Temat interpretacji
braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji inwestycji
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji inwestycji pn. „(…)”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca") jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Gmina jest właścicielem budynku dawnej szkoły zlokalizowanego w miejscowości (…), na terenie Gminy (…). Obiekt ten powstał w latach 80 poprzedniego wieku przy wykorzystaniu starych technologii. Budynek nie spełnia aktualnych norm efektywności energetycznej właściwych dla obiektów publicznych.
Wnioskodawca zamierza zrealizować projekt polegający na przystosowaniu pomieszczeń tego budynku oraz wyposażenia obiektu w niezbędny sprzęt na potrzeby prowadzenia Młodzieżowego Ośrodka ..., prowadzony pod nazwą: „(…)” (dalej: „Inwestycja”). Głównym celem realizacji Inwestycji jest podniesienie jakości i skuteczności usług świadczonych na rzecz gmin Powiatu (…) w zakresie włączenia społecznego wychowanków Ośrodka.
Zdiagnozowane problemy interesariuszy determinują realizację następujących celów szczegółowych:
•zabezpieczenie właściwych warunków bytowych wychowanków, sprzyjających budowaniu postaw prospołecznych oraz zapobiegających wykluczeniu społecznemu poprzez umożliwienie powrotu wychowanków do rodziców biologicznych/opiekunów prawnych,
•przystosowanie pomieszczeń do realizacji zadać Stowarzyszenia na rzecz gmin Powiatu (…) z zakresu skierowań do ośrodka oraz pieczy zastępczej w formie małych całodobowych placówek opiekuńczych dla dzieci i młodzieży,
•zwiększenie wykorzystania możliwości podejścia zindywidualizowanego do wychowanków dzięki zmniejszeniu zagęszczenia wychowanków i podejściu zinstytucjonalizowanym,
•przystosowanie infrastruktury do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności zgodnie z zasadą uniwersalnego projektowania,
•zwiększenie dostępności usług społecznych dla osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym,
•integracja społeczności lokalnej.
Młodzieżowy Ośrodek ... jest prowadzony przez Stowarzyszenie (…) (dalej: „Stowarzyszenie”), wpisane do rejestru stowarzyszeń, wykonujące działania statutowe m. in. z zakresu pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób, wspierania rodziny i pieczy zastępczej, integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, wspierania osób niepełnosprawnych. Działalność tego Stowarzyszenia jest nadzorowana przez Starostę Powiatu (…).
Dla realizacji Inwestycji Gmina poniesie wydatki na nabycie towarów i usług dotyczące głównie wykonania prac budowlanych w zakresie adaptacji pierwszego piętra budynku oraz dwóch pomieszczeń na parterze o powierzchni ok. (…) m2 do celów Ośrodka. Z tytułu poniesionych wydatków przez wykonawców prac zostaną wystawione faktury na rzecz Gminy oraz na rzecz Stowarzyszenia, zgodnie z zawartą umową partnerstwa. Faktury te mogą zawierać kwoty podatku VAT, jeśli będą wystawione przez czynnych podatników VAT.
Wnioskodawca zawrze ze Stowarzyszeniem umowę użyczenia, na podstawie której Gmina udostępni nieodpłatnie Stowarzyszeniu będące przedmiotem Inwestycji pomieszczenia budynku na potrzeby wykonywania przez Stowarzyszenie jego działalności statutowej, w szczególności do:
•prowadzenia Młodzieżowego Ośrodka ...,
•prowadzenia działań na rzecz społeczności lokalnej,
•prowadzenia Klubu seniora plus,
•prowadzenia działań na rzecz dzieci i młodzieży,
•działalności w zakresie oświaty, pomocy społecznej oraz sportu i rekreacji,
•organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży.
Stowarzyszenie oświadczy Gminie, że nie będzie wykorzystywało użyczonych pomieszczeń do prowadzenia działalności gospodarczej.
Gmina nie będzie wykorzystywała Inwestycji do wykonywania działalności gospodarczej, nie będzie pobierała odpłatności od Stowarzyszenia ani od innych podmiotów i osób za użytkowanie Inwestycji. Inwestycja będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania zadań własnych Gminy będących poza zakresem opodatkowania VAT, czyli Inwestycja nie będzie wykorzystana do czynności opodatkowanych VAT i do czynności zwolnionych z VAT.
Pytanie
Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji Inwestycji?
Państwa stanowisko w sprawie
Gmina stoi na stanowisku, że nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji Inwestycji.
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT.
Z brzmienia tego przepisu wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi przy nabyciu których został naliczony podatek VAT są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W związku z powyższym, w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego istotne jest czy nabywane towary i usługi, przy których został naliczony podatek VAT:
•zostały nabyte przez podatnika VAT,
•pozostawały w związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi (co do zasady - nie zwolnionymi z tego podatku).
Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza w świetle ust. 2 przywołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jednocześnie Gmina pragnie zauważyć, iż stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W związku z powyższym Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie czynności, które Gmina wykonuje w ramach działalności gospodarczej i mają charakter cywilnoprawny, a więc są realizowane przez nią na podstawie umów cywilnoprawnych.
Wnioskodawca pragnie poinformować, iż w związku z przyszłym zakończeniem Inwestycji Gmina nie będzie jej wykorzystywała do odpłatnego świadczenia usług w ramach swojej działalności gospodarczej, ponieważ Inwestycja zostanie udostępniona Stowarzyszeniu nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia. W konsekwencji dokonywane zakupy towarów i usług dotyczące realizacji Inwestycji nie będą związane w sposób pośredni lub bezpośredni z działalnością Gminy podlegającą opodatkowaniu VAT. Nie został zatem spełniony podstawowy warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, czyli związek z czynnościami opodatkowanymi. Gmina nie ma zatem prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami towarów i usług przy realizacji Inwestycji.
Mając na uwadze powyższe, Gmina wnosi o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz.685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Pod pojęciem działalności gospodarczej, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
W myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.):
Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.
Czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.
Zatem, świadczenie polegające na nieodpłatnym udostępnieniu powstałej inwestycji na rzecz Stowarzyszenia Inicjatyw Rodzinnych na podstawie umowy użyczenia, które będzie się odbywało w ramach wykonywania zadań własnych Państwa Gminy, niewątpliwie będzie stanowiło sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.
Tym samym, nieodpłatne udostępnianie powstałej inwestycji na rzecz Stowarzyszenia (…), realizowane będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa Gmina realizując te czynności nie będzie występowała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Zatem, nieodpłatne udostępnienie powstałej inwestycji na rzecz Stowarzyszenia (…), nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji ww. inwestycji.
Odpowiadając na Państwa pytanie wskazać należy, że z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – Gmina nie będzie wykorzystywała Inwestycji do wykonywania działalności gospodarczej, nie będzie pobierała odpłatności od Stowarzyszenia ani od innych podmiotów i osób za użytkowanie Inwestycji. Inwestycja będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania zadań własnych Gminy będących poza zakresem opodatkowania VAT, czyli Inwestycja nie będzie wykorzystana do czynności opodatkowanych VAT i do czynności zwolnionych z VAT. Ponadto Stowarzyszenie oświadczy Gminie, że nie będzie wykorzystywało użyczonych pomieszczeń do prowadzenia działalności gospodarczej.
Tym samym, Państwa Gminie nie będzie przysługiwało prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki dotyczące realizacji inwestycji pn. „(…)”.
W świetle powyższego Państwa stanowisko w zakresie zadanego pytania jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).