Temat interpretacji
Prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania dot. usuwania azbestu
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 stycznia 2022 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 11 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „....”
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 marca 2022 r. (data wpływu 10 marca 2022 r.i 17 marca 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W ramach zadań własnych Gmina … będzie realizowała Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest. W związku z ww. zadaniem Gmina …. złoży w 2022 r. wniosek o udzielenie dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w …., celem uzyskania dotacji na usuwanie wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy ….. W ramach zadania zostaną wykonane następujące prace: usuwanie wyrobów zawierających azbest - zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport, unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wykonawcą prac dot. ww. zadania będzie podmiot wybrany na podstawie konkursu ofert. Umowę z wykonawcą zadania będzie podpisywała Gmina. Gmina nie będzie zawierała umów z poszczególnymi mieszkańcami na wykonanie prac związanych z przedmiotowym zadaniem. Na zadanie przeznaczona zostanie dotacja z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 90% oraz środki własne Gminy 10%. Za wskazane czynności mieszkańcy Gminy … nie będą ponosili żadnych kosztów. Dofinansowanie nie będzie uzależnione od ilości mieszkańców biorących udział w zadaniu. Nabywane usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, nie opodatkowanych lub zwolnionych. Rozliczenie dofinansowania nastąpi po zakończeniu zadania pomiędzy Gminą a WFOŚiGW w …. Gmina nie może przeznaczyć ww. dofinansowania na inny cel. Powyższe zadanie zostanie zrealizowane w ramach zadań własnych gminy, w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Faktury będą wystawiane na Gminę.
Gmina … jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT w związku z zawieranymi umowami cywilno-prawnymi, z "wyłączeniem czynności, na podstawie których realizuje zadania własne nałożone odrębnymi przepisami prawa." Gmina świadczy usługi w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz wynajmu lokali, ich ogrzewaniu - i w tym zakresie ma możliwość odliczenia podatku VAT.
Towary i usługi nabywane w celu realizacji zadania polegającego na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina nabędzie przedmiotowe usługi od wykonawcy prac z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich, a więc stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, zawierając umowę z wykonawcą na świadczenie ww. usługi, wchodzi w rolę podmiotu świadczącego tą usługę.
Dokładna nazwa projektu objęta zakresem pytania zadanego we wniosku „….”
Pytanie Czy Gmina …. będzie miała prawo do odliczenia całości lub części podatku VAT, wynikających z faktur dokumentujących wykonanie powyższego zadania?
Państwa stanowisko w sprawie
Gmina .... będzie realizowała zadanie na podstawie art. 7 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372), o treści „Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy”. W niniejszej kwestii zastosowanie ma w szczególności art. 7 ust. 1 pkt 1 tzn. dotyczący zadań z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Gmina ... realizując zadanie własne Gminy polegające na usuwaniu wyrobów zawierających azbest - zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport, unieszkodliwianie będzie działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzący działalność gospodarczą i będzie miała prawo do odliczenia całości lub części podatku VAT wynikającej z faktur dokumentujących wykonanie powyższego zadania. Świadczenia polegające na realizacji prac w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest będą stanowiły odpłatne świadczenia usług, które będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina, w związku z tym tymi czynnościami wystąpi w charakterze podatnika tegoż podatku.
Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W zaistniałej sytuacji uprawnienie do odliczenia będzie spełnione, gdyż Gmina realizując opisane wyżej zadanie dotyczące usuwania wyrobów zawierających azbest będzie wykonywała odpłatne świadczenia (pokrywane ze środków funduszu i swoich własnych) na rzecz mieszkańców i będzie działała w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji tego programu będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym Gmina będzie miała prawo do odliczenia całości lub części podatku VAT z wykonanego zadania bieżącego.
W uzupełnieniu wniosku Państwa Gmina wskazała:
Gmina ... stoi na stanowisku, że będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących wykonanie zadania w całości.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwa Gmina przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.
W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć kwestię, czy w związku realizacją przedmiotowego zadania Państwa Gmina będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a zatem czy będzie świadczyła jakiekolwiek usługi podlegające opodatkowaniu na rzecz mieszkańców.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
W myśl art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jednostki samorządu terytorialnego są zatem podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz.559):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.
Analiza okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów prowadzi do wniosku, że w omawianym przypadku będziemy mieć do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. odpłatnym świadczeniem przez Gminę na rzecz mieszkańców usług w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy, polegających na zbieraniu, załadunku, przygotowaniu do transportu, transporcie i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest zgodnie z obowiązującymi przepisami, a nie z realizacją zadań własnych przez Gminę w charakterze organu władzy publicznej. Gmina bowiem nabędzie przedmiotowe usługi od wykonawcy prac z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich, a więc stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę z wykonawcą na świadczenie ww. usługi, wejdzie w rolę podmiotu świadczącego usługę. Sam fakt, że Gmina nie będzie zawierać umów z poszczególnymi mieszkańcami na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania oraz nie będzie pobierała opłat za zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest, nie będzie powodowało, że Gmina będzie działała jako organ publiczny realizujący zadania własne. Trzeba również zauważyć, że to Gmina (a nie mieszkańcy) dokona wyboru wykonawcy prac dotyczących zadania związanego z usuwaniem wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy oraz będzie zawierała z wykonawcą umowę, przy czym na otrzymanych przez Gminę z tego tytułu fakturach, jako nabywca będzie widniała Gmina.
Gmina złoży w 2022 r. wniosek o udzielenie dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w …, celem uzyskania dotacji na usuwanie wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy. Na zadanie przeznaczona zostanie ww. dotacja 90% oraz środki własne Gminy 10%. Środki finansowe pozyskane przez Gminę (dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) w tym przypadku będą przeznaczone na realizację konkretnego zadania związanego z usuwaniem wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy, polegającego na zbieraniu, załadunku, przygotowaniu do transportu, transporcie i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest. Gmina nie może przeznaczyć ww. dofinansowania na inny cel.
W konsekwencji, środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Gminę na rzecz mieszkańców, uiszczane przez podmiot trzeci (tj. podmiot dokonujący dofinansowania). Przedmiotowa dotacja nie będzie mogła zostać uznana za dotację kosztową przeznaczoną na ogólną działalność Gminy, jej celem bowiem nie będzie dotowanie całej działalności Gminy, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. zadania.
W związku z powyższym, w niniejszych okolicznościach, Państwa Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i nie będzie mogła skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym Państwa Gmina w związku z realizacją ww. zadania wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, świadczącego usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Przechodząc do kwestii objętej zakresem pytania, wskazać należy, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Analiza powołanych powyżej przepisów prawa oraz przedstawionego opisu sprawy prowadzi do wniosku, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ – jak Państwo wskazali we wniosku – towary i usługi nabywane w celu realizacji zadania polegającego na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym Państwa Gmina będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego zadania.
Reasumując, Państwa Gmina będzie miała prawo do odliczenia całości podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wykonanie zadania pn. „....”. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwa Gmina przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).