Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT; wskazania, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2020 r. (data wpływu 3 sierpnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- ustalenia, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1 i część pytania oznaczonego we wniosku nr 2) jest prawidłowe,
- wskazania, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 3 sierpnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1 i część pytania oznaczonego we wniosku nr 2), ustalenia właściwej stawki podatku dla Świadczenia Faktora na rzecz Wnioskodawcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 2) oraz wskazania, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca (dalej: Spółka). Spółka jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: CIT) od całości swoich dochodów na terytorium Polski bez względu na miejsce ich osiągania. Jest też zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT) oraz podatnikiem podatku akcyzowego (dalej: Akcyza).
Spółka jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej produkującej i sprzedającej samochody oraz części zamienne i akcesoria do nich (dalej: Grupa) znanej globalnej marki samochodowej () (dalej: Marka ()). Spółka jest głównym dystrybutorem samochodów osobowych Marki () w Polsce. Działalność Spółki na terytorium kraju obejmuje m.in. sprzedaż samochodów osobowych, części zamiennych, akcesoriów samochodowych, samochodowych płynów eksploatacyjnych, kosmetyków samochodowych oraz środków czystości (dalej: Sprzedaż Samochodów).
Model biznesowy działalności Spółki zakłada Sprzedaż Samochodów poprzez sieć niezależnych przedsiębiorców, stanowiących sieć dealerską, oraz autoryzowane stacje obsługi (dalej: Dealerzy). Oznacza to, że Spółka będzie Sprzedawać Samochody do Dealerów, a Dealerzy odsprzedadzą je dalej swoim klientom, tj. ostatecznym odbiorom Samochodów (dalej: Klienci). Spółka nie będzie Sprzedawać Samochodów bezpośrednio na rzecz Klientów. Spółka oprócz Sprzedaży Samochodów będzie świadczyła także usługi z nią powiązane na rzecz Dealerów (dalej: Usługi Wsparcia). Usługi Wsparcia obejmują przede wszystkim usługi marketingowe, konsultingowe, gwarancyjne, czy szkoleniowe dla Dealerów.
Spółka wraz z Dealerami przystąpi do modelu współpracy, zgodnie z którym możliwe będzie skorzystanie z odnawialnego finansowania w ramach faktoringu przy Sprzedaży Samochodów przez Spółkę do Dealerów. Finasowania w tym zakresie będzie udzielał podmiot z branży finansowej wyspecjalizowany w świadczeniu usług leasingu samochodów osobowych i dostawczych oraz udzielania finansowania w ramach faktoringu w odniesieniu do wierzytelności (dalej: Faktor). Faktor jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT.
W ramach współpracy Faktor będzie wykonywał świadczenia zarówno na rzecz Spółki, jak i Dealerów. W stosunku do Spółki Faktor będzie dokonywać świadczeń polegających na:
- zapewnieniu Spółce stałego bieżącego finansowania poprzez nabycie prawa do wierzytelności z tytułu Sprzedaży Samochodów przez Spółkę do Dealerów (dalej: Wierzytelności),
- uwolnieniu Spółki od ciężarów (kosztów) i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności,
- wykonywania świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie.
W celu określenia ram współpracy w ramach nowego modelu finansowania Spółka, Dealerzy oraz Faktor zawrą szereg umów i porozumień (tak na poziomie europejskim, jak krajowym). Spółka i Faktor zawrą w szczególności porozumienie, na mocy którego Faktor będzie spełniać na rzecz Wnioskodawcy świadczenia służące uwolnieniu Spółki z obowiązku ściągania Wierzytelności (dalej: Porozumienie). Porozumienie to będzie regulowało w szczególności określenie zakresu świadczeń pomocniczych i administracyjnych Faktora związanych z zapewnieniem finansowania Spółki oraz uwolnieniem jej z obowiązku ściągania Wierzytelności. W ramach Porozumienia Faktor zobowiązuje się w szczególności do wykonywania na rzecz Spółki następujących świadczeń:
- przejęcia obsługi procesu ściągania i podejmowania działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji Wierzytelności,
- obsługi administracyjnej tego procesu, w tym do prowadzenia korespondencji z Dealerami, prowadzenia monitoringu płatności Wierzytelności oraz do prowadzenia negocjacji z Dealerami,
- przechowywania, zabezpieczania i aktualizowania rejestrów i dokumentów dotyczących Wierzytelności,
- udostępnienia Spółce zaplecza oraz infrastruktury IT celem zapewnienia elektronicznego obiegu dokumentów oraz umożliwienia Spółce wglądu w dowolnym momencie do informacji o Wierzytelnościach,
- cyklicznego przekazywania Spółce raportów o łącznej wartości spłaty Wierzytelności przez Dealerów.
Całość świadczeń Faktora na rzecz Spółki opisanych w niniejszym punkcie określone jest dalej jako Świadczenia.
W zamian za realizowane Świadczenia Spółka będzie płaciła Faktorowi wynagrodzenie w oparciu o algorytm odnoszący się do stawki bazowej (co do zasady trzymiesięcznej stopy WIBOR) powiększonej o odpowiednią marżę określoną w Porozumieniu (dalej: Wynagrodzenie).
Wynagrodzenie za Świadczenia w odniesieniu do Sprzedaży Samochodów przez Spółkę będzie przysługiwało za okres od dnia uruchomienia przez Dealera danej transzy do dnia, w którym upływa termin wskazany w tzw. plan code widocznym w systemie zamówieniowym Spółki, ale nie później niż do dnia, w którym zgodnie z umową pomiędzy Faktorem a Dealerami upływa termin spłaty danej transzy lub nie później niż w dniu spłaty przez Dealera transzy dotyczącej Samochodu.
Wynagrodzenie będzie obejmowało również zryczałtowaną opłatę administracyjną za uruchomienie finansowania polegającego na rozpoczęciu obsługi Wierzytelności dokumentowanej daną fakturą wystawioną przez Wnioskodawcę na Dealera i przedstawioną przez Wnioskodawcę Faktorowi w celu jej spłaty w odniesieniu do danego Samochodu.
Spółka będzie nabywać Świadczenia dla celów działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski i opodatkowanej VAT na terytorium kraju. Będzie istniał bezpośredni związek między nabytymi Świadczeniami, a czynnościami opodatkowanymi VAT w postaci dostaw Samochodów na rzecz Dealerów. Wierzytelności, z egzekwowania których Faktor zwolni Spółkę, są wprost związane z tymi dostawami Samochodów.
Świadczenia będą wykonywane w odniesieniu do Wierzytelności wskazanych w systemach informatycznych Faktora oraz Wnioskodawcy, w stosunku do których Faktor będzie udzielać finansowania odnawialnego na zasadach określonych w umowach pomiędzy Dealerami i Faktorem. Faktor po zapewnieniu finansowania na rzecz Spółki i nabyciu Wierzytelności będzie umożliwiał dalsze odroczenie spłaty tych Wierzytelności przez Dealerów na rzecz Faktora. Niezależnie od Świadczeń wykonywanych przez Faktora na rzecz Spółki, Dealerzy będą zobowiązani do płacenia odsetek, prowizji i opłat z tytułu możliwości korzystania z tego finansowania na zasadach określonych w umowach pomiędzy Dealerami a Faktorem. W konsekwencji, z przedmiotowego modelu współpracy będą korzystać zarówno Dealer w zakresie, w jakim Faktor finansuje zakupiony przez niego od Spółki Samochód, jak i Spółka w zakresie, w jakim Faktor zwalnia Spółkę z obowiązku egzekwowania Wierzytelności wynikających ze Sprzedanych Samochodów oraz umożliwia jej uzyskanie dodatkowych świadczeń pomocniczych i administracyjnych.
Jednocześnie, Spółka zwraca uwagę, że wniosek nie jest złożony w celu obejścia prawa podatkowego lub unikania opodatkowania. Celem wniosku jest potwierdzenie istotnych kwestii podatkowych rzutujących na działalność Spółki w Polsce.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Zdaniem Wnioskodawcy:
Pytanie oznaczone we wniosku nr 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią kompleksową usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Pojęcie świadczenia usług na gruncie VAT ma szeroki zakres. Należy przez nie rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie znoszenie określonych stanów rzeczy).
Dla kwalifikacji danego świadczenia jako usługi podlegającej opodatkowaniu VAT niezbędne jest aby:
- świadczenie wykonywane było w ramach umowy zobowiązaniowej,
- jedna ze stron takiej umowy powinna być beneficjentem świadczenia,
- wskutek wykonywania świadczenia podmiot ten odnosi korzyści o charakterze majątkowym,
- świadczenie to powinno mieć charakter odpłatny,
- powinien istnieć związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, który powinien mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Powyższe przesłanki opodatkowania usług VAT są jednolicie rozumiane w orzecznictwie sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE):
- Usługą jest świadczenie nie będące dostawą towarów, w przypadku którego istnieje bezpośredni odbiorca odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść (tak m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: WSA) w Warszawie z 9 kwietnia 2009 r., sygn. akt III SA/WA 154/09, wyrok WSA w Bydgoszczy z 30 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Bd 1006/17).
- Świadczenie podlega opodatkowaniu VAT, kiedy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może być uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi tak WSA w Gliwicach w wyroku z 27 lutego 2012 r., sygn. akt III SA/Gl 1076/11.
- Jak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z 17 listopada 2015 r., sygn. III SA/Wa 230/15: Przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług lub dostawy towarów, to co do zasady niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności. Odpłatność natomiast oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
- Co do zasady, świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT kiedy ma odpłatny charakter. Cecha odpłatności zakłada ekwiwalentność świadczeń, która decyduje o powstaniu obowiązku podatkowego w VAT. Jak wskazuje TSUE w wyroku z 3 marca 1994 r., sygn. C-16/93 w sprawie R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden świadczenie ,,podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, w ocenie Wnioskodawcy, Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy będą stanowić kompleksową usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegającą opodatkowaniu VAT.
Wskazują na to poniższe argumenty:
- Świadczenia Faktora będą obejmować szereg powiązanych ze sobą czynności na rzecz Spółki. Kluczowe z tych czynności będą obejmować (i) zapewnienie Spółce stałego bieżącego finansowania poprzez nabycie prawa do Wierzytelności, (ii) uwolnienie Spółki od ciężarów (kosztów) i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności oraz (iii) wykonywania świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie.
- Świadczenia Faktora będą wykonywane w ramach stosunków zobowiązaniowych obejmujących całość umów zawartych pomiędzy Spółką, Dealerami i Faktorem dla wdrożenia nowego modelu współpracy w ramach faktoringu, w tym w szczególności na podstawie Porozumienia.
- Wnioskodawca jest bezpośrednim beneficjentem Świadczeń.
- Na skutek nabycia Świadczeń Spółka odniesie wymierne korzyści o charakterze majątkowym pozwalające na znaczące ograniczenie kosztów w związku z uzyskaniem bieżącego finansowania Wierzytelności, zwolnienia z obowiązku ich egzekwowania oraz uzyskaniem dodatkowych świadczeń w zakresie bieżącego monitorowania Wierzytelności, procesu ich spłaty przez Dealerów, a co za tym idzie sytuacji finansowej Dealerów, którym Spółka Sprzedaje Samochody.
- Za wykonywane przez Faktora Świadczenia Wnioskodawca dokona zapłaty Wynagrodzenia, co wskazuje na bezpośredni i wyraźny związek pomiędzy Świadczeniami a płatnością Spółki za te Świadczenia.
Stanowisko Spółki potwierdzają organy podatkowe w interpretacjach dla zbliżonych stanów faktycznych, m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) w interpretacji z 15 września 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.343.2017.3.WN, czy z 19 września 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.443.2018.2.IG.
Jednocześnie Spółka ma istotny interes prawny w poznaniu odpowiedzi na analizowane pytania. Tylko w sytuacji, gdy Świadczenia Faktora będą stanowić usługi w rozumieniu ustawy o VAT mogą one bowiem podlegać opodatkowaniu podstawową stawką VAT, którego kwota może podlegać odliczeniu przez Spółkę. Odpowiedź na analizowane pytanie warunkuje zatem odpowiedź na dwa kolejne pytania, w tym ostatnie dotyczące możliwości odliczenia przez Wnioskodawcę kwot VAT z faktur wystawionych Faktora.
Pytanie oznaczone we wniosku nr 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, Świadczenia Faktora na rzecz Wnioskodawcy prowadzącego powinny być opodatkowane ().
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka VAT wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka VAT, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Stawka ta zostanie utrzymana, w myśl art. 146aa ust. 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy VAT, zwalnia się z VAT m.in.:
- usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,
- usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,
- usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług,
- usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r., poz. 724, 768 i 791) z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
Stosownie do przepisu art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, powyższe zwolnienia nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym faktoringu,
- usług doradztwa,
- usług w zakresie leasingu.
Przez usługi faktoringu rozumie się wykup przez faktora wierzytelności faktorantów należnych od kontrahentów z tytułu m.in. dostaw towarów oraz świadczenie przez faktora dodatkowych usług (m.in. inkasa należności, monitoringu płatności, prowadzenie rozliczeń). Czynności te mają najczęściej charakter kompleksowy, gdzie zapewnienie finansowania faktorantowi, zwolnienie go z obowiązku egzekucji długów jest powiązane ze świadczeniami dodatkowymi o charakterze wspomagającym i organizacyjnym.
Tak określone kompleksowe usługi nie są objęte zakresem zwolnienia z VAT. Jak wskazano w wyroku TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie sygn. C-305/01 działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, podejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia z VAT. Podobnie, w wyroku z 28 października 2008 r. w sprawie sygn. C-175/09 Commissioners for Her Majestys Revenue and Customs przeciwko AXA UK pic TSUE wskazał, że usługa faktoringu może obejmować wierzytelności, które nie stały się wymagalne i które zostaną zapłacone z chwilą, gdy staną się wymagalne. Tego rodzaju usługa również nie korzysta ze zwolnienia z VAT.
Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Faktor dokona Świadczeń na rzecz Spółki obejmujących:
- zapewnienie Spółce stałego bieżącego finansowania poprzez nabycie prawa do Wierzytelności, co do zasady przed terminem wymagalności tych Wierzytelności,
- uwolnieniu Spółki od ciężarów (kosztów) i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności,
- wykonywania świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie.
Zakres tych Świadczeń, w tym w szczególności działań pomocniczych i administracyjnych, określony będzie między innymi w Porozumieniu. W całości wpisują się one w definicję usługi faktoringu, Spółka dokona na rzecz Faktora cesji wierzytelności w zamian za odpłatność w związku z postawieniem Spółce kapitału do dyspozycji.
Świadczenia te będą obejmować zespół powiązanych ze sobą czynności, które wykraczają poza zakres usług wskazanych w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT. Będą stanowić one natomiast usługę wskazaną w przepisie art. 43 ust. 15 lit. a) ustawy o VAT, która jest usługą wyłączoną z zakresu zwolnienia z VAT.
Świadczenia Faktora na rzecz Spółki nie będą więc zwolnione z opodatkowania z VAT. Nie będą podlegać one również opodatkowaniu stawką obniżoną VAT. W konsekwencji świadczenia te winny być opodatkowane podstawową stawką podatku VAT w wysokości 23% i dokumentowane przez Faktora fakturami, zgodnie z przepisami art. 106b ust. 1 pkt 1 i nast. ustawy o VAT.
Stanowisko Spółki potwierdzają organy podatkowe w interpretacjach dla zbliżonych stanów faktycznych, m.in. Dyrektor KIS w interpretacji z 15 września 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.343.2017.3.WN, z 31 maja 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.95.2017.1.IG czy z 19 września 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.443.2018.2.IG.
Pytanie oznaczone we wniosku nr 3.
Stanowisko Wnioskodawcy:
Zdaniem Wnioskodawcy, będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Po to, aby usługodawca mógł odliczyć podatek VAT z tytułu zakupu usług, muszą zostać spełnione następujące warunki:
- usługodawca i usługobiorca są podatnikami VAT,
- usługi zostały wykonane dla usługobiorcy,
- usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT przez nabywcę,
- usługobiorca posiada fakturę, która stwierdza wyświadczenie usług.
Kluczowe dla odliczenia podatku naliczonego VAT jest zachowania związku nabytych usług z działalnością usługobiorcy opodatkowaną VAT. Jak bowiem tłumaczy TSUE: System odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT należnego lub zapłaconego w ramach całej działalności gospodarczej tego przedsiębiorcy. Wspólny system VAT zapewnia zatem całkowitą neutralność obciążeń podatkowych każdej działalności gospodarczej, bez względu na cel czy rezultaty tej działalności, pod warunkiem, że co do zasady podlega ona sama opodatkowaniu VAT (zob. w szczególności wyroki: z 21 marca 2000 r., Gabalfrisa i in., od sygn. C-110/98 do sygn. C-147/98, z 21 czerwca 2012 r., Mahagében i D&àvid, sygn. C-80/11 i sygn. C-142/11 czy z dnia 19 października 2017 r. w sprawie SC Paper Consult SRL przeciwko Direcţia Regională a Finanţelor Publice Cluj-Napoca, Administraţia Judeţeană a Finanţelor Publice Bistriţa-Năsăud, sygn. C-101/16).
Powyższe przesłanki odliczenia VAT będą w pełni spełnione w analizowanej sprawie:
- zarówno Spółka jak i Faktor będą czynnymi, zarejestrowanymi dla celów VAT podatnikami,
- świadczenia Faktora będą wykonane dla Spółki, są one opodatkowane VAT w stawce podstawowej 23%,
- Spółka będzie posiadać faktury dokumentujące wykonanie opodatkowanych Świadczeń.
Spółka będzie nabywać zaś Świadczenia dla celów działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski i opodatkowanej VAT na terytorium kraju. Będzie istnieć bezpośredni związek między nabytymi Świadczenia a czynnościami opodatkowanymi VAT w postaci dostaw Samochodów na rzecz Dealerów. Wierzytelności, z egzekwowania których Faktor zwalania Spółkę, będą wprost związane z tymi dostawami Samochodów.
Jednocześnie, nie zajdą w tym zakresie przesłanki wyłączające możliwość odliczenia kwot podatku naliczonego VAT przez Wnioskodawcę, w szczególności wskazane w przepisie art. 88 ustawy o VAT.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń.
Stanowisko Spółki potwierdzają interpretacja podatkowe wydane w analogicznych stanach faktycznych, m.in. interpretacja Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lipca 2016 r., sygn. IPPP3/4512-354/16-3/ISZ czy interpretacja Dyrektora KIS z 29 marca 2017 r., sygn. 2461-IBPP2.4512.156.2017.1.KB.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:
- ustalenia, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1 i część pytania oznaczonego we wniosku nr 2) jest prawidłowe,
- wskazania, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.) zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
W myśl art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.
W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).
Zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Przy czym stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
Zatem usługi dotyczące długów, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy, tj. m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym factoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.
Usługi ściągania długów i faktoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.
W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na wyręczeniu klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.
W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.
Usługę polegającą na nabyciu wierzytelności od innych podmiotów w drodze umowy sprzedaży wierzytelności (cesji) i uwolnieniu ich od obowiązku egzekwowania tych wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy.
Zatem czynność polegająca na nabyciu wierzytelności od innych podmiotów za wynagrodzeniem, spowoduje niewątpliwie uwolnienie tych podmiotów od ciężaru egzekwowania wierzytelności.
Natomiast na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie art. 86 ustawy przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów będących przedmiotem dostawy, czy też niezbędne do świadczenia usług; bezpośrednio więc wiążą się z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania firmy. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością gospodarczą, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.
Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Wnioskodawca jest spółką kapitałową z siedzibą w Polsce. Spółka jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów na terytorium Polski bez względu na miejsce ich osiągania. Jest też zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz podatnikiem podatku akcyzowego.
Spółka jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej produkującej i sprzedającej samochody oraz części zamienne i akcesoria do nich znanej globalnej marki samochodowej (). Spółka jest głównym dystrybutorem samochodów osobowych Marki () w Polsce. Działalność Spółki na terytorium kraju obejmuje m.in. sprzedaż samochodów osobowych, części zamiennych, akcesoriów samochodowych, samochodowych płynów eksploatacyjnych, kosmetyków samochodowych oraz środków czystości.
Model biznesowy działalności Spółki zakłada Sprzedaż Samochodów poprzez sieć niezależnych przedsiębiorców, stanowiących sieć dealerską, oraz autoryzowane stacje obsługi. Oznacza to, że Spółka będzie Sprzedawać Samochody do Dealerów, a Dealerzy odsprzedadzą je dalej swoim klientom, tj. ostatecznym odbiorom Samochodów. Spółka nie będzie Sprzedawać Samochodów bezpośrednio na rzecz Klientów. Spółka oprócz Sprzedaży Samochodów będzie świadczyła także usługi z nią powiązane na rzecz Dealerów. Usługi Wsparcia obejmują przede wszystkim usługi marketingowe, konsultingowe, gwarancyjne, czy szkoleniowe dla Dealerów.
Spółka wraz z Dealerami przystąpi do modelu współpracy, zgodnie z którym możliwe będzie skorzystanie z odnawialnego finansowania w ramach faktoringu przy Sprzedaży Samochodów przez Spółkę do Dealerów. Finasowania w tym zakresie będzie udzielał podmiot z branży finansowej wyspecjalizowany w świadczeniu usług leasingu samochodów osobowych i dostawczych oraz udzielania finansowania w ramach faktoringu w odniesieniu do wierzytelności. Faktor jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT.
W ramach współpracy Faktor będzie wykonywał świadczenia zarówno na rzecz Spółki, jak i Dealerów. W stosunku do Spółki Faktor będzie dokonywać świadczeń polegających na zapewnieniu Spółce stałego bieżącego finansowania poprzez nabycie prawa do wierzytelności z tytułu Sprzedaży Samochodów przez Spółkę do Dealerów, uwolnieniu Spółki od ciężarów (kosztów) i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności, wykonywania świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie.
W celu określenia ram współpracy w ramach nowego modelu finansowania Spółka, Dealerzy oraz Faktor zawrą szereg umów i porozumień (tak na poziomie europejskim, jak krajowym). Spółka i Faktor zawrą w szczególności porozumienie, na mocy którego Faktor będzie spełniać na rzecz Wnioskodawcy świadczenia służące uwolnieniu Spółki z obowiązku ściągania Wierzytelności (dalej: Porozumienie). Porozumienie to będzie regulowało w szczególności określenie zakresu świadczeń pomocniczych i administracyjnych Faktora związanych z zapewnieniem finansowania Spółki oraz uwolnieniem jej z obowiązku ściągania Wierzytelności. W ramach Porozumienia Faktor zobowiązuje się w szczególności do wykonywania na rzecz Spółki następujących świadczeń: przejęcia obsługi procesu ściągania i podejmowania działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji Wierzytelności, obsługi administracyjnej tego procesu, w tym do prowadzenia korespondencji z Dealerami, prowadzenia monitoringu płatności Wierzytelności oraz do prowadzenia negocjacji z Dealerami, przechowywania, zabezpieczania i aktualizowania rejestrów i dokumentów dotyczących Wierzytelności, udostępnienia Spółce zaplecza oraz infrastruktury IT celem zapewnienia elektronicznego obiegu dokumentów oraz umożliwienia Spółce wglądu w dowolnym momencie do informacji o Wierzytelnościach, cyklicznego przekazywania Spółce raportów o łącznej wartości spłaty Wierzytelności przez Dealerów.
Całość świadczeń Faktora na rzecz Spółki opisanych w niniejszym punkcie określone jest dalej jako Świadczenia.
W zamian za realizowane Świadczenia Spółka będzie płaciła Faktorowi wynagrodzenie w oparciu o algorytm odnoszący się do stawki bazowej (co do zasady trzymiesięcznej stopy WIBOR) powiększonej o odpowiednią marżę określoną w Porozumieniu.
Wynagrodzenie za Świadczenia w odniesieniu do Sprzedaży Samochodów przez Spółkę będzie przysługiwało za okres od dnia uruchomienia przez Dealera danej transzy do dnia, w którym upływa termin wskazany w tzw. plan code widocznym w systemie zamówieniowym Spółki, ale nie później niż do dnia, w którym zgodnie z umową pomiędzy Faktorem a Dealerami upływa termin spłaty danej transzy lub nie później niż w dniu spłaty przez Dealera transzy dotyczącej Samochodu.
Wynagrodzenie będzie obejmowało również zryczałtowaną opłatę administracyjną za uruchomienie finansowania polegającego na rozpoczęciu obsługi Wierzytelności dokumentowanej daną fakturą wystawioną przez Wnioskodawcę na Dealera i przedstawioną przez Wnioskodawcę Faktorowi w celu jej spłaty w odniesieniu do danego Samochodu.
Spółka będzie nabywać Świadczenia dla celów działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski i opodatkowanej VAT na terytorium kraju. Będzie istniał bezpośredni związek między nabytymi Świadczeniami, a czynnościami opodatkowanymi VAT w postaci dostaw Samochodów na rzecz Dealerów. Wierzytelności, z egzekwowania których Faktor zwolni Spółkę są wprost związane z tymi dostawami Samochodów.
Świadczenia będą wykonywane w odniesieniu do Wierzytelności wskazanych w systemach informatycznych Faktora oraz Wnioskodawcy, w stosunku do których Faktor będzie udzielać finansowania odnawialnego na zasadach określonych w umowach pomiędzy Dealerami i Faktorem. Faktor po zapewnieniu finansowania na rzecz Spółki i nabyciu Wierzytelności będzie umożliwiał dalsze odroczenie spłaty tych Wierzytelności przez Dealerów na rzecz Faktora. Niezależnie od Świadczeń wykonywanych przez Faktora na rzecz Spółki, Dealerzy będą zobowiązani do płacenia odsetek, prowizji i opłat z tytułu możliwości korzystania z tego finansowania na zasadach określonych w umowach pomiędzy Dealerami a Faktorem. W konsekwencji, z przedmiotowego modelu współpracy będą korzystać zarówno Dealer w zakresie, w jakim Faktor finansuje zakupiony przez niego od Spółki Samochód, jak i Spółka w zakresie, w jakim Faktor zwalnia Spółkę z obowiązku egzekwowania Wierzytelności wynikających ze Sprzedanych Samochodów oraz umożliwia jej uzyskanie dodatkowych świadczeń pomocniczych i administracyjnych.
Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą m.in. tego, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT.
Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy, że spełnione są wszystkie warunki do uznania stosunku pomiędzy Faktorem a Wnioskodawcą za świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ustawy. Świadczenia Faktora stanowią szereg powiązanych ze sobą czynności na rzecz Spółki. Kluczowe z tych czynności obejmują zapewnienie Spółce stałego bieżącego Finansowania poprzez nabycie prawa do Wierzytelności, uwolnienie Spółki od ciężarów i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności oraz wykonywania świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie. Świadczenia Faktora są wykonywane w ramach stosunków zobowiązaniowych obejmujących całość umów zawartych pomiędzy Spółką, Dealerami i Faktorem dla wdrożenia nowego modelu współpracy w ramach faktoringu. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Polsce i jest bezpośrednim beneficjentem Świadczeń. Na skutek nabycia Świadczeń Wnioskodawca odniesie wymierne korzyści o charakterze majątkowym pozwalające na znaczące ograniczenie kosztów w związku z uzyskaniem bieżącego finansowania Wierzytelności, zwolnienia z obowiązku ich egzekwowania oraz uzyskaniem dodatkowych świadczeń w zakresie bieżącego monitorowania Wierzytelności, procesu ich spłaty przez Dealerów, a co za tym idzie sytuacji finansowej Dealerów, którym Spółka Sprzedaje Samochody. Za wykonywane przez Faktora Świadczenia Wnioskodawca dokona zapłaty Wynagrodzenia, co wskazuje na bezpośredni i wyraźny związek pomiędzy Świadczeniami a płatnością Spółki za te Świadczenia. Zatem Świadczenia spełniają kryteria świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ustawy.
Podsumowując, Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu VAT.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 1 należy uznać za prawidłowe.
Ponadto wątpliwości dotyczą tego czy Świadczenia Faktora na rzecz Wnioskodawcy powinny być opodatkowane.
Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że z opisu sprawy wynika, że Faktor dokonuje Świadczeń na rzecz Spółki obejmujących: zapewnienie Spółce stałego bieżącego finansowania poprzez nabycie prawa do Wierzytelności, co do zasady przed terminem wymagalności tych Wierzytelności; uwolnienie Spółki od ciężarów i ryzyka związanego ze ściąganiem długów wynikających z przeniesionych Wierzytelności; wykonywanie świadczeń pomocniczych i administracyjnych w tym zakresie. W ramach Porozumienia Faktor zobowiązuje się w szczególności do wykonywania na rzecz Spółki Świadczeń, tj.:
- przejęcia obsługi procesu ściągania i podejmowania działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji Wierzytelności,
- obsługi administracyjnej tego procesu, w tym do prowadzenia korespondencji z Dealerami, prowadzenia monitoringu płatności Wierzytelności oraz do prowadzenia negocjacji z Dealerami,
- przechowywania, zabezpieczania i aktualizowania rejestrów i dokumentów dotyczących Wierzytelności;
- udostępnienia Spółce zaplecza oraz infrastruktury IT celem zapewnienia elektronicznego obiegu dokumentów oraz umożliwienia Spółce wglądu w dowolnym momencie do informacji o Wierzytelnościach,
- cyklicznego przekazywania Spółce raportów o łącznej wartości spłaty Wierzytelności przez Dealerów.
Nowy model finansowania umożliwi przede wszystkim uwolnienie Spółki od ciężaru ściągania Wierzytelności od Dealerów, odroczenie konieczności spłaty tych Wierzytelności przez Dealerów.
Zatem realizowane przez Faktora Świadczenia obejmują zespół powiązanych ze sobą czynności, które wykraczają poza zakres usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy. Realizowane przez Faktora Świadczenia stanowią usługę wskazaną w przepisie art. 43 ust. 15 lit. a ustawy, która jest usługą wyłączoną z zakresu zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, Świadczenia Faktora na rzecz Wnioskodawcy powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie części pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.
Wątpliwości dotyczą również tego czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z wystawianych przez Faktora faktur dokumentujących realizację Świadczeń.
Z przedstawionego we wniosku opisu sytuacji wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług na terytorium Polski. Wnioskodawca prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka jest częścią międzynarodowej Grupy produkującej i sprzedającej samochody oraz części zamienne i akcesoria do nich znanej globalnej marki samochodowej. Spółka jest głównym dystrybutorem samochodów osobowych w Polsce. Działalność Spółki na terytorium kraju obejmuje m.in. sprzedaż samochodów osobowych, części zamiennych, akcesoriów samochodowych, samochodowych płynów eksploatacyjnych, kosmetyków samochodowych oraz środków czystości). Spółka będzie nabywać Świadczenia dla celów działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski i opodatkowanej VAT na terytorium kraju. Będzie istniał bezpośredni związek między nabytymi Świadczeniami, a czynnościami opodatkowanymi VAT w postaci dostaw Samochodów na rzecz Dealerów. Wierzytelności, z egzekwowania których Faktor zwolni Spółkę, są wprost związane z tymi dostawami Samochodów. Model biznesowy działalności Spółki zakłada Sprzedaż Samochodów poprzez sieć niezależnych przedsiębiorców, stanowiących sieć dealerską, oraz autoryzowane stacje obsługi. Oznacza to, że Spółka będzie Sprzedawać Samochody do Dealerów, a Dealerzy odsprzedadzą je dalej swoim klientom, tj. ostatecznym odbiorom Samochodów. Spółka nie będzie Sprzedawać Samochodów bezpośrednio na rzecz Klientów. Spółka oprócz Sprzedaży Samochodów będzie świadczyła także usługi z nią powiązane na rzecz Dealerów. Usługi Wsparcia obejmują przede wszystkim usługi marketingowe, konsultingowe, gwarancyjne, czy szkoleniowe dla Dealerów. Faktor będzie wykonywał świadczenia zarówno na rzecz Spółki, jak i Dealerów, dla celów działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski i opodatkowanej VAT na terytorium kraju.
Istnieje więc bezpośredni związek między nabytymi Świadczeniami a czynnościami opodatkowanymi VAT w postaci sprzedaży samochodów, części zamiennych, akcesoriów samochodowych, samochodowych płynów eksploatacyjnych, kosmetyków samochodowych oraz środków czystości.
Zatem spełnione są warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego z wystawianych przez Faktora faktur dokumentujących realizację Świadczeń. Jednocześnie, skoro jak wskazano w niniejszej interpretacji, realizowane przez Faktora Świadczenia nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zatem nie zachodzą przesłanki negatywne, określone w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy. Należy więc stwierdzić, że w przypadku niezaistnienia innych negatywnych przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z wystawianych przez Faktora faktur dokumentujących realizację Świadczeń.
Podsumowując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 3 należy uznać za prawidłowe.
Niniejsza interpretacja ma zastosowanie wyłącznie w stosunku do Wnioskodawcy, a nie ma zastosowania do podmiotu świadczącego na rzecz Wnioskodawcy usługi (Faktora).
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie ustalenia, czy Świadczenia wykonywane przez Faktora na rzecz Wnioskodawcy, w tym Świadczenia objęte zakresem Porozumienia, stanowią usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy opodatkowane VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1oraz część pytania oznaczonego we wniosku nr 2) oraz wskazania, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur Faktora wystawianych z tytułu Świadczeń (pytanie oznaczone we wniosku nr 3). Z kolei wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia właściwej stawki podatku dla Świadczenia Faktora na rzecz Wnioskodawcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 2) został załatwiony w dniu 1 października 2020 r. w postanowieniu o odmowie wydania indywidualnej interpretacji nr 0112-KDIL1-1.4012.390.2020.1.JKU.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej