Skutki podatkowe nabycia przez jednego ze wspólników Spółki cywilnej, w ramach dziedziczenia, całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki, zakończenia działalności Spółki i tym samym wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku sporządzenia tzw. remanentu likwidacyjnego i braku opodatkowania towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy oraz braku obowiązku sporządzenia przez Spółkę korekty podatku naliczonego w sytuacji nabycia przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki, zakończenia działalności Spółki i tym samym wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Spółka zajmuje się działalnością gospodarczą związaną z wynajmem apartamentów na terenie Polski oraz działalnością wydawniczą.

Całość działalności Spółki podlega opodatkowaniu VAT. W szczególności, żaden z rodzajów działalności Spółki nie korzysta ze zwolnienia od VAT.

Apartamenty wykorzystywane w działalności gospodarczej Spółki obejmują:

‒dwa apartamenty, które historycznie były nabyte na osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, a następnie wprowadzone do Spółki w celu wykorzystania ich w działalności gospodarczej Spółki - w konsekwencji, VAT naliczony w związku z ich nabyciem nie był w ogóle odliczany;

‒pozostałe apartamenty, od których Spółka odliczyła VAT naliczony związany z ich nabyciem w całości.

Dodatkowo, Spółka zapłaciła zaliczki na poczet nabycia kolejnych apartamentów, otrzymując faktury dokumentujące zapłatę tych zaliczek, z których również odliczyła VAT naliczony w całości. Na ten moment nie doszło jeszcze do dostawy tych apartamentów.

Spółka posiadała dwóch wspólników - ojca i syna.

8 maja 2022 r. jeden z dwóch wspólników Spółki zmarł. Jednocześnie, w tym samym dniu ustanowiony został zarząd sukcesyjny. Drugim z dwóch wspólników Spółki jest jedyny spadkobierca zmarłego wspólnika - jego syn. Obaj wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą wyłącznie w formie spółki cywilnej.

Żyjący wspólnik po przyjęciu w spadku przedsiębiorstwa zmarłego ojca planuje kontynuowanie działalności prowadzonej przez Spółkę - w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, której prowadzenie planuje rozpocząć, rejestrując się jednocześnie jako czynny podatnik VAT. Przejęte przedsiębiorstwo zmarłego ojca będzie nadal wykorzystywane do prowadzenia działalności opodatkowanej VAT, dającej pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Pytania

1.Czy w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki, zakończeniem działalności Spółki i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego konieczne będzie sporządzenie tzw. remanentu likwidacyjnego oraz opodatkowanie towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki i zakończeniem działalności Spółki konieczne będzie sporządzenie przez Spółkę korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Spółki,

‒w zakresie pytania nr 1: w świetle opisanego zdarzenia przyszłego w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki i zakończeniem działalności Spółki nie będzie konieczne sporządzenie tzw. remanentu likwidacyjnego oraz opodatkowanie towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o VAT;

‒w zakresie pytania nr 2: w świetle opisanego zdarzenia przyszłego w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki i zakończeniem działalności Spółki nie będzie konieczne sporządzenie przez Spółkę korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT. Jednocześnie na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, to nabywca przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki będzie zobowiązany do kontynuowania korekty rocznej podatku naliczonego realizowanej dotychczas przez Spółkę, wg zasad określonych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT w związku z kontynuacją działalności w oparciu o nabyte przedsiębiorstwo.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o VAT:

1.Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1)rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;

2)zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego;

3)wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2022 r. poz. 166).

Przy analizie powyższych przepisów, warto odnieść się w pierwszej kolejności do uwag dotyczących rozumienia treści powyższego przepisu przedstawionych w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 4 czerwca 2020 r. nr PT3.8101.1.2020 w sprawie braku zastosowania art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do towarów pozostałych w momencie wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego ze względu na wykorzystanie tych towarów przez właścicieli przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej (dalej: „interpretacja ogólna”), a w szczególności interpretowania powyższych przepisów na gruncie jednej z podstawowych zasad konstrukcyjnych VAT, jaką jest zasada neutralności.

W interpretacji ogólnej stwierdzono m.in., że:

‒„art. 14 ustawy o VAT stanowi implementację art. 18 lit. c Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347, str. 1, z późn. zm. - dalej: „Dyrektywa 2006/112/WE”). Przepisy dotyczące podatku od wartości dodanej w całości objęte są zakresem prawa Unii Europejskiej, a Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązana jest do przestrzegania całokształtu dorobku prawnego Unii Europejskiej (acquis communautaire). W odniesieniu do podatku od towarów i usług oznacza to przestrzeganie postanowień przede wszystkim Dyrektywy 2006/112/WE oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: „TSUE”, dotyczącego podatku od wartości dodanej”.

‒„Jedną z najważniejszych cech podatku od towarów i usług jest neutralność - oznaczająca, że ciężar ekonomiczny tego podatku ponosi wyłącznie ostateczny konsument towaru lub usługi, będący końcowym ogniwem łańcucha obrotu. Neutralność podatku wynika z samej istoty podatku od wartości dodanej. Dyrektywa 2006/112/WE w art. 18 lit. c przewiduje, że państwa członkowskie mogą uznać za odpłatną dostawę towarów, zatrzymanie towarów przez podatnika lub jego następców prawnych w przypadku, gdy zaprzestaje on prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, jeżeli VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu w momencie ich nabycia lub wykorzystania”.

‒„Przy wykładni prawa podatkowego nie należy ograniczać się jedynie do wykładni językowej, w przypadku gdy nie jest ona wystarczająca do wyjaśnienia zakresu stosowania przepisu, lecz także brać pod uwagę zasady dokonywania wykładni systemowej, czy celowościowej. Zastosowanie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT zarówno w odniesieniu do przypadku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, jak i wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego powinno być każdorazowo oceniane z uwzględnieniem powołanych wyżej zasady neutralności i celu art. 18 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE oraz zgodnie z wykładnią tego przepisu dokonaną przez TSUE.

‒Dla ustalenia, czy art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT znajdzie w ogóle zastosowanie, generalnie kluczowym jest ustalenie, czy towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, na moment wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego stanowią przedmiot ostatecznej konsumpcji, czy też są wykorzystane przez właścicieli przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszego prowadzenia przez nich działalności opodatkowanej.

‒Generalnie, na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, towary, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, na moment wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, podlegają opodatkowaniu. Biorąc jednak pod uwagę zasadę neutralności oraz cel regulacji wprowadzonej w art. 14 ustawy o VAT z uwzględnieniem dokonanej przez TSUE wykładni implementowanego do art. 14 ustawy o VAT przepisu art. 18 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE - powyższa zasada generalna nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy w momencie wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego towary tego przedsiębiorstwa, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, nie stanowią przedmiotu ostatecznej konsumpcji. W przypadku, gdy wskazane towary zostaną wykorzystane przez właścicieli przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej, art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w ogólne nie znajdzie zastosowania.

‒W przeciwnym razie podatnik dwukrotnie ponosiłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia.

W opinii Spółki, powyższy wywód znajdzie odpowiednie zastosowanie do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego. W szczególności, wszystkie składniki majątkowe wchodzące w skład przedsiębiorstwa zmarłego ojca będą wykorzystywane w działalności opodatkowanej VAT prowadzonej przez jego jedynego spadkobiercę - syna. Jednocześnie, żaden z ww. składników nie stanie się przedmiotem ostatecznej konsumpcji w związku z ich przejęciem przez spadkobiercę. Wprost przeciwnie - będą one wykorzystywane w działalności opodatkowanej VAT, dającej pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Spółka pragnie jednocześnie zwrócić uwagę na analogiczne stanowiska przedstawione w innych interpretacjach indywidualnych, w których Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż:

‒„Zatem w sytuacji gdy towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy przez przedsiębiorstwo w spadku, w stosunku do których to towarów podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - będą przeznaczone przez właściciela przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, opodatkowanie podatkiem VAT nie wystąpi. W przeciwnym razie podatnik dwukrotnie ponosiłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia. Takie podejście byłoby niezgodne z zasadą neutralności w podatku VAT oraz z celem wprowadzonej regulacji (...) W konsekwencji, w sytuacji nabycia składników majątkowych na podstawie zapisów windykacyjnych zawartych w testamencie Przedsiębiorcy przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego, w sytuacji gdy zarówno Wnioskodawczyni jak i Przedsiębiorstwo w spadku będą kontynuować w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych opodatkowanych podatkiem VAT działalność gospodarczą realizowaną dotychczas przez Przedsiębiorstwo, tj. jeżeli towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, w stosunku do których to towarów Przedsiębiorcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - będą przeznaczone przez każdego z właścicieli Przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, to nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku VAT. Składniki te nie będą stanowiły przedmiotu ostatecznej dostawy, gdyż będą wykorzystywane do prowadzonej działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym wydanie składników majątkowych wchodzących w skład Przedsiębiorstwa w spadku przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego z tytułu zapisów windykacyjnych nie będzie powodowało powstania obowiązku podatkowego zarówno po stronie Wnioskodawczyni jak i Przedsiębiorstwa w spadku”, [interpretacja indywidualna nr 0114-KDIP1-3.4012.735.2021.1.JG z 28 lutego 2022 r.]

‒„Wnioskodawca jest zarządcą sukcesyjnym przedsiębiorstwa w spadku. Ponadto, Wnioskodawca, jako jedyny spadkobierca przedsiębiorstwa w spadku, planuje zarejestrować akt poświadczenia dziedziczenia, w konsekwencji, w myśl art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, dojdzie do wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. W tym miejscu należy wskazać, że zastosowanie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy zarówno w odniesieniu do przypadku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, jak i wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego powinno być oceniane w kontekście zasady neutralności. Jednocześnie, przy wykładni prawa nie należy ograniczać się jedynie do wykładni gramatycznej, lecz także brać pod uwagę zasady dokonywania wykładni systemowej, czy celowościowej. W tym kontekście, dla ustalenia prawidłowego stosowania art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy konieczne jest dokonanie wykładni celowościowej tego przepisu. Dla opodatkowania na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy kluczowym jest ustalenie, czy towary pozostałe na moment ustania bytu podatkowego przedsiębiorstwa w spadku w wyniku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - są przeznaczone przez właścicieli przedsiębiorstwa w spadku na cele prywatne, czy też wykorzystane bezpośrednio do dalszego prowadzenia przez nich działalności opodatkowanej. Generalnie, na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy, towary, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, pozostałe na moment ustania bytu podatkowego przedsiębiorstwa w spadku w wyniku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, podlegają opodatkowaniu. Powyższa zasada generalna nie znajdzie zastosowania w szczególnej sytuacji, gdzie - z uwagi na cel regulacji - to opodatkowanie nie wystąpi, tj. jeżeli towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy przez przedsiębiorstwo w spadku, w stosunku do których to towarów podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - będą przeznaczone przez właściciela przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej. W przeciwnym razie podatnik dwukrotnie ponosiłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia. Takie podejście byłoby niezgodne z zasadą neutralności w podatku VAT oraz z celem wprowadzonej regulacji. W analizowanej sprawie w momencie nabycia przez Wnioskodawcę na podstawie zarejestrowania aktu dziedziczenia (w celu dalszego kontynuowania prowadzenia działalności przedsiębiorstwa zmarłego) całość przejmowanego majątku będzie spełniała definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Ponadto, w oparciu o składniki majątku składające się na przedsiębiorstwo w spadku Wnioskodawca samodzielnie będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą. Co istotne Wnioskodawca będzie kontynuować w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej działalność gospodarczą realizowaną dotychczas przez przedsiębiorstwo w spadku w tym samym zakresie. Ponadto z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym własną działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, jak również prowadzona przez Przedsiębiorstwo w spadku działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT działalność gospodarczą realizowaną dotychczas przez przedsiębiorstwo w spadku, tj. jeżeli towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy przez przedsiębiorstwo w spadku, w stosunku do których to towarów podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - będą przeznaczone przez właściciela przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, to w analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania zasada generalna, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy. Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy, należy wskazać, że ani Wnioskodawca będący Zarządcą sukcesyjnym i jednocześnie jedynym spadkobiercą przedsiębiorstwa w spadku, ani Przedsiębiorstwo w spadku nie będą zobowiązani do przeprowadzenia tzw. remanentu likwidacyjnego Przedsiębiorstwa w spadku i opodatkowania towarów Przedsiębiorstwa w spadku zgodnie z art. 14 ustawy w związku z wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego w sytuacji, gdy po zarejestrowaniu aktu dziedziczenia Wnioskodawca będzie kontynuował działalność nabytego w spadku przedsiębiorstwa, w tym w szczególności będzie dokonywać dalszej odsprzedaży towarów wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa (w ramach własnej działalności gospodarczej)” [interpretacja indywidualna nr 0113-KDIPT1-3.4012.843.2019.2.ALN z 27 marca 2020 r.].

Co więcej, na poparcie słuszności stanowiska Spółki należy również przywołać stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który w wyroku z 5 kwietnia 2018 r. (sygn. akt I FSK 2336/15), uznał iż: „Skoro w niniejszej sprawie nie dochodzi do ostatecznej konsumpcji lecz kontynuacji działalności gospodarczej w oparciu o przekazane przedsiębiorstwo nie można tym samym uznać, jak to wskazał Sąd pierwszej instancji, że po zaprzestaniu działalności gospodarczej przez spółkę cywilną koniecznym będzie uwzględnienie w spisie z natury towarów, stanowiących aktywa przedsiębiorstwa w stosunku do których VAT został odliczony albowiem nie jest możliwe wykazanie całego przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części), jako wyłączonego spod opodatkowania tym podatkiem. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego art. 6 pkt 1 i art. 14 ust. 1 ustawy o VAT należy interpretować w ten sposób, że pozostawienie jednemu ze wspólników spółki cywilnej, po rozwiązaniu tej spółki, majątku tej spółki w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie stanowi podstawy do opodatkowania takiej czynności jako remanentu likwidacyjnego, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o VAT”.

W konsekwencji, przedstawione przez Spółkę stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Artykuł 91 ustawy o VAT przewiduje konieczność dokonywania przez podatników VAT tzw. rocznej korekty naliczonego podatku VAT.

Szczegółowe zasady dokonywania tej korekty zostały przedstawione w ust. 1-8 ww. artykułu.

Zasady te nie przewidują konieczności dokonywania korekty w związku ze zbyciem przedsiębiorstwa, do którego dojdzie, w opinii Spółki, w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku.

Samo dziedziczenie przedsiębiorstwa w spadku przez syna po zmarłym ojcu nie będzie bowiem opodatkowane VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym: „Przepisów ustawy nie stosuje się do: 1) transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Jednocześnie, art. 91 ust. 9 ustawy o VAT przewiduje, iż: „W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

W konsekwencji, należy uznać, iż po wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego i dziedziczeniu po zmarłym ojcu, to na jego synu, jako podmiocie nabywającym przedsiębiorstwo w drodze dziedziczenia, ciążył będzie obowiązek kontynuacji tzw. korekty rocznej związanej ze środkami trwałymi nabytymi przez Spółkę, za pośrednictwem której zmarły ojciec wraz z synem prowadzili działalność gospodarczą.

Powyższe oznacza, iż w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki i zakończeniem działalności Spółki nie będzie konieczne sporządzenie przez Spółkę korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT. Jednocześnie na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, to nabywca przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki będzie zobowiązany do kontynuowania korekty rocznej podatku naliczonego realizowanej dotychczas przez Spółkę, według zasad określonych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT w związku z kontynuacją działalności w oparciu o nabyte przedsiębiorstwo.

W konsekwencji, przedstawione przez Spółkę stanowisko w zakresie pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1)rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;

2)zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego;

3)wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2022 r. poz. 166).

Stosownie do art. 14 ust. 4 ustawy:

Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zwany dalej „spisem z natury”. Podatnicy są obowiązani złożyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego, nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

Jak stanowi art. 14 ust. 6 ustawy:

Obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

W myśl art. 14 ust. 7 ustawy:

Dostawa towarów dokonywana przez byłych wspólników spółek, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz przez osoby fizyczne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 3, której przedmiotem są towary objęte spisem z natury, podlega zwolnieniu od podatku przez okres 12 miesięcy od dnia, o którym mowa w ust. 6, pod warunkiem rozliczenia podatku od towarów objętych spisem z natury.

Stosownie do art. 14 ust. 7a ustawy:

Przepis ust. 7 stosuje się również do dostawy towarów dokonywanej przez osoby będące właścicielami przedsiębiorstwa w spadku na dzień:

1)zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez przedsiębiorstwo w spadku;

2)wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

3)wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.

W okolicznościach niniejszej sprawy należy również zwrócić uwagę m.in. na przepisy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwanej dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”, które wprowadziły specyficzny rodzaj podatnika, jaki stanowi przedsiębiorstwo w spadku.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Przedsiębiorstwo w spadku obejmuje składniki niematerialne i materialne, przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, stanowiące mienie przedsiębiorcy w chwili jego śmierci.

W myśl art. 2 ust. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Przedsiębiorstwo w spadku obejmuje także składniki niematerialne i materialne, przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej, nabyte przez zarządcę sukcesyjnego albo na podstawie czynności, o których mowa w art. 13, w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.

Stosownie art. 2 ust. 4 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W przypadkach, o których mowa w rozdziale 8, przepisy ustawy odnoszące się do przedsiębiorstwa w spadku stosuje się odpowiednio do udziału przedsiębiorcy w majątku wspólnym wspólników spółki cywilnej.

Natomiast Rozdział 8 ustawy o zarządzie sukcesyjnym odnosi się do zarządu sukcesyjnego w przypadku śmierci wspólnika spółki cywilnej.

I tak, na podstawie art. 46 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W przypadku gdy zastrzeżono, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki cywilnej na jego miejsce i został ustanowiony zarząd sukcesyjny, prawa spadkobierców wspólnika w spółce wykonuje zarządca sukcesyjny. W takim przypadku zarządca sukcesyjny prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zasadach obowiązujących zmarłego wspólnika od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.

Stosownie do art. 47 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W przypadku gdy nie zastrzeżono, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki cywilnej na jego miejsce, a został ustanowiony zarząd sukcesyjny, z chwilą śmierci wspólnika jego spadkobiercy wchodzą do spółki na jego miejsce, jeżeli pozostali wspólnicy wyrażą na to zgodę. Zarządca sukcesyjny prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zasadach obowiązujących zmarłego wspólnika od dnia wyrażenia zgody przez pozostałych wspólników.

W myśl art. 47 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Zarządca sukcesyjny niezwłocznie po ustanowieniu zarządu sukcesyjnego zawiadamia o tym pozostałych wspólników na piśmie. Jeżeli wspólnik nie wyrazi sprzeciwu na piśmie w terminie czternastu dni od dnia otrzymania zawiadomienia o ustanowieniu zarządu sukcesyjnego, przyjmuje się, że wyraził zgodę, o której mowa w ust. 1. Oświadczenie o zgodzie na wejście albo sprzeciwie wobec wejścia do spółki spadkobierców wspólnika pozostali wspólnicy składają zarządcy sukcesyjnemu.

Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W przypadku gdy na skutek śmierci wspólnika w spółce cywilnej pozostaje jeden wspólnik, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem terminu, o którym mowa w art. 12 ust. 10, jeżeli wcześniej nie został ustanowiony zarząd sukcesyjny. Przepisy art. 46 i art. 47 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 48 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Jedyny wspólnik spółki cywilnej może sam podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spraw spółki do dnia:

1)ustanowienia zarządu sukcesyjnego - w przypadku, o którym mowa w art. 46;

2)wyrażenia zgody na wejście albo sprzeciwu wobec wejścia do spółki spadkobierców wspólnika - w przypadku, o którym mowa w art. 47;

3)upływu terminu, o którym mowa w art. 12 ust. 10 - w przypadku gdy wcześniej nie został ustanowiony zarząd sukcesyjny.

Stosownie do art. 59 ust. 1 pkt 2) ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Zarząd sukcesyjny wygasa z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości.

Ponadto, zgodnie z art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.):

Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 1a, 2 i 2a, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

Stosownie do art. 97 § 2 ww. ustawy Ordynacja podatkowa:

Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Z powyższego wynika, że spadkobiercy przejmują z mocy prawa wszelkie prawa i obowiązki o charakterze majątkowym, a prawa niemajątkowe pod warunkiem kontynuacji działalności prowadzonej uprzednio przez spadkodawcę.

W myśl art. 97 § 2a ww. ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w przypadku dalszego prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwo w spadku i ustanowienia zarządu sukcesyjnego.

Natomiast art. 98 § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że:

Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Zaznaczenia wymaga, że powołany powyżej art. 97 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, stanowi o prawach i obowiązkach spadkobiercy, które były związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą.

Jak wynika z opisu sprawy, Spółka cywilna, zajmująca się działalnością gospodarczą związaną z wynajmem apartamentów na terenie Polski oraz działalnością wydawniczą, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka posiadała dwóch wspólników - ojca i syna. 8 maja 2022 r. jeden z dwóch wspólników Spółki zmarł. Jednocześnie, w tym samym dniu ustanowiony został zarząd sukcesyjny. Drugim z dwóch wspólników Spółki jest jedyny spadkobierca zmarłego wspólnika - jego syn. Obaj wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą wyłącznie w formie spółki cywilnej. Całość działalności Spółki cywilnej podlega opodatkowaniu VAT. Tym samym, Spółce przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT od nabywanych towarów i usług wykorzystywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Żyjący wspólnik, po przyjęciu spadku po zmarłym ojcu, planuje kontynuowanie działalności prowadzonej przez Spółkę - w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, rejestrując się jednocześnie jako czynny podatnik VAT. Przejęte przedsiębiorstwo będzie nadal wykorzystywane do prowadzenia działalności opodatkowanej VAT, dającej pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii braku obowiązku sporządzenia tzw. remanentu likwidacyjnego oraz opodatkowania towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy, w związku z zakończeniem działalności Spółki w wyniku nabycia przez jednego ze wspólników Spółki w ramach dziedziczenia całości przedsiębiorstwa zmarłego drugiego wspólnika Spółki, w konsekwencji w wyniku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

Na wstępie wskazać należy, że ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej obejmuje także firmy prowadzące działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, nie posiadającej osobowości prawnej, która w świetle prawa cywilnego stanowi umowę między wspólnikami (przedsiębiorcami), którzy chcą realizować wspólny cel gospodarczy. Podmiotami praw i zobowiązań związanych z działalnością spółki cywilnej są jej wspólnicy. Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu prawa cywilnego. Dlatego to nie spółka cywilna, a każdy z jej wspólników ma status przedsiębiorcy. Śmierć wspólnika spółki cywilnej rodzi zatem analogiczne skutki co do możliwości dalszego wykonywania działalności gospodarczej, jak śmierć przedsiębiorcy działającego samodzielnie.

W przypadku śmierci jednego ze wspólników spółki cywilnej, przepisy ustawy o zarządzie sukcesyjnym znajdą zastosowanie do udziału zmarłego wspólnika w spółce cywilnej. Działania zarządcy sukcesyjnego polegają na wykonywaniu praw i obowiązków zmarłego wspólnika w spółce. Spółka cywilna jako podatnik nadal istnieje. Zachowana jest płynność rozliczeń podatkowych – w okresie do wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego prawo podatkowe uważa „przedsiębiorstwo w spadku” za wspólnika spółki cywilnej.

W niniejszej sprawie w dniu śmierci jednego ze wspólników dwu-osobowej Spółki cywilnej został powołany zarząd sukcesyjny. Składniki masy majątkowej Spółki cywilnej, w części zarządzanej przez powołanego zarządcę sukcesyjnego, nabyte zostaną przez jednego ze wspólników Spółki cywilnej w ramach dziedziczenia w związku z zakończeniem działalności Spółki i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego. Na podstawie posiadanych oraz przejętych po zmarłym ojcu składników majątkowych przedsiębiorstwa prowadzonego w formie Spółki cywilnej, żyjący wspólnik (syn) zamierza kontynuować działalność gospodarczą prowadzoną przez Spółkę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Żyjący wspólnik Spółki – jedyny spadkobierca zmarłego wspólnika - rozpoczynając ww. działalność gospodarczą, zarejestruje się także jako czynny podatnik podatku VAT.

Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy, należy zauważyć, że art. 14 ustawy stanowi implementację art. 18 lit. c) Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.) – dalej: „Dyrektywa 2006/112/WE”. Przepisy dotyczące podatku od wartości dodanej w całości objęte są zakresem prawa Unii Europejskiej, a Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązana jest do przestrzegania całokształtu dorobku prawnego Unii Europejskiej (acquis communautaire). W odniesieniu do podatku od towarów i usług oznacza to przestrzeganie postanowień przede wszystkim Dyrektywy 2006/112/WE oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: „TSUE”, dotyczącego podatku od wartości dodanej.

Jedną z najważniejszych cech podatku od towarów i usług jest neutralność – oznaczająca, że ciężar ekonomiczny tego podatku ponosi wyłącznie ostateczny konsument towaru lub usługi, będący końcowym ogniwem łańcucha obrotu. Neutralność podatku wynika z samej istoty podatku od wartości dodanej.

Dyrektywa 2006/112/WE w art. 18 lit. c) przewiduje, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za odpłatną dostawę towarów (za wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 19 Dyrektywy 200/112/WE), zatrzymanie towarów przez podatnika lub jego następców prawnych w przypadku, gdy zaprzestaje on prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, jeżeli VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu w momencie ich nabycia lub wykorzystania (zgodnie z lit. a tego przepisu).

W wyroku TSUE z 8 maja 2013 r., w sprawie Marinow C-142/12 wskazano, że „Głównym celem art. 18 lit. c) dyrektywy VAT jest (…) uniknięcie tego, żeby składniki majątkowe dające prawo do odliczenia podatku VAT nie zostały przedmiotem nieopodatkowanej ostatecznej konsumpcji towaru lub usługi w następstwie zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, jakiekolwiek byłyby jego przyczyny bądź okoliczności.” (EU:C:2013:292, pkt 27).

W innym wyroku TSUE, z 16 czerwca 2016 r. w sprawie Mateusiak C-229/15 wskazano, że „Dla osiągnięcia celu art. 18 lit. c) dyrektywy VAT, który polega na uniknięciu tego, żeby składniki majątkowe dające prawo do odliczenia podatku VAT nie zostały przedmiotem nieopodatkowanej ostatecznej konsumpcji w następstwie zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, oraz na wyeliminowaniu wszelkich nierówności w zakresie podatku VAT pomiędzy konsumentami, którzy nabyli swoje towary od innego podatnika, a tymi, którzy nabyli towary w ramach działalności swego przedsiębiorstwa, do opodatkowania wymaganego na mocy art. 18 lit. c) dyrektywy VAT powinno dojść, jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 34 opinii, o ile towar dający prawo do odliczenia podatku VAT zachował wartość końcową w dniu zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, niezależnie od okresu pomiędzy nabyciem rzeczonego towaru a datą zaprzestania owej działalności.” (EU:C: 2016:454, pkt 39)

Dla ustalenia więc, czy art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy znajdzie w niniejszej sprawie zastosowanie, kluczowym jest ustalenie, czy towary (zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy, przepis art. 14 ust. 1 i 3 ustawy stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego), które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, na moment rozwiązania spółki cywilnej stanowią przedmiot ostatecznej konsumpcji (tzn. są przeznaczone przez właścicieli spółki cywilnej na cele prywatne), czy też będą wykorzystywane bezpośrednio do dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej.

Generalnie, na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy, towary, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, na moment rozwiązania (likwidacji) spółki cywilnej, podlegają opodatkowaniu.

Biorąc jednak pod uwagę zasadę neutralności oraz cel regulacji wprowadzonej w art. 14 ustawy z uwzględnieniem dokonanej przez TSUE wykładni implementowanego do art. 14 ustawy przepisu art. 18 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE – powyższa zasada generalna nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy w momencie rozwiązania spółki cywilnej towary tego przedsiębiorstwa (zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy, przepis art. 14 ust. 1 i 3 ustawy stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego), które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, nie stanowią przedmiotu ostatecznej konsumpcji.

W przypadku, gdy wskazane towary zostaną wykorzystane bezpośrednio do dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej, art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy w ogóle nie znajdzie zastosowania.

W przeciwnym razie podatnik dwukrotnie ponosiłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia.

Podkreślić należy, że neutralność podatku wynika z samej istoty podatku od wartości dodanej. Ponadto, przy wykładni prawa podatkowego pod uwagę należy brać również zasady dokonywania wykładni systemowej, czy celowościowej.

Przenosząc zatem ww. przepisy i wykładnię prawa podatkowego na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy przez Spółkę cywilną, w stosunku do których to towarów Spółce cywilnej przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – będą przeznaczone, w tym konkretnym przypadku, przez sukcesora (jedynego spadkobiercę) zmarłego wspólnika Spółki cywilnej bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, opodatkowanie podatkiem VAT nie wystąpi.

W przeciwnym razie żyjący wspólnik - jedyny spadkobierca zmarłego drugiego wspólnika dwu-osobowej Spółki cywilnej - dwukrotnie poniósłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia. Takie podejście byłoby niezgodne z zasadą neutralności w podatku VAT oraz z celem wprowadzonej regulacji.

Podsumowując, w analizowanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której na moment likwidacji Spółki składniki majątkowe należące do Spółki cywilnej, dające jej prawo do odliczenia podatku VAT, nie będą stanowiły przedmiotu ostatecznej konsumpcji (tzn. nie zostaną przeznaczone przez Wnioskodawcę na cele prywatne), ale będą wykorzystane przez jedynego spadkobiercę zmarłego wspólnika Spółki (żyjącego wspólnika tej Spółki) bezpośrednio do dalszego prowadzenia przez Niego działalności opodatkowanej. Będzie On kontynuował w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT działalność gospodarczą realizowaną dotychczas przez Spółkę cywilną, na podstawie składników majątkowych tej Spółki.

W konsekwencji, w opisanej wyżej sytuacji, w momencie zakończenia działalności Spółki cywilnej w wyniku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego i nabyciu przez jednego ze wspólników Spółki cywilnej całości przedsiębiorstwa - w stosunku do których Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i które będą przeznaczone przez jedynego spadkobiercę bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, nie powstanie obowiązek przeprowadzenia tzw. remanentu likwidacyjnego ani obowiązek podatkowy w podatku VAT, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy. Tym samym, w omawianej sytuacji, nie znajdzie zastosowania zasada generalna, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy w rozpatrywanej sprawie jest również kwestia obowiązku kontynuacji korekty rocznej podatku naliczonego, w związku z nabyciem przez jednego ze wspólników Spółki całości przedsiębiorstwa.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy, zgodnie z którym:

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Przepisy art. 91 ust. 2-8 ustawy regulują zasady dokonywania korekty, o której mowa w ust. 1.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Zgodnie z tym przepisem:

W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wprawdzie ww. przepis nie odnosi się wprost do opisanej we wniosku sytuacji, jednak, korekta, o której mowa jest dokonywana przez nabywcę/następcę prawnego praw i obowiązków zbywcy, który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy, obowiązki swojego poprzednika.

W niniejszej sprawie całość składników materialnych i niematerialnych Spółki zostało przejęte przez jedynego spadkobiercę zmarłego wspólnika, w celu kontynuowania opodatkowanej działalności Spółki. W konsekwencji uznania, że celem wniesienia przedsiębiorstwa Spółki jest dalsza kontynuacja działalności prowadzonej przez zmarłego wspólnika spółki cywilnej oraz jego spadkobiercy w dotychczasowym zakresie, a także w związku z tym, że spadkobierca przejmie wszystkie prawa i obowiązki po zmarłym wspólniku, jest uznanie, że powyższe dotyczyć będzie również kwestii obowiązku sporządzenia ewentualnej korekty podatku naliczonego przez nabywcę, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy.

Tym samym, Spółka cywilna nie będzie miała obowiązku sporządzenia korekty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 91 ustawy.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego oraz zastosujecie się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).