Temat interpretacji
Prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na Pana jako osobę fizyczną (bez numeru NIP).
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 czerwca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na Pana jako osobę fizyczną (bez numeru NIP).
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 sierpnia 2022 r. (wpływ 16 sierpnia 2022 r.) oraz pismem z 19 sierpnia 2022 r. (wpływ 19 sierpnia 2022 r.).
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca od 1993 r. jest rolnikiem posiadającym status czynnego podatnika podatku VAT rozliczającym się na zasadach ogólnych. Wnioskodawca nie prowadzi i nigdy nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, tylko rolnictwo bez usług rolniczych czy innych. Wnioskodawca posiada swój NIP. Wnioskodawca posiada suszarnię zbożową, która ma piec na olej opałowy, którą wykorzystuje do suszenia zbóż, kukurydzy i rzepaku. Wnioskodawca od lat kupował olej opałowy do tej suszarni od Firmy (…). Wnioskodawca odliczał podatek VAT od zakupionego oleju na zasadach ogólnych. Od połowy 2020 r. zmieniły się przepisy i 20 listopada 2020 r. Wnioskodawca musiał się zarejestrować w PUESC w systemie SENT jako, że spala olej opałowy. Jako, że rolnik nie jest przedsiębiorcą a osobą fizyczną, Wnioskodawca zarejestrował się jako osoba fizyczna, nie wpisując NIP tylko PESEL. Podczas czynności sprawdzających w czerwcu 2022 r. przez Urząd Skarbowy w (…), okazało się, że od momentu rejestracji w systemie SENT, firma (…) wystawiała Wnioskodawcy część faktur na nazwisko, bez NIP-u. Wcześniej Wnioskodawca tego sam nie zauważył. Firma (…) nie chce Wnioskodawcy wystawić korek faktura na dane: (…) NIP (…) bo twierdzi, że uniemożliwia jej to system SENT. Dodatkowo informuje, że Wnioskodawca będzie musiał zapłacić akcyzę.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Firma (…) w momencie wystawiania faktur dotyczących zakupu przez Wnioskodawcę oleju opałowego była i nadal jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, NIP: (…). Zakupiony olej opałowy Wnioskodawca wykorzystał wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, do suszarni zbożowej w celu suszenia zboża, kukurydza oraz rzepaku. Okres, którego dotyczą wystawione faktury na zakup oleju opałowego: od września 2019 r. do marca 2022 r. Podczas zakupu oleju opałowego Wnioskodawca podawał następujące dane: (…), NIP (…). Po wejściu w życie sytemu SENT firma (…) wystawiała faktury na dane: (…) bez NIP. Tłumaczy się tym, że tak Wnioskodawca był zarejestrowany w systemie SENT i tylko tak mogła je wystawiać. Wnioskodawca nie mógł się inaczej zarejestrować w systemie SENT, jak na samo nazwisko, gdyż w myśl ustawy rolnicy nie są przedsiębiorcami.
Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku
Czy Wnioskodawca może dokonać odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na zakup oleju opałowego, w których brak jest numeru NIP oraz pełnej nazwy gospodarstwa rolnego?
Pana stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku
Według opinii Wnioskodawcy, może On dokonać odliczenia podatku VAT z faktur na zakup oleju opałowego, nawet w przypadku gdy nie ma na nich pełnej nazwy tj.: (…), a tylko adres oraz imię i nazwisko: (…) bez NIP. Olej opałowy Wnioskodawca zakupił wyłącznie do celów związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca wykorzystał olej do suszarni zbożowej, która służy Wnioskodawcy do suszenia ziarna zbóż, kukurydz i rzepaku. Firma (…) jest czynnym płatnikiem podatku VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,
w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy,
kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy,
nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący;
b) (uchylona)
2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3) (uchylony)
4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;
5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6) (uchylony)
7) wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.
Stosownie do treści art. 88 ust. 4 ustawy,
obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Z przepisów art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje czynnym podatnikom podatku od towarów i usług jedynie w sytuacji, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji, jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.
W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,
podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Jak stanowi art. 106e ust. 1 pkt 1 - 15 ustawy,
faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15) kwotę należności ogółem.
Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.
Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.
Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.
Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.
Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwość jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.
Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego. Niemniej jednak opisany błąd powinien być skorygowany w ten sposób aby faktura odzwierciedlała faktycznie dokonaną transakcję pomiędzy podmiotami gospodarczymi prawidłowo oznaczonymi zgodnie z przepisami ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 1993 r. jest rolnikiem posiadającym status czynnego podatnika podatku VAT rozliczającym się na zasadach ogólnych, ponadto posiada NIP. Wnioskodawca nie prowadzi i nigdy nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, tylko rolnictwo bez usług rolniczych czy innych. Wnioskodawca posiada suszarnię zbożową, która ma piec na olej opałowy i wykorzystuje ją do suszenia zbóż, kukurydzy i rzepaku. Wnioskodawca od lat kupował olej opałowy do tej suszarni od Firmy (…). Wnioskodawca odliczał podatek VAT od zakupionego oleju na zasadach ogólnych. Od połowy 2020 r. zmieniły się przepisy i 20 listopada 2020 r. Wnioskodawca musiał się zarejestrować w PUESC w systemie SENT jako, że spala olej opałowy. Jako, że rolnik nie jest przedsiębiorcą a osobą fizyczną, Wnioskodawca zarejestrował się jako osoba fizyczna, nie wpisując NIP tylko PESEL. Podczas czynności sprawdzających w czerwcu 2022 r. przez Urząd Skarbowy, okazało się, że od momentu rejestracji w systemie SENT, firma (…) wystawiała Wnioskodawcy część faktur na nazwisko, bez NIPu. Wcześniej Wnioskodawca tego sam nie zauważył. Firma (…) nie chce Wnioskodawcy wystawić korekt faktur na dane: (…) NIP (…) bo twierdzi, że uniemożliwia jej to system SENT. Firma (…) w momencie wystawiania faktur dotyczących zakupu przez Wnioskodawcę oleju opałowego była i nadal jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Zakupiony olej opałowy Wnioskodawca wykorzystał wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Do suszarni zbożowej w celu suszenia zboża, kukurydza oraz rzepaku. Okres, którego dotyczą wystawione faktury na zakup oleju opałowego: wrzesień 2019 r. do marzec 2022 r. Podczas zakupu oleju opałowego Wnioskodawca podawał następujące dane: (…), NIP (…). Po wejściu w życie sytemu SENT firma (…) wystawiała faktury na dane: (…) bez NIP. Tłumaczy się tym, że tak Wnioskodawca był zarejestrowany w systemie SENT i tylko tak mogła je wystawiać. Wnioskodawca nie mógł się inaczej zarejestrować w systemie SENT, jak na samo nazwisko, gdyż w myśl ustawy rolnicy nie są przedsiębiorcami.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy może dokonać odliczenia podatku VAT od faktur wystawionych na zakup oleju opałowego, w których brak jest numeru NIP oraz pełnej nazwy gospodarstwa rolnego.
W tym miejscu należy wyjaśnić kwestie związaną z możliwością odliczenia podatku VAT z faktury bez numeru NIP. Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT.
Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro olej opałowy został nabyty na potrzeby prowadzonego gospodarstwa rolnego oraz – jak wskazał Zainteresowany - zakupiony olej opałowy wykorzystał wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, do suszarni zbożowej w celu suszenia zboża, kukurydza oraz rzepaku, to – przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy – Wnioskodawcy przysługiwało/przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup tego oleju opałowego (pomimo, że faktura nie zawiera numeru NIP oraz pełnej nazwy gospodarstwa rolnego a zostało na niej zamieszczone jedynie imię i nazwisko Wnioskodawcy).
Dodatkowe informacje
Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia a także zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).