Temat interpretacji

opodatkowanie czynności udzielania pożyczek

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 listopada 2019 r. (data wpływu 8 listopada 2019 r.), uzupełnionym pismem z 3 grudnia 2019 r. (data wpływu 3 grudnia 2019 r.) oraz pismem z 4 grudnia 2019 r. (data wpływu 4 grudnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 listopada 2019 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 3 grudnia 2019 r. (data wpływu 3 grudnia 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 25 listopada 2019 r. znak: 0111-KDIB2-3.4014.7.2019.1.PM oraz pismem z 4 grudnia 2019 r. (data wpływu 4 grudnia 2019 r.). Z pisma z 3 grudnia 2019 r. wynika, że Wnioskodawca oczekuje również interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. Wnioskodawca w piśmie z 3 grudnia 2019 r. postawił pytanie i sformułował własne stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni - osoba fizyczna - jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością działającej pod firmą () Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (KRS: (), dalej zwanej Spółką). Kapitał zakładowy Spółki wynosi ... zł. Wnioskodawczyni posiada 1994 udziały w Spółce o łącznej wartości ... zł. Spółka prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych, w tym zwłaszcza akcesoriów meblowych, klamek i gałek drzwiowych i meblowych.

Zgodnie z aktualną treścią wpisu w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przedmiotem działalności Spółki są:

22, 22, Z, produkcja opakowań z tworzyw sztucznych

22, 29, Z, produkcja pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych

24, 54, B, odlewnictwo pozostałych metali nieżelaznych, gdzie indziej niesklasyfikowane

25, 11, Z, produkcja konstrukcji metalowych i ich części

25, 50, Z, kucie, prasowanie, wytłaczanie i walcowanie metali; metalurgia proszków

25, 61, Z, obróbka metali i nakładanie powłok na metale

25, 62, Z, obróbka mechaniczna elementów metalowych

25, 71, Z, produkcja wyrobów nożowniczych i sztućców

25, 72, Z, produkcja zamków i zawiasów

25, 73, Z, produkcja narzędzi

25, 99, Z, produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych, gdzie indziej niesklasyfikowana

28, 21, Z, produkcja pieców, palenisk i palników piecowych

28, 41, Z, produkcja maszyn do obróbki metalu

35, 30, Z, wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodna, gorąca wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych

41, 20, Z, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych

43, 11, Z, rozbiórka i burzenie obiektów budowlanych

43, 21, Z, wykonywanie instalacji elektrycznych

43, 22, Z, wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych

43, 31, Z, tynkowanie

43, 32, Z, zakładanie stolarki budowlanej

43, 34, Z, malowanie i szklenie

43, 91, Z, wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych

43, 99, Z, pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane

46, 90, Z, sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana

47, 19, Z, pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach

47, 52, Z, sprzedaż detaliczna drobnych wyrobów metalowych, farb i szkła, prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47, 59, Z, sprzedaż detaliczna mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47, 78, Z, sprzedaż detaliczna pozostałych nowych wyrobów, prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47, 99, Z, pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepowa, straganami i targowiskami

49, 39, Z, pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany

49, 41, Z, transport drogowy towarów

68, 20, Z, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi

69, 10, Z, działalność prawnicza

69, 20, Z, działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe

70, 22, Z, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarzadzania

73, 11, Z, działalność agencji reklamowych

77, 11, Z, wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek

77, 12, Z, wynajem i dzierżawa pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli

77, 39, Z, wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Wnioskodawczyni planuje zawrzeć ze Spółką umowę pożyczki. W planowanej umowie pożyczki Spółka jako pożyczkodawca miałaby udzielić Wnioskodawczyni jako pożyczkobiorcy pożyczkę pieniężną na okres kilku lat. Spłata pożyczki nastąpi w kilku ratach. Pożyczka udzielona zostanie ze środków pieniężnych stanowiących majątek Spółki oraz będzie miała charakter odpłatny. Umowa będzie przewidywać odsetki od zaciągniętej pożyczki w wysokości sumy wartości bezwzględnej WIBOR 3M i marży w wysokości 2 punktów procentowych w skali roku. Odsetki będą płatne z dołu wraz z terminem płatności poszczególnych rat. Wysokość marży oraz rodzaj stopy bazowej zostanie ustalona na podstawie Obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych. Przed zawarciem ww. umowy pożyczki, Zgromadzenie Wspólników Spółki ma upoważnić Zarząd Spółki do zawarcia tejże umowy w drodze uchwały.

Wedle wiedzy Wnioskodawczyni, Spółka do tej pory nie udzielała pożyczek wspólnikom. Spółka udzielała jednakże w przeszłości odpłatne pożyczki pieniężne swoim pracownikom. Równocześnie, wedle wiedzy Wnioskodawczyni, Spółka przewiduje możliwości udzielenia kolejnych odpłatnych pożyczek pieniężnych Wnioskodawczyni bądź innym wspólnikom w przyszłości.

Umowa pożyczki zgodna z warunkami opisanymi we wniosku zawarta została pomiędzy Wnioskodawczynią jako pożyczkobiorcą a Spółką jako pożyczkodawcą w dniu 6 listopada 2019 r.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym czynność udzielenia odpłatnej pożyczki pieniężnej Wnioskodawczyni przez Spółkę której Wnioskodawczyni jest wspólnikiem, ze środków pochodzących z majątku tejże Spółki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.)?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawczyni, w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym czynność udzielenia pożyczki Wnioskodawczyni przez Spółkę będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm., dalej jako u.p.t.u.).

Już na wstępie należy wskazać, iż pełną aktualność zachowuje stanowisko Wnioskodawczyni wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2019 r. Równocześnie, celem zarówno uzupełnienia jak i doprecyzowania stanowiska, Wnioskodawczyni wskazuje co następuje.

Odpowiedź na dodatkowe pytanie sformułowane w niniejszym uzupełnieniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest niezbędna do udzielenia prawidłowej odpowiedzi na pytanie zadane przez Wnioskodawczynię we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2019 r., tj. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawczyni w związku z dokonaniem czynności cywilnoprawnej w postaci zawarcia odpłatnej umowy pożyczki pieniężnej, udzielonej Wnioskodawczyni przez Spółkę której Wnioskodawczyni jest wspólnikiem, ze środków pochodzących z majątku tejże Spółki, będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynność cywilnoprawnych od ww. czynności?.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1519, dalej jako u.p.c.c.), opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawych podlega m.in. umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 u.p.c.c., Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży: przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż czynność cywilnoprawna w postaci umowy pożyczki co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni - jako pożyczkobiorca - co do zasady jest podmiotem na którym ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej umowy pożyczki, w związku z czym - gdy nie istniały żadne przepisy szczególne zawierające odmienne uregulowania - zobowiązana byłaby do uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu zawartej umowy pożyczki.

Jednakże zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b u.p.c.c., nie podlegają podatkowi: czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż jeżeli czynność udzielenia pożyczki przez Spółkę będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, to czynność cywilnoprawna w postaci umowy pożyczki nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Powyższe oznacza, iż Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu dokonania tejże czynności. Tym samym należy stwierdzić, iż odpowiedź na zadane w niniejszym uzupełnieniu wniosku pytanie, tj. Czy w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym czynność udzielenia odpłatnej pożyczki pieniężnej przez Spółkę której Wnioskodawczyni jest wspólnikiem, ze środków pochodzących z majątku tejże Spółki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.)?, jest niezbędna do pełnego wyjaśnienia sytuacji prawno-podatkowej Wnioskodawczyni. Kwestia podlegania czynności w postaci udzielenia pożyczki przez Spółkę opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz korzystania przez tę czynność ze zwolnienia od podatku od towarów i usług będzie bowiem bezpośrednio wpływać na status prawno-podatkowy Wnioskodawczyni jako podatnika podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przechodząc do uzasadnienia stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie pytania sformułowanego w niniejszym uzupełnieniu wniosku, należy wskazać, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm., dalej jako u.p.t.u.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 u.p.t.u., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). W myśl art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Według art. 15 ust. 1 u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 u.p.t.u.).

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u., zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Nie budzi wątpliwości, że w niniejszym stanie faktycznym czynność prawna w postaci udzielenia odpłatnej pożyczki pieniężnej stanowić będzie świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. Potwierdza to treść interpretacji indywidualnej z dnia 11 lutego 2015 r., znak ILPP1/443-1058/14-3/JSK, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu ocenił, iż udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. Skoro więc udzielenie pożyczki co do zasady stanowi świadczenie usług, jeżeli Spółka w ramach powyższej czynności działała jako podatnik podatku od towarów i usług, to czynność ta co do zasady będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W takim przypadku, czynność ta będzie jednak zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.

Wprawdzie udzielanie pożyczek nie stanowi głównego przedmiotu działalności Spółki, działalność w tymże zakresie nie została również wskazana w treści wpisu Spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, jednakże opisane we wniosku zdarzenie przyszłe nie stanowi sytuacji jednorazowej. Jak Wnioskodawczyni wskazała w treści opisu zdarzenia przyszłego we wniosku z dnia 4 listopada 2019 r., wedle jej wiedzy Spółka udzielała już w przeszłości pożyczek swoim pracownikom, ponadto Spółka nie wyklucza udzielenia kolejnych pożyczek Wnioskodawczyni bądź innym wspólnikom w przyszłości. Podkreślić należy również, iż w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym (obecnie już stanie faktycznym) pożyczka udzielana jest z majątku Spółki i ma charakter odpłatny - Spółka osiągnie w związku z udzieloną pożyczką korzyść majątkową w postaci odsetek.

W interpretacji indywidualnej z dnia 8 sierpnia 2019 r., znak 0115-KDIT1-1.4012.351.2019.2.RH Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym decydujące znaczenie dla uznania jej za podatnika VAT przy wykonaniu przedmiotowej czynności, mają następujące okoliczności, a mianowicie: wykorzystanie przy udzieleniu pożyczek przedsiębiorstwa Spółki oraz odpłatność czynności. Każda zatem odpłatna czynności podatnika VAT będącego osobą prawną powinna być uznana za wykonaną w charakterze podatnika VAT, nawet jeżeli czynność zostałaby wykonana tylko jeden raz, gdyż wymóg częstotliwości dotyczy całości działalności podatnika, a nie poszczególnych czynności na te działalność się składających.

Ponadto należy zauważyć, iż wpis przedmiotu działalności gospodarczej (wg klasyfikacji PKD) do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a w konsekwencji do określenia czy podmiot prawa podatkowego z tytułu wykonywanych czynności staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Podawany bowiem przy rejestracji podmiotów gospodarczych zakres działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności ma charakter orientacyjny.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż ponieważ Spółka jest przedsiębiorcą oraz aktywnym podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czynności udzielenia pożyczki wykorzystywać będzie swój majątek oraz pożyczka będzie miała charakter odpłatny, to Spółka w zakresie tejże czynności działa jako podatnik VAT. Sam bowiem fakt, iż udzielanie pożyczek nie jest głównym przedmiotem działalności Spółki oraz tenże przedmiot działalności nie został ujawniony w treści wpisu Spółki w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, nie przesądza o tym, czy w ramach czynności polegającej na udzieleniu pożyczki Spółka działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Wpis przedmiotu działalności w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego ma bowiem charakter orientacyjny. Ponieważ zaś nawet jednorazowa czynność udzielenia pożyczki, jeżeli jest odpłatna oraz wiąże się z zaangażowaniem majątku danego przedsiębiorcy powinna zostać uznana za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u., to tym bardziej w sytuacji gdy Spółka udzielała już odpłatnych pożyczek pieniężnych osobom fizycznym w przeszłości oraz nie wyklucza udzielenia kolejnych pożyczek w przyszłości, należy uznać iż udzielając pożyczek Spółka działa jako podatnik podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, z uwagi na charakter tejże czynności, udzielenie odpłatnej pożyczki jest zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.tu. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w innych interpretacjach indywidualnych.

W interpretacji indywidulanej z dnia 28 marca 2013 r., znak IPPP1/443-56/13-2/IGO, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie wskazał, iż Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W świetle powyższego, czynność udzielenia pożyczki spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę.

Zatem, co wskazuje również Wnioskodawca a z czym należy się zgodzić, udzielenie pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a fakt, iż udzielanie pożyczek nie jest wymienione w umowie spółki Wnioskodawcy jako jego działalność, taka działalność nie jest również wpisana do KRS, nie przesądza, iż udzielone pożyczki nie będą prawnie skuteczne lub udzielone poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Polski ustawodawca nie uzależnia opodatkowania pożyczki od wpisu do odpowiednich rejestrów, co wynika również z art. 720 i n. Kodeksu Cywilnego.

Jak zaś wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidulanej z dnia 1 kwietnia 2019 r., znak 0113-KDIPT1-2.4012.99.2019.1.IR, Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. (...) skoro - jak wyżej wskazano - czynność udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę prezesowi zarządu spółki (jak również ewentualne udzielenie kolejnych pożyczek) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to z uwagi na fakt, że przedmiotowa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie, to ww. czynność będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu. W ocenie Wnioskodawczyni, powyższe stanowisko w drodze analogii zachowuje aktualność również w sytuacji udzielenia pożyczki wspólnikowi Spółki.

Na koniec można również przywołać interpretację indywidualną z dnia 5 listopada 2019 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.560.2019.4.MG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. (...) W konsekwencji, na podstawie powołanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynność udzielenia przez Spółkę oprocentowanej pożyczki na rzecz Wnioskodawcy, stanowi odpłatne świadczenie usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy (...) Zatem skoro z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Podsumowując powyższe rozważania należy wskazać, iż Spółka, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą i zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług, udzielając Wnioskodawczyni odpłatnej pożyczki pieniężnej, z wykorzystaniem środków pochodzących z majątku Spółki, dokonuje świadczenia usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji, czynność polegająca na udzieleniu przedmiotowej pożyczki co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże z uwagi na fakt, iż czynność udzielenia pożyczki pieniężnej mieści się w dyspozycji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u., czynność ta będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż zgodnie art. 2 pkt 4 lit. b u.p.c.c., czynność cywilnoprawna w postaci opisanej we wniosku umowy pożyczki udzielonej Wnioskodawczyni przez Spółkę nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Spełniona została bowiem przesłanka określona w powyższym przepisie, tj. co najmniej jedna strona umowy - Spółka - jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności. Tym samym należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni nie jest zobowiązania do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od opisanej we wniosku czynności cywilnoprawnej (umowy pożyczki).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, iż Wnioskodawczyni (pożyczkobiorca) została uznana za podmiot zainteresowany w sprawie będącej przedmiotem wniosku w związku z możliwością opodatkowania ww. czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdyby czynność udzielenia pożyczki przez pożyczkodawcę nie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni - osoba fizyczna - jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawczyni planuje zawrzeć ze Spółką - zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług - umowę pożyczki. W planowanej umowie pożyczki Spółka jako pożyczkodawca miałaby udzielić Wnioskodawczyni jako pożyczkobiorcy pożyczkę pieniężną na okres kilku lat. Spłata pożyczki nastąpi w kilku ratach. Pożyczka udzielona zostanie ze środków pieniężnych stanowiących majątek Spółki oraz będzie miała charakter odpłatny. Umowa będzie przewidywać odsetki od zaciągniętej pożyczki w wysokości sumy wartości bezwzględnej WIBOR 3M i marży w wysokości 2 punktów procentowych w skali roku. Odsetki będą płatne z dołu wraz z terminem płatności poszczególnych rat. Wedle wiedzy Wnioskodawczyni, Spółka do tej pory nie udzielała pożyczek wspólnikom. Spółka udzielała jednakże w przeszłości odpłatne pożyczki pieniężne swoim pracownikom. Równocześnie, wedle wiedzy Wnioskodawczyni, Spółka przewiduje możliwości udzielenia kolejnych odpłatnych pożyczek pieniężnych Wnioskodawczyni bądź innym wspólnikom w przyszłości.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii czy czynność udzielenia przez Spółkę na rzecz Wnioskodawczyni pożyczki jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki, będzie spełniać przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę (Spółkę) pożyczki na rzecz Wnioskodawczyni stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zgodnie zaś z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki przez Pożyczkodawcę (Spółkę) stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę (Spółkę) na rzecz Wnioskodawczyni, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie podatku od towarów i usług należy uznać za prawidłowe.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydana w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zauważyć należy również, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawczyni, nie zaś Pożyczkodawcy. Uwzględniając powyższe wskazać należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla świadczącego usługę Pożyczkodawcy. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla Pożyczkodawcy (Spółki).

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej