Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Obciążenie Nierzetelnego najemcy za okres bezprawnego zajmowania Pomieszczeń w wysokości stanowiącej rekompensatę poniesionych przez Spółkę Kosztów Mediów stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT, przez co czynność ta może zostać udokumentowana notą obciążeniową.
2. Obciążenie Nierzetelnego najemcy za okres bezprawnego zajmowania Pomieszczeń w wysokości stanowiącej rekompensatę poniesionych przez Spółkę Kosztów Pośrednich stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT, przez co czynność ta może zostać udokumentowana notą obciążeniową.

Uzasadnienie

Podstawa prawna - ustawa o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji, może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednio beneficjentem świadczenia,

• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie świadczenia.

Żeby uznać daną czynność za opodatkowaną, pomiędzy stronami umowy musi istnieć wzajemny stosunek zobowiązaniowy oznaczający, że jeden podmiot, w zamian za wynagrodzenie, zobowiązany jest do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia. Nie podlegają opodatkowaniu czynności, które następują wbrew woli świadczeniodawcy, poza przypadkami wyraźnie w ustawie wskazanymi.

Podstawa prawna - przepisy Dyrektywy VAT

Zgodnie z art. 25 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), świadczeniem usług jest każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego, które niekoniecznie polega na fizycznym wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania.

Dyrektywa obejmuje definicją świadczenia usług również zobowiązanie do zaniechania działania bądź do tolerowania czynności lub sytuacji.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższych rozważań, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, ze świadczenia usługi wynika wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Charakter odszkodowawczy kalkulacji kosztów dodatkowych

Metody kalkulacji wysokości kary za bezumowne korzystanie z lokalu w postaci kosztów dodatkowych nie należy utożsamiać ze świadczeniem usług obejmujących elementy składowe kosztów dodatkowych. Istnienie zależności pomiędzy wysokością kary a wartością kosztów, jakie Spółka poniosła w związku z bezumownym zajmowaniem lokalu przez najemcę wyraża tylko i wyłącznie dążenie Spółki do uzyskania rekompensaty za faktycznie poniesione koszty.

Innymi słowy, Spółka dąży do uzyskania uzasadnionej i sprawiedliwej rekompensaty z tytułu poniesienia określonych strat wynikających z faktu, iż lokal Spółki zajmowany jest wbrew woli Spółki. Jak wskazywano w stanie faktycznym, w okresie po dniu jaki Spółka wyznaczyła na opuszczenie lokalu do dnia faktycznego opuszczenia Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę, w celu zapewnienia prawidłowości funkcjonowania nieruchomości jako całości, aby nie przyczynić się do trwałych zniszczeń w nieruchomości oraz aby funkcjonujący budynek centrum handlowego był bezpieczny dla przebywających w nim osób (przykładowo brak ogrzewania w okresie zimowym może prowadzić do nieodwracalnego i destrukcyjnego wpływu na stan budynku, brak energii elektrycznej może przyczynić się do kradzieży z uwagi na brak oświetlenia, czy też brak dostępu do wody może w razie pożaru uniemożliwić skutecznie akcję gaśniczą), Spółka była zmuszona do ekonomicznego ponoszenia Kosztów Mediów oraz Kosztów Pośrednich odnoszących się do Pomieszczeń zajmowanych przez Nierzetelnego najemcę.

Jak Wnioskodawca wskazał w stanie faktycznym, Koszty pośrednie stanowią wydatki związane z utrzymaniem swego rodzaju części wspólnych centrum handlowego, czyli takich, z których korzystają nie tylko klienci jednego najemcy a klienci wszystkich lokali handlowych zlokalizowanych w danym centrum handlowym. Właściwe utrzymanie części wspólnych centrum handlowego jest niezbędne każdemu z najemców, aby móc prawidłowo i na właściwym poziomie prowadzić działalność gospodarczą w najmowanej powierzchni handlowej.

Zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po dniu wyznaczonym do ich opuszczenia było ze strony Nierzetelnego najemcy działaniem bezprawnym, które nie opierało się na żadnej umowie między Spółką a Nierzetelnym najemcą (ani pisemnej, ani ustnej), nie istniała też żadna, nawet dorozumiana, zgoda Spółki na zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po upływie terminu na ich opuszczenie.

Gdyby najemca, który wbrew woli Spółki zajmuje jej lokal, opuścił go w wyznaczonym terminie, wówczas Spółka mogłaby wynająć ten lokal innemu najemcy, który zgodnie z zawartym zobowiązaniem umownym, pokrywałby koszty mediów, koszty pośrednie, koszty promocyjne, itd. W takiej sytuacji Spółka nie ponosiłaby strat, które nie musiałyby być rekompensowane w drodze kar umownych lub odszkodowań.

Prawidłowość traktowania rekompensaty za Koszty mediów i Koszty Pośrednie jako posiadającej charakter odszkodowawczy potwierdzają w swoich orzeczeniach sądy powszechne. Przykładowo, w orzeczeniu z dnia 11 lipca 2013 r. (sygn. VIII Ga 170/13), Sąd Okręgowy w Szczecinie stwierdził: Ponadto pozwana zajmując lokal korzystała także z mediów (wody, usług wywozu śmieci, odprowadzania ścieków) a koszty w tym zakresie ponosiła powódka. W związku z tym powódka mogła również obciążyć pozwaną tymi opłatami eksploatacyjnymi, które poniesione przez powódkę stanowią szkodę powódki. Takie stanowisko zajął również Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów wpisanej do księgi zasad prawnych (uchwała z dnia 10 lipca 1984 roku, sygn. III CZP 20/84) stwierdzając, że odszkodowanie winno być równe dochodowi jaki normalnie osiąga się przy wynajęciu lokalu uwzględniać przy tym ewentualne opłaty za świadczenia związane z wyposażeniem i eksploatacją lokalu (np. korzystanie z wody) w wysokości czynszu jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu.

Ze względu na specyfikę działania centrum handlowego nie jest możliwa, aby w okresie bezumownym zaprzestać lub uniemożliwić byłemu najemcy korzystanie z poszczególnych świadczeń wchodzących w skład Kosztów Mediów.

Przykładowa, jeżeli Nierzetelny najemca w okresie bezumownym cały czas prowadzi działalność gospodarczą w zajmowanym lokalu, odłączenie dostępu do wody mogłoby narazić na niebezpieczeństwo ludzi przebywających w tym lokalu np. w razie pożaru (nie działałaby instalacja zraszająca). Podobnie odłączenie prądu oznaczałoby wyłączenie systemów bezpieczeństwa, cyrkulacji powietrza, itp. Brak ogrzewania w bezumownie zajmowanym lokalu mógłby z kolei w okresie zimowym doprowadzić do strat lub zniszczeń w budynku centrum handlowego. Odłączenie dostępu do części kanalizacji mogłoby doprowadzić do pogorszenia warunków sanitarnych i niekorzystnych zjawisk również w pozostałej części centrum handlowego, zajmowanej przez pełnoprawnych najemców, względem których Spółka ma obowiązek zapewnienia niezakłóconych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej.

Wnioskodawca podkreśla, iż świadczenia składające się na Koszty Mediów dostarczane są do bezumownie zajmowanego lokalu nie ze względu na wolę Spółki, lecz z uwagi na bezpieczeństwo ludzi przebywających w centrum handlowym, ograniczenia techniczne, potencjalne ryzyko uszkodzenia / zniszczenia budynku centrum handlowego w razie braku niektórych mediów czy wreszcie konieczność zapewnienia innym, pełnoprawnym najemcom możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w sposób niezakłócony i zgodny ze standardami, do których zachowania zobowiązana jest Spółka jako wynajmujący.

Podobnie, Koszty Pośrednie nie mogą być indywidualnie przypisane do lokali Nierzetelnego najemcy. Przykładami, które wskazano w stanie faktycznym są m.in. koszty dotyczące ochrony centrum handlowego, koszty utrzymania powierzchni wspólnych (parkingi, hole, łazienki, itp.), koszty utrzymania instalacji kominowych, wentylacji, melioracji, koszty oświetlenia powierzchni wspólnych (korytarzy, parkingu dla klientów) itp. Koszty tego rodzaju niezbędne są do funkcjonowania centrum handlowego jako całości i proporcjonalnie do zajmowanej powierzchni, obciążają wszystkich najemców. Nie można racjonalnie oczekiwać od Spółki, iż ze względu na problemy z jednym z najemców, Spółka zaprzestanie utrzymywania centrum handlowego i zrezygnuje z ochrony, monitoringu, oświetlania parkingu czy obsługi niezbędnych instalacji wewnętrznych. Jednocześnie, Spółka nie jest uprawniona do obciążania Kosztami Pośrednimi przypadającymi na lokale zajmowane przez Nierzetelnego najemcę innych najemców w danym centrum handlowy. W efekcie, nieuregulowane przez Nierzetelnego najemcę Koszty Pośrednie nie mogą zostać przeniesione na jakikolwiek inny podmiot i stanowią ekonomiczną i realną stratę Wnioskodawcy.

Spółka prowadzi działalność komercyjną i podejmuje decyzje z uwzględnieniem wielu aspektów, w tym m.in. racjonalności ekonomicznej oraz biznesowej podejmowanych działań. Oznacza to, iż Spółka nie może pozwolić sobie na eskalację konfliktu z Nierzetelnym najemcą w taki sposób, który wpływałby na innych najemców czy też klientów centrum handlowego zarządzanego przez Spółkę. Działanie takie zaszkodziłoby przede wszystkim Spółce i podmiotom, które wynajmują od Spółki lokale. Chcąc utrzymać wysoki standard świadczonych przez Spółkę usług, Wnioskodawca zobowiązany jest wypracować taki model rozwiązywania konfliktów z najemcami, który z jednej strony umożliwi skuteczne egzekwowanie praw Spółki jako wynajmującego, z drugiej zaś nie wpłynie negatywnie na działalność centrum handlowego i biznes prowadzony przez innych najemców. Wnioskodawca nie może zaprzestać utrzymywania centrum handlowego i jest niejako zmuszony ponieść Koszty Pośrednie aby zapewnić ciągłość swojej działalności komercyjnej.

Na tym tle, w ocenie Wnioskodawcy, obciążenie Nierzetelnego najemcy Kosztami Mediów oraz Kosztami Pośrednimi nie powinno kwalifikować się do kategorii czynności podlegające VAT, ze względu na brak wyraźnej, bezpośredniej korzyści na rzecz świadczącego usługę (Spółka w rzeczywistości poniosła straty ze względu na brak komercjalizacji Pomieszczeń). Co więcej, w opisywanym stanie faktycznym nie sposób się doszukać jawnego bądź dorozumianego stosunku prawnego (umowa), w ramach którego spełniane były świadczenia. W rzeczywistości od dnia upływu terminu wypowiedzenia umowy, nie istniała żadna umowa (pisemna bądź ustna), ani dorozumiana zgoda na korzystanie przez Nierzetelnego najemcę z Pomieszczeń. Spółka podejmowała natomiast wszelkie dopuszczalne prawem działania w celu usunięcia Nierzetelnego najemcy z Pomieszczeń, jednocześnie zapewniając prawidłowość funkcjonowania pozostałej części zarządzanych centrów handlowych, co generowało po stronie Spółki straty w odniesieniu do Pomieszczeń. Z tej przyczyny, obciążenie Nierzetelnego najemcy Kosztami Mediów oraz Kosztami Pośrednimi nosi znamiona odszkodowania, przez co powinno zostać potraktowane jako pozostające poza zakresem VAT.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, ponieważ niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 października 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 784/18.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 na mocy art. 8 ust. 1 ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie odsprzedaje ją w takiej samej formie swojemu kontrahentowi. Przeniesienie kosztów nabycia usługi dotyczy wyłącznie usługi, jaką nabywca nabył w celu odsprzedaży w postaci takiego samego świadczenia, co nie jest tożsame z sytuacją odsprzedaży tej usługi będącej elementem pomocniczym świadczenia głównego, bez którego świadczenie pomocnicze nie ma racji bytu.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Należy zauważyć, że zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W zakresie odpłatności za ww. świadczenie, ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższego, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

W przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca, w związku z zaległościami w regulowaniu płatności na rzecz Spółki, wypowiedział Nierzetelnemu najemcy umowy najmu. Następnie Spółka wyznaczyła Nierzetelnemu najemcy termin na opuszczenie zajmowanych przez niego lokali. Do czasu upływu tego terminu Nierzetelny najemca miał prawo przebywać w zajmowanych lokalach Spółki. Po upływie wyznaczonego przez Spółkę terminu na opuszczenie lokali okazało się, że Nierzetelny najemca, wbrew woli Spółki, nie opuścił zajmowanych lokali. Ze względu na fakt, że Spółka nie tolerowała takiego stanu rzeczy (tj. bezumownego zajmowania lokali), podjęte zostały dozwolone prawnie kroki zmierzające do usunięcia Nierzetelnego najemcy z zajmowanych lokali. Precyzując, umowy najmu z Nierzetelnym najemcą zostały wypowiedziane przez Spółkę na podstawie oświadczeń Spółki ze skutkiem na dzień 31 października 2016 r. Spółka, po przeprowadzeniu działań prawnych i faktycznych, skutecznie doprowadziła do eksmisji Nierzetelnego najemcy.

Spółka nie godziła się na funkcjonowanie Nierzetelnego najemcy w lokalach Spółki po przekroczeniu terminu na opuszczenie lokali Spółki. Zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po dniu wyznaczonym do ich opuszczenia było ze strony Nierzetelnego najemcy działaniem bezprawnym, które nie opierało się na żadnej umowie między Spółką a Nierzetelnym najemcą (ani pisemnej, ani ustnej), nie istniała też żadna, nawet dorozumiana, zgoda Spółki na zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po upływie terminu na ich opuszczenie. Działania prawne i faktyczne, które ostatecznie doprowadziły do eksmisji Nierzetelnego najemcy zostały podjęte przez Spółkę niezwłocznie po zorientowaniu się przez Wnioskodawcę, że Nierzetelny najemca nie opuścił zajmowanych lokali z końcem wyznaczonego przez Spółkę terminu.

W okresie po dniu jaki Spółka wyznaczyła na opuszczenie lokalu do dnia faktycznego opuszczenia Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę, Spółka ponosiła szkody wynikające z konieczności ponoszenia przez Spółkę Kosztów Mediów oraz Kosztów Pośrednich w części w jakiej koszty te dotyczyły lokali bezumownie zajmowanych przez Nierzetelnego najemcę.

Spółka nie mogła zaprzestać ponoszenia tych kosztów, gdyż były one nierozerwalnie związane z funkcjonowaniem centrum handlowego jako całości (np. koszty oświetlenia parkingów, koszty ochrony, obsługa toalet centrum handlowego, systemów nawadniania, przeciwpożarowych, itp.) lub mogłyby powodować zagrożenie zdrowia i życia gości centrum handlowego (odłączenie wody, energii i ciepła w bezumownie zajmowanych lokalach uniemożliwiłoby funkcjonowanie systemów przeciwpożarowych i mogłoby spowodować uszkodzenia budynku centrum handlowego).

Sytuacja majątkowa Spółki uległa pogorszeniu, gdyż Spółka zobowiązana była do ponoszenia Kosztów Mediów i Kosztów Pośrednich w części dotyczącej bezumownie zajmowanych lokali. Jednocześnie ze względu na zajmowanie tych lokali przez Nierzetelnego najemcę, Spółka nie była w stanie wynająć tej powierzchni na rzecz nowego najemcy, który regulowałby Koszty Mediów oraz Koszty Pośrednie. Wzrost kosztów operacyjnych (ze względu na brak możliwości przeniesienia Kosztów Mediów i Kosztów Pośrednich na nowego najemcę) spowodował powstanie realnej szkody majątkowej po stronie Spółki.

W związku z pogorszeniem sytuacji majątkowej Spółki w efekcie bezumownego zajmowania lokali przez Nierzetelnego najemcę, Spółka obciążyła Nierzetelnego najemcę kwotą, której wysokość pozwoliłaby na rekompensatę wyrządzonej przez Nierzetelnego najemcę szkody. Spółka udokumentowała obciążenie Nierzetelnego najemcy notą obciążeniową, przedstawiającą w jedynej pozycji na nocie wartość poniesionej przez Spółkę szkody (tj. nota obciążeniowa zawierała tylko jedną pozycję, odnoszącą się wyłącznie do poniesionej szkody oraz załącznik przedstawiający sposób kalkulacji wysokości szkody, opierający się o poniesione Koszty Mediów oraz Koszty Pośrednie). W praktyce oznacza to, że Spółka zażądała od Nierzetelnego najemcy wypłaty odszkodowania w postaci utraconych korzyści równych wartości Kosztów Mediów oraz Kosztów Pośrednich.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestią, czy obciążenie Nierzetelnego najemcy za okres bezprawnego zajmowania Pomieszczeń w wysokości stanowiącej rekompensatę poniesionych przez Spółkę Kosztów Pośrednich oraz Kosztów Mediów stanowią czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT, przez co czynności te mogą zostać udokumentowana notą obciążeniową.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy zauważyć, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do niej nie zawierają definicji pojęcia bezumowne korzystanie. Kwestie związane z bezumownym korzystaniem z cudzej rzeczy regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 222 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Na podstawie art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jak wynika z treści § 2 powołanego przepisu od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

W oparciu natomiast o art. 225 Kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z dyspozycją art. 230 Kodeksu cywilnego, przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego.

Stosownie do art. 336 Kodeksu cywilnego posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

Artykuł 361 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zgodnie zaś z § 2 powyższego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Stosownie do art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Zgodnie z art. 674 Kodeks cywilny, jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nie oznaczony.

W myśl art. 675 § 1 Kodeksu cywilnego, po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym; jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania.

Natomiast stosownie do art. 676 Kodeksu cywilnego, jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.

Z ww. regulacji wynika, że w sytuacji wytoczenia powództwa przeciwko samoistnemu posiadaczowi w złej wierze jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy oraz jest odpowiedzialny za jej stan. Ponadto, spoczywa na nim obowiązek zwrotu pobranych od powyższej chwili pożytków, których nie zużył, jak również winny jest uiścić wartość tych, które zużył.

Podkreślenia wymaga, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia odszkodowania. W tym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Zgodnie z treścią art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odszkodowanie nie jest zatem wynagrodzeniem z tytułu jakiejkolwiek usługi, lecz jego celem jest rekompensata za poniesioną stratę. Odszkodowanie nie może być utożsamiane z wynagrodzeniem, bowiem jest zapłatą za poniesioną szkodę, w tym przypadku ubytek majątkowy Wnioskodawcy jaki powstał wskutek konieczności poniesienia wydatków w postaci Kosztów Pośrednich oraz Kosztów Mediów.

Na podstawie analizy powołanych przepisów Kodeksu cywilnego i ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że przy rozstrzyganiu wątpliwości, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydują w każdym przypadku konkretne okoliczności.

W przypadku, gdy rzecz (np. nieruchomość) została objęta w posiadanie przez podmiot nieuprawniony, a właściciel podejmuje niezbędne kroki mające na celu wyegzekwowanie zajętego lokalu oraz dochodzi roszczeń z tytułu bezumownego z niego korzystania przez najemcę, jak np. wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem i korzystającym bezumownie z tej rzeczy nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (urnowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. W tej sytuacji świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania rzeczą i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy oceniać sytuację, kiedy właściciel rzeczy (np. nieruchomości) z różnych względów toleruje stan, w którym przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy. W takich okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy stanowi zapłatę za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji należy stwierdzić, że decydujące znaczenie dla opodatkowania lub nieopodatkowania bezumownego korzystania z nieruchomości bez zawiązywania stosunku zobowiązaniowego mają okoliczności faktyczne. Co do zasady, sytuacja ta pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednak okoliczności wskazują na dorozumianą, milczącą zgodę właściciela nieruchomości na jej użytkowanie przez dotychczasowego użytkownika czynność ta podlega opodatkowaniu jako świadczenie usług.

Zatem stwierdzić należy, że w zakresie w jakim otrzymana należność stanowi wynagrodzenie za świadczoną usługę podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w sytuacji zaś, gdy otrzymano świadczenie będące odszkodowaniem, to nie podlega ono regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładem może być wyrok NSA z dnia 6 września 2013 r. sygn. akt I FSK 1315/12, w którym Sąd wskazał, że o usługach za wynagrodzeniem w rozumieniu ustawy o VAT można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzeniu oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu. Związek, o którym mowa, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie (tak też wyrok NSA z dnia 2 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 689/13).

Ponadto w orzeczeniu tym NSA wskazał, że do przedłużenia umowy dzierżawy nie wystarczy samo używanie rzeczy przez byłego dzierżawcę, lecz niezbędne jest, by używanie to odbywało się za wyraźną lub chociażby dorozumiana zgodą wydzierżawiającego.

Opłata za bezumowne korzystanie z cudzego lokalu - z uwagi na swój odszkodowawczy charakter i sposób ustalania nie może być uznana za wynagrodzenie, o którym mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, nie ma tu bowiem charakteru ekwiwalentności. Jak wynika z przepisów Kodeksu cywilnego wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości powinna być tak skalkulowana, by obejmowała nie tylko wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy ale również wyrównywała szkodę je przewyższającą (zob. wyrok NSA z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt I FSK 1980/13).

Analiza okoliczności sprawy w kontekście obowiązujących przepisów prawa podatkowego, a także wniosków płynących z wyroku WSA z dnia 29 października 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 784/19 prowadzi do stwierdzenia, że należy zgodzić się ze Spółką, że obciążenie Nierzetelnego najemcy za okres bezprawnego zajmowania Pomieszczeń w wysokości stanowiącej rekompensatę poniesionych przez Spółkę Kosztów Pośrednich i Kosztów Mediów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazał Sąd w wyżej wskazanym wyroku, w sprawie nie można mówić o tolerowaniu przez Spółkę bezprawnego zajmowania pomieszczeń (lokali Spółki) i korzystania ze świadczeń przez Nierzetelnego najemcę po upływie terminu wyznaczonego do opuszczenia Pomieszczeń. Brak jest podstaw, że Spółka w sposób dorozumiany utrzymuje relacje z Nierzetelnym najemcą. Z opisu stanu faktycznego wynika jednoznacznie, że Spółka niezwłocznie podjęła działania zmierzające do eksmisji Nierzetelnego najemcy. Podjęcie dozwolonych prawnie i kategorycznych kroków, które finalnie doprowadziły do wprowadzenia Spółki i wejścia w posiadanie Pomieszczeń, potwierdza, że Spółka, jako wynajmujący, nie godziła się na to, aby Nierzetelny najemca zajmował należące do niej Pomieszczenia. Natychmiastową reakcję Spółki potwierdza także czas podjętej interwencji. Mianowicie, Spółka podjęła te działania niezwłocznie. Jak wynika bowiem ze stanu faktycznego, umowy z Nierzetelnym najemcą zostały wypowiedziane przez Spółkę ze skutkiem na dzień 31 października 2016 r., natomiast działania prawne Spółki doprowadziły do eksmisji Nierzetelnego najemcy już dnia 7 lutego 2017 r. (w sześciu na dziewięć przypadków) oraz dnia 14 i dnia 22 lutego 2017 r., i w jednym przypadku dnia 8 marca 2017 r. Przy czym pamiętać należy, że po rozwiązaniu umowy wskutek wypowiedzenia, Nierzetelny najemca dysponował jeszcze wyznaczonym przez Spółkę czasem na opuszczenie lokalu (dobrowolne).

Powyższe wskazuje, że Spółka nie godziła się na funkcjonowanie Nierzetelnego najemcy w lokalach Spółki po przekroczeniu terminu na opuszczenie lokali Spółki. Zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po dniu wyznaczonym do ich opuszczenia było ze strony Nierzetelnego najemcy działaniem bezprawnym, które nie opierało się na żadnej umowie między Spółką a Nierzetelnym najemcą (ani pisemnej, ani ustnej), nie istniała też żadna, nawet dorozumiana, zgoda Spółki na zajmowanie Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę po upływie terminu na ich opuszczenie. Działania prawne i faktyczne, które ostatecznie doprowadziły do eksmisji Nierzetelnego najemcy zostały podjęte przez Spółkę niezwłocznie po zorientowaniu się przez Wnioskodawcę, że Nierzetelny najemca nie opuścił zajmowanych lokali z końcem wyznaczonego przez Spółkę terminu.

Ponadto, Spółka nie mogła zaprzestać ponoszenia Kosztów Mediów i Kosztów Pośrednich, gdyż były one nierozerwalnie związane z funkcjonowaniem centrum handlowego jako całości (np. koszty oświetlenia parkingów, koszty ochrony, obsługa toalet centrum handlowego, systemów nawadniania, przeciwpożarowych, itp.) lub mogłyby powodować zagrożenie zdrowia i życia gości centrum handlowego (odłączenie wody, energii i ciepła w bezumownie zajmowanych lokalach uniemożliwiłoby funkcjonowanie systemów przeciwpożarowych i mogłoby spowodować uszkodzenia budynku centrum handlowego).

Za prawidłowe zatem należy uznać stanowisko Spółki, że nie toleruje sytuacji, w której Nierzetelny najemca nie przekazuje dobrowolnie Pomieszczeń i nie wyraża zgody (ani wyraźnej, ani też dorozumianej) na dalsze jego korzystanie z tych Pomieszczeń. Okoliczności faktyczne wskazują, że korzystanie z Pomieszczeń przez Nierzetelnego najemcę nie wynika w żaden sposób z sytuacji, która byłaby zamierzona przez Spółkę lub którą tolerowałaby, nie podejmując jakichkolwiek kroków mających na celu rozwiązanie zaistniałej sytuacji.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że dla rozstrzygnięcia kwestii wyłączenia z opodatkowania kosztów Pośrednich i Kosztów Mediów związanych z bezumownym korzystaniem z nieruchomości przez Nierzetelnego najemcę jest uznanie, że Spółka dokonuje działań, które jednoznacznie wskazywałyby na definitywny brak zgody na korzystanie ze świadczeń stanowiących Koszty Pośrednie i Koszty Mediów.

W związku z powyższym pobierane przez Wnioskodawcę Koszty Pośrednie oraz Koszty Mediów (w okresie od dnia następującego po dniu wyznaczonym na opuszczenie lokalu do dnia rzeczywistego opuszczenia lokalu) mają charakter odszkodowawczy, a zatem nie mogą być uznane za świadczenie podlegające przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Są to bowiem koszty nierozerwalnie związane z funkcjonowaniem centrum handlowego jako całości (np. koszty oświetlenia parkingów, koszty ochrony, obsługa toalet centrum handlowego, systemów nawadniania, przeciwpożarowych, itp.) lub koszty, których odłączenie mogłoby powodować zagrożenie zdrowia i życia gości centrum handlowego (odłączenie wody, energii i ciepła w bezumownie zajmowanych lokalach uniemożliwiłoby funkcjonowanie systemów przeciwpożarowych i mogłoby spowodować uszkodzenia budynku centrum handlowego), a zatem Spółka nie mogła zaprzestać ich ponoszenia.

W konsekwencji w sprawie należało zatem uznać, że opłaty z tytułu Kosztów Pośrednich i Kosztów Mediów dotyczące bezumownego korzystania z pomieszczeń mają charakter odszkodowawczy, nie mogą być uznane za świadczenie podlegające przepisom ustawy o VAT.

Jak stanowi art. 2 pkt 31 ustawy ilekroć w jej przepisach jest mowa o fakturze, rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Stosownie do art. 106a pkt 1 ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktu a dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Przy tym ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury, zostały określone w art. 106e ust. 1 ustawy.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W tym miejscu wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie regulują kwestii dokumentowania czynności innych niż objętych ustawą o podatku od towarów i usług. Dopuszczalne jest jednak, dokumentowanie powyższej transakcji innym dokumentem księgowym, np. notą obciążeniową. Niemniej jednak należy zauważyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów.

W przedmiotowej sprawie opłaty z tytułu Kosztów Pośrednich i Kosztów Mediów (w okresie od dnia następującego po dniu wyznaczonym na opuszczenie lokalu do dnia rzeczywistego opuszczenia lokalu) mają charakter odszkodowawczy, więc nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, przedmiotowe opłaty powinny zostać udokumentowane za pomocą dokumentu innego niż faktura, gdyż nie stanowią one sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dokumentowania notą obciążeniową Kosztów Pośrednich oraz Kosztów Mediów związanych z korzystaniem z nieruchomości w okresie od dnia następującego po dniu wyznaczonym na opuszczenie lokalu do dnia rzeczywistego opuszczenia lokalu jako czynności wyłączonych z opodatkowania podatkiem VAT, należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy opisanego we wniosku stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnego rozstrzygnięcia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej