Brak możliwości odzyskania podatku VAT związanego z realizacją zadania. - Interpretacja - 0112-KDIL1-3.4012.304.2022.2.TK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.304.2022.2.TK

Temat interpretacji

Brak możliwości odzyskania podatku VAT związanego z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 lipca 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odzyskania podatku VAT związanego z realizacją zadania pn. „(…). Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 sierpnia 2022 r. (wpływ 23 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik podatku VAT czynny i składa comiesięcznie deklaracje VAT-7.

Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których została powołana, w tym w szczególności na podstawie ustawy o samorządzie gminnym.

Gmina na podstawie ustawy Prawo oświatowe art. 39 realizując zadania własne jest zobowiązana zapewnić bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu dziecka do szkoły i w drodze powrotnej.

Gmina dowoziła uczniów własnym autobusem szkolnym. Usługi te były świadczone nieodpłatnie i autobus nigdy nie był wynajmowany w celu świadczenia odpłatnych usług przewozu osób, tj. nigdy nie służył działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Gmina wykorzystując autobus do przewozu uczniów wykonuje zadania własne gminy.

W okresie użytkowania autobusu nie dokonywała odliczenia podatku naliczonego od kosztów utrzymania tego autobusu. Autobus, który dotychczas przewoził uczniów do szkół został już całkowicie wyeksploatowany i wycofany z użytkowania.

W maju 2022 r. Gmina zakupiła nowy autobus elektryczny wraz ze stacją ładowania. Całkowita wartość inwestycji wyniosła (…) zł. Inwestycja została zrealizowana z dotacji ((…) zł) i pożyczki ((…) zł) z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy możliwości odliczenia podatku od towarów i usług (VAT) od zakupu autobusu szkolnego o napędzie elektrycznym wraz z niezbędną infrastrukturą i stacją ładowania pojazdu.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1.  Gmina realizując zadanie pn. „(…)” wykonuje zadania własne gminy. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie edukacji publicznej należy do zadań własnych Gminy. Dostęp do edukacji publicznej odbywa się w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując to zadanie działa jako administracja publiczna i może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym. Zakup autobusu elektrycznego do przewozu uczniów wraz ze stacją ładowania służy czynnościom typu publicznego, a od tych czynności występuje zakaz odliczania i zwrotu podatku VAT.

2.  Faktury dotyczące nabycia towarów i usług związanych z realizacją tego zadania zostały wystawione na: Nabywcę Gminę.

3.  Autobus, na zakup którego zostały poniesione wydatki, jest wykorzystywany do dowozu dzieci w celach edukacyjnych na podstawie ustawy Prawo oświatowe, a nie do świadczenia usług odpłatnych. Zakres, w jakim wydatki poniesione na jego zakup będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, jest równa zeru. Czynności związane z realizacją zadania nie są w sferze aktywności cywilnoprawnej, zatem Gmina nie występuje w tym przypadku jako podatnik, jak określa to art. 15 ust. 6 ustawy. Gmina realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami, w tym przypadku przepisem ustawy Prawo oświatowe, zapewnia spełnienie obowiązku szkolnego dzieci poprzez zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie transportu dziecka.

4.  Gmina dokonując nabycia autobusu służącego tylko i wyłącznie do przewozu dzieci do szkół, nie nabyła go do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym nie działa w charakterze podatnika od towarów i usług. Zatem Gmina nie mogła dokonać odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup autobusu elektrycznego wraz ze stacją ładowania służącej wyłącznie do obsługi przedmiotowego autobusu. W przepisie art. 86 ustawy, ustawodawca zezwolił na odliczenie podatku naliczonego, wyłącznie w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, co w przypadku Gminy nie będzie miało miejsca.

5.  Zakup elektrycznego autobusu do przewozu uczniów w opinii Gminy należy do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. pozostających poza systemem opodatkowania VAT, jest to wykonywanie zadań własnych Gminy, dla których Gmina nie jest podatnikiem. W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Pytanie

Czy Gmina w związku z realizacją zadania pn. „(…)”, będzie mogła odzyskać poniesiony koszt podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania inwestycyjnego pn. „(…)”.

Autobus, na zakup którego zostały poniesione koszty nie jest i nie będzie wykorzystywany do sprzedaży usług. Wykorzystywany jest do dowozu dzieci w celach edukacyjnych na podstawie ustawy Prawo oświatowe, a nie do świadczenia usług odpłatnych.

Czynności związane z realizacją zadania nie są w sferze aktywności cywilnoprawnej, czyli Gmina nie występuje w tym przypadku jako podatnik, jak określa to art. 15 ust. 6 ustawy.

Gmina realizuje zadania nałożone odrębnymi ustawami, w tym przypadku przepisem art. 39 ustawy Prawo oświatowe – zapewnienie spełnienia obowiązku szkolnego dzieci poprzez zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie transportu dziecka.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie edukacji publicznej należy do zadań własnych Gminy.

Zakup autobusu służy transakcjom typu publicznego, a od tych transakcji występuje zakaz odliczania i zwrotu podatku VAT.

W przepisie art. 86 ustawy, ustawodawca zezwolił na odliczanie podatku należnego wyłącznie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych – co w sytuacji Gminy nie ma miejsca. Gmina nie będzie mogła w żaden sposób odzyskać podatku VAT stanowiącego koszt zakupu autobusu do przewozu dzieci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w oparciu o który:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 cyt. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np.  zadań własnych nałożonych na gminę, na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik podatku VAT czynny i składa comiesięcznie deklaracje VAT-7.

Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których została powołana, w tym w szczególności na podstawie ustawy o samorządzie gminnym.

Gmina na podstawie ustawy Prawo oświatowe art. 39 realizując zadania własne jest zobowiązana zapewnić bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu dziecka do szkoły i w drodze powrotnej.

W maju 2022 r. Gmina zakupiła nowy autobus elektryczny wraz ze stacją ładowania. Całkowita wartość inwestycji wyniosła (...) zł. Inwestycja została zrealizowana z dotacji ((…) zł) i pożyczki ((…) zł) z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Gmina realizując zadanie pn. „(…)” wykonuje zadania własne gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym w zakresie edukacji publicznej.

Faktury dotyczące nabycia towarów i usług związanych z realizacją tego zadania zostały wystawione na Gminę.

Autobus, na zakup którego zostały poniesione wydatki, jest wykorzystywany do dowozu dzieci w celach edukacyjnych na podstawie ustawy Prawo oświatowe, a nie do świadczenia usług odpłatnych. Czynności związane z realizacją zadania nie są w sferze aktywności cywilnoprawnej, czyli Gmina nie występuje w tym przypadku jako podatnik, jak określa to art. 15 ust. 6 ustawy. Gmina realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami, w tym przypadku przepisem ustawy Prawo oświatowe, zapewnia spełnienie obowiązku szkolnego dzieci poprzez zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie transportu dziecka.

Gmina dokonując nabycia autobusu służącego tylko i wyłącznie do przewozu dzieci do szkół, nie nabyła go do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym nie działa w charakterze podatnika od towarów i usług. Zatem Gmina nie mogła dokonać odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup autobusu elektrycznego wraz ze stacją ładowania służącej wyłącznie do obsługi przedmiotowego autobusu. Gmina wskazała, że w przepisie art. 86 ustawy, ustawodawca zezwolił na odliczenie podatku naliczonego, wyłącznie w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, co w przypadku Gminy nie będzie miało miejsca. Zakup elektrycznego autobusu do przewozu uczniów należy do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. pozostających poza systemem opodatkowania VAT, jest to wykonywanie zadań własnych Gminy, dla których Gmina nie jest podatnikiem.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odzyskania podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. „(…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację ww. zadania nie są spełnione, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – zakupione towary i usługi związane z realizacją ww. zadania są wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji Gmina nie ma – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego zadania, ani prawa do jego zwrotu – zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 80 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, Gmina w związku z realizacją zadania pn. ,,(...)”, nie może odzyskać poniesionego kosztu podatku od towarów i usług.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z  11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z  29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).