Temat interpretacji
prawidłowość prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej oraz sposobu wystawiania faktur.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 29 stycznia 2020 r. (data wpływu 4 lutego 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- spełnienia przez Wnioskodawcę i
Kontrahenta wymogów zawartych w art. 111 ust. 3b ustawy o VAT do
przedstawionego modelu sprzedaży jest prawidłowe,
- wystawienia faktury przez Wnioskodawcę i Kontrahenta na
podstawie paragonu w takim zakresie, w jakim sprzedaż była dokonana w
imieniu danego podmiotu jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 4 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej oraz sposobu wystawiania faktur.
We wniosku wspólnym złożonym przez:
- Zainteresowanego będącego
stroną postępowania:
reprezentowana przez doradcę podatkowego - Zainteresowanego niebędącego stroną
postępowania:
reprezentowany przez doradcę podatkowego
przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Spółka jest osobą prawną, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawowym przedmiotem działalności () jest sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych oraz innych towarów i usług na stacjach benzynowych.
() zarządza siecią stacji benzynowych w Polsce. Spółka jest właścicielem infrastruktury stacji benzynowych, poprzez które prowadzi sprzedaż detaliczną paliw, napojów alkoholowych oraz pozostałych produktów oraz usług na rzecz klientów. W celu prowadzenia sprzedaży Spółka zaopatruje stację w szczególności w paliwo, zapewnia, aby napoje alkoholowe były dostępne na stacji do sprzedaży, a ponadto zapewnia system informatyczny do obsługi sprzedaży, prowadzi działalność marketingową, tworzy i obsługuje programy lojalnościowe, zapewnia wsparcie posprzedażowe dla klientów, obsługę reklamacji, itd. Spółka zawiera umowy z podmiotami trzecimi w celu usprawnienia zarządzania na poziomie lokalnym bieżącym, operacyjnym prowadzeniem stacji benzynowej. W szczególności taki podmiot (dalej: Kontrahent) ponosi materialną odpowiedzialność za infrastrukturę stacji, towary handlowe i gotówkę oraz zapewnia, aby asortyment sklepowy inny niż paliwo oraz napoje alkoholowe był dostępny do sprzedaży na stacjach paliw. Kontrahent jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zarówno Spółka jak i Kontrahent nie posiadają na stacji własnych pracowników. Fizyczna obsługa stacji (zapewnienie pracowników do wykonywania obsługi oraz czynności technicznych na stacji) realizowane jest przez podmiot trzeci (dalej: Podwykonawca) na podstawie umowy zawartej z Kontrahentem.
Jednym z Kontrahentów, z którym Spółka zawarła umowę jest Zainteresowany. W dalszej części wniosku pod pojęciem Kontrahenta rozumiany jest Zainteresowany.
Spółka dokonuje na stacjach paliw sprzedaży w szczególności na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a w konsekwencji ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Na podstawie ustawy z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach, podatnicy prowadzący sprzedaż benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych mają obowiązek z dniem 1 stycznia 2020 r. ewidencjonować sprzedaż przy użyciu kas rejestrujących umożliwiających połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas (tzw. kasy on-line). Spółka w celu dostosowania się do nowego wymogu dokonała wymiany kas rejestrujących na wszystkich swoich stacjach benzynowych na kasy on-line. Spółka planuje wprowadzić rozwiązanie polegające na ewidencjonowaniu na własnej kasie rejestrującej zarówno sprzedaży własnej jak i sprzedaży Kontrahenta i wnosi o ocenę dopuszczalności zastosowania art. 111 ust. 3b ustawy o VAT w przedstawionych niżej okolicznościach.
Towary tj. paliwo, napoje alkoholowe, gaz w butlach czy znajdujące się na stacji będą własnością . Pozostałe towary handlowe znajdujące się na stacji (asortyment sklepowy) będą własnością Kontrahenta.
W konsekwencji, sprzedawcą towarów tj. paliwo, napoje alkoholowe, gaz w butlach, czy produktu na stacjach paliw do klientów będzie , podczas gdy sprzedawcą pozostałego asortymentu sklepowego do klientów będzie Kontrahent.
Przedmiotem sprzedaży będą również usługi, w tym np. usługi myjni automatycznej. W zależności od ustaleń między stronami, odpowiedzialnym za ich świadczenie będzie lub Kontrahent. i Kontrahent zawrą pisemną umowę, w której Kontrahent zleci prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów (i ewentualnie usług) będących własnością Kontrahenta na stacji benzynowej należącej do .
() będzie otrzymywał wynagrodzenie w formie prowizji z tytułu usługi wykonywanej na rzecz Kontrahenta. Sprzedaż dokonywana w imieniu Kontrahenta będzie podlegać obowiązkowi ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej.
() zobowiąże się w zawartej umowie do prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu własnych kas, które od 1 stycznia 2020 r. są kasami on-line, zapewniającymi przesyłanie danych do Centralnego Repozytorium Kas.
Na kasach będzie ewidencjonowana cała wartość sprzedaży i Kontrahenta na rzecz klientów na danej stacji. Przy czym dla celów podatku VAT, każdy z podmiotów będzie wykazywał swoją sprzedaż z kas rejestrujących i odprowadzał z tego tytułu podatek VAT należny do urzędu skarbowego. Cała sprzedaż (zarówno jak również Kontrahenta) rejestrowana na kasie fiskalnej będącej własnością będzie uwzględniona w raportach fiskalnych (w tym dobowych) generowanych przez kasę fiskalną. System kasowy będący własnością będzie umożliwiał generowanie oddzielnego raportu dokumentującego sprzedaż towarów Kontrahenta i sprzedaż towarów dokonywaną na stacji do klientów.
zawrze umowę z Podwykonawcą, na podstawie której Podwykonawca zapewni pracowników do wydawania klientom towarów (należących do jak i Kontrahenta) i fiskalizowania sprzedaży na kasie rejestrującej należącej do . Kontrahent zawrze umowę z Podwykonawcą, na podstawie której Podwykonawca zapewni pracowników do wykonywania innych zadań w zakresie działalności danej stacji.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego zastosowanie będzie miał art. 111 ust. 3b ustawy o VAT, a w konsekwencji zarówno w przypadku jak i Kontrahenta zostaną spełnione wymogi w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej?
Stanowisko Wnioskodawców:
- W okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego zastosowanie będzie miał art. 111 ust. 3b ustawy o VAT, a w konsekwencji zarówno w przypadku jak i Kontrahenta zostaną spełnione wymogi w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.
- W okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi zażąda wydania paragonu fiskalnego podając swój numer NIP, a następnie zażąda wystawienia faktury, oraz Kontrahent powinni wystawić fakturę na podstawie tego paragonu w takim zakresie, w jakim sprzedaż z danego paragonu była dokonana w ich imieniu.
Ad 1)
Ogólną zasadę dotyczącą rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej wprowadza art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Stosownie do tego przepisu podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Przepisy ustawy o VAT, choć wprowadzają szereg regulacji doprecyzowujących zakres obowiązków spoczywających na podatnikach rejestrujących sprzedaż na kasie fiskalnej, nie wskazują jednak wprost kto dokładnie powinien dokonywać wszelkich czynności technicznych związanych z ewidencjonowaniem sprzedaży na kasie rejestrującej. Jedynie artykuł 111 ust. 3b ustawy o VAT przewiduje, że podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innej umowy o podobnym charakterze albo marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganej przez nich wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
Właściwa wykładnia wskazanego przepisu musi prowadzić do wniosku, że dopuszcza on sytuację, w której jeden z podatników ewidencjonuje sprzedaż prowadzoną nie tylko we własnym, ale też w imieniu innego podatnika. Oznacza to zatem, że ustawa o VAT nie wprowadza bezwzględnego obowiązku ewidencjonowania sprzedaży bezpośrednio przez sprzedawcę. Przeciwnie, explicite dopuszcza ona, że sprzedaż może być ewidencjonowana także przez inne podmioty.
Należy zauważyć, że szczegółowe regulacje dotyczące ewidencjonowania sprzedaży na kasach rejestrujących zawierają przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (dalej jako: Rozporządzenie). W szczególności § 5 ust. 1 Rozporządzenia stanowi, że podatnik, który ma obowiązek prowadzenia ewidencji, zlecając wykonywanie sprzedaży innemu podmiotowi, przekazuje kasę powierzoną lub zobowiązuje go do prowadzenia ewidencji sprzedaży na swoją rzecz lub w swoim imieniu przy użyciu kasy własnej tego podmiotu. Stosownie z kolei do brzmienia § 5 ust. 2 Rozporządzenia w przypadku gdy inny podmiot jest zobowiązany również do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, ewidencjonuje przy użyciu kasy własnej na potrzeby obliczenia osiąganej przez siebie wartości sprzedaży i wysokości podatku całą wartość sprzedaży własnej i prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
W tym kontekście, zdaniem Spółki, szczególne znaczenie ma wykładnia § 5 ust. 1 Rozporządzenia, w tym zwłaszcza użytego tam sformułowania zlecenie wykonania sprzedaży innemu podmiotowi. Należy przy tym zauważyć, że ów inny podmiot został zdefiniowany w § 2 ust. 5 Rozporządzenia, zgodnie z którym przez inny podmiot rozumie się agenta, zleceniobiorcę, pośrednika lub inną osobę, która na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innej umowy o podobnym charakterze dokonuje sprzedaży i prowadzi ewidencję tej sprzedaży w imieniu lub na rzecz podatnika obowiązanego do prowadzenia ewidencji.
Wskazane przepisy, zarówno ustawy o VAT jak i Rozporządzenia, wskazują zatem na możliwość ewidencjonowania sprzedaży przez inny podmiot w razie nawiązania pomiędzy stronami odpowiedniego stosunku prawnego. Wprowadzona przy tym definicja innego podmiotu jest relatywnie szeroka, ponieważ wskazuje na otwarty katalog podmiotów mogących występować w powyższej roli. Ustalenie kręgu takich podmiotów należy ustalać biorąc pod uwagę specyfikę umów agencyjnych, pośrednictwa czy zlecenia.
Co do umowy agencyjnej, zgodnie z art. 758 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 Nr 16 poz. 93) (dalej: k.c.) rozumie się przez nią taką umowę, w której przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Umowa pośrednictwa, choć nieunormowana w przepisach k.c., przez judykaturę na ogół traktowana jest jako umowa zbliżona do umowy agencyjnej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2005 r., V CSK 295/05, nie publ.) Z kolei stosownie do art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Cechą wspólną każdej z powyższych umów jest zatem dokonanie przez jedną ze stron, w tym przypadku działającą w ramach swojej działalności gospodarczej, określonej czynności prawnej lub faktycznej na rzecz drugiej strony. Należy przy tym zauważyć, że w Rozporządzeniu zostało użyte sformułowanie lub innej umowy o podobnym charakterze, nie zakreślając jednocześnie dodatkowych warunków jakie umowa, na podstawie której dokonywana jest sprzedaż obca, musi spełniać. Zdaniem Spółki oznacza to, że norma prawna będzie mieć zastosowanie do wszystkich analogicznych struktur bez względu na ich nazwę i szczegółowe uregulowania, pod warunkiem, że w ich ramach dochodzi do sprzedaży towaru w imieniu innego podmiotu.
Na uwagę zasługuje fakt, że występujący w przytoczonym przepisie zwrot zleca wykonywanie sprzedaży nie jest zdefiniowany ani obwarowany dodatkowymi warunkami, co sugeruje, że w świetle Rozporządzenia wystarczające jest zawarcie umowy agencyjnej, pośrednictwa, zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze, natomiast drugorzędne znaczenie ma w jaki sposób sprzedaż będzie wykonywana. Zdaniem Spółki brakuje w treści Rozporządzenia przepisów wprost regulujących sytuacje, w której zleceniobiorca sprzedawać będzie towary przy wykorzystaniu zasobów - w tym również ludzkich - podmiotu trzeciego. Zdaniem Spółki oznacza to, że faktyczne wykonywanie czynności technicznych przez Podwykonawcę nie niweczy możliwości ewidencjonowania sprzedaży zarówno jak i Kontrahenta przy użyciu jednej kasy fiskalnej będącej własnością .
W kontekście wymogów ustanawianych przez art. 111 ust. 3b ustawy o VAT należy również zauważyć, że i Kontrahent zawrą pisemną umowę, w której Kontrahent zleci prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów będących własnością Kontrahenta na stacji benzynowej należącej do . będzie otrzymywał wynagrodzenie w formie prowizji z tytułu usługi wykonywanej na rzecz Kontrahenta. Oznacza to, że przedstawiony w zdarzeniu przyszłym model czyni zadość wymogom stawianym w art. 111 ust. 3b ustawy o VAT. W konsekwencji zarówno w przypadku jak i Kontrahenta zostaną spełnione wymogi w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.
Należy nadmienić, że prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy i Zainteresowanego znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 28 października 2019 r., sygn. 0114-KDIP1- 3.4012.374.2019.2.ISK Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że Wskazać w tym miejscu należy, że wprawdzie zasadą, wynikającą z art. 111 ust. 3b ustawy jest, że pośrednik, prowadzący równolegle ze sprzedażą własnych towarów i usług również sprzedaż towarów i usług na zlecenie innych podmiotów, w sytuacji, gdy sam posiada obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej ma obowiązek zaewidencjonowania na kasie także sprzedaży, której dokonuje w imieniu i na rzecz tych podmiotów. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że powinność ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej przez podmiot będący pośrednikiem w imieniu i na rzecz zleceniodawcy jest uwarunkowana wystąpieniem tego obowiązku u zleceniodawcy. (...) Zatem mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy wskazać, że skoro zarówno Wnioskodawca jak i A. są podmiotami, które mają obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jak i rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących, a z zawartej w formie pisemnej umowy wynika, że Wnioskodawca zobowiązuje się do dokonywania sprzedaży produktów A. za pośrednictwem własnych kas rejestrujących, to z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z art. 111 ust. 3a ustawy oraz § 5 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, Wnioskodawca będzie miał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży Produktów, dokonywanej przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz A., przy zastosowaniu kas rejestrujących należących do Wnioskodawcy.
Podobnie w interpretacji indywidualnej z 18 marca 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.68.2019.2.ISK Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, odstępując od sporządzenia uzasadnienia, uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, w którym stwierdził on, że Niemniej jednak, jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, dostawy towarów i usługi wykonywane są na rzecz Wnioskodawcy przez Agentów, z którymi Wnioskodawca zawiera Umowy i którym z tego tytułu przysługuje wynagrodzenie prowizyjne. Tym samym, mając na względzie art. 111 ust. 3b Ustawy o VAT, to Agent jest podatnikiem, który powinien ewidencjonować na kasie rejestrującej również sprzedaż agencyjną prowadzoną na rzecz Wnioskodawcy. Dodatkowo, jak wynika z § 5 ust. 1 i 3 Rozporządzenia, Wnioskodawca, zlecając wykonywanie sprzedaży Agentowi, może albo przekazać mu kasę powierzoną, albo zobowiązać Agenta do prowadzenia ewidencji sprzedaży agencyjnej przy zastosowaniu kasy należącej do Agenta. Przepisy wymagają jedynie aby powierzenie kasy lub zobowiązanie Agenta do korzystania z jego kasy rejestrującej odbyło się na mocy pisemnego porozumienia.
Ad 2)
Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT - podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy. Jako paragon fiskalny albo fakturę rozumie się natomiast dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy dla nabywcy, potwierdzający dokonanie sprzedaży.
Szczegółowe zasady w zakresie dokumentowania sprzedaży za pomocą paragonów fiskalnych zawierają przepisy Rozporządzenia. Zgodnie z przepisem § 25 ust. 1 pkt 17 Rozporządzenia, paragon fiskalny zawiera numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy. Oznacza to, że w przypadku zgłoszenia przez nabywcę żądania umieszczenia na paragonie jego numeru NIP sprzedawca powinien uwzględnić to żądanie i wydać kontrahentowi paragon z numerem NIP.
Kwestia dokumentowania sprzedaży poprzez wystawianie faktury VAT została uregulowana odrębnie od obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących. Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani wystawać fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez nich na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Dodatkowo, na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT sprzedawca ma obowiązek wystawienia faktury dokumentującej czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1 w przypadku gdy nabywca zgłosi takie żądanie.
Wskazać należy, że faktura powinna zawierać ściśle określone elementy składowe takie jak, w szczególności, datę wystawienia, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, wartość sprzedaży netto, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności ogółem, dane dotyczące podatnika i nabywcy oraz inne elementy wskazane w przepisie art. 106e ustawy o VAT.
Jednocześnie, jak wynika z przepisu art. 106e ust. 5 pkt 3, w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro, faktura może zawierać węższy zakres danych, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku (tzw. faktura uproszczona).
Co istotne w perspektywie przedstawionego zdarzenia przyszłego, z dniem 1 stycznia 2020 r. na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520) do ustawy o VAT dodany został m.in. przepis art. 106b ust. 5. Zgodnie z brzmieniem dodanego przepisu art. 106b ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Oznacza to, że od dnia 1 stycznia 2020 r. fakturę dla podatnika VAT można wystawić tylko do paragonu zawierającego NIP nabywcy. W przypadku zaś sprzedaży na rzecz podmiotów innych niż podatnicy VAT w mocy pozostają dotychczasowe rozwiązania. Wprowadzenie tego przepisu stanowiło odpowiedź ustawodawcy na zgłaszane nadużycia w zakresie wystawiania faktur do paragonów fiskalnych. Zgodnie z założeniami ustawodawcy, regulacja ta ma pozwolić na eliminację procederu wystawiania faktur na rzecz podatników VAT na podstawie zebranych paragonów pozostawionych przez innych klientów i w konsekwencji zmierzać do uszczelnienia systemu podatku VAT.
Obecnie zatem, fakturę dla podatnika VAT można wystawić tylko do paragonu zawierającego NIP nabywcy. Konsekwencją wprowadzenia takich ograniczeń jest tożsamość danych widniejących na paragonie z numerem NIP nabywcy oraz na fakturze uproszczonej.
Zaznaczyć jednakże należy, że utożsamianie paragonu zawierającego NIP nabywcy z fakturą uproszczoną nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach prawa, jako że faktura VAT (w tym faktura uproszczona) i paragon fiskalny, to dwa odrębne dokumenty, mające zastosowanie w różnych sytuacjach.
Przede wszystkim, wystawienie faktury VAT jest regułą w relacjach handlowych między podatnikami tego podatku, natomiast co do zasady sprzedaż osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej powinna być udokumentowana paragonem fiskalnym. Jednocześnie przepisy umożliwiają sytuację odwrotną - tj. zarówno wystawienie faktury na rzecz nie-podatnika VAT, jak i paragonu na rzecz podatnika tego podatku (przy czym w tym przypadku paragon taki powinien zawierać numer NIP nabywcy). Możliwość taka nie oznacza jednak, że taka faktura staje się paragonem fiskalnym, tak jak paragon z numerem NIP nabywcy, nie jest fakturą VAT.
Przede wszystkim, gdyby uznać, że wydanie paragonu fiskalnego zawierającego numer NIP nabywcy zmierza do zastąpienia obowiązku wydania paragonu wystawieniem faktury VAT, oznaczałaby w istocie, że wydanie paragonu w tej sytuacji jest całkowicie zbędne, skoro na żądanie nabywcy, sprzedawca mógłby wystawić fakturę VAT. Uzasadnienie do ustawy wprowadzającej przepis art. 106b ust. 5 ustawy o VAT wyraźnie wskazuje, że intencją ustawodawcy było wyeliminowanie przypadków wystawiania faktur na podstawie pozostawionych przez nabywcę paragonów fiskalnych. Wprowadzenie tego przepisu powoduje, że podatnik może otrzymać fakturę VAT na podstawie wcześniej wydanego paragonu fiskalnego tylko i wyłącznie w przypadku, jeśli paragon ten zawierał numer VAT nabywcy. W żadnym wypadku przepis ten, ani żaden inny przepis ustawy o VAT nie zrównuje skutków prawnych paragonów fiskalnych z fakturami uproszczonymi ze względu na ich tożsamość w zakresie elementów składowych. Zakładając racjonalne działalnie ustawodawcy, gdyby taka była intencja wprowadzonych przepisów, ustawodawca mógłby wprowadzić wyłączenie stosowania art. 106b ust. 5 ustawy o VAT dla transakcji, które mogły być dokumentowane za pomocą faktury uproszczonej. Zważyć należy jednak, że nie skorzystano z takiej możliwości. Raz bowiem jeszcze należy podkreślić, że celem wprowadzonego przepisu nie było zastąpienie obowiązku wydania paragonu, wystawieniem faktury VAT, lecz ograniczenie wystawiania pustych faktur na podstawie paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż na rzecz podmiotów innych niż podatnik wnioskujący o wystawienie faktury. Prawodawca wprowadzając ten przepis dąży do tego, by nabywca dysponował paragonem, który będzie jednoznacznie identyfikował nabywcę, tak jak ma to miejsce w przypadku wystawienia faktury.
Należy nadmienić, że prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy i Zainteresowanego znajduje potwierdzenie w szeregu wyroków sądów. Przykładowo w wyroku NSA z dnia 27 października 2016 r., sygn. I FSK 431/15 sąd stwierdził, że utożsamianie paragonu zawierającego NIP z fakturą uproszczoną nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach dotyczących VAT, bowiem faktura (w tym również faktura uproszczona) i paragon fiskalny to dwa różne dokumenty uregulowane na podstawie odrębnych aktów prawnych. Sąd nie podzielił argumentacji spółki co do tego, że w przypadku wystawienia paragonu z NIP nabywcy (na podstawie rozporządzenia w sprawie kas) oraz faktury (na podstawie ustawy o VAT) naraża się ona na sankcję określoną w art. 108 ustawy. W wyroku tym sąd wskazał, że: (...) nie dostrzega bowiem nieprawidłowości w sytuacji, w której podatnik na żądanie nabywcy wystawia paragon fiskalny z NIP nabywcy oraz wystawia fakturę VAT. Wystawiając nabywcy równocześnie paragon i fakturę VAT, podatnik nie wystawia dwóch faktur. Sytuację taką normuje ponadto § 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zasad wystawiania faktur (w stanie prawnym obowiązującym w 2013 r. - przypis Wnioskodawcy), stanowiąc, że przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż. Odmienne stanowisko skarżącej w tej kwestii opiera się zaś na błędnym przekonaniu, że paragon zawierający NIP nabywcy jest w istocie fakturą VAT uproszczoną, które to rozumowanie - w świetle przeprowadzonej powyżej analizy stanu prawnego - należy uznać za nieuprawnione.
Ostatecznie Sąd uznał, iż: (...) spółka ma obowiązek wydać nabywcy paragon fiskalny zawierający NIP w każdej sytuacji, gdy nabywca tego zażąda, niezależnie od wartości sprzedaży. Konsument - nabywca może żądać zarówno wystawienia faktury VAT pełnej, jak i wydania paragonu z NIP. To nabywca decyduje bowiem, czy chce otrzymać fakturę VAT, czy paragon fiskalny. Sprzedawca nie ma zaś prawa odmówić ich wystawienia, ani wydać innego dokumentu, niż żąda nabywca (...).
Wskazać należy, że zaprezentowane przez NSA stanowisko nie jest jednostkowe. Sądy administracyjne na przestrzeni ostatnich lat wypracowały jednolitą linię orzeczniczą, wskazującą na brak tożsamości paragonu zawierającego numer NIP nabywcy oraz faktury uproszczonej, czego przykładem są orzeczenia:
- Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. akt I FSK 1321/14,
- Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawce z dnia 2 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 273/15,
- Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt I SA/Po 183/14,
- Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 269/14, oraz
- Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Łd 217/14.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki w związku z planowanym zdarzeniem przyszłym, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi zażąda wydania paragonu fiskalnego podając swój numer NIP, a następnie zażąda wystawienia faktury w wymaganym prawem terminie, oraz Kontrahent powinni wystawić fakturę na podstawie tego paragonu w takim zakresie, w jakim sprzedaż z danego paragonu była dokonana w ich imieniu. W konsekwencji, na fakturze do paragonu z numerem NIP nabywcy, dokumentującej sprzedaż towarów , jako dane sprzedawcy powinny być wskazane dane . Podczas gdy, na fakturze wystawionej do paragonu z numerem NIP nabywcy dokumentującej sprzedaż towarów Kontrahenta, jako dane sprzedawcy powinny być wskazane dane Kontrahenta.
Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy jak również Zainteresowanego, w opisanym zdarzeniu przyszłym:
- zarówno w przypadku jak i Kontrahenta zostaną spełnione wymogi w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej. Sprzedaż produktów jak i produktów Kontrahenta na rzecz klientów na stacji będzie rejestrowana na kasie fiskalnej będącej własnością , a strony zawrą pisemną umowę, w której Kontrahent zleci prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów (i ewentualnie usług) będących własnością Kontrahenta. W związku z tym zleceniem będzie otrzymywać wynagrodzenie w formie prowizji,
- w przypadku gdy paragony fiskalne dokumentujące sprzedaż produktów lub produktów Kontrahenta będą zawierać numer NIP nabywcy, na żądanie zgłoszone przez nabywcę w określonym prawem terminie, zarówno jak i Kontrahent powinni wystawić faktury do tego paragonu w takim zakresie, w jakim towar był ich własnością.
W świetle przywołanych argumentów Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że przedstawione w imieniu Wnioskodawcy i Zainteresowanego stanowisko i rozumienie treści przepisów prawa podatkowego, jest prawidłowe.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawców w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w zakresie spełnienia przez Wnioskodawcę i Kontrahenta wymogów zawartych w art. 111 ust. 3b ustawy o VAT do przedstawionego modelu sprzedaży oraz jest nieprawidłowe w zakresie wystawienia faktury przez Wnioskodawcę i Kontrahenta na podstawie paragonu w takim zakresie, w jakim sprzedaż będzie dokonana w imieniu danego podmiotu.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy).
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...). art. 8 ust. 1 ustawy.
W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy przez sprzedaż - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Na podstawie art. 2 pkt 31 ustawy, przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Stosownie do art. 111 ust. 3a pkt 7 ww. ustawy podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są m.in. obowiązani stosować kasy rejestrujące wyłącznie do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, z zastrzeżeniem ust. 3b.
Na podstawie art. 111 ust. 3b ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innej umowy o podobnym charakterze albo marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganej przez nich wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
Podatnicy dokonujący sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są zobowiązani do przestrzegania zasad zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r., poz. 816) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie kas rejestrujących.
Z treści § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących wynika, że podatnik, który ma obowiązek prowadzenia ewidencji, zlecając wykonywanie sprzedaży innemu podmiotowi, przekazuje kasę powierzoną lub zobowiązuje go do prowadzenia ewidencji sprzedaży na swoją rzecz lub w swoim imieniu przy użyciu kasy własnej tego podmiotu.
W przypadku gdy inny podmiot jest obowiązany również do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, ewidencjonuje przy użyciu kasy własnej na potrzeby obliczenia osiąganej przez siebie wartości sprzedaży i wysokości podatku całą wartość sprzedaży własnej i prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników (§ 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).
Przekazanie innemu podmiotowi kasy powierzonej w celu prowadzenia ewidencji lub zobowiązanie innego podmiotu do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu nabytej przez ten podmiot kasy własnej, następuje na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej (§ 5 ust. 3 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).
Jak wynika z § 25 ust. 1 rozporządzenia w przypadku prowadzenia przez podatnika ewidencji przy użyciu kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii paragon fiskalny zawiera co najmniej:
- imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a w przypadku sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;
- numer identyfikacji podatkowej (NIP) podatnika;
- numer kolejny wydruku;
- datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;
- oznaczenie PARAGON FISKALNY;
- nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;
- cenę jednostkową towaru lub usługi;
- ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;
- wartość opustów, obniżek lub narzutów, o ile występują;
- wartość sprzedaży brutto i wysokość podatku według poszczególnych stawek podatku z oznaczeniem literowym po uwzględnieniu opustów, obniżek lub narzutów;
- wartość sprzedaży zwolnionej od podatku z oznaczeniem literowym;
- łączną wysokość podatku;
- łączną wartość sprzedaży brutto;
- oznaczenie waluty, w której jest zapisywana sprzedaż, przynajmniej przy łącznej wartości sprzedaży brutto;
- kolejny numer paragonu fiskalnego;
- numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;
- numer identyfikacji podatkowej (NIP) nabywcy - na żądanie nabywcy;
- logo fiskalne i numer unikatowy.
Z cytowanego wyżej art. 111 ust. 1 ustawy jednoznacznie wynika, że obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej ciąży na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Należy podkreślić, że obowiązek ten dotyczy wyłącznie sprzedaży, która została dokonana na rzecz tych wyżej wymienionych podmiotów. Tym samym obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej nie wystąpi w przypadku sprzedaży na rzecz innych podmiotów, bowiem sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w tym osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) należy udokumentować fakturą VAT. Jednocześnie przepisy ustawy nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących na rzecz ww. podmiotów. W takim przypadku należy pamiętać, że ustawodawca do takiej sprzedaży przewidział określone warunki ewidencyjne.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Na podstawie art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
Jak stanowi art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
- sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
&− jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów co do zasady podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Zasada ta nie dotyczy czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy.
Zgodnie z brzmieniem art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać m.in.:
- datę wystawienia;
- kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
- numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
- datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
- miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
- cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
- kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
- wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
- stawkę podatku;
- sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
- kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
- kwotę należności ogółem ().
Zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT faktura może nie zawierać w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro - danych określonych w ust. 1 pkt 3 dotyczących nabywcy i danych określonych w ust. 1 pkt 8, 9 i 11-14, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.
Z kolei art. 106g ust. 1 ustawy stanowi, że faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
Stosownie do art. 106h ust. 1 ustawy w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż.
Na mocy art. 106h ust. 2 ustawy przepis ust. 1 nie dotyczy sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zaewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.
W przypadku gdy faktura w formie elektronicznej dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, podatnik zostawia w dokumentacji paragon dotyczący tej sprzedaży z danymi identyfikującymi tę fakturę (art. 106h ust. 3 ustawy).
Zgodnie z art. 106h ust. 4 ustawy przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy paragon został uznany za fakturę wystawioną zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3.
W myśl art. 106b ust. 5 ustawy w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Ww. przepis art. 106b ust. 5 ustawy wprowadza zasadę, zgodnie z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP lub numerem, za pomocą którego nabywca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer.
Należy podkreślić, że przepisy art. 106b ust. 5 ustawy, wymusza pewną konsekwencję podatnika oraz reguluje szczegółowo kwestie dokumentowania transakcji, które zostały uprzednio zewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Oznacza to, że, jeżeli klient dokonuje zakupu jako podatnik, a nie jako konsument, to powinien o tym fakcie poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca planuje wprowadzić rozwiązanie polegające na ewidencjonowaniu na własnej kasie rejestrującej zarówno sprzedaży własnej jak i sprzedaży Kontrahenta. Wnioskodawca dokonuje na stacjach paliw sprzedaży w szczególności na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej. Wnioskodawca i Kontrahent zawrą pisemną umowę, w której Kontrahent zleci Wnioskodawcy prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów (i ewentualnych usług) będących własnością Kontrahenta na stacji benzynowej należącej do Wnioskodawcy. Sprzedaż dokonywana w imieniu Kontrahenta będzie podlegać obowiązkowi ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej. Wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie w formie prowizyjnej z tytułu usługi wykonywanej na rzecz Kontrahenta. Wnioskodawca zobowiąże się do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu własnych kas, które są kasami on-line.
Ad 1
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zastosowania przepisu art. 111 ust. 3b ustawy o VAT dla przedstawionego modelu sprzedaży, a tym samym właściwego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.
Wskazać w tym miejscu należy, że wprawdzie zasadą, wynikającą z art. 111 ust. 3b ustawy jest, że pośrednik, prowadzący równolegle ze sprzedażą własnych towarów i usług również sprzedaż towarów i usług na zlecenie innych podmiotów, w sytuacji, gdy sam posiada obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej ma obowiązek zaewidencjonowania na kasie także sprzedaży, której dokonuje w imieniu i na rzecz tych podmiotów. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że powinność ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej przez podmiot będący pośrednikiem w imieniu i na rzecz zleceniodawcy jest uwarunkowana wystąpieniem tego obowiązku u zleceniodawcy.
Należy bowiem zauważyć, że przepis cytowanego wcześniej § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących stanowi, że podatnik, który ma obowiązek prowadzenia ewidencji, zlecając wykonywanie sprzedaży innemu podmiotowi, przekazuje kasę powierzoną lub zobowiązuje go do prowadzenia ewidencji na swoją rzecz lub w swoim imieniu przy zastosowaniu kasy własnej tego podmiotu. Powyższe wskazuje, że ww. obowiązek powierzenia własnej kasy lub zlecenia ewidencjonowania pośrednikowi ciąży na podmiocie zlecającym, o ile ma on obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Obowiązek ewidencjonowania przez podmiot pośredniczący sprzedaży dokonywanej w imieniu i na rzecz zleceniodawcy ma zatem charakter pochodny i jako taki uzależniony jest od zaistnienia takiego obowiązku u zleceniodawcy.
Przenosząc powyższe przepisy na grunt niniejszej sprawy, dotyczącego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej należy stwierdzić, że - skoro jak wynika z opisu sprawy zarówno Wnioskodawca jak i Kontrahent będą podmiotami, które mają obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jak i rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących i z zawartej w formie pisemnej umowy będzie wynikać, że Wnioskodawca zobowiąże się do dokonywania sprzedaży towarów Kontrahenta za pośrednictwem własnych kas rejestrujących - to Wnioskodawca na podstawie art. 111 ust. 3b ustawy o VAT oraz § 5 ust. 1 i ust. 3 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji sprzedaży towarów (ewentualnie usług) przy zastosowaniu kas rejestrujących należących do Wnioskodawcy.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Ad 2
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wystawienia faktury na podstawie paragonu zawierającego NIP nabywcy w takim zakresie, w jakim sprzedaż była dokonana w imieniu danego podmiotu.
Należy zauważyć, że jeżeli sprzedaż została zarejestrowana na kasie fiskalnej i potwierdzona paragonem, fakturę wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon ten zawiera NIP. Jeżeli klient (nabywca) kupuje jako podatnik i chce otrzymać fakturę jest zobowiązany:
- przy paragonie do kwoty 450 zł brutto (100 euro) - podać swój NIP przed zakończeniem sprzedaży na kasie fiskalnej. Klient otrzyma wtedy fakturę wystawioną w formie uproszczonej (czyli paragon z NIP), traktowaną jak zwykła faktura,
- przy paragonie powyżej kwoty 450 zł brutto (100 euro) - podać swój NIP przed zakończeniem sprzedaży na kasie fiskalnej. Na podstawie takiego paragonu z NIP klient będzie mógł wystąpić do sprzedawcy o wystawienie faktury.
Zdaniem Wnioskodawcy utożsamianie paragonu zawierającego NIP nabywcy z fakturą uproszczoną nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach prawa, jako że faktura (faktura uproszczona) i paragon fiskalny to dwa odrębne dokumenty. Z takim stanowiskiem Wnioskodawcy nie można się zgodzić.
Paragon dokumentujący sprzedaż do kwoty 450 zł brutto lub 100 euro, zawierający numer NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, stanowi fakturę uproszczoną, traktowaną jak zwykła faktura. W przypadku takich paragonów należy je traktować jak zwykłą fakturę. W praktyce oznacza to, że nabywca otrzymuje paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż, stanowiący jednocześnie fakturę uproszczoną. Paragon w takim przypadku zawiera bowiem wszystkie dane wymagane zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących oraz dodatkowo NIP nabywcy.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy na tle wyżej wymienionych przepisów prawa należy stwierdzić, że w przypadku gdy nabywca towaru (ewentualnie usługi) zażąda wystawienia faktury (w wymaganym prawem terminie) na podstawie paragonu zawierającego NIP nabywcy, to Wnioskodawca oraz Kontrahent będą zobowiązani do wystawienia takiej faktury, jednakże tylko i wyłącznie w oparciu o paragon na kwotę opiewającą powyżej 450 zł lub 100 euro.
Natomiast gdy na paragonie z NIP kwota należności ogółem nie będzie przekraczać 450 zł albo 100 euro, to taki paragon w świetle art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT stanowi fakturę uproszczoną, który należy traktować jako fakturę standardową. Zatem, Wnioskodawca oraz Kontrahent w tym przypadku nie powinni dokonywać zamiany paragonu z NIP wystawionego do kwoty 450 zł (lub 100 euro) na fakturę.
Zatem, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 2 wniosku, należy uznać je za nieprawidłowe.
Wnioskodawca na poparcie swojego stanowiska powołał się na wyroki sądów administracyjnych, m.in. z dnia 27 października 2016 r. o sygn. I FSK 431/15, z dnia 8 grudnia 2015 r. o sygn. I FSK 1321/14, z dnia 2 grudnia 2015 r. o sygn. III SA/Wa 273/15 czy z dnia 9 kwietnia 2014 r. o sygn. I SA/Łd 217/14. Należy wskazać, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości kwestii rozpatrywanej w indywidualnej sprawie dotyczącej Wnioskodawcy, gdyż orzeczenia te stanowią rozstrzygnięcie w konkretnych, indywidualnych sprawach i tylko do nich się zawężają, natomiast organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Stosownie do § 2 ww. artykułu przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID - 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 i 567) dodany przez art. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568)).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
w części prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej