z faktury zakupowej dokumentującej nabycie samochodu?
Państwa stanowisko
Podstawowym kryterium przy określeniu zasad odliczania podatku VAT od kosztów zakupu i utrzymania samochodu w firmie jest jego przeznaczenie. Zdaniem Gminy zakup nowego samochodu służbowego nie będzie wykorzystywany wyłącznie na cele związane z prowadzoną działalnością, ale również z działalnością zwolnioną i niepodlegającą opodatkowaniu oraz innymi czynnościami wynikających z realizacji zadań własnych i zleconych.
Z zasady określonej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Należy tutaj zastosować ustawowe ograniczenia w odliczaniu VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. W myśl bowiem art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnik ma prawo do odliczenia 50% kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury.
Wprowadzane ograniczenie dotyczy odliczania podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków eksploatacyjnych (paliwo, przeglądy, naprawy, przejazdy drogami płatnymi, mycie i kosmetyka) dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 tony, zarówno tych osobowych, jak i innych niż osobowe, gdy samochód z którejś z tych kategorii przeznaczony będzie do użytku „mieszanego” - czyli do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów z nią nie związanych.
Gmina nie zna metody i możliwości przyporządkowania całości kwot podatku naliczonego do poszczególnych kategorii czynności.
Gmina uważa, że przysługuje jej prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z faktury zakupowej dokumentującej nabycie samochodu osobowego przeznaczonego na cele służbowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931), zwanej dalej ustawą, w myśl tego przepisu:
w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z powyższego przepisu wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.
Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług.
Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Wyrażoną w cytowanym art. 86 ust. 1 ustawy zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h oraz art. 90 i 91 ustawy.
Jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy:
w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:
sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:
przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
W myśl art. 86 ust. 2d ustawy:
w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy:
podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.
Zgodnie z art. 86 ust. 2f ustawy:
przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy,
proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji – art. 86 ust. 2h ustawy.
Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:
minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie ww. delegacji ustawowej, wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2015 r., poz. 2193).
Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).
Według § 3 ust. 1 rozporządzenia:
w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z § 2 pkt 8 rozporządzenia:
pod pojęciem jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego rozumie się:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b)jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
Z § 2 pkt 5 rozporządzenia wynika:
że przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego rozumie się urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, działający w formie samorządowej jednostki budżetowej.
Stosownie do przepisu § 3 ust. 2 rozporządzenia, w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, jako sposób określenia proporcji uznaje się sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/ DUJST
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy o VAT:
w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy:
jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
W myśl art. 90 ust. 3 ustawy o VAT:
proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (art. 90 ust. 3 ustawy).
Kwestie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z eksploatacją samochodu regulują przepisy art. 86a ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy,
w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.
Stosownie do zapisu art. 86a ust. 2 ustawy:
do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:
1)nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
2)używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3)nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
Jak stanowi art. 2 pkt 34 ustawy,
przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.
Na podstawie art. 86a ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:
1)w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:
a)wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
b)konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
2)do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
W świetle art. 86a ust. 4 ustawy,
pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
1)sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2)konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
W myśl art. 86a ust. 5 ustawy, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:
1)przeznaczonych wyłącznie do:
a)odprzedaży,
b)sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
c)oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
– jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;
2)w odniesieniu do których:
a)kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub
b)podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.
Zgodnie z art. 86a ust. 6 ustawy:
ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.
W myśl art. 86a ust. 7 ustawy, ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:
1)numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;
2)dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;
3)stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4)wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a)kolejny numer wpisu,
b)datę i cel wyjazdu,
c)opis trasy (skąd – dokąd),
d)liczbę przejechanych kilometrów,
e)imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem
– potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;
5)liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.
Jak wynika z art. 86a ust. 12 ustawy:
podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.
Na podstawie art. 86a ust. 13 ustawy,
w przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia.
Z treści wyżej powołanych przepisów wynika, że w przypadku gdy samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów prywatnych wyliczona zgodnie z prewspółczynnikiem kwota podatku naliczonego powinna zostać pomniejszona o 50%. W przypadku gdy samochód będzie używany wyłącznie do działalności gospodarczej (i spełnione są wszystkie wymogi z ustawy) wyliczona przy pomocy prewspółczynnika kwota podatku naliczonego nie będzie pomniejszana.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika 22.12.2021 r. zakupiliście Państwo samochód służbowy na potrzeby funkcjonowania urzędu gminy. Samochód osobowy będący przedmiotem wniosku jest pojazdem samochodowym w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174), tj. pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.
Samochód osobowy, o którym mowa we wniosku będzie wykorzystywany przez Wnioskodawcę do czynności:
d)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
e)zwolnionych od podatku od towarów i usług,
f)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego. Wskazaliście Państwo, ze nie znacie metody i możliwości przyporządkowania całości kwot podatku naliczonego do poszczególnych kategorii czynności.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z faktury zakupowej dokumentującej nabycie samochodu.
Jak wynika z wniosku samochód służbowy, o którym mowa we wniosku, jest wykorzystywany przez Państwa do czynności opodatkowanych, zwolnionych oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie nie znacie Państwo sposobu i możliwości przyporządkowania całości kwoty podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie tego samochodu do poszczególnych kategorii czynności.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że skoro przedmiotowy samochód osobowy jest wykorzystywany zarówno do działalności gospodarczej, jak i celów innych niż działalność gospodarcza, to w celu obliczenia podatku podlegającego odliczeniu jesteście Państwo zobowiązani zastosować przepisy zarówno z art. 86 ust. 2a-2h ustawy jak i zapisy art. 90 ustawy.
Jednakże w pierwszej kolejności wskazać należy przepis art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w związku z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Z treści tych przepisów wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej.
Podkreślić należy, że dla celów pełnego odliczania VAT fakt jego wykorzystywania wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tego pojazdu przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach jego używania wyklucza użycie go do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu pojazdu. Ponadto niezbędnym elementem warunkującym uznanie, że mamy do czynienia z samochodem wykorzystywanym wyłącznie w działalności gospodarczej jest również – określony w art. 86 ust. 12 ustawy – wymóg zgłoszenia faktu takiego sposobu wykorzystywania pojazdu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z interpretacją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN przez pojęcie „wyłącznie” należy rozumieć „tylko” oraz „jedynie”. Przy definiowaniu słowa „wyłącznie” mogą być również pomocne synonimy tego słowa, wśród których wskazuje się: absolutnie; bezwzględnie; całkowicie; jedynie; tylko; zupełnie. Zatem możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z pojazdami samochodowymi dotyczy tylko tych pojazdów, które przeznaczone są jedynie do wykonywania czynności służbowych, tym samym nie są wykorzystywane, choćby przejściowo, w inny sposób.
Wskazać należy, że przepisy ustawy nie określają, w jaki sposób podatnik ma zapewnić wyeliminowanie użytku prywatnego używanego w nim pojazdu samochodowego dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdu muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku. Przy czym użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych.
Analiza przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz przywołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że opisany przez Państwa sposób użytkowania pojazdu służbowego nie wyklucza jego użycia do celów innych niż działalność gospodarcza.
Wskazaliście Państwo, że samochód służbowy posiada nadzór nad ich używaniem w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, jednakże biorąc powyższe pod specyfikę wykonywanych czynności np. takich jak kontrola dróg, kontrola lasów, dowóz pracowników na szkolenia należy stwierdzić, że wykonywania tych czynności stwarza możliwość wykorzystania samochodu służbowego do celów prywatnych.
Wskazane przez Państwa zasady, zgodnie z którymi samochód osobowy wykorzystywany jest tylko do celów służbowych i nie praktykuje się wykorzystywania samochodu do celów prywatnych, bowiem prowadzony jest nadzór w postaci zaewidencjonowanej karty drogowej samochodu a dodatkowo każdy wyjazd jak i jego cel jest zgłaszany do kierownictwa urzędu, nie dają gwarancji, że samochód służbowy jest wykorzystywany tylko do działalności Gminy.
Ponadto wskazaliście Państwo, że nie istniał nadzór nad używaniem przedmiotowego samochodu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych np. poprzez GPS.
Zatem wskazane okoliczności nie powodują braku możliwości wykorzystania samochodu służbowego do celów osobistych (prywatnych) pracowników, nie są równoznaczne ze stworzeniem przez Państwa stosownej procedury użytkowania tego pojazdu, która wykluczy jego potencjalne użycie do celów prywatnych. Wprowadzone przez Państwa zasady nie wykluczają obiektywnie prywatnego użytku tego pojazdu.
Zatem opisany we wniosku sposób wykorzystania pojazdu oraz nadzór kontrolny prowadzony przez Państwa nie jest wystarczający aby przyjąć, że samochód służbowy użytkowany przez pracowników lub wójta jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
Jak już wyżej wskazano użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. Wyraźnie w tym miejscu należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy, to nie ewidencja przebiegu pojazdu a wprowadzone zasady korzystania z tego pojazdu muszą wykluczać jego użytek na cele prywatne. Samo prowadzenie ewidencji przebiegu, nie wyklucza użycia pojazdu do celów prywatnych.
W związku z powyższym, w analizowanym przypadku będzie miał również zastosowanie art. 86a ust. 1 ustawy, gdyż w odniesieniu do opisanego we wniosku samochodu służbowego, użytkowanego przez pracowników urzędu gminy, nie będą spełnione przesłanki do uznania, że jest on wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
Zatem samochód służbowy, jak wynika z wniosku, będzie wykorzystywany zarówno do działalności gospodarczej (czynności opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych od tego podatku), jak i celów innych niż działalność gospodarcza. W konsekwencji w celu obliczenia podatku podlegającego odliczeniu jesteście Państwo zobowiązani w pierwszej kolejności ustalić – na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy – podatek naliczony związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, a następnie do tak wyliczonej kwoty zastosować uregulowania wynikające z art. 86a ust. 1 ustawy (tj. pomniejszyć ją o 50%), a w następnej kolejności zastosować zapisy art. 90 ustawy.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołany stan prawny należy stwierdzić, że przysługuje Państwu prawo do odliczenia część podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej zakup samochodu osobowego - przy zastosowaniu preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy w związku z § 3 ust. 2 rozporządzenia, a następnie uwzględnienie ograniczenia wynikającego z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy, a w dalszej kolejności także proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.
Wobec powyższego Państwa stanowisko, że przysługuje Państwu prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z faktury zakupowej dokumentującej nabycie samochodu jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).