Prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT w związku z realizowaną inwestycją oraz możliwości odliczenia podatku VAT z zastosowaniem proporcji zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia.

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT w związku z realizowaną inwestycją (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1);

·możliwości odliczenia podatku VAT z zastosowaniem proporcji zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 marca 2022 r. (wpływ 24 marca 2022 r.) oraz pismem z 31 marca 2022 r. (wpływ 31 marca 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina A (dalej: Wnioskodawca lub Gmina) jest jednostką samorządu terytorialnego działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713; dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Wnioskodawca jest podatnikiem zarejestrowanym dla celów podatku od towarów i usług (dalej: VAT) w Polsce jako podatnik VAT czynny.

Gmina rozpoczęła inwestycję (dalej: inwestycja), w ramach której wybudowany zostanie dworzec autobusowy (…). Dworzec ma służyć integracji komunikacji publicznej. W celu realizacji inwestycji, Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie, w oparciu o który budowa dworca będzie finansowana w części z otrzymanej przez Gminę dotacji. Realizacja inwestycji została już powierzona wyłonionemu w drodze przetargu generalnemu wykonawcy (dalej: Generalny Wykonawca), który będzie wystawiał na rzecz Gminy faktury w związku z budową dworca. Gmina w ramach realizacji inwestycji korzysta również z usług innych podmiotów, od których otrzymuje faktury za świadczone usługi oraz inne ponoszone koszty. W ramach realizacji inwestycji podjęte zostaną następujące działania:

·roboty rozbiórkowe istniejącego budynku dworca wraz z zagospodarowaniem i małą architekturą;

·budowa budynku dworca autobusowego z zadaszeniem peronów;

·przebudowa układu komunikacyjnego oraz układu przyłączy i instalacji zewnętrznych wokół dworca;

·przebudowa południowej strony pasa drogowego (…);

·likwidacja kolizji złącza kablowego (…);

·budowa przyłączy wodno-kanalizacyjnych, kanalizacji deszczowej oraz sieci przyłącza cieplnego dla budynku dworca autobusowego;

·przebudowa pasa drogowego (…);

·przebudowa oświetlenia ulicznego;

·podłączenie 4 wpustów (…);

·dostawa wyposażenia.

Zasady rozliczania wykonanych robót określa wzór umowy. Wykonanie zadania obejmuje również:

·organizację i zagospodarowanie placu budowy;

·obsługę geodezyjną;

·koszty zajęcia pasa drogowego;

·wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem;

·wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Gmina planuje, że część powierzchni budynków zostanie przeznaczona do odpłatnego udostępnienia na rzecz podmiotów trzecich.

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

1.Faktury dokumentujące poniesione wydatki na realizację inwestycji będą wystawione na Gminę.

2.Towary i usługi nie będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), lecz również do celów innych niż działalność gospodarcza.

3.Nie będzie możliwe przypisanie zakupionych w ramach tej inwestycji towarów i usług odrębnie do każdego rodzaju działalności.

4.Wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji będą wykorzystywane do następujących czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez Gminę działalności: zarówno do opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, jak i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

5.Wnioskodawca nie będzie miał możliwości przyporządkowania poniesionych wydatków na zakup towarów i usług w ramach realizacji wskazanego zadania do czynności dających prawo do odliczenia oraz do czynności niedających takiego prawa w zakresie wydatków poczynionych na:

-budowę budynku dworca;

-wyburzenie istniejącego dworca;

-budowę przyłączy wodno-kanalizacyjnych, kanalizacji deszczowej oraz sieci przyłącza cieplnego dla budynku dworca autobusowego.

Wnioskodawca będzie miał możliwość przyporządkowania poniesionych wydatków na zakup towarów i usług w ramach realizacji wskazanego zadania do czynności niedających prawa do odliczenia w zakresie pozostałych wydatków.

Pytania

1.Czy z tytułu wydatków poniesionych na realizację inwestycji Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT w całości lub w części?

2.Czy w odniesieniu do wydatków, w przypadku których Gminie będzie przysługiwać częściowe prawo do odliczenia VAT naliczonego zgodnie z pkt 1 powyżej, Gmina powinna stosować proporcję określoną w § 3 ust. 2 rozporządzenia właściwą dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W opinii Wnioskodawcy, Gminie w zależności od rodzaju poniesionych wydatków będzie przysługiwać:

1)prawo do odliczenia VAT naliczonego w części, w przypadku wydatków poniesionych na:

·roboty rozbiórkowe istniejącego budynku dworca wraz z zagospodarowaniem i małą architekturą,

·budowę budynku dworca autobusowego z zadaszeniem peronów,

·budowę przyłączy wodno-kanalizacyjnych, kanalizacji deszczowej oraz sieci przyłącz cieplnego dla budynku dworca autobusowego,

·dostawę wyposażenia,

a także w zakresie wskazanych wyżej robót wydatki poniesione na:

·organizację i zagospodarowanie placu budowy;

·obsługę geodezyjną;

·koszty zajęcia pasa drogowego;

·wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem;

·wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

2)brak prawa do odliczenia VAT naliczonego, w przypadku wydatków poniesionych na:

·przebudowę układu komunikacyjnego oraz układu przyłączy i instalacji zewnętrznych wokół dworca;

·przebudowę południowej strony pasa drogowego (…), na odcinku budowanego dworca;

·likwidację kolizji złącza kablowego (…);

·przebudowę pasa drogowego (…);

·przebudowę oświetlenia ulicznego;

·podłączenie 4 wpustów (…)

oraz w zakresie wskazanych wyżej robót wydatki poniesione na:

·organizację i zagospodarowanie placu budowy;

·obsługę geodezyjną;

·koszty zajęcia pasa drogowego;

·wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem;

·wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Ad 2

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku wydatków, co do których Gminie będzie przysługiwać częściowe prawo do odliczenia VAT naliczonego zgodnie z pkt 1 powyżej, Gmina powinna stosować proporcję określoną w § 3 ust. 2 rozporządzenia właściwą dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Ad 1

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (tzw. odliczenie VAT).

Na podstawie art. 86 ust. 2 ustawy VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy VAT, prawo do odliczenia VAT przysługuje wyłącznie podatnikom, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia VAT związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (tj. w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych z VAT lub w ogóle niepodlegających opodatkowaniu VAT).

Tymczasem, aby dana czynność była czynnością opodatkowaną VAT, musi po pierwsze być wykonywana przez „podatnika” działającego w takim właśnie charakterze, a po drugie – o ile mieści się ona w katalogu czynności podlegających VAT – nie może podlegać zwolnieniu z VAT.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, iż analizując kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu realizacji inwestycji opisanej w opisie zdarzenia przyszłego, należy zatem wziąć pod uwagę istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną przez Gminę działalnością. Jak wynika z opisanego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego, infrastruktura powstała w ramach realizacji inwestycji będzie wykorzystywana przez Gminę w różny sposób, w zależności od charakteru i przeznaczenia danego elementu infrastruktury, tj. odpowiednio: (i) w części do celów związanych z działalnością opodatkowaną VAT, bądź (ii) w całości do celów niezwiązanych z działalnością opodatkowaną VAT.

Budynek dworca składać się będzie m.in. z poczekalni, kas biletowych, pomieszczenia obsługi klienta organizatora transportu publicznego, pomieszczeń administracyjnych, pomieszczeń usługowych, zespołu małej gastronomi, pomieszczeń technicznych. Wnioskodawca zakłada, że część z powierzchni budynków zostanie przeznaczona do odpłatnego udostępnienia. Pomieszczenia przeznaczone m.in. pod małą gastronomię, pomieszczenia socjalne i kasowe będą udostępniane odpłatnie na podstawie odpowiednich umów. Powyższe oznacza, że budynki będą w części przeznaczone do wykonywania przez Gminę działalności opodatkowanej VAT polegającej na odpłatnym udostępnieniu ww. powierzchni podmiotom trzecim.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, Gminie powinno przysługiwać częściowe prawo do odliczenia VAT w zakresie w jakim budynki będą wykorzystywane do wykonywania działalności opodatkowanej VAT. Dotyczy to następujących wydatków:

·roboty rozbiórkowe istniejącego budynku dworca wraz z zagospodarowaniem i małą architekturą;

·budowa budynku dworca autobusowego z zadaszeniem peronów;

·budowa przyłączy wodno-kanalizacyjnych, kanalizacji deszczowej oraz sieci przyłącza cieplnego dla budynku dworca autobusowego;

·dostawa wyposażenia

oraz w zakresie wskazanych wyżej robót wydatków poniesionych na:

·organizację i zagospodarowanie placu budowy;

·obsługę geodezyjną;

·koszty zajęcia pasa drogowego;

·wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem;

·wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

W przypadku infrastruktury drogowej należy wskazać, że jej budowa oraz wykorzystywanie będzie stanowić realizację typowego zadania własnego Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie pobierał żadnych opłat w związku z udostępnianiem infrastruktury drogowej. W ocenie Wnioskodawcy, Gminie nie powinno przysługiwać (ani w całości, ani w części) prawo do odliczenia VAT od kosztów poniesionych na budowę infrastruktury drogowej. Nie będą więc podlegać odliczeniu wydatki poniesione na:

·przebudowę układu komunikacyjnego oraz układu przyłączy i instalacji zewnętrznych wokół dworca;

·przebudowę południowej strony pasa drogowego (…), na odcinku budowanego dworca;

·likwidację kolizji złącza kablowego (…);

·przebudowę pasa drogowego (…);

·przebudowę oświetlenia ulicznego;

·podłączenie 4 wpustów (…)

oraz w zakresie wskazanych wyżej robót wydatki poniesione na:

·organizację i zagospodarowanie placu budowy;

·obsługę geodezyjną;

·koszty zajęcia pasa drogowego;

·wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem;

·wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Ad 2

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

·zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

·obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy VAT, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane/kryteria:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Jednakże, jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których powinna być obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w ww. przepisie wydane zostało Rozporządzenie. Rozporządzenie określa w przypadku niektórych podatników sposób określania proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem prewspółczynnika (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia, w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = Ax100/ DUJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej;

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej;

DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w zakresie, w jakim wytworzona w ramach realizacji inwestycji infrastruktura będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę zarówno do czynności opodatkowanych VAT, jak i do czynności pozostających poza zakresem VAT. Wnioskodawca nie będzie w stanie odrębnie przyporządkować nabywanych w związku z realizacją inwestycji towarów i usług wyłącznie do czynności związanych z działalnością, która nie podlega opodatkowaniu oraz do czynności opodatkowanych VAT.

Wnioskodawca nie jest zatem w stanie przyporządkować poniesionych na budowę ww. infrastruktury wydatków bezpośrednio do tej ich części, która będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych, bądź pozostających poza zakresem VAT. Wobec powyższego zastosowanie powinien znaleźć art. 86 ust. 2a ustawy VAT, zgodnie z którym Gmina powinna obliczyć kwotę podatku naliczonego według proporcji, która określa zakres wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. W związku z tym, iż sposób określenia proporcji powinien jak najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez Gminę działalności i dokonywanych przez nią nabyć, określając zakres wykorzystywania nabywanych w ramach realizacji inwestycji towarów i usług do celów działalności gospodarczej, Wnioskodawca jest zdania, iż powinien zastosować sposób określenia proporcji wskazany w § 3 ust. 2 rozporządzenia. Powołany przepis wskazuje bowiem sposób, w jaki należy określić proporcję w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dostosowując sposób jej wyliczenia do działalności jaką wykonuje Gmina.

W ocenie Gminy sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności i dokonywanych przez nią nabyć w związku z realizacją inwestycji.

Sposób wskazany w § 3 ust. 2 rozporządzenia właściwy dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego w ocenie Gminy:

·po pierwsze zapewnia bowiem dokonanie odliczenia VAT wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

·po drugie obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

W związku z powyższym, Gmina nie widzi w szczególności potrzeby ani – co kluczowe – możliwości, aby określać wysokość proporcji według indywidualnie wyliczonego prewspółczynnika opartego na innych aniżeli wskazane w § 3 ust. 2 rozporządzenia danych.

Trudno byłoby w ocenie Wnioskodawcy przyjąć jakikolwiek inny sposób określenia proporcji, który miałby być dodatkowo bardziej adekwatny aniżeli wskazany w rozporządzeniu.

Dodatkowo, z ostrożności, Wnioskodawca pragnie wskazać na prezentowane w ostatnim czasie stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA), który wskazał, że: „W świetle powyższego, niezasadnie Sąd pierwszej instancji oraz organ podatkowy uznali, że na przeszkodzie do wydania interpretacji indywidualnej stała okoliczność dociekania przez wnioskodawcę, czy przy określeniu prewspółczynnika należy uwzględniać określone dane sprawozdawcze. Przy tym z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie wynikało, jak to wyrażano w zaskarżonym postanowieniu, że strona oczekiwała od organu weryfikacji poprawności sporządzanych sprawozdań. Należy odnotować, że analogiczne stanowisko, jak w niniejszym przypadku, Naczelny Sąd Administracyjny zajmował już w innych sprawach. Podkreślano tam, że fakt, iż w świetle art. 86 ust. 2a u.p.t.u., do podatnika należy wybór sposobu określenia proporcji, nie wyklucza, aby organ – uwzględniając informacje przedstawione we wniosku o interpretację indywidulane – dostarczył temu podatnikowi wskazówek umożliwiających mu wybór takiego sposobu, który – zdaniem organu – spełniać będzie warunki z art. 86 ust. 2b u.p.t.u., a tym samym będzie najbardziej odpowiadał specyfice prowadzonej przez podatnika działalności i dokonywanych nabyć (wyrok z dnia 17 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 411/17 oraz z dnia 25 lipca 2019 r., sygn. akt I FSK 679/17, a także z dnia 24 października 2019 r., sygn. akt I FSK 1439/17)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m. in. w art. 86 ust. 2a ustawy.

Art. 86 ust. 2a ustawy wskazuje, że:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2d ustawy:

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2f ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2h ustawy:

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia stanowi, że:

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia:

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia:

Oznacza to, że sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla:

·urzędu obsługującego jednostki samorządu terytorialnego (tj. urzędu Gminy, urzędu miasta, starostwa powiatowego oraz urzędu marszałkowskiego),

·jednostki budżetowej,

·zakładu budżetowego.

W przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Wyżej wymienione rozporządzenie wprowadza wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.

Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia:

§ 2 pkt 4 rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z § 2 pkt 9 rozporządzenia:

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 199 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. zadań własnych nałożonych na powiat, na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina rozpoczęła inwestycję, w ramach której zostanie wybudowany dworzec autobusowy w A. Dworzec ma służyć integracji komunikacji publicznej. Realizacja inwestycji będzie finansowana w części z otrzymanej przez Gminę dotacji. Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. W ramach realizacji inwestycji zostaną podjęte działania związane z budynkiem dworca, jak i z wykonaniem infrastruktury drogowej, tj.: roboty rozbiórkowe istniejącego budynku dworca wraz z zagospodarowaniem i małą architekturą; budowa budynku dworca autobusowego z zadaszeniem peronów; przebudowa układu komunikacyjnego oraz układu przyłączy i instalacji zewnętrznych wokół dworca; przebudowa południowej strony pasa drogowego (…), na odcinku budowanego dworca; likwidacja kolizji złącza kablowego (…); budowa przyłączy wodno-kanalizacyjnych, kanalizacji deszczowej oraz sieci przyłącza cieplnego dla budynku dworca autobusowego; przebudowa pasa drogowego (…); przebudowa oświetlenia ulicznego; podłączenie 4 wpustów (…); dostawa wyposażenia. Zasady rozliczania wykonanych robót określa wzór umowy. Wykonanie zadania obejmuje również: organizację i zagospodarowanie placu budowy; obsługę geodezyjną; koszty zajęcia pasa drogowego; wykonanie dokumentacji powykonawczej z pełnymi i niezbędnymi pomiarami, certyfikatami zgodności, aprobatami technicznymi, deklaracjami zgodności i innymi dokumentami dopuszczającymi do stosowania na zastosowane materiały i urządzenia wraz z ich wykazem oraz wywóz materiałów porozbiórkowych nie nadających się do odzysku na miejsce składowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Wnioskodawca wskazał, że towary i usługi nie będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz również do celów innych niż działalność gospodarcza.

Należy zauważyć, że obowiązkiem Wnioskodawcy jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że nie będzie miał możliwości przyporządkowania poniesionych wydatków na zakup towarów i usług do czynności dających prawo do odliczenia oraz do czynności niedających takiego prawa w ramach realizacji wskazanego zadania w zakresie wydatków związanych z budynkiem dworca. Wnioskodawca będzie miał natomiast możliwość przyporządkowania poniesionych wydatków na zakup towarów i usług w ramach realizacji wskazanego zadania do czynności niedających prawa do odliczenia w zakresie wydatków związanych z infrastrukturą drogową.

Tym samym z okoliczności sprawy wynika, że infrastruktura powstała w ramach realizacji inwestycji będzie wykorzystywana przez Gminę w dwojaki sposób, tj. w części do celów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT (wydatki związane z budynkiem dworca) oraz w całości do czynności niezwiązanych z działalnością opodatkowaną (wydatki związane z infrastrukturą drogową).

W związku z tym, Wnioskodawcy będzie przysługiwało częściowe prawo do odliczenia podatku VAT w zakresie, w jakim towary i usługi zakupione w ramach inwestycji będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy.

Zatem Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia części podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na inwestycję w zakresie budynku dworca, z uwagi na fakt, iż zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności zarówno opodatkowanych podatkiem VAT, jak i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Natomiast, w odniesieniu do wydatków związanych z infrastrukturą drogową, które w całości będą służyły wykonywaniu czynności niezwiązanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT (czynności niepodlegających), Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując, Gminie z tytułu wydatków poniesionych na realizację inwestycji dotyczącej budynku dworca będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z kolei od wydatków poniesionych na wykonanie infrastruktury drogowej, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ zakupy te będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, oceniając stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należy uznać je za prawidłowe.

Ponadto, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii częściowego odliczenia podatku VAT według proporcji określonej w § 3 ust. 2 rozporządzenia (pytanie oznaczone jako nr 2).

W analizowanej sprawie zakupione towary i usługi w ramach inwestycji związanej z budynkiem dworca nie będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, lecz również do celów innych niż działalność gospodarcza. Gmina w tej sytuacji nie będzie miała możliwości przypisania towarów i usług odrębnie do każdego rodzaju ww. działalności.

Jak wyżej wskazano, obowiązkiem Wnioskodawcy jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku. W odniesieniu do tych zakupów, które wykorzystywane będą zarówno do celów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (czynności opodatkowane podatkiem VAT) oraz do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegające opodatkowaniu), a Wnioskodawca nie będzie w stanie ich powiązać z konkretnymi kategoriami działalności, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Podsumowując należy stwierdzić, że skoro – jak wynika z okoliczności sprawy – poniesione wydatki związane z inwestycją dotyczącą wyłącznie budynku dworca, będą wykorzystywane zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej – do czynności opodatkowanych, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza i Gmina nie będzie miała możliwości przyporządkowania wydatków w całości do działalności gospodarczej, to Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ww. wydatki związane z budynkiem dworca, przy zastosowaniu wskaźnika proporcji obliczonego dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, zgodnie z wzorem określonym w § 3 ust. 2 rozporządzenia. Przy czym, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.

Tym samym, w odniesieniu do wydatków związanych z budynkiem dworca Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego z zastosowaniem proporcji określonej w § 3 ust. 2 rozporządzenia właściwej dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo podkreślam, że interpretacja indywidualna rozstrzyga tylko w kwestii wyczerpująco przedstawionego we wniosku, zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zatem niniejszą interpretację wydałem przyjmując, że możliwe jest dokładne przypisanie poniesionych wydatków w części dotyczącej budynku dworca oraz infrastruktury drogowej do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).