W analizowanej sprawie nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że zasądzone na rzecz Gminy kwoty przybierają formę odszkodowania/rekompensaty i nie po... - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.215.2020.2.RK

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 13.08.2020, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.215.2020.2.RK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W analizowanej sprawie nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że zasądzone na rzecz Gminy kwoty przybierają formę odszkodowania/rekompensaty i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak wynika bowiem z powyższej analizy przedstawionego stanu faktycznego w kontekście powołanych przepisów mających zastosowanie w sprawie, stanowią one wynagrodzenie za dostawy towarów i świadczenia usług mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2020 r. (data wpływu 8 maja 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 lipca 2020 r. (data wpływu 17 lipca 2020 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 10 lipca 2020 r. (doręczone w dniu 10 lipca 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT kwot zasądzonych od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości tytułem wydatków poniesionych przez Gminę na nieruchomość wspólną jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 maja 2020 r., wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT kwot zasądzonych od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości tytułem wydatków poniesionych przez Gminę na nieruchomość wspólną. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 lipca 2020 r. (data wpływu 17 lipca 2020 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 10 lipca 2020 r. (doręczone w dniu 10 lipca 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Gmina () (dalej także: Gmina) jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Dodać należy, że Gmina jest jednocześnie miastem na prawach powiatu. Wynika to z art. 92 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 511, ze zm.), miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie. Stosownie do przepisów ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 713) miasto jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Gmina (...) uczestniczyła w postępowaniu sądowym sygn. akt (...) przed Sądem Rejonowym (), Wydział Cywilny o zniesienie współwłasności nieruchomości składającej się z działki nr (...) o powierzchni 0,0309 ha zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym położonym przy ul. (...)(nieruchomość objęta jest księgą wieczystą nr (...)). Udział Gminy w tej nieruchomości wynosi 14/24 części, a pozostałymi współwłaścicielami są osoby fizyczne.

W toku tego postępowania sądowego Gmina dochodziła również roszczenia o zapłatę przez pozostałych współwłaścicieli tytułem udziału w kosztach związanych z nieruchomością wspólną, proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Koszty te dotyczyły: objęcia nieruchomości ochroną ubezpieczeniową, dostarczenia do części wspólnych energii elektrycznej, wykonania okresowych kontroli, przeglądów instalacji elektrycznej, a także pokrytych przez Gminę wydatków związanych z dostarczeniem do nieruchomości wody i odprowadzenia ścieków w okresie od 5 sierpnia 2014 r. do 20 marca 2015 r. oraz wywozu śmieci z nieruchomości wspólnej za okres od 1 stycznia 2014 r. do 30 kwietnia 2015 r.

W efekcie przeprowadzonego postępowania sądowego o którym wyżej mowa, ww. Sąd Rejonowy w dniu 7 grudnia 2018 r. wydał postanowienie sygn. akt (...), na mocy którego dokonał zniesienia współwłasności wskazanej nieruchomości w ten m.in. sposób, że Gminie (...)przyznał na wyłączną własność dwa lokale oraz zasądził na jej rzecz dodatkowe dopłaty od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości. Jednocześnie jednak zasądził na rzecz Gminy od pozostałych współwłaścicieli dodatkowe kwoty tytułem wydatków na tę nieruchomość wspólną stosownie do posiadanych udziałów, w tym od L. K. 4.047,99 zł, od M. K. 413,43 zł, od D. P. 413,43 zł. Od ww. postanowienia częściowo zostały wniesione środki odwoławcze przez Gminę, Panią L.K.i Panią M.K., w tym zatem zakresie przedmiotowe postępowanie pozostaje w toku. Jednak w zakresie zasądzenia ww. kwoty 413,43 zł na rzecz Gminy od Pani D.P. tytułem wydatków na nieruchomość wspólną - postanowienie Sądu Rejonowego dnia 7 grudnia 2018 r. jest prawomocne (co zostało stwierdzone na mocy postanowienia Sądu Okręgowego (...), II Wydział Cywilny ())

W uzupełnieniu do wniosku Gmina wyjaśniła, iż po zaprzestaniu pełnienia funkcji administratora nieruchomości położonej (...) przy ul. (...) przez jednego ze współwłaścicieli, powstały problemy z bieżącą eksploatacją nieruchomością m.in. istniało ryzyko odcięcia dopływu wody do nieruchomości w przypadku nie zawarcia nowej umowy z (...) o zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków. Urząd Miasta (...) (jednostka obsługująca Gminę) nie mógł osiągnąć konsensusu z pozostałymi współwłaścicielami w przedmiocie wyboru zarządcy umownego oraz rozwiązania problemów z bieżącą eksploatacją budynku. Z uwagi na pilną i bezwzględną potrzebę zapewnienia podstawowej eksploatacji, zwłaszcza w kontekście realnego pozbawienia nieruchomości zaopatrzenia w wodę, na mocy protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. Gmina jako współwłaściciel nieruchomości (z udziałem w niej w wysokości 12/24) przekazała i powierzyła wybrane czynności z zakresu administrowania o charakterze zachowawczym oraz rolę wynajmującego przez współwłaściciela nieruchomości, wybrane czynności z zakresu administrowania przedmiotowym budynkiem, Zarządowi Budynków Komunalnych tj. swojej jednostce budżetowej podlegającej scentralizowanemu rozliczeniu VAT (dalej: ZBK).

W protokole tym postanowiono, że od dnia 1 maja 2015 r. ZBK będzie zobowiązany do realizacji następujących czynności (o charakterze zachowawczym), które nie są realizowane przez inne podmioty i osoby w tym pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, tj.:

  • założenie i prowadzenie, książki obiektu budowlanego, zlecanie przeprowadzania obowiązkowych przeglądów technicznych,
  • ubezpieczenie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych,
  • zawarcia umowy na dostawę wody i odprowadzanie ścieków,
  • zawarcia umowy na dystrybucję i sprzedaż energii elektrycznej celem obsługi części nieruchomości służącej do wspólnego użytkowania (klatka schodowa, piwnice, podwórko, itp.),
  • składania deklaracji o wysokości opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi i zawarcia umowy wynajmu pojemników na odpady komunalne,
  • naliczania i pobierania od użytkowników wszystkich lokali zaliczek z tytułu zużycia wody i odprowadzania ścieków oraz opłat z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi wraz z ich rozliczeniem.

O powierzeniu ZBK wybranych czynności administrowania oraz roli wynajmującego - pozostali współwłaściciele zostali poinformowani.

Ponadto Gmina wskazała, że w oparciu o ww. protokół Zarząd Budynków Komunalnych (w imieniu Gminy) ponosił wydatki na nieruchomość wspólną dot. opłat za wodę, ścieki, odpady komunalne, energię elektryczną, ochronę ubezpieczeniową, okresowej pięcioletniej kontroli budynku, przeglądu instalacji gazowej i elektrycznej. Na mocy zawartego protokołu ZBK został zobowiązany do składania deklaracji śmieciowych oraz zawarcia z odpowiednimi jednostkami umów o świadczenie ww. usług, dostawę towarów. Podstawą dokonania płatności przez ZBK (GMK) były otrzymane faktury od dostawców towarów/usług oraz zawarta polisa ubezpieczeniowa.

Po rozwiązaniu umowy z (...)S.A. przez współwłaścicielkę przedmiotowej nieruchomości, która pełniła funkcję administratora budynku przed 2014 r. do czasu zawarcia nowej umowy faktury za wodę zostały wystawione na Gminę (...)jako większościowego współwłaściciela (Gmina posiada udział w wysokości 12/24 nieruchomości, a pozostałymi współwłaścicielami są 3 osoby fizyczne z udziałami wynoszącymi odpowiednio: 10/24,1/24 i 1/24). Brak zapłaty należności wynikających z tych faktur naraziłoby GMK na wszczęcie postępowania mającego na celu wyegzekwowanie zapłaty. Wobec powyższego, w oparciu o przedłożone faktury dot. okresu od 5 sierpnia 2014 r. do 20 marca 2015 r. - Gmina uregulowała płatności. Gmina dokonywała również płatności na podstawie otrzymanych faktur od innych dostawców towarów/usług ((...), (...)), zawartej polisy ubezpieczeniowej oraz złożonej deklaracji o wysokości opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi. Ponadto, z uwagi na to, że nie złożono deklaracji śmieciowej za okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do 30 kwietnia 2015 r., konieczne było jej złożenie oraz uiszczenie przez Gminę stosownej opłaty.

Z uwagi na konflikt z pozostałymi współwłaścicielami oraz brak możliwości porozumienia, w toku prowadzonego już wówczas postępowania o zniesienie współwłasności nieruchomości o której mowa, Gmina zgłosiła przed sądem roszczenie o zwrot przez pozostałych współwłaścicieli kosztów związanych z nieruchomością wspólną obejmujących ww. wydatki za wskazany okres, w częściach przypadających na udziały tych współwłaścicieli.

Wydatki, o których mowa, ponoszone były zarówno w odniesieniu do części wspólnych nieruchomości, jak również w zakresie dotyczącym części udziału Gminy oraz pozostałych współwłaścicieli, co realizowano na podstawie ww. protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. powierzenia tych zadań Zarządowi Budynków Komunalnych. Wyjątkiem były wydatki na energię elektryczną, gdyż te dotyczyły jedynie części nieruchomości służącej do wspólnego użytkowania.

Gmina regulowała płatności, gdyż brak ich zapłaty skutkowałby wszczęciem postępowania mającego na celu ich przymusowego wyegzekwowania.

W odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości nie ma aktualnie podmiotu administrującego/zarządzającego. Jak wskazywano wcześniej, wybrane czynności z zakresu administracji o charakterze zachowawczym realizuje - w imieniu Gminy (...)- Zarząd Budynków Komunalnych na podstawie protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. dotyczącego przekazania i powierzenia tej jednostce wybranych czynności z zakresu administrowania o charakterze zachowawczym oraz roli wynajmującego.

Z uwagi na konflikt z pozostałymi współwłaścicielami nieruchomości o której mowa, oraz brak możliwości porozumienia nie tylko w zakresie administrowania przedmiotowym budynkiem, ale również w kwestii ponoszenia opłat na nieruchomość wspólną, kwota przypadająca na udział pozostałych współwłaścicieli została zgłoszona z wniosku Gminy (...)przed sądem w toku postępowania o zniesienie współwłasności. Pełnomocnik Gminy zgłaszał przeciwko pozostałym współwłaścicielom, stosownie do udziałów przysługujących im we współwłasności tej nieruchomości, roszczenie o zapłatę tytułem zwrotu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną oraz przedstawiał dokumenty potwierdzające zasadność roszczenia, umożliwiając pozostałym stronom postępowania zapoznanie się z nimi. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 207 Kodeku Cywilnego wszyscy współwłaściciele zobowiązani są partycypować w kosztach związanych z nieruchomością wspólną w wielkości przypadającej na posiadany udział we współwłasności, w związku z powyższym Gmina (...)miała prawo domagać się od pozostałych współwłaścicieli zwrotu tych kosztów.

Zapadłe orzeczenie sądowe (postanowienie z dnia 7 grudnia 2018 r. sygn. akt (...)) oprócz rozstrzygnięcia sprawy zniesienia współwłasności nieruchomości położonej (...) przy ul. (...), reguluje także wzajemne rozliczenia pomiędzy współwłaścicielami dot. kosztów poniesionych przez Gminę w odniesieniu do ww. nieruchomości. Postanowieniem tym Sąd zasądził od pozostałych trzech współwłaścicieli nieruchomości kwoty: 4.047,99 zł, 413,43 zł i 413,43 zł tytułem wydatków na nieruchomość wspólną z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, poniesionych w okresie do jego wydania. Natomiast roszczenia o zapłatę tytułem kosztów związanych z nieruchomością wspólną za dalszy okres zostały zgłoszone przez Gminę w postępowaniu toczącym się w II instancji. Postępowanie to w dalszym ciągu jest w toku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwoty zasądzone od współwłaścicieli nieruchomości na rzecz Gminy (...) tytułem wydatków poniesionych przez Gminę na nieruchomość wspólną uznać należy za zapłatę za dostawę towarów lub usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, która winna być opodatkowana podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty zasądzone na rzecz Gminy postanowieniem Sądu Rejonowego sygn. akt (...) z tytułu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną są formą rekompensaty od pozostałych współwłaścicieli tej nieruchomości za poniesione wcześniej wydatki bieżące dotyczące tej nieruchomości, a nie zapłatą za dostawę towarów lub świadczenie usług o których mowa w art. 7 ust. 1 czy art. 8 ust. 1 i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm. (dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym:

  • przez dostawę towarów, o której wyżej mowa, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym m.in. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie (art. 7 ust. 1 ww. ustawy),
  • przez świadczenie usług, o których wyżej mowa, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy w tym również:
    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa (art. 8 ust. 1 ww. ustawy).

Aby daną czynność można było potraktować jako podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT winna ona stanowić dostawę towarów lub świadczenie usług oraz - co do zasady - powinna być dokonana za odpłatnością. Z kolei by uznać dane świadczenie za odpłatne, musi po pierwsze istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą lub świadczącym usługę a odbiorcą, a po drugie w zamian za dokonanie dostawy lub wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Innymi słowy musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną czynnością i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Dodać należy, że jeśli chodzi o usługi, w orzecznictwie sądowym akcentowane jest, że choć usługą - w rozumieniu w art. 8 ust. 1 ww. ustawy - jest każde, co do zasady, odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów, lecz tylko wtedy gdy przejawia się tym, że:

  • istnieje jakiś związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
  • wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego świadczeniobiorca (konsument) wynosi z niego, choćby nawet potencjalną korzyść.

Odwołując się do powyższego uznać należy, że czynność jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego dany podmiot w zamian za wynagrodzenie zobowiązany jest do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia.

Czynność opodatkowana powstaje wyłącznie w związku z zaistnieniem między stronami stosunku prawnego opisanego przez prawo i opartego o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami, stronami danego stosunku umownego.

W kontekście powyższych uwag, zdaniem Gminy za wynagrodzenie, o którym wyżej mowa (odpłatność za usługi lub dostawę towarów) nie mogą zostać uznane kwoty zasądzone na rzecz Gminy (...)postanowieniem Sądu Rejonowego sygn. akt (...) z dnia 7 grudnia 2018 r. z tytułu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną. Wydatki, których dotyczy ww. postanowienie sądowe dotyczyły ubezpieczenia nieruchomości, dostarczenia do części wspólnych energii elektrycznej, wykonania okresowych kontroli i przeglądów instalacji elektrycznej, a także dostarczenia do nieruchomości wody, odprowadzenia ścieków oraz wywozu śmieci z nieruchomości wspólnej. Skoro zaś wydatki te zostały poniesione przez Gminę a dotyczyły całości nieruchomości położonej przy ul. (...)(...), której Gmina była jedynie współwłaścicielem, to pozostali współwłaściciele nieruchomości, zgodnie z art. 207 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 ze zm.), winni w nich uczestniczyć w zakresie stosownym do wielkości udziałów w tej rzeczy wspólnej.

Jako że kwoty z tego tytułu zostały zasądzone w postępowaniu sądowym na rzecz Gminy od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości w związku z jej roszczeniem o zapłatę z tytułu udziału w kosztach związanych z nieruchomością wspólną, to oznacza, że stanowią one rekompensatę za wydatki poniesione na nieruchomość ponad przypadający Gminie udział w nieruchomości. Płatności te mają zatem charakter jednostronny, nie stanowią wynagrodzenia związanego z dostawą towarów czy świadczeniem usług. O odpłatności w rozumieniu art. 5 ust. l ustawy o VAT, możemy mówić jedynie wtedy gdy mamy do czynienia z umową zobowiązaniową pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę, a ich nabywcą będącym beneficjentem danej czynności, który jednocześnie płaci w zamian określone wynagrodzenie.

Istotną cechą takiego wynagrodzenia jest więc istnienie bezpośredniego związku pomiędzy tą czynnością a otrzymaną zapłatą. Tymczasem w przypadku tej sprawy zasądzone na rzecz Gminy kwoty nie pełnią takiej funkcji, gdyż - jak wyżej wskazano - mają wyłącznie charakter rekompensaty za poniesione wcześniej wydatki przez Gminę, które pozostali współwłaściciele nieruchomości powinni ponosić w stosunku do wielkości ich udziałów w nieruchomości.

W przedstawionym w sprawie stanie faktycznym Gmina (...) nie dokonuje na rzecz Pani D. P., Pani L. K. czy Pani M. K. żadnych dostaw towarów ani nie świadczy żadnych usług, które miałyby być związane z zasądzonymi płatnościami. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z należnością o charakterze odszkodowawczym, nie ma ona bezpośredniego związku z żadną wzajemną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony Gminy. Tym samym zasądzone postanowieniem Sądu kwoty nie stanowią odpłatności za czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podsumowując należy stwierdzić, że w świetle powyższych regulacji prawnych w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego, otrzymanie przez Gminę (...)zasądzone postanowieniem Sądu kwoty z tytułu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną - nie stanowią zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 7 ust. 1 czy art. 8 ust. 1 i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumiana jest przez ustawodawcę jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu jak właściciel zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy dostawa oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamianę, darowiznę, oraz każdą inną czynność, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Jak stanowi art. 7 ust. 8 ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Powyższy przepis definiuje tzw. transakcje (dostawy) łańcuchowe. Warunkiem niezbędnym do ich zaistnienia jest to, że towar zostaje wydany przez pierwszy podmiot ostatniemu w kolejności podmiotowi, przy czym podmioty pośredniczące w ogóle nie wchodzą w fizyczne posiadanie przedmiotu dostawy. Przepis ten bazuje zatem na fikcji prawnej, zgodnie z którą, dla potrzeb podatku VAT przyjmuje się, że dostawy towarów dokonuje każdy podmiot uczestniczący w transakcji łańcuchowej, pomimo że fizyczne wydanie towaru ma miejsce tylko jeden raz. W odniesieniu do powyższego, każdy z podmiotów uczestniczących w takiej transakcji, na którego następuje przeniesienie prawa do rozporządzenia towarem jak właściciel, musi posiadać praktyczną kontrolę nad tym towarem, możliwość korzystania z niego oraz ustalenia warunków takiego korzystania.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy). Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Jak zatem wynika z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania, że dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca - Gmina (...)jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Gmina (...)uczestniczyła w postępowaniu sądowym o zniesienie współwłasności nieruchomości składającej się z działki nr (...) zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym. Udział Gminy w tej nieruchomości wynosi 14/24 części, a pozostałymi współwłaścicielami są osoby fizyczne.

W toku tego postępowania sądowego Gmina dochodziła również roszczenia o zapłatę przez pozostałych współwłaścicieli tytułem udziału w kosztach związanych z nieruchomością wspólną, proporcjonalnie do posiadanych udziałów.

Koszty te dotyczyły: objęcia nieruchomości ochroną ubezpieczeniową, dostarczenia do części wspólnych energii elektrycznej, wykonania okresowych kontroli, przeglądów instalacji elektrycznej, a także pokrytych przez Gminę wydatków związanych z dostarczeniem do nieruchomości wody i odprowadzenia ścieków w okresie od 5 sierpnia 2014 r. - 20 marca 2015 r. oraz wywozu śmieci z nieruchomości wspólnej za okres od 1 stycznia 2014 r. - 30 kwietnia 2015 r.

W efekcie przeprowadzonego postępowania sądowego Sąd Rejonowy wydał postanowienie na mocy którego dokonał zniesienia współwłasności wskazanej nieruchomości w ten m.in. sposób, że Gminie (...)przyznał na wyłączną własność dwa lokale oraz zasądził na jej rzecz dodatkowe dopłaty od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości. Jednocześnie jednak zasądził na rzecz Gminy od pozostałych współwłaścicieli dodatkowe kwoty tytułem wydatków na tę nieruchomość wspólną stosownie do posiadanych udziałów, w tym od L. K. 4.047,99 zł, od M. K. 413,43 zł, od D. P. 413,43 zł. Od ww. postanowienia częściowo zostały wniesione środki odwoławcze przez Gminę, Panią L. K. i Panią M. K., w tym zatem zakresie przedmiotowe postępowanie pozostaje w toku. Jednak w zakresie zasądzenia ww. kwoty 413,43 zł na rzecz Gminy od Pani D. P. tytułem wydatków na nieruchomość wspólną ww. postanowienie Sądu Rejonowego dnia 7 grudnia 2018 r. jest prawomocne.

Gmina wyjaśniła, iż po zaprzestaniu pełnienia funkcji administratora przedmiotowej nieruchomości przez jednego ze współwłaścicieli, powstały problemy z bieżącą eksploatacją nieruchomością m.in. istniało ryzyko odcięcia dopływu wody do nieruchomości w przypadku nie zawarcia nowej umowy z (...) o zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków. Urząd Miasta (...) (jednostka obsługująca Gminę) nie mógł osiągnąć konsensusu z pozostałymi współwłaścicielami w przedmiocie wyboru zarządcy umownego oraz rozwiązania problemów z bieżącą eksploatacją budynku. Z uwagi na pilną i bezwzględną potrzebę zapewnienia podstawowej eksploatacji, zwłaszcza w kontekście realnego pozbawienia nieruchomości zaopatrzenia w wodę, na mocy protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. Gmina jako współwłaściciel nieruchomości (z udziałem w niej w wysokości 12/24) przekazała i powierzyła wybrane czynności z zakresu administrowania o charakterze zachowawczym oraz rolę wynajmującego przez współwłaściciela nieruchomości, wybrane czynności z zakresu administrowania przedmiotowym budynkiem, Zarządowi Budynków Komunalnym tj. swojej jednostce budżetowej podlegającej scentralizowanemu rozliczeniu VAT (ZBK).

W protokole tym postanowiono, że od dnia 1 maja 2015 r. ZBK będzie zobowiązany do realizacji następujących czynności (o charakterze zachowawczym), które nie są realizowane przez inne podmioty i osoby w tym pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, tj.:

  • założenie i prowadzenie książki obiektu budowlanego, zlecanie przeprowadzania obowiązkowych przeglądów technicznych,
  • ubezpieczenie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych,
  • zawarcia umowy na dostawę wody i odprowadzanie ścieków,
  • zawarcia umowy na dystrybucję i sprzedaż energii elektrycznej celem obsługi części nieruchomości służącej do wspólnego użytkowania (klatka schodowa, piwnice, podwórko, itp.),
  • składania deklaracji o wysokości opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi i zawarcia umowy wynajmu pojemników na odpady komunalne,
  • naliczania i pobierania od użytkowników wszystkich lokali zaliczek z tytułu zużycia wody i odprowadzania ścieków oraz opłat z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi wraz z ich rozliczeniem.

O powierzeniu ZBK wybranych czynności administrowania oraz roli wynajmującego - pozostali współwłaściciele zostali poinformowani.

Ponadto Gmina wskazała, że w oparciu o ww. protokół Zarząd Budynków Komunalnych (w imieniu Gminy) ponosił wydatki na nieruchomość wspólną dot. opłat za wodę, ścieki, odpady komunalne, energię elektryczną, ochronę ubezpieczeniową, okresowej pięcioletniej kontroli budynku, przeglądu instalacji gazowej i elektrycznej. Na mocy zawartego protokołu ZBK został zobowiązany do składania deklaracji śmieciowych oraz zawarcia z odpowiednimi jednostkami umów o świadczenie ww. usług, dostawę towarów. Podstawą dokonania płatności przez ZBK (GMK) były otrzymane faktury od dostawców towarów/usług oraz zawarta polisa ubezpieczeniowa.

Po rozwiązaniu umowy z (...)S.A. przez współwłaścicielkę przedmiotowej nieruchomości, która pełniła funkcję administratora budynku przed 2014 r. do czasu zawarcia nowej umowy faktury za wodę zostały wystawione na Gminę (...)jako większościowego współwłaściciela (Gmina posiada udział w wysokości 12/24 nieruchomości, a pozostałymi współwłaścicielami są 3 osoby fizyczne z udziałami wynoszącymi odpowiednio: 10/24, 1/24 i 1/24). Brak zapłaty należności wynikających z tych faktur naraziłby GMK na wszczęcie postępowania mającego na celu wyegzekwowanie zapłaty. Wobec powyższego, w oparciu o przedłożone faktury dot. okresu od 5 sierpnia 2014 r. do 20 marca 2015 r. - Gmina uregulowała płatności. Gmina dokonywała również płatności na podstawie otrzymanych faktur od innych dostawców towarów/usług ((...), (...)), zawartej polisy ubezpieczeniowej oraz złożonej deklaracji o wysokości opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi. Ponadto, z uwagi na to, że nie złożono deklaracji śmieciowej za okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do 30 kwietnia 2015 r., konieczne było jej złożenie oraz uiszczenie przez Gminę stosownej opłaty.

Wydatki przedstawione w opisie sprawy, ponoszone były zarówno w odniesieniu do części wspólnych nieruchomości, jak również w zakresie dotyczącym części udziału Gminy oraz pozostałych współwłaścicieli, co realizowano na podstawie ww. protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. powierzenia tych zadań Zarządowi Budynków Komunalnych. Wyjątkiem były wydatki na energię elektryczną, gdyż te dotyczyły jedynie części nieruchomości służącej do wspólnego użytkowania.

Gmina regulowała płatności, gdyż brak ich zapłaty skutkowałby wszczęciem postępowania mającego na celu ich przymusowego wyegzekwowania.

W odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości nie ma aktualnie podmiotu administrującego/zarządzającego. Jak Gmina wskazała wcześniej, wybrane czynności z zakresu administracji o charakterze zachowawczym realizuje - w imieniu Gminy (...)- Zarząd Budynków Komunalnych na podstawie protokołu z dnia 30 kwietnia 2015 r. dotyczącego przekazania i powierzenia tej jednostce wybranych czynności z zakresu administrowania o charakterze zachowawczym oraz roli wynajmującego.

Z uwagi na konflikt z pozostałymi współwłaścicielami nieruchomości o której mowa, oraz brak możliwości porozumienia nie tylko w zakresie administrowania przedmiotowym budynkiem, ale również w kwestii ponoszenia opłat na nieruchomość wspólną, kwota przypadająca na udział pozostałych współwłaścicieli została zgłoszona z wniosku Gminy (...)przed sądem w toku postępowania o zniesienie współwłasności. Pełnomocnik Gminy zgłaszał przeciwko pozostałym współwłaścicielom, stosownie do udziałów przysługujących im we współwłasności tej nieruchomości, roszczenie o zapłatę tytułem zwrotu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną oraz przedstawiał dokumenty potwierdzające zasadność roszczenia, umożliwiając pozostałym stronom postępowania zapoznanie się z nimi.

W związku z powyższym opisem sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy kwoty zasądzone od współwłaścicieli nieruchomości na rzecz Gminy (...)tytułem wydatków poniesionych przez Gminę na nieruchomość wspólną uznać należy za zapłatę za dostawę towarów lub usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, która winna być opodatkowana podatkiem VAT.

Kwestie odszkodowań, jak i kar umownych z tytułu niewywiązania się z warunków umowy regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.). Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną świadczenie w zamian za wynagrodzenie co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata taka nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

TSUE w sprawie o sygnaturze C-277/05 Societe Thermale D`Eugenie - Les - Bains stwierdził, że: Artykuły 2 ust. 1 i 6 ust. 1 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, powinny być interpretowane w ten sposób, że kwoty zapłacone tytułem zadatku w ramach umów dotyczących świadczenia usług hotelarskich podlegających podatkowi VAT, w przypadku, gdy klient skorzysta z uprawnienia do odwołania rezerwacji, a kwoty te są zatrzymywane przez przedsiębiorstwo hotelarskie, należy uznać za odszkodowanie ryczałtowe płacone w celu naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania umowy przez klienta, bez bezpośredniego związku z jakąkolwiek odpłatnie świadczoną usługą, które jako takie nie podlega opodatkowaniu.

Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań/rekompensat nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Odwołując się zatem do art. 361 i art. 471 Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie występuje świadczenie w zamian za wynagrodzenie, a zatem otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Także w przypadku, gdy odszkodowanie wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jego istota sprowadza się do naprawienia wyrządzonej w związku z tym szkody. Innymi słowy, przesłanką odszkodowania przewidzianego w art. 471 Kodeksu cywilnego jest nie samo niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, a spowodowanie tym szkody w rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego.

Uwzględniając powyższe przepisy w kontekście okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie przepisy Kodeksu cywilnego dot. szkody nie mają zastosowania, gdyż przepisy art. 361 Kodeksu cywilnego dotyczą szkody wyrządzonej na majątku, a art. 471 Kodeksu cywilnego dotyczy szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy a z takimi przypadkami nie mamy do czynienia w opisanej sytuacji.

W przedmiotowej sprawie wskazać należy, że zagadnienie dotyczące współwłasności regulują przepisy Działu IV Współwłasność ustawy Kodeks cywilny.

I tak, zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 207 Kodeksu cywilnego, pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Należy zaznaczyć, że bez znaczenia pozostaje nazwa danej płatności. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie czy też jest odszkodowaniem w znaczeniu wyżej opisanym.

Natomiast w myśl art. 209 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną świadczenie w zamian za wynagrodzenie określone w postanowieniu sądu. Należna Wnioskodawcy kwota pieniężna nie posiada cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistniały okoliczności, które w rozumieniu Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania. Kwoty zasądzone na rzecz Gminy z tytułu wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną stanowią należność wynikającą wprost z łączącego Wnioskodawcę i pozostałych współwłaścicieli prawa własności jednej nieruchomości. Zauważyć trzeba, że Gmina obciążając pozostałych współwłaścicieli wskazanymi kwotami tytułem wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną traktowana jest najpierw jako nabywca, a następnie zbywca tego samego towaru bądź usługi. Tym samym Gmina jak wynika z art. 207 Kodeksu cywilnego, miała prawo ubiegać się o ponoszenie przez pozostałych współwłaścicieli nieruchomości wydatków stosownych do posiadanego udziału w nieruchomości. Kwoty zasądzone na rzecz Wnioskodawcy na podstawie postanowienia sądu nie są zatem skutkiem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania i nie można ich uznać za odszkodowanie/rekompensatę. W przedmiotowej sprawie Gmina w odniesieniu do poniesionych wydatków działa w imieniu własnym lecz na rachunek innych podmiotów. A zatem poniesione wydatki, gdzie odbiorcą jest inny podmiot (w niniejszej sprawie współwłaściciele nieruchomości) niż podmiot obciążony (Wnioskodawca) przez dostawcę towaru bądź usługi, powinny zostać przeniesione przez Wnioskodawcę na faktycznego odbiorcę. Tym samym nabyte przez Gminę towary i usługi związane z nieruchomością wspólną są w niniejszej sprawie przedmiotem odsprzedaży dla pozostałych właścicieli nieruchomości w takiej części, w jakiej faktycznie dotyczą tych podmiotów. Kwoty zasądzone od współwłaścicieli nieruchomości należy traktować więc jako wynagrodzenie należne Wnioskodawcy z tytułu wykonanego świadczenia, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania za dostawę towarów i świadczenie usług w rozumieniu odpowiednio art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy. Ponadto należy zwrócić uwagę, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnych beneficjentów konkretnych świadczeń współwłaścicieli nieruchomości, którzy w związku z zaistnieniem określonych okoliczności są zobowiązani do wypłaty wynagrodzenia.

W konsekwencji należy stwierdzić, że kwoty zasądzone od współwłaścicieli nieruchomości na rzecz Gminy tytułem wydatków poniesionych na nieruchomość wspólną stanowią w istocie wynagrodzenie za odpłatne dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy i odpłatne świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, w analizowanej sprawie nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że zasądzone na rzecz Gminy kwoty przybierają formę odszkodowania/rekompensaty i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak wynika bowiem z powyższej analizy przedstawionego stanu faktycznego w kontekście powołanych przepisów mających zastosowanie w sprawie, stanowią one wynagrodzenie za dostawy towarów i świadczenia usług mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej