Temat interpretacji
Uprawnienie do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus wystawionych z powodu błędnych kwot na fakturze pierwotnej w okresie, w którym zostały wystawione ww. faktury korygujące.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uprawnienia do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus wystawionych z powodu błędnych kwot na fakturze pierwotnej w okresie, w którym zostały wystawione ww. faktury korygujące. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
… [„Spółka”, „Wnioskodawca”] jest spółką akcyjną, czynnym podatnikiem VAT. Spółka prowadzi działalność przede wszystkim w zakresie leasingu oraz udzielania pożyczek.
Spółka, jako leasingodawca (finansujący), zawiera z klientami, jako leasingobiorcami (korzystającymi), umowy leasingu, na podstawie których oddaje im na uzgodniony czas do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, nabyte w tym celu przez Spółkę i będące jej własnością przez okres trwania umowy leasingu. Z tytułu świadczenia usługi leasingu Spółce przysługuje wynagrodzenie w postaci okresowych opłat leasingowych.
Okresowe opłaty leasingowe składają się z tzw. części kapitałowej oraz tzw. części odsetkowej. Część kapitałowa stanowi spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu, natomiast część odsetkowa tej opłaty dotyczy kosztów finansowania. Zgodnie z postanowieniami niektórych zawieranych przez Spółkę umów leasingu, wysokość części odsetkowej okresowych opłat leasingowych może ulegać zmianie w trakcie trwania umowy leasingu np. w związku ze zmianą tzw. wskaźnika refinansowania, czyli kosztów pozyskania przez Spółkę finansowania na rynku, powyżej kosztów wynikających z wysokości stóp referencyjnych, takich jak np. ....
Na podstawie zawartych umów leasingu operacyjnego, w rozumieniu art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka wystawiła w listopadzie 2021 r. faktury dokumentujące okresowe opłaty leasingowe. Dla niektórych umów leasingu operacyjnego, przewidujących zmienną część odsetkową, wysokość okresowej opłaty leasingowej została zawyżona, ze względu na błędne, wyższe niż faktycznie powinno być, ustawienie w systemie fakturującym wysokości wspomnianego wyżej wskaźnika refinansowania, co skutkowało nieprawidłowym, tj. niezgodnym z odpowiednimi postanowieniami umowy leasingu, ustaleniem wysokości części odsetkowej okresowej opłaty leasingowej. Zgodnie z postanowieniami zawartych umów leasingu, w przypadku spełnienia się określonych warunków, takich jak wzrost kosztów pozyskania finansowania przez Spółkę, Spółka ma prawo podwyższyć część odsetkową okresowych rat leasingowych. Niemniej jednak w listopadzie 2021 r. warunki te nie zostały spełnione, a zatem Spółka nie była uprawniona do zmiany, tj. podwyższenia, wysokości opłat leasingowych z powodu zmiany kosztów refinansowania. Zgodnie zatem z postanowieniami umów leasingu, wysokość części odsetkowej okresowych opłat leasingowych nie powinna ulec zmianie w stosunku do okresu wcześniejszego z powodu wzrostu wskaźnika refinansowania (choć jej wysokość mogła ulec zmianie z innych powodów, takich jak np. wzrost stopy referencyjnej WIBOR).
W miesiącu wystawienia faktur, tj. w listopadzie 2021 r., błąd został zidentyfikowany i Spółka wystawiła faktury korygujące do faktur, w których wysokość opłat okresowych została zawyżona wskutek powyższego błędu. Wraz z fakturami korygującymi Spółka przekazała klientom informację z wyjaśnieniem przyczyn popełnionego błędu oraz przeprosinami za zaistniałą sytuację. W informacji tej Spółka wskazała, że uznaje tę informację za uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług i nie oczekuje od klienta aktywnego potwierdzenia jej akceptacji, przy czym każdy klient miał przez określony czas możliwość przekazania swojego ewentualnego sprzeciwu na wskazany adres mailowy Spółki.
Informacja o zidentyfikowaniu błędu oraz wystawieniu faktur korygujących została wysłana do leasingobiorców w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wystawione zostały przez Spółkę faktury pierwotne oraz faktury korygujące, tj. w listopadzie 2021 r. W przypadku faktur korygujących wysyłanych w formie papierowej informacja o zidentyfikowanym błędzie została załączona do faktury korygującej w formie listu przewodniego. W przypadku faktur elektronicznych umieszczanych na portalu klienta, informacja została wyświetlona klientowi w momencie zalogowania się na portalu (a więc klient nie miał możliwości pobrania faktury korygującej bez wcześniejszego zapoznania się z tą informacją).
Jedynie niewielki odsetek leasingobiorców przesłał Spółce odpowiedź na informację o błędzie, żaden z nich nie negował jednak, że na fakturach pierwotnych zostały ujęte błędne kwoty, tj. niezgodne z postanowieniami umowy leasingu. Od pozostałych leasingobiorców Spółka nie otrzymała informacji, co oznacza, że milcząco zaakceptowali oni zasadność wystawienia faktur korygujących.
Pytanie
Spółka prosi o potwierdzenie, czy na gruncie przepisów ustawy o VAT, dotyczących wystawiania faktur korygujących, obowiązujących od stycznia 2021 r., w przedstawionym stanie faktycznym, Spółka jest uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnych kwot na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, Spółka jest uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnych kwot na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące.
Zgodnie z art. 29a ust. 10 ustawy o VAT „Podstawę opodatkowania obniża się o:
1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.”
Zgodnie natomiast z art. 29a ust. 13 ustawy o VAT „w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.”
Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy o VAT „przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.”
Z powyższych przepisów wynika, że w przypadkach gdy podstawa opodatkowania wykazana w fakturze pierwotniej była prawidłowa, ale uległa późniejszemu obniżeniu wskutek zaistnienia określonych zdarzeń, takich jak udzielenie rabatu po dokonanej sprzedaży czy zwrot zakupionego towaru, obniżenia podstawy opodatkowania, dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym została wystawiona faktura korygująca. Powyższa zasada ma zastosowanie pod warunkiem, że z posiadanej przez podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją.
Z kolei w przypadku, gdy faktura korygująca in minus wystawiona jest z powodu stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku wykazanej na pierwotnej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania, dokonuje się zgodnie z zasadą określoną w ust. 13 stosowaną w sposób odpowiedni. W tym przypadku odpowiednie stosowanie zasady określonej w ust. 13 powinno uwzględniać fakt, iż po wystawieniu faktury pierwotnej nie wystąpiło zdarzenie skutkujące zmianą wysokości ustalonego wynagrodzenia, a konieczność skorygowania faktury wynika z postanowień umowy zawartej pomiędzy stronami, na podstawie której dokonana została transakcja udokumentowana błędną fakturą. Natomiast zdarzeniem, które ma miejsce po wystawieniu faktury, jest stwierdzenie istnienia pomyłki w kwocie podatku wykazanej w fakturze i wystawienie faktury korygującej. Wystawca faktury może zostać poinformowany o pomyłce przez nabywcę lub sam stwierdzić tę pomyłkę. Ponadto, pomyłka może mieć charakter oczywistej omyłki, zauważalnej przez obie strony transakcji lub może być zauważalna tylko dla jednej strony transakcji. Powyższe elementy powinny być brane pod uwagę w konkretnych przypadkach.
Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, odpowiednie zastosowanie art. 29a ust. 13 ustawy o VAT w opisanym stanie faktycznym powinno oznaczać, że Spółka ma prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania VAT na podstawie wystawionych faktur korygujących w miesiącu ich wystawienia. Wystawione faktury korygujące są bowiem zgodne z posiadaną przez Spółkę dokumentacją, potwierdzającą uzgodnione warunki transakcji, w postaci zawartych umów leasingu, a ponadto Spółka poinformowała nabywców o stwierdzonej pomyłce w kwotach okresowej opłaty leasingowej udokumentowanych wystawionymi fakturami, a informacja ta została zaakceptowana przez nabywców.
Powyższe stanowisko jest zgodne z podejściem prezentowanym przez organy podatkowe, w interpretacjach indywidualnych wydawanych w ostatnim czasie na gruncie art. 29a ust. 14 ustawy o VAT. W interpretacjach tych można wyróżnić następujące sytuacje:
1)gdy pomyłka zostanie stwierdzona przez klienta, zgłoszenie reklamacyjne dokonane przez klienta może być traktowane jako uzgodnienie warunków korekty;
2)gdy sprzedawca sam stwierdzi pomyłkę, a istnienie tej pomyłki jest wiadome dla nabywcy, samo wystawienie faktury korygującej jest wystarczające, ponieważ potwierdza warunki transakcji uzgodnione pierwotnie pomiędzy stronami;
3)gdy sprzedawca sam stwierdzi pomyłkę, ale istnienie tej pomyłki nie jest wiadome nabywcy, nabywca powinien zostać poinformowany przez sprzedawcę o zaistniałej pomyłce, przy czym wystarczające jest przekazanie takiej informacji razem z fakturą korygującą.
W analizowanym stanie faktycznym, w ocenie Wnioskodawcy, zastosowanie powinno znaleźć stanowisko wskazane w pkt 2 powyżej, ponieważ nabywcy mieli możliwość spostrzeżenia, że doszło do pomyłki w kwocie wykazanej na otrzymanej przez nich fakturach, choć nie można też wykluczyć, że dla niektórych leasingobiorców omyłka mogła być trudna do zauważenia, np. ze względu na bardzo niską kwotę różnicy (np. kilka gorszy) lub inne przyczyny (np. zbieg pomyłki z inną zmianą wysokości okresowej opłaty leasingowej, itp.). W takim przypadku zastosowanie mogłoby mieć potencjalnie podejście nr 3. Niemniej jednak, w obu powyższych przypadkach, warunki do pomniejszenia kwoty podatku naliczonego będą spełnione już w momencie wystawienia faktury korygującej, ponieważ do faktury załączono informację o przyczynie korekty i w rezultacie nabywcy posiadali informację o tym, dlaczego doszło do wystawienia faktury korygującej.
Stanowisko nr 2 przedstawione zostało w interpretacji indywidualnej z 3 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.49.2021.1.AS, w której podkreślono, że:
„W odniesieniu do okoliczności korygowania faktury w przypadku oczywistych omyłek zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w tych przypadkach faktury korygujące mają na celu przywrócić stan poczynionych wcześniej z klientem uzgodnień, co do warunków transakcji. Korekta taka nie wprowadza zmiany ustalonych pierwotnie warunków, jak wynika z opisu sprawy pomyłka jest oczywista i bezsporna.
Zatem w przypadkach, gdy pomyłka zostaje stwierdzona przez Spółkę nie ma konieczności informowania nabywcy i uzgadniania z nim korekty, ponieważ warunki były uzgodnione wcześniej w ramach rezerwacji klienta, zaś korekta wynika z pomyłki po stronie Spółki i ma na celu wyeliminowanie błędu i doprowadzenie do uzgodnionych warunków transakcji.
Wobec tego w tym przypadku umowa uzgadniająca warunki transakcji (zamówienie/rezerwacja) oraz wystawiona faktura korygująca będzie stanowić dokumentację, o której mowa w art. 29a ust. 13 ustawy.”
Podobne stanowisko wyrażone zostało również w interpretacji indywidualnej z 26 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.112.2021.2.RD:
„Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku korekt in minus dotyczących omyłki związanej z zawyżeniem ceny w sytuacji gdy nie ma poczynionych uzgodnień co do wartości pomniejszenia podstawy opodatkowania jak i przyczyn co do wartości pomniejszenia podstawy opodatkowania wystawienie faktury korygującej będzie stanowić potwierdzenie uzgodnienia i Spółka w dacie wystawienia może ujmować wystawione przez siebie faktury korygujące. W związku z tym, że podstawą dokonania pomniejszenia podstawy opodatkowania jest błąd dotyczący wielkości opłaty wykazanej na fakturze pierwotnej, spełnieniem warunków korekty jest już samo stwierdzenie ww. omyłki. Ze względu na fakt, że nabywca ma świadomość o zaistniałej pomyłce, to o ile wcześniej nie zostaną dokonane z kontrahentem ustalenia w zakresie warunków korekty, sama faktura korygująca będzie stanowić potwierdzenie uzgodnienia tych warunków i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uzyskania od nabywcy akceptacji dot. zmiany podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.”
Nieco inaczej sytuacja wygląda, gdy nabywca nie ma możliwości samodzielnego stwierdzenia popełnienia błędu przez wystawcę faktury (tj. trzecie z przedstawionych podejść). W takiej sytuacji konieczne, oprócz wystawienia faktury korygującej, jest poinformowanie nabywcy, o tym, że wystawiona wcześniej faktura zawiera błąd. Jednakże nawet w takim przypadku odpowiednia wiadomość może zostać przekazana łącznie z informacją o wystawieniu faktury korygującej. Na takie podejście wskazuje na przykład interpretacja z 10 września 2021 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.193.2021.1.KO:
„W przypadku, gdy okoliczność korekty podlega ocenie lub weryfikacji sprzedawcy, co do zasady, dla spełnienia warunków korekty koniecznym będzie również poinformowanie nabywcy o uznaniu błędu (pomyłki) w wystawionej fakturze, gdyż nabywca może nie mieć świadomości o zaistniałej pomyłce (tj. samym zawyżeniu kwoty na fakturze, czy też wartości tego zawyżenia), lub/ani wiedzy o fakcie jej akceptacji przez sprzedawcę [...]. Jeżeli zaś sposobem powiadomienia nabywcy o zaakceptowaniu błędu będzie wystawienie faktury korygującej, to nabywca musi być powiadomiony (w jakikolwiek sposób) o jej wystawieniu”.
W ocenie Wnioskodawcy fakt, że leasingobiorcy od początku obowiązywania umowy leasingu posiadają informację o harmonogramie spłat i elementach składających się na wynagrodzenie należne Spółce, w tym także o sposobie kalkulacji wynagrodzenia, pozwala przyjąć, że mają oni możliwość zauważenia błędu na fakturze pierwotnej. Oznacza to, że każdy z leasingobiorców miał potencjalnie możliwość ustalenia, że kwota wskazana w otrzymanej fakturze jest niezgodna z postanowieniami zawartej umowy leasingu.
Mając na względzie powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, prawidłowe będzie ujęcie faktur korygującej przez Spółkę w dacie ich wystawienia. Jak wskazywano w powołanych interpretacjach podatkowych, jeżeli błąd jest widoczny dla obu stron transakcji, wystawienie faktury korygującej może być wystarczające dla uznania, że spełnione zostały przesłanki z art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, gdyż ma ona na celu wyeliminowanie błędu i doprowadzenie do uzgodnionych warunków transakcji.
Gdyby nawet przyjąć, że dla niektórych leasingobiorców stwierdzenie zaistniałego błędów mogło nie być widoczne, należy wskazać, iż zostali oni poinformowani przez Spółkę o przyczynach dokonanych korekt, a zatem spełniony będzie warunek powiadomienia w jakikolwiek sposób nabywców o przyczynie wystawienia faktur korygujących. Należy bowiem wskazać, że Spółka dołączyła do wysłanych leasingobiorcom faktur korygujących informację o przyczynie wystawienia tych faktur. Faktury korygujące wraz z informacją wyjaśniającą zostały wysłane do leasingobiorców w listopadzie 2021 r., a więc zanim leasingobiorcy mieli możliwość uwzględnienia błędnych faktur w swoich rozliczeniach VAT za listopad 2021. Ponieważ błąd był, w ocenie Spółki, oczywisty i nie wymagał do jego skorygowania żadnych działań ze strony leasingobiorców, przyjęto, że nie jest wymagana wyraźna akceptacja przyczyny korekty ze strony nabywców i wystarczające będzie załączenie do faktury korygującej informacji o przyczynie błędu oraz brak wyraźnego sprzeciwu z ich strony.
W rezultacie, można wskazać, że Spółka posiadała w listopadzie 2021 r. dokumentację potwierdzającą uzgodnienie warunków korekty i spełnienie tych uzgodnień w postaci zawartych umów leasingu, wystawionych faktur korygujących oraz załączonych do nich informacji o przyczynie i sposobie naprawienia zaistniałej pomyłki w kalkulacji wysokości okresowych rat leasingowych.
Oznacza to, że niezależnie od tego, które z powyższych zdarzeń uznane zostanie za uzgodnienie warunków korekty z nabywcą, okres rozliczeniowy, w którym powinny przez Spółkę zostać rozliczone faktury korygujące, pozostaje niezmienny - jest to okres, w którym zostały wystawione faktury korygujące.
Podsumowując, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że jest uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnych kwot na fakturach pierwotnych, w okresie, w którym wystawił faktury korygujące.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się:
Rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
W świetle art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy:
Podstawę opodatkowania obniża się o:
1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, których mowa w ust. 1.
Z kolei, zgodnie z art. 29a ust. 13 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
W myśl art. 29a ust. 14 ustawy:
Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.
Stosownie do treści art. 29a ust. 15 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.:
Warunku posiadania dokumentacji, o którym mowa w ust. 13, nie stosuje się w przypadku:
1) eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
2) dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
3) sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, usług dystrybucji gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy;
4) (uchylony).
Wprowadzona z dniem 1 stycznia 2021 r. treść przepisu art. 29a ust. 13 ustawy umożliwia podatnikowi dokonanie obniżenia podstawy opodatkowania już w momencie wystawienia faktury korygującej pod warunkiem, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług, określone w fakturze korygującej i faktura korygująca jest zgodna z tą posiadaną dokumentacją. Natomiast w przypadku gdy podatnik nie posiada dokumentacji w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za ten okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał. Wprowadzenie warunku uzgodnienia z nabywcą warunków transakcji oznacza, że przy wystawieniu faktury korygującej istotne są faktyczne ustalenia między kontrahentami, a nie tylko samo wystawienie faktury.
W kontekście powyższego istotnym jest, że przy założeniu odejścia od wymogu posiadania potwierdzenia odbioru faktur korygujących, zasadnicze znaczenie zyskują inne dowody dokumentujące obniżenie podstawy opodatkowania, przykładowo dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji.
Nowe rozwiązania systemowe pozwalają na swobodniejsze regulacje relacji między podatnikami VAT, którzy mogą oprzeć warunki rozliczenia korekty in minus na wypracowanych dotychczas indywidualnych zasadach współpracy, bez obowiązku spełniania dodatkowych wymagań formalnych, jednakże jest to uwarunkowane łącznym spełnieniem warunków przewidzianych w art. 29a ust. 13 ustawy.
W konsekwencji należy stwierdzić, że podatnik będzie miał prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego już w momencie wystawienia faktury korygującej, przy łącznym spełnieniu następujących warunków:
1)uzgodnienia warunków korekty z nabywcą towaru lub usługobiorcą,
2)spełnienia uzgodnionych warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług,
3)posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług (tj. z dokumentacji powinno wynikać, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), z dokumentacji powinno wynika również, że warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie kwoty podatku należnego,
4)faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w zakresie spełnienia tych uzgodnionych warunków.
Podatnik może wobec tego dokonać obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego już w okresie rozliczeniowym, w którym wystawił fakturę korygującą przy łącznym spełnieniu powyższych warunków. Jeżeli natomiast podatnik w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą nie posiada dokumentacji potwierdzającej:
1)uzgodnienie z nabywcą towarów lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego albo
2)spełnienie tych uzgodnionych warunków (mimo że doszło do faktycznego uzgodnienia tych warunków i ich spełnienia)
obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego dokonuje dopiero za okres, w którym posiada dokumentację potwierdzającą spełnienie obydwu warunków.
Ponadto, zasadą jest, że istnieje komunikacja pomiędzy stronami w zakresie uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania – w zdecydowanej większości powinna ona poprzedzać wydanie faktury korygującej, wystąpić w tym samym momencie albo poprzedzić dokonanie udzielenia rabatu lub zwrotu towarów.
Na gruncie znowelizowanych przepisów dopuszcza się jako formę uzgodnienia również domniemaną akceptację uzgodnienia warunków transakcji – w szczególności, gdy samo wystawienie faktury korygującej albo dokonanie przelewu stanowić będzie element uzgodnienia/spełnienia warunków. Podkreślić należy, że jest to jednakże sytuacja wyjątkowa, gdy okoliczność dokonania korekty byłaby niemożliwa do uzgodnienia/spełnienia w inny sposób.
Jednocześnie należy podkreślić, że niemożliwe jest wskazanie w ustawie katalogu dokumentów, które potwierdzałyby uzgodnienie nowych warunków transakcji, ponieważ mogłoby to zawęzić rodzaje dokumentów stanowiących takie potwierdzenie.
Należy także zauważyć, iż z przepisu art. 29a ust. 13 ustawy wynika obowiązek spełnienia się uzgodnionych warunków. Spełnienie warunków oznacza ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę do dokonania obniżenia wynagrodzenia możliwe do udokumentowania. Powiązanie korekty wyłącznie z faktem uzgodnienia warunków jest niewystarczające dla precyzji zapisu. Jest to bowiem podyktowane różnorodnością sytuacji, które mogą wystąpić w obrocie gospodarczym.
Ponadto, podatnik zobowiązany jest posiadać dokumentację potwierdzającą uzgodnienie warunków oraz dokumentację potwierdzającą spełnienie warunków obniżenia. W przypadku braku dokumentacji na moment wystawienia faktury korygującej, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania i podatek należny dopiero w okresie, w którym dokumentację uzyska.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
W myśl art. 106j ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
W przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5) podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury
- podatnik wystawia fakturę korygującą.
Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Faktura korygująca powinna zawierać:
1) wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo wyraz „KOREKTA”;
2) numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
3) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a) określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4) przyczynę korekty;
5) jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego -odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6) w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.
2) przyczynę korekty.
Z powołanych wyżej przepisów ustawy dotyczących faktur korygujących wynika, że jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik, wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Fakturę korygującą wystawia się m.in. w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury, również gdy dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań, udzielono rabatu, bądź upustów i obniżek cen.
Zatem, co do zasady, korygowanie pierwotnie wystawionej faktury, z przyczyn wskazanych wyżej, powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.
Wskazać należy, że faktury korygujące można generalnie podzielić na te, które powodują zmniejszenie podstawy opodatkowania (tzw. faktury korygujące „in minus”) oraz te, które wywołują skutki odwrotne, tj. w wyniku ich wystawienia wartość podstawy opodatkowania ulega podwyższeniu (tzw. faktury korygujące „in plus”).
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Państwa Spółka jest spółką akcyjną, czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność przede wszystkim w zakresie leasingu oraz udzielania pożyczek. Państwa Spółka, jako leasingodawca (finansujący), zawiera z klientami, jako leasingobiorcami (korzystającymi), umowy leasingu, na podstawie których oddaje im na uzgodniony czas do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, nabyte w tym celu przez Państwa Spółkę i będące jej własnością przez okres trwania umowy leasingu. Z tytułu świadczenia usługi leasingu Państwa Spółce przysługuje wynagrodzenie w postaci okresowych opłat leasingowych. Okresowe opłaty leasingowe składają się z tzw. części kapitałowej oraz tzw. części odsetkowej. Część kapitałowa stanowi spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu, natomiast część odsetkowa tej opłaty dotyczy kosztów finansowania. Zgodnie z postanowieniami niektórych zawieranych przez Spółkę umów leasingu, wysokość części odsetkowej okresowych opłat leasingowych może ulegać zmianie w trakcie trwania umowy leasingu np. w związku ze zmianą tzw. wskaźnika refinansowania, czyli kosztów pozyskania przez Państwa Spółkę finansowania na rynku, powyżej kosztów wynikających z wysokości stóp referencyjnych, takich jak np. WIBOR.
Na podstawie zawartych umów leasingu operacyjnego, w rozumieniu art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Państwa Spółka wystawiła w listopadzie 2021 r. faktury dokumentujące okresowe opłaty leasingowe. Dla niektórych umów leasingu operacyjnego, przewidujących zmienną część odsetkową, wysokość okresowej opłaty leasingowej została zawyżona, ze względu na błędne, wyższe niż faktycznie powinno być, ustawienie w systemie fakturującym wysokości ww. wskaźnika refinansowania, co skutkowało nieprawidłowym, tj. niezgodnym z odpowiednimi postanowieniami umowy leasingu, ustaleniem wysokości części odsetkowej okresowej opłaty leasingowej. Zgodnie z postanowieniami zawartych umów leasingu, w przypadku spełnienia się określonych warunków, takich jak wzrost kosztów pozyskania finansowania przez Państwa Spółkę, Spółka ma prawo podwyższyć część odsetkową okresowych rat leasingowych. Niemniej jednak w listopadzie 2021 r. warunki te nie zostały spełnione, a zatem - jak wskazano we wniosku - Państwa Spółka nie była uprawniona do zmiany, tj. podwyższenia, wysokości opłat leasingowych z powodu zmiany kosztów refinansowania. Zgodnie zatem z postanowieniami umów leasingu, wysokość części odsetkowej okresowych opłat leasingowych nie powinna ulec zmianie w stosunku do okresu wcześniejszego z powodu wzrostu wskaźnika refinansowania (choć jej wysokość mogła ulec zmianie z innych powodów, takich jak np. wzrost stopy referencyjnej WIBOR).
W miesiącu wystawienia faktur, tj. w listopadzie 2021 r., błąd został zidentyfikowany i Państwa Spółka wystawiła faktury korygujące do faktur, w których wysokość opłat okresowych została zawyżona wskutek powyższego błędu. Wraz z fakturami korygującymi Państwa Spółka przekazała klientom informację z wyjaśnieniem przyczyn popełnionego błędu oraz przeprosinami za zaistniałą sytuację. W informacji tej Państwa Spółka wskazała, że uznaje tę informację za uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług i nie oczekuje od klienta aktywnego potwierdzenia jej akceptacji, przy czym każdy klient miał przez określony czas możliwość przekazania swojego ewentualnego sprzeciwu na wskazany adres mailowy Państwa Spółki. Informacja o zidentyfikowaniu błędu oraz wystawieniu faktur korygujących została wysłana do leasingobiorców w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wystawione zostały przez Państwa Spółkę faktury pierwotne oraz faktury korygujące, tj. w listopadzie 2021 r.
Mając na uwadze okoliczności sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że wystawione przez Państwa faktury korygujące w listopadzie 2021 r. dokumentujące okresowe opłaty leasingowe miały na celu przywrócić stan poczynionych wcześniej uzgodnień ujętych w umowach leasingu zawartych z Klientami co do wysokości części odsetkowej okresowych opłat leasingu. Wysokość okresowej opłaty leasingowej ujęta przez Państwa w fakturach pierwotnie wystawionych w listopadzie 2021 r. została zawyżona ze względu na błędne, wyższe niż faktycznie powinno być, ustawienie w systemie fakturującym wysokości wskaźnika refinansowania, co skutkowało nieprawidłowym, tj. niezgodnym z odpowiednimi postanowieniami ww. umowy leasingu ustaleniem wysokości części odsetkowej okresowej opłaty leasingowej. Z powyższego wynika, że wystawienie przez Państwa Spółkę faktur korygujących objętych wnioskiem nie wprowadza zmiany ustalonych pierwotnie z Klientami warunków w zakresie wysokości okresowej opłaty leasingowej.
Zatem skoro jesteście Państwo w posiadaniu dokumentacji stanowiącej umowy leasingu zawarte z Klientami, w których uzgodniono warunki dotyczące wysokości części odsetkowej okresowych opłat leasingowych oraz korespondencji z Klientami w zakresie zidentyfikowanych okoliczności powodujących konieczność wystawienia faktury korygującej, i faktura korygująca jest zgodna z posiadaną ww. dokumentacją, to mają Państwo prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i wykazania faktur korygujących in minus w okresie, w którym zostały wystawione ww. faktury korygujące, tj. listopadzie 2021 r., na podstawie art. 29a ust. 13 w zw. z art. 29a ust. 14 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).