Temat interpretacji

Nieuznanie Komornika za płatnika podatku z tytułu transakcji sprzedaży nieruchomości

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2020 r. (data wpływu 17 lutego 2020 r.), uzupełnionym pismami z dnia 24 kwietnia 2020 r. (data wpływu 24 kwietnia 2020 r. i 29 kwietnia 2020 r.), będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 kwietnia 2020 r. (skutecznie doręczone 23 kwietnia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Komornika za płatnika podatku z tytułu transakcji sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Komornika za płatnika podatku z tytułu transakcji sprzedaży nieruchomości. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 24 kwietnia 2020 r. (data wpływu 24 kwietnia 2020 r. i 29 kwietnia 2020 r.), będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 kwietnia 2020 r. (skutecznie doręczone 23 kwietnia 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wszczął postępowanie egzekucyjne w celu zniesienia współwłasności. W toku postępowania dokonano zajęcia nieruchomości stanowiącej współwłasność byłych małżonków: A. (udział 1/2) oraz R. (udział 1/2) w postaci nieruchomości gruntowej.

Nieruchomość zabudowana jest budynkiem mieszkalno-usługowym w budowie, 4 kondygnacyjnym, w budowie. W operacie szacunkowym nieruchomości, biegły sądowy ustalił stan zaawansowania budowy na 51,60 %. Ponadto biegły ustalił, że pozwolenie na budowę dla wyżej wymienionej nieruchomości wydane zostało w dniu 5 czerwca 2008 r. a w dniu 10 czerwca 2010 r. wydana została decyzja przenosząca decyzję na nabywców nieruchomości A. oraz R.

Dla budowy na przedmiotowej nieruchomości w dniu 9 czerwca 2018 r. został wydany dziennik budowy, a ostatni w nim wpis pochodzi z dnia 2 kwietnia 2012 r. Budynek miał pełnić funkcję usługową na parterze oraz pierwszym piętrze, a na drugim piętrze i poddaszu funkcję mieszkalną.

W toku postępowania ustalono, iż w dniu 12 maja 2015 r. Sąd Rejonowy ogłosił upadłość A. jako osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej. W toku postępowania ustalono także, iż A. nie prowadziła nigdy działalności gospodarczej i nie była tym samym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Natomiast R. prowadził działalność gospodarczą od 15 września 2001 r. (data wpisu do ewidencji REGON: 11 grudnia 2011 r.). Zakończył on działalność gospodarczą w dniu 12 lipca 2017 r. Uczestnik postępowania R. nie złożył dotychczas oświadczenia czy przedmiotowa nieruchomość była przedmiotem podatku VAT i czy był od niej odliczony podatek od towarów i usług.

Wobec powyższego powstaje uzasadniona wątpliwość czy w przypadku sprzedaży w drodze licytacji tut. komornik powinien obliczyć i odprowadzić podatek VAT od takiej sprzedaży.

Jednocześnie komornik poinformował, iż według posiadanych przez Niego informacji:

1. Dostawa nie miała jeszcze miejsca. Egzekucja z nieruchomości jest po etapie opisu i oszacowania.
2. Postępowanie jest postępowaniem celem zniesienia współwłasności. Wszczęte zostało z wniosku syndyka, w imieniu A., osoby wobec której orzeczono upadłość konsumencką. R. jest uczestnikiem postępowania (współwłaścicielem nieruchomości i byłym mężem upadłej).
3. Przedmiotowa nieruchomość stanowi jedną działkę.
4. Numer ewidencyjny działki to 1 w obrębie.
5. Tut. komornik nie ma wiedzy w jakim celu nabyta została przedmiotowa nieruchomość.
6. Tut. komornik nie ma wiedzy w jaki sposób dłużnicy zamierzali wykorzystać nabytą nieruchomość.
7. Przedmiotem licytacji jest jedna działka, a właściwie należący do A. udział w wysokości 1/2 oraz należący do R. udział w wysokości 1/2 w prawie własności do nieruchomości gruntowej celem zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej. Nieruchomość gruntowa, działka nr 1, na której jest realizowana budowa budynku usługowo-mieszkalnego. Dla ww. nieruchomości Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą. Działka nr 1 posiada powierzchnię 516 m². Wznoszony jest na niej budynek usługowo-mieszkalny 4-kondygnacyjny (ostatnia kondygnacja poddaszowa) o powierzchni użytkowej 430,4 m², z garażem o powierzchni 14,5 m² w bryle budynku. Stan zaawansowania prac budowlanych na datę wyceny wynosi: 51,60 %. Realizowany budynek mieszkalno-usługowy będzie pełnił funkcję usługową na parterze i pierwszym piętrze oraz mieszkalną na drugim piętrze i poddaszu dla stałego zamieszkania. W budynku zaprojektowano przestrzenie funkcjonalne: usługową, biurową, magazynową oraz 3 mieszkania (w tym jedno na parterze dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych) wraz z garażem indywidualnym zlokalizowanym na parterze. Zaprojektowany budynek jest wolnostojący jednoklatkowy, czterokondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym (najwyższa kondygnacja jest kondygnacją poddaszową). Budynek na rzucie zbliżony do rombu. Część dachu stanowią tarasy. W kondygnacji parteru budynku zaprojektowano jeden garaż indywidualny oraz jeden garaż przeznaczony dla magazynów. Do wszystkich mieszkań i pomieszczeń usługowych dojście prowadzi z klatki schodowej wewnętrznej zlokalizowanej w północnej części budynku. Na parterze w technicznej części budynku zaprojektowano następujące pomieszczenia: pomieszczenie kotłowni gazowej, pomieszczenie dla sprzątaczek wraz z wodomierzem, pomieszczenie gospodarcze (schowek) dla lokatorów.
8. Teren, na którym zlokalizowana jest nieruchomość, objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z Uchwałą Rady Miasta w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dzielnicy rejon, przedmiotowa nieruchomość zlokalizowana jest na terenie zabudowy mieszkaniowo-usługowej. Ponadto Urząd Miejski pismem z dnia 7 września 2010 r. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę budynku usługowo - mieszkalnego A. i R.
9. Tut. komornik nie ma wiedzy na temat jaki był cel/zamiar nabycia przedmiotowej działki. Z uwagi, iż na terenie działki zaczęto wznosić budynek usługowo-mieszkalny, można przypuszczać, iż nabyto ją na cele działalności gospodarczej bądź wynajmu pomieszczeń.
10. Dłużnicy obecnie nie korzystają z działki - na terenie działki w trakcie wznoszenia jest budynek usługowo-mieszkalny (stan zaawansowania prac, wg biegłego wynosi 51,60%, ostatni wpis z dziennika budowy pochodzi z 2 kwietnia 2012 r.).
11. Działka jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z uchwałą Rady Miasta z dnia 19 maja 2005 r. Przedmiotowa nieruchomość zlokalizowana jest na terenie zabudowy mieszkaniowo-usługowej.
12. Według posiadanych informacji, w związku z nabyciem działki, R. przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.
13. Tut. komornik nie ma wiedzy czy nabycie działki było udokumentowane fakturą VAT.
14. Tut. komornik nie ma wiedzy czy niezabudowana działka była wykorzystywana przez nabywców do celów działalności zwolnionej od podatku od towaru i usług.
15. Tut. komornik nie ma wiedzy czy dłużnicy w przeszłości dokonywali sprzedaży nieruchomości.
16. Działka nie była i nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia itp. Brak wiedzy czy po zakończeniu budowy będzie przedmiotem takich umów.
17. Budynek spełnia definicję budynku w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
18. Wznoszony budynek jest trwale związany z gruntem, posiada fundamenty, dach i jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych.
19. Budynek nie jest ukończony - według oceny biegłego sporządzającego operat szacunkowy stan zaawansowania to 51,6%. Ostatni wpis z dziennika budowy pochodzi z 2 kwietnia 2012 r.
20. Lokale nie zostały wyodrębnione. Przedmiotem licytacji będzie działka zabudowana budynkiem w budowie.
21. Powierzchnia lokali mieszkalnych w budynku wznoszonym wynosi: 107,1 m² (lokal mieszkalny nr 1) + 67,00 m² (lokal mieszkalny nr 2), czyli łącznie: 174,10 m².
22. Tut. komornik nie ma wiedzy jaki jest symbol PKOB wznoszonego budynku.
23. Tut. komornik nie ma wiedzy czy wznoszony budynek został nabyty przez A. i R. czy też został przez nich wybudowany.
24. Tut. komornik nie ma wiedzy czy z tytułu wybudowania budynku nabywcom przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
25. Tut. komornik nie ma wiedzy na temat w jaki sposób uczestnicy postępowania wykorzystywali przedmiotowy budynek.
26. Tut. komornik nie ma wiedzy na temat do wykonywania jakich czynności służył uczestnikom budynek.
27. Tut. komornik nie ma wiedzy na temat czy uczestnicy postępowania wykorzystywali budynek wyłącznie do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług.
28. W odniesieniu do budynku nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie.
29. Tut. komornik informuje, iż brak posiadanej wiedzy na powyższe kwestie wynika z braku możliwości uzyskania danych od uczestników postępowania. Uczestnik postępowania R., który posiada największą wiedzę na temat nabycia przedmiotowej nieruchomości (to on prowadził działalność gospodarczą i to jemu ewentualnie przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT od nabytej nieruchomości) nie kontaktuje się z tut. komornikiem. Natomiast A., wobec której orzeczono upadłość, nie ma wiedzy w przedmiotowych kwestiach.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że sprawa egzekucyjna nie jest sprawą o egzekucję należności pieniężnej, lecz sprawą o zniesienie współwłasności pomiędzy byłymi małżonkami A. oraz R. poprzez sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji publicznej. Z uwagi na tę okoliczność w sprawie nie ma stron w postaci dłużnika ani wierzyciela, lecz wnioskodawca, w osobie Syndyka Masy Upadłości A. oraz uczestnik, czyli R. Licytowana będzie zatem cała nieruchomość, będąca współwłasnością stron, a środki uzyskane z licytacji zostaną podzielone, zgodnie z postanowieniem Sądu o podziale majątku wspólnego byłych małżonków A. oraz R

Brak informacji wskazanych we wniosku spowodowany jest brakiem możliwości uzyskania tych danych przez tut. komornika pomimo podjętych działań, które to działania są udokumentowane w aktach sprawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy istnieje obowiązek podatkowy podatku od towarów i usług (23%) obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej przedmiotowej nieruchomości, czyniący komornika sądowego płatnikiem tego podatku, a jeśli tak to od jakiej części budynku, skoro tylko część nieruchomości miała być przeznaczona na cele usługowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro oboje współwłaściciele nie są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT, zachodzi przesłanka z art. 88 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług i od sprzedaży w drodze licytacji nie powinien zostać odprowadzony podatek VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 18 ustawy, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Ponadto, na podstawie art. 106c ustawy, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

1. organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
2. komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Z treści powyższych przepisów wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Przepis art. 30 § 1 ww. ustawy stanowi, że płatnik który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi.

Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie płatnikami oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Przy czym, zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji.

Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem, zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Biorąc więc pod uwagę powyższe przepisy, a przede wszystkim zaś wynikający z nich status komornika sądowego jako płatnika podatku od towarów i usług obowiązanego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku, i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji towarów będących własnością dłużnika stwierdzić należy, że komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług tylko wówczas, gdy do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży byłby zobowiązany dłużnik.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Komornik Sądowy) wszczął postępowanie egzekucyjne w celu zniesienia współwłasności. W toku postępowania dokonano zajęcia nieruchomości stanowiącej współwłasność byłych małżonków: A. (udział 1/2) oraz R. (udział 1/2) w postaci nieruchomości gruntowej. Nieruchomość zabudowana jest 4-kondygnacyjnym budynkiem mieszkalno-usługowym, w budowie. W operacie szacunkowym nieruchomości, biegły sądowy ustalił stan zaawansowania budowy na 51,60 %. Ponadto biegły ustalił, że pozwolenie na budowę dla wyżej wymienionej nieruchomości wydane zostało w dniu 5 czerwca 2008 r. a w dniu 10 czerwca 2010 r. wydana została decyzja przenosząca decyzję na nabywców nieruchomości A. oraz R. Budynek miał pełnić funkcję usługową na parterze oraz pierwszym piętrze, a na drugim piętrze i poddaszu funkcję mieszkalną. W toku postępowania ustalono, iż w dniu 12 maja 2015 r. Sąd Rejonowy ogłosił upadłość A. jako osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej. W toku postępowania ustalono także, iż A. nie prowadziła nigdy działalności gospodarczej i nie była tym samym czynnym podatnikiem podatku VAT. Natomiast R. prowadził działalność gospodarczą od 15 września 2001 r., zakończył ją w dniu 12 lipca 2017 r. Uczestnik postępowania R. nie złożył dotychczas oświadczenia czy przedmiotowa nieruchomość była przedmiotem podatku VAT i czy był od niej odliczony podatek od towarów i usług.

Postępowanie jest postępowaniem celem zniesienia współwłasności. Wszczęte zostało z wniosku syndyka, w imieniu A. osoby wobec której orzeczono upadłość konsumencką. R. jest uczestnikiem postępowania (współwłaścicielem nieruchomości i byłym mężem upadłej).

Wnioskodawca wskazał, że sprawa egzekucyjna nie jest sprawą o egzekucję należności pieniężnej, lecz sprawą o zniesienie współwłasności pomiędzy byłymi małżonkami A. oraz R. poprzez sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji publicznej. Z uwagi na tę okoliczność w sprawie nie ma stron w postaci dłużnika ani wierzyciela, lecz wnioskodawca, w osobie Syndyka Masy Upadłości A. oraz uczestnik, czyli R. Licytowana będzie zatem cała nieruchomość, będąca współwłasnością stron, a środki uzyskane z licytacji zostaną podzielone, zgodnie z postanowieniem Sądu o podziale majątku wspólnego byłych małżonków A. oraz R.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy w świetle wyżej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, Komornik przeprowadzając sprzedaż w trybie licytacji publicznej przedmiotowej nieruchomości w toku prowadzonego postępowania, będzie płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu tejże sprzedaży.

W tym miejscu należy odwołać się przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.), z którego wynika, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Ponadto, zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Ponadto, zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksy cywilnego, jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

Natomiast w myśl § 2 ww. przepisu, rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych (art. 212 § 3 ww. ustawy).

Z powyższych przepisów wynika zatem, że każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Ustawodawca przyznaje każdemu ze współwłaścicieli roszczenie o zniesienie współwłasności. Jego zaspokojenie może nastąpić w trybie umownego zniesienia współwłasności lub na drodze orzeczenia sądowego. Żaden ze współwłaścicieli nie może zaś skutecznie sprzeciwiać się zniesieniu współwłasności.

Zgodnie z art. 1066 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r., poz. 1460 z późn. zm.), w postępowaniu egzekucyjnym wszczętym na podstawie tytułu wykonawczego, a mającym na celu zniesienie współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej, stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości ze zmianami wskazanymi w artykułach poniższych.

Stosownie do art. 1067 ww. Kodeksu, postępowanie może być wszczęte z urzędu lub na wniosek każdego ze współwłaścicieli na podstawie tytułu wykonawczego, który postanawia, że zniesienie współwłasności ma być przeprowadzone w drodze sprzedaży nieruchomości.

Jak wynika z art. 921 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, egzekucja z nieruchomości należy do komornika działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona.

W myśl art. 922 ww. ustawy, uczestnikami postępowania oprócz wierzyciela i dłużnika są również osoby, którym przysługują prawa rzeczowe ograniczone lub roszczenia albo prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, a gdy przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste, także organ, który zawarł umowę o użytkowanie wieczyste.

Jak wskazano powyżej, jeżeli komornik dokonuje transakcji w imieniu podatnika dłużnika, to wówczas jest płatnikiem podatku od dostawy dokonanej w wyniku prowadzenia określonego rodzaju egzekucji.

Jednak, w rozpatrywanej sprawie jak wskazał Zainteresowany w odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości żaden ze współwłaścicieli nie jest dłużnikiem.

Jak wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu, sprawa egzekucyjna nie jest sprawą o egzekucję należności pieniężnej, lecz sprawą o zniesienie współwłasności pomiędzy byłymi małżonkami poprzez sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji publicznej, z uwagi na tę okoliczność w sprawie nie ma stron w postaci dłużnika ani wierzyciela, lecz wnioskodawca (Syndyk Masy Upadłości A.) oraz uczestnik (były małżonek upadłej R.). Licytowana będzie zatem cała nieruchomość, będąca współwłasnością stron, a środki uzyskane z licytacji zostaną podzielone, zgodnie z postanowieniem Sądu o podziale majątku wspólnego byłych małżonków.

W świetle wyżej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznać należy, że Komornik przeprowadzając sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w toku prowadzonego postępowania, nie będzie płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu tejże sprzedaży, ponieważ w prowadzonym przez Wnioskodawcę postępowaniu, w toku którego przeprowadzona zostanie sprzedaż publiczna przedmiotu współwłasności, brak jest dłużnika. Zatem, Komornik nie będzie płatnikiem podatku od towarów i usług.

Podsumowując, Komornik przeprowadzając sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w toku prowadzonego postępowania, nie będzie płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu tejże sprzedaży.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy zostało uznane za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej