Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych w związku z nabyciem autobusów zeroemisyjnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa  wniosek z  8 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych w związku z nabyciem autobusów zeroemisyjnych.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 sierpnia 2022 r. (wpływ 9 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej również jako: „Gmina”) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1980 r. o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm., dalej: „Ustawa o samorządzie gminnym”). Gmina realizuje swoje zadania własne, które polegają na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, jak również z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzania wyborów powszechnych oraz referendów. Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy o samorządzie gminnym, Gmina zobligowana jest do realizacji zadań służących ochronie środowiska i przyrody. Zgodnie z kolei z art. 7 ust. 1 pkt 4 Ustawy o samorządzie gminnym, jednym z zadań własnych gminy jest również zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie lokalnego transportu zbiorowego.

W ramach wykonywania zadań własnych, Gmina prowadzi również działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT. Z uwagi na powyższe, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca jest organizatorem publicznego transportu zbiorowego na terenie Gminy, w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371 ze zm., dalej jako: „Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym”).

W chwili obecnej, publiczny transport zbiorowy na terenie Gminy realizowany jest przez przewoźników prywatnych prowadzących działalność przewozową na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Zgodnie z art. 30 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, przewóz osób w zakresie publicznego transportu zbiorowego niebędący przewozem o charakterze użyteczności publicznej może być wykonywany przez przedsiębiorcę po dokonaniu zgłoszenia o zamiarze wykonywania takiego przewozu do organizatora właściwego ze względu na obszar lub zasięg przewozów i wydaniu przez tego organizatora potwierdzenia zgłoszenia przewozu.

W ramach realizacji swoich zadań, zarówno tych w zakresie ochrony środowiska, jak i tych w zakresie transportu publicznego, Wnioskodawca zamierza podjąć działania nakierowane na rozwój publicznej komunikacji zbiorowej opartej o tabor zeroemisyjny. Gmina chciałaby wdrożyć rozwiązanie, które będzie zakładać, że usługi transportu zbiorowego będą świadczone częściowo pojazdami elektrycznymi. Rozwiązanie to wpisuje się w planowany przez Gminę projekt ograniczenia ruchu pojazdów spalinowych w strefie (…), na terenie której znajdują się zakłady i urządzenia lecznictwa (…).

Wykorzystanie pojazdów elektrycznych dla celów transportu zbiorowego wpłynie na poprawę jakości usług transportowych w zakresie czasu dojazdu, dostępności przewozu i komfortu przejazdu, co może poskutkować również zwiększeniem zainteresowania korzystaniem przez mieszkańców, kuracjuszy i turystów z transportu publicznego, jako alternatywy dla transportu indywidualnego, realizowanego obecnie, w zdecydowanej większości, pojazdami spalinowymi. Obecność środków transportu zeroemisyjnego w Gminie, wpłynie na poprawę jakości powietrza, obniżenie poziomu hałasu oraz pozytywny wizerunek Gminy - postrzeganie jej jako dążącej do unowocześniania się, a tym samym przyciągania inwestorów i turystów.

Celem osiągnięcia powyższych rezultatów, Gmina zamierza nabyć dwa zeroemisyjne autobusy, które wykorzystywane będą dla potrzeb publicznego transportu zbiorowego. Gmina złożyła wniosek o współfinansowanie tego przedsięwzięcia ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w ramach programu priorytetowego nr 6.3 „Zeroemisyjny transport Zielony transport publiczny”, przewidującego możliwość dofinansowania inwestycji zmierzających do obniżenia wykorzystania paliw emisyjnych w publicznym transporcie zbiorowym.

Gmina zamierza wydzierżawić autobusy zeroemisyjne przewoźnikowi, który będzie obsługiwał przewóz osób wykorzystując do tego celu pojazdy będące własnością Gminy. Przychody ze sprzedaży biletów będą pozostawały po stronie przewoźnika.

Przewoźnik, który będzie świadczył usługi transportowe w zakresie publicznego transportu zbiorowego z wykorzystaniem zeroemisyjnych autobusów należących do Gminy, zostanie wyłoniony w drodze procedury konkurencyjnej (przetarg nieograniczony lub ograniczony). Wysokość czynszu dzierżawnego zależeć będzie zatem od wyniku przetargu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Gmina planuje wydzierżawić przewoźnikowi wyłonionemu w przetargu dwa zeroemisyjne autobusy na okres 5 lat z możliwością przedłużenia umowy.

Przedmiotem zamówienia przetargowego będzie obsługa dwóch linii autobusowych na terenie Gminy, dzierżawa autobusów zeroemisyjnych, koszty ich utrzymania oraz zapewnienie personelu obsługującego.

Dzierżawa autobusów ma zostać rozstrzygnięta w drodze procedury konkurencyjnej w trybie przetargu. W procedurze przetargowej Gmina nie będzie określać wysokości czynszu dzierżawy. Szacuje się, że Gmina maksymalnie może osiągnąć kwotę czynszu w wysokości (…) zł miesięcznie (dalej jako: „spodziewana kwota czynszu”).

Gmina planuje zorganizować przetarg w formie licytacji. Przewoźnicy startujący w przetargu zaproponują cenę czynszu dzierżawy, w trakcie rozstrzygnięcia przetargu zostanie wybrana najkorzystniejsza oferta, tj. oferta, w której zaproponowano najwyższy czynsz dzierżawny.

Stawka czynszu dzierżawnego będzie waloryzowana o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszany przez Prezesa GUS. Poza waloryzacją, Gmina nie przewiduje zmiany wysokości czynszu dzierżawy w trakcie trwania podstawowego okresu umowy dzierżawy.

Czynsz dzierżawy będzie kalkulowany przez oferentów, którzy przystąpią do przetargu, zatem Gmina nie może wypowiedzieć się co do sposobu jego kalkulacji. Kalkulując spodziewaną kwotę czynszu dzierżawnego Gmina uwzględniała koszty poniesione na nabycie autobusów zeroemisyjnych. Natomiast wysokość spodziewanej kwoty czynszu dzierżawnego była kalkulowana przez Gminę z uwzględnieniem realiów rynkowych występujących na terenie Gminy.

Gmina oczekuje, że w dłuższym okresie czasu czynsz dzierżawy umożliwi zwrot poniesionych przez Gminę nakładów na zakup autobusów, jednak w tym momencie Gmina nie potrafi określić kiedy to nastąpi, z uwagi na fakt iż do chwili rozstrzygnięcia przetargu i wyłonienia dzierżawcy, Gmina nie wie jaka będzie wysokość czynszu dzierżawy. Gmina zwraca przy tym uwagę, że poza osiągnięciem dochodu z dzierżawy, celem Gminy jest także uzyskanie efektu ekologicznego, czyli ograniczenia emisji spalin na terenie Gminy.

Przewoźnik wyłoniony w przetargu nie będzie udostępniał autobusów na rzecz Gminy ani jej jednostek organizacyjnych.

Koszty utrzymania autobusów w odpowiednim stanie technicznym będzie pokrywał dzierżawca.

Pytanie

Czy w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, przy założeniu braku przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 Ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwać prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych w związku z nabyciem autobusów zeroemisyjnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, przy założeniu braku przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 Ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwać prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych w związku z nabyciem autobusów zeroemisyjnych.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT  wyłącza z grona podatników VAT organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak stanowi art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 Ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 Ustawy o VAT. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, w przypadkach wskazanych w art. 88 Ustawy o VAT.

Z powyższych regulacji wynika, że o ile nie zachodzą przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 Ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione następujące warunki:

1.odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,

2.towary i usługi, z których nabycia wynika podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Zasada ta wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku lub/i niepodlegających opodatkowaniu.

Ad 1

W świetle powyższego, na zakres prawa do odliczenia podatku VAT w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu, jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o VAT.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywania przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają organy władzy publicznej z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym, wykonywane w okolicznościach wskazujących na wykonywanie działalności gospodarczej, skutkują uznaniem organów władzy publicznej za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dzierżawa jest czynnością cywilnoprawną, o której mowa w art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), w ramach której wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W świetle powyższego uznać należy, że świadcząc usługi dzierżawy autobusów na rzecz przewoźnika wyłonionego w przetargu publicznym, Gmina jest podatnikiem VAT, gdyż jest osobą prawną wykonującą działalność gospodarczą polegającą na odpłatnym świadczeniu usług, zaś do świadczenia tych usług dochodzi na podstawie umowy cywilnoprawnej, co oznacza, że w przedmiotowym przypadku nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT.

Ad 2

Odliczenie podatku naliczonego uwarunkowane jest również tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT do wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Dzierżawa stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Jednocześnie wskazać należy, że ani przepisy Ustawy o VAT, ani też rozporządzeń wykonawczych nie przewidują zwolnienia z opodatkowania dla odpłatnych usług dzierżawy autobusów, w związku z czym usługi te stanowią czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, zdaniem Gminy, w analizowanym zdarzeniu przyszłym spełnione zostaną obie ze wskazanych wyżej przesłanek prawa do odliczenia podatku VAT. W szczególności, Gmina będzie zobowiązana do opodatkowania VAT świadczonych usług dzierżawy autobusów działając w tym zakresie w charakterze podatnika VAT, a poniesione przez Gminę wydatki związane z nabyciem autobusów będą pozostawać w bezpośrednim związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi, tj. dzierżawą autobusów na rzecz przewoźnika wyłonionego w przetargu.

W powyższych okolicznościach, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wskazane w art. 88 Ustawy o VAT, Gmina będzie mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku ze świadczonymi usługami dzierżawy, w tym wydatki związane z nabyciem autobusów. Odmienne stanowisko w przedmiotowej kwestii byłoby sprzeczne z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT i naruszałoby zasadę neutralności podatku VAT dla podatnika.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931  ze zm.) – zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 86 ust. 1 wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki, tzn.:

‒odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz

‒towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. W celu odliczenia podatku naliczonego podatnik w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.

Wyjątki od zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy określone zostały w  art. 88 ustawy – przepis ten określa przesłanki negatywne, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

1.Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

2.Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z  art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj.:

‒gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz

‒gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej,  np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 4 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.

1)ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

4) lokalnego transportu zbiorowego; (…).

Ponadto zgodnie z art. 9 ust. 1 i ust. 2  ww. ustawy:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

We wniosku wskazali Państwo, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT oraz organizatorem publicznego transportu zbiorowego na terenie Gminy, w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343), zgodnie z którym:

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

9) organizator publicznego transportu zbiorowego – właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze; organizator publicznego transportu zbiorowego jest „właściwym organem”, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 1370/2007; (…).

Obecnie publiczny transport zbiorowy na terenie Gminy realizowany jest przez przewoźników prywatnych prowadzących działalność przewozową.

W ramach realizacji swoich zadań z zakresu ochrony środowiska oraz transportu publicznego Gmina zamierza podjąć działania nakierowane na rozwój publicznej komunikacji zbiorowej opartej o tabor zeroemisyjny. W tym celu Gmina zamierza nabyć dwa zeroemisyjne autobusy, które wykorzystywane będą dla potrzeb publicznego transportu zbiorowego.

Gmina zamierza wydzierżawić je przewoźnikowi, który będzie obsługiwał przewóz osób wykorzystując do tego celu pojazdy będące własnością Gminy. Umowa zostanie zawarta na 5 lat z możliwością przedłużenia. Przychody ze sprzedaży biletów będą pozostawały po stronie przewoźnika. Koszty utrzymania autobusów w odpowiednim stanie technicznym będzie pokrywał dzierżawca.

Przewoźnik, który będzie świadczył usługi transportowe w zakresie publicznego transportu zbiorowego z wykorzystaniem ww. autobusów, zostanie wyłoniony w drodze procedury konkurencyjnej (przetarg nieograniczony lub ograniczony). Wysokość czynszu dzierżawnego zależeć będzie zatem od wyniku przetargu.

Kalkulując spodziewaną kwotę czynszu dzierżawnego, Gmina uwzględniała koszty poniesione na nabycie autobusów zeroemisyjnych oraz realia rynkowe na terenie Gminy. Gmina oczekuje, że w dłuższym okresie czasu czynsz z tytułu dzierżawy umożliwi zwrot poniesionych przez Gminę nakładów na zakup autobusów.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy Gminie będzie przysługiwać prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych w związku z nabyciem autobusów zeroemisyjnych.

Z analizowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że odliczenia podatku naliczonego może dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług zawiera art. 5 ust. 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 stawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Dzierżawa została zdefiniowana w art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. –  Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360):

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.  Z powyższego wynika również, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.

Zatem Gmina, wykonując cywilnoprawną umowę dzierżawy, wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a czynność odpłatnego udostępnienia dwóch zeroemisyjnych autobusów stanowi i będzie stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.

W odniesieniu do Państwa wątpliwości, dotyczących prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją inwestycji, należy wskazać, że z treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa wynika, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są spełnione.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a wydatki ponoszone w ramach realizowanej inwestycji będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. z odpłatnym udostępnieniem przez Gminę ww. autobusów, na podstawie umowy dzierżawy, na rzecz wyłonionego w przetargu przewoźnika.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na nabycie dwóch zeroemisyjnych autobusów. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa  stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu okoliczności sprawy, w szczególności w interpretacji przyjęto wyjaśnienia Wnioskodawcy w zakresie procedury mającej służyć do ustalenia czynszu dzierżawnego. Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie ustalone, że wysokość czynszu odbiega od realiów rynkowych, czy też uniemożliwia zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych i wybrana została oferta na zbyt niskim poziomie, interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).