Brak obowiązku naliczenia podatku VAT należnego. Prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych. - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.803.2019.1.MSO

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 27.01.2020, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.803.2019.1.MSO, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Brak obowiązku naliczenia podatku VAT należnego. Prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 listopada 2019 r. (data wpływu 26 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

  • nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych,
  • nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych,
  • prawidłowe w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych.

UZASADNIENIE

W dniu 26 listopada 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych, prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych oraz braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) prowadzącą działalność w branży (). Działalność Wnioskodawcy obejmuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT.

Ze względu na brak lokali gastronomicznych w pobliżu zakładu Wnioskodawcy, na terenie zakładu uruchomiona została stołówka pracownicza, której celem jest zapewnienie pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych (dalej łącznie: Pracownicy) obiadów spożywanych w przerwach w pracy.

Zgodnie z modelem funkcjonowania stołówki:

  • Spółka nabywa od zewnętrznej firmy usługi cateringowe i organizacji stołówki polegające na dowiezieniu gotowych posiłków do stołówki oraz wydawaniu ich Pracownikom,
  • za usługi cateringowe Spółka otrzymuje od usługodawcy fakturę opiewającą na część ceny obiadów dla Pracowników,
  • pozostała część ceny obciąża Pracowników - sprzedaż rejestrowana jest przez firmę cateringową na kasie rejestrującej, a w momencie odbioru posiłku Pracownikom wydawane są im paragony fiskalne.

Korzystanie z obiadów odbywa się w ustalonych godzinach w trakcie dnia pracy. Zakup usług cateringowych jest finansowany ze środków obrotowych Spółki.

Wnioskodawca nie jest zobligowany do świadczenia Pracownikom posiłków przepisami prawa pracy jak również przepisami BHP. Finansowanie posiłków stanowi działanie dobrowolne, podyktowane chęcią lepszego zorganizowania pracy oraz zminimalizowania czasu, jaki dotychczas przeznaczany był przez Pracowników na spożywanie posiłków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w związku z nabywaniem usług cateringu na rzecz Pracowników opisanym w stanie faktycznym, przy założeniu, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu tych usług, Spółka jest zobowiązana naliczyć podatek VAT należny?

  • Czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym?
  • W przypadku uznania, że Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym, czy Spółka jest zobowiązana naliczyć podatek VAT należny w związku z nabywaniem usług cateringu na rzecz Pracowników?

  • Stanowisko Wnioskodawcy:

    Zdaniem Wnioskodawcy:

    1. W związku z nabywaniem usług cateringu na rzecz Pracowników opisanym w stanie faktycznym, przy założeniu, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu tych usług, Spółka nie jest zobowiązana do naliczenia podatku VAT należnego.
    2. Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym.
    3. W przypadku uznania, że Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym, Spółka nie jest zobowiązana do naliczenia podatku VAT należnego w związku z nabywaniem usług cateringu na rzecz Pracowników.

    Ad. 1)

    VAT należny:

    Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

    Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

    • użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
    • nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

    Zdaniem Wnioskodawcy nabywanie usług cateringu na rzecz Pracowników nie będzie spełniało żadnej z przesłanek uznania go za odpłatne świadczenie usług zgodnie z powyższym artykułem, ponieważ:

    • nie stanowi ono użycia towarów stanowiących cześć przedsiębiorstwa do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy, gdyż:
      • nabyte usługi cateringowe w ocenie Spółki nie są towarem,
      • a dodatkowo nie są one wykorzystywane do celów innych niż działalność gospodarcza Spółki;
    • nie stanowi ono świadczenia usług na cele osobiste Pracowników, ani nie jest w żadnej mierze świadczeniem usług do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

    Aby stwierdzić, czy dojdzie do odpłatnego świadczenia usług na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT kluczowe jest zatem określenie, czy użycie towarów (z którym w ocenie Wnioskodawcy nie mamy do czynienia w podanym stanie faktycznym) bądź nieodpłatne świadczenie usług dokonywane jest do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

    W sytuacji Wnioskodawcy nie można mówić o celach innych niż działalność gospodarcza. Celem zapewnienia Pracownikom obiadów stołówkowych przez Spółkę jest bowiem:

    • chęć poprawy warunków pracy, samopoczucia Pracowników i atmosfery pracy, dzięki czemu Wnioskodawca może oczekiwać wzrostu efektywności prowadzonej działalności opodatkowanej,
    • lepsze zorganizowanie pracy oraz zminimalizowanie czasu, jaki dotychczas przeznaczany był przez Pracowników na spożywanie posiłków, a w efekcie zwiększenie wydajności pracy Pracowników,
    • uatrakcyjnienie zatrudnienia u Wnioskodawcy dla potencjalnych lub obecnych Pracowników,
    • przekładające się na osiągane przez Wnioskodawcę przychody.

    Rozwijając powyższe cele Wnioskodawca wskazuje co następuje. Celem nabywania przez Wnioskodawcę usług cateringowych jest realizacja w jak największym stopniu polityki firmy zakładającej zapewnienie jak najlepszej efektywności wykonywanej pracy przy równoczesnym zmniejszeniu wpływów czynników zewnętrznych na organizację pracy. Do czynników tego rodzaju można zaliczyć m. in. opuszczanie przez Pracowników w godzinach obiadowych zajmowanych miejsc pracy celem nabycia posiłków w oddalonych sklepach i stołówkach.

    Należy bowiem podkreślić, że:

    • w otoczeniu zakładu Wnioskodawcy nie ma lokali gastronomicznych, w których Pracownicy mogliby spożyć posiłek,
    • a więc ewentualne wyjścia Pracowników na przerwę obiadową powodowałyby ich długą nieobecność,
    • co przekładałoby się na niższe przychody Spółki.

    W celu uniknięcia takiej sytuacji Wnioskodawca zdecydował o uruchomieniu stołówki. Spożywanie obiadów w stołówce pracowniczej nie następuje na cele osobiste i prywatne Pracowników, gdyż związane jest ze statusem Pracownika w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Zapewnienie Pracownikom dostępu do posiłków w stołówce prowadzi do zwiększania motywacji do pracy i wzrostu wydajności Pracowników. To z kolei pozwoli szybciej i sprawniej zrealizować cele biznesowe założone przez Spółkę, co przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu. W braku stołówki Wnioskodawca musiałby zapewnić Pracownikom w pełni wyposażoną kuchnię, co naraziłoby go na dodatkowe koszty zakupu odpowiedniego sprzętu oraz usług firm sprzątających. Ponosiłby także ryzyko odniesienia przez Pracowników urazów w związku z przygotowywaniem posiłków na własną rękę. W przypadku korzystania przez Pracowników z kuchni o różnych porach nastąpiłaby dezorganizacja pracy. W interesie Spółki jest zatem aby zatrudnieni spożywali gotowe posiłki dostarczone przez firmę cateringową w wydzielonej do tego specjalnie przestrzeni stołówki, o wyznaczonych godzinach.

    Działania Wnioskodawcy polegające na udostępnieniu stołówki pracowniczej podyktowane są jego korzyścią biznesową, a nie zapewnieniem korzyści Pracownikom, dlatego Spółka decyduje się na sfinansowanie części ceny spożywanych przez Pracowników posiłków.

    Oferowanie pracownikom usług cateringowych co prawda nie jest obowiązkiem pracodawcy wynikającym z przepisów prawa pracy, ale nie oznacza to, że realizuje ono cele osobiste Pracowników. Spożywanie obiadów na terenie zakładu pozostaje w ścisłym związku z poprawą organizacji czasu pracy, jakością i efektywnością pracy osób zatrudnionych w Spółce, a także pozytywnie wpływa na ich motywację. Nieprawidłowe jest powtarzane niekiedy w stanowiskach organów twierdzenie, jakoby nabywanie usług cateringowych na rzecz pracowników wykraczało poza cele biznesowe przedsiębiorcy. Największą bowiem korzyść z oferowania Pracownikom możliwości spożywania obiadów w Zakładzie uzyskuje Wnioskodawca, a nie sam zatrudniony. Absurdalne jest zatem twierdzenie, że podnoszenie efektywności pracy odbywa się na cele osobiste pracownika, tylko dlatego, że nie jest ono prawnym obowiązkiem pracodawcy.

    Należy dodać, że oprócz osiągnięcia wzrostu efektywności pracowników Wnioskodawca udostępnia obiady stołówkowe aby stworzyć zespół pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Zapewnienie pracownikom obiadów ma bowiem na celu zachęcenie do podjęcia i kontynuowania pracy u Wnioskodawcy.

    W ocenie Wnioskodawcy, tak samo należy ocenić nabywanie usług cateringowych na rzecz osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

    W wyroku z dnia 16 października 1997 r. C-258/95 (Julius Fillibeck Sóhne GmbH & Co. KG) Trybunał Sprawiedliwości doszedł do wniosku, że co do zasady, pracodawca, organizując dla pracowników dojazd do zakładu, świadczy nieodpłatną usługę na ich prywatny użytek. Pracodawca w normalnych warunkach nie ma obowiązku zapewnienia pracownikom dojazdu do miejsca pracy, a to w jaki sposób pracownik dostanie się do pracy jest jego indywidualną sprawą. Niemniej jednak, jeżeli z okoliczności wynika, że działalność prowadzona przez podatnika wymaga, aby pracodawca zapewnił transport pomiędzy domem a miejscem pracy, wówczas należy przyjąć, że usługa ta świadczona jest w celu nie innym niż działalność gospodarcza podatnika, natomiast prywatne korzyści pracownika wynikające z możliwości skorzystania z transportu mają znaczenie drugorzędne względem potrzeb podatnika.

    W drugim wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 (Danfoss and Astra Zeneca) Trybunał stwierdził, że co do zasady wydawanie pracownikom nieodpłatnych posiłków, służy zaspokojeniu ich prywatnych potrzeb w rozumieniu art. 6 ust. 2 Szóstej Dyrektywy. Jeżeli natomiast ze szczególnych okoliczności wynika, że zapewnienie posiłków przez pracodawcę nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa, wtedy osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa. Podobnie jak w pierwszym powołanym wyroku, także i w tym orzeczeniu Trybunał podkreślił znaczenie ścisłego związku pomiędzy działalnością gospodarczą podatnika, a świadczoną nieodpłatnie usługą. Wskazał ponadto, że usługa ta powinna służyć przede wszystkim interesom podatnika, a korzyść pracownika powinna mieć charakter uboczny.

    W świetle powyższego, oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią pracownika, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu. W ocenie Wnioskodawcy w przedstawionej przez niego sytuacji dominującą korzyść uzyskuje bezsprzecznie Wnioskodawca.

    W konsekwencji nie będzie on obowiązany do naliczenia podatku VAT w związku z finansowaniem posiłków stołówkowych dla Pracowników na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

    Zdaniem Wnioskodawcy zapewnienie obiadów stołówkowych pracownikom nie będzie także spełniało przesłanek decydujących o opodatkowaniu wynikających z art. 7 ust. 2 ustawo o VAT.

    Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

    • przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
    • wszelkie inne darowizny,
    • jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

    W świetle ww. art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, należy odróżnić czynność przekazania od czynności użycia towarów. W myśl tego przepisu, opodatkowaniu podlega (zgodne z pkt 1) przekazanie lub użycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a na mocy pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne darowizny. Skutkiem tak sformułowanych norm prawnych jest przyjęcie, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast użycie - tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu.

    Nie podlegają zatem opodatkowaniu nieodpłatne czynności użycia towarów w przypadku, gdy beneficjentem jest osoba niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT (np. kontrahent przedsiębiorcy, zleceniobiorca).

    W ocenie Wnioskodawcy, zapewnianie obiadów stołówkowych Pracownikom nie kwalifikuje się jako przekazanie lub zużycie towarów. Jednak nawet w przypadku uznania nabywania usług cateringowych za przekazanie lub zużycie towarów nie może być ono kwalifikowane jako przekazanie lub zużycie na cele osobiste Pracowników, ze względów wskazanych wcześniej w odniesieniu do przesłanek z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

    W związku z powyższym czynności tych nie można uznać za czynności, które podlegają opodatkowaniu w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT.

    Ponadto w odniesieniu do osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych Wnioskodawca uważa, że zakup dla nich usług cateringowych nie podlega opodatkowaniu już z uwagi na fakt, że ta kategoria osób nie jest objęta normą przepisu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT. Nie podlegają bowiem opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów w przypadku, gdy beneficjentem jest osoba niewymieniona w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT.

    Ad 2)

    Odliczenie VAT naliczonego:

    Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT).

    Z ww. regulacji wynika, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

    Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

    O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży.

    Natomiast ze związkiem pośrednim nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika mamy do czynienia w sytuacji, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości (ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem VAT).

    W ocenie Wnioskodawcy, w opisanym wyżej stanie faktycznym nabywane usługi mają związek (pośredni) z wykonaniem czynności opodatkowanych, bowiem poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Spółki jako całości, przyczyniają się do generowania przez nią obrotu. Zakup usług cateringowych i organizacji stołówki pracowniczej nie służy celom osobistym Pracowników, co już zostało przez Wnioskodawcę obszernie uzasadnione w stanowisku odnośnie pytania nr 1). Jest on motywowany poprawą organizacji czasu pracy, jakości i efektywności pracy osób zatrudnionych w Spółce, a także pozytywnie wpływa na motywację pracowników.

    Dodatkowo za uznaniem nabywania usług cateringowych dla Pracowników za związane z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy przemawia argument, że:

    • skoro niewątpliwie odliczenie VAT przysługuje przedsiębiorcy od zakupu wyposażenia kuchni przeznaczonej dla pracowników, w celu przygotowania przez nich posiłków na własną rękę,
    • to dlaczego takie odliczenie nie mogłyby przysługiwać w przypadku nabywania usług cateringowych dla pracowników.

    Z punktu widzenia celu tych wydatków niczym się one od siebie nie różnią.

    Ponadto związek wydatków na usługi cateringowe z działalnością opodatkowaną zachodzi także ze względu na fakt, że:

    • przedmiotowe wydatki Wnioskodawcy poniesione na zakup usług cateringowych dla Pracowników mają na celu zwiększenie konkurencyjności Wnioskodawcy jako pracodawcy na rynku pracy,
    • zapewnienie Pracownikom obiadów ma na celu zachęcenie do podjęcia i kontynuowania pracy u Wnioskodawcy.

    Jednocześnie wydatki na zakup opisanych usług cateringowych nie zostały wymienione wśród zakupów, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. W szczególności nie są to usługi gastronomiczne, o których mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Wnioskodawca zamawia już przygotowane posiłki, które są dostarczane Pracownikom w stołówce, zatem bardziej odpowiednie jest zakwalifikowanie takich usług, jako usług cateringowych. Usługa gastronomiczna polega natomiast na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, np. restauracji.

    Reasumując, Spółka może dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym.

    Ad 3)

    Brak odliczenia i brak naliczenia VAT należnego:

    W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku ewentualnego uznania, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych opisanych w stanie faktycznym, należy uznać, że nie byłby on zobowiązany do naliczenia podatku VAT należnego w związku zakupem usług cateringowych na rzecz Pracowników.

    Powyższe stanowisko wynika ze sformułowania przepisów art. 7 ust. 2 i 8 ust. 2 ustawy o VAT, które dla opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług podatkiem VAT jako jeden z warunków koniecznych wymieniają istnienie prawa do odliczenia z tytułu nabycia przekazywanych/zużywanych towarów.

    Warunek taki, mimo że nie został wprost wyrażony w ustawie, należy przyjąć także dla nieodpłatnego świadczenia usług, co potwierdzone jest w ugruntowanym już stanowisku organów podatkowych, przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2018 r sygn. 0112-KDIL1-2.4012.559.2018.3.JO:

    Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania przepisu art. 8 ust. 2 ustawy jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r. w powołanej wyżej sprawie C-371/07, który stwierdził, że (...) możliwość odliczenia podatku naliczonego stanowi wyraźną przesłankę jedynie dla zastosowania art. 5 ust. 6 lub art. 6 ust. 2 lit. a), jednakże sądzę, że w art. 6 ust. 2 lit. b) ma charakter bezwzględnie dorozumiany. Nie ma w tym przypadku charakteru wyraźnego zasadniczo z uwagi na to, że przepis ten odnosi się głównie do usług świadczonych przez pracowników, a koszty pracowników (w formie wynagrodzenia) nie są obciążone podatkiem VAT. Jednakże w przypadku, gdy kompleksowa dostawa winna być sklasyfikowana, jako dostawa usług, wykorzystane towary zazwyczaj będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a podstawą opodatkowania w odniesieniu do wszystkich transakcji wymienionych w art. 6 ust. 2 stanowi suma wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie usług (art. 11 część A ust. 1 lit. c). Objęcie tą podstawą opodatkowania kosztu dostaw, od których podatek naliczony nie podlegał odliczeniu, byłoby sprzeczne nie tylko z systematyką art. 5 ust. 6 i art. 6 ust. 2 w całości, ale również z fundamentalną zasadą neutralności podatku VAT dla podatników - vide pkt 40 opinii.

    Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

    Zatem brak prawa do odliczenia z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.

    Zatem:

    • skoro Wnioskodawcy miałoby nie przysługiwać prawo do odliczenia od zakupu usług cateringowych,
    • to w konsekwencji Wnioskodawca nie byłby zobowiązany do naliczenia podatku VAT w związku z zakupem tych usług na rzecz Pracowników.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest:

    • nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych,
    • nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych,
    • prawidłowe w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego przy założeniu, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych.

    W celu zachowania logicznej kolejności zdarzeń przedstawionych w pytaniach, Organ zmienia kolejność udzielanych odpowiedzi. Zatem w pierwszej kolejności zostanie udzielona odpowiedź na pytanie nr 2).

    Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. W świetle tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

    1. nabycia towarów i usług,
    2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

    Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

    Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

    Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

    Istotna jest intencja nabycia jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

    Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

    Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

    O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

    Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

    Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

    W myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

    Reguła powyższa wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków ponoszonych w związku z nabyciem usług noclegowych oraz gastronomicznych, za wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

    Należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia usług gastronomicznych. Posiłkując się zatem definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN przyjąć należy, że usługa gastronomiczna polega na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, tj. w restauracji czy innym lokalu.

    Ponadto, z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu Pracy (Dz. U. 2019 r., poz. 1040, z późn. zm.) wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania.

    Stosownie do art. 23715 § 1 Kodeksu pracy, Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy.

    Ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określą, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac (art. 23715 § 2 Kodeksu pracy).

    Przepisy wykonawcze regulujące powyższe obowiązki to:

    • rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279),
    • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650, z późn. zm.).

    Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność w branży (). Działalność Wnioskodawcy obejmuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT. W pobliżu zakładu, na terenie zakładu uruchomiona została stołówka pracownicza, której celem jest zapewnienie pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych obiadów spożywanych w przerwach w pracy.

    Zgodnie z modelem funkcjonowania stołówki Spółka nabywa od zewnętrznej firmy usługi cateringowe i organizacji stołówki polegające na dowiezieniu gotowych posiłków do stołówki oraz wydawaniu ich Pracownikom. Za usługi cateringowe Spółka otrzymuje od usługodawcy fakturę opiewającą na część ceny obiadów dla Pracowników. Ponadto jak wynika z opisu sprawy pozostała część ceny obciąża Pracowników - sprzedaż rejestrowana jest przez firmę cateringową na kasie rejestrującej, a w momencie odbioru posiłku Pracownikom wydawane są im paragony fiskalne. Korzystanie z obiadów odbywa się w ustalonych godzinach w trakcie dnia pracy. Zakup usług cateringowych jest finansowany ze środków obrotowych Spółki.

    Wnioskodawca nie jest zobligowany do świadczenia Pracownikom posiłków przepisami prawa pracy jak również przepisami BHP. Jak wskazał Wnioskodawca finansowanie posiłków stanowi działanie dobrowolne, podyktowane chęcią lepszego zorganizowania pracy oraz zminimalizowania czasu, jaki dotychczas przeznaczany był przez Pracowników na spożywanie posiłków.

    W rozpatrywanej sprawie, wątpliwości Spółki dotyczą m. in. prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług w związku z zakupem opisanych we wniosku usług cateringowych.

    W odniesieniu do wątpliwości Spółki należy wskazać, że decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jak już wcześniej wskazano, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

    W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia potrzeb osobistych. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami osobistymi są takie potrzeby, które dotyczą danej osoby i które są jej potrzebami prywatnymi, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.

    Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a więc potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, itp.

    Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego pozwala stwierdzić, że zapewnienie pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych obiadów spożywanych w przerwach pracy służy zaspokajaniu osobistych, prywatnych potrzeb pracowników i odbywa się bez związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

    Ponadto, jak wskazał Zainteresowany, nie jest zobligowany do świadczenia Pracownikom posiłków przepisami prawa pracy jak również przepisami BHP. Jak wynika z opisu sprawy finansowanie posiłków stanowi działanie dobrowolne, podyktowane chęcią lepszego zorganizowania pracy oraz zminimalizowania czasu, jaki dotychczas przeznaczony był przez Pracowników na spożywanie posiłków.

    W tym miejscu należy zauważyć, że w wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca przeciwko Skatteministeriet Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zaznaczył, że: Poza sporem jest, że zwykle do pracownika należy wybór rodzaju, dokładnego czasu lub miejsca spożywania posiłku. Pracodawca w tym zakresie nie interweniuje, ponieważ obowiązkiem pracownika jest jedynie powrót do miejsca pracy o odpowiedniej porze i wykonywanie swoich zwykłych zajęć. () Wydawanie posiłków pracownikom ma co do zasady na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych i należy do sfery wyboru pracownika, w której pracodawca nie interweniuje (). (pkt 57 wyroku).

    Należy wskazać, że uruchomienie stołówki pracowniczej, której celem jest zapewnienie pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych obiadów spożywanych w przerwach pracy nie wynika z żadnych przepisów, jak również nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem pracownicy są zobowiązani świadczyć pracę niezależnie od możliwości skorzystania z miejsca jakie daje z własnej woli pracodawca, a gdzie mogą oni skonsumować zrobione przez siebie posiłki. To do pracownika należy decyzja czy skorzysta ze stołówki oraz kiedy, zatem zależy ona wyłącznie od woli pracownika i nie przekłada się na działalność opodatkowaną Wnioskodawcy (Pracodawcy).

    Zatem uruchomienie stołówki pracowniczej, której celem jest zapewnienie pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych obiadów spożywanych w przerwach pracy ma na celu zaspokojenie ich potrzeb prywatnych, zatem nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy.

    W konsekwencji, biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie przysługuje/ nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup usług cateringowych opisanych we wniosku, gdyż jak wskazano powyżej służą/będą służyły one do zaspokojenia potrzeb prywatnych pracowników Spółki jak i osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych przez Spółkę.

    Podsumowując, Spółce nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z zakupem usług cateringowych.

    Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2) jest nieprawidłowe.

    Ponadto, w rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia naliczenia podatku VAT należnego.

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

    Przez dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

    W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

    Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

    Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność.

    Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym i odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

    Podkreślić jednak należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

    I tak, w art. 8 ust. 2 ustawy postanowiono, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

    1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
    2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

    Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 ustawy.

    Dla stwierdzenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.

    Aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Konsekwentnie opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów. Są to zatem te wszystkie nieodpłatne świadczenia usług, które odbywają się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności. W przypadku nieodpłatnych świadczeń realizowanych na rzecz pracowników będą to także świadczenia, które nie są związane ze stosunkiem pracy ale zaspakajają prywatne/osobiste potrzeby pracownika, a ich zaspokojenie przez pracodawcę wynika wyłącznie z jego dobrej woli.

    Jeżeli natomiast nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. nieodpłatne świadczenie usług będzie wykonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

    W wyroku z dnia 16 października 1997 r. C-258/95 (Julius Fillibeck Söhne GmbH & Co. KG) Trybunał Sprawiedliwości doszedł do wniosku, że co do zasady, pracodawca, organizując dla pracowników dojazd do zakładu, świadczy nieodpłatną usługę na ich prywatny użytek. Pracodawca w normalnych warunkach nie ma obowiązku zapewnienia pracownikom dojazdu do miejsca pracy, a to w jaki sposób pracownik dostanie się do pracy jest jego indywidualną sprawą. Niemniej jednak, jeżeli z okoliczności wynika, że działalność prowadzona przez podatnika wymaga, aby pracodawca zapewnił transport pomiędzy domem a miejscem pracy, wówczas należy przyjąć, że usługa ta świadczona jest w celu nie innym niż działalność gospodarcza podatnika, natomiast prywatne korzyści pracownika wynikające z możliwości skorzystania z transportu mają znaczenie drugorzędne względem potrzeb podatnika.

    W świetle powyższego, oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać, czy jest ona dla tego celu niezbędna, jak również zważyć, czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią pracownika, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu.

    W drugim wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 (Danfoss and Astra Zeneca) Trybunał stwierdził, że co do zasady wydawanie pracownikom nieodpłatnych posiłków, służy zaspokojeniu ich prywatnych potrzeb w rozumieniu art. 6 ust. 2 Szóstej Dyrektywy. Jeżeli natomiast ze szczególnych okoliczności wynika, że zapewnienie posiłków przez pracodawcę nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa, wtedy osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa. Podobnie jak w pierwszym powołanym wyroku, także i w tym orzeczeniu Trybunał podkreślił znaczenie ścisłego związku pomiędzy działalnością gospodarczą podatnika, a świadczoną nieodpłatnie usługą. Wskazał ponadto, że usługa ta powinna służyć przede wszystkim interesom podatnika, a korzyść pracownika powinna mieć charakter uboczny.

    Zatem za usługi dokonane do celów działalności gospodarczej należy uznać takie, które mają związek z potrzebami tej działalności. Związek z działalnością gospodarczą mają natomiast takie czynności, których wykonanie jest celowe dla osiągnięcia bądź poprawienia efektów tej działalności. Ta celowość istnieć może również wtedy, gdy taka usługa nieodpłatna nie jest niezbędna do osiągnięcia efektu działalności gospodarczej, ale obiektywnie może na te efekty wpływać.

    Mając na uwadze kryteria wynikające z powołanego orzecznictwa TSUE można wywieść wniosek, że co do zasady takie usługi, w których zasadniczą korzyść odnoszą pracownicy, należałoby uznać za świadczone na ich osobiste cele, a w konsekwencji usługi te będą podlegały opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy. Z drugiej jednak strony, jeżeli usługa taka nie jest świadczona przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności lub ma z nią luźny związek, to można mówić o świadczeniu usługi nie tyle na cele osobiste, lecz przede wszystkim w ramach innej działalności. W tym przypadku również czynność ta objęta jest opodatkowaniem zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy.

    Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania przepisu art. 8 ust. 2 ustawy jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r. w powołanej wyżej sprawie C-371/07, który stwierdził, że (...) możliwość odliczenia podatku naliczonego stanowi wyraźną przesłankę jedynie dla zastosowania art. 5 ust. 6 lub art. 6 ust. 2 lit. a, jednakże sądzę, że w art. 6 ust. 2 lit. b ma charakter bezwzględnie dorozumiany. Nie ma w tym przypadku charakteru wyraźnego zasadniczo z uwagi na to, że przepis ten odnosi się głównie do usług świadczonych przez pracowników, a koszty pracowników (w formie wynagrodzenia) nie są obciążone podatkiem VAT. Jednakże w przypadku, gdy kompleksowa dostawa winna być sklasyfikowana, jako dostawa usług, wykorzystane towary zazwyczaj będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a podstawą opodatkowania w odniesieniu do wszystkich transakcji wymienionych w art. 6 ust. 2 stanowi suma wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie usług (art. 11 część A ust. 1 lit. c). Objęcie tą podstawą opodatkowania kosztu dostaw, od których podatek naliczony nie podlegał odliczeniu, byłoby sprzeczne nie tylko z systematyką art. 5 ust. 6 i art. 6 ust. 2 w całości, ale również z fundamentalną zasadą neutralności podatku VAT dla podatników vide pkt 40 opinii.

    Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

    Zatem brak prawa do odliczenia z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.

    Mając na uwadze fakt, że jedną z przesłanek opodatkowania nieodpłatnego przekazania usług jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonywanych zakupów, to w przedmiotowej sprawie jak już wcześniej wskazano Wnioskodawcy nie przysługuje/nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem usług od firmy cateringowej na rzecz Pracowników, Spółka przekazując na rzecz pracowników nabyte uprzednio od firmy cateringowej usługi (Spółka ponosi część kosztów obiadów zapewnianych pracownikom, otrzymując od Spółki cateringowej fakturę na część ceny) nie jest/nie będzie zobowiązana naliczyć VAT należny w związku z przekazaniem tych usług pracownikom.

    Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 1) jest nieprawidłowe, natomiast w zakresie pytania oznaczonego nr 3) jest prawidłowe.

    Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym oraz opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność

    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
    3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

    Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

    Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

    Interpretacja dotyczy:

    • zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
    • zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (),za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Stanowisko

    w części prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej