Prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych oraz opodatkowanie podatkiem od towarów i usług zużycia tych produktów ... - Interpretacja - 0114-KDIP4-2.4012.137.2022.1.MC

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 13 maja 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.137.2022.1.MC

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych oraz opodatkowanie podatkiem od towarów i usług zużycia tych produktów spożywczych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych oraz opodatkowania podatkiem od towarów i usług zużycia tych produktów spożywczych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

S.A. (dalej „Spółka”) jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka w całości wykonuje działalność gospodarczą podlegającą podatkowi od towarów i usług (opodatkowaną i zwolnioną od opodatkowania).

Spółka zatrudnia pracowników, którzy wykonują pracę biurową. Pracownicy Spółki nie wykonują obowiązków służbowych w warunkach określonych w § 3 ust. 1 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Spółka nabywa produkty spożywcze, obejmujące w szczególności takie produkty jak: woda, cukier, słodycze, kawa, śmietanka, herbata, mleko, orzeszki, krakersy, soki, napoje gazowane.

Produkty spożywcze są wykorzystywane (używane) w Spółce w następujących okolicznościach:

1)spotkania wewnętrzne Zarządu lub Rady Nadzorczej (dalej „Organy Spółki”) lub pracowników Spółki;

2)spotkania Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami (osoby trzecie);

3)na potrzeby osobiste pracowników poprzez swobodny dostęp pracowników do produktów wyłącznie w godzinach pracy (pracownicy nie są uprawnieni do wynoszenia produktów spożywczych poza miejsce wykonywania pracy).

Spółka nie prowadzi szczegółowej ewidencji zużycia produktów spożywczych w poszczególny sposób opisany w pkt 1 - 3 powyżej. Na moment nabycia produktów spożywczych, ani na moment otrzymania faktury dokumentującej nabycie Spółka nie jest w stanie określić, w jaki sposób zostaną zużyte produkty spożywcze.

Obowiązek zapewnienia artykułów spożywczych oraz napojów nie wynika z regulacji wewnętrznych obowiązujących w Spółce (w szczególności Regulaminu pracy). Umożliwienie Organom Spółki lub pracownikom Spółki zużycia produktów spożywczych wynika z powszechnych zwyczajów i ma na celu poprawę warunków i atmosfery wykonywania pracy.

Spółka nie prowadzi ewidencji, z której wynikać ma, który pracownik, w jakich okolicznościach skorzystał z artykułów spożywczych opisanych w stanie faktycznym. W szczególności, Spółka nie jest w stanie ustalić, czy nabycie lub zużycie produktów spożywczych nastąpiło w związku z wykonywaniem działalności opodatkowanej, zwolnionej albo zarówno opodatkowanej, jak i zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Pytania

1)Czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych?

2)Czy Spółka ma obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu zużycia produktów spożywczych?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych, ponieważ produkty spożywcze opisane w stanie faktycznym nie są w całości wykorzystywane w związku z prowadzoną opodatkowaną działalnością gospodarczą. Spółka nie jest w stanie określić, które produkty spożywcze i w jakim zakresie są wykorzystywane w swobodnym dostępie przez pracowników, a w jakim w czasie spotkań wewnętrznych Organów Spółki lub spotkań z kontrahentami.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. stanowi, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Innymi słowy, ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W przedstawionym stanie faktycznym Spółka zapewnia produkty spożywcze podczas spotkań wewnętrznych Organów Spółki lub pracowników Spółki oraz podczas spotkań Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami (osoby trzecie). Ponadto, Spółka udostępnia produkty spożywcze pracownikom wyłącznie w godzinach pracy na zasadach swobodnego dostępu. Spółka nie prowadzi ewidencji umożliwiającej ustalenie, który pracownik i podczas jakich czynności skorzystał z artykułów spożywczych opisanych w stanie faktycznym.

Zatem, Spółka wykorzystuje przedmiotowe artykuły spożywcze w trzech różnych przypadkach, tj.:

1)w czasie spotkań wewnętrznych Organów Spółki lub pracowników;

2)w czasie spotkań organów Spółki lub pracowników z kontrahentami;

3)na potrzeby osobiste pracowników na zasadach swobodnego dostępu dla pracowników w miejscu pracy.

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT oraz dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), możliwe jest odliczenie podatku od nabywanych towarów i usług, które są związane z prowadzoną przez podatnika opodatkowaną działalnością gospodarczą.

Zdaniem Wnioskodawcy, udostępnianie produktów spożywczych w czasie spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy, spotkań wewnątrzfirmowych pomiędzy pracownikami, spotkań roboczych (również na zewnątrz), szkoleń wewnętrznych itp. stanowią nieodpłatne zużycie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednocześnie w opinii Wnioskodawcy, udostępnianie artykułów spożywczych pracownikom wyłącznie w godzinach pracy na potrzeby osobiste na zasadach swobodnego dostępu, nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie definiują pojęcia potrzeb osobistych. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami osobistymi są takie potrzeby, które dotyczą danej osoby i które są jej potrzebami prywatnymi, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją. Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy.

Niemniej należy wskazać na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - dalej TSUE, z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca, w którym TSUE zaznaczył, że: „poza sporem jest, że zwykle do pracownika należy wybór rodzaju, dokładnego czasu lub miejsca spożywania posiłku. Pracodawca w tym zakresie nie interweniuje, ponieważ obowiązkiem pracownika jest jedynie powrót do miejsca pracy o odpowiedniej porze i wykonywanie swoich zwykłych zajęć. (...) Wydawanie posiłków pracownikom ma co do zasady na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych i należy do sfery wyboru pracownika, w której pracodawca nie interweniuje. Wynika z tego, że w zwykłych okolicznościach świadczenie usług polegających na nieodpłatnym wydawaniu posiłków pracownikom zaspokaja prywatne potrzeby tych ostatnich w rozumieniu art. 6 ust. 2 szóstej dyrektywy.” (pkt 57 wyroku).

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż konieczność zapewnienia artykułów spożywczych pracownikom podczas przerw w pracy nie wynika z żadnych przepisów (np. bhp), jak również (jak to wynika w ww. orzeczenia TSUE) nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem pracownicy są zobowiązani świadczyć pracę niezależnie od poczęstunku jaki serwuje im z własnej woli pracodawca. To do pracownika należy wybór, czy skorzysta z posiłku oraz ustalenie miejsca i czasu jego spożycia. W świetle powyższego wydawanie na zasadzie swobodnego dostępu pracownikom takich produktów jak artykułów spożywczych nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną Spółki.

W związku z powyższym, skoro wydatki na nabycie przedmiotowych artykułów spożywczych nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, to Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki w zakresie, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Biorąc pod uwagę, iż Spółka nie prowadzi szczegółowej ewidencji nabytych produktów spożywczych oraz na moment nabycia produktów spożywczych, ani na moment otrzymania faktury dokumentującej nabycie nie jest w stanie określić, w jaki sposób zostaną zużyte produkty spożywcze, a więc Spółka nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych w ogóle.

Powyższe potwierdza pogląd szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia produktów spożywczych w przedsiębiorstwie podatnika. Szef Krajowej Administracji Skarbowej dokonał zmiany z urzędu interpretacji indywidualnej (z 22 czerwca 2017 r. nr 0114-KDIP1-1.4012.203.2017.1.MAO) na podstawie pisma z 12 stycznia 2021 r. sygn. DOP7.8101.187.2020.FMLM, w której stwierdził, iż: „(...) Należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że udostępnianie produktów spożywczych, czy też ciepłych napojów w czasie spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy, narad wewnątrzfirmowych pomiędzy pracownikami, spotkań roboczych (również na zewnątrz), szkoleń wewnętrznych itp. stanowią nieodpłatne czynności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów artykułów spożywczych oraz napojów udostępnianych pracownikom i kontrahentom/gościom podczas narad, szkoleń, spotkań biznesowych - należało uznać za prawidłowe.

Natomiast odnośnie odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z udostępnianiem pracownikom artykułów spożywczych do swobodnego użytku w czasie przerw w pracy, Szef Krajowej Administracji Skarbowej wskazuje, że nie podziela stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do artykułów spożywczych oraz napojów wydawanych pracownikom podczas przerw w pracy brak jest zatem argumentów przemawiających za odliczeniem podatku, gdyż nie wiąże się to z prowadzoną przez podatnika działalnością. Takim argumentem nie może być podana przez Wnioskodawcę okoliczność, że „Udostępnienie artykułów spożywczych i usług cateringowych pracownikom ma służyć zwiększeniu efektywności oraz zaangażowaniu pracowników w związku z prowadzoną opodatkowaną działalnością gospodarczą”.

Tak więc zakupy przedmiotowych towarów (artykułów spożywczych oraz napojów) związanych z wydawaniem ich pracownikom podczas przerw w pracy, nie będą miały związku z wykonanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi.

Zatem skoro wydatki na nabycie powyższych artykułów spożywczych oraz napojów nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, to Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki w zakresie, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

(...) Szef Krajowej Administracji Skarbowej zgadza się natomiast z Wnioskodawcą, że udostępnianie produktów spożywczych, czy też napojów w czasie spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy, narad wewnątrzfirmowych pomiędzy pracownikami, spotkań roboczych, szkoleń wewnętrznych, spotkań na zewnątrz itp. stanowią nieodpłatne czynności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W świetle powołanych wyżej norm prawnych oraz opisu stanu faktycznego należy stwierdzić zatem, że udostępnienie pracownikom Spółki ciepłych i zimnych napojów (tj. kawy, herbaty, wody, soków, cukru, itd.), a także innych produktów spożywczych takich jak: ciastka, słodycze, kanapki, owoce, pieczywo, jogurty, płatki śniadaniowe, sałatki (za wyjątkiem wydawanych podczas przerw w pracy), również nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej podkreśla zatem, że skoro Wnioskodawca nie był w stanie wyodrębnić, a potem zweryfikować ilości artykułów spożywczych, jakie przeznaczone są do spożycia w czasie pracy od tej do spożycia w czasie wolnym od pracy (bowiem jak wskazał Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego nie prowadzi on ewidencji umożliwiającej ustalenie który pracownik i podczas jakich czynności skorzystał z artykułów spożywczych), to tym samym nie może dokładnie przyporządkować, jaka część zakupów jest wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych, a przez to nie będzie mu przysługiwało w ogóle prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu zakupu artykułów spożywczych. Ustalenie przez Wnioskodawcę ile faktycznie żywności zostało skonsumowane przez pracowników w pracy jak i podczas przerw w pracy, ma zasadnicze znaczenie w kwestii opodatkowania nieodpłatnego przekazania na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT w części, w jakiej faktycznie skorzystał on z prawa do odliczenia”.

W związku z powyższym, jako że Spółka nie może wyodrębnić, a następnie zweryfikować ilości artykułów spożywczych, jakie przeznaczone są do spożycia przez pracowników w ramach swobodnego dostępu, to tym samym nie można precyzyjnie przyporządkować, która część produktów spożywczych jest wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. Co za tym idzie, brak precyzyjnego przyporządkowania skutkuje brakiem prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu całości zakupów artykułów spożywczych.

Ad 2

Skoro - jak wynika ze stanowiska do pytania nr 1 wniosku - Spółka nie będzie miała prawa do odliczenia całości podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych, to - niezależnie od okoliczności zużycia tych produktów - Spółka również nie będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego z tytułu zużycia produktów spożywczych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast artykuł 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

Do czynności traktowanych na równi z dostawą towarów, w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny,

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, opodatkowaniu podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu, imporcie lub wytworzeniu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów (zużycie) pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Opodatkowaniu podlega również zużycie towarów należących do przedsiębiorstwa na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy, przekazywane przez Spółkę do zużycia (spożycia) artykuły spożywcze udostępniane pracownikom do swobodnego użytkowania w pracy spełnią przesłankę opodatkowania nieodpłatnego przekazania lub zużycia towarów, jeśli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od transakcji nabycia artykułów spożywczych.

Powyższe również potwierdza najnowszy pogląd Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie obowiązku rozliczenia podatku należnego z tytułu zużycia produktów spożywczych. Szef Krajowej Administracji Skarbowej dokonał zmiany z urzędu interpretacji indywidualnej (z 22 czerwca 2017 r. nr 0114-KDIP1-1.4012.203.2017.1.MAO) na podstawie pisma z 12 stycznia 2021 r. sygn. DOP7.8101.187.2020.FMLM, w której podkreślił, że: „Odnośnie zatem przekazywanych przez Wnioskodawcę do zużycia pracownikom artykułów spożywczych oraz napojów udostępnianych pracownikom do swobodnego użytkowania podczas przerw w pracy należy wskazać, że przesłanką opodatkowania nieodpłatnego przekazania lub zużycia towarów jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części. Nieodpłatne przekazanie towarów lub zużycie podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy w związku z nabyciem bądź wytworzeniem towarów będących przedmiotem przekazania podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia. W niniejszej interpretacji już wskazano, że Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem artykułów spożywczych oraz napojów udostępnianych pracownikom do swobodnego użytkowania podczas przerw w pracy, zatem przekazanie powyższe nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT w trybie art. 7 ust. 2 ustawy.”.

W związku z powyższym oraz jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska nr 1, Spółce nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem artykułów spożywczych. Wobec tego - niezależnie od okoliczności zużycia produktów spożywczych - zużycie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem w trybie art. 7 ust. 2 ustawy, a więc Spółka nie będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego z tytułu zużycia produktów spożywczych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z uwagi na powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu, imporcie lub wytworzeniu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W analizowanym przypadku wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych oraz ustalenia, czy opisane we wniosku zużycie produktów spożywczych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie wykonują Państwo działalność gospodarczą podlegającą podatkowi od towarów i usług (opodatkowaną i zwolnioną od opodatkowania). Zatrudniają Państwo pracowników, którzy wykonują pracę biurową. Państwa pracownicy nie wykonują obowiązków służbowych w warunkach określonych w § 3 ust. 1 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Nabywają Państwo produkty spożywcze, obejmujące w szczególności takie produkty jak: woda, cukier, słodycze, kawa, śmietanka, herbata, mleko, orzeszki, krakersy, soki, napoje gazowane.

Produkty spożywcze są wykorzystywane (używane) w określonych okolicznościach, tj.:

1)spotkania wewnętrzne Zarządu lub Rady Nadzorczej (Organów Spółki) lub pracowników Spółki;

2)spotkania Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami;

3)na potrzeby osobiste pracowników poprzez swobodny dostęp pracowników do produktów wyłącznie w godzinach pracy (pracownicy nie są uprawnieni do wynoszenia produktów spożywczych poza miejsce wykonywania pracy).

Nie prowadzą Państwo szczegółowej ewidencji zużycia produktów spożywczych w poszczególny sposób opisany w punktach 1 – 3. Na moment nabycia produktów spożywczych, ani na moment otrzymania faktury dokumentującej nabycie nie są Państwo w stanie określić, w jaki sposób zostaną zużyte produkty spożywcze.

Obowiązek zapewnienia artykułów spożywczych oraz napojów nie wynika z regulacji wewnętrznych obowiązujących w Spółce (w szczególności Regulaminu pracy). Umożliwienie Organom Spółki lub pracownikom Spółki zużycia produktów spożywczych wynika z powszechnych zwyczajów i ma na celu poprawę warunków i atmosfery wykonywania pracy.

Nie prowadzą Państwo ewidencji, z której wynikać ma, który pracownik, w jakich okolicznościach skorzystał z artykułów spożywczych opisanych w stanie faktycznym.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy stwierdzić należy, że udostępnianie produktów spożywczych na potrzeby spotkań wewnętrznych Zarządu lub Rady Nadzorczej (Organów Spółki) lub pracowników Spółki (spotkań wymienionych w punkcie 1 opisu stanu faktycznego), a także na potrzeby spotkań Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami (spotkań wymienionych w punkcie 2 opisu stanu faktycznego) stanowi nieodpłatne czynności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem, w zakresie, w jakim nabyte a następnie udostępnione na potrzeby wskazanych spotkań produkty spożywcze są wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia tych produktów.

Natomiast nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie wskazanych we wniosku produktów spożywczych udostępnionych na potrzeby osobiste pracowników poprzez swobodny dostęp pracowników do produktów wyłącznie w godzinach pracy (potrzeby wskazane w punkcie 3 opisu stanu faktycznego).

Wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia potrzeb osobistych. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami osobistymi są takie potrzeby, które dotyczą danej osoby i które są jej potrzebami prywatnymi, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika  czy pełnioną funkcją. Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy.     

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca zaznaczył, że: „poza sporem jest, że zwykle do pracownika należy wybór rodzaju, dokładnego czasu lub miejsca spożywania posiłku. Pracodawca w tym zakresie nie interweniuje, ponieważ obowiązkiem pracownika jest jedynie powrót do miejsca pracy o odpowiedniej porze i wykonywanie swoich zwykłych zajęć. (…) Wydawanie posiłków pracownikom ma co do zasady na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych i należy do sfery wyboru pracownika, w której pracodawca nie interweniuje. Wynika z tego, że w zwykłych okolicznościach świadczenie usług polegających na nieodpłatnym wydawaniu posiłków pracownikom zaspokaja prywatne potrzeby tych ostatnich w rozumieniu art. 6 ust. 2 szóstej dyrektywy.” (pkt 57 wyroku).

Ponadto, należy zwrócić uwagę, że konieczność zapewnienia artykułów spożywczych oraz napojów pracownikom podczas przerw w pracy nie wynika z żadnych przepisów (np. bhp), jak również (jak to wynika w ww. orzeczenia TSUE) nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem pracownicy są zobowiązani świadczyć pracę niezależnie od poczęstunku jaki serwuje im z własnej woli pracodawca. To do pracownika należy wybór, czy skorzysta z posiłku oraz ustalenie miejsca i czasu jego spożycia.

W rozpatrywanej sprawie, jak wskazano we wniosku, obowiązek zapewnienia artykułów spożywczych oraz napojów nie wynika z regulacji wewnętrznych obowiązujących w Spółce (w szczególności Regulaminu pracy). Pracownicy mają zapewniony swobodny dostęp do produktów spożywczych w godzinach pracy.   

Zatem w analizowanym przypadku udostępnienie zakupionych przez Państwa produktów spożywczych na potrzeby wskazane w punkcie 3 opisu stanu faktycznego wynika z Państwa dobrej woli jako pracodawcy.

W konsekwencji zakupy produktów spożywczych wykorzystywanych we wskazanych wyżej okolicznościach nie mają związku z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych. Zatem nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia produktów spożywczych wykorzystywanych na potrzeby osobiste pracowników (punkt 3 opisu stanu faktycznego).

Jednakże wskazać należy, że skoro w rozpatrywanej sprawie, jak wskazano we wniosku, nie prowadzą Państwo szczegółowej ewidencji zużycia produktów spożywczych w poszczególny sposób opisany w punktach 1 – 3 (na moment nabycia produktów spożywczych, ani na moment otrzymania faktury dokumentującej nabycie nie są Państwo w stanie określić, w jaki sposób zostaną zużyte produkty spożywcze), to tym samym nie można dokładnie przyporządkować jaka część  zakupów będzie wykorzystywana przez Państwa na potrzeby spotkań wewnętrznych Zarządu lub Rady Nadzorczej (Organów Spółki) lub pracowników Spółki (spotkań wymienionych w punkcie 1 opisu stanu faktycznego), na potrzeby spotkań Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami (spotkań wymienionych w punkcie 2 opisu stanu faktycznego) oraz na potrzeby osobiste pracowników (punkt 3 opisu stanu faktycznego), a więc jaka część zakupów będzie wykorzystana do wykonywania czynności opodatkowanych.

W konsekwencji nie przysługuje Państwu w ogóle prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia opisanych we wniosku produktów spożywczych zużytych w okolicznościach wskazanych w punktach 1-3 opisu stanu faktycznego.   

Odnosząc się natomiast do kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług zużycia zakupionych produktów spożywczych w opisanych we wniosku sytuacjach należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub ich części składowych. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Jak wskazano powyżej, w analizowanym przypadku nie przysługuje Państwu w ogóle prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia opisanych we wniosku produktów spożywczych.

Zatem w rozpatrywanej sprawie zużycie zakupionych przez Państwa produktów spożywczych na potrzeby spotkań wewnętrznych Zarządu lub Rady Nadzorczej (Organów Spółki) lub pracowników Spółki (spotkań wymienionych w punkcie 1 opisu stanu faktycznego), na potrzeby spotkań Organów Spółki lub pracowników Spółki z kontrahentami (spotkań wymienionych w punkcie 2 opisu stanu faktycznego) oraz na potrzeby osobiste pracowników (punkt 3 opisu stanu faktycznego) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy. W konsekwencji nie są Państwo zobowiązani do rozliczenia podatku należnego z tytułu zużycia zakupionych produktów spożywczych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).