Temat interpretacji
Opodatkowanie czynności przeniesienia własności oczyszczalni ścieków na mieszkańców.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 września 2019 r. (data wpływu 9 października 2019 r.), uzupełnionym pismami: z dnia 28 października 2019 r. (data wpływu 28 października 2019 r.) oraz z dnia 18 listopada 2019 r. (data wpływu 22 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia własności oczyszczalni ścieków na mieszkańców jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 9 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia własności oczyszczalni ścieków na mieszkańców. Wniosek został uzupełniony w dniu 28 października 2019 r. o adres elektroniczny w systemie ePUAP, natomiast w dniu 22 listopada 2019 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Gmina (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w roku 2011 realizowała zadanie inwestycyjne pn. (). Celem zadania było wybudowanie mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących ich własność. Gmina podpisała z każdym z mieszkańców umowę cywilnoprawną umowę użyczenia gruntu, w którym zrealizowano inwestycję. W ramach realizacji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcy Gminy, będący właścicielami nieruchomości, na których zostały one wybudowane, nie byli zobowiązani do udziału w kosztach budowy inwestycji. Inwestycja została zrealizowana w ramach działania ,,Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej w ramach PROW na lata 2007-2013. Kosztem kwalifikowanym programu był także podatek od towarów i usług. Gmina nie rozliczyła naliczonego podatku od towarów i usług od wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków.
Wybudowane urządzenia przydomowej oczyszczalni ścieków stanowią własność Gminy i zostały ujęte w ewidencji środków trwałych. Gmina po wybudowaniu nie ponosiła żadnych wydatków związanych z utrzymywaniem i obsługą tych oczyszczalni i nie pobierała od mieszkańców żadnych dodatkowych opłat. Mieszkańcy, którym zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, od momentu ich wybudowania korzystali z nich nieodpłatnie. Obecnie Gmina zamierza przekazać własność przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom, po wcześniejszym rozwiązaniu umów cywilnoprawnych użyczenia zawartych z mieszkańcami. Po przekazaniu ww. Obiektów Gmina nie będzie ponosiła żadnych kosztów związanych z ich eksploatacją.
Wniosek został uzupełniony w dniu 22 listopada 2019 r. o następujące informacje:
- Przeniesienie własności przydomowych oczyszczalni ścieków nastąpi nieodpłatnie.
- Mieszkańcy nie ponosili żadnych opłat na rzecz Gminy związanych z realizacją projektu.
- Mieszkańcy nie partycypowali w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, jedynie użyczyli Gminie nieodpłatnie grunt pod inwestycję.
- Mieszkańcy nie uiszczali, ani nie będą uiszczać na rzecz Gminy jakichkolwiek płatności za korzystanie z przydomowych oczyszczalni ścieków.
- Koszty funkcjonowania przydomowych oczyszczalni ścieków ponoszą mieszkańcy dokonują wszystkich czynności wymaganych w ramach utrzymania i naprawy przydomowych oczyszczalni ścieków.
- Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w związku z budową przydomowej oczyszczalni ścieków.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy w przypadku, gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni ścieków na mieszkańców, właścicieli gruntu, na którym wybudowano przydomowe oczyszczalnie ścieków, to transakcja taka nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców i nie będzie stanowić przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług?
Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane, nie stanowi odpłatnej dostawy towarów i usług art. 7 ust. 2 ustawy.
Gmina zawierając umowę z mieszkańcami zobowiązała się do świadczenia mającego na celu budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach osób prywatnych (tj. na działkach będących własnością mieszkańców Gminy). Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni został wydany właścicielom tych posesji.
Mieszkańcy Gminy, na działkach, na których zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, użytkowali je, mieli prawo do rozporządzania tymi budowlami jak właściciel. Przeniesienie (po upływie 5 lat) własności oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie będzie zatem stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni został wydany właścicielom tych posesji.
W związku z powyższym, mieszkańcy Gminy użytkowali, tzn. rozporządzali tymi budowlami jak właściciel.
Gmina poza wybudowaniem przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców nie świadczyła żadnych innych usług. Przydomowe oczyszczalnie ścieków budowane były u mieszkańców niemających możliwości podłączenia się do kanalizacji zbiorczej i zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r., realizacja zadania w postaci przydomowych oczyszczalni stanowi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty i należy do zadań własnych Gminy. Także zadaniami własnymi Gminy, zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858, z późn. zm.), jest zbiorowe odprowadzanie ścieków.
Gmina realizując zadania własne na terenach o rozproszonej zabudowie wybudowała przydomowe oczyszczalnie ścieków.
Przeniesienie własności oczyszczalni na mieszkańców (po upływie nie krótszym niż 5 lat) przez Gminę wynika z zawartej umowy i nie będzie zatem stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na nieodpłatność tej czynności i jednocześnie stanowić będzie element całościowej usługi świadczonej na rzecz mieszkańców w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
&− jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej i związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym). Po zakończeniu realizacji inwestycji, przydomowe oczyszczalnie ścieków stanowią własność Gminy, następnie po okresie nie krótszym niż 5 lat Gmina przekaże nieodpłatnie przydomową oczyszczalnię ścieków na rzecz użytkownika (właściciela).
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż Gmina zawierając umowę z mieszkańcami zobowiązała się do świadczenia mającego na celu budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach osób prywatnych. Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni wydany został właścicielom tych posesji. Mieszkańcy Gminy, na działkach, na których zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, użytkują je, mają prawo do rozporządzania tymi budowlami jak właściciel. Przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie stanowi zatem odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale stanowi element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.
Jednocześnie należy wskazać, iż przekazanie przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane nie stanowi nieodpłatnej dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy.
Reasumując, transakcja przeniesienia przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie stanowi odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale stanowi element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Towarami w myśl art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z ust. 2 ww. artykułu wynika, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
- użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
- nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jak wynika z powyżej przedstawionego stanu prawnego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:
- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz
- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zadania własne obejmują m.in. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).
Ponadto art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2019 r., poz. 1437) stwierdza że, zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.
Jednocześnie art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r., poz. 2010) stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w roku 2011 realizowała zadanie inwestycyjne pn. (). Celem zadania było wybudowanie mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących ich własność. Gmina podpisała z każdym z mieszkańców umowę cywilnoprawną umowę użyczenia gruntu, w którym zrealizowano inwestycję. W ramach realizacji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcy Gminy, będący właścicielami nieruchomości, na których zostały one wybudowane, nie byli zobowiązani do udziału w kosztach budowy inwestycji. Inwestycja została zrealizowana w ramach działania ,,Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej w ramach PROW na lata 2007-2013. Kosztem kwalifikowanym programu był także podatek od towarów i usług. Gmina nie rozliczyła naliczonego podatku od towarów i usług od wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków.
Wybudowane urządzenia przydomowej oczyszczalni ścieków stanowią własność Gminy i zostały ujęte w ewidencji środków trwałych. Gmina po wybudowaniu nie ponosiła żadnych wydatków związanych z utrzymywaniem i obsługą tych oczyszczalni i nie pobierała od mieszkańców żadnych dodatkowych opłat. Mieszkańcy, którym zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków od momentu ich wybudowania, korzystali z nich nieodpłatnie. Obecnie Gmina zamierza przekazać własność przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom, po wcześniejszym rozwiązaniu umów cywilnoprawnych użyczenia zawartych z mieszkańcami. Po przekazaniu ww. Obiektów Gmina nie będzie ponosiła żadnych kosztów związanych z ich eksploatacją.
Przeniesienie własności przydomowych oczyszczalni ścieków nastąpi nieodpłatnie. Mieszkańcy nie ponosili żadnych opłat na rzecz Gminy związanych z realizacją projektu. Mieszkańcy nie partycypowali w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, jedynie użyczyli Gminie nieodpłatnie grunt pod inwestycję. Mieszkańcy nie uiszczali, ani nie będą uiszczać na rzecz Gminy jakichkolwiek płatności za korzystanie z przydomowych oczyszczalni ścieków Koszty funkcjonowania przydomowych oczyszczalni ścieków ponoszą mieszkańcy dokonują wszystkich czynności wymaganych w ramach utrzymania i naprawy przydomowych oczyszczalni ścieków. Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w związku z budową przydomowej oczyszczalni ścieków.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy w przypadku, gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni ścieków na mieszkańców, właścicieli gruntu, na którym wybudowano przydomowe oczyszczalnie ścieków, to transakcja taka nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców i nie będzie stanowić przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Należy zauważyć, że jak wyżej wskazano, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.
Do zagadnienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych na rzecz mieszkańców przez Wnioskodawcę w ramach ww. zadania trzeba odnieść się w sposób całościowy. Działania Gminy, a więc nieodpłatne użyczenie tych urządzeń mieszkańcom do korzystania oraz późniejsze przeniesienie przez Gminę własności wybudowanych urządzeń przydomowych oczyszczalni ścieków nie stanowią odrębnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz elementy całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców. Jak bowiem wskazał Wnioskodawca celem zadania było wybudowanie mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących ich własność. Gmina podpisała z każdym z mieszkańców umowę cywilnoprawną umowę użyczenia gruntu, w którym zrealizowano inwestycję. W ramach realizacji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcy Gminy, będący właścicielami nieruchomości, na których zostały one wybudowane, nie byli zobowiązani do udziału w kosztach budowy inwestycji. Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni wydany został właścicielom tych posesji. Mieszkańcy Gminy, na działkach, na których zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, użytkują je, mają prawo do rozporządzania tymi budowlami jak właściciel.
Zatem, przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie stanowi odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale stanowi element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców, za którą jak wynika z opisu sprawy mieszkańcy nie uiszczali żadnych opłat na rzecz Wnioskodawcy. Podkreślić bowiem należy, że jak wskazano w opisie sprawy celem zadania było wybudowanie mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących ich własność.
Jednocześnie należy wskazać, że art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy nie znajdują w niniejszej sprawie zastosowania.
Podsumowując, w przypadku, gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni ścieków na mieszkańców, właścicieli gruntu, na którym wybudowano przydomowe oczyszczalnie ścieków, to transakcja taka nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców i nie będzie stanowić przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Ponadto tut. Organ wskazuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii ustalenia, czy Gmina realizując całościowo cel zadania w postaci wybudowania mieszkańcom przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących ich własność świadczyła usługi podlegające opodatkowaniu na rzecz mieszkańców, jak również ewentualnego opodatkowania dotacji otrzymanej w związku z realizacją inwestycji. Tut. Organ odniósł się wyłącznie do kwestii wyznaczonej pytaniem Wnioskodawcy, tj. wskazania, czy przeniesienie własność oczyszczalni ścieków na mieszkańców, właścicieli gruntu, na którym wybudowano przydomowe oczyszczalnie ścieków nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej