Temat interpretacji
Odsetki od sprzedaży ratalnej na warunkach przedstawionych w opisie sprawy, stanowią wynagrodzenie za odrębną usługę finansową korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, jednak zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy, mają Państwo prawo do rezygnacji z ww. zwolnienia.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że odsetki od sprzedaży ratalnej stanowią wynagrodzenie za świadczenie usługi finansowej zwolnionej od podatku VAT, oraz możliwości rezygnacji z tego zwolnienia.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) sp. z o.o. jest polską osobą prawną, będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka zajmuje się sprzedażą wyrobów medycznych wykorzystywanych w radioterapii, radiochirurgii i brachyterapii.
Spółka zawarła Umowę sprzedaży (dalej: „Umowa”) czterech zestawów urządzeń i systemów teleradioterapii i brachyterapii łącznie ze wszystkimi częściami, materiałami, podzespołami, oprogramowaniem, informacjami i dokumentacją wraz z pracami adaptacyjnymi, polegającymi na przygotowaniu pomieszczeń oraz instalacją i montażem ww. zestawów (dalej: „Zestaw 1”, „Zestaw 2”, „Zestaw 3”, „Zestaw 4” i dalej łącznie jako „Zestawy”).
Zestaw 1, Zestaw 2 oraz Zestaw 3 zostaną dostarczone do Kupującego 1, natomiast Zestaw 4 do Kupującego 2. Przy tym, zarówno Kupujący 1 jak i Kupujący 2 są polskimi osobami prawnymi, zarejestrowanymi jako podatnicy VAT (dla czytelności Kupujący 1 i Kupujący 2 są określani w dalszej części wniosku łącznie jako „Kupujący”).
Spółka zobowiązana jest do dostawy każdego z Zestawów, wraz ze wszystkimi niezbędnymi częściami, materiałami, informacjami, dokumentacją i oprogramowaniem niezbędnym do zachowania funkcjonalności każdego z tych Zestawów. W ramach ceny za każdy z Zestawów, Spółka zobowiązana jest również do świadczenia na rzecz Kupującego usług polegających na adaptacji bunkrów (pomieszczeń pracowni akceleratorowych) w lokalizacjach wskazanych przez Kupującego, instalacji i montażu Zestawów, prac demontażowych, przeprowadzeniu procedury zdawczo-odbiorczej Zestawów, usług szkoleniowych oraz usług serwisu gwarancyjnego dla każdego z Zestawów, jak również usług serwisu pogwarancyjnego w sposób określony w Umowie.
Warunki płatności zostały określone w następujący sposób:
Zestaw 1
Cena Zestawu 1 zostanie uregulowana w następujący sposób:
-określona część całkowitej ceny, stanowiąca przedpłatę, zostanie uregulowana przed dostawą Zestawu 1;
-pozostała część całkowitej ceny zostanie uregulowana przez Kupującego w 60 równych miesięcznych ratach kapitałowych, powiększonych o wysokość odsetek zgodnie ze stawką określoną w Umowie; pierwsza rata płatna będzie w terminie 1 miesiąca licząc od dnia podpisania protokołu odbioru.
Zestaw 2
Cena Zestawu 2 zostanie zapłacona przez Kupującego w 60 równych miesięcznych ratach kapitałowych, powiększonych o wysokość odsetek zgodnie ze stawką określoną w Umowie. Pierwsza rata płatna będzie w terminie 1 miesiąca, licząc od dnia podpisania protokołu odbioru Zestawu 2.
Zestaw 3
Cena Zestawu 3 zostanie zapłacona przez Kupującego w 60 równych miesięcznych ratach kapitałowych, powiększonych o wysokość odsetek zgodnie ze stawką określoną w Umowie. Pierwsza rata płatna będzie w terminie 1 miesiąca, licząc od dnia podpisania protokołu odbioru Zestawu 3.
Zestaw 4
Cena Zestawu 4 zostanie zapłacona przez Kupującego w 60 równych miesięcznych ratach kapitałowych, powiększonych o wysokość odsetek zgodnie ze stawką określoną w Umowie. Pierwsza rata płatna będzie w terminie 1 miesiąca, licząc od dnia podpisania protokołu odbioru Zestawu 4.
Płatności ratalne określane są w niniejszym wniosku łącznie jako „Sprzedaż ratalna”. Ponadto, zgodnie z postanowieniami Umowy, odsetki powiększające wartość miesięcznych rat kapitałowych w ramach Sprzedaży ratalnej będą kalkulowane od ceny brutto danego Zestawu.
Cena za każdy Zestaw nie obejmuje odsetek z tytułu Sprzedaży ratalnej, przy czym odsetki będą kalkulowane od nieopłaconej części ceny danego Zestawu na podstawie faktycznej ilości dni, które upłynęły oraz ilości dni w roku wynoszącej 365 dni, w wysokości określonej w Umowie.
Wcześniejsza spłata ceny danego Zestawu zwalnia z zapłaty pozostałych do zapłaty odsetek w odniesieniu do danego Zestawu.
Zgodnie z Umową, prawo własności oraz ryzyko przypadkowej utraty i uszkodzenia Zestawów przechodzi na Kupującego z chwilą podpisania przez należycie umocowanych przedstawicieli Sprzedawcy oraz Kupującego protokołu odbioru każdego z Zestawów.
Pytania
1)Czy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, odsetki należne od Kupującego od Sprzedaży ratalnej, powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie przez Spółkę usługi finansowej, zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT?
2)Czy Spółka, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, może zrezygnować ze zwolnienia od VAT usług finansowych, których dotyczy niniejszy wniosek i pytanie nr 1 oraz wybrać ich opodatkowanie VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
1)W ocenie Spółki w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, odsetki należne od Kupującego od Sprzedaży ratalnej, powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie przez Spółkę usługi finansowej, zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
2)Spółka, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, jest uprawniona do rezygnacji ze zwolnienia od VAT usług finansowych, których dotyczy niniejszy wniosek i pytanie nr 1 oraz wyboru ich opodatkowania VAT.
Ad 1)
Kwalifikacja odsetek jako usługi finansowej.
Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zgodnie zaś z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Kwestie ustalania podstawy opodatkowania reguluje art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Na podstawie tego przepisu, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W zdarzeniu przyszłym, będącym przedmiotem niniejszego wniosku, odsetki będą naliczane od pozostałej części ceny, za okres po zrealizowaniu dostawy, od każdej miesięcznej raty. W związku z tym należy w tym miejscu wskazać, że w przypadku rozłożenia płatności na raty wykorzystanie znajdzie instytucja „kredytu kupieckiego”.
Kwestia dotycząca zaliczania odsetek od kredytu kupieckiego do podstawy opodatkowania podatkiem VAT nie została uregulowana w przepisach ustawy o VAT. Ustawa nie wskazuje wpływu odsetek naliczanych odbiorcy z tytułu udzielonego kredytu kupieckiego na podstawę opodatkowania podatkiem VAT.
Instytucja kredytu kupieckiego stanowi w istocie odroczoną płatność za pobrany przez kupującego towar lub usługę. Zakup towaru bądź usługi następuje w innym momencie niż zapłata ustalonej za niego należności. W konsekwencji oznacza to, że sprzedawca, poprzez odroczenie terminu płatności, przez czas tegoż odroczenia kredytuje nabywcę – w praktyce równoznaczne jest to z odłożeniem w czasie zapłaty za otrzymane towary i usługi.
Powyższe oznacza, że dostawca jest świadomy nieotrzymania należności w określonym terminie – w zamian środki te pozostają do dyspozycji nabywcy przez pewien czas. W praktyce dochodzi do kredytowania analogicznego do kredytu zewnętrznego (udzielanego przez zewnętrzną instytucję) – „kredytodawcą” jest bowiem sprzedawca.
Charakterystyka instytucji kredytu kupieckiego dowodzi, iż stanowi on usługę finansową. Jednocześnie, odsetki naliczane od każdej raty, stanowią wynagrodzenie za świadczenie tego rodzaju usługi finansowej.
Tego rodzaju usługa finansowa powinna jednocześnie korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, zwolnione od podatku VAT jest świadczenie usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza orzecznictwo sądowe oraz praktyka organów podatkowych.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) w wyroku z 27 października 1993 r. (sprawa C-281/91) pomiędzy Maysen De Winters Bouwn-en AAnnemingsbedrift BV a Staatssecretaris van Financien (Holandia) odróżnił sytuację, gdy odsetki są naliczone za okres do dnia realizacji dostawy lub wykonania usługi oraz sytuacji, gdy odsetki od odroczonej płatności są należne za okres po zrealizowaniu dostawy (lub wykonaniu dostawy). TSUE orzekł, że odsetki pobierane przez sprzedawcę za odroczenie terminu płatności stanowią wynagrodzenie za usługę finansową zwolnioną z VAT, natomiast w przypadku, gdy odsetki naliczane są jedyne do dnia realizacji dostawy lub wykonania usługi, odsetki stanowią część wynagrodzenia za dostawę towarów i wówczas winny być wliczone do podstawy opodatkowania.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone również 27 listopada 2018 r. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygn. 0114-KDIP1-1.4012.683.2018.2.IZ.
Organ zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, zgodnie z którym:
„(…) ekonomiczna istota oraz charakterystyczne elementy kredytu kupieckiego przesądzają o tym, że dla potrzeb rozliczeń w zakresie podatku VAT usługi polegające na udzielaniu kredytu kupieckiego należy zaklasyfikować jako usługi finansowe.
(…) odsetki od kwoty, którą nabywają towar ma odroczoną w ramach kredytu kupieckiego, będą stanowiły wynagrodzenie za odrębną usługę finansową podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Usługa ta korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy”.
Ad 2)
Wybór opodatkowania usługi finansowej.
Na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem, że:
a)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
b)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Kolejne jednostki redakcyjne art. 43 regulują, że podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia. Podatnik, który zrezygnował z opodatkowania zgodnie z powyższym, może ponownie wybrać opodatkowanie zgodnie z ust. 22, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego ponownie korzysta ze zwolnienia.
W przypadku uznania, że odsetki należne od Kupującego od Sprzedaży ratalnej, powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie przez Spółkę usługi finansowej, zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, Spółka stoi na stanowisku, że na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, będzie ona uprawniona do rezygnacji ze zwolnienia od VAT usług finansowych, których dotyczy niniejszy wniosek oraz wyboru ich opodatkowania VAT.
Z uwagi na powyższe okoliczności, Spółka zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane przez nią stanowisko i rozumienie treści przepisów jest prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy,
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki muszą być spełnione, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że są czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zajmują się Państwo sprzedażą wyrobów medycznych wykorzystywanych w radioterapii, radiochirurgii i brachyterapii. Zawarli Państwo Umowę sprzedaży czterech zestawów urządzeń i systemów teleradioterapii i brachyterapii łącznie ze wszystkimi częściami, materiałami, podzespołami, oprogramowaniem, informacjami i dokumentacją wraz z pracami adaptacyjnymi, polegającymi na przygotowaniu pomieszczeń oraz instalacją i montażem ww. zestawów. Kupujący są polskimi osobami prawnymi, zarejestrowanymi jako podatnicy VAT.
Zgodnie z postanowieniami Umowy, płatności za Zestawy 2-4 zostaną rozłożone na raty, natomiast w przypadku Zestawu 1 - określona część całkowitej ceny za ten Zestaw zostanie uregulowana przed jego dostawą, a pozostała część całkowitej ceny zostanie rozłożona na raty. Odsetki powiększające wartość miesięcznych rat kapitałowych będą kalkulowane od ceny brutto danego Zestawu. Cena za każdy Zestaw, nie obejmuje odsetek z tytułu Sprzedaży ratalnej, przy czym odsetki będą kalkulowane od nieopłaconej części ceny danego Zestawu na podstawie faktycznej ilości dni, które upłynęły oraz ilości dni w roku wynoszącej 365 dni, w wysokości określonej w Umowie.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy odsetki od sprzedaży ratalnej stanowią wynagrodzenie za świadczenie usługi finansowej, zwolnionej od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz możliwości rezygnacji przez Państwa z tego zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy.
W celu wyjaśnienia, czy w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z niezależną czynnością – usługą udzielenia kredytu, należy wyjaśnić pojęcie kredytu kupieckiego.
Kredyt kupiecki nie jest niczym innym, niż odroczoną płatnością za pobrany przez kupującego towar, czy też usługę. Przy takiej umowie zakup towaru, bądź usługi następuje w innym momencie niż zapłata ustalonej za niego należności. Istotą kredytu kupieckiego jest zatem relacja, w ramach której dostawca poprzez odroczenie terminu płatności, przez czas tego odroczenia kredytuje nabywcę. Dostawca godzi się na brak otrzymania płatności należności za towary w określonym terminie, czyli de facto środki te pozostawia w dyspozycji nabywcy przez pewien okres czasu. Powyższa relacja jest zbliżona do zaciągnięcia przez nabywcę kredytu lub pożyczki w instytucji zewnętrznej z tym, że w przypadku kredytu kupieckiego kredytowania dokonuje sam sprzedawca. Pobiera on za powyższą usługę wynagrodzenie w postaci odsetek, co jest formą wynagrodzenia charakterystyczną dla usług finansowych, takich jak kredyt, czy pożyczka.
Z powyższego wynika, że ekonomiczna istota oraz charakterystyczne elementy kredytu kupieckiego przesądzają o tym, że dla potrzeb rozliczeń w zakresie podatku VAT, usługi polegające na udzielaniu kredytu kupieckiego należy zaklasyfikować jako usługi finansowe.
Kwestia dotycząca zaliczania odsetek od kredytu kupieckiego do podstawy opodatkowania podatkiem VAT nie została uregulowana w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Nie ma w niej unormowań, które w sposób jednoznaczny wskazałyby wpływ odsetek naliczanych odbiorcy z tytułu udzielonego kredytu kupieckiego na podstawę opodatkowania podatkiem VAT.
Problem związany z opodatkowaniem odsetek od kredytu kupieckiego był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 27 października 1993 r. w sprawie C-281/91 pomiędzy Muysen De Winters Bouwn-en Aannemingsbedrift BV a Staatssecretaris van Financien (Holandia). TSUE wskazał w rozstrzygnięciu na konieczność odmiennego traktowania sytuacji, gdy odsetki są naliczane za okres do dnia realizacji dostawy lub wykonania usługi oraz sytuacji, gdy odsetki od odroczonej płatności są należne za okres po zrealizowaniu dostawy lub wykonaniu dostawy. Trybunał podkreślił, że co do zasady, odsetki pobierane przez sprzedawcę za odroczenie terminu płatności stanowią wynagrodzenie za usługę finansową zwolnioną od podatku VAT. Jednakże w sytuacji, gdy termin płatności jest odroczony (a co za tym idzie, odsetki naliczane są jedynie do dnia realizacji dostawy lub wykonania usługi), odsetki stanowią część wynagrodzenia za dostawę towarów, za które zapłata jest odraczana, nawet jeśli wynagrodzenie za odroczenie ustalone jest w umowie odrębnie.
W konsekwencji, odsetki za odroczenie terminu płatności należne na moment następujący po dostawie towarów nie stanowią elementu podstawy opodatkowania z tytułu samej dostawy, a uznawane powinny być za odrębną od dostawy usługę finansową. Co istotne TSUE zaznaczył, że odmienne traktowanie kredytu kupieckiego na gruncie podatku VAT naruszałoby zasadę równego traktowania podmiotów gospodarczych, gdyż przedsiębiorcy finansujący działalność poprzez kredyt bądź pożyczkę udzieloną przez podmiot zewnętrzny otrzymywaliby usługę finansową zwolnioną od podatku, podczas gdy przedsiębiorcy otrzymujący finansowanie od własnego sprzedawcy (kredyt kupiecki) musieliby uiszczać dodatkową kwotę podatku VAT (pkt 14 orzeczenia).
Należy podkreślić, że TSUE w ww. rozstrzygnięciu wskazał na konieczność odmiennego traktowania sytuacji gdy odsetki są naliczane za okres do dnia realizacji dostawy lub wykonania usługi oraz sytuacji, gdy odsetki od odroczonej płatności są należne za okres po zrealizowaniu dostawy lub wykonaniu dostawy.
W przedmiotowej sprawie, odsetki od sprzedaży ratalnej będą płatne w 60 ratach w wysokości zgodnej ze stawką określoną w każdej z Umów. Pierwsza rata będzie płatna w terminie 1 miesiąca, licząc od dnia podpisania protokołów odbioru danego Zestawu. Zatem, jeśli odsetki należne będą na dzień późniejszy niż dzień dokonania dostawy Zestawów, należy stwierdzić, że będą stanowiły wynagrodzenie za odrębną od dostawy usługę finansową, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
W tym miejscu należy wskazać na przepis art. 43 ust. 22 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie do art. 43 ust. 23 ustawy:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
W myśl art. 43 ust. 24 ustawy :
Podatnik, który zrezygnował z opodatkowania zgodnie z ust. 23, może ponownie wybrać opodatkowanie zgodnie z ust. 22, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego ponownie korzysta ze zwolnienia.
W odniesieniu do Państwa wątpliwości należy stwierdzić, że odsetki od sprzedaży ratalnej, stanowią wynagrodzenie za świadczenie usługi finansowej, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Jednakże, z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku m.in. usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. W związku z tym, powyższa usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy i tym samym będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie tego przepisu.
Zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy, ustawodawca daje podatnikom, świadczącym usługi wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy spełnieniu warunków wynikających z art. 43 ust. 22 ustawy, mają Państwo możliwość rezygnacji z niniejszego zwolnienia od podatku VAT i wyboru opodatkowania.
W związku z powyższym, w sytuacji, gdy podejmą Państwo decyzję o rezygnacji ze zwolnienia od podatku VAT, spełniając warunki z art. 43 ust. 22 ustawy, to usługa finansowa, którą zamierzają Państwo świadczyć na rzecz Kupujących, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku – będzie opodatkowana według właściwej dla tej czynności stawki podatku VAT.
Podsumowując, odsetki od sprzedaży ratalnej na warunkach przedstawionych w opisie sprawy, stanowią wynagrodzenie za odrębną usługę finansową korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, jednak zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy, mają Państwo prawo do rezygnacji z ww. zwolnienia.
Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).