Temat interpretacji
Opodatkowanie otrzymanych przez Gminę dotacji celowych.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) oraz art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 4 marca 2020 r.) oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17 (data wpływu 6 listopada 2019 r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2016 r. (data wpływu 11 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Gminę dotacji celowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Gminę dotacji celowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Dotychczasowy przebieg postępowania.
W dniu 11 maja 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację nr ILPP1/4512-1-108/16-4/JK, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Gminę dotacji celowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) za nieprawidłowe.
Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 11 maja 2016 r. nr ILPP1/4512-1-108/16-4/JK wniósł pismem z dnia 30 maja 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 29 czerwca 2016 r. nr ILPP1/4512-2-30/16-2/HMW stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 11 maja 2016 r. nr ILPP1/4512-1-108/16-4/JK złożył skargę z dnia 3 sierpnia 2016 r. (data wpływu 9 sierpnia 2016 r.).
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 11 maja 2016 r. nr ILPP1/4512-1-108/16-4/JK.
Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej złożył skargę kasacyjną z dnia 3 marca 2017 r. nr 3063-ILRP.46.25.2017.2.RJ do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Wyrokiem z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną tut. Organu.
W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wskutek powyższego, wniosek Strony dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Gminę dotacji celowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. Organ.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Z dniem 1 stycznia 2010 r. Gmina, na podstawie zawartych porozumień z Gminami Powiatu, realizuje zadania w zakresie organizacji lokalnego transportu zbiorowego w ramach komunikacji miejskiej w rozumieniu art. 7 pkt 7a lit. b) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, z późn. zm.). Gminie powierzono następujące zadania: zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów, kontrolę usług przewozowych, wydawanie zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych na obszarze objętym porozumieniem.
Gminy na realizację ww. zadań zobowiązały się do przekazywania Gminie dotacji celowej, stanowiącej iloczyn planowanej liczby przebiegu kilometrów i przyjętej stawki za 1 wozokilometr. Stawka za 1 wozokilometr ustalana jest na podstawie stawki uzyskanej w wyniku przetargu z przewoźnikiem powiększonej o 0,03 zł na poczet kosztów administracyjnych. Kwota dotacji przekazywana jest z góry, w równych miesięcznych ratach. Gmina zwróciła się z zapytaniem do Głównego Urzędu Statystycznego z pismem o wskazanie symbolu PKWiU do świadczonych przez Gminę usług.
W odpowiedzi otrzymała:
- PKWiU 49.31.21.0 transport drogowy pasażerski, rozkładowy, miejski i podmiejski wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2009 r.,
- PKWiU 60.21.31-00.00 przewozy miejskie i podmiejskie rozkładowe w pasażerskie, inne niż kolejowe wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r.,
- PKWiU 60.21.21-00.00 przewozy miejskie i podmiejskie rozkładowe ogólnodostępne pasażerskie, inne niż kolejowe wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r.
Ponadto Gmina uzyskuje dochody ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Gmina ponosi koszty związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej, wynikającej m.in.: z zakupu usług transportowych (na podstawie umowy z przewoźnikami), remontów wiat przystankowych, zakupu druków biletów, materiałów do wymiany szkła, czynszu dzierżawnego oraz innych usług.
Zgodnie z podpisanymi porozumieniami taryfę opłat za przewóz osób i rzeczy, zakres uprawnień do ulgowych i bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej ustala Gmina w uzgodnieniu z Gminami Powiatu. Na obszarze Gmin obowiązuje jednolita taryfa cenowa oraz zakres ulg za korzystanie ze środków komunikacji miejskiej. Ponadto zgodnie z podpisanymi porozumieniami Gmina ma obowiązek rozliczać sukcesywnie przekazywaną transzę dotacji w terminie do 10-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie. W terminie do dnia 31 stycznia następnego roku Gmina zobowiązana jest dokonać rozliczenia (końcowego) otrzymanej dotacji, biorąc za podstawę faktyczną ilość przejechanych wozokilometrów. Dotacja niewykorzystana lub wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi.
Cena świadczonej usługi (tj. cena biletu komunikacji miejskiej) jest określona przez Gminę i Gminy Powiatu. Otrzymane przez Gminę dotacje celowe przeznaczone są na sfinansowanie kosztów realizacji zadań z tytułu świadczonych usług przewozowych objętych porozumieniem.
Reasumując dochody uzyskane ze sprzedaży biletów plus otrzymane dotacje przeznaczone są na pokrycie kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej (w tym świadczenie usług).
W tym zakresie Gmina otrzymała interpretację z dnia 2 marca 2010 r.
W związku ze zmianą od 1 stycznia 2016 r. ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawca ponawia zapytanie.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy dotacje otrzymywane przez Gminę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (oznaczone we wniosku nr 1)?
Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane od Gmin dotacje celowe przeznaczone są na sfinansowanie kosztów realizacji zadań z tytułu świadczonych usług przewozowych objętych porozumieniem i dotyczą ściśle kosztu 1 wozokilometra i nie wpływają na cenę biletu. Mają one charakter ogólny, a ich celem jest dotowanie całej działalności Gminy. Tym samym nie stanowią one dopłaty do ceny usługi, a co za tym idzie, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie zawierają się bowiem w ustawowej definicji dotacji stanowiącej podstawę opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy.
Przedmiotowe dopłaty nie są zapłatą za wykonane usługi i nie stanowią obrotu, w związku z powyższym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W świetle obowiązującego stanu prawnego uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 5a ustawy.
Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane po kosztach ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.
Kwestia odpłatności była niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku 102/86 czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem. Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy.
W myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W świetle art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:
- podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
- koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
- stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
- udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
- otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Powyższy przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 i art. 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.
Zgodnie z art. 73 Dyrektywy, w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną, lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Przepis art. 78 Dyrektywy stanowi, że do podstawy opodatkowania wlicza się następujące elementy:
- podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT,
- koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Do celów akapitu pierwszego lit. b), państwa członkowskie mogą uznać koszty objęte odrębną umową za koszty dodatkowe.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Istotne znaczenie dla ustalenia czy konkretne dotacje podlegają opodatkowaniu ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners OD Customs and Excise, w skrócie KNW).
W pierwszym z przywołanych wyroków Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług, bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna (por. J. Martini, Ł. Karpesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, C. H. Beck Warszawa 2005 r. s. 265 i nast.).
W drugim z przywołanych wyroków Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Kiedy więc dotacje do konkretnych dostaw lub usług umożliwiają nabycie ostatecznemu odbiorcy po cenie niższej, czy w ogóle bez odpłatności z jego strony dotacje te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z treści wniosku wynika, że z dniem 1 stycznia 2010 r. Gmina, na podstawie zawartych porozumień z Gminami Powiatu, realizuje zadania w zakresie organizacji lokalnego transportu zbiorowego w ramach komunikacji miejskiej w rozumieniu art. 7 pkt 7a lit. b) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Wnioskodawcy powierzono następujące zadania: zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów, kontrolę usług przewozowych, wydawanie zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych na obszarze objętym porozumieniem.
Gminy na realizację ww. zadań zobowiązały się do przekazywania Wnioskodawcy dotacji celowej stanowiącej iloczyn planowanej liczby przebiegu kilometrów i przyjętej stawki za 1 wozokilometr. Stawka za 1 wozokilometr ustalana jest na podstawie stawki uzyskanej w wyniku przetargu z przewoźnikiem powiększonej o 0,03 zł na poczet kosztów administracyjnych. Kwota dotacji przekazywana jest z góry, w równych miesięcznych ratach. Gmina zwróciła się z zapytaniem do Głównego Urzędu Statystycznego z pismem o wskazanie symbolu PKWiU do świadczonych przez Gminę usług.
W odpowiedzi otrzymała:
- PKWiU 49.31.21.0 transport drogowy pasażerski, rozkładowy, miejski i podmiejski wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2009 r.,
- PKWiU 60.21.31-00.00 przewozy miejskie i podmiejskie rozkładowe w pasażerskie, inne niż kolejowe wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r.,
- PKWiU 60.21.21-00.00 przewozy miejskie i podmiejskie rozkładowe ogólnodostępne pasażerskie, inne niż kolejowe wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r.
Ponadto Gmina uzyskuje dochody ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Wnioskodawca ponosi koszty związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej, wynikającej m.in.: z zakupu usług transportowych (na podstawie umowy z przewoźnikami), remontów wiat przystankowych, zakupu druków biletów, materiałów do wymiany szkła, czynszu dzierżawnego oraz innych usług.
Zgodnie z podpisanymi porozumieniami taryfę opłat za przewóz osób i rzeczy, zakres uprawnień do ulgowych i bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej ustala Gmina w uzgodnieniu z Gminami Powiatu. Na obszarze gmin obowiązuje jednolita taryfa cenowa oraz zakres ulg za korzystanie ze środków komunikacji miejskiej. Ponadto zgodnie z podpisanymi porozumieniami Gmina ma obowiązek rozliczać sukcesywnie przekazywaną transzę dotacji w terminie do 10-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie. W terminie do dnia 31 stycznia następnego roku Gmina zobowiązana jest dokonać rozliczenia (końcowego) otrzymanej dotacji, biorąc za podstawę faktyczną ilość przejechanych wozokilometrów. Dotacja niewykorzystana lub wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi.
Cena świadczonej usługi (tj. cena biletu komunikacji miejskiej) jest określona przez Wnioskodawcę i Gminy Powiatu. Otrzymane przez Gminę dotacje celowe przeznaczone są na sfinansowanie kosztów realizacji zadań z tytułu świadczonych usług przewozowych objętych porozumieniem.
Reasumując, dochody uzyskane ze sprzedaży biletów plus otrzymane dotacje przeznaczone są na pokrycie kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej (w tym świadczenie usług). Tym samym nie są, zdaniem Wnioskodawcy, dopłatą do ceny usługi.
W powyższej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy dotacje, które otrzymuje Gmina, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 zapadłego w niniejszej sprawie, Przepis art. 29a ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podstawa opodatkowania obejmuje także dotacje mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Oznacza to, że istotne znaczenie dla opodatkowania dotacji ma stwierdzenie bezpośredniego wpływy dotacji na cenę świadczonej usługi lub dostawy przez otrzymującego dotację. Oznacza to, że do opodatkowania dotacji jako elementu ceny za usługę lub dostawę konieczne jest stwierdzenie bezpośredniego wpływu dotacji na cenę usługi lub dostawy.
Podobne wnioski płyną także z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), w tym orzecznictwa powołanego w zaskarżonej interpretacji indywidualnej. W wyroku w sprawie C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) wskazano, że sam tylko fakt, iż dotacja (czy inny sposób dofinansowania) wpływa na ostateczną cenę świadczenia (co niemal zawsze ma miejsce), nie może być decydujący dla uznania, że dotacja ta powinna zwiększać podstawę opodatkowania. Wyjaśniono, że do uznania dotacji (subwencji itp.) za zwiększającą podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, iż dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej (dostawy towarów lub świadczenia usług). Zasadne jest zatem przyjęcie, że dotacje podmiotowe czy przeznaczone na pokrycie kosztów działalności nie są uwzględniane w podstawie opodatkowania, chociaż mogą mieć jakiś wpływ na cenę świadczonych usług lub dostarczanych towarów.
W niniejszej sprawie, jak wynika z wnioski Gminy, cena usługi świadczonej przez gminy objęte porozumieniem (tj. cena biletu komunikacji miejskiej) jest określana przez skarżącą i przez Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego. Skarżąca uzyskuje przychody ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej, a otrzyma dotacja nie jest poznaczona na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, ale na pokrycie kosztów organizacji usług przewozowych na ternie gmin objętych porozumieniem, które to koszty związane są z realizacją przez skarżącą takich zadań jak zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów, wydawania zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych na obszarze objętym porozumieniem. Opisane we wniosku czynność finansowane z dotacji związane są z organizacją wykonania zadań własnych gmin w zakresie transportu lokalnego.
Zasadnie zatem podnosi strona skarżąca, że otrzymana dotacja, jako przeznaczona na sfinansowanie części kosztów organizacji transportu zbiorowego na terenie gmin objętych porozumieniem, a nie na sfinansowanie części ustalonej ceny usługi z przewóz, nie może być uwzględniana dodatkowo w podstawie opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.
Powyższe rozważania WSA we Wrocławiu pozostają w korelacji z wydanym w rozpatrywanej sprawie orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17, w którym to orzeczeniu NSA stwierdził, że: Regulacja art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług daje więc podstawę do stwierdzenia, że otrzymana dotacja nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, jeżeli brak jest elementu bezpośredniego związku dotacji z ceną konkretnej, świadczonej usługi (możliwość alokacji dotacji w cenie usługi). Dotacja będzie zatem podlegać opodatkowaniu VAT, gdy dzięki niej świadczenie będzie mieć niższą cenę o konkretną kwotę, natomiast bezpośredni wpływ na cenę usługi zachodzi wtedy, gdy da się przyporządkować dotację konkretnej usłudze i jednocześnie dofinansowuje ona sprzedaż tych usług.
() W tym kontekście, słusznie więc WSA we Wrocławiu wskazał, że opisane we wniosku czynności w postaci zlecania usług przewozowych i ich rozliczania, ustalania rozkładów jazdy, prowadzenia sprzedaży i kontroli biletów, wydawania zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych na obszarze objętym porozumieniem, a także remontów wiat przystankowych, zakupu druków biletów, materiałów do wymiany szkła itp., związane są z organizacją wykonania zadań własnych gmin w zakresie transportu lokalnego. Otrzymana dotacja przeznaczona jest na ten właśnie cel, czyli na pokrycie kosztów organizacji usług przewozowych, czyli kosztów ogólnych gminy (o czym wyraźnie była mowa we wniosku o interpretację), a nie na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, zatem nie może być uwzględniana w podstawie opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, albowiem brak tu wymaganego tym przepisem bezpośredniego wpływu na cenę, po której sprzedawane są bilety.
Tym samym w rozpatrywanej sprawie uznać należy, że otrzymywana przez Wnioskodawcę dotacja celowa z tytułu realizacji zadań w zakresie organizacji lokalnego transportu zbiorowego w ramach komunikacji miejskiej nie stanowi dotacji w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, obowiązujące w dniu wydania interpretacji przepisy prawa oraz uwzględniając wydane w rozpatrywanej sprawie wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1120/16 i Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt I FSK 637/17 stwierdzić należy, że dotacje otrzymywane przez Gminę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Zainteresowanego należało uznać za prawidłowe.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej