Temat interpretacji

Prawidłowości wystawiania przez Spółkę faktur na Poręczyciela. Dom Opieki. Dom Seniora. Osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia bez daty (data wpływu 8 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 grudnia 2019 r. (data wpływu 17 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania przez Spółkę faktur na Poręczyciela jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Dnia 17 grudnia 2019 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka Jawna, prowadzi Dom Opieki (...) zapewniający całodobową opiekę. Usługi Domu Opieki są świadczone na podstawie umowy trójstronnej pomiędzy Domem Opieki, Podopiecznym oraz Poręczycielem. Podopieczny występuje jako świadczeniobiorca, a poręczyciel zobowiązany jest do finansowania pobytu. Faktury zatem wystawiane są przez Dom Opieki na Poręczyciela, jako Nabywcę. Podopieczny występuje na fakturze przy opisie usługi: pobyt od do J. K.. Zdarza się, że płatności za pobyt regulowane są z konta bankowego podopiecznego. Wśród podopiecznych występują osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Poręczyciele występują do Domu Opieki z żądaniem wystawiania faktur na podopiecznego, w celu odliczenia od podatku.

Dnia 17 grudnia 2019 r. Zainteresowany doprecyzował opis sprawy o następujące informacje.

1. Czy Wnioskodawca świadczy opisane we wniosku usługi w ramach domu pomocy społecznej?

Odpowiedź.

Wnioskodawca nie prowadzi domu pomocy społecznej. Wnioskodawca świadczy usługi w ramach placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.

1. Czy Dom Opieki () prowadzony przez Zainteresowanego jest wpisany do rejestru prowadzonego przez Wojewodę i posiada stosowne zezwolenie Wojewody?

Odpowiedź.

Wnioskodawca jest wpisany do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku oraz posiada zezwolenie na czas nieokreślony Wojewody ().

Nr decyzji () z dnia 19 sierpnia 2015 r.

Decyzja zmieniająca z dnia 12 września 2016 r., znak: (...) (zwiększenie liczby miejsc).

Decyzja zmieniająca z dnia 19 grudnia 2018 r., znak: () (przekształcenie podmiotu prowadzącego).

Decyzja zmieniająca z dnia 24 maja 2019 r., znak: () (zwiększenie miejsc w placówce z 40 na 46).

1. Czy Poręczyciel, o którym mowa we wniosku to:
   1. małżonek, zstępni lub wstępni Podopiecznego, zobowiązani do ponoszenia opłat z tytułu pobytu Podopiecznego w domu pomocy społecznej lub
   2. Opiekun osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, o którym mowa w art. 176 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145)?
2. Jeżeli odpowiedź na ww. pytanie nr 3 jest negatywna, to kto występuje w roli Poręczyciela i co poręcza taka osoba?
3. Czy Poręczyciel zobowiązany jest do finansowania pobytu Podopiecznego jedynie na podstawie zawartej umowy, czy też obowiązek taki wynika również z przepisów prawa? Jeżeli zobowiązanie takie regulują normy prawne należy wskazać które to przepisy oraz jaka ustawa.

Odpowiedź.

Przyjęcie do Domu Opieki następuje w drodze podpisania umowy cywilno-prawnej, jest to umowa trójstronna pomiędzy Domem Opieki, Świadczeniobiorcą (podopiecznym) oraz Poręczycielem (osobą zobowiązującą się do opłacania pobytu). Poręczyciel zobowiązuje się do ponoszenia kosztów utrzymania Świadczeniobiorcy.

Poręczycielem może być każda osoba, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. W większości przypadków jednak są to małżonkowie, zstępni, wstępni oraz opiekunowie prawni osób ubezwłasnowolnionych całkowicie. W przypadku osób samotnych, nie posiadających rodziny zdarza się, że osoby niespokrewnione decydują się na bycie Poręczycielem, na przykład przyjaciele rodziny, znajomi, sąsiedzi. Poręczyciel zobowiązany jest do finansowania pobytu jedynie na podstawie zawartej umowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy faktury wystawiane są w sposób właściwy?

Zdaniem Wnioskodawcy, faktury wystawiane są w sposób prawidłowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast z treści art. 2 pkt 31 ustawy wynika, że przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Z analizy przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Usługa jest czynnością opodatkowaną co do zasady w sytuacji kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Wskazać tu należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata (opłata).

Jednakże określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podatnik.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy stwierdzić należy, że mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie zapewnienie pobytu w Domu Opieki pomiędzy dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności. Dom Opieki zobowiązuje się wykonać określone czynności na rzecz konkretnej osoby, która za te czynności dokonuje opłaty w określonej wysokości.

Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Spółkę na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie w przedmiotowej sprawie zachodzi związek pomiędzy otrzymywanymi dochodami (uiszczanymi opłatami) a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Tym samym, uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Wnioskodawcę.

W tym miejscu wskazać należy, że Podopiecznymi Wnioskodawcy są osoby starsze oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Zgodnie z art. 135 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych w sprawach podatkowych ocenia się według przepisów prawa cywilnego, jeżeli przepisy prawa podatkowego nie stanowią inaczej.

Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania praw i obowiązków poprzez własne działania lub zaniechania (w drodze czynności prawnych).

Jak wynika z art. 12 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) zwanej dalej: k.c., nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Z dyspozycji art. 14 § 1 k.c. wynika, że czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.

Zatem, w imieniu takiej osoby czynność prawna może zostać dokonana przez jej przedstawiciela ustawowego. Przedstawicielami ustawowymi podmiotu, który nie ukończył 13. roku życia, są w zasadzie rodzice, natomiast osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie opiekun. Kompetencje opiekuna jako przedstawiciela ustawowego podopiecznego są zbieżne z uprawnieniami przysługującymi rodzicom sprawującym władzę rodzicielską.

Na mocy art. 175 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086) zwanej dalej: k.r.i.o do opieki nad ubezwłasnowolnionym całkowicie stosuje się odpowiednio przepisy o opiece nad małoletnim z zachowaniem przepisów poniższych.

W myśl z kolei art. 176 k.r.i.o, jeżeli wzgląd na dobro pozostającego pod opieką nie stoi temu na przeszkodzie, opiekunem ubezwłasnowolnionego całkowicie powinien być ustanowiony przede wszystkim jego małżonek, a w braku tegoż jego ojciec lub matka.

Jednocześnie w świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że w niniejszych okolicznościach bezpośrednim odbiorcą usług, za które pobierane są opłaty, są osoby korzystające z całodobowej opieki świadczonej przez Dom Opieki, tj. osoby starsze, niepełnosprawne lub przewlekle chore, i to one będą bezpośrednio nabywały usługę opieki. Jednakże w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie, bezpośrednim odbiorcą usług będzie ustanowiony opiekun.

Zatem czynności wykonywane przez Dom Opieki dotyczące świadczenia usług w zakresie całodobowej opieki dla osób Podopiecznych, spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy, które z uwagi na ich odpłatność podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy zauważyć, że jak stanowi art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1507, z późn. zm.) działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku może być prowadzona po uzyskaniu zezwolenia wojewody.

Na mocy art. 68 ust. 1 ww. ustawy, opieka w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku polega na świadczeniu przez całą dobę usług:

1. opiekuńczych zapewniających:
   1. udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych,
   2. pielęgnację, w tym pielęgnację w czasie choroby,
   3. opiekę higieniczną,
   4. niezbędną pomoc w załatwianiu spraw osobistych,
   5. kontakty z otoczeniem;
2. bytowych zapewniających:
   1. miejsce pobytu,
   2. wyżywienie,
   3. utrzymanie czystości.

Stosownie do treści art. 68 ust. 2 cyt. ustawy, sposób świadczenia usług powinien uwzględniać stan zdrowia, sprawność fizyczną i intelektualną oraz indywidualne potrzeby i możliwości osoby przebywającej w placówce, a także prawa człowieka, w tym w szczególności prawo do godności, wolności, intymności i poczucia bezpieczeństwa.

W pomocy społecznej proces prywatyzacji zadań przejawia się w zlecaniu zadań oraz dopuszczeniu podmiotów prywatnych do świadczenia usług równolegle z podmiotami publicznymi. Przykładem takich rozwiązań jest prowadzenie domów pomocy społecznej i placówek rodzinnych przez podmioty niepubliczne, a także działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku. Funkcjonowanie tego rodzaju placówek łączy regulację z zakresu pomocy społecznej z regulacją dotyczącą działalności gospodarczej (Sierpowska Iwona, Pomoc społeczna. Komentarz, wyd. IV, WKP 2017 r., publikacje elektroniczna LEX, komentarz do art. 67).

Wykonywanie działalności gospodarczej polegającej na prowadzeniu placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku wymaga uzyskania zezwolenia. Zezwolenie jest aktem administracyjnym, którego wydanie powinno nastąpić w trybie postępowania administracyjnego. Wydaje je wojewoda właściwy ze względu na miejsce położenia placówki po spełnieniu przez podmiot określonych przesłanek ustawowych (Sierpowska Iwona, j.w.).

Podmioty zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i w podeszłym wieku nie są jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, a co za tym idzie osoby nimi kierujące nie muszą legitymować się ukończeniem specjalizacji, o której mowa w art. 122 u.p.s. Niemniej placówki te podlegają rejestracji (Sierpowska Iwona, j.w.).

Podstawą pobytu osoby wymagającej opieki w placówce jest umowa cywilnoprawna, odpowiednie zastosowanie znajdują tu przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy-zlecenia (Sierpowska Iwona, j.w.).

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a 106q ustawy.

Jak stanowi art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium;
   państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   1. państwa trzeciego.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Z powyższych przepisów wynika również, że faktury są dokumentem sformalizowanym i muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla w sposób prawidłowy zdarzenie gospodarcze. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają znaczenie dowodowe.

Wskazany wyżej przepis art. 106b ustawy zawiera zamknięty katalog transakcji, które winny być dokumentowane fakturą VAT, wśród nich wymienione są dostawa towarów i świadczenie usług.

Na mocy art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Regulacja określona w art. 106b ust. 2 ustawy wyraża zasadę, zgodnie z którą nie ma obowiązku wystawiania faktury dla sprzedaży zwolnionej od podatku. Przepis ten pozwala, aby faktury nie były wystawiane dla czynności zwolnionych przedmiotowo na mocy ustawy bądź na mocy przepisów wykonawczych. Nie pozbawia on wszakże podatników dokonujących tych czynności prawa do wystawiania faktury dokumentującej te czynności. Wystawienie faktury dla sprzedaży zwolnionej jest, co do zasady, pozostawione wyborowi wykonującego czynność.

Jednakże, stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118,

&‒ jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 3 i pkt 4 ustawy, faktura powinna zawierać:

• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
• numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a.

Komentowany artykuł określa treść faktury. Wskazuje on elementy, które obowiązkowo powinny znaleźć się na fakturach, zarówno w przypadku faktur typowych, jak i faktur dotyczących różnego rodzaju szczególnych schematów sprzedaży. Przepisy w nim zawarte stanowią również o tym, jakie elementy treści mogą zostać pominięte w przypadku niektórych rodzajów faktur, np. faktur dla sprzedaży zwolnionej z podatku, czy też będących istotną nowością faktur uproszczonych.

Dyrektywa VAT z 2006 r. także określa zakres danych (informacji), które powinny zostać zawarte w fakturach. Należy zauważyć, że w odniesieniu do faktur typowych przepisy unijne w art. 226 dyrektywy VAT z 2006 r. stanowią o tym, że faktury zawierają wyłącznie następujące dane. Co do zasady zatem, państwa członkowskie nie mogą wymagać od podatników w swoich przepisach krajowych aby faktury zawierały inne dane (Adam Bartosiewicz, Komentarz do art. 106e; VAT Komentarz, Wydanie XI, WKP 2017, publikacja elektroniczna LEX).

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy należy wskazać, że na fakturach dokumentujących sprzedaż oraz nabycie towarów i usług powinny być wskazane m.in. imiona i nazwiska lub nazwy sprzedawcy i nabywcy towarów lub usług i ich adresy oraz identyfikatory podatkowe.

Ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza katalog elementów, jakie powinna zawierać faktura, przy czym katalog ten nie jest zamknięty. Oznacza to, że na fakturze można umieszczać również informacje dodatkowe, jeśli podatnik uzna, że taka jest potrzeba.

Faktura musi jednak zawierać dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację stron transakcji gospodarczej, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy.

Jak już zaznaczono powyżej, faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Przy ocenie zdarzenia gospodarczego nie można jednak pominąć okoliczności towarzyszących transakcji, wskazujących na rzeczywisty charakter podmiotu dokonującego zakupu. Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Co do zasady zatem, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. A contrario, nie będzie można uznać za prawidłową faktury, gdy sprzecznie z jej treścią wykazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Elementy formalne faktury wymagane przez art. 106b ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że faktura VAT wystawiona przez właściwy podmiot winna zawierać wskazanie podatnika podatku od towarów i usług, nie jest jednakże wymagane wskazanie płatnika. Przy czym jak wskazano wyżej, podatnik może umieszczać na fakturze również informacje dodatkowe, jeśli uzna, że jest taka potrzeba.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Spółka prowadzi Dom Opieki dla Osób Starszych zapewniający całodobową opiekę. Wnioskodawca nie prowadzi domu pomocy społecznej. Wnioskodawca świadczy usługi w ramach placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku. Wnioskodawca jest wpisany do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku oraz posiada zezwolenie na czas nieokreślony Wojewody. Usługi Domu Opieki są świadczone na podstawie umowy trójstronnej pomiędzy Domem Opieki, Podopiecznym oraz Poręczycielem. Podopieczny występuje jako świadczeniobiorca, a poręczyciel zobowiązany jest do finansowania pobytu. Przyjęcie do Domu Opieki następuje w drodze podpisania umowy cywilno-prawnej, jest to umowa trójstronna pomiędzy Domem Opieki, Świadczeniobiorcą (podopiecznym) oraz Poręczycielem (osobom zobowiązującą się do opłacania pobytu). Poręczyciel zobowiązuje się do ponoszenia kosztów utrzymania Świadczeniobiorcy. Faktury zatem wystawiane są przez Dom Opieki na Poręczyciela, jako Nabywcę. Podopieczny występuje na fakturze przy opisie usługi: pobyt od do J. K.. Zdarza się, że płatności za pobyt regulowane są z konta bankowego podopiecznego. Wśród podopiecznych występują osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Poręczyciele występują do Domu Opieki z żądaniem wystawiania faktur na podopiecznego, w celu odliczenia od podatku. Poręczycielem może być każda osoba, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. W większości przypadków jednak są to małżonkowie, zstępni, wstępni oraz opiekunowie prawni osób ubezwłasnowolnionych całkowicie. W przypadku osób samotnych, nie posiadających rodziny zdarza się, że osoby niespokrewnione decydują się na bycie Poręczycielem, na przykład przyjaciele rodziny, znajomi, sąsiedzi. Poręczyciel zobowiązany jest do finansowania pobytu jedynie na podstawie zawartej umowy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy Dom Opieki właściwie wystawia faktury na Poręczycieli.

Jak wskazano wyżej w rozpatrywanej sprawie bezpośrednim odbiorcą usług są osoby korzystające z całodobowej opieki świadczonej przez Wnioskodawcę, a w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie ich opiekunowie. Zatem to na te osoby powinny być wystawiane faktury dokumentujące przedmiotowe usługi.

Przy czym jeżeli Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, bądź są to usługi zwolnione od podatku VAT, to w świetle art. 106b ust. 3 ustawy, nie ma obowiązku wystawienia faktury, chyba że usługobiorca zażąda jej wystawienia w terminie 3 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę.

Udzielając zatem odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie należy stwierdzić, że Wnioskodawca wystawiając faktury na Poręczyciela nie postępuje w sposób właściwy, bowiem jak dowiedziono wyżej faktury te winny być wystawiane na bezpośredniego odbiorcę usługi, tj. Podopiecznego, a w przypadku osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, na ich opiekuna, z uwzględnieniem art. 106b ust. 3 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Tutejszy Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej