Brak prawa do odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w ramach realizowanej inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

(...) r. wpłynął Państwa wniosek z (...) 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w ramach realizowanej inwestycji pod nazwą (...).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) (dalej: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Obecnie Gmina realizuje zadanie inwestycyjne (dalej: „Inwestycja”) pod nazwą (...) (dalej: „Obiekt”) z (...) w ramach działania (...).

W wyniku realizacji inwestycji osiągnięty zostanie cel: (...).

Realizując inwestycję wnioskodawca nabywa usługi i towary dotyczące budowy placu zabaw (dostawa i montaż urządzeń zabawowych oraz dostawa wielkowymiarowych gier plenerowych). Wykonawcy wystawią faktury zawierające podatek od towarów i usług. Wnioskodawca zaznacza, iż faktury dokumentujące ponoszone przez Gminę wydatki są i będą wystawione na Gminę. Gmina nie dokonała odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Gmina realizuje ww. inwestycję w ramach zadania własnego obejmującego zadania z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 994 ze zm.).

Gmina realizuje inwestycję z następującym zamiarem użytkowania Obiektu. Powstała infrastruktura (plac zabaw) po oddaniu do użytkowania będzie obiektem ogólnodostępnym, a korzystanie z niej będzie bezpłatne. Towary i usługi nabyte na potrzeby inwestycji, o której mowa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie są i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca zmierza do potwierdzenia, czy w związku z Inwestycją Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT od poniesionych wydatków inwestycyjnych w jakimkolwiek zakresie.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w ramach realizowanej inwestycji w postaci budowy placu zabaw i ciągu komunikacyjnego?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko wnioskodawcy do pytania (pytań) przedstawionego w poz. 75:

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług nabytych w ramach realizowanej inwestycji w postaci budowy placu zabaw i ciągu komunikacyjnego.

Uzasadnienie:

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści cytowanej powyżej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są następnie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku należy rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

   - zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

   - pozostają w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi. Zatem, aby Gmina mogła skorzystać z prawa do odliczenia VAT, w pierwszej kolejności powinna spełnić przesłanki umożliwiające uznanie jej dla czynności opodatkowanych za podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ostawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak zostało to wskazane powyżej, Gmina realizuje inwestycję z zamiarem wykonania nieodpłatnych zadań własnych określonych ustawą o samorządzie gminnym (zadania z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych). Uznać zatem należy, że realizując inwestycję Gmina działa jako organ władzy publicznej, wykonujący ustawowe powinności wobec społeczności lokalnej dotyczące zadań z zakresu kultury fizycznej i turystyki.

Przystępując do realizacji inwestycji, Gmina ma na uwadze budowę Obiektu, która pozwoli na lepsze wykonywanie tych zadań własnych. Podkreślenia wymaga również, że Gmina na etapie prowadzonej inwestycji związanej z budową Obiektu nie odlicza podatku naliczonego związanego z jej realizacją. Takie podejście Gminy potwierdza fakt, iż Gmina nie przewiduje wykorzystywania Obiektu w celach komercyjnych w zakresie dającym prawo do odliczenia VAT.

W konsekwencji Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na przedmiotową inwestycję, z uwagi na brak związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT. Podobne stanowisko zdaje się również potwierdzać jednolita linia orzecznicza organów skarbowych w niniejszym zakresie. Tytułem przykładu Gmina pragnie przywołać następujące interpretacje:

   - Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5.03.2018 r., sygn. 0113-KDlPT1-2.4012.61.2018.1.WL: „Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Natomiast do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m. in. kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o samorządzie gminnym). (...) Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - zakupione towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu, wykorzystane zostały do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, Zainteresowany nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi z tytułu realizacji tego projektu. Tym samym, Wnioskodawcy z tego tytułu nie przysługuje prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.”

   - Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26.02.2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.31.2018.1.MJ: „Z opisu sprawy wynika, że Gmina zawarła umowę o przyznaniu pomocy ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, na realizację operacji w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” objętego programem w zakresie: „Budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej”. Gmina będzie realizować operację pn. „...”. W wyniku realizacji operacji osiągnięty zostanie cel: poprawa jakości życia mieszkańców, integracja lokalnej społeczności oraz wzrost atrakcyjności turystyczne i rekreacyjnej miejscowości poprzez budowę placów zabaw. Zakres wykonywanych prac obejmować będzie dostawę i montaż urządzeń placów zabaw do miejscowości: (.). W omawianej sprawie warunku uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując przedmiotowe zadanie nie będzie działał w charakterze podatnika VAT. Inwestycja polegająca na budowie placów zabaw będzie dokonywana bowiem przez organ władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany - czy ustawą o samorządzie gminnym, oraz nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT. Reasumując w okolicznościach przedmiotowej sprawy Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego tj. Zainteresowany nie będzie działał jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją zadania nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.”

   - Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21.05.2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.249.2018.2.KBR: „Z opisu sprawy wynika, że Gmina zamierza realizować zadanie inwestycyjne pn. „Budowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej w Gminie” współfinansowane w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” (...) objętego programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z przedstawionego opisu sprawy wynika bowiem, że Wnioskodawca będzie realizować opisany projekt w ramach zadań własnych nałożonego na niego ustawą o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie działa w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym w analizowanym przypadku Gmina nie ponosi wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarcza w rozumienia art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nabywając towary bądź usługi nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Ponadto nabywane towary i usługi związane z realizacją opisanego projektu nie będą miały związku ze sprzedażą opodatkowana, gdyż jak wskazał Wnioskodawca korzystanie z infrastruktury powstałem w ramach projektu będzie bezpłatne. Zatem w rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione. W konsekwencji, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.  z 2022r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a cyt. ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy:

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559, ze zm.),

gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 10 tej ustawy,

zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.