Temat interpretacji
Zastosowanie do wydatków poniesionych na realizację inwestycji prewspółczynnika właściwego dla jednostki organizacyjnej, której inwestycja zostanie przekazana i będzie wykorzystywana przez tę jednostkę organizacyjną jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (poza VAT).
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania do wydatków poniesionych na realizację inwestycji prewspółczynnika właściwego dla jednostki organizacyjnej, której inwestycja zostanie przekazana i będzie wykorzystywana przez tę jednostkę organizacyjną jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (poza VAT).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Miasto (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Miasto jest wyposażone w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Miasto wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane samorządowe jednostki budżetowe. Miasto z dniem 1 stycznia 2017 r. rozpoczęło łączne rozliczanie podatku VAT za wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi.
Jednostki te nie posiadają odrębnej od Miasta osobowości prawnej, a realizowane przez nie działania – w tym dostawa towarów i świadczenie usług oraz nabywanie towarów i usług do celów prowadzonej działalności – odbywają się zawsze w imieniu i na rzecz Miasta (kierownicy powyższych jednostek organizacyjnych posiadają stosowne umocowanie od Prezydenta Miasta). Niemniej jednak, poszczególne transakcje sprzedaży lub zakupu i faktury je dokumentujące wykazują, która konkretnie jednostka organizacyjna Miasta jest faktycznym odbiorcą lub wykonawcą danego świadczenia.
W działalność Miasta wpisane są różne inwestycje służące tzw. działalności mieszanej, tj.:
a)opodatkowanej i zwolnionej z VAT,
b)opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu VAT bądź
c)opodatkowanej, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu VAT.
Każda z jednostek organizacyjnych Miasta, która poza zadaniami o charakterze publicznym (pozostającymi poza zakresem VAT) realizuje także sprzedaż opodatkowaną VAT lub podlegającą zwolnieniu z VAT, stosuje, dla określenia możliwego poziomu odliczenia VAT naliczonego od zakupów służących ich działalności mieszanej, odpowiednie proporcje.
Wartości wspomnianych proporcji obliczane są odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych Miasta w oparciu o jej dane finansowe, stosownie do przepisów ustawy o VAT i Rozporządzenia. Poziom odliczenia podatku naliczonego po zastosowaniu odpowiedniej proporcji może wahać się - w zależności od jednostki organizacyjnej Miasta.
Jedną z jednostek organizacyjnych, funkcjonujących w ramach struktury Miasta jest Zarząd Budynków Mieszkalnych w O (dalej: „ZBM”). ZBM zajmuje się zarządzaniem budynkami i lokalami stanowiącymi własność Miasta, jak również parkingiem typu Park & Ride oraz placami zabaw. Jednostka odpowiada w szczególności za:
a)zapewnienie właściwej eksploatacji budynków i lokali,
b)planowanie, zlecanie i nadzorowanie remontów lokali, budynków, infrastruktury technicznej i społecznej oraz nadzór nad ich realizacją,
c)zawieranie, dokonywanie zmian i rozwiązywanie umów najmu, dzierżawy lub użyczenia lokali mieszkalnych i użytkowych,
d)pobieranie czynszów i opłat z tytułu najmu oraz innych opłat, w tym odszkodowań za bezumowne korzystanie z lokali i innych składników powierzonego mienia oraz prowadzenie windykacji w tym zakresie,
e)utrzymanie nieruchomości w należytym stanie sanitarno-porządkowym.
Budowa podziemnego parkingu.
Wnioskodawca zamierza zrealizować inwestycję (dalej: „Inwestycja”), polegającą na budowie podziemnego parkingu wraz z zagospodarowaniem terenu wokół i na dachu wybudowanego parkingu (dalej łącznie: „Infrastruktura”). Inwestycja będzie realizowana w okresie od sierpnia 2022 r. do września 2024 r.
W ramach Inwestycji powstanie dwupoziomowy parking podziemny, który przeznaczony będzie głównie dla turystów odwiedzających Miasto (dalej: „Parking”). Dach Parkingu zostanie przysypany ziemią i powstanie na nim teren rekreacyjny. W ramach zagospodarowania terenu wokół Parkingu powstanie również plac wraz z drogą wjazdową na Parking. Naniesienia na dachu Parkingu, oraz teren przed Parkingiem, które służyć będą celom rekreacyjnym, będą dalej łącznie nazywane jako: „Części towarzyszące”. Infrastruktura powstała w ramach Części towarzyszących i Parkingu będzie stanowić jedną całość, funkcjonalnie ze sobą powiązaną.
Miasto w samej bryle Parkingu planuje umieścić również budynek administracyjny dla dozorcy Parkingu oraz punkt informacji turystycznej, który ma służyć osobom korzystającym z Parkingu.
Wjazd na Parking (korzystanie z niego) będzie każdorazowo odpłatny. Miasto zamierza ustalić szczegółowe warunki odpłatności w cenniku oraz regulaminie. Za wstęp na Części towarzyszące Miasto nie będzie pobierać odrębnej od wjazdu na Parking opłaty. W konsekwencji, Części towarzyszące będą jednocześnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT (w zakresie, w jakim są funkcjonalnie związane z Parkingiem, a przez to z odpłatnym udostępnianiem miejsc parkingowych) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (poprzez możliwość nieodpłatnego wstępu na ich teren przez osoby niekorzystające z Parkingu).
Po zakończeniu Inwestycji Miasto pozostanie właścicielem powstałej Infrastruktury, którą przekaże w zarządzanie swojej jednostce organizacyjnej - ZBM. Infrastruktura będzie wykorzystywana przez ZBM w ramach prowadzonej przez nią działalności.
Wnioskodawca nie wyklucza, że w ramach Inwestycji poniesione zostaną też takie wydatki, których Miasto nie będzie w stanie bezpośrednio przyporządkować wyłącznie do Parkingu albo Części towarzyszących, tzw. wydatki wspólne (np. wydatki na nadzór inwestorski nad całą Inwestycją; dalej: „Wydatki wspólne”).
Zakresem niniejszego wniosku Miasto obejmuje wszystkie wydatki, które będą ponoszone na realizację Inwestycji, tj. łącznie wydatki ponoszone na Parking, Części towarzyszące oraz Wydatki wspólne.
W związku z powyższym, Miasto powzięło wątpliwość, czy w odniesieniu do Inwestycji, w stosunku do której Miasto nie będzie miało możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych rodzajów działalności (w szczególności czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu VAT) może zastosować prewspółczynnik obliczony na bazie danych właściwych dla jednostki organizacyjnej (tj. ZBM), której zostanie ona przekazana w sytuacji, gdy koszty realizacji Inwestycji zostaną poniesione przez Miasto.
Zdaniem Miasta, przepisy podatkowe nie regulują wystarczająco jednoznacznie kwestii stosowania prewspółczynnika VAT jednostki organizacyjnej przy dokonywaniu zakupów przez jednostki samorządu terytorialnego. W związku z tym Miasto prosi tut. Organ o jednoznaczne rozstrzygnięcie tej kwestii w przedstawionym zdarzeniu przyszłym/stanie faktycznym.
Pytanie
Czy w odniesieniu do odliczenia VAT od wydatków inwestycyjnych na Inwestycję, która zostanie przekazana jednej z jednostek organizacyjnych (tj. ZBM) i która to Inwestycja będzie wykorzystywana przez tę jednostkę organizacyjną jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (poza VAT), Wnioskodawca powinien zastosować prewspółczynnik właściwy dla tejże jednostki organizacyjnej wykorzystującej Infrastrukturę, wyliczony zgodnie z Rozporządzeniem na podstawie danych właściwych dla ww. jednostki organizacyjnej?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Miasta, w odniesieniu do odliczenia VAT od wydatków inwestycyjnych na Inwestycję, która zostanie przekazana jednej z jednostek organizacyjnych (tj. ZBM) i która to Inwestycja będzie wykorzystywana przez tę jednostkę organizacyjną jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (poza VAT), Wnioskodawca powinien zastosować prewspółczynnik właściwy dla tejże jednostki organizacyjnej wykorzystującej Infrastrukturę, wyliczony zgodnie z Rozporządzeniem na podstawie danych właściwych dla ww. jednostki organizacyjnej.
Uzasadnienie stanowiska Gminy
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:
- zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy nabywane towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Zdaniem Miasta, jeżeli w odniesieniu do Inwestycji wszystkie ww. przesłanki zostaną spełnione, Miasto będzie miało możliwość odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji. Jednakże, Miasto pragnie podkreślić, iż będzie mu przysługiwało wyłącznie częściowe prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od powyższych nabyć, co do Inwestycji, która będzie wykorzystywana jednocześnie do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (odpłatne korzystanie z Parkingu) oraz czynności pozostających poza zakresem regulacji ustawy VAT (częściowo w odniesieniu do Części towarzyszących, za wstęp na które nie będzie pobierana odpłatność odrębna od opłaty za korzystanie z Parkingu, a przez to również w odniesieniu do Wydatków wspólnych). Jednocześnie, Miasto nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT.
W świetle art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie zaś do art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Art. 86 ust. 22 ustawy o VAT precyzuje, iż Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzonej działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Dla jednostek samorządu terytorialnego sposób ten określony został w Rozporządzeniu. Zgodnie z § 3 ust. 1 Rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
W przypadku jednostek budżetowych prewspółczynnik ma być określany metodą przychodową na podstawie § 3 ust. 3 Rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem sposób określenia proporcji w przypadku jednostki budżetowej powinien zostać ustalony według wzoru:
X = A X 100/D
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez jednostkę budżetową,
stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności
gospodarczej,
D - dochody wykonane jednostki budżetowej.
Co istotne, w celu określenia danych niezbędnych do wyliczenia prewspółczynnika według sposobu wynikającego z Rozporządzenia (odpowiednio dochody wykonane urzędu/jednostki budżetowej lub przychody wykonane zakładu budżetowego), prawodawca odwołuje się do treści ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1634 z późn. zm., dalej: „ustawa o finansach publicznych”). Stosownie zaś do zapisów ustawy o finansach publicznych, podstawą gospodarki finansowej zarówno jednostki budżetowej, jak i zakładu budżetowego jest roczny plan dochodów/przychodów i wydatków, czyli plan finansowy. Jednocześnie, przepisy gospodarki finansowej nie sprzeciwiają się wykorzystaniu wydatku przez inną jednostkę organizacyjną niż ta, która przewidziała ten wydatek w swoim planie finansowym i która faktycznie poniosła ten wydatek.
Ponadto, Miasto pragnie pokreślić, że przepisy ustawy o VAT dotyczące prewspółczynnika (przytoczony już powyżej art. 86 ust. 2a i 2b ustawy o VAT) wymagają, aby sposób określenia proporcji odpowiadał najbardziej specyfice prowadzonej działalności i dokonywanych nabyć. Od momentu scentralizowania rozliczeń VAT, działalność Miasta jako jednego podatnika obejmuje realizowane przez jednostki organizacyjne zadania publiczne, będące i niebędące działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT (czynności podlegające VAT i niepodlegające VAT).
Zdaniem Wnioskodawcy, skoro z dniem 1 stycznia 2017 r. Miasto dokonało konsolidacji rozliczeń VAT, to od tego momentu każda z jednostek organizacyjnych prowadzi część działalności gospodarczej Miasta. Tym samym, prewspółczynnik stosowany do nabyć towarów i usług, które zostaną przekazane jednostkom organizacyjnym w celu wykonania tego fragmentu działalności będzie najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez podatnika działalności tylko w sytuacji, gdy zastosujemy prewspółczynnik tejże jednostki organizacyjnej. W świetle powyższych przepisów prewspółczynnik ma na celu odzwierciedlenie faktycznego wykorzystania dokonanych zakupów, a w przypadku Inwestycji, która zostanie przekazana ZBM, to ta jednostka będzie korzystała z efektów Inwestycji, choć wydatki inwestycyjne będzie ponosiło Miasto.
Co więcej, prawodawca bezpośrednio w przepisach Rozporządzenia (§ 3 ust. 1 przytoczony powyżej) wskazał, że sposób określenia preproporcji określony w tym Rozporządzeniu ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Wnioskodawca pragnie również zaznaczyć, że Minister Finansów podzielił stanowisko Miasta w wydanej 24 listopada 2016 r. broszurze informacyjnej „Centralizacja rozliczeń w podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego”. Zgodnie z treścią ww. broszury: „W przypadku gdy dokonywane zakupy (towarów i usług) będą służyć również działalności wykonywanej poza zakresem VAT a bezpośrednie przyporządkowanie tych zakupów w całości do działalności gospodarczej nie będzie możliwe, podatek do odliczenia od zakupów realizowanych w danej jednostce organizacyjnej ustala się z wykorzystaniem tzw. prewspółczynnika. Sposób (metodę) ustalania tego prewspółczynnika zasadniczo wybiera podatnik, jednakże w przypadku JST za najbardziej adekwatną uznano metodę „obrotowo-przychodową”, stosowaną dla każdej jednostki organizacyjnej odrębnie. Wyliczony dla jednostki organizacyjnej prewspółczynnik znajdzie zasadniczo zastosowanie do zakupów towarów i usług zarówno dokonywanych przez tą jednostkę organizacyjną, jak i JST, wykorzystywanych jednak przez tą jednostkę organizacyjną do ww. celów, tj. celów „mieszanych” (str. 25-26 broszury).
Z powyższego jasno zatem wynika, że jeżeli jednostka samorządu terytorialnego ponosi tzw. wydatki „mieszane”, to przy odliczeniu VAT naliczonego od tego typu nabyć, zastosowanie powinien znaleźć prewspółczynnik właściwy dla jednostki organizacyjnej (wyliczony na podstawie danych właściwych dla jednostki organizacyjnej), która wykorzystuje te wydatki zarówno do działalności gospodarczej, jak i na potrzeby działalności innej niż gospodarcza. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, przez jednostkę wykorzystującą wydatki do celów „mieszanych” należy rozumieć jednostkę organizacyjną, której Miasto przekaże Inwestycję bez względu na formę tej czynności, tj. ZBM.
Końcowo, Miasto pragnie zauważyć, że organy podatkowe potwierdzają w licznych interpretacjach podatkowych w analogicznych stanach faktycznych, że jeżeli jednostka samorządu terytorialnego realizuje inwestycje, które zamierza przekazać swoim jednostkom organizacyjnym, które z kolei będą wykorzystywały te inwestycje zarówno dla celów realizacji działalności gospodarczej, jak i niegospodarczej, to w odniesieniu do tych wydatków związanych z tą inwestycją, jednostka samorządu terytorialnego będzie mogło zastosować prewspółczynnik właściwy dla jednostki organizacyjnej, której zostanie przekazana dana inwestycja.
Taki pogląd wyraził przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 lutego 2018 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.921.2017.1.WL, w której organ stwierdził, że „obrót uzyskiwany przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest/będzie realizowany bezpośrednio przez jednostki organizacyjne Wnioskodawcy, które prowadzą działalność gospodarczą (opodatkowaną i zwolnioną) oraz niepodlegającą opodatkowaniu VAT, obliczenia kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy, należy dokonać według sposobu określenia proporcji ustalonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a ustawy oraz ww. rozporządzenia, odrębnie dla każdej z tych jednostek (tj. jednostek wykorzystujących przedmiotowe inwestycje). Ponadto wydatki związane z inwestycjami oraz wydatki bieżące służą/będą służyły w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, jak również czynności zwolnionych od podatku. W sytuacji, gdy nie ma/nie będzie możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, Wnioskodawca jest/będzie obowiązany, do proporcjonalnego rozliczenia podatku proporcją, obliczoną zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy, dla danej jednostki organizacyjnej wykorzystującej zakupione towary i usługi”.
Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane również w innych indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego, m.in. w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 sierpnia 2022 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.323.2022.2.APR, 4 maja 2022 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.97.2022.2.APR, 19 maja 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.190.2018.1.AP, 28 marca 2017 r. sygn. 1061-IPTPP1.4512.78.2017.1.MW, 21 lutego 2017 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.892.2017.2JS, 14 lutego 2018 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.38.2018.1.AK.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Miasto będzie ponosić wydatki inwestycyjne dotyczące Inwestycji, która będzie przekazana na rzecz ZBM, przy jednoczesnym braku możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do działalności gospodarczej i innej niż gospodarcza, Wnioskodawca dokonując odliczenia VAT od tego typu wydatków powinien zastosować prewspółczynnik właściwy dla ZBM.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1.zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2.obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Stosowanie do art. 86 ust. 2g ustawy:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na podstawie delegacji zawartej w art. 22 ustawy, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.
Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).
W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:
w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.
Należy zauważyć, że powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zgodnie art. 6 ust. 1 ww. ustawy:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;
Jak wyżej wskazano decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku VAT, ma związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności tj. działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy oraz działalności innej niż gospodarcza (niepodlegającej opodatkowaniu). Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną. Podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych. Zatem w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że zamierzacie Państwo zrealizować od sierpnia 2022 r. do września 2024 r. inwestycję, polegającą na budowie podziemnego parkingu wraz z zagospodarowaniem terenu wokół i na dachu wybudowanego parkingu.
W ramach Inwestycji powstanie dwupoziomowy parking podziemny, który przeznaczony będzie głównie dla turystów odwiedzających Miasto. Dach Parkingu zostanie przysypany ziemią i powstanie na nim teren rekreacyjny. W ramach zagospodarowania terenu wokół Parkingu powstanie również plac wraz z drogą wjazdową na Parking. Naniesienia na dachu Parkingu, oraz teren przed Parkingiem służyć będą celom rekreacyjnym. Powstała infrastruktura będzie stanowić jedną całość, funkcjonalnie ze sobą powiązaną.
Miasto w samej bryle Parkingu planuje umieścić również budynek administracyjny dla dozorcy Parkingu oraz punkt informacji turystycznej, który ma służyć osobom korzystającym z Parkingu.
Wjazd na Parking (korzystanie z niego) będzie każdorazowo odpłatny. Za wstęp na części towarzyszące nie będziecie Państwo pobierać odrębnej od wjazdu na Parking opłaty. W konsekwencji, części towarzyszące będą jednocześnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT (w zakresie, w jakim są funkcjonalnie związane z Parkingiem, a przez to z odpłatnym udostępnianiem miejsc parkingowych) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (poprzez możliwość nieodpłatnego wstępu na ich teren przez osoby niekorzystające z Parkingu).
Na fakturach dokumentujących zakupy jako nabywca zawsze figuruje Miasto, jednak można je przyporządkować do konkretnej jednostki organizacyjnej Miasta.
Miasto nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT.
Po zakończeniu Inwestycji pozostaniecie Państwo właścicielem powstałej Infrastruktury, którą przekażecie w zarządzanie swojej scentralizowanej jednostce organizacyjnej – ZBM. Infrastruktura będzie wykorzystywana przez ZBM w ramach prowadzonej przez nią działalności.
Wniosek obejmuje wszystkie wydatki, które będą ponoszone na realizację Inwestycji, tj. łącznie wydatki ponoszone na Parking, Części towarzyszące oraz Wydatki wspólne.
W związku z powyższym, powzięliście Państwo wątpliwość, czy w odniesieniu do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację ww. inwestycji, w stosunku do których nie będziecie Państwo mieli możliwości bezpośredniego przyporządkowania ich do poszczególnych rodzajów działalności (w szczególności czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu VAT) możecie/będziecie Państwo mogli zastosować prewspółczynnik obliczony na bazie danych właściwych dla jednostki organizacyjnej (tj. ZBM), której zostanie inwestycja przekazana.
Jak już wcześniej wyjaśniono w przypadku, gdy nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, podatnik zobowiązany jest do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu współczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.
Odnosząc przywołane powyżej przepisy prawa do przedstawionego zdarzenia przyszłego i Państwa stanowiska analizowanego w kontekście zadanego pytania należy stwierdzić, że w przypadku gdy faktycznie tak ja podajecie Państwo obiekt powstały w wyniku realizacji inwestycji będzie wykorzystywany przez Państwa scentralizowaną jednostkę organizacyjną do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niepodlegających opodatkowaniu, w stosunku do wydatków poniesionych na realizację ww. inwestycji, których nie jesteście/nie będziecie Państwo w stanie przyporządkować do poszczególnych kategorii czynności, przysługuje/będzie Państwu przysługiwać prawo do częściowego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, obliczonego dla jednostki, która będzie wykorzystywała efekty inwestycji tj. ZBM zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podmiotów.
Zatem Państwa stanowisko, w myśl którego w sytuacji, gdy Miasto będzie ponosić wydatki dotyczące Inwestycji, która będzie przekazana na rzecz jednostki organizacyjnej Miasta, tj. ZBM, przy jednoczesnym braku możliwości bezpośredniego przyporządkowania ich do działalności gospodarczej i innej niż gospodarcza, Wnioskodawca dokonując odliczenia VAT od tego typu wydatków powinien zastosować prewspółczynnik właściwy dla ZBM, należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja nie rozstrzyga o prawidłowości zaklasyfikowania przez Gminę określonych części inwestycji do poszczególnych kategorii czynności, w szczególności tego czy Gmina prawidłowo zaklasyfikowała tzw. „części towarzyszące” jako służące do czynności opodatkowanych oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu – stwierdzenia to przyjęto jako element opisu sprawy.
Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy i własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).