Temat interpretacji
Opodatkowanie sprzedaży w drodze licytacji przez komornika sądowego nieruchomości należącej do dłużników.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 6 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży w drodze licytacji przez komornika sądowego nieruchomości należącej do dłużników.
Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 lipca 2022 r. (data wpływu 19 lipca 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w ... Kancelaria Komornicza w ... w związku z ewentualną sprzedażą nieruchomości (grunt oddany w użytkowanie wieczyste i budynek stanowiący odrębną nieruchomość). Dłużnik M... (NIP: ... PESEL: ...) A... (PESEL: ...) jest użytkownikiem wieczystym (do 05.12.2089 r.) działki nr 4... obszar 0,0532ha i właścicielem budynków na działce. Właścicielem działki jest Skarb Państwa.
Działka nr 4 o powierzchni 532 m2, położona przy ul. ... w obrębie ..., gmina ..., znajduje się na terenie zwartego kompleksu przemysłowego, otoczonego lasem. Dojazd na teren zakładów odbywa się drogą gminną asfaltową. Przez teren zakładów prowadzi droga asfaltowa wewnątrzzakładowa.
Na działce znajduje się budynek główny - magazynowo-produkcyjny z pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi i sanitariatem. Budynek jest otoczony budynkami innych zakładów.
Wschodnia część działki przylega do drogi wewnątrzzakładowej i jest niezabudowana. Tu odbywa się wjazd na działkę.
Na poziomie drogi usytuowany jest mniejszy spośród dwóch budynków znajdujących się na działce nr 4. Jest to parterowy garaż z bramą wjazdową użytkowany na cele gospodarcze.
Większy budynek (główny) znajduje się na wyższej części gruntu, na zachód od garażu.
Garaż i budynek główny oddzielone są murem oporowym. Ten większy magazyn ma dostęp po schodach zewnętrznych. Magazyn zajmuje ok. 2/3 powierzchni działki.
Budynek główny ma rzut w kształcie prostokąta i granice działki przebiegają po jego obrysie. Wzniesienie, na którym się znajduje magazyn, jest oddzielone od drogi murem oporowym.
Budynek główny przylega od północy do innego budynku, ale ten inny budynek jest na poziomie drogi, zatem z okien magazynu widać dach tamtego budynku.
Trzeci budynek ujawniony w zasobie geodezyjnym (pow. 8 m2) na działce 4 w terenie nie istnieje. Przylegał do ściany zachodniej magazynu.
Obok do ściany zachodniej magazynu przylega działka nr 4 , na której oznaczony jest na mapie inny budynek o nr ew. 5, którego piwnice mają wejście wyłącznie z pomieszczeń magazynu.
Działka nr 4 ma dostęp do uzbrojenia.
Budynek główny jest parterowy murowany w konstrukcji tradycyjnej, wybudowany najprawdopodobniej ok. 1960 - 1970 roku. Dach jest dwuspadowy ze świetlikiem, konstrukcja stalowa. Nie ma w budynku typowej bramy wjazdowej dla samochodów dostawczych, gdyż budynek nie jest typowym magazynem wysokiego składowania.
Wejście na strych nieużytkowy (niski) i odbywa się po schodach wewnętrznych drewnianych drabiniastych.
Wewnątrz magazynu jest wiele wydzielonych pomieszczeń, do których wejście prowadzi z korytarza głównego. Większość z nich może pełnić funkcje biurowe, mają okna. W budynku jest jedno pomieszczenie wydzielone jako łazienka z wc, obok jest kotłownia.
Budynek jest nieużytkowany od wielu lat, ogrzewanie centralne jest nieczynne, jego elementy są częściowo zdemontowane. W wielu pomieszczeniach przeprowadzono częściowy remont, który nie został zakończony. Zachodnia część budynku jest w gorszym stanie, gdyż stropy są zagrzybione i w niektórych miejscach uległy awarii.
Ściany murowane z cegły pełnej ceramicznej i z bloczków gazobetonowych, w zachodniej części budynku ściany są silnie zawilgocone, a nawet zagrzybione.
Elewacja ocieplona, otynkowana i pomalowana, w stanie dobrym.
Dach dwuspadowy o małym kącie nachylenia połaci, konstrukcja: dźwigary kratowe stalowe, pokrycie blachą trapezową, na dachu przeszklenie - świetlik, częściowo nieszczelny, elementy stalowe przy świetliku są częściowo pordzewiałe.
Okna PCV nowe, tylko kilka starych drewnianych, drzwi zewnętrzne z blachy, wewnętrznych brak, tylko w dwóch częściowo odremontowanych pomieszczeniach biurowych zamontowano drzwi wewnętrzne, obecnie są poniszczone.
Instalacja elektryczna, wodno-kanalizacyjna, centralne ogrzewanie, piec, c.o., znajduje się w kotłowni, piec jest niesprawny, rury c.o. są rozprowadzone, nie ma grzejników, w instalacji elektrycznej nie ma gniazd wtykowych i opraw.
Na posadzkach beton, na ścianach stare tynki, na części ścian płyty gk, część tynków odnowiona - dotyczy pomieszczeń biurowych we wschodniej części budynku, w tych pomieszczeniach na posadzkach jest terakota.
Łazienka z WC - na ścianach i podłodze glazura poniszczona, miska ustępowa, brodzik prysznicowy, umywalka, o widocznych śladach zużycia.
Garaż znajdujący się na poziomie drogi dojazdowej ma rzut w kształcie prostokąta. Nad garażem przebiega wiadukt, który stanowi jednocześnie stropodach. Na części dachu jest wejście do magazynu. Stropodach jest zagrzybiony, przecieka.
Budynek pochodzi najprawdopodobniej z ok. 1970 r. Jest murowany w konstrukcji tradycyjnej.
Powierzchnia użytkowa magazynu wynosi 300 m2, a garażu 35 m2.
Budynek jest nieużytkowany, a jego remont nie został zakończony. W najgorszym stanie są ściany i stropy w części zachodniej, instalacje są niekompletne.
Działka nr 4 przeznaczona jest pod produkcję i usługi wielobranżowe niepowodujące pogorszenia stanu środowiska oraz o uciążliwościach nie wykraczających poza granice działki.
Na pytania Organu:
1)Czy Dłużnicy byli/są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług?
2)Czy budynki położone na działce nr 4 - budynek główny-magazynowo-produkcyjny oraz garaż z bramą wjazdową - są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r., poz. 351 z późn. zm.)?
3)W związku ze wskazaniem w opisie sprawy, że „Działka nr 4 ma dostęp do uzbrojenia” należy podać, czy na działce znajdują się budowle lub urządzenia budowlane, stanowiące elementy uzbrojenia działki? Jeżeli tak, to jakie?
4)Jeżeli na działce nr 4 znajdują się budowle, to czy stanowią one budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane?
5)Jeżeli na działce nr 4 znajdują się urządzenia budowalne, to należy wskazać jakie to urządzenia oraz z jakim budynkiem/budowlą są one powiązane?
6)Czy urządzenia budowalne stanowią urządzenia budowalne, o których mowa w art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane?
7)Czy ww. budynki/budowle położone na działce nr 4, które będą przedmiotem sprzedaży w trybie egzekucji, są trwale związane z gruntem?
8)Czy ww. budynki/budowle, położone na ww. działce nr 4 zostały nabyte czy wybudowane przez Dłużników? Należy wskazać datę nabycia lub wybudowania.
9)Jeżeli ww. budynki/budowle, położone na ww. działce nr 4 zostały nabyte, to czy nabycie to przez Dłużników nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i czy transakcja ta została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?
10)Czy z tytułu nabycia ww. budynków/budowli Dłużnikom przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony?Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
11)W przypadku wskazania, że budynki/budowle były nabyte przez Dłużników, to należy wskazać czy budynki/budowle przed ich nabyciem przez Dłużnika/Dłużników były wykorzystywane przez poprzednich właścicieli?
12)Jeżeli ww. budynki/budowle, położone na ww. działce nr 4 zostały wytworzone/wybudowane przez Dłużników to czy z tytułu wytworzenia/wybudowania ww. budynków/budowli Dłużnikom przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
13)W jaki sposób, do jakich celów Dłużnik/Dłużnicy wykorzystywali budynki/budowle położone na ww. działce nr 4, mające być przedmiotem sprzedaży w drodze egzekucji?
14)Czy budynki/budowle położone na ww. działce nr 4 Dłużnicy wykorzystywali w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
15)Czy ww. budynki/budowle były/są wykorzystywane przez Dłużnika/Dłużników wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są budynki/budowle, wykonywał Dłużnik/wykonywali Dłużnicy - należy podać podstawę prawną zwolnienia?
16)Czy budynki/budowle znajdujące się na działce nr 4 były udostępniane osobom trzecim, np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia? Jeżeli tak, to należy wskazać, kiedy poszczególne budynki/budowle lub ich części zostały oddane w najem/dzierżawę/użyczenie oraz czy udostępnianie to miało charakter odpłatny, czy nieodpłatny?
17)Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę.
18)Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budynków/budowli, to należy wskazać w jakiej w części?
19)Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budynków/budowli? Należy wskazać dokładną datę.
20)W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 17 należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków/budowli lub ich części?
21)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków/budowli lub ich części a ich dostawą upłynął okres dłuższy niż 2 lata?
22)Czy Dłużnik/Dłużnicy ponosił/ponosili nakłady na ulepszenie ww. budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
23)Jeżeli Dłużnik/Dłużnicy ponosił/ponosili wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli, to w jakim okresie ponosił/ponosili wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli?
24)Jeżeli Dłużnik/Dłużnicy ponosił/ponosili wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynków?
25)Jeżeli odpowiedź na pytania nr 22 i 24 jest twierdząca, to należy wskazać:
a)Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania ww. budynków/budowli po ulepszeniu?
b)Czy ulepszenia stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania ww. budynków/budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?
c)Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli?
d)Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?
e)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków/budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
f)Czy ulepszone ww. budynki/budowle były wykorzystywane przez Dłużnika/Dłużników wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?
26)Jeżeli nie posiada Pani informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:
-czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Panią, jako komornika, działań?
-czy działania te zostały udokumentowane?
-czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika?
Odpowiedziała Pani:
1)Tylko dłużnik ... był podatnikiem podatku VAT (od 2006 do 2019) obecnie nie jest.
2)Tak.
3)Tak - przyłącze wodociągowe, kanalizacyjne i energetyczne.
4)Tak.
5)Tylko przyłącza.
6)Nie.
7)Tak.
8)Zostały nabyte od osoby fizycznej dnia 25 maja 2009 r.
9)Nabycie nie było opodatkowane podatkiem VAT, nie została transakcja udokumentowana fakturą, nie nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanie podatkiem VAT.
10)Nie, ponieważ nieruchomość została nabyta od osoby fizycznej na podstawie aktu notarialnego.
11)Tak.
12)Nie, budynki nie zostały wytworzone przez dłużników.
13)Jako magazyny.
14)Częściowo tak.
15)Nie.
16)Nie.
17)Nastąpiło przez poprzednich właścicieli ok. 50 lat temu gdyż ok 1970 r. powstał budynek.
18)-.
19)Z dniem zakupu 25 maja 2009r.
20)-.
21)Pierwsze zasiedlenie odbyło się za poprzednich właścicieli (dłużnicy nabyli nieruchomość w 2009 r.).
22)Tak, zostały poniesione nakłady na remont; tak, przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
23)W okresie 2009 r.-2012 r.
24)Nie, nie były wyższe niż 30%.
25):
a)nigdy, bo ulepszenie polegało na remoncie,
b)nie,
c)nie,
d)-,
e)-,
f)Nie.
26)Wszystkie ww. informacje uzyskano od dłużnika ..., który stawił się w kancelarii komornika i odpowiedział na nie, co zostało udokumentowane protokołem.
Pytanie
(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku) Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości o nr KW ... w drodze licytacji komornik będzie płatnikiem podatku od towarów i usług, czy też będzie zwolniony od ww. obowiązku?
Pana stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, nie będzie Pani płatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji – będzie Pani zwolniona.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r., poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynków w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż (jak również sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu) jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej, należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który będzie działał w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.
Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.
Aby ustalić czy Pani, jako komornik sądowy, będzie zobowiązana do opodatkowania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, należy dokonać analizy, czy dłużnicy w okolicznościach opisanych we wniosku byli podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że dokona Pani jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w ... ewentualnej sprzedaży nieruchomości (grunt oddany w użytkowanie wieczyste i budynek stanowiący odrębną nieruchomość). Dłużnik: ... jest użytkownikiem wieczystym (do 05.12.2089r.) działki nr 4 i właścicielem budynków na działce. Budynki zostały nabyte przez Dłużników od osoby fizycznej dnia 25 maja 2009 r. Właścicielem działki jest Skarb Państwa. Jak wskazała Pani w uzupełnieniu wniosku, Dłużnik był podatnikiem podatku VAT (od 2006 do 2019), obecnie nie jest. Budynki położone na działce nr 4, mające być przedmiotem sprzedaży w drodze egzekucji były wykorzystywane przez Dłużników jako magazyny oraz częściowo były wykorzystywane w działalności gospodarczej.
W konsekwencji dostawa przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja będzie dotyczyła bowiem towaru w rozumieniu ustawy, tj. zabudowanej nieruchomości, wykorzystywanej w części w działalności gospodarczej.
Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z uregulowania tego wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku lub budowli do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.
W przypadku budynków i budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Bowiem stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Przepis ten ma także zastosowane do dostawy prawa użytkowania wieczystego gruntu.
W celu ustalenia czy w analizowanej sprawie dla sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do budynków/budowli znajdujących się na działce 4 nastąpiło pierwsze zasiedlenie.
Jak wynika z opisu sprawy, na działce nr 4 znajduje się budynek główny - magazynowo- produkcyjny z pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi i sanitariatem, budynek parterowy - garaż z bramą wjazdową użytkowany na cele gospodarcze. Jak wskazała Pani w uzupełnieniu wniosku - pierwsze zasiedlenie nastąpiło przez poprzednich właścicieli ok. 50 lat temu. W okresie 2009 r.-2012 r. zostały poniesione nakłady na remont, lecz nie były wyższe niż 30%.
Analiza przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego na tle przywołanych regulacji prawnych wskazuje, że sprzedaż w drodze licytacji ww. budynków znajdujących się na działce nr 4 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż spełnione zostaną warunki wymienione w tym przepisie. Przedstawione okoliczności wskazują, że sprzedaż budynku głównego - magazynowo - produkcyjnego z pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi i sanitariatem oraz budynku parterowego - garażu z bramą wjazdową, położonych na działce nr 4 nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia. Jak Pani wskazała pierwsze zasiedlenie ww. budynków nastąpiło przez poprzednich właścicieli ok. 50 lat temu. Tym samym pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków, a jego sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Nadto, wydatki ponoszone po zakupie na ulepszenie ww. budynków (remonty), nie były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynków.
Tym samym sprzedaż w drodze licytacji budynku głównego - magazynowo - produkcyjnego z pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi i sanitariatem oraz budynku parterowego - garażu z bramą wjazdową będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jednocześnie należy wskazać, że urządzenia budowlane znajdujące się na ww. działce 4 tj. przyłącze wodociągowe, kanalizacyjne i energetyczne, należy traktować jako elementy przynależne do ww. budynków. Zatem ich planowana dostawa będzie korzystała ze zwolnienia właściwego dla ww. budynków, tj. budynku głównego - magazynowo - produkcyjnego z pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi i sanitariatem oraz budynku parterowego - garażu z bramą wjazdową.
Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, będzie miało zastosowanie również dla dostawy prawa użytkowania wieczystego działki nr 4, na której ww. budynki są posadowione, ponieważ zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w związku z art. 29a ust. 8 ustawy. Wobec powyższego w analizowanym przypadku nie jest Pani zobowiązana do obliczenia i pobrania od Dłużników podatku i wpłacenia go organowi podatkowemu i dla tej sprzedaży nie wystąpi Pani w charakterze płatnika podatku VAT.
Tym samym Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r., poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).