Brak prawa do odliczenia podatku od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pt. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina O. jest zarejestrowanym czynnym płatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.).

Gmina O. wykonuje nałożone odrębnymi przepisami na nią zadania, dla realizacji których została powołana, spoza zakresu VAT, jak również czynności podlegające VAT na podstawie umów cywilnoprawnych, zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) Gmina O. wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Do zadań własnych gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W związku z powyższym Gmina O. złoży do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wniosek o udzielenie dotacji w wysokości (...) zł na realizację przedsięwzięcia pt. „(…)”.

Efektem realizacji przedsięwzięcia będzie likwidacja szkodliwych dla życia i zdrowia ludzkiego wyrobów zawierających azbest w ilości 150,000 Mg.

Otrzymane dofinansowanie w całości zostanie przekazane na realizację zadania polegającego na transporcie oraz unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z terenu gminy O.

Faktury wystawiane w związku z transportem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest wystawiane będą na Gminę O.

Usługi dotyczące realizacji ww. programu oraz efekty tego programu nie będą wykorzystywane przez Gminę O. do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z wyżej wymienionym dofinansowaniem, Gmina O. wnioskuje o udzielenie dotacji w wysokości (...) zł na realizację ww. zadania (co stanowi 100% kosztów kwalifikowanych).

Kwota ta w całości będzie przekazana na realizację zadania, w którym beneficjentami końcowymi są właściciele i posiadacze nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy O. Uczestnicy projektu tj. mieszkańcy Gminy O. nie będą wnosić na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji tegoż zadania.

Otrzymane dofinansowanie będzie w pełni przekazane na pokrycie kosztów związanych z transportem do miejsca unieszkodliwiania tego typu odpadów oraz z unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest w instalacji posiadającej stosowne uregulowania formalno -prawne.

Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona będzie od ilości usuwanych i unieszkodliwianych wyrobów zawierających azbest, a nie od ilości osób chcących przystąpić do projektu.

Realizacja tego zadania jest w całości uzależniona od otrzymanego dofinansowania. W sytuacji nieotrzymania dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program ten nie będzie realizowany na terenie Gminy O.

Rozliczenie zadania tj. rozliczenie otrzymanych środków z WFOŚiGW nastąpi po zakończeniu realizacji zadania. Kwota dofinansowania uzależniona jest od realizacji zadania oraz rozliczenia końcowego zawierającego ilość wyrażoną w [Mg] wyrobów zawierających azbest, które zostaną unieszkodliwione oraz na które Gmina otrzyma dofinansowanie.

Nie ma zatem możliwości aby Gmina otrzymała większe dofinansowanie aniżeli wykazana w rozliczeniu ilość wyrobów zawierających azbest poddana unieszkodliwieniu.

Wykonawca prac, który będzie odbierał oraz transportował do miejsca unieszkodliwienia wyroby zawierające azbest zostanie wyłoniony przez Gminę O. poprzez zapytanie ofertowe.

Umowę z wykonawcą przedmiotowego zadania zawierała będzie Gmina O. na rzecz osób zamieszkujących teren Gminy O., które przystąpią do ww. zadania. Osoby te z kolei będą zawierały umowy z Gminą O.

Pytanie

Czy Gmina O. uprawniona jest do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pt. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy Gmina O. nie jest uprawniona do odliczenia podatku naliczanego od wydatków związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy O. w roku 2023.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług zwaną dalej ustawą o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizacji zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z uwagi na fakt, iż jednostki samorządu terytorialnego wyposażone są w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 ustawy o VAT, uznać należy, iż spełniają zawartą w przepisie tym definicję VAT.

Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych przez jednostkę samorządu terytorialnego nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikom o których mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika, że prawo do obniżenia – odliczenia tego dokonuje podatnik towarów i usług oraz gdy towary bądź usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Warunkiem uniemożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W konsekwencji mając na uwadze fakt, iż usuwanie wyrobów zawierających azbest nie będzie służyło sprzedaży opodatkowanej, Gminie O. nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

─podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

─podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym płatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług Gmina O. wykonuje nałożone na nią odrębnymi przepisami zadania, dla realizacji których została powołana (tj. spoza zakresu VAT), jak również czynności podlegające VAT na podstawie umów cywilnoprawnych. W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym Gmina O. wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W związku z powyższym Gmina O. złoży do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wniosek o udzielenie dotacji w wysokości (...) zł na realizację przedsięwzięcia pt. „(…)”. Efektem realizacji przedsięwzięcia będzie likwidacja szkodliwych dla życia i zdrowia ludzkiego wyrobów zawierających azbest w ilości 150,000 Mg. Otrzymane dofinansowanie w całości zostanie przekazane na realizację zadania polegającego na transporcie oraz unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z terenu gminy O.

Kwota ta w całości będzie przekazana na realizację zadania, w którym beneficjentami końcowymi są właściciele i posiadacze nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy O. Uczestnicy projektu tj. mieszkańcy Gminy O. nie będą wnosić na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji tegoż zadania.

Faktury wystawiane w związku z transportem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest wystawiane będą na Gminę O. Usługi dotyczące realizacji ww. programu oraz efekty tego programu nie będą wykorzystywane przez Gminę O. do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pt. „(…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie związek taki nie występuje. Z informacji zawartych we wniosku wynika, że otrzymane dofinansowanie zostanie w całości przekazane na realizację zadania pt. „(…)”, a uczestnicy zadania nie będą wnosić na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji ww. zadania. Ponadto – jak wskazał Wnioskodawca – usługi dotyczące realizacji ww. zadania oraz jego efekty nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie będzie przysługiwało – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione nakłady związane z realizacją przedmiotowego zadania.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pt. „(…)”.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, w szczególności na stwierdzeniu, że usługi dotyczące realizacji zadania oraz jego efekty nie będą wykorzystywane przez Gminę O. do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że niniejsza interpretacja nie zawiera analizy kwestii, czy wskazane w opisie sprawy dofinansowanie będzie stanowić wynagrodzenie lub bezpośrednią dopłatę do ceny usługi podlegającą opodatkowaniu. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Należy zauważyć, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).