Temat interpretacji
Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 kwietnia 2022 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 22 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „…”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Państwa Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Państwa Gmina wykonuje zadania własne nałożone na nią odrębnymi przepisami.
Obecnie Państwa Gmina planuje realizację projektu: „…”. Państwa Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków PROW 2014-2020 na realizację ww. projektu. Operacja będzie polegała na budowie kanalizacji sanitarnej na odcinku ok. 12,43 km wraz z zakupem lampy UV do stacji uzdatniania wody w miejscowości.
Sieć kanalizacyjna będzie służyć przede wszystkim mieszkańcom wsi. Nowopowstała infrastruktura będzie dostępna dla wszystkich mieszkańców. Inwestycja przyczyni się do polepszenia warunków życia ludności wiejskiej przez zapewnienie mieszkańcom ciągłego zaopatrzenia w wodę.
Inwestorem realizowanych prac będzie Państwa Gmina.
Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizacji projektu będą wystawiane na Państwa Gminę. Państwa Gmina realizuje powyższe prace w ramach zadań własnych zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Ustawowe obowiązki zbiorowego zaopatrzenia w wodę są wypełniane poprzez świadczenie usług za pośrednictwem spółki komunalnej, w której Państwa Gmina posiada 100% udziałów. W celu zapewnienia trwałości projektu Państwa Gmina nie przeniesie własności wybudowanej infrastruktury na rzecz spółki komunalnej. Państwa Gmina nie udostępni jej również na podstawie jakiejkolwiek odpłatnej umowy, która spowodowałby obowiązek wystawienia przez Państwa Gminę faktury VAT. Wybudowana sieć wodociągowa zostanie udostępniona spółce na zasadzie nieodpłatnego użyczenia. Państwa Gmina nie osiągnie żadnych dochodów w związku z realizacją zadania.
Pytanie
Czy Państwa Gminie w związku z realizacją inwestycji pn. „…” przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących realizację zadania inwestycyjnego?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy Państwa Gmina nie posiada prawnej możliwości odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług w ramach realizacji projektu pn. „…”.
Realizowana inwestycja nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych przez Gminę, nie jest związana z działalnością gospodarczą Państwa Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Wymieniona inwestycja realizowana jest w ramach zadań własnych Gminy, jako organu władzy publicznej na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje Beneficjentowi, jeżeli spełnione są następujące warunki:
-beneficjent jest podatnikiem podatku VAT,
-zakupione przez beneficjenta towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych.
O ile pierwszy warunek jest spełniony - Państwa Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, to drugi warunek nie ma zastosowania w przypadku analizowanego projektu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwa Gmina przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931), zwanej dalej ustawą:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:
W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559, z późn. zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Z opisu sprawy wynika, że Państwa Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Państwa Gmina planuje realizację projektu: „…”. Państwa Gmina realizuje powyższe prace w ramach zadań własnych. Ustawowe obowiązki zbiorowego zaopatrzenia w wodę są wypełniane poprzez świadczenie usług za pośrednictwem spółki komunalnej, w której Państwa Gmina posiada 100% udziałów. W celu zapewnienia trwałości projektu Państwa Gmina nie przeniesie własności wybudowanej infrastruktury na rzecz spółki komunalnej. Państwa Gmina nie udostępni infrastruktury również na podstawie jakiejkolwiek odpłatnej umowy, która spowodowałby obowiązek wystawienia przez Państwa Gminę faktury VAT. Wybudowana sieć wodociągowa zostanie udostępniona spółce na zasadzie nieodpłatnego użyczenia. Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizacji projektu będą wystawiane na Państwa Gminę.
Wskazać należy, że w myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.):
Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.
Zauważenia wymaga, że czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.
Zatem, świadczenie polegające na nieodpłatnym udostępnieniu infrastruktury powstałej w ramach inwestycji pn. „…” na rzecz spółki komunalnej, na podstawie umowy użyczenia, które będzie się odbywało w ramach wykonywania zadań własnych Państwa Gminy, niewątpliwie będzie stanowiło sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.
Tym samym, nieodpłatne udostępnienie infrastruktury powstałej w ramach ww. inwestycji na rzecz spółki komunalnej, realizowane będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa Gmina nie będzie występowała w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Zatem, nieodpłatne udostępnienie powstałej infrastruktury na rzecz spółki komunalnej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – infrastruktura powstała w ramach realizacji Inwestycji nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem, Państwa Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. „…”. Z tego tytułu Państwa Gminie nie będzie również przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
Tym samym, Państwa Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „…”, ponieważ infrastruktura powstała w ramach ww. inwestycji nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja Państwa Gminy musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina musi się zastosować do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).