Temat interpretacji
Określenie charakteru świadczenia realizowane na rzecz użytkowników pojazdów elektrycznych i określenia miejsca tego świadczenia oraz w zakresie rozpoznania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 maja 2020 r. (data wpływu 19 maja 2020 r.), uzupełnionym pismem z 16 lipca 2020 r. (data wpływu 21 lipca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia charakteru świadczenia realizowane na rzecz użytkowników pojazdów elektrycznych i określenia miejsca tego świadczenia oraz w zakresie rozpoznania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 19 maja 2020 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia charakteru świadczenia realizowane na rzecz użytkowników pojazdów elektrycznych i określenia miejsca tego świadczenia oraz w zakresie rozpoznania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Ww. wniosek został uzupełniony pismem 16 lipca 2020 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Organu z 26 czerwca 2020 r. znak: 0111-KDIB3-3.4012.263.2020.1.PK.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca (Spółka) jest podmiotem działającym w ramach koncernu V., posiadającym siedzibę i zarejestrowanym dla celów podatku od wartości dodanej poza terytorium kraju. Jednocześnie Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym dla celów tego podatku w Polsce w związku z rozpoczęciem działalności gospodarczej na terytorium Polski, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: ustawa o VAT).
Spółka prowadzi działalność gospodarczą w sektorze elektromobilności i usług mobilnościowych. Celem Wnioskodawcy jest rozwój i promowanie elektromobilności dzięki umożliwieniu swoim klientom dostępu do infrastruktury stacji ładowania na terytorium Polski. W tym celu Wnioskodawca działa jako tzw. dostawca usługi e-mobilności, w ramach której oferuje i zamierza oferować swoim klientom dostęp do usług ładowania w rozumieniu ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1124 ze zm.; dalej: ustawa o elektromobilności), które obejmują ładowanie i zapewnienie możliwości korzystania z infrastruktury stacji ładowania na terytorium Polski przy użyciu określonych narzędzi uwierzytelniających (np. aplikacja mobilna/karty RFID).
Jako dostawca wspomnianej usługi e-mobilności (dalej: eMSP) Wnioskodawca umożliwia swoim klientom dostęp do ogólnodostępnych stacji ładowania. W tym celu Spółka zawiera umowy z operatorami ogólnodostępnych stacji ładowania w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy o elektromobilności, tj. podmiotami odpowiedzialnymi za budowę, zarządzanie, bezpieczeństwo funkcjonowania, eksploatację, konserwację i remonty ogólnodostępnej stacji ładowania. W szczególności operatorzy ogólnodostępnych stacji ładowania, zgodnie z ustawą o elektromobilności, są (będą) odpowiedzialni za:
- zapewnienie, że stacja ładowania spełnia: (i) wymagania techniczne i eksploatacyjne określone w szczególności w polskich normach, zapewniające ich bezpieczne używanie, w tym bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczne funkcjonowanie sieci elektroenergetycznych oraz dostęp do stacji ładowania dla osób niepełnosprawnych (zgodnie z art. 13 ustawy o elektromobilności) oraz (ii) wymagania techniczne określone w rozporządzeniu Ministra Energii w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element Infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego z dnia 26 czerwca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1316);
- zapewnienie przeprowadzenia przez Urząd Dozoru Technicznego badań stacji ładowania;
- zapewnienie bezpiecznej eksploatacji stacji ładowania;
- wyposażenie ogólnodostępnej stacji ładowania w: (i) oprogramowanie pozwalające na podłączenie i ładowanie pojazdu elektrycznego oraz przekazywanie danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych o dostępności punktu ładowania i cenie za usługę ładowania oraz (ii) system pomiarowy umożliwiający pomiar zużycia energii elektrycznej i przekazywanie danych pomiarowych z tego systemu do systemu zarządzania stacji ładowania w czasie zbliżonym do rzeczywistego;
- zawarcie umowy sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania.
W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca nie wykonuje i nie będzie wykonywał zadań operatora ogólnodostępnej stacji ładowania. Operatorem ogólnodostępnej stacji ładowania jest i będzie każdorazowo odrębny, niezależny od Wnioskodawcy podmiot. Spółka nie jest i nie będzie również właścicielem jakiejkolwiek ogólnodostępnej stacji ładowania.
Wnioskodawca nie posiada i nie będzie posiadać na terytorium Polski spółki, oddziału czy biura. Wnioskodawca nie zatrudnia i nie zamierza zatrudniać na terytorium Polski żadnych pracowników. Wszelkie działania związane z obsługą klientów w Polsce są i będą dokonywane spoza terytorium Polski. Przykładowo, narzędzia autoryzacyjne (karty RFID, o których szerzej mowa w dalszej części niniejszego wniosku) wykorzystywane w celu skorzystania z usług ładowania są i będą wysyłane klientom spoza terytorium Polski. Ponadto, faktury na rzecz klientów są i będą wystawiane przez pracowników Wnioskodawcy poza terytorium Polski. Usługi wsparcia polskich klientów są i będą świadczone na rzecz polskich klientów spoza terytorium Polski.
W zależności od uzgodnień z kontrahentami w ramach konkretnego przypadku, Wnioskodawca rozważa wdrożenie w Polsce następujących modeli biznesowych.
Model Podstawowy (Agency Model)
W omawianym modelu biznesowym występują następujące podmioty:
- operator stacji ładowania (podmiot zewnętrzny; dalej także: CPO);
- dostawca usługi e-mobilności (Wnioskodawca; dalej także: eMSP);
- klient końcowy (użytkownik pojazdu).
Ponadto, na wcześniejszym etapie obrotu, występuje właściciel stacji ładowania (podmiot zewnętrzny, od którego operator stacji ładowania nabywa energię elektryczną), a także przedsiębiorstwo energetyczne (podmiot zewnętrzny, od którego energię elektryczną nabywa właściciel stacji ładowania).
W przypadku tego modelu biznesowego Wnioskodawca oraz klient końcowy zawierają umowę cywilnoprawną, której przedmiotem ma być dostawa energii elektrycznej. Klientami końcowymi mogą być zarówno podmioty będące zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi, jak również osoby niebędące podatnikami.
Zasady współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a klientami końcowymi (użytkownikami pojazdów) są niezależne od umowy pomiędzy Wnioskodawcą a operatorami stacji ładowania. Innymi słowy, nie występuje stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy klientem końcowym a operatorem stacji ładowania.
Wnioskodawca zawiera umowę na dostawę energii elektrycznej z operatorem stacji ładowania we własnym imieniu i na własny rachunek, zapewniając sobie w ten sposób dostęp do punktów ładowania. Umowy na dostawę energii elektrycznej na rzecz klientów końcowych będą również zawierane przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek.
Łańcuch dostaw energii elektrycznej w omawianym modelu biznesowym można zobrazować następująco:
CPO eMSP (Wnioskodawca) klient końcowy
Dostawa pomiędzy CPO a Wnioskodawcą (i jednocześnie pomiędzy Wnioskodawcą a klientem końcowym) odbywa się na stacji ładowania przy użyciu stosownego narzędzia służącego do Identyfikacji klienta końcowego (karty RFID lub aplikacji mobilnej). Innymi słowy, Wnioskodawca zawiera transakcję z operatorem stacji ładowania, a fizycznie świadczenie realizowane jest na stacji ładowania bezpośrednio przez CPO na rzecz klienta końcowego po skorzystaniu przez niego z karty RFID lub aplikacji mobilnej. Wnioskodawca pełni aktywną rolę w procesie kształtowania cen energii elektrycznej nabywanej przez klientów końcowych, tj. negocjuje warunki zakupu, w tym własne stawki z operatorami stacji ładowania (po których ci sprzedają energię elektryczną na rzecz Wnioskodawcy), we własnym imieniu i na własny rachunek. Wnioskodawca ma realny wpływ na kształtowanie cen energii elektrycznej oferowanych klientom końcowym również poprzez możliwość stosowania rabatów, a także organizowania akcji promocyjnych czy programów lojalnościowych. Cena, jaką klient końcowy uiszcza za pobraną energię elektryczną, jest inna niż cena, jaką musiałby on uiścić, gdyby nie był klientem Wnioskodawcy.
Klienci końcowi mają wybór pomiędzy kilkoma różnymi taryfami oferowanymi im przez Wnioskodawcę (przy czym należy podkreślić, że taryfy te są ustalane przez Wnioskodawcę samodzielnie, niezależnie od cen energii elektrycznej stosowanych przy dostawie energii realizowanej na rzecz Wnioskodawcy przez operatorów stacji ładowania). Mianowicie, cena uiszczana przez klienta końcowego może być kalkulowana jako:
- iloczyn ustalonej stawki za energię elektryczną i ilości energii faktycznie pobranej przez klienta końcowego (przy czym obowiązują różne stawki za kWh pobranej energii: jedna, niższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem zmiennym (AC) oraz druga, wyższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem stałym (DC)) lub
- iloczyn stawki ustalonej za czas ładowania i faktycznego czasu, w jakim klient ładował pojazd (przy czym obowiązują różne stawki za kWh pobranej energii: jedna, niższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem zmiennym (AC) oraz druga, wyższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem stałym (DC)) lub
- miesięczna stała kwota, uiszczana niezależnie od ilości zużytej energii elektrycznej, czasu ładowania oraz liczby procesów ładowania.
W ramach ceny pobieranej od klientów końcowych Wnioskodawca nie wyodrębnia wynagrodzenia za świadczenia główne oraz świadczenia pomocnicze (poboczne), tj.:
- energię elektryczną pobieraną podczas procesu ładowania;
- korzystanie z infrastruktury stacji ładowania;
- wyszukiwanie ogólnodostępnych stacji ładowania za pośrednictwem samochodu, telefonu komórkowego lub innego rodzaju urządzeń z połączeniem internetowym;
- automatyczne wystawianie faktur i wysyłka faktur drogą elektroniczną;
- wsparcie klienta oraz
- korzystanie z aplikacji mobilnej.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że wynagrodzenie za energię elektryczną pobraną przy ładowaniu pojazdu stanowi dominującą część wynagrodzenia pobieranego od klientów końcowych.
Wnioskodawca dopuszcza następujące (niezależne od siebie) warianty rozliczeń z klientem końcowym:
- na podstawie faktury wystawionej przez Wnioskodawcę po upływie danego okresu rozliczeniowego (np. miesięcznego, do 10. dnia każdego kolejnego miesiąca) na podstawie danych przekazanych Wnioskodawcy przez operatora stacji ładowania; klient będzie mógł uregulować płatność na rzecz Wnioskodawcy bezgotówkowe, tj. np. przelewem z rachunku bankowego lub kartą kredytową, w terminie wskazanym na fakturze (np. 7 lub 14 dni od dnia wystawienia faktury); Wnioskodawca nie nalicza jakichkolwiek dodatkowych opłat o charakterze odsetkowym w związku z rozliczeniem procesów ładowania z dołu;
- przy wykorzystaniu tzw. e-portfela; w omawianym przypadku klient końcowy wpłaca wybrane przez siebie kwoty, które następnie może wykorzystać do rozliczenia należności z tytułu ładowania pojazdu; wpłacane środki są przypisywane do poszczególnych użytkowników, którzy mogą samodzielnie sprawdzić aktualny stan rozliczeń za pomocą specjalnie stworzonej do tego celu platformy, strony internetowej lub aplikacji; na moment wpłaty środków zarówno Wnioskodawca, jak i klient końcowy nie określają szczegółów dotyczących zasad świadczenia na rzecz danego użytkownika; w szczególności, w momencie wpłaty środków na e-portfel klient nie określa np., czy zamierza korzystać z konektorów szybkiego czy wolnego ładowania (co ma wpływ na wysokość opłaty pobieranej przez Wnioskodawcę); co do zasady środki zgromadzone przez użytkownika mogą zostać wykorzystane przez niego bezterminowo, przy czym Wnioskodawca nie wyklucza wprowadzenia ograniczenia czasu, w którym użytkownik będzie mógł wykorzystać wpłacone środki; w takim przypadku niewykorzystane przez użytkownika środki wpłacone na e-portfel nie podlegają zwrotowi.
Odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wobec klienta końcowego ponosi Wnioskodawca. Prawa i obowiązki stron w tym zakresie są kształtowane w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym w szczególności przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.; dalej: k.c.).
Szczególnie istotny w tym kontekście jest art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Obowiązki Wnioskodawcy są również regulowane przez przepisy dotyczące umowy sprzedaży (art. 535-602 k-c.), w tym zwłaszcza art. 556-5764 k.c., dotyczące rękojmi za wady. Stosownie do brzmienia art. 556 k-c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Istotą odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady jest konieczność dostarczenia przez sprzedawcę rzeczy o dokładnie takich właściwościach, jakie wynikają z umowy lub jej przeznaczenia. Oznacza to, że w przypadku ładowania pojazdów elektrycznych na stacji ładowania, to właśnie Wnioskodawca jest odpowiedzialny względem klienta końcowego za wady realizowanego świadczenia. Wnioskodawca nie wyklucza, że ustawowe zasady odpowiedzialności względem klientów końcowych zostaną ograniczone w stosowanych przez Wnioskodawcę ogólnych warunkach umownych w zakresie dozwolonym przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego.
Wnioskodawca jest podmiotem odpowiedzialnym wobec klientów końcowych za obsługę zgłaszanych przez nich reklamacji. Wnioskodawca jest uprawniony do zablokowania Karty RFID np. w przypadku jej zgubienia, kradzieży lub w przypadku nieregulowania płatności przez klienta końcowego w oznaczonym terminie. Wnioskodawca może również odmówić dostępu do usług ładowania w przypadku, gdy środki zgromadzone na e-portfelu zostały wyczerpane (w takim przypadku klient nie może autoryzować transakcji za pomocą narzędzia identyfikacyjnego - odpowiednio Karty RFID lub aplikacji mobilnej).
Ryzyko ekonomiczne związane z brakiem płatności jest ponoszone odrębnie i niezależnie od siebie przez każdy z podmiotów uczestniczących z transakcji. Oznacza to, że operator stacji ładowania ponosi ekonomiczne ryzyko niewykonania zobowiązania przez Wnioskodawcę, a Wnioskodawca - ryzyko niewykonania zobowiązania przez klienta końcowego. Wnioskodawca jest obowiązany do zapłaty (z tytułu energii elektrycznej zużytej do ładowania pojazdu klienta końcowego) na rzecz operatora stacji ładowania niezależnie od tego, czy uzyskał zapłatę od klienta końcowego.
Przebieg przykładowego procesu ładowania pojazdu elektrycznego i fakturowania w przedstawionym zdarzeniu przyszłym może wyglądać następująco:
- Klient końcowy przy użyciu aplikacji udostępnionej przez Wnioskodawcę wyszukuje na swoim telefonie komórkowym pobliską stację ładowania. Wybór stacji jest ograniczony do tych spośród stacji, z których operatorami Wnioskodawca zawarł umowę.
- Klient końcowy identyfikuje się za pomocą aplikacji lub karty RFID w punkcie ładowania (w ten sposób Wnioskodawca przeprowadza automatyczną kontrolę, czy dany klient końcowy może aktywować proces ładowania pojazdu), a następnie ładuje swój pojazd. Wnioskodawca może więc, jak wspomniano powyżej, aktywnie reagować podczas procesu ładowania i, jeśli to konieczne, odmówić dostępu lub zablokować proces ładowania.
- Regularna cena w punkcie ładowania, jeśli będzie widoczna, nie jest ceną, którą zostanie obciążony klient końcowy na fakturze.
- Po zakończeniu procesu ładowania przez klienta końcowego, operator stacji ładowania przekazuje Wnioskodawcy raport dotyczący procesu ładowania (CDR).
- Wnioskodawca sprawdza CDR pod kątem wiarygodności. Na podstawie danych zawartych w CDR, w oparciu o taryfę stosowaną w rozliczeniu z danym klientem końcowym, Wnioskodawca kalkuluje kwotę do zapłaty przez klienta końcowego.
- Na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesięcznego) lub w określonym terminie po jego zakończeniu Wnioskodawca wystawia fakturę zbiorczą dla wszystkich procesów ładowania dla danego klienta końcowego, a następnie wysyła tę fakturę do klienta końcowego (działając we własnym imieniu i na własny rachunek).
Działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę w omawianym modelu biznesowym nie wymaga uzyskania zezwoleń, koncesji lub pozwoleń, w szczególności koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 755 ze zm.; dalej: Prawo energetyczne). Co za tym idzie, Wnioskodawca nie będzie posiadał wspomnianej koncesji. Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy koncesji takiej nie będzie posiadał również właściciel stacji ładowania ani operator stacji ładowania.
Model Podstawowy (Agency Model) - możliwa modyfikacja
Wnioskodawca nie wyklucza modyfikacji przedstawionego Modelu Podstawowego w ten sposób, że w łańcuchu dostaw występuje jeszcze jeden (oprócz Wnioskodawcy) dostawca usługi e-mobilności.
W takim przypadku, w omawianym modelu biznesowym występują następujące podmioty:
- operator stacji ładowania (podmiot zewnętrzny; dalej także: CPO);
- pierwszy dostawca usługi e-mobilności (podmiot zewnętrzny; dalej także: eMSP 1);
- drugi dostawca usługi e-mobilności (Wnioskodawca, dalej także: eMSP 2);
- klient końcowy (użytkownik pojazdu).
Łańcuch dostaw energii elektrycznej w omawianym modelu biznesowym można przedstawić następująco:
CPO eMSP 1 (podmiot zewnętrzny) eMSP 2 (Wnioskodawca) klient końcowy
Ponadto, analogicznie jak w przypadku zasadniczego wariantu Modelu Podstawowego, na wcześniejszym etapie obrotu występuje właściciel stacji ładowania (podmiot zewnętrzny, od którego operator stacji ładowania nabywa energię elektryczną), a także przedsiębiorstwo energetyczne (podmiot zewnętrzny, od którego energię elektryczną nabywa właściciel stacji ładowania).
Zakres praw i obowiązków Wnioskodawcy względem klienta końcowego pozostaje w tym przypadku taki sam, jak w przypadku zasadniczego Modelu Podstawowego opisanego powyżej. Jedyną różnicą - w porównaniu do wspomnianego Modelu Podstawowego - jest wydłużenie łańcucha dostaw o jeden podmiot, którym jest pierwszy dostawca usługi e-mobilności (eMSP 1), od którego to dostawcy energię nabywa Wnioskodawca.
Wnioskodawca zawiera umowę na dostawę energii elektrycznej z pierwszym dostawcą usługi e-mobilności we własnym imieniu i na własny rachunek, zapewniając sobie w ten sposób dostęp do punktów ładowania (pierwszy dostawca usługi e-mobilności zawiera z kolei analogiczną umowę z operatorem stacji ładowania, na zasadach analogicznych jak Wnioskodawca w zasadniczym wariancie Modelu Podstawowego). Umowy na dostawę energii elektrycznej na rzecz klientów końcowych będą również zawierane przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek.
Dostawa pomiędzy operatorem stacji ładowania a eMSP 1 oraz pomiędzy eMSP 1 a Wnioskodawcą (i jednocześnie pomiędzy Wnioskodawcą a klientem końcowym) odbywa się na stacji ładowania przy użyciu stosownego narzędzia służącego do identyfikacji klienta końcowego (karty RFID lub aplikacji mobilnej). Innymi słowy. Wnioskodawca zawiera transakcję z eMSP 1, a fizycznie świadczenie realizowane jest na stacji ładowania bezpośrednio przez CPO na rzecz klienta końcowego po skorzystaniu przez niego z karty RFID lub aplikacji mobilnej.
Wnioskodawca pełni aktywną rolę w procesie kształtowania cen energii elektrycznej nabywanej przez klientów końcowych, tj. negocjuje warunki zakupu, w tym własne stawki z pierwszym dostawcą usługi e-mobilności (po których ten sprzedaje energię elektryczną na rzecz Wnioskodawcy), we własnym imieniu i na własny rachunek. Wnioskodawca ma realny wpływ na kształtowanie cen energii elektrycznej oferowanych klientom końcowym również poprzez możliwość stosowania rabatów, a także organizowania akcji promocyjnych czy programów lojalnościowych. Cena, jaką klient końcowy uiszcza za pobraną energię elektryczną, jest inna niż cena, jaką musiałby on uiścić, gdyby nie był klientem Wnioskodawcy.
Klienci końcowi mają wybór pomiędzy kilkoma różnymi taryfami oferowanymi im przez Wnioskodawcę (przy czym należy podkreślić, że taryfy te są ustalane przez Wnioskodawcę samodzielnie, niezależnie od cen energii elektrycznej stosowanych przy dostawie energii realizowanej na rzecz Wnioskodawcy przez pierwszego dostawcę usługi e-mobllności). Mianowicie, cena uiszczana przez klienta końcowego może być kalkulowana jako:
- iloczyn ustalonej stawki za energię elektryczną i ilości energii faktycznie pobranej przez użytkownika pojazdu (przy czym obowiązują różne stawki za kWh pobranej energii: jedna, niższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem zmiennym (AC) oraz druga, wyższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem stałym (DC)) lub
- iloczyn stawki ustalonej za czas ładowania i faktycznego czasu, w jakim klient ładował pojazd (przy czym obowiązują różne stawki za kWh pobranej energii: Jedna, niższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem zmiennym (AC) oraz druga, wyższa - jeżeli klient ładuje pojazd wykorzystując instalację opierającą się na terminalu ładowania prądem stałym (DC)) lub
- miesięczna stała kwota, uiszczana niezależnie od ilości zużytej energii elektrycznej, czasu ładowania oraz liczby procesów ładowania.
W ramach ceny pobieranej od klientów końcowych Wnioskodawca nie wyodrębnia wynagrodzenia za świadczenia główne oraz świadczenia pomocnicze (poboczne), tj.:
- energię elektryczną pobieraną podczas procesu ładowania;
- korzystanie z infrastruktury stacji ładowania;
- wyszukiwanie ogólnodostępnych stacji ładowania za pośrednictwem samochodu, telefonu komórkowego lub innego rodzaju urządzeń z połączeniem internetowym;
- automatyczne wystawianie faktur i wysyłka faktur drogą elektroniczną;
- wsparcie klienta oraz
- korzystanie z aplikacji mobilnej.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że wynagrodzenie za energię elektryczną pobraną przy ładowaniu pojazdu stanowi dominującą część wynagrodzenia pobieranego od klientów końcowych.
Wnioskodawca dopuszcza następujące (niezależne od siebie) warianty rozliczeń z klientem końcowym:
- na podstawie faktury wystawionej przez Wnioskodawcę po upływie danego okresu rozliczeniowego (np. miesięcznego, do 10. dnia każdego kolejnego miesiąca) na podstawie danych przekazanych Wnioskodawcy przez operatora stacji ładowania za pośrednictwem pierwszego dostawcy usługi e-mobilności; klient będzie mógł uregulować płatność na rzecz Wnioskodawcy bezgotówkowe, tj. np. przelewem z rachunku bankowego lub kartą kredytową, w terminie wskazanym na fakturze (np. 7 lub 14 dni od dnia wystawienia faktury); Wnioskodawca nie nalicza jakichkolwiek dodatkowych opłat o charakterze odsetkowym w związku z rozliczeniem procesów ładowania z dołu;
- przy wykorzystaniu tzw. e-portfela; w omawianym przypadku klient końcowy wpłaca wybrane przez siebie kwoty, które następnie może wykorzystać do rozliczenia należności z tytułu ładowania pojazdu; wpłacane środki są przypisywane do poszczególnych użytkowników, którzy mogą samodzielnie sprawdzić aktualny stan rozliczeń za pomocą specjalnie stworzonej do tego celu platformy, strony internetowej lub aplikacji; na moment wpłaty środków zarówno Wnioskodawca, jak i klient końcowy nie określają szczegółów dotyczących zasad świadczenia na rzecz danego użytkownika; w szczególności, w momencie wpłaty środków na e-portfel klient nie określa np., czy zamierza korzystać z konektorów szybkiego czy wolnego ładowania (co ma wpływ na wysokość opłaty pobieranej przez Wnioskodawcę); co do zasady środki zgromadzone przez użytkownika mogą zostać wykorzystane przez niego bezterminowo, przy czym Wnioskodawca nie wyklucza wprowadzenia ograniczenia czasu, w którym użytkownik będzie mógł wykorzystać wpłacone środki; w takim przypadku niewykorzystane przez użytkownika środki wpłacone na e-portfel nie podlegają zwrotowi.
Odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wobec klienta końcowego ponosi Wnioskodawca. Prawa i obowiązki stron w tym zakresie są kształtowane w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym w szczególności przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.; dalej: k.c.).
Szczególnie istotny w tym kontekście jest art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Obowiązki Wnioskodawcy są również regulowane przez przepisy dotyczące umowy sprzedaży (art. 535-602 k.c.), w tym zwłaszcza art. 556-5764 k.c., dotyczące rękojmi za wady. Stosownie do brzmienia art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Istotą odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady jest konieczność dostarczenia przez sprzedawcę rzeczy o dokładnie takich właściwościach, jakie wynikają z umowy lub jej przeznaczenia. Oznacza to, że w przypadku ładowania pojazdów elektrycznych na stacji ładowania, to właśnie Wnioskodawca jest odpowiedzialny względem klienta końcowego za wady realizowanego świadczenia. Wnioskodawca nie wyklucza, że ustawowe zasady odpowiedzialności względem klientów końcowych zostaną ograniczone w stosowanych przez Wnioskodawcę ogólnych warunkach umownych w zakresie dozwolonym przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego.
Wnioskodawca jest podmiotem odpowiedzialnym wobec klientów końcowych za obsługę zgłaszanych przez nich reklamacji.
Wnioskodawca jest uprawniony do zablokowania Karty RFID np. w przypadku jej zgubienia, kradzieży lub w przypadku nieregulowania płatności przez klienta końcowego w oznaczonym terminie. Wnioskodawca może również odmówić dostępu do usług ładowania w przypadku, gdy środki zgromadzone na e-portfelu zostały wyczerpane (w takim przypadku klient nie może autoryzować transakcji za pomocą narzędzia identyfikacyjnego - odpowiednio Karty RFID lub aplikacji mobilnej).
Ryzyko ekonomiczne związane z brakiem płatności jest ponoszone odrębnie i niezależnie od siebie przez każdy z podmiotów uczestniczących z transakcji. Oznacza to, że operator stacji ładowania ponosi ekonomiczne ryzyko niewykonania zobowiązania przez eMSP 1, eMSP1 - ryzyko niewykonania zobowiązania przez Wnioskodawcę, a Wnioskodawca - ryzyko niewykonania zobowiązania przez klienta końcowego. Wnioskodawca jest obowiązany do zapłaty (z tytułu energii elektrycznej zużytej do ładowania pojazdu klienta końcowego) na rzecz eMSP 1 niezależnie od tego, czy uzyskał zapłatę od klienta końcowego.
Działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę w omawianym modelu biznesowym nie wymaga uzyskania zezwoleń, koncesji lub pozwoleń, w szczególności koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 755 ze zm.; dalej: Prawo energetyczne). Co za tym idzie, Wnioskodawca nie będzie posiadał wspomnianej koncesji. Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy koncesji takiej nie będzie posiadał również właściciel stacji ładowania, operator stacji ładowania oraz dostawca usługi e-mobilności inny niż Wnioskodawca.
Model Odprzedaży (Brand Model)
W omawianym modelu biznesowym występują następujące podmioty:
- operator stacji ładowania (podmiot zewnętrzny; dalej także: CPO);
- dostawca usługi e-mobilności (Wnioskodawca; dalej także: eMSP);
- odprzedawca (podmiot zewnętrzny; dalej także: Odprzedawca);
- klient końcowy (użytkownik pojazdu).
Ponadto, na wcześniejszym etapie obrotu, występuje właściciel stacji ładowania (podmiot zewnętrzny, od którego operator stacji ładowania nabywa energię elektryczną), a także przedsiębiorstwo energetyczne (podmiot zewnętrzny, od którego energię elektryczną nabywa właściciel stacji ładowania).
W omawianym modelu biznesowym to nie Wnioskodawca, lecz inny, niezależny podmiot (np. z Grupy V.) jest dostawcą narzędzia używanego przez klientów końcowych w celu skorzystania ze stacji ładowania (odpowiednio karty RFID lub aplikacji mobilnej).
W przypadku tego modelu biznesowego Wnioskodawca oraz Odprzedawca zawierają umowę cywilnoprawną, której przedmiotem ma być dostawa energii elektrycznej.
Zasady współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Odprzedawcą są niezależne od umowy pomiędzy Wnioskodawcą a operatorami stacji ładowania, jak również umowy pomiędzy Odprzedawcą a klientem końcowym. Innymi słowy, nie występuje stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy Odprzedawcą a operatorem stacji ładowania. Analogicznie nie występuje również stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy klientem końcowym a Wnioskodawcą.
Wnioskodawca zawiera umowę na dostawę energii elektrycznej z operatorem stacji ładowania we własnym imieniu i na własny rachunek, zapewniając sobie w ten sposób dostęp do punktów ładowania. Umowa na dostawę energii elektrycznej na rzecz Odprzedawcy będzie również zawierana przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek.
Łańcuch dostaw energii elektrycznej w omawianym modelu biznesowym można zobrazować następująco:
CPO eMSP (Wnioskodawca) eMSP (Odprzedawca) klient końcowy
Dostawa pomiędzy CPO a Wnioskodawcą (i jednocześnie pomiędzy Wnioskodawcą a Odprzedawcą oraz pomiędzy Odprzedawcą a klientem końcowym) odbywa się na stacji ładowania przy użyciu stosownego narzędzia służącego do Identyfikacji klienta końcowego (karty RFID lub aplikacji mobilnej). Innymi słowy, Wnioskodawca zawiera transakcję z operatorem stacji ładowania, a fizycznie świadczenie realizowane jest na stacji ładowania bezpośrednio przez CPO na rzecz klienta końcowego po skorzystaniu przez niego z karty RFID lub aplikacji mobilnej.
Wnioskodawca pełni aktywną rolę w procesie kształtowania cen energii elektrycznej nabywanej przez Odprzedawcę celem odprzedaży na rzecz klientów końcowych, tj. negocjuje warunki zakupu, w tym własne stawki z operatorami stacji ładowania (po których ci sprzedają energię elektryczną na rzecz Wnioskodawcy), we własnym imieniu i na własny rachunek.
Odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wobec Odprzedawcy ponosi Wnioskodawca. Prawa i obowiązki stron w tym zakresie są kształtowane w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym w szczególności przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.; dalej: k.c.).
Szczególnie istotny w tym kontekście jest art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Obowiązki Wnioskodawcy są również regulowane przez przepisy dotyczące umowy sprzedaży (art. 535-602 k.c.), w tym zwłaszcza art. 556-5764 k.c., dotyczące rękojmi za wady. Stosownie do brzmienia art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Istotą odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady jest konieczność dostarczenia przez sprzedawcę rzeczy o dokładnie takich właściwościach, jakie wynikają z umowy lub jej przeznaczenia. Oznacza to, że w przypadku ładowania pojazdów elektrycznych na stacji ładowania, to właśnie Wnioskodawca jest odpowiedzialny względem Odprzedawcy za wady realizowanego świadczenia. Wnioskodawca nie wyklucza, że ustawowe zasady odpowiedzialności zostaną przez niego ograniczone w zakresie dozwolonym przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego.
Wnioskodawca jest podmiotem odpowiedzialnym wobec Odprzedawcy za obsługę zgłaszanych przez niego reklamacji. W omawianym modelu biznesowym Wnioskodawca nie obsługuje reklamacji zgłaszanych przez klientów końcowych wobec braku bezpośredniego stosunku prawnego pomiędzy Wnioskodawcą a klientami końcowymi.
Przebieg przykładowego procesu ładowania pojazdu elektrycznego i fakturowania w przedstawionym zdarzeniu przyszłym może wyglądać następująco:
- Klient końcowy przy użyciu aplikacji udostępnionej przez Odprzedawcę wyszukuje na swoim telefonie komórkowym pobliską stację ładowania.
- Klient końcowy identyfikuje się za pomocą aplikacji lub karty RFID w punkcie ładowania (w ten sposób Wnioskodawca przeprowadza automatyczną kontrolę, czy Odprzedawca oraz dany klient końcowy mogą aktywować proces ładowania pojazdu), a następnie ładuje swój pojazd. Wnioskodawca może więc, jak wspomniano powyżej, aktywnie reagować podczas procesu ładowania i, jeśli to konieczne, odmówić dostępu lub zablokować proces ładowania.
- Regularna cena w punkcie ładowania, jeśli będzie widoczna, nie jest ceną, którą zostanie obciążony klient końcowy na fakturze (cena widoczna na fakturze jest indywidualnie negocjowana i ustalana zarówno przez, po pierwsze, Wnioskodawcę, jak i, po drugie, przez Odprzedawcę).
- Po zakończeniu procesu ładowania przez klienta końcowego, operator stacji ładowania przekazuje Wnioskodawcy raport dotyczący procesu ładowania (CDR).
- Wnioskodawca sprawdza CDR pod kątem wiarygodności. Następnie raport CDR wraz z kalkulacją opłat jest przesyłany do Odprzedawcy jako czytelny raport celem rozliczenia wszystkich procesów ładowania, a Odprzedawca uiszcza na rzecz Wnioskodawcy kwotę z wystawionej przez Wnioskodawcę faktury.
- Warunki rozliczenia pomiędzy Odprzedawcą a klientem końcowym są uregulowane wyłącznie w umowie pomiędzy tymi podmiotami i nie są znane Wnioskodawcy.
Działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę w omawianym modelu biznesowym nie wymaga uzyskania zezwoleń, koncesji lub pozwoleń, w szczególności koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 755 ze zm.; dalej: Prawo energetyczne). Co za tym idzie, Wnioskodawca nie będzie posiadał wspomnianej koncesji. Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy koncesji takiej nie będzie posiadał również właściciel stacji ładowania, operator stacji ładowania ani Odprzedawca.
Model Odprzedaży (Brand Model) - możliwa modyfikacja
Wnioskodawca nie wyklucza modyfikacji przedstawionego Modelu Odprzedaży w ten sposób, że w łańcuchu dostaw występuje jeszcze jeden (oprócz Wnioskodawcy) dostawca usługi e-mobilności.
W takim przypadku, w omawianym modelu biznesowym występują następujące podmioty:
- operator stacji ładowania (podmiot zewnętrzny; dalej także: CPO);
- pierwszy dostawca usługi e-mobilności (podmiot zewnętrzny; dalej także: eMSP 1);
- drugi dostawca usługi e-mobilności (Wnioskodawca, dalej także: eMSP 2);
- odprzedawca (podmiot zewnętrzny; dalej także: Odprzedawca);
- klient końcowy (użytkownik pojazdu).
Łańcuch dostaw energii elektrycznej w omawianym modelu biznesowym można przedstawić następująco:
CPO eMSP 1 (podmiot zewnętrzny) eMSP 2 (Wnioskodawca) odprzedawca (podmiot zewnętrzny; dalej także: Odprzedawca) klient końcowy
Ponadto, analogicznie jak w przypadku zasadniczego wariantu Modelu Odprzedaży, na wcześniejszym etapie obrotu występuje właściciel stacji ładowania (podmiot zewnętrzny, od którego operator stacji ładowania nabywa energię elektryczną), a także przedsiębiorstwo energetyczne (podmiot zewnętrzny, od którego energię elektryczną nabywa właściciel stacji ładowania).
W omawianym modelu biznesowym - podobnie jak w zasadniczym wariancie Modelu Odprzedaży - to nie Wnioskodawca, lecz inny, niezależny podmiot (np. z Grupy V.) jest dostawcą narzędzia używanego przez klientów końcowych w celu skorzystania ze stacji ładowania (odpowiednio karty RFID lub aplikacji mobilnej).
Zasady współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Odprzedawcą są niezależne od umowy pomiędzy Wnioskodawcą a pierwszym dostawcą usługi e-mobilności, jak również umowy pomiędzy Odprzedawcą a klientem końcowym. Innymi słowy, nie występuje stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy Odprzedawcą a pierwszym dostawcą usługi e-mobilności. Analogicznie nie występuje również stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy klientem końcowym a Wnioskodawcą.
Wnioskodawca zawiera umowę na dostawę energii elektrycznej z pierwszym dostawcą usługi e-mobilności we własnym imieniu i na własny rachunek, zapewniając sobie w ten sposób dostęp do punktów ładowania. Umowa na dostawę energii elektrycznej na rzecz Odprzedawcy będzie również zawierana przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek.
Zakres praw i obowiązków Wnioskodawcy względem Odprzedawcy pozostaje w tym przypadku taki sam, jak w przypadku zasadniczego Modelu Odprzedaży opisanego powyżej. Jedyną różnicą - w porównaniu do wspomnianego Modelu Odprzedaży - jest wydłużenie łańcucha dostaw o jeden podmiot, którym jest pierwszy dostawca usługi e-mobilności (eMSP 1).
Dostawa pomiędzy operatorem stacji ładowania a eMSP 1, pomiędzy eMSP 1 a Wnioskodawcą, pomiędzy Wnioskodawcą a Odprzedawcą oraz pomiędzy Odprzedawcą a klientem końcowym odbywa się na stacji ładowania przy użyciu stosownego narzędzia służącego do identyfikacji klienta końcowego (karty RFID lub aplikacji mobilnej). Innymi słowy, Wnioskodawca zawiera transakcję z eMSP 1, a fizycznie świadczenie realizowane jest na stacji ładowania bezpośrednio przez CPO na rzecz klienta końcowego po skorzystaniu przez niego z karty RFID lub aplikacji mobilnej.
Wnioskodawca pełni aktywną rolę w procesie kształtowania cen energii elektrycznej nabywanej przez Odprzedawcę celem odprzedaży na rzecz klientów końcowych, tj. negocjuje warunki zakupu, w tym własne stawki z pierwszym dostawcą usługi e- mobilności (po których ten sprzedaje energię elektryczną na rzecz Wnioskodawcy), we własnym imieniu i na własny rachunek. Wnioskodawca ma realny wpływ na kształtowanie cen energii elektrycznej oferowanych Odprzedawcy również poprzez możliwość stosowania rabatów, a także organizowania akcji promocyjnych czy programów lojalnościowych.
Odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wobec Odprzedawcy ponosi Wnioskodawca. Prawa i obowiązki stron w tym zakresie są kształtowane w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym w szczególności przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.; dalej: k.c.).
Szczególnie istotny w tym kontekście jest art. 471 k-c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Obowiązki Wnioskodawcy są również regulowane przez przepisy dotyczące umowy sprzedaży (art. 535-602 k.c.), w tym zwłaszcza art. 556-5764 k.c., dotyczące rękojmi za wady. Stosownie do brzmienia art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Istotą odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady jest konieczność dostarczenia przez sprzedawcę rzeczy o dokładnie takich właściwościach, jakie wynikają z umowy lub jej przeznaczenia. Oznacza to, że w przypadku ładowania pojazdów elektrycznych na stacji ładowania, to właśnie Wnioskodawca jest odpowiedzialny względem Odprzedawcy za wady realizowanego świadczenia.
Wnioskodawca nie wyklucza, że ustawowe zasady odpowiedzialności zostaną przez niego ograniczone w zakresie dozwolonym przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego.
Wnioskodawca jest podmiotem odpowiedzialnym wobec Odprzedawcy za obsługę zgłaszanych przez niego reklamacji. W omawianym modelu biznesowym Wnioskodawca nie obsługuje reklamacji zgłaszanych przez klientów końcowych wobec braku bezpośredniego stosunku prawnego pomiędzy Wnioskodawcą a klientami końcowymi.
Działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę w omawianym modelu biznesowym nie wymaga uzyskania zezwoleń, koncesji lub pozwoleń, w szczególności koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 755 ze zm.; dalej: Prawo energetyczne). Co za tym idzie, Wnioskodawca nie będzie posiadał wspomnianej koncesji. Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy koncesji takiej nie będzie posiadał również właściciel stacji ładowania, operator stacji ładowania oraz dostawca usługi e-mobilności Inny niż Wnioskodawca, a także Odprzedawca.
W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:
- każdy klient, zawierając umowę dotyczącą
ładowania pojazdów, nabywa jednocześnie automatycznie w pakiecie
możliwość skorzystania z następujących świadczeń:
- z bezgotówkowego ładowania samochodów na stacjach ładowania, tj. w istocie nabycia energii elektrycznej,
- wyszukiwanie ogólnodostępnych stacji ładowania za pośrednictwem samochodu, telefonu komórkowego lub innych rodzajów połączeń on-line,
- automatyczne fakturowanie za pośrednictwem poczty elektronicznej e-mail,
- usługi wsparcia klienta,
- aplikacja mobilna,
Jeżeli chodzi o pozostałe świadczenia, mające charakter poboczny, to tylko od klienta zależy, czy ze świadczeń tych skorzysta. Jednocześnie należy podkreślić, że wymienione świadczenia nie stanowią celu samego w sobie, lecz służą jedynie lepszemu wykorzystaniu świadczenia głównego, jakim jest nabycie energii elektrycznej niezbędnej do naładowania pojazdu (mają tym samym charakter pomocniczy). Wnioskodawca nie wyodrębnia również samoistnego wynagrodzenia za wspomniane świadczenia pomocnicze; - nabycie
możliwości korzystania z ww. świadczeń wymaga podjęcia określonych
dodatkowych działań ze strony klienta oraz Wnioskodawcy. Aby umożliwić
klientowi skorzystanie z infrastruktury stacji ładowania, Wnioskodawca
(lub ewentualnie Inny podmiot - w przypadkach wskazanych we wniosku)
wydaje klientowi Kartę RFID. Karta ta umożliwia skorzystanie z
infrastruktury stacji ładowania bez konieczności uiszczania zapłaty na
tej stacji (nie jest ona środkiem płatniczym, lecz służy jedynie
identyfikacji klienta). W celu skorzystania z Karty RFID klient
dokonuje jej aktywacji na stronie internetowej.
Alternatywnym sposobem identyfikacji klienta na stacji ładowania jest skorzystanie z aplikacji mobilnej. Aby skorzystać z tej możliwości, klient musi zainstalować aplikację na swoim urządzeniu (np. smartfonie); - z
chwilą zawarcia umowy klient nabywa możliwość korzystania z:
wyszukiwania ogólnodostępnych stacji ładowania za pośrednictwem
samochodu, telefonu komórkowego lub innych rodzajów połączeń on-line
oraz z usług wsparcia klienta. Automatyczne fakturowanie jest możliwe
wyłącznie, jeśli Spółka dokona realnej sprzedaży energii elektrycznej
na rzecz klienta.
Natomiast możliwość korzystania z bezgotówkowego ładowania samochodu klient nabywa z chwilą aktywacji Karty RFID lub wraz z chwilą zainstalowania aplikacji mobilnej (w zależności od tego, z którego z ww. narzędzi korzysta dany klient).
Aktywacja Karty RFID lub instalacja aplikacji mobilnej (w zależności od tego, które z ww. narzędzi wybierze konkretny klient) jest niezbędna, aby klient mógł zostać zidentyfikowany na stacji ładowania i rozpocząć pobieranie energii; - Wnioskodawca udostępnia klientom dane o lokalizacjach stacji ładowania w aplikacji mobilnej oraz na stronie internetowej. Dzięki temu, klient może wyświetlić (np. na ekranie smartfona) mapę, na której wskazane są lokalizacje stacji ładowania, albo - po prowadzeniu określonej lokalizacji - znaleźć najbliżej położoną stację ładowania;
- Wnioskodawca wskazuje, że pomiędzy wymienionymi dwoma
świadczeniami istnieje zależność i świadczenia te są ze sobą powiązane.
Jak wspomniano powyżej, są to świadczenia nabywane przez klienta
Wnioskodawcy automatycznie w pakiecie, przy czym świadczenie polegające
na możliwości wyszukiwania ogólnodostępnych stacji ładowania ma na celu
ułatwić skorzystanie ze świadczenia zasadniczego, jakim jest nabycie
energii elektrycznej do naładowania pojazdu. Należy przy tym zaznaczyć,
że możliwe są sytuacje, w których klient skorzysta ze świadczenia
zasadniczego, tj. pobierze energię do napędu pojazdu, nie skorzystawszy
z możliwości wyszukiwania ogólnodostępnych stacji ładowania (może tak
być w szczególności wówczas, gdy klient zna już lokalizację stacji, z
której chce skorzystać).
Możliwość wyszukiwania ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów dla klientów stanowi w rzeczywistości swoisty zabieg marketingowy ze strony Spółki, który ma na celu m.in. związanie nowych klientów silniej ze Spółką; - Wnioskodawca wskazuje, że - jak wspomniano powyżej - świadczenie polegające na automatycznym fakturowaniu za pośrednictwem poczty elektronicznej e-mail to świadczenie niejako nabywane przez klienta Wnioskodawcy w pakiecie ze świadczeniem głównym, jakim jest nabycie energii elektrycznej do naładowania pojazdu. Zawierając umowę, klient wyraża zgodę na otrzymywanie e-faktur za energię nabytą od Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wyodrębnia i tym samym nie otrzymuje odrębnego wynagrodzenia za to, że wystawia faktury w formie elektronicznej a nie w formie papierowej;
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy opisane powyżej świadczenie Wnioskodawcy, polegające na umożliwieniu klientom końcowym dostępu do usług ładowania w rozumieniu ustawy o elektromobilności w ramach Modelu Podstawowego, należy kwalifikować na gruncie przepisów ustawy o VAT jako jedno świadczenie kompleksowe, a jeżeli tak, to czy świadczeniem dominującym będzie w tym przypadku dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, która zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 tej ustawy podlega opodatkowaniu w Polsce?
Zdaniem Wnioskodawcy:
- Opisane powyżej świadczenie Wnioskodawcy, polegające na umożliwieniu klientom końcowym dostępu do usług ładowania w rozumieniu ustawy o elektromobilności w ramach Modelu Podstawowego, należy kwalifikować na gruncie przepisów ustawy o VAT jako jedno świadczenie kompleksowe, przy czym świadczeniem dominującym będzie w tym przypadku dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, która zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 tej ustawy podlega opodatkowaniu w Polsce.
- Opisane powyżej świadczenie Wnioskodawcy, polegające na umożliwieniu Odprzedawcy dostępu do usług ładowania w rozumieniu ustawy o elektromobilności w ramach Modelu Odprzedaży, celem dalszego umożliwienia takiego dostępu przez Odprzedawcę na rzecz klientów końcowych, należy kwalifikować na gruncie przepisów ustawy o VAT jako jedno świadczenie kompleksowe, przy czym świadczeniem dominującym będzie w tym przypadku dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, która zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 tej ustawy podlega opodatkowaniu w Polsce.
- Działalność, którą Wnioskodawca prowadzi (zamierza prowadzić) w przedstawionym zakresie nie powoduje i nie będzie powodować powstania dla Wnioskodawcy stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad. 1.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Pod pojęciem towarów rozumie się rzeczy oraz Ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
W świetle przytoczonych wyżej przepisów nie ulega wątpliwości, że energia jest towarem, a w przypadku jej sprzedaży mamy do czynienia z dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, a nie ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy.
W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego najistotniejsze z punktu widzenia klienta końcowego (użytkownika pojazdu) jest naładowanie pojazdu, czyli pobranie odpowiedniej ilości energii niezbędnej do jego napędu. Wnioskodawca oferuje swoim klientom świadczenia polegające na ładowaniu pojazdów elektrycznych oraz zapewnienie dostępu do infrastruktury stacji ładowania. Z chwilą, gdy klient końcowy będzie ładować swój pojazd na stacji ładowania. Spółka będzie nabywać świadczenie ładowania od dostawcy (odpowiednio operatora stacji ładowania lub dostawcy usługi e-mobilności) i odprzedawać je na rzecz swojego klienta (tj. odpowiednio na rzecz klienta końcowego bezpośrednio lub na rzecz Odprzedawcy, który następnie dokona odprzedaży na rzecz użytkownika pojazdu).
W ocenie Wnioskodawcy, głównym celem klientów nie jest w tym przypadku korzystanie ze specjalistycznych urządzeń i zaawansowanych technologii umożliwiających szybsze ładowanie pojazdów, lecz pobranie energii elektrycznej niezbędnej do napędu tych pojazdów. Wnioskodawca oferuje swoim klientom przede wszystkim świadczenie obejmujące ładowanie pojazdów elektrycznych, a jego wynagrodzenie jest uzależnione przede wszystkim od ilości/czasu i rodzaju pobranej energii elektrycznej, pomimo faktu, iż Wnioskodawca samodzielnie ustala ceny za oferowane klientom świadczenia, uwzględniając w niej także cenę za korzystanie z pozostałych oferowanych przez niego świadczeń. Infrastruktura stacji ładowania oraz składające się na nią specjalistyczne wyposażenie są wprawdzie niezbędne dla skorzystania z dostawy energii do pojazdu elektrycznego. Niemniej jednak, klient końcowy nie korzysta z tej infrastruktury w celu wykorzystania ładowarki, lecz w celu pobrania energii niezbędnej do napędu pojazdu. Należy bowiem zauważyć, że - analogicznie jak w przypadku stacji paliw - użytkownik pojazdu musi skorzystać z udostępnianych mu urządzeń, bez których nie mógłby zasilić pojazdu.
Z powyższego wynika, że świadczenie oferowane przez Wnioskodawcę stanowi dostawę energii elektrycznej, tj. dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, nie zaś udostępnienie urządzeń do tego służących (co mogłoby zostać potraktowane jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy).
Wnioskodawca dostrzega, że ustawa o elektromobilności posługuje się pojęciem świadczenia usług ładowania. Nie może to jednak, zdaniem Wnioskodawcy, mieć wpływu na kwalifikację oferowanego przez Wnioskodawcę świadczenia z punktu widzenia prawa podatkowego. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na często akcentowaną przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne autonomiczność regulacji prawa podatkowego względem Innych gałęzi prawa. Oznacza to, że regulacje wynikające z aktów prawnych z innych dziedzin prawa, włączając w to przepisy ustawy o elektromobilności, nie przekładają się w sposób bezpośredni na prawo podatkowe i nie należy z nich bezpośrednio wywodzić zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Co prawda Wnioskodawca zapewnia możliwość korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania pojazdów elektrycznych na terytorium Polski, niemniej jednak realizując to świadczenie dostarcza zainteresowanym klientom energię elektryczną niezbędną do napędu pojazdów. Zasadniczym celem wizyty użytkownika pojazdu na stacji ładowania jest nabycie energii przeznaczonej do napędu pojazdu. W związku z powyższym, pomimo istnienia ustawy o elektromobilności, która określa zasady funkcjonowania rynku paliw alternatywnych, nie można uznać, że Wnioskodawca świadczy usługi ładowania na gruncie przepisów ustawy o VAT.
Powyższe potwierdza także uzasadnienie projektu ustawy o elektromobilności (druk sejmowy nr 2147), w którym czytamy: Działalność gospodarcza polegająca na nabywaniu energii elektrycznej i odsprzedawaniu jej do swoich odbiorców, co do zasady, wymaga uzyskania koncesji na obrót energią elektryczną. (...) Bez wprowadzenia zmian do obecnego brzmienia przepisów, sprzedaż energii elektrycznej użytkownikom pojazdów elektrycznych na potrzeby ładowania tych pojazdów powinna być realizowana zgodnie z zasadami ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, czyli na podstawie umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem posiadającym koncesję na obrót energią elektryczną oraz na podstawie umowy dystrybucji.
Z powyższego wynika, że celem ustawodawcy było zatem stworzenie konstrukcji prawnej, która pozwoliła na prowadzenie działalności w sektorze elektromobilności bez konieczności uzyskiwania koncesji.
Należy przy tym uznać, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania przedmiotem transakcji (energią elektryczną). Wnioskodawca jest bowiem niewątpliwie aktywnym uczestnikiem w przedstawionym łańcuchu dostaw. Należy wskazać na następujące okoliczności uzasadniające takie stwierdzenie:
- Wnioskodawca ma realny wpływ na kształtowanie cen oferowanych swoim klientom świadczeń, w tym na kształtowanie cen sprzedawanej przez niego energii; jak wskazano, cena ta różni się od ceny, jaką klient musiałby zapłacić, gdyby nie był klientem Wnioskodawcy; to Wnioskodawca we własnym zakresie opracowuje i oferuje swoim klientom poszczególne (przedstawione powyżej) plany taryfowe; Wnioskodawca ma również możliwość wpływania na kształt cen m.in. poprzez przyznawanie swoim klientom rabatów;
- Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność względem swoich klientów; to Wnioskodawca jest podmiotem odpowiedzialnym za obsługę zgłaszanych przez nich reklamacji; jeżeli reklamacja okaże się zasadna, to Wnioskodawca jest podmiotem obowiązanym do zadośćuczynienia żądaniu klienta;
- to Wnioskodawca ponosi ryzyko braku płatności przez klienta końcowego;
- Wnioskodawca ma możliwość odmowy sprzedaży energii elektrycznej w przypadku, gdy klient posiada zaległości płatnicze lub gdy na e-portfelu klienta nie ma środków pozwalających na zrealizowanie takiej transakcji.
Rola Wnioskodawcy w przedstawionym schemacie transakcyjnym nie ogranicza się zatem wyłącznie do udostępnienia klientom narzędzia służącego do identyfikacji i autoryzacji transakcji (odpowiednio karty RFID lub aplikacji), lecz pełni rolę aktywnego pośrednika, mającego wpływ na warunki, w jakich realizowane są transakcje. Tym samym, w opisanym zdarzeniu przyszłym pomiędzy Wnioskodawcą a klientem końcowym będzie dochodziło do dostawy towarów (energii elektrycznej) w rozumieniu art. 7 ust 1 ustawy o VAT.
Jednocześnie świadczenie realizowane przez Wnioskodawcę należy uznać za świadczenie kompleksowe (złożone).
Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej, co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedno świadczenie obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, nie powinno być ono sztucznie dzielone dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia świadczenia nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedno świadczenie kompleksowe, obejmujące kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład tego świadczenia złożonego wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu świadczenia kompleksowego.
Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowania do poszczególnych jego elementów odrębnych cen stanowiących elementy kalkulacyjne świadczenia. Jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował TSUE w orzeczeniach wydanych na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT (2006/112/WE).
W szczególności w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) przeciwko Commissioners of Customs & Excise, Trybunał uznał, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.
Z kolei w orzeczeniu z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C 41/04 Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris van Flnancien, TSUE zawarł kilka uwag pozwalających na zidentyfikowanie usług złożonych. Trybunał wskazał mianowicie, że istotne jest założenie, z jakim należy podejść do analizy każdego takiego zdarzenia. Tym założeniem jest to, by - po pierwsze - każda czynność była zwykle uznawana za odrębną i niezależną, jednocześnie - po drugie - trzeba mieć na względzie, że czynność złożona z jednego świadczenia w sensie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie zakłócać funkcjonowania systemu podatku VAT.
W celu określenia, czy mamy do czynienia z tzw. świadczeniem kompleksowym, należy - wg TSUE - przede wszystkim poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie.
W konsekwencji, w świetle omawianego wyroku należy przyjąć, że nie będzie mieć charakteru kompleksowego taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.
Warto także zwrócić uwagę na wyrok TSUE z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie C 572/07 RLRE Tellmer Property sro przeciwko Flnanćni feditelstvi v Usti nad Labem, w którym Trybunał wskazał, że (...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy oraz jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.
Powyższe poglądy znajdują również potwierdzenie w wyrokach: z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 Sparekassemes Datacenter (SDC) przeciwko Skatteministeriet, z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN przeciwko Skatteverket, z dnia 27 września 2012 r. w sprawie C 392/11 Field Fisher Waterhouse LLP przeciwko Commissioners for Her Majestys Revenue and Customs, czy w wyroku z dnia 11 lutego 2010 r. w sprawie C 88/09 Graphlc Procede przeciwko Minist?re du Budget, des Comptes publics et de la Fonction publląue.
W kontekście powyższego stwierdzić należy, że ze świadczeniem złożonym (kompleksowym) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie świadczenie takie, jeśli może zostać uznane za świadczenie o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu jednolitą stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla świadczenia podstawowego, głównego.
Warto podkreślić, że z orzecznictwa TSUE płynie wniosek, że za część świadczenia złożonego możemy uznać tylko takie czynności, których oddzielenie miałoby sztuczny charakter, czyli innymi słowy ich wyłączenie rzutowałoby w sposób istotny na całość świadczenia.
Zatem w przypadku świadczeń o charakterze złożonym, o wysokości stawki podatku decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jednym świadczeniem kompleksowym, czy też z szeregiem jednostkowych świadczeń. Ocena tej okoliczności winna odbywać się więc w oparciu o to, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.
W przedstawionym zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia ze świadczeniem głównym dostawy energii elektrycznej niezbędnej do naładowania pojazdu. Pozostałe elementy (jak korzystanie z infrastruktury stacji, wyszukiwanie stacji ładowania, korzystanie z aplikacji mobilnej, usługi wsparcia klienta), choć niezbędne do dokonania dostawy energii elektrycznej, należy uznać za elementy poboczne realizowanego przez Wnioskodawcę świadczenia. Klient niejako w pakiecie otrzymuje świadczenie wiodące, polegające na dostarczeniu energii elektrycznej w celu naładowania pojazdu oraz pozostałe świadczenia o charakterze pomocniczym. Wnioskodawca nie wyodrębnia, a w konsekwencji również nie otrzymuje od swoich klientów samoistnego wynagrodzenia za świadczenia pomocnicze. Wartość ww. świadczeń jest ujęta w cenie świadczenia głównego.
Warto odnotować, że klient wraz z zawarciem umowy nabywa możliwość korzystania z wyszukiwania ogólnodostępnych stacji ładowania oraz usług wsparcia klienta. Klienci, jak już wskazano, nabywają ww. świadczenia w pakiecie, niemniej jednak wyłącznie od ich decyzji zależy, czy skorzystają oni z wszystkich oferowanych im świadczeń. Jednocześnie cena dla klienta, który korzysta ze wszystkich świadczeń objętych umową jest taka sama jak i dla klienta, który nie korzysta z poszczególnych świadczeń. Tym samym, w opisywanym modelu współpracy Klient zawiera umowę z Wnioskodawcą na cały pakiet świadczeń i nie może nabyć wybranych świadczeń spośród wszystkich, które oferuje Wnioskodawca. Zatem, pomiędzy dostawą energii elektrycznej niezbędnej do naładowania pojazdu, a korzystaniem z infrastruktury stacji ładowania, wsparciem klienta oraz korzystaniem z aplikacji mobilnej istnieje zależność i świadczenia te są ze sobą powiązane. Klient, poprzez zawarcie umowy z Wnioskodawcą, ma przede wszystkim możliwość korzystania ze świadczenia głównego, tj. dostawy energii elektrycznej, natomiast pozostałe czynności udostępnione klientowi są niezbędne, aby mógł on z tego świadczenia głównego w pełni skorzystać.
W konsekwencji, całość opisanych we wniosku świadczeń realizowanych przez Wnioskodawcę na rzecz użytkowników pojazdów elektrycznych w ramach zawartych z nimi umów, należy uznać za jedną kompleksową czynność podlegającą opodatkowaniu. Przy czym, skoro świadczeniom głównym w przedmiotowej sprawie jest dostawa energii elektrycznej niezbędnej do naładowania pojazdu, świadczenie Wnioskodawcy należy ocenić jednolicie jako dostawę towarów, w tym przypadku energii elektrycznej.
Należy przy tym wskazać, iż zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. Energia elektryczna dostarczana na stacjach ładowania stanowi zdaniem Wnioskodawcy dostawę towaru, który nie jest wysyłany ani transportowany przez Wnioskodawcę. Tym samym, miejsce opodatkowania przedmiotowego świadczenia należy ustalić w zgodzie z art. 22 ust 1 pkt 3 ustawy o VAT i na tej podstawie opodatkować je w Polsce.
Warto zauważyć, że powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 marca 2019 r., sygn. 0114-KDIP1- 2.4012.777.2018.3.JŻ.
Ad. 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe uwagi odnośnie do kwalifikacji oferowanego przez niego świadczenia zachowują pełną aktualność także w przypadku Modelu Odprzedaży. Mianowicie, mając na uwadze argumentację przedstawioną w odniesieniu do Modelu Podstawowego, należy uznać, iż także w przypadku Modelu Odprzedaży świadczenie realizowane przez Wnioskodawcę należy uznać za świadczenie kompleksowe, w ramach którego świadczeniem dominującym jest dostawa energii elektrycznej (dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT), która w oparciu o art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu w Polsce.
Ad. 3.
Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nie zostało zdefiniowane w przepisach ustawy o VAT, w przepisach wykonawczych do ustawy o VAT, ani w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Definicję stałego miejsca prowadzenia działalności wprowadziło Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE (dalej: Rozporządzenie wykonawcze), bazując w dużej mierze na linii argumentacji wypracowanej przez TSUE. Stosownie do brzmienia art. 11 oraz art. 53 Rozporządzenia wykonawczego stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej to miejsce, które nie jest miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika, przy czym charakteryzuje się ono wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by:
- umożliwić podatnikowi odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej lub
- umożliwić mu świadczenie określonych usług, które wykonuje,
- umożliwić mu dokonanie dostawy towarów oraz świadczenie usług, w których uczestniczy.
Ponadto art. 11 Rozporządzenia wykonawczego w ustępie 3 zaznacza, że posiadanie numeru identyfikacyjnego VAT w danym kraju samo w sobie nie statuuje stałego miejsca prowadzania działalności gospodarczej.
Przytoczone powyżej kryteria, które nakreślają pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej znajdują również swoje potwierdzenie i rozwinięcie w orzecznictwie TSUE (przykładowo w sprawach: C-168/84, Gunter Berkholz; C- 231/94, Faaborg-Gelting Linien; 190/95, ARO Lease BV).
Mając na uwadze powyższe, można wskazać na następujące przesłanki, których łączne spełnienie prowadzi do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej:
- stałość prowadzonej działalności,
- odpowiednie zaplecze personalne i wyposażenie techniczne,
- niezależność (samodzielność) prowadzonej działalności.
Przyjmuje się, że jeśli choć jedna z wymienionych wyżej przesłanek nie jest spełniona, to nie można uznać, że obecność danego podmiotu na terytorium kraju prowadzi do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z powyższym, aby ustalić, czy Wnioskodawca będzie posiadać na terytorium kraju stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, należy przeanalizować, czy jego obecność na terytorium kraju spełnia (będzie spełniać) wyżej wymienione warunki.
Stałość prowadzonej działalności
Stałość prowadzonej działalności w rozumieniu art. 11 Rozporządzenia wykonawczego należy rozumieć jako trwałość związania z danym miejscem. Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej musi charakteryzować się pewnym określonym stopniem zaangażowania, które pozwala na uznanie, że działalność prowadzona jest w danym miejscu nie w sposób przemijający czy okresowy.
W ocenie Wnioskodawcy, jego działalność na terytorium Polski nie będzie mieć tak rozumianego stałego charakteru. Działalność Wnioskodawcy na terytorium Polski będzie ograniczać się wyłącznie do świadczenia usług ładowania w rozumieniu ustawy o elektromobilności na rzecz klientów (czy to bezpośrednio na rzecz klientów końcowych, czy to za pośrednictwem Odprzedawcy). Należy przy tym zaznaczyć, że w praktyce działalność ta prowadzona będzie poza terytorium Polski. Mianowicie, to poza terytorium Polski będą negocjowane i zawierane umowy oraz podejmowane działania związane ze świadczeniem usług ładowania. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie będzie posiadać na terytorium Polski zaplecza personalnego czy technicznego, które mogłoby umożliwiać Spółce prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium Polski w sposób stały.
W konsekwencji uznać należy, iż kryterium stałości działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski nie zostało spełnione.
Odpowiednie zaplecze personalne i wyposażenie techniczne
Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej musi dysponować personelem, który umożliwia prowadzenie działalności z danego miejsca. Oznacza to przede wszystkim zatrudnianie pracowników obecnych w miejscu prowadzenia działalności, którzy są odpowiedzialni za organizację i wykonywanie działalności podmiotu z tego miejsca (np. dokonywanie zakupu towarów i usług, świadczenia usług, podejmowanie decyzji, zawieranie umów, zarządzanie przedsiębiorstwem).
Zamiast zatrudnionych pracowników podatnik może ewentualnie posługiwać się innymi osobami (np. podwykonawcami, zleceniobiorcami), Jednakże konieczne jest, aby takie podmioty, wykonując czynności składające się na działalność gospodarczą podatnika, wykonywały jego polecenia oraz działały w jego interesie.
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie dysponuje zasobami ludzkimi na terytorium Polski. Nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać na terytorium Polski żadnych pracowników, nie posiada przedstawicieli handlowych, osób uprawnionych do podejmowania w jego imieniu jakichkolwiek działań, czy to wykonujących tego rodzaju czynności na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło czy innej umowy o świadczenie usług. Pracownicy Spółki nie przebywają na stałe na terytorium Polski. Wnioskodawca nie współpracuje i nie zamierza współpracować z osobami fizycznymi prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą.
Wnioskodawca wprawdzie korzysta (będzie korzystać) z usług świadczonych przez podmioty z siedzibą na terytorium Polski (np. operatorów ogólnodostępnych stacji ładowania czy dostawców usług e-mobilności), niemniej jednak w żadnym wypadku nie będzie władny do wydawania takim podmiotom (ich pracownikom) poleceń czy zlecania konkretnych działań. Pracownicy tych podmiotów wykonują (będą wykonywać) działania powierzone im przez ich pracodawców. Wnioskodawca jest zdania, że nawet jeżeli działania te są (będą) związane ze świadczeniami realizowanymi na jego rzecz, nie może to prowadzić do wniosku, że osoby te działają (będą działać) w interesie Wnioskodawcy czy pod jego kontrolą.
Mając powyższe na uwadze, warunek posiadania odpowiedniego zaplecza personalnego nie został w niniejszej sprawie spełniony.
Ponadto, aby mówić o istnieniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, niezbędne jest posiadanie odpowiedniej infrastruktury technicznej umożliwiającej prowadzenie działalności gospodarczej z danego miejsca. Nie jest przy tym konieczne, aby podatnik był właścicielem tej Infrastruktury (może on korzystać z infrastruktury cudzej, np. jako dzierżawca lub leasingobiorca), jednak konieczne jest, aby decydował o sposobie jej wykorzystania. Należy podkreślić, że Wnioskodawca nie posiada ani nie będzie posiadać na terytorium Polski na stałe żadnych zasobów w postaci lokalu, biura, magazynu, maszyn czy urządzeń. Ogólnodostępne stacje ładowania, na których świadczone będą usługi ładowania, nie są i nie będą stanowić własności Wnioskodawcy. Nie będzie on również dysponował innym tytułem prawnym do przedmiotowej infrastruktury. Właścicielem stacji ładowania będzie w każdym przypadku podmiot zewnętrznym niezależny od Wnioskodawcy. Niezależnie od przyjętego modelu biznesowego Wnioskodawca nie będzie również pełnił zadań operatora stacji ładowania. Podmiotem tym będzie każdorazowo podmiot zewnętrzny, niezależny od Wnioskodawcy.
W związku z powyższym, Wnioskodawca jest zdania, że zakres prowadzonej przez niego działalności (jak przedstawiono w opisie zdarzenia przyszłego) nie pozwala na stwierdzenie, że Wnioskodawca dysponuje na terytorium Polski odpowiednim zapleczem technicznym.
Niezależność (samodzielność) prowadzonej działalności
Warunek niezależności (samodzielności) prowadzonej działalności jest spełniony w przypadku, gdy akty techniczne i personalne posiadane na terytorium danego kraju tworzą strukturę niezależną i samodzielną w takim stopniu, że w jej ramach możliwe jest podejmowanie decyzji zarządczych w zakresie kwestii dotyczących tego stałego miejsca prowadzenia działalności oraz działalności gospodarczej prowadzonej za pośrednictwem tego miejsca.
Jak wskazano powyżej, Wnioskodawca nie będzie dysponować na terytorium Polski aktywami technicznymi ani personalnymi, które pozwalałyby na stwierdzenie, że działalność gospodarcza prowadzona na terytorium Polski cechuje się stałością, jak również niezależnością (samodzielnością). Wnioskodawca nie posiada ani nie będzie posiadać na terytorium Polski osób, które są (byłyby) uprawnione do podejmowania decyzji zarządczych. Wszelkie tego typu decyzje będą podejmowane poza terytorium Polski.
Również fakt, iż Wnioskodawca będzie korzystać z zasobów personalnych i technicznych podmiotów trzecich nie prowadzi do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Należy odróżnić sytuację, w której podmiot zagraniczny nabywa różne świadczenia, które umożliwiają mu prowadzenie działalności od sytuacji, w której podmiot taki nabywa świadczenia w celu ich odprzedaży. W tym drugim przypadku nie dochodzi do wykorzystania zakupionych świadczeń (towarów lub usług) do własnych potrzeb, lecz do ich odprzedaży.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Spółki na terytorium Polski.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
W zakresie podatku akcyzowego wydano odrębne rozstrzygnięcie.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej