Temat interpretacji

wliczanie do limitu zwolnienia podmiotowego wartości mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) oraz zgodnie z art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w z 18 września 2019 r. sygn. akt I FSK 1033/17 oraz z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w z 8 marca 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 472/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia i zwrot akt 15 listopada 2019 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2015 r. (data wpływu 24 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dotyczącym wliczania do limitu zwolnienia podmiotowego wartości mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dotyczącym wliczania do limitu zwolnienia podmiotowego wartości mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych.

Dotychczasowy przebieg postępowania:

W dniu 22 października 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym wliczania do wartości mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych za nieprawidłowe.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 22 października 2015 r. znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT, wniósł pismem z 16 listopada 2015 r. (data nadania 16 listopada 2015 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów pismem z 4 grudnia 2015 r. znak: IPPP2/4512-1-58/15-3/MT stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 22 października 2015 r. znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT złożył skargę z dnia 8 stycznia 2016 r. (data wpływu 11 stycznia 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyrokiem z 8 marca 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 472/16 (data wpływu 26 kwietnia 2017 r.) uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 22 października 2015 r., znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT.

Na rozstrzygnięcie Sądu została złożona skarga kasacyjna.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 18 września 2019 r. sygn. akt I FSK 1033/17 (data wpływu 21 października 2019 r.) oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 472/16 na interpretację indywidualną z dnia 22 października 2015 r. znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT. Tym samym Wojewódzki Sąd Administracyjny w prawomocnym wyrokiem z 8 marca 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 472/16 (data wpływu 15 listopada 2019 r.) uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 22 października 2015 r., znak: IPPP2/4512-716/15-4/MT.

Z ww. wyroków wynika, że przepisy przemawiają za uznaniem, że świadcząc opisane w stanie faktycznym usługi i dokonując dostawy mediów Wspólnota nie powinna wliczać ich wartości do limitu obrotu 150000 zł.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie dotyczącym wliczania do wartości mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. Organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni (dalej również: Wspólnota) jest wspólnotą mieszkaniową stworzoną przez ogół właścicieli nieruchomości położonej w przy , zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80 poz. 903 z późn. zm.). Sprawami Wspólnoty kieruje zarząd, który posiada umocowanie do reprezentowania Wspólnoty zarówno na zewnątrz jak i w stosunkach pomiędzy Wspólnotą, a właścicielami lokali wchodzących w skład nieruchomości. W skład Wspólnoty wchodzą 295 lokali mieszkalnych, 11 lokali użytkowych oraz lokal niemieszkalny garaż.

Nieruchomość jest nieruchomością mieszkalną, co oznacza, że co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej budynku jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W skład nieruchomości wchodzą lokale stanowiące odrębny przedmiot własności właścicieli nieruchomości (dalej: Lokale) oraz nieruchomość wspólna, obejmująca grunt pod budynkiem oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie właścicielom lokali, (na przykład: fundamenty, mury zewnętrzne wraz z tynkami i elementami architektonicznymi, mury konstrukcyjne wewnętrzne, kominy, klatki schodowe, windy, dachy, pomieszczenia na kondygnacji podziemnej oraz kondygnacjach nadziemnych, instalacje energetyczne, cieplne, wodne i kanalizacyjne) (dalej: Nieruchomość Wspólna). Część Lokali jest wykorzystywana wyłącznie na cele mieszkaniowe (dalej: Lokale Mieszkalne).

Działalność Wspólnoty obejmuje:

• zarządzanie Nieruchomością Wspólną, oraz
• wykonywanie określonych czynności na rzecz Właścicieli Lokali.

Zarządzanie przez Wspólnotę Nieruchomością Wspólną dotyczy w szczególności załatwiania bieżących spraw związanych ze zwykłą eksploatacją Nieruchomości Wspólnej i utrzymaniem jej w stanie niepogorszonym, jak również decydowania w sytuacjach nietypowych, wymagających reakcji w celu np. powiększenia wartości Nieruchomości Wspólnej lub zachowania jej istoty, czy uchronienia przed zniszczeniem. W odniesieniu do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu (np. przyjęcia rocznego planu gospodarczego, określenia zakresu i sposobu prowadzenia ewidencji pozaksięgowej kosztów zarządu nieruchomością wspólną, zaliczek uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych tytułów na rzecz nieruchomości), zarząd Wspólnoty zobowiązany jest do uzyskania zgody właścicieli nieruchomości.

Z kolei czynności wykonywane przez Wspólnotę na rzecz właścicieli Lokali związane są z pośredniczeniem Wspólnoty w nabywaniu do poszczególnych Lokali towarów, (takich jak energia cieplna dla potrzeb centralnego ogrzewania i podgrzania wody użytkowej, czy woda) oraz usług, (takich jak usługi odprowadzania nieczystości), związanych z zaopatrzeniem tych Lokali (dalej: Media). Pośrednictwo Wspólnoty jest tu koniecznością, gdyż dostawa Mediów do poszczególnych Lokali odbywa się w ramach umów dotyczących całej nieruchomości zawieranych przez Wspólnotę z podmiotami trzecimi (dostawcami Mediów). Dodatkowo, jedynym możliwym technicznym sposobem dostarczania Mediów do Lokali Mieszkalnych jest wykorzystanie przez dostawców Mediów instalacji biegnących w Nieruchomości Wspólnej, którą zarządza Wspólnota.

Ponieważ Wspólnota dokonuje kompleksowego zakupu wszystkich Mediów do całej nieruchomości, ciąży na niej obowiązek odpowiedniej redystrybucji tych Mediów na rzecz właścicieli poszczególnych Lokali. Wspólnota prowadzi ewidencję wykorzystania Mediów w każdym z Lokali, w celu późniejszego rozliczenia właścicieli poszczególnych Lokali.

W celu pokrycia kosztów zaopatrzenia Lokali w Media, właściciele Lokali dokonują na rzecz Wspólnoty wpłat zaliczek ustalanych na podstawie uchwał Wspólnoty (dalej: Zaliczki na Media). Następnie, uwzględniając ilość Mediów zużytych w danym Lokalu, Wspólnota dokonuje rozliczenia Zaliczek na Media na koniec każdego półrocza, z uwzględnieniem faktycznego stanu zużycia Mediów, bez doliczania przez Wspólnotę jakiejkolwiek marży.

Wspólnota wyjaśnia, że Zaliczek na Media nie należy utożsamiać z zaliczkami, o których mowa w art. 15 Ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80 poz. 903 z późn. zm.), służącymi, najogólniej rzecz biorąc, pokryciu kosztów zarządu Nieruchomością Wspólną. Wpłata Zaliczek na Media związana jest z zadośćuczynieniem ciążącemu na właścicielach Lokali obowiązkowi utrzymania przedmiotu ich własności, określonemu w art. 13 ust. 1 Ustawy o własności lokali.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wartość mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli Lokali Mieszkalnych powinna być wliczana do wartości limitu sprzedaży uprawnionej do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 113 Ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Wartość mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli Lokali Mieszkalnych nie powinna być wliczana do wartości limitu sprzedaży uprawnionej do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT (Limit).

Wnioskodawczyni wskazuje, że do wartości Limitu nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 Ustawy o VAT lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 Ustawy o VAT z wyjątkiem:

1. transakcji związanych z nieruchomościami,
2. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7,12 i 38 - 41 Ustawy o VAT,
3. usług ubezpieczeniowych,

- jeśli te czynności nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Należy zauważyć, że zwolnieniu z podatku VAT podlegają między innymi (zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 10 Rozporządzenia, będącego przepisem wykonawczym do art. 82 ust. 3 Ustawy o VAT) czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali/tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę. W praktyce czynności te dotyczą rozliczania przez wspólnoty mieszkaniowe dostaw mediów do lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Powyższe oznacza, że rozliczanie przez wspólnoty mieszkaniowe dostawy mediów do lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, podlega wliczeniu do wartości Limitu tylko, gdy czynności te stanowią transakcje związane z nieruchomościami na gruncie podatku VAT.

Wnioskodawczyni wskazuje, że w zakresie nabywanych przez wspólnoty mieszkaniowe towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali, wspólnoty te nabywają towary i usługi w swoim imieniu, jednakże na rzecz właścicieli tych lokali. Wspólnoty dokonują następnie odsprzedaży tych towarów i usług poszczególnym właścicielom lokali. Środki uiszczane z tego tytułu przez właścicieli lokali stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnoty mieszkaniowe towary i usługi (zob. interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2011 roku nr PT8/033/1O1/AEW/11/PT-571 w sprawie rozliczeń podatku od towarów i usług przez wspólnoty mieszkaniowe).

Wspólnoty mieszkaniowe nie mają jednak żadnego tytułu prawnego, który pozwalałby im w jakikolwiek sposób udostępniać właścicielom lokali ich własne nieruchomości, gdyż to właściciele lokali posiadają do tych lokali pełnię praw. Powoduje to, w opinii Wnioskodawczyni, brak możliwości uznania, że odsprzedaż mediów przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali można uznać za transakcje związane z nieruchomościami na gruncie podatku VAT.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał) przyjmuje się, że nie mogą stanowić transakcji związanych z nieruchomościami świadczenia dotyczące nieruchomości niejako abstrakcyjnie, gdyż znaczna liczba usług jest mniej lub bardziej związana z nieruchomością (zob. pkt 23 wyroku Trybunału z dnia 7 września 2006 r. w sprawie C-166/05).

W szczególności, aby dana dostawa towarów lub świadczenie usług mogły zostać uznane za świadczenie związane z nieruchomością na gruncie podatku VAT:

• centralnym i nieodzownym elementem świadczenia musi być sama nieruchomość lub prawa do niej (zob. punkt 35 wyroku Trybunału z dnia 27 czerwca 2013 roku, w sprawie C-155/12 oraz punkt 25 wyroku Trybunału z dnia 7 września 2006 roku, w sprawie C-166/2005), a dodatkowo
• związek świadczenia z nieruchomością musi być wystarczająco bezpośredni (zob. punkt 23 wyroku Trybunału z dnia 7 września 2006 roku, w sprawie C-166/2005 oraz punkt 36 wyroku Trybunału z dnia 3 września 2009 roku).

Na gruncie podatku VAT, dostawa mediów nie ma związku z nieruchomością, jeśli dokonuje jej podmiot trzeci (nieposiadający praw do nieruchomości) na rzecz podmiotu dysponującego tą nieruchomością (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 czerwca 2013 roku, sygn. akt IBPP4/443-139/13/LG).

Stąd też z punktu widzenia dostawców, nie stanowi transakcji związanej z nieruchomościami dokonywana na rzecz właścicieli nieruchomości:

1. dostawa energii elektrycznej przez podmioty dokonujące obrotu energią;
2. dostawa wody przez przedsiębiorstwa wodociągowe; czy też
3. usługi odprowadzania ścieków przez przedsiębiorstwa zajmujące się oczyszczaniem miast.

W rozpatrywanym stanie faktycznym, rolą Wspólnoty wobec właścicieli Lokali Mieszkalnych jest jedynie odsprzedaż Mediów nabywanych wcześniej od wyspecjalizowanych dostawców Mediów. Wspólnota nie posiada żadnych praw własnościowych wobec żadnego z Lokali Mieszkalnych, do których dostarczane są Media. Stąd też nie ma żadnego tytułu prawnego, który pozwalałby Wspólnocie w jakikolwiek sposób udostępniać właścicielom Lokali Mieszkalnych ich własne nieruchomości, z czym można byłoby wiązać dostawę Mediów. Władza Wspólnoty ograniczona jest jedynie do Nieruchomości Wspólnej w zakresie ujętym w Ustawie o własności lokali. Wspólnota nie jest też dysponentem instalacji (urządzeń przesyłowych) za pośrednictwem których Media dostarczane są do Lokali Mieszkalnych.

Mając na względzie powyższe, w przedstawionym stanie faktycznym, wartość Mediów nie powinna być wliczana do wartości Limitu z uwagi na:

1. brak związku z nieruchomością czynności świadczonych przez Wspólnotę na
2. zwolnienie z VAT tych czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 472/16.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy o VAT stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi - art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną określa ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.).

W myśl art. 6 ww. ustawy, wspólnotę mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

Przepis ten nadaje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Wspólnota mieszkaniowa jest odrębnym od członków wspólnoty podmiotem praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności prawnej może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.

Jednostka, która powstała na podstawie przepisu art. 6 ww. ustawy o własności lokali, posiada określoną strukturę, w której skład wchodzą właściciele lokali, którzy są zobowiązani do określonych zachowań oraz czynności wynikających z tej ustawy.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

Z ww. przepisu wynika, że istnieją dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej:

1. związane z nieruchomością wspólną,
2. związane z odrębną własnością lokalu.

Jak stanowi art. 14 ustawy o własności lokali, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

1. wydatki na remonty i bieżącą konserwację,
2. opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę,
3. ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali,
4. wydatki na utrzymanie porządku i czystości,
5. wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Ponadto, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciele zobowiązani są do uczestnictwa w kosztach zarządu związanych z nieruchomością wspólną - na ich pokrycie uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat oraz do ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem własnych lokali (m.in. za wodę, ciepło, gaz, energię elektryczną, odprowadzanie ścieków).

Należy zatem wskazać, że w przypadku nabycia towarów i usług w ramach zarządu nieruchomością wspólną, wspólnota będąc jednostką odrębną od właścicieli lokali nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli, ponieważ w takim wypadku działa w imieniu własnym i na własny rachunek. Działa wtedy jako podmiot stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną, którego działanie jest jedynie finansowane przez właścicieli wyodrębnionych lokali mieszkalnych mających udziały w nieruchomości wspólnej - m.in. w formie zaliczek, o których mowa w art. 15 ustawy o własności lokali.

W związku z tym odbiorcą nabywanych towarów i usług jest - jako odrębny od jej członków podmiot prawa - wspólnota mieszkaniowa. Ponieważ występuje ona jako ostateczny konsument, nie świadczy więc w tym zakresie żadnych czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli odrębnych lokali, a zatem nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Natomiast w sytuacji, gdy wydatki ponoszone są przez właściciela wyłącznie w związku z odrębną własnością lokalu, wspólnota w zakresie nabywanych towarów i usług (tj. głównie mediów) celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w odmiennej roli. Nabywa bowiem towary i usługi w swoim imieniu, jednakże na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat. W konsekwencji należy stwierdzić, że obciążanie członków wspólnoty zaliczkami na pokrycie kosztów indywidualnego zużycia mediów stanowi odpłatną dostawę towarów i świadczenie usług w myśl art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Dotyczy to również odsprzedaży właścicielom lokali, zakupionych uprzednio w tym celu, towarów i usług związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali. Wówczas wspólnota wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest wspólnotą mieszkaniową stworzoną przez ogół właścicieli nieruchomości. W skład Wspólnoty wchodzi 295 lokali mieszkalnych, 11 lokali użytkowych oraz lokal niemieszkalny garaż. Nieruchomość jest nieruchomością mieszkalną, w której skład wchodzą Lokale stanowiące odrębny przedmiot własności właścicieli nieruchomości oraz nieruchomość wspólna, obejmująca grunt pod budynkiem oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie właścicielom lokali - fundamenty, mury zewnętrzne wraz z tynkami i elementami architektonicznymi, mury konstrukcyjne wewnętrzne, kominy, klatki schodowe, windy, dachy, pomieszczenia na kondygnacji podziemnej oraz kondygnacjach nadziemnych, instalacje energetyczne, cieplne, wodne i kanalizacyjne - Nieruchomość Wspólna. Część Lokali jest wykorzystywana wyłącznie na cele mieszkaniowe, a działalność Wspólnoty obejmuje zarządzanie Nieruchomością Wspólną oraz wykonywaniem określonych czynności na rzecz Właścicieli Lokali. Zarządzanie przez Wspólnotę Nieruchomością Wspólną dotyczy w szczególności załatwiania bieżących spraw związanych ze zwykłą eksploatacją Nieruchomości Wspólnej i utrzymaniem jej w stanie niepogorszonym. W odniesieniu do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu (np. przyjęcia rocznego planu gospodarczego, określenia zakresu i sposobu prowadzenia ewidencji pozaksięgowej kosztów zarządu nieruchomością wspólną, zaliczek uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych tytułów na rzecz nieruchomości), zarząd Wspólnoty zobowiązany jest do uzyskania zgody właścicieli nieruchomości. Z kolei czynności wykonywane przez Wspólnotę na rzecz właścicieli Lokali związane są z pośredniczeniem Wspólnoty w nabywaniu do poszczególnych Lokali towarów, (takich jak energia cieplna dla potrzeb centralnego ogrzewania i podgrzania wody użytkowej, czy woda) oraz usług, (takich jak usługi odprowadzania nieczystości), związanych z zaopatrzeniem tych Lokali (dalej: Media). Pośrednictwo Wspólnoty jest tu koniecznością, gdyż dostawa Mediów do poszczególnych Lokali odbywa się w ramach umów dotyczących całej nieruchomości zawieranych przez Wspólnotę z podmiotami trzecimi (dostawcami Mediów). Dodatkowo, jedynym możliwym technicznym sposobem dostarczania Mediów do Lokali Mieszkalnych jest wykorzystanie przez dostawców Mediów instalacji biegnących w Nieruchomości Wspólnej, którą zarządza Wspólnota. Wspólnota dokonuje kompleksowego zakupu wszystkich Mediów do całej nieruchomości, zatem ciąży na niej obowiązek odpowiedniej redystrybucji tych Mediów na rzecz właścicieli poszczególnych Lokali. Wspólnota prowadzi ewidencję wykorzystania Mediów w każdym z Lokali, w celu późniejszego rozliczenia właścicieli poszczególnych Lokali. W celu pokrycia kosztów zaopatrzenia Lokali w Media, właściciele Lokali dokonują na rzecz Wspólnoty wpłat zaliczek ustalanych na podstawie uchwał Wspólnoty (Zaliczki na Media). Następnie, uwzględniając ilość Mediów zużytych w danym Lokalu, Wspólnota dokonuje rozliczenia Zaliczek na Media na koniec każdego półrocza, z uwzględnieniem faktycznego stanu zużycia Mediów, bez doliczania przez Wspólnotę jakiejkolwiek marży.

Wnioskodawczyni ma wątpliwości odnośnie wliczania wartości Mediów rozliczanych przez Wspólnotę na rzecz właścicieli Lokali Mieszkalnych do wartości limitu sprzedaży uprawnionej do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT - o treści obowiązującej od dnia 1 stycznia 2014 r. - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Z kolei przepis art. 113 ust. 2 ustawy o VAT - o treści obowiązującej od dnia 1 stycznia 2014 r. - stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
   
   1. transakcji związanych z nieruchomościami,
   2. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
   3. usług ubezpieczeniowych,
   - jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Z powyższego przepisu wynika, że obliczając limit sprzedaży uprawniający podatnika do zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, nie bierze się pod uwagę m.in. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli nie mają one charakteru transakcji pomocniczych.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2013 r., poz. 1722 z późn. zm.), w którym to rozporządzeniu wprowadził inne niż w ustawie zwolnienia od podatku, a także określił szczegółowe warunki stosowania tych zwolnień.

I tak, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 10 i 11 ww. rozporządzenia, zwalnia się od podatku:

1. czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali, tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę;
2. czynności wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową lub właścicieli lokali mieszkalnych tworzących w określonej nieruchomości wspólnotę mieszkaniową, na rzecz osób używających na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności lokale należące do właścicieli tworzących tę wspólnotę mieszkaniową, za które pobierane są opłaty niezależne od właściciela w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, z późn. zm.) lub opłaty pośrednie w rozumieniu ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2010 r. Nr 206, poz. 1367, z późn. zm.), jeżeli lokale te są wykorzystywane wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Rozpatrując kwestię wliczenia do kwoty sprzedaży czynności związanych z utrzymaniem lokali mieszkalnych wykorzystywanych na cele mieszkaniowe należy wskazać, że dokonane przez ustawodawcę od 1 stycznia 2014 r. zmiany w art. 113 ustawy o VAT mają na celu w sposób bardziej precyzyjny i odpowiadający prawu unijnemu regulować stosowanie zwolnienia od podatku VAT dla drobnych przedsiębiorców, których obrót w skali roku nie przekracza 150000 zł.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 września 2019 r. sygn. akt I FSK 1033/17 stwierdził, że w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT odsprzedaż mediów nie może być traktowana jako transakcja związana z nieruchomością, a jej wartość nie może być uwzględniona w wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższej regulacji Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajął stanowisko, że jedynie świadczenie usług, które pozostaje w bezpośrednim związku z nieruchomością, mieścić się będzie w zakresie art. 9 ust. 2 lit. a) VI Dyrektywy (obecnie art. 47 dyrektywy 112). W wyroku z dnia 3 września 2009 r. C-37/08 Trybunał wypowiadając się w przedmiocie stosowania kryteriów art. 9 ust. 2 lit. a) VI Dyrektywy wskazał, że powinien istnieć wystarczająco bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług a przedmiotową nieruchomością, z tego względu, że sprzeczne z systematyką tego przepisu byłoby dopuszczenie, aby w zakresie tej zasady szczególnej mieściło się każde świadczenie usług, które pozostaje w jakimkolwiek, nawet niewielkim związku z nieruchomością, ponieważ znaczna liczba usług jest mniej lub bardziej związana z nieruchomością. Również w wyroku z 27 czerwca 2013 r. w sprawie C-155/12, TSUE podzielił stanowisko na temat konieczności zaistnienia wystarczająco bezpośredniego związku usługi z nieruchomością (pkt 32), podkreślając równocześnie, że aby świadczenie usług było objęte zakresem stosowania art. 47 dyrektywy, konieczne jest, by owo świadczenie było związane z wyraźnie określoną nieruchomością (pkt 34). Co więcej, Trybunał stwierdził, że mając na uwadze, że wiele usług jest w ten lub inny sposób związanych z nieruchomościami, konieczne jest ponadto, aby przedmiotem świadczenia usług była sama nieruchomość. Tak dzieje się w szczególności wówczas, gdy nieruchomość określoną w sposób wyraźny należy uznać za konstytutywny element świadczenia usług, jako że stanowi ona centralny i nieodzowny element tego świadczenia (pkt 35). Trybunał podkreślił bowiem, że świadczenia usług wyliczone w art. 47 dyrektywy 112, które dotyczą bądź używania lub urządzania nieruchomości, bądź zarządzania włącznie z użytkowaniem oraz wyceny tego rodzaju nieruchomości, charakteryzują się tym, że sama nieruchomość stanowi przedmiot świadczenia (pkt 36).

Z powyższego orzecznictwa Trybunału wynika, że aby mówić o transakcji związanej z nieruchomościami musi zachodzić bezpośredni związek świadczenia z nieruchomością.

Ponadto w orzecznictwie NSA dokonując wykładni art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT, wyrażono pogląd, że niewątpliwie czynność polegająca na odsprzedaży mediów ma określony związek z konkretną nieruchomością, ale nie jest to związek bezpośredni (np. wyrok NSA z 5 czerwca 2019 r., sygn. akt I FSK 869/17 czy też z 7 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 141/17). NSA w omawianych wyrokach zwrócił uwagę, że nieruchomość nie jest elementem konstytutywnym transakcji, ponieważ podstawowym jej elementem są: woda, ciepło czy odprowadzanie ścieków. W konsekwencji odsprzedaż mediów nie może być traktowana jako transakcja związana z nieruchomością, a jej wartość nie może być uwzględniona w wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sprawy a także stanowisko przedstawione w wyroku NSA z dnia 18 września 2019 r. sygn. akt I FSK 1033/17 należy stwierdzić, że przedmiotem transakcji dotyczącej energii, dotyczącej gazu, czy odbioru nieczystości, nie jest nieruchomość, rozumiana jako element konstytutywny transakcji, ponieważ takim podstawowym elementem świadczenia są media. Z tych względów tego rodzaju odsprzedaż mediów nie może być traktowana jako transakcja związana z nieruchomością, a w konsekwencji jej wartość nie może być uwzględniona w wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego () za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej