Rozliczenie otrzymanej kwoty dofinansowania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia otrzymanej kwoty dofinansowania.

Ww. wniosek uzupełnili Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 kwietnia 2022 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Politechnika … jest uczelnią publiczną działającą na podstawie ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2021 r.; poz. 478 ze zm.), dalej PSWiN.

Podstawowymi zadaniami uczelni według art. 11 ust. 1 PSWiN są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenia usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni;

6)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a)procesie przyjmowania na uczelnie w celu odbywania kształcenia;

b)kształceniu;

c)prowadzeniu działalności naukowej;

7)wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za Państwo Polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie Praw Człowieka;

8)stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

9)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

10)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

Politechnika … (dalej również Uczelnia, Wnioskodawca, Lider Konsorcjum) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi działalność opodatkowaną i zwolnioną z podatku VAT, a także działalność, która pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W dniu 19 kwietnia 2021 r. Politechnika …, jako Lider Konsorcjum, w skład którego wchodzą również Politechnika …, Politechnika … oraz Politechnika …, złożyła w imieniu Konsorcjum wniosek nr … o dofinansowanie projektu pn. „…", zwanego dalej Projektem.

Celem głównym Programu ....jest wzrost wykorzystania w perspektywie do 2028 r. rezultatów badań społeczno-ekonomicznych w kształtowaniu krajowych i regionalnych polityk rozwojowych. Piąty konkurs w ramach Programu ma na celu wybór wykonawców, tzw. projektów zamawianych i obejmuje trzy zagadnienia badawcze, zgłoszone przez Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Lider konsorcjum, zarówno w ramach podpisanej umowy konsorcjum, jak również w ramach przyszłej umowy o dofinansowanie projektu, działa i będzie działał w imieniu własnym oraz na własną rzecz, a także w imieniu i na rzecz każdego z konsorcjantów. Głównym celem Projektu jest pozyskanie nowej wiedzy o występowaniu zjawiska wykluczenia komunikacyjnego w Polsce oraz wypracowanie możliwości jego minimalizacji. Podział zadań na członków konsorcjum został opisany we wniosku o dofinansowanie z dnia 19 kwietnia 2021 roku.

Decyzją z dnia 1 października 2021 r. Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przyznał środki finansowe Liderowi Konsorcjum (Politechnice …) oraz konsorcjantom (Politechnice …, Politechnice …. i Politechnice …). Na podstawie ww. decyzji zostanie podpisana umowa o dofinansowanie, której wzór został udostępniony na etapie ogłaszania konkursu.

Zgodnie z:

1)§ 3 ust. 3 wzoru umowy o dofinansowanie, lider konsorcjum oraz konsorcjanci zobowiązują się do realizacji Projektu z należytą starannością i wykorzystania dofinansowania zgodnie z:

1.Umową i jej załącznikami, w szczególności z opisem zawartym we wniosku o dofinansowanie;

2.obowiązującymi przepisami prawa krajowego i unijnego, w tym przepisami dotyczącymi konkurencji, zamówień publicznych.

2)§ 3 ust. 4 wzoru umowy o dofinansowanie, lider konsorcjum zobowiązuje się w szczególności:

1.do osiągnięcia wraz z konsorcjantami założonych celów i wskaźników określonych we wniosku o dofinansowanie;

2.nie przenosić, w okresie kwalifikowalności kosztów, o którym mowa w § 6 ust. 1 Umowy oraz do momentu zatwierdzenia przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (dalej zwanego również Centrum) raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9, na inny podmiot praw, obowiązków lub wierzytelności wynikających z Umowy, bez zgody Centrum wyrażonej na piśmie lub w formie elektronicznej (z kwalifikowanym podpisem elektronicznym) pod rygorem nieważności, z zastrzeżeniem § 4;

3.przekazywać Centrum wnioski o płatność oraz Raporty w wyznaczonych terminach;

4.niezwłocznie informować Centrum o zamiarze dokonania takich zmian prawno-organizacyjnych w statusie swoim oraz konsorcjantów, które mogą mieć bezpośredni wpływ na realizację Projektu oraz uzyskać zgodę Centrum na wprowadzenie planowanych zmian prawno-organizacyjnych w statusie swoim oraz konsorcjantów;

5.udzielać Centrum oraz podmiotom upoważnionym przez Centrum wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9;

6.udzielać Skarbowi Państwa (dalej zwanego również uprawnionym) wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9.

3)§ 4 ust. 1-3 wzoru umowy o dofinansowanie, Lider Konsorcjum oraz Konsorcjanci zobowiązują się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu, zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie. Uprawniony zobowiązuje się do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem realizacji Projektu w ramach realizowanych zadań, w okresie trzech lat od zakończenia realizacji Projektu. Ponadto Uprawniony może zastosować w praktyce rozwiązanie będące wynikiem realizacji Projektu przed zakończeniem realizacji Projektu.

4)§ 4 ust. 4 wzoru umowy o dofinansowanie, prawa majątkowe do przedmiotów prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych) oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako "PWI"), będą przysługiwać Uprawnionemu.

5)§ 4 ust. 5 wzoru Umowy o dofinansowanie, w ramach otrzymanego dofinansowania Lider Konsorcjum oraz Konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy, w tym wymienionych w art. 50 i 74 ust. 4 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez ograniczeń co do terytorium, czasu i liczby egzemplarzy.

6)§ 4 ust. 8 wzoru Umowy o dofinansowanie, przeniesienie autorskich praw majątkowych nastąpi z chwilą przekazania przez Lidera Konsorcjum oraz Konsorcjantów, w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 3. Z chwilą przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, na Uprawnionego przechodzi własność nośnika, na którym wyniki utrwalono).

7)§ 4 ust. 19 wzoru Umowy o dofinansowanie, Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, po uzgodnieniu z Uprawnionym, mają prawo do wykorzystywania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub do publikacji naukowych, z uwzględnieniem obowiązku Uprawnionego do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem realizacji Projektu. Uprawniony zastrzega sobie prawo do uprzedniej akceptacji i ewentualnego wyłączenia z możliwości upowszechnienia części treści przeznaczonych przez Lidera konsorcjum oraz konsorcjantów do publikacji.

8)§ 4 ust. 20 wzoru Umowy o dofinansowanie, Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom może zostać udzielona licencja na korzystanie z PWI na mocy odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uprawnionym a Liderem konsorcjum oraz konsorcjantami. Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, o której mowa w zdaniu poprzedzającym, nastąpi z uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa.

9)§ 5 ust. 7 wzoru umowy o dofinansowanie, Lider Konsorcjum i Konsorcjanci zobowiązani będą do założenia wyodrębnionych rachunków bankowych do obsługi Projektu. Dofinansowanie będzie przekazywane przez NCBR na wyodrębniony rachunek bankowy Lidera Konsorcjum. Następnie zgodne § 7 ust. 2 wzoru umowy o dofinansowanie, Lider Konsorcjum niezwłocznie będzie przekazywał Konsorcjantom środki finansowe (otrzymane uprzednio od NCBR), w kwotach zapewniających właściwą realizację Projektu/płynność finansową w Projekcie.

10)§ 5 ust. 8 wzoru Umowy o dofinansowanie, do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki Lider Konsorcjum i Konsorcjanci będą zobowiązani do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych.

11)§ 6 ust. 2 wzoru umowy o dofinansowanie, dofinansowanie otrzymane od NCBR ma pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają następujące warunki:

1.są niezbędne do zrealizowania celów Projektu;

2.są zgodne z budżetem Projektu;

3.są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u Lidera konsorcjum lub konsorcjantów;

4.zostały poniesione w okresie realizacji Projektu wskazanym w ust. 1;

5.zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów;

6.zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów;

7.zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).

12)§ 7 ust. 15 wzoru Umowy o dofinansowanie, niewykorzystana przez Lidera konsorcjum lub konsorcjantów część dofinansowania, po zakończeniu realizacji Projektu będzie podlegała zwrotowi na rachunek bankowy NCBR wraz z sumą odsetek uzyskanych od kwoty dofinansowania, w terminie 30 dni od dnia zakończenia realizacji Projektu.

13)§ 7 ust. 20 wzoru Umowy o dofinansowanie, wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez Centrum dotacji celowej z budżetu państwa. Reasumując, zgodnie z przedstawionym wzorem Umowy o dofinansowanie Lider konsorcjum i konsorcjanci, w ramach otrzymanego dofinansowania, będą zobowiązani przenieść na Uprawnionego (Skarb Państwa) autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu.

Przeniesienie autorskich praw majątkowych ma nastąpić z chwilą przekazania w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego. Dofinansowanie, o którym mowa powyżej, Wnioskodawca będzie otrzymywał od NCBR a następnie przekazywał konsorcjantom. Obowiązek przekazania środków pieniężnych przez Lidera Konsorcjum jest w tym zakresie tylko czynnością techniczną, wynikającą bezpośrednio z zapisów wzoru Umowy o dofinansowanie.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, iż dofinansowanie może zostać przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację projektu pn.: „…”.

Realizacja przedmiotowego projektu przez Politechnikę …. jest uwarunkowana uzyskaniem dofinansowania. Bez przyznania dofinansowania projekt nie byłby realizowany.

Politechnika w przypadku niezrealizowania projektu będzie zobowiązana do zwrotu dofinansowania z wyłączeniem sytuacji, o których mowa w § 14 ust. 7 wzoru umowy o dofinansowanie: „7. W przypadku, gdy niepowodzenie realizacji Projektu związane było z wystąpieniem siły wyższej, ryzykiem naukowym wynikającym z realizacji badań lub znacznej i niemożliwej do przewidzenia zmiany stosunków społeczno-gospodarczych i przeprowadzona analiza wykaże, że niepowodzenie realizacji Projektu nie nastąpiło na skutek nieuprawnionego działania lub zaniechania Lidera konsorcjum lub konsorcjanta, Lider konsorcjum, w zakresie wskazanym przez Centrum, nie będzie zobowiązany do zwrotu dofinansowania. W takim wypadku zwrotowi na zasadach opisanych w niniejszym paragrafie podlegać będą wyłącznie kwoty niewydatkowane do dnia rozwiązania Umowy.”

Zgodnie z § 3 ust. 3-5 wzoru umowy o dofinansowanie, Politechnika …, jako Lider konsorcjum, zobowiązuje się do: „3. Lider konsorcjum oraz konsorcjanci zobowiązują się do realizacji Projektu z należytą starannością i wykorzystania dofinansowania zgodnie z: 1) Umową i jej załącznikami, w szczególności z opisem zawartym we wniosku o dofinansowanie; 2) obowiązującymi przepisami prawa krajowego i unijnego, w tym przepisami dotyczącymi konkurencji, zamówień publicznych. 4. Lider konsorcjum zobowiązuje się w szczególności: 1) do osiągnięcia wraz z konsorcjantami założonych celów i wskaźników określonych we wniosku o dofinansowanie; 2) nie przenosić, w okresie kwalifikowalności kosztów, o którym mowa w § 6 ust. 1 Umowy oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9, na inny podmiot praw, obowiązków lub wierzytelności wynikających z Umowy, bez zgody Centrum wyrażonej na piśmie lub w formie elektronicznej (z kwalifikowanym podpisem elektronicznym) pod rygorem nieważności, z zastrzeżeniem § 4; 3) przekazywać Centrum wnioski o płatność oraz Raporty w wyznaczonych terminach; 4) niezwłocznie informować Centrum o zamiarze dokonania takich zmian prawno-organizacyjnych w statusie swoim oraz konsorcjantów, które mogą mieć bezpośredni wpływ na realizację Projektu oraz uzyskać zgodę Centrum na wprowadzenie planowanych zmian prawno-organizacyjnych w statusie swoim oraz konsorcjantów; 5) udzielać Centrum oraz podmiotom upoważnionym przez Centrum wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9; 6) udzielać Uprawnionemu wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 9. 5. Lider konsorcjum: 1) na mocy udzielonego pełnomocnictwa, zobowiązuje się reprezentować Konsorcjum we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem Umowy oraz udzielać konsorcjantom wszelkich informacji związanych z wykonaniem Umowy (w uzasadnionych przypadkach Centrum może udzielać informacji związanych z realizacją Projektu również konsorcjantom); 2) zobowiązuje się informować Centrum o wszystkich zmianach w umowie konsorcjum w terminie 14 dni od wprowadzenia do niej zmian oraz uzyskać pisemną lub w formie elektronicznej (podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym) zgodę Centrum na wprowadzenie zmian w umowie konsorcjum w zakresie zmiany członka konsorcjum; 3) zapewnia, że umowa konsorcjum zawiera postanowienia zapewniające prawidłową realizację Projektu przez konsorcjantów oraz wykonywanie przez nich wszelkich obowiązków, które są niezbędne do prawidłowej realizacji Umowy”, a ponadto Politechnika … zobowiązana jest do dystrybucji do konsorcjantów otrzymanych dla Konsorcjum środków.

Politechnika …. jako Wykonawca, odpowiada za wykonanie następujących prac:

1)Opracowanie łatwego do aktualizacji i wykorzystania przez podmioty trzecie podsystemu informacji o funkcjonowaniu publicznego transportu zbiorowego (Zad. 3);

2)Opracowanie baz algorytmów do wyznaczenia składowych wykluczenia i ich integracji wraz z oceną (Zad. 4);

3)Opracowanie i ocena algorytmów do wyznaczenia składowych wykluczenia komunikacyjnego we współpracy z bazą danych (Zad. 5);

4)Badania funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego w zachodniej części Polski (i dla przewozów krajowych) (Zad. 7);

5)Rozwój podsystemu informacji o funkcjonowaniu publicznego transportu zbiorowego w Polsce (Zad. 10);

6)Opracowanie i integracja wskaźnika poziomu zagrożenia wykluczeniem komunikacyjnym (Zad. 11);

7)Opracowanie podsystemu wizualizacji informacji o zagrożeniu wykluczeniem komunikacyjnym (Zad. 12);

8)Opracowanie cyfrowej mapy obszarów zagrożonych wykluczeniem komunikacyjnym (Zad. 13);

9)Aktualizacja mapy wykluczenia, opracowanie deweloperskiej dokumentacji wdrożeniowej (Zad. 20).

Celem konkursu zorganizowanego przez NCBR był wybór do dofinansowania projektów, które najbardziej przyczynią się do osiągnięcia celu Programu, którym jest wzrost wykorzystania w perspektywie do 2028 roku rezultatów badań społeczno-ekonomicznych w kształtowaniu krajowych i regionalnych polityk rozwojowych. Politechnika …. przystąpiła do konkursu realizując podstawowe zadania publicznej uczelni akademickiej dotyczące prowadzenia działalności naukowej.

Zgodnie z § 4 ust. 5 wzoru umowy o dofinansowanie „5. Na mocy Umowy, w ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego [Uprawnionym w rozumieniu umowy jest Skarb Państwa - przypis Politechnika …] autorskie prawa majątkowe [podkreślenie - Politechnika …] do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy (...)”.

Wyniki Projektu w postaci praw autorskich zostaną przekazane Skarbowi Państwa. Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, po uzgodnieniu ze Skarbem Państwa, będą mieli prawo do wykorzystywania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub do publikacji naukowych. Ponadto Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom będzie mogła być udzielona licencja na korzystanie z praw majątkowych stanowiących rezultat Projektu.

NCBR przekazuje dofinansowanie, które może wynieść do 100% kosztów, na realizacje projektu pn.: „….”, którego wyniki w postaci praw autorskich zostaną przeniesione na Skarb Państwa. Przyznane dofinansowanie nie może być przeznaczone na inne działania.

Zgodnie ze wzorem umowy o dofinansowanie:

1)§ 5 ust. 3 „3. Na warunkach określonych w Umowie, Centrum przyznaje dofinansowanie na realizację Projektu [podkreślenie - Politechnika …] w kwocie nie przekraczającej (...)”.

2)§ 4 ust. 5 „5. Na mocy Umowy, w ramach otrzymanego dofinansowania [podkreślenie - Politechnika …] Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego [Uprawnionym w rozumieniu umowy jest Skarb Państwa - przypis Politechnika …] autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy (...)”.

Jednocześnie ze wzoru umowy o dofinansowanie wynika, że Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, po uzgodnieniu z Uprawnionym, mają prawo do wykorzystywania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub do publikacji naukowych oraz Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom może zostać udzielona licencja na korzystanie z praw majątkowych stanowiących rezultat Projektu.

Wyniki Projektu nie będą służyły do prowadzenia działalności gospodarczej (nie będą przedmiotem obrotu handlowego); za zgodą Skarbu Państwa wyniki projektu mogą być wykorzystywane przez Politechnikę … tylko do celów dydaktycznych lub do publikacji naukowych. Tym samym, otrzymane dofinansowanie nie będzie miało wpływu na cenę świadczonych usług.

Zgodnie z § 4 ust. 5 wzoru umowy o dofinansowanie „5. Na mocy Umowy, w ramach otrzymanego dofinansowania [podkreślenie - Politechnika … ] Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego [Uprawnionym w rozumieniu umowy jest Skarb Państwa - przypis Politechnika ….] autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy(...)” Za przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa autorskich praw majątkowych nie przysługują Politechnice … inne należności lub świadczenia.

Zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie i kwalifikowalnością kosztów w konkursie dofinansowanie przeznaczone jest na finansowanie:

1)kosztów wynagrodzeń wykonawców projektu;

2)kosztów podwykonawstwa;

3)pozostałych kosztów bezpośrednich;

4)kosztów pośrednich (naliczanych ryczałtowo i niepodlegających rozliczeniu).

Pytania

1.Czy kwota dofinansowania otrzymanego przez Wnioskodawcę od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dla całego Konsorcjum) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

2.(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku) Czy kwoty przekazywane przez Wnioskodawcę, jako Lidera Konsorcjum, na rzecz pozostałych uczestników Konsorcjum, jako podział dofinansowania z NCBiR, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Przeniesienie przez Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do wyników badań na rzecz Uprawnionego, w ramach kwoty otrzymanego od NCBR dofinansowania, będzie stanowiło po stronie Państwa Politechniki czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej także podatkiem VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie). Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W sytuacji opisanej w zdarzeniu przyszłym niniejszego wniosku z taką sytuacją mamy do czynienia. W ramach otrzymanego dofinansowania nastąpi przeniesienie praw autorskich i bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji to, że Lider Konsorcjum i konsorcjanci będą mogli wykorzystywać na warunkach określonych w umowie, wyniki projektu.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania podatkiem VAT, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. W związku z powyższym, podstawę opodatkowania po stronie Wnioskodawcy będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego przez Państwa Politechnikę z NCBR, zarówno w części przypadającej na Lidera konsorcjum, jak i na konsorcjantów.

Ad. 2 (przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że dostawa towarów i usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu, gdy są wykonywane odpłatnie. Pod pojęciem odpłatności dostawy towaru/świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu dostarczającego towar/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi zapłaty ceny. Zatem opodatkowaniu podatkiem towarów i usług podlega świadczenie (dostawa towaru i/lub usługi), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z tego potencjalna korzyść. Dofinansowanie przekazywane konsorcjantom przez Wnioskodawcę będzie służyło realizacji projektu, którego wyniki zostaną przeniesione w ramach otrzymanego dofinansowania na rzecz Skarbu Państwa. Nie ma przy tym znaczenia, że środki finansowe będą pochodziły z NCBR, a Wnioskodawca będzie pośredniczył w ich przekazaniu. W świetle art. 29a ust. 1 ustawy nie ma znaczenia, kto jest faktycznym finansującym dane świadczenie ani kto rzeczywiście wypłaca środki. Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że podstawę opodatkowania podatkiem VAT będą stanowiły środki finansowe otrzymywane od NCBR za pośrednictwem Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKLFinancial Services AG wskazał, że „(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w  rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29lipca 2010 r. w  sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).

W wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie etdes Finances Trybunał wskazał, że „(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i BaxiGroup, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy:

Według art. 29a ust. 6 ustawy:

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping NewcastleWarm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Państwa Politechnika jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W dniu 19 kwietnia 2021 r. Politechnika …, jako Lider Konsorcjum, w skład którego wchodzą również Politechnika …, Politechnika … oraz Politechnika … złożyła w imieniu Konsorcjum wniosek nr …. o dofinansowanie projektu pn. „….”. Decyzją z dnia 1 października 2021 r. Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przyznał środki finansowe Liderowi Konsorcjum (Politechnice …) oraz konsorcjantom (Politechnice .., Politechnice .. i Politechnice …). Na podstawie ww. decyzji zostanie podpisana umowa o dofinansowanie. Dofinansowanie może zostać przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację projektu pn.: „….”. Realizacja przedmiotowego projektu przez Politechnikę … jest uwarunkowana uzyskaniem dofinansowania. Bez przyznania dofinansowania projekt nie byłby realizowany. Państwa Politechnika w przypadku niezrealizowania projektu będzie zobowiązana do zwrotu dofinansowania z wyłączeniem sytuacji, o których mowa w § 14 ust. 7 wzoru umowy o dofinansowanie. Wyniki Projektu w postaci praw autorskich zostaną przekazane Skarbowi Państwa. Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, po uzgodnieniu ze Skarbem Państwa, będą mieli prawo do wykorzystywania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub do publikacji naukowych. Ponadto Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom będzie mogła być udzielona licencja na korzystanie z praw majątkowych stanowiących rezultat Projektu. Przyznane dofinansowanie nie może być przeznaczone na inne działania.

Konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 z późn. zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Dodać należy, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.

A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Jak wyżej wskazano, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenia. Przekazywane Państwa Politechnice pełniącej funkcję Lidera konsorcjum przez NCBiR środki finansowe na realizację  projektu pt. „….” należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje lub dopłaty o podobnym charakterze) mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez  Państwa Politechnikę usług. Należy zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Państwa Politechniki (Lidera konsorcjum), bowiem – jak wskazali Państwo w opisie sprawy - przyznane dofinansowanie nie może być przeznaczone na inne działania. Otrzymane środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (NCBiR).

We wniosku wskazano, że zgodnie z umową o dofinansowanie Państwa Politechnika, jako Lider konsorcjum, zobowiązuje się przekazywać Centrum wnioski o płatność oraz Raporty w wyznaczonych terminach. Ponadto, zgodnie z umową o dofinansowanie Państwa Politechnika zobowiązuje się udzielać Centrum oraz podmiotom upoważnionym przez Centrum wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post, udzielać Uprawnionemu wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez Centrum raportu ex-post. Z opisu sprawy wynika również, że zgodnie z przedstawionym wzorem Umowy o dofinansowanie Państwo jako Lider konsorcjum i pozostali konsorcjanci, w ramach otrzymanego dofinansowania, będą zobowiązani przenieść na Uprawnionego (Skarb Państwa) autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu. Zatem uznać należy, że otrzymane przez Państwa jako lidera konsorcjum środki z NCBiR na realizację danego projektu, które następnie Państwo jako lider przekazują członkom, stanowią należności za świadczone usługi.

Tym samym realizację powierzonych zadań i w efekcie przekazanie wyników prac na rzecz Skarbu Państwa należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w przedmiotowej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez  Państwa Politechnikę w ramach projektu czynności za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla których ustawodawca nie przewidział możliwości zastosowania zwolnienia. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za realizację projektu będącego przedmiotem umowy.

Fakt, że Państwa Politechnika wykonuje określone czynności na rzecz Skarbu Państwa nie pobierając od niego odpłatności nie oznacza, że ww. świadczenia wykonuje nieodpłatnie, gdyż zapłatą za te świadczenia są otrzymane przez  Państwa Politechnikę środki zwane dotacją (dofinansowaniem), a – jak już wskazano – nie ma znaczenia, od kogo dostawca towaru bądź świadczący usługę otrzymuje zapłatę.

Ponadto, we wniosku wskazano, że otrzymane dofinansowanie zostanie przeznaczone wyłącznie na przedmiotowy projekt i nie będzie z niego finansowana inna działalność prowadzona przez Państwa Politechnikę. Za opodatkowaniem podatkiem VAT tego dofinansowania przemawia również okoliczność, że – jak wskazano we wniosku - realizacja przedmiotowego projektu przez Politechnikę …. jest uwarunkowana uzyskaniem przedmiotowego projektu przez Państwa Politechnikę jest uwarunkowana uzyskaniem dofinansowania. Bez przyznania dofinansowania projekt nie byłby realizowany. Stwierdzenie to również wskazuje na cenotwórczy charakter dotacji.

Z uwagi na powyższe, kwota otrzymanego przez  Państwa Politechnikę dofinansowania z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju,  stanowi podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, wyłącznie  w części przysługującej Państwa Politechnice i tym samym w tej części podlega – po stronie Państwa Politechniki - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, z którego wynika, że  podstawę opodatkowania po stronie Państwa Politechniki będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego przez Państwa Politechnikę z NCBR, zarówno w części przypadającej na Lidera konsorcjum, jak i na konsorcjantów, jest nieprawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii opodatkowania podatkiem VAT przekazania kwot przez Państwa Politechnikę na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR, wskazać należy, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usługi, co do zasady, podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Obydwa warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Zatem pod pojęciem odpłatności dostawcy towaru/świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dostarczającego towar/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Powyższe prowadzi do stwierdzenia, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (dostawa towaru i/lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie jest dostawą towaru/usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenie, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za dostawę towaru/usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji, zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usługi. W konsekwencji powinno być ono opodatkowane podatkiem VAT.

W analizowanym przypadku  Państwa Politechnika jako lider konsorcjum przekazuje kwoty otrzymanych środków na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Odnosząc się do powyższego w pierwszej kolejności należy wskazać, iż w świetle art. 7 oraz art. 8 ustawy, przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności, która dla celów ustawy mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów bądź świadczenie usług, tj. jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że samo przekazanie środków pieniężnych stanowi świadczenie usług.

Zatem czynność przekazania przez Państwa Politechnikę kwot dofinansowania na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem w takim przypadku nie mamy do czynienia z dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ustawy, ani ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, jest nieprawidłowe.

 Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja prawa podatkowego jest wydawana w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika wprost z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Tym samym niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa Politechniki i tylko w stosunku do Państwa Politechniki może wywołać określone przepisami skutki prawne. Natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników konsorcjum. W szczególności niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania lub braku opodatkowania przez pozostałych uczestników konsorcjum, kwot dotacji otrzymanych w wyniku podziału dofinansowania z NCBiR.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2021 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).