Temat interpretacji

Opodatkowanie dostawy nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2020 r. (data wpływu 10 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 września 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z wnioskiem wierzyciela komornik wszczął egzekucję z wieczystego użytkowania nieruchomości: nieruchomość gruntowa obejmująca działkę nr () o powierzchni 0,3960 ha położona w miejscowości (), w jednostce ewidencyjnej (), obrębie geodezyjnym (), zabudowana budynkiem produkcyjno-magazynowym z zapleczem socjalno-biurowym stanowiącym odrębną nieruchomość, zapisane w Księdze Wieczystej () prowadzonej przez Sąd Rejonowy.

Zabudowania:

• budynek produkcyjno-magazynowy z częścią biurowo-socjalną o powierzchni zabudowy 1797,00 m², powierzchni użytkowej 1614,30 m²; rok budowy 1928 r.

W dniu () kwietnia 1994 r. została zawarta umowa Spółki pomiędzy A a B. Strony ustaliły nazwę firmy C spółka cywilna.

Aneksem z dnia () lipca 1995 r. do Spółki przystąpił D, który wniósł do Spółki nieruchomość ().

Z dniem 31 marca 2001 r. ze Spółki występuje D i w to miejsce z dniem 1 kwietnia 2001 r. do Spółki przystępuje E.

Ww. nieruchomość została nabyta przez D w 1994 r. do majątku odrębnego za pieniądze pochodzące z majątku odrębnego tej osoby. Aktem notarialnym z dnia 16 maja 2001 r. została rozszerzona wspólność ustawowa małżeńska D i E na prawo wieczystego użytkowania działki nr () oraz własność budynku zapisanych w Księdze Wieczystej nr () prowadzonej przez Sąd Rejonowy.

21 września 2001 r., aktem notarialnym nr repertorium E przeniosła prawo wieczystego użytkowania działki nr () i własność budynku () na rzecz Spółki cywilnej C. Przeniesienie to przyjęli we współwłasności łącznej jako Wspólnicy Spółki cywilnej C.

Aktem notarialnym z dnia 21 listopada 2001 r. nr repertorium ze Spółki cywilnej wystąpiła A, a wszystkie prawa z tytułu udziału w Spółce, w tym prawo współwłasności łącznej użytkowania nieruchomości , przyjmują pozostali wspólnicy B, E.

Aneksem do umowy Spółki cywilnej z dnia () grudnia 2001 r. przekształcono Spółkę cywilną w Spółkę jawną.

Spółka jawna w likwidacji nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Od 2003 r. do 2013 r. Spółka wynajmowała część pomieszczeń w nieruchomości firmie F, który na terenie nieruchomości prowadził piekarnię.

Wynajmowana w latach 2003-2013 była powierzchnia około 400 m² tylko ww. podmiotowi.

Na terenie nieruchomości w latach 2003-2013 działalność prowadził dłużnik oraz najemca F. Dłużnik nie ma obecnie żadnych dokumentów dotyczących najmu ww. nieruchomości podmiotowi trzeciemu, żadnej umowy, żadnych rachunków, faktur.

Działalność gospodarcza prowadzona była w ww. nieruchomości przez Spółkę jawną od 2001 r., wcześniej działalność gospodarczą w tej nieruchomości prowadziła Spółka cywilna. Nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika tylko do celów gospodarczych do 2013 r.

Dłużnik dokonywał wydatków na ulepszenie podczas używania nieruchomości, wydatki te przekroczyły 30% wartości początkowej wg oświadczenia dłużnika, nie okazano żadnych dokumentów. Dłużnik prowadził zakład piekarniczy, produkował pieczywo, które następnie sprzedawał.

Działalność prowadzona była w formie Spółki cywilnej, następnie Spółka cywilna uległa przekształceniu w Spółkę jawną, która wykonywała na terenie nieruchomości działalność do 2013 r. Dłużnik nie jest w posiadaniu wykazu rejestru VAT, z których wynika prawo do odliczenia podatku VAT od nakładów na ulepszenie, nie posiada kopii deklaracji VAT, z których wynika skorzystanie z prawa do odliczenia. Dokumenty zostały zniszczone.

Ponadto, dłużnik w dniu 22 maja 2018 r. złożył oświadczenie w przedmiocie egzekucji z nieruchomości:

1. z tytułu nabycia nieruchomości () nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego;
2. dłużnik ponosił wydatki, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu. Nieruchomość jest pod opieką konserwatora zabytków. W latach 2001 do 2003 r. budynek był adoptowany do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie dokonywano żadnych zmian na zewnątrz budynku, nie dokonywano przebudowy nieruchomości na zewnątrz. Wewnątrz budynku został wydzielony pion socjalny na potrzeby pracowników tj. pokoje biurowe, szatnie, toalety. Dłużnik nie potrafi określić, czy stworzenie wewnątrz pionu socjalnego było istotną zmianą. Wydatki na ulepszenie ponoszono latach 2001-2003 r. (tylko w tym w tym okresie czyniono wydatki na ulepszenie). Dłużnik nie pamięta, czy miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ww. nakładów. Po dokonaniu ulepszeń dłużnik rozpoczął prowadzenie na terenie ww. nieruchomości działalności w zakresie przetwarzanie (). Ta działalność była prowadzona od 2003 r. do 2013 r. Dłużnik nie prowadził nigdy piekarni.
3. nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika tylko i wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej to jest obrót () w latach 2003 do 2013 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy istnieje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej budynkiem produkcyjno-magazynowym z zapleczem socjalno-biurowym stanowiącym odrębną nieruchomość, zapisane w Księdze Wieczystej () prowadzonej przez Sąd Rejonowy, czyniąc komornika sądowego płatnikiem tego podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy nie powstaje, a komornik w przypadku skutecznej sprzedaży w drodze licytacji publicznej nie będzie obowiązany jako płatnik do odprowadzenia podatku od towarów i usług.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata.

W ocenie organu egzekucyjnego, dostawa nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim. Pod pojęciem pierwszego zasiedlenia rozumie się użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu. Dłużnik stał się właścicielem nieruchomości w 2001 r. Wcześniejszy właściciel D, który nabył tę nieruchomość w roku 1994 r. wprowadził ją w roku 1995 r. do Spółki cywilnej. Dłużnik niejako pierwszy zajął budynek i używał go do prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto należy wskazać, że dłużnik złożył oświadczenie, że podczas używania nieruchomości dokonał wydatków na ulepszenie, a wydatki te przekroczyły 30% wartości początkowej. Jednakże dłużnik nie jest w posiadaniu wykazu rejestru VAT, z których wynika prawo do odliczenia podatku VAT od nakładów na ulepszenie, nie posiada kopii deklaracji VAT, z których wynika skorzystanie z prawa do odliczenia. Dokumenty zostały zniszczone. Dłużnik nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r., poz. 1438, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że komornik wszczął egzekucję z wieczystego użytkowania nieruchomości: nieruchomość gruntowa obejmująca działkę nr () o powierzchni 0,3960 ha położoną w miejscowości (), w jednostce ewidencyjnej (), obrębie geodezyjnym (), zabudowana budynkiem produkcyjno-magazynowym z zapleczem socjalno-biurowym stanowiącym odrębną nieruchomość, zapisane w Księdze Wieczystej nr () prowadzonej przez Sąd Rejonowy. W dniu 28 kwietnia 1994 r. została zawarta umowa Spółki pomiędzy A a B. Strony ustaliły nazwę firmy C Spółka cywilna. Aneksem z dnia 1 lipca 1995 r. do Spółki przystąpił D , który wniósł do Spółki nieruchomość (). Z dniem 31 marca 2001 r. ze Spółki wystąpił D i w to miejsce z dniem 1 kwietnia 2001 r. do Spółki przystąpiła E. Ww. nieruchomość została nabyta przez D w 1994 r. do majątku odrębnego za pieniądze pochodzące z majątku odrębnego tej osoby. Aktem notarialnym z dnia 16 maja 2001 r. została rozszerzona wspólność ustawowa małżeńska D i E na prawo wieczystego użytkowania działki nr () oraz własność budynku zapisanych w Księdze Wieczystej nr (). 21 września 2001 r., aktem notarialnym E przeniosła prawo wieczystego użytkowania działki nr () i własność budynku () na rzecz Spółki cywilnej C. Przeniesienie to przyjęli we współwłasności łącznej jako Wspólnicy Spółki cywilnej C. 21 listopada 2001 r. ze Spółki cywilnej wystąpiła A, a wszystkie prawa z tytułu udziału w Spółce, w tym prawo współwłasności łącznej użytkowania nieruchomości przyjęli pozostali wspólnicy B i E. Aneksem do umowy Spółki cywilnej z dnia 10 grudnia 2001 r. przekształcono Spółkę cywilną w Spółkę jawną. Spółka jawna w likwidacji nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Od 2003 r. do 2013 r. Spółka wynajmowała część pomieszczeń w nieruchomości firmie F, który na terenie nieruchomości prowadził piekarnię. Na terenie nieruchomości w latach 2003-2013 działalność prowadził dłużnik oraz najemca F. Dłużnik nie ma obecnie żadnych dokumentów dotyczących najmu ww. nieruchomości podmiotowi trzeciemu, żadnej umowy, żadnych rachunków, faktur. Działalność gospodarcza prowadzona była w ww. nieruchomości przez Spółkę jawną od 2001 r., wcześniej działalność gospodarczą w tej nieruchomości prowadziła Spółka cywilna. Nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika tylko do celów gospodarczych do 2013 r. Dłużnik dokonywał wydatków na ulepszenie podczas używania nieruchomości, wydatki te przekroczyły 30% wartości początkowej wg oświadczenia dłużnika, nie okazano żadnych dokumentów. Dłużnik prowadził zakład piekarniczy, produkował pieczywo, które następnie sprzedawał. Działalność prowadzona była w formie Spółki cywilnej, następnie Spółka cywilna uległa przekształceniu w Spółkę jawną, która wykonywała na terenie nieruchomości działalność do 2013 r. Dłużnik nie jest w posiadaniu wykazu rejestru VAT, z których wynika prawo do odliczenia podatku VAT od nakładów na ulepszenie, nie posiada kopii deklaracji VAT, z których wynika skorzystanie z prawa do odliczenia. Dokumenty zostały zniszczone. Ponadto, dłużnik w dniu 22 maja 2018 r. złożył oświadczenie w przedmiocie egzekucji z nieruchomości:

1. z tytułu nabycia nieruchomości () nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego;
2. dłużnik ponosił wydatki, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu. Nieruchomość jest pod opieką konserwatora zabytków. W latach 2001 do 2003 budynek był adoptowany do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie dokonywano żadnych zmian na zewnątrz budynku, nie dokonywano przebudowy nieruchomości na zewnątrz. Wewnątrz budynku został wydzielony pion socjalny na potrzeby pracowników tj. pokoje biurowe, szatnie, toalety. Dłużnik nie potrafi określić czy stworzenie wewnątrz pionu socjalnego było istotną zmianą. Wydatki na ulepszenie ponoszono latach 2001-2003 (tylko w tym w tym okresie czyniono wydatki na ulepszenie). Dłużnik nie pamięta, czy miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ww. nakładów. Po dokonaniu ulepszeń dłużnik rozpoczął prowadzenie na terenie ww. nieruchomości działalności w zakresie przetwarzanie (). Ta działalność była prowadzona od 2003 r. do 2013 r. Dłużnik nie prowadził nigdy piekarni;
3. nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika tylko i wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej, to jest obrót () w latach 2003-2013.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy istnieje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej nieruchomości, czyniąc go płatnikiem podatku.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości zabudowanej należy uznać dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki, która udostępniała tą nieruchomość na podstawie umowy najmu oraz wykorzystywała na potrzeby własnej działalności. Tym samym, w opisanej sytuacji dłużnika należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług. Sam fakt niezarejestrowania dłużnika jako czynnego podatnika podatku VAT nie skutkuje tym, że dostawa nie następuje w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego w ramach transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, dłużnik występuje w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Czynność ta zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

Podkreślić jednak należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie według art. 2 pkt 14 ustawy rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom po spełnieniu określonych warunków skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów zarówno nieruchomości, jak i ruchomości przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że w celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie zastosowanie znajduje zwolnienie od podatku, czy też opodatkowanie właściwą stawką podatku VAT, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności faktycznych oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa ww. budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym posadowionego na działce nr () nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, gdyż jak wynika z wniosku, wyżej wymieniony budynek był używany (miało miejsce jego pierwsze zasiedlenie). Jak bowiem wskazano w opisie sprawy, budynek w latach 2003-2013 wykorzystywany był do działalności gospodarczej dłużnika, ponadto część budynku w latach 2003-2013 była przedmiotem najmu. Jednocześnie na ww. budynek były ponoszone nakłady na ulepszenie w latach 2001-2003, które przekraczały 30% wartości początkowej, jednak po dokonaniu tego ulepszenia budynek był wykorzystywany przez dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej, zatem doszło do ponownego pierwszego zasiedlenia. Zatem, od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu zbycia nieruchomości upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

W związku z powyższym są/zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, bowiem dostawa budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym nie jest/nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Tym samym, w oparciu o art. 29a ust. 8 ustawy, zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, na którym posadowiony jest ten budynek, również korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku.

Wobec zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w związku ze sprzedażą opisanego budynku bezzasadne jest badanie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie jedynie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie istnieje/nie będzie istniał obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej budynkiem produkcyjno-magazynowym z zapleczem socjalno-biurowym, czyniący komornika sądowego płatnikiem tego podatku, ponieważ sprzedaż ww. nieruchomości korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Konsekwentnie zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy również sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu, na którym posadowiony jest ten budynek korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej