Temat interpretacji
Skutki podatkowe wypłaty Świadczeń Gwarancyjnych.
Interpretacja
indywidualna
– stanowisko prawidłowe Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa
stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w
podatku od towarów i usług jest prawidłowe. Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji
indywidualnej 17 listopada 2022 r.
wpłynął Państwa wniosek wspólny z 19 października 2022 r. o wydanie
interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych
wypłaty Świadczeń Gwarancyjnych. Treść wniosku wspólnego jest
następująca: Zainteresowani,
którzy wystąpili z wnioskiem 1) Zainteresowany będący stroną postępowania: A spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością 2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B Spółka Akcyjna. Opis zdarzenia
przyszłego A sp. z o.o. (dalej: „Beneficjent”) jest polską spółką
kapitałową, zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny. Beneficjent w czerwcu 2022
r. nabył od spółki kapitałowej nieruchomość opisaną poniżej. Opis Transakcji i historia Transakcji W ramach transakcji (dalej jako „Transakcja”) Beneficjent
nabył od C sp. z o.o. ., zarejestrowanej jako podatnik VAT czynny (dalej jako:
„Sprzedawca”): ‒prawo własności zabudowanej działki o numerze
ewidencyjnym 1, dla której Sąd Rejonowy dla (…), XIII Wydział Ksiąg
Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o numerze I (dalej: „Działka 1”); ‒prawo własności zabudowanej działki o numerze
ewidencyjnym 2 powstałej z podziału działki o numerze ewidencyjnym 3, dla
której Sąd Rejonowy dla (…), XIII Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę
wieczystą o numerze II (dalej: „Działka 2”); ‒trzy budynki magazynowo-biurowo-usługowe (dalej
łącznie: „Budynki”); ‒pozostałe naniesienia w postaci budowli (dalej
łącznie jako „Budowle na Gruncie”); ‒ dalej
Działka 1, Działka 2, Budynki oraz Budowle na Gruncie określane łącznie jako:
„Nieruchomość". Transakcja sprzedaży Nieruchomości zdaniem Beneficjenta i
Sprzedawcy jest opodatkowana VAT, przy czym kwestia ta jest przedmiotem
odrębnego wniosku wspólnego o interpretację, o którą wystąpili Beneficjent oraz
Sprzedawca. Transakcji towarzyszy również przeniesienie na Beneficjenta szeregu
innych elementów związanych z Nieruchomością, np. praw/obowiązków wynikających
z umów cywilnoprawnych (tj. umów najmu). Na dzień złożenia niniejszego wniosku 100% powierzchni
Budynków, stanowiących przedmiot opisanej transakcji, jest przedmiotem
odpłatnych umów najmu (dalej: „Umowy Najmu”) z różnymi najemcami. (i)Cel i
charakter umowy gwarancyjnej Ze względu na to, że wolą Beneficjenta oraz grupy kapitałowej
B, która uczestniczyła w procesie związanym z realizacją inwestycji
dotyczącej budowy Budynków i ich komercjalizacją, było podzielenie ryzyka
związanego z Umowami Najmu, polska spółka kapitałowa B S.A., zarejestrowana
jako podatnik VAT czynny (zainteresowany niebędący stroną postępowania, dalej
jako: „Gwarant”), zobowiązała się nieodwołalnie i bezwarunkowo udzielić
Beneficjentowi, jego generalnym sukcesorom, każdemu kolejnemu właścicielowi
Nieruchomości, a także podmiotom finansującym Beneficjenta, gwarancji na
zasadzie ryzyka w zakresie zapewnienia danego poziomu dochodów z tytułu wynajmu
określonej powierzchni w Nieruchomości. Gwarant i Beneficjent będą dalej
łącznie określani jako: „Strony” lub „Zainteresowani”. Szczegółowe zasady realizacji ww. obowiązku Gwaranta
wobec Beneficjenta zostały uregulowane w Umowie Gwarancji Czynszowych (ang.
Rental Guarantee Agreement), która została zawarta w odniesieniu do
Nieruchomości (dalej jako: „Umowa Gwarancji Czynszowych”). Co do zasady,
podstawowy termin obowiązywania ww. gwarancji to 5 lat od dnia zawarcia Umowy
Gwarancji Czynszowych (dalej: „Okres Trwania Gwarancji”). Skutki Umowy Gwarancji Czynszowych w zakresie VAT
stanowią przedmiot niniejszego wniosku. Umowa Gwarancji Czynszowych została zawarta na podstawie
zasady swobody kształtowania umów zawartej w art. 353 Kodeksu
cywilnego, zgodnie z którą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny
według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się
właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Cechą umowy tego rodzaju jest to, że gwarant przyjmuje w niej ryzyko związane z
realizacją bądź niepowodzeniem określonego w umowie przedsięwzięcia.1 W praktyce, zawarcie Umowy Gwarancji Czynszowych nie
spowoduje, że Gwarant uzyska prawo do korzystania z powierzchni objętych Umową
Gwarancji Czynszowych, nawet w sytuacji realizacji obowiązku wynikającego
z Umowy Gwarancji Czynszowych po jego stronie. Równocześnie, w związku z
otrzymywaniem Świadczeń Gwarancyjnych zdefiniowanych szczegółowo w pkt (ii) niniejszego
wniosku, Beneficjent nie będzie zobowiązany do jakichkolwiek świadczeń na rzecz
Gwaranta (czy to w postaci jakiegokolwiek działania czy też powstrzymywania się
od określonych działań). Celem zawarcia Umowy Gwarancji Czynszowych jest
zabezpieczenie interesu ekonomicznego Beneficjenta, który podejmując decyzję o
nabyciu Nieruchomości kalkulował cenę ich nabycia biorąc pod uwagę zapewnienia
grupy B co do możliwości ich wynajmu i osiągania z tego tytułu określonego
poziomu dochodów z najmu (składane w tym zakresie zapewnienia wpłynęły na cenę,
za jaką Sprzedawca sprzedał Nieruchomość do Beneficjenta). W związku z powyższym,
w ściśle określonych w Umowie Gwarancji Czynszowych przypadkach (opisanych
szerzej w dalszej części niniejszego wniosku), w sytuacji, gdyby zakładany
poziom dochodów z najmu nie był osiągany, Beneficjent będzie otrzymywał od
Gwaranta opisane poniżej Świadczenia Gwarancyjne, które będą wyrównywały
niedobory w faktycznie uzyskiwanych dochodach z najmu. Jednocześnie, w Okresie Trwania Gwarancji, Gwarant będzie
upoważniony do aktywnego poszukiwania nowego najemcy na powierzchnię objętą
Umową Gwarancji Czynszowych (dalej: „Przyszły Najemca”) w przypadku, gdyby
Beneficjent wypowiedział obowiązującą na datę zawarcia Umowy Gwarancji Czynszowych
umowę najmu dotyczącą powierzchni, których dotyczy Umowa Gwarancji Czynszowych.
Zapewnienie zawarcia umowy pomiędzy Beneficjentem a jednym Przyszłym Najemcą
będzie bowiem oznaczało zwolnienie Gwaranta z obowiązku uiszczania płatności w
ramach Umowy Gwarancji Czynszowych w odniesieniu do powierzchni zajętej przez
takiego najemcę/ów, bowiem gwarantowany poziom dochodów z najmu takiej
powierzchni będzie realizowany przez Beneficjenta. Umowa Gwarancji Czynszowych przewiduje, że umowa wygasa
po zakończeniu Okresu Trwania Gwarancji, niemniej Gwarant pozostaje zobowiązany
do wypłaty świadczeń gwarancyjnych, jeśli zobowiązanie do ich wypłaty powstało
przed zakończeniem Okresu Trwania Gwarancji, lub w stosunku do których została
wystawiona nota księgowa lub faktura VAT i nie została opłacona przed
zakończeniem Okresu Trwania Gwarancji. Ponadto, Umowa Gwarancji Czynszowych przewiduje, że Umowa
Gwarancji Czynszowych wygasa automatycznie w przypadku zapewnienia Przyszłego
Najemcy przez Gwaranta na warunkach określonych w Umowie Gwarancji Czynszowych,
albo zapłaty przez najemcę, którego zobowiązania pieniężne z tytułu umowy najmu
z Beneficjentem są objęte Umową Gwarancji Czynszowych, pełnej kwoty czynszu i
opłat eksploatacyjnych za pełne 8 kolejnych okresów rozliczeniowych, pod
warunkiem, że wpłaty zostaną dokonane w całości, tj. zostaną zapłacone w
wysokości 100% czynszu i opłat eksploatacyjnych w terminach określonych w umowie
najmu, z zastrzeżeniem maksymalnego opóźnienia wynoszącego 3 dni robocze.
W przypadku dokonywania przez najemcę płatności na zasadach wskazanych
powyżej, Beneficjent nie może rozwiązać z nim umowy najmu. Umowa Gwarancji Czynszowych wygaśnie automatycznie
również w przypadku zawarcia aneksu do umowy najmu objętej Umową Gwarancji
Czynszowych powodującej zwiększenie czynszu i opłat eksploatacyjnych z tego
tytułu, bez uzyskania na to zgody Gwaranta, a także w przypadku wypowiedzenia
przez Beneficjenta umowy najmu objętej Umową Gwarancji Czynszowych z
naruszeniem zasad określonych w akapicie powyżej. (ii)Opis poszczególnych świadczeń gwarancyjnych Zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych, Gwarant, co do zasady,
zapłaci Beneficjentowi, w okresie gwarancji, za każdy miesiąc kalendarzowy
zaistnienia zdarzeń objętych Umową Gwarancji Czynszowych i powodujących po stronie
Gwaranta powstanie obowiązku wynikającego z Umowy Gwarancji Czynszowych (chyba
że przewidziane będą specyficzne terminy płatności w odniesieniu do
poszczególnych świadczeń), w trybie i na warunkach określonych w tej umowie,
równowartość sumy: - zwane dalej
łącznie: Świadczeniami Gwarancyjnymi. Umowy Gwarancji Czynszowych przewidują, że płatności z
tytułu Świadczeń Gwarancyjnych będą płacone przez Gwaranta na rzecz
Beneficjenta w terminie 10 dni roboczych od otrzymania przez Gwaranta stosownej
noty kredytowej, a także oświadczenia Beneficjenta wraz z dokumentami
zawierającymi odpowiednie kalkulacje dotyczące kwoty żądanego Świadczenia
Gwarancyjnego wraz z dowodem, że najemca, którego umowa najmu objęta jest Umową
Gwarancji Czynszowych pozostaje w zwłoce z daną płatnością co najmniej 7 dni
pomimo otrzymania od Beneficjenta odpowiedniej notyfikacji/wezwania o płatności
oraz potwierdzające, że Beneficjent jako wynajmujący wyczerpał kwotę zatrzymaną
wynikającą z umowy sprzedaży Nieruchomości. Jednocześnie, celem zabezpieczenia Świadczeń
Gwarancyjnych przysługujących Beneficjentowi pod Umowami Gwarancji Czynszowych,
Gwarant dostarczy oświadczanie o poddaniu się egzekucji zgodnie z art. 777
kodeksu postępowania cywilnego. Umowy Gwarancji Czynszowych określają również szczegółowo
sposób obliczania i płatności poszczególnych Świadczeń Gwarancyjnych. Zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych, Świadczenia
Gwarancyjne 1 i 2 odnoszą się do sytuacji, w których najemca pozostaje w zwłoce
z zapłatą czynszu lub opłat serwisowych (ponad 3 dni od terminu płatności
wynikającej z umowy najmu), za przynajmniej jeden okres płatności oraz w
przypadku wykorzystania przez Beneficjenta pełnej sumy wynikającej
z tzw. „kwoty zatrzymanej” („retention amount”) z tytułu Transakcji
(szczegółowo zdefiniowanej w umowie przenoszącej własność Nieruchomości w
ramach Transakcji). Płatności z tytułu Świadczenia Gwarancyjnego 1, 2 oraz 4
będą ponoszone w wysokości czynszu (z wyłączeniem kwot wynikających z okresów
wolnych od czynszów („rent free periods”, „rent abatements”) lub dopłat do
kosztów ponoszonych przez najemców na wykończenie wynajmowanej powierzchni
(„fit - out contributions”) oraz odpowiednio w wysokości opłat
serwisowych, wynikających z danej Umowy Najmu obliczonych na dzień zakończenia
tej Umowy Najmu. Dodatkowo, zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych
Świadczenie Gwarancyjne 1 będą indeksowane według formuły ustalonej w Umowach
Najmu. Z kolei Świadczenia Gwarancyjne 3 odnoszą się do ewentualnych
przyszłych umów najmu, które zostaną zawarte przez Beneficjenta z Przyszłymi Najemcami.
W odniesieniu do ww. przypadku Gwarant wypłaci Beneficjentowi równowartość
udzielonych przez Beneficjenta na rzecz nowego najemcy okresów wolnych od
czynszu („rent free periods”, „rent abatements”) lub dopłat do kosztów
ponoszonych przez Przyszłych Najemców („fit - out contributions”), o ile takie
zostaną określone w umowie najmu (z zastrzeżeniem ustalonych limitów). Dodatkowo Umowa Gwarancji Czynszowych przewiduje, że
Gwarant pokryje również standardowe koszty rynkowe związane z wynajmem
powierzchni najmu na rzecz Przyszłych Najemców: •koszty
pośrednika nieruchomościowego (do ustalonej kwoty) (dalej: „Koszty 1”) •koszty
adaptacji pomieszczeń poniesione przez Beneficjenta dla potrzeb Przyszłych
Najemców („fit-out works”) (dalej: „Koszty 2”) (dalej łącznie: Koszty). Zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych, odpowiedzialność
Gwaranta z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych nie może przekroczyć ustalonej przez
Strony kwoty. Jednocześnie, Zainteresowani pragną wskazać, że otrzymali
wcześniej pozytywne interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej
Informacji Skarbowej (interpretacja indywidualna z dn. 4 listopada 2020 r.
znak: 0114-KDIP4-1.4012.455.2020.1.AM oraz interpretacja indywidualna z dn. 14
stycznia 2022 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.980.2021.1.IK), w których to organ
podatkowy, w zbliżonym stanie faktycznym i w odniesieniu do podobnych umów
potwierdził, że płatności z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych od Gwaranta na rzecz
Beneficjenta nie będą podlegać opodatkowaniu VAT. Pytania
1.Czy na
gruncie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, płatności z tytułu
Świadczeń Gwarancyjnych od Gwaranta na rzecz Beneficjenta będą podlegać
opodatkowaniu VAT, a w szczególności czy dojdzie do wykonania przez Gwaranta
lub Beneficjenta czynności podlegających opodatkowaniu VAT? 2.Czy na
gruncie przedstawionego zdarzenia przyszłego, otrzymywanie przez Beneficjenta
od Gwaranta Świadczeń Gwarancyjnych nie będzie wpływało na wysokość wykazywanej
w deklaracjach składanych przez Beneficjenta kwoty VAT naliczonego oraz
należnego? 3.Czy na
gruncie przedstawionego zdarzenia przyszłego Beneficjent lub Gwarant będzie
zobowiązany udokumentować fakturą/fakturami VAT otrzymanie zapłaty Świadczeń
Gwarancyjnych, które mają zostać dokonane przez Gwaranta na rzecz Beneficjenta? Stanowisko
Zainteresowanych w sprawie Vol 1. Zdaniem Zainteresowanych na gruncie przedstawionego opisu
zdarzenia przyszłego, płatności z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych od Gwaranta na
rzecz Beneficjenta nie będą podlegać opodatkowaniu VAT bowiem w związku z
zawarciem Umowy Gwarancji Czynszowych nie dojdzie do wykonania przez Gwaranta
lub Beneficjenta żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Vol 2. Otrzymywanie przez Beneficjenta od Gwaranta Świadczeń
Gwarancyjnych nie będzie wpływało na wysokość wykazywanej w deklaracjach
składanych przez Beneficjenta kwoty VAT naliczonego oraz należnego (w
szczególności Beneficjent nie będzie musiał uwzględniać Świadczeń Gwarancyjnych
przy ustalaniu wysokości odliczenia VAT). Vol 3. Beneficjent lub Gwarant nie będzie zobowiązany
udokumentować fakturą/fakturami VAT otrzymania zapłaty Świadczeń Gwarancyjnych,
które mają zostać dokonane przez Gwaranta na rzecz Beneficjenta. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców Vol 1) Z tytułu zawarcia Umowy Gwarancji Czynszowych lub jej
realizacji (tj. wypłaty Świadczeń Gwarancyjnych) nie dojdzie do wykonania przez
Gwaranta lub Beneficjenta czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Zgodnie z
art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa
towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Według art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów
rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Towarami, na podstawie art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich
części, a także wszelkie postacie energii. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT przez
świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej,
osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które
nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT, w tym również: •przeniesienie
praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej
dokonano czynności prawnej; •zobowiązanie
do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub
sytuacji; •świadczenie
usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w
jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. W ocenie Zainteresowanych, nie ma wątpliwości, że wypłata
kwot Świadczeń Gwarancyjnych nie stanowi wynagrodzenia za dostawę towarów. Zdaniem Zainteresowanych, wypłata kwot Świadczeń
Gwarancyjnych nie stanowi również wynagrodzenia za świadczenie usług, co
Zainteresowani wykazują poniżej. Aby można było mówić o świadczeniu usług opodatkowanych
VAT konieczne jest zdefiniowanie: •usługodawcy
oraz •świadczonej
usługi (świadczenia spełnianego przez usługodawcę). Kluczowe jest zatem wskazanie czynności kwalifikowanej
jako usługa oraz podmiotu tę czynność wykonującego. W ocenie Zainteresowanych,
w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie można wskazać czynności wykonywanej na
rzecz Gwaranta, którą można by było przypisać Beneficjentowi. Zgodnie z
ugruntowanym stanowiskiem organów podatkowych (np. interpretacja indywidualna
Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 13 czerwca 2012 r., sygn.
IPTPP2/443-888/11-6/IR, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w
Łodzi z dnia 3 października 2016 r., sygn. 1061-IPTPP3.4512.395.2016.1.OS,
interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16
października 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.348.2017.1.JG), aby dana czynność
mogła zostać zaklasyfikowana jako usługa, łącznie spełnione zostać muszą
następujące warunki: •obowiązek
określonego świadczenia musi wynikać ze stosunku prawnego pomiędzy usługodawcą
a usługobiorcą, •musi istnieć
konkretny podmiot, będący bezpośrednim beneficjentem świadczenia, •świadczeniu
usługodawcy musi odpowiadać świadczenie wzajemne (odpłatność) ze strony usługobiorcy
tj. beneficjenta świadczenia. Brak któregokolwiek z wyżej wymienionych elementów powoduje,
iż danej czynności nie można zaklasyfikować jako usługi opodatkowanej VAT.
A więc samo dokonanie płatności w ramach łączącego strony stosunku
prawnego nie przesądza o tym, czy mamy do czynienia z czynnością opodatkowaną
VAT. Jeśli zapłata nie wynika ze świadczenia wzajemnego, nie będzie ona
spełniała kryterium „wynagrodzenia”, a tym samym nie będzie mowy o usłudze czy
innej czynności opodatkowanej VAT po stronie podmiotu otrzymującego taką
płatność. Ustawa o VAT oraz Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28
listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.
Urz. UE. L Nr 347, str. 1) nie definiują wprost pojęcia „odpłatności” w celu kwalifikacji
czynności jako usługi opodatkowanej VAT. Kwestia „odpłatności” była jednak
wielokrotnie podnoszona w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Przykładowo, w wyroku TSUE z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie
C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs
and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną
odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po
stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane
świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być
opodatkowana VAT. Na uwagę zasługuje także wyrok TSUE z dnia 3 marca 1994
r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting
Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem,
wyłącznie, jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej
odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym
wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną
w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy. Przedstawione wyżej stanowisko TSUE znajduje
potwierdzenie także w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej:
„NSA”). W szczególności, należy zwrócić uwagę na wyrok z dnia 12
czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 1128/12, w którym NSA wskazał, że: „Szerokie,
odwołujące się do pojęcia świadczenia, określenie zakresu przedmiotowego w art.
8 ust. 1 ustawy VAT, nie może być odczytywane w ten sposób, że
świadczeniem usług jest każda czynność czy zdarzenie, którego efektem jest
odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania, bądź zaniechania
innej strony. Z powołanego przepisu wynika, że usługą jest każde, co do
zasady, odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów i które przejawia
się tym, że świadczeniobiorca (konsument) wynosi z niego, choćby nawet
potencjalną korzyść. Posiłkując się także wskazówkami zawartymi w orzeczeniach
Trybunału Sprawiedliwości (np. wyrok z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93,
wyrok z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81, wyrok z 5 lutego 1980 r. w sprawie
C-154/80 czy w sprawie C-276/97, C-358/97 i 408/97) można sformułować ogólne
stanowisko, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą
opodatkowaniu VAT uważane mogą być relacje, w których: •istnieje
jakiś związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego
następuje świadczenie wzajemne, •wynagrodzenie
otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi
świadczone na rzecz usługobiorcy, •istnieje
bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub
usługi, •odpłatność
za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z
czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem, •istnieje
możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. Takie podejście zaprezentowane zostało również w licznych
interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów. Przykładowo, w interpretacji
indywidualnej z dnia 15 lipca 2013 r., sygn. IBPP2/443-346/13/IK, Dyrektor
Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że: „(...) pod pojęciem odpłatności dostawy
towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu
dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy
towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu
(np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego
należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało
tylko to świadczenie (usługa), w przypadku, którego istnieje konsument, tj. odbiorca
świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie
istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o
charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to
nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”. Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 24
stycznia 2013 r., sygn. IPPP1/443-1194/12‑2/MPe, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
stwierdził, że: „Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i
usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym
pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób,
że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę
świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń
wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia”. W ocenie Zainteresowanych, w opisanym zdarzeniu przyszłym
nie dojdzie do świadczenia usług opodatkowanych VAT. W szczególności, sama
wypłata środków pieniężnych w ramach Świadczeń Gwarancyjnych przez Gwaranta na
rzecz Beneficjenta nie będzie stanowiła odpłatności wobec braku świadczenia
wzajemnego od strony Beneficjenta. Innymi słowy, z uwagi na brak
kwalifikowanej czynności w postaci wykonania określonych działań przez
Beneficjenta powodujących przysporzenie po stronie Gwaranta, nie będzie
spełniony podstawowy warunek do uznania, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym
dochodzić będzie do świadczenia usług opodatkowanych VAT. Zdaniem Zainteresowanych, w opisanym stosunku prawnym
wypłata środków pieniężnych w ramach Świadczeń Gwarancyjnych będzie
stanowiła jednostronne świadczenie Gwaranta, wynikające z wykonania przez niego
swojego zobowiązania o charakterze gwarancyjnym, względnie rekompensacyjnym. Z
tytułu zobowiązania do wypłaty Świadczeń Gwarancyjnych Gwarant nie otrzyma od
Beneficjenta żadnego ekwiwalentnego świadczenia, w tym w szczególności nie
uzyska prawa do korzystania z powierzchni Nieruchomości objętych Umową
Gwarancji Czynszowych, nie będzie uzyskiwać żadnych korzyści, ani też korzystać
z jakichkolwiek usług wykonywanych przez Beneficjenta lub inne podmioty.
Jednocześnie na podstawie Umowy Gwarancji Czynszowych w zamian za Świadczenia
Gwarancyjne Beneficjent nie zobowiąże się do powstrzymania się od dokonania
określonych czynności lub do tolerowania określonych czynności lub sytuacji. W
szczególności takim zobowiązaniem nie będzie fakt udzielenia Gwarantowi
pełnomocnictwa do aktywnego poszukiwania nowych najemców powierzchni (jest to
bowiem uzgodnienie mające wyłącznie na celu umożliwienie obniżenia ciążących na
Gwarancie obowiązków dotyczących wypłaty Świadczeń Gwarancyjnych wynikających z
Umowy Gwarancji Czynszowych, a tym samym zapewniające jej właściwe wykonanie). Świadczenia Gwarancyjne są więc czynnościami
jednostronnymi mającymi na celu zagwarantowanie Beneficjentowi określonego poziomu
dochodów generowanych przez Nieruchomość w przypadku, gdyby z przyczyn
niezależnych od obecnych najemców lub Beneficjenta odebranie przedmiotu najmu
byłoby opóźnione. Ponadto potwierdzeniem gwarancyjnego charakteru świadczenia
Gwaranta jest fakt, że otrzymanie danego Świadczenia Gwarancyjnego przez
Beneficjenta oraz jego wysokość będą uzależnione jedynie od zaistnienia
okoliczności, za które Gwarant przejął odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Prawidłowość takiego stanowiska została potwierdzona m.in.
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24
marca 2014 r., sygn. IPPP1/443-38/14‑2/AP, zgodnie z którą: „w przypadku
wypłaty świadczenia gwarancyjnego na rzecz Spółki, nie zostaną łącznie
spełnione przesłanki konieczne do uznania, iż Spółka uzyskuje świadczenie
gwarancyjne w zamian za usługę świadczoną na rzecz Sprzedającego. Świadczenie
gwarancyjne zostanie otrzymane jedynie w wyniku wykonania Umowy gwarancji
czynszowej przez Sprzedającego. W konsekwencji, Świadczenie gwarancyjne nie
będzie objęte zakresem opodatkowania podatkiem VAT. Czynność przekazania kwot
pieniężnych nie podlega bowiem opodatkowaniu VAT”. Takie podejście zostało zaakceptowane również w interpretacji
Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 listopada 2012 r., sygn.
IPPP1/443-745/12-2/ISZ, z dnia 18 czerwca 2014 r., sygn. IPPP3/443-283/14-2/SM,
z dnia 24 lipca 2014 r., sygn. IPPP3/443-433/14-2/JK, z dnia 8 sierpnia 2014
r., sygn. IPPP3/443-431/14-2/IG, z dnia 13 listopada 2014 r., sygn. IPPP1/443-1070/14-2/JL,
z dnia 27 listopada 2014 r., sygn. IPPP1/443-1010/14-2/AP, z dnia 22 grudnia
2015 r., sygn. IPPP1/4512-1079/15-3/MK, z dnia 29 listopada 2016 r.,
sygn. 1462-IPPP3.4512.838.2016.1.JŻ, interpretacji indywidualnej Dyrektora
Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 maja 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.75.2017.1.RR,
z dnia 2 czerwca 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.92.2017.1.RR. Powyższe potwierdza, że w aspekcie świadczeń
gwarancyjnych linia interpretacyjna jest już ukształtowana. Również najnowsze
interpretacje podatkowe potwierdzają argumenty, że otrzymywane płatności
gwarancyjne nie będą podlegały opodatkowaniu VAT. Takie stanowisko można
znaleźć m.in. w interpretacji indywidualnej: 1)z dnia 3
czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.101.2020.2.EK, 2)z dnia 3
czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.107.2020.2.KM, 3)z dnia 3
czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.112.2020.2.RK, 4)z dnia 20
maja 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.97.2020.1.RK, 5)z dnia 16
marca 2020 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.60.2020.1.DP, 6)z dnia 28
lutego 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.216.2020.2.DP, 7)z dnia 20
lutego 2020 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.91.2019.1.MK, 8)z dnia 20
marca 2019 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.55.2019.1.MP, 9)z dnia 7
marca 2019 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.40.2019.1.JO, 10)z dnia 6 marca 2019 r. sygn.
0114-KDIP1-1.4012.47.2019.1.MMA, 11)z dnia 5 lutego 2019 r. sygn.
0114-KDIP4.4012.29.2019.1.RK, 12)z dnia 9 stycznia 2019 r., sygn.
0114-KDIP4.4012.692.2018.1.MP oraz sygn. 0114-KDIP4.4012.734.2018.1.MP, 13)z dnia 8 stycznia 2019 r., sygn.
0114-KDIP1-1.4012.670.2018.1.KOM, 14)z dnia 27 sierpnia 2018 r., sygn.
0114-KDIP4.4012.398.2018.1.IT, 15)z dnia 20 sierpnia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.368.2018.1.JF. Dodatkowo, potwierdzają to również interpretacje wydane
dla Zainteresowanych dotyczące innych transakcji niemniej zrealizowanych w
oparciu o podobne umowy gwarancji czynszowych: •interpretacja
indywidualna z dn. 4 listopada 2020 r. znak:0114-KDIP4-1.4012.455.2020.1.AM, •interpretacja
indywidualna z dn. 14 stycznia 2022 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.980.2021.1.IK. Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Zainteresowanych, na
gruncie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, płatności z tytułu
Gwarancji Czynszowych od Gwaranta na rzecz Beneficjenta nie będą podlegać
opodatkowaniu VAT, bowiem w związku z zawarciem Umowy Gwarancji Czynszowych nie
dojdzie do wykonania przez Gwaranta lub Beneficjenta jakichkolwiek czynności
podlegających opodatkowaniu VAT. Ad. 2) Otrzymywanie przez Beneficjenta od Gwaranta Świadczeń
Gwarancyjnych nie będzie wpływało na wysokość wykazywanej w deklaracjach
składanych przez Beneficjenta kwoty VAT naliczonego oraz należnego (w
szczególności Beneficjent nie będzie musiał uwzględniać Świadczeń Gwarancyjnych
przy ustalaniu wysokości odliczenia VAT). Zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT w zakresie, w
jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności
opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ww. ustawy przysługuje prawo
do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku
naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez
podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Zgodnie zaś z art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT, w przypadku
nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez
podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność
gospodarcza (z pewnymi wyjątkami), gdy przypisanie tych towarów i usług w
całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku
naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia
zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności
gospodarczej (tzw. „pre-współczynnik” VAT). Zdaniem Zainteresowanych, pod celami działalności
gospodarczej, o której mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT, należy rozumieć
również takie działania czy sytuacje występujące w ramach działalności
gospodarczej, które nie generują opodatkowania VAT (np. odszkodowania
umowne czy odsetki za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów itp.).
Otrzymywane przez Beneficjenta od Gwaranta Świadczenia Gwarancyjne stanowią zaś
niepodlegający - w ocenie Zainteresowanych - opodatkowaniu VAT efekt
prowadzenia przez Beneficjenta działalności gospodarczej, polegającej m.in. na
wynajmie powierzchni Nieruchomości (są związane z prowadzoną przez niego
działalnością gospodarczą). Skoro zatem otrzymywane przez Beneficjenta od Gwaranta
Świadczenia Gwarancyjne są związane z prowadzoną przez niego działalnością
gospodarczą, nie wypełniają hipotezy art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT i nie
powodują konieczności zastosowania tego przepisu. Tym samym przychody
otrzymywane z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych otrzymywanych przez Beneficjenta
od Gwaranta nie powinny być uwzględniane przez Beneficjenta przy ustalaniu
wysokości odliczenia VAT. W oczywisty też sposób płatności te jako pozostające poza
zakresem opodatkowania VAT, nie wpływają na obowiązek stosowania współczynnika
(proporcji) VAT, o którym mowa w art. 90 ust. 2 Ustawy o VAT. Jak wynika z
powyższego wywodu, realizacja świadczeń z tytułu Umowy Gwarancji
Czynszowych nie powinna wpływać na prawo Beneficjenta do odliczenia podatku VAT
zapłaconego przy nabyciu towarów i usług używanych w jego działalności
gospodarczej. Należy również podkreślić, że Świadczenia Gwarancyjne nie
mogą zostać uznane za wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów lub świadczenia
usług otrzymane przez Beneficjenta od podmiotów trzecich (w tym dotację,
subwencję lub dopłatę o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę
- a tym samym podstawę opodatkowania VAT - dostarczanych towarów lub
świadczonych usług (art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT). Nie są one „dofinansowaniem”
do świadczonych przez Beneficjenta usług najmu, gdyż łączne wynagrodzenie z
tytułu najmu ustalane jest przez Beneficjenta i danego najemcę (będącego
podmiotem niepowiązanym) zawsze na poziomie rynkowym. Warunki rynkowe wynajmu
powierzchni biurowych i komercyjnych przewidują, bowiem, różnorakie zachęty dla
najemców w postaci np. okresów bezczynszowych, lub okresów obniżonego czynszu.
Natomiast otrzymywane od Gwaranta świadczenia, co zostało wskazane powyżej,
mają jedynie na celu zapewnienie interesu ekonomicznego Beneficjenta. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Zainteresowanych,
kwoty Świadczeń Gwarancyjnych, które może otrzymać Beneficjent od Gwaranta nie
będą podlegały opodatkowaniu VAT, a ich otrzymanie nie będzie rodziło dla
Beneficjenta jakichkolwiek konsekwencji w VAT (tak po stronie VAT naliczonego jak
i VAT należnego). Prawidłowość przedstawionego powyżej stanowiska, została
potwierdzona w interpretacjach indywidualnych, wskazanych również w
uzasadnieniu do pytania 1 powyżej tj. m.in. interpretacjach Dyrektora Izby
Skarbowej o sygnaturach IPPP1/443-1070/14-2/JL, IPPP1/443-1010/14-2/AP, 1462-IPPP3.4512.838.2016.1.JŻ
oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygnaturach 0114-KDIP1-1.4012.75.2017.1.RR
i 0114-KDIP1-1.4012.92.2017.1.RR, a także we wspomnianych interpretacjach
indywidualnych wydanych dla Zainteresowanych (sygnatury:
0114-KDIP4-1.4012.455.2020.1.AM oraz 0111-KDIB3-1.4012.980.2021.1.IK). Ad. 3) Mając na uwadze, że w ocenie Zainteresowanych, otrzymanie
kwot z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych nie będzie należnością ani za dostawę
towarów, ani za świadczenie usług (tj. za dokonanie sprzedaży
opodatkowanej podatkiem VAT w rozumieniu art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT), to nie
zaistnieje po stronie Beneficjenta obowiązek udokumentowania otrzymania tych
kwot fakturą VAT zgodnie z art. 106b ust. 1 Ustawy o VAT. W ocenie Zainteresowanych, skoro otrzymanie kwot
Świadczeń Gwarancyjnych nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 Ustawy
o VAT, to Beneficjent może w takiej sytuacji udokumentować je notą księgową. Możliwość wystawiania not księgowych z tytułu otrzymania
świadczeń gwarancyjnych (przy jednoczesnym braku obowiązku wystawiania faktur
VAT) została potwierdzona przez Ministra Finansów w interpretacjach
indywidualnych prawa podatkowego (wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w
Warszawie) z 13 listopada 2012 r., sygn. IPPP1/443-745/12-2/ISZ oraz 24 marca
2014 r., sygn. IPPP1/443-38/14-2/AP. Ponadto, stanowisko to zostało potwierdzone przez
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej we wspomnianych już interpretacjach
indywidualnych wydanych dla Zainteresowanych (sygnatury:
0114-KDIP4-1.4012.455.2020.1.AM oraz 0111-KDIB3-1.4012.980.2021.1.IK). Ocena stanowiska Stanowisko, które przedstawili
Państwo we wniosku jest prawidłowe. Uzasadnienie interpretacji indywidualnej Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej
ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt
1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel
(…). Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1
pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej
lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi
dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1)przeniesienie praw do wartości
niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności
prawnej; 2)zobowiązanie do powstrzymania się od
dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu
władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem
wynikającym z mocy prawa. Pod pojęciem usługi (świadczenia) w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT,
należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie
(uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też
tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że
nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności
lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.
Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: -w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona,
druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, -świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy
(wynagrodzenie). Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby
świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana usługa podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy
świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że
zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę
świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń
wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Zaprezentowana argumentacja w przedmiocie wzajemności świadczeń jako
warunku koniecznego do uznania usługi za podlegającą opodatkowaniu podatkiem
VAT znajduje szerokie poparcie zarówno w orzecznictwie krajowych sądów
administracyjnych jak i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
(TSUE). Szczególnie trafnie kwestię tę ujął Wojewódzki Sąd Administracyjny w
Kielcach w wyroku z dnia 15 marca 2012 r., sygn. akt I SA/Ke 89/12, w którym
stwierdził, że „Świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wtedy, gdy
pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie
którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych. Aby usługa podlegała
obowiązkowi podatkowemu z tytułu VAT koniecznym warunkiem jest, by świadczona
była odpłatnie, przy czym pomiędzy czynnością podlegającą opodatkowaniu
(usługą), a wynagrodzeniem otrzymanym z tytułu jej wyświadczenia musi istnieć
bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek”. W wyroku z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 TSUE
przypomniał, że jeżeli działalność usługodawcy polega wyłącznie na
świadczeniu usług bez bezpośredniego świadczenia wzajemnego, brak jest podstawy
opodatkowania i usługi te nie podlegają tym samym podatkowi VAT (teza 43).
Świadczenie usług tylko wtedy dokonywane jest „odpłatnie” w rozumieniu
art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy, jeżeli pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą
istnieje stosunek prawny, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń
wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi
rzeczywisty ekwiwalent usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (teza 44). Kwestia odpłatności i bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą,
a otrzymanym wynagrodzeniem była wielokrotnie podnoszona w orzecznictwie
Trybunału (wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86, wyrok z dnia 26
czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, wyrok z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie
C-16/93). Przedmiotem wątpliwości Zainteresowanych w pierwszej kolejności jest kwestia
podlegania opodatkowaniu VAT płatności z tytułu Świadczeń Gwarancyjnych od
Gwaranta na rzecz Beneficjenta. W wyniku analizy przedstawionego opisu sprawy i powołanych przepisów
należy stwierdzić, że wypłacane przez Gwaranta Beneficjentowi ww. Świadczenia
Gwarancyjne nie są w rzeczywistości wynagrodzeniem za jakąkolwiek usługę
świadczoną przez Beneficjenta na rzecz Gwaranta. Zgodnie z przedstawionym
opisem sprawy, w ściśle określonych w Umowie Gwarancji Czynszowych przypadkach,
tzn. w sytuacji, gdyby zakładany poziom dochodów z najmu nie był osiągany,
Beneficjent będzie otrzymywał od Gwaranta Świadczenia Gwarancyjne, które będą
wyrównywały niedobory w faktycznie uzyskiwanych dochodach z najmu.
Jednocześnie, w Okresie Trwania Gwarancji, Gwarant będzie upoważniony do
aktywnego poszukiwania nowego najemcy na powierzchnię objętą Umową Gwarancji
Czynszowych w przypadku, gdyby Beneficjent wypowiedział obowiązującą na datę
zawarcia Umowy Gwarancji Czynszowych umowę najmu dotyczącą powierzchni, których
dotyczy Umowa Gwarancji Czynszowych. Zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych, Gwarant,
co do zasady, zapłaci Beneficjentowi, w okresie gwarancji, za każdy miesiąc
kalendarzowy zaistnienia zdarzeń objętych Umową Gwarancji Czynszowych i
powodujących po stronie Gwaranta powstanie obowiązku wynikającego z Umowy
Gwarancji Czynszowych, w trybie i na warunkach określonych w tej umowie,
równowartość sumy: świadczenia
gwarancyjnego z tytułu zapłaty należności za opłaty czynszowe (Świadczenie
Gwarancyjne 1), świadczenia gwarancyjnego z tytułu opłat za usługi serwisowe
(Świadczenia Gwarancyjne 2), świadczenia gwarancyjnego z tytułu udzielonych na
rzecz Przyszłych Najemców zachęt pieniężnych i niepieniężnych, w tym
okresów wolnych od czynszów lub dopłat do kosztów ponoszonych przez Przyszłych
Najemców na wykończenie wynajmowanej powierzchni (Świadczenia Gwarancyjne 3),
świadczenia gwarancyjnego z tytułu tzw. „pustych okresów”, tj. za okres
pomiędzy zakończeniem Umowy Najmu dotyczącej danej powierzchni a zawarciem
nowej umowy najmu z Przyszłym Najemcą dotyczącej danej powierzchni (Świadczenia
Gwarancyjne 4). Zgodnie z Umową Gwarancji Czynszowych, Świadczenia
Gwarancyjne 1 i 2 odnoszą się do sytuacji, w których najemca pozostaje w zwłoce
z zapłatą czynszu lub opłat serwisowych (ponad 3 dni od terminu płatności
wynikającej z umowy najmu), za przynajmniej jeden okres płatności oraz w
przypadku wykorzystania przez Beneficjenta pełnej sumy wynikającej
z tzw. „kwoty zatrzymanej” z tytułu Transakcji. Płatności z tytułu
Świadczenia Gwarancyjnego 1, 2 oraz 4 będą ponoszone w wysokości czynszu (z wyłączeniem
kwot wynikających z okresów wolnych od czynszów lub dopłat do kosztów ponoszonych
przez najemców na wykończenie wynajmowanej powierzchni) oraz odpowiednio
w wysokości opłat serwisowych, wynikających z danej Umowy Najmu
obliczonych na dzień zakończenia tej Umowy Najmu. Dodatkowo, zgodnie z Umową
Gwarancji Czynszowych Świadczenie Gwarancyjne 1 będą indeksowane według formuły
ustalonej w Umowach Najmu. Z kolei Świadczenia Gwarancyjne 3 odnoszą się do
ewentualnych przyszłych umów najmu, które zostaną zawarte przez Beneficjenta z
Przyszłymi Najemcami. W odniesieniu do ww. przypadku Gwarant wypłaci
Beneficjentowi równowartość udzielonych przez Beneficjenta na rzecz nowego
najemcy okresów wolnych od czynszu lub dopłat do kosztów ponoszonych przez
Przyszłych Najemców, o ile takie zostaną określone w umowie najmu (z zastrzeżeniem
ustalonych limitów). Z opisu sprawy wynika również, że w związku z otrzymaniem Świadczeń
Gwarancyjnych, Beneficjent nie będzie zobowiązany do jakichkolwiek świadczeń na
rzecz Gwaranta. W konsekwencji, wypłacanych Świadczeń Gwarancyjnych przez Gwaranta na
rzecz Beneficjenta nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu jakichkolwiek
czynności opodatkowanych podatkiem VAT wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy.
Zatem otrzymywane przez Beneficjenta Świadczenia Gwarancyjne nie będą podlegały
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z wniosku nie wynika również, aby Gwarant, poza wypłatą Świadczeń
Gwarancyjnych, wykonywał jakiekolwiek świadczenia na rzecz Beneficjenta, za
które otrzymywałby wynagrodzenie. Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za
prawidłowe. Wnioskodawca powziął również wątpliwość, czy otrzymane od Gwaranta świadczenia
Gwarancyjne będą miały wpływ na rozliczenia VAT Wnioskodawcy (Beneficjenta). Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne
niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie
działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub
rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność
producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby
naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na
wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób
ciągły dla celów zarobkowych. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do
wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15,
przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i
19 oraz art. 124. Jak wynika z treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku
wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i
usług. W myśl art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych
zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i
do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych,
do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których
mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy
przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej
podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2,
oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych
towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem
określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej
odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych
przez niego nabyć. Natomiast stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy o podatku od towarów i
usług, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada
specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego
nabyć, jeżeli: 1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty
podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach
działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz 2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków
przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż
działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma
zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8
ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych
wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług,
wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia
towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika
działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w
przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów
wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych
niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do
których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku
od towarów i usług), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w
całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku
naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania
nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w
kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3
cyt. ustawy. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w
ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania
podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego
podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3
ustawy o podatku od towarów i usług (przykładowo działalność podmiotu w
charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele
prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą
podatnika. Jak już wyżej wskazano, art. 86 ust. 2a ww. ustawy będzie mieć
zastosowanie wyłącznie w sytuacji, w której nabywane towary i usługi
wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności
gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji,
gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest
możliwe. W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie
ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do
celów działalności gospodarczej. Zatem, skoro – jak wynika z okoliczności sprawy – realizacja Świadczeń
Gwarancyjnych opisanych we wniosku, będzie miała związek z prowadzoną przez
Spółkę działalnością gospodarczą, to w przedmiotowej sprawie nie znajdzie
zastosowania ww. przepis art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym otrzymanie Świadczenia Gwarancyjnego nie będzie wpływało
na wysokość wykazywanej w deklaracjach składanych przez Beneficjenta kwoty VAT
naliczonego. Jak wcześniej wskazano, otrzymywane Świadczenia Gwarancyjne nie stanowią
zapłaty za wynagrodzenie, zatem nie będą powodowały również konsekwencji po
stronie podatku należnego. Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe. Przedmiotem wątpliwości jest również kwestia dokumentowania otrzymanej
kwoty Świadczenia Gwarancyjnego za pomocą faktury. Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą
sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art.
106a pkt 2 ustawy, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku,
podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz
osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Art. 2 pkt 22 ustawy wskazuje, że przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i
odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Podkreślić należy, że – jak wyżej wskazano – otrzymane przez
Beneficjenta Świadczenia Gwarancyjne nie będą stanowiły wynagrodzenia ani za
dostawę towarów, ani za świadczenie usług na rzecz Gwaranta. Oznacza to, że w
tej sytuacji nie dojdzie do sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy. Wobec tego, w związku z otrzymanym
świadczeniem Beneficjent nie będzie zobowiązany do dokumentowania otrzymanych
Świadczeń Gwarancyjnych fakturami. Z kolei na gruncie przepisów dotyczących
podatku VAT brak jest przeciwwskazań do wystawienia przez Beneficjenta noty
księgowej. Należy jednak zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem
przewidzianym przepisami ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie
jest objęta regulacją tych przepisów. Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania
nr 3 jest prawidłowe. Dodatkowe
informacje Informacja o
zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia
przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w
dniu wydania interpretacji. Interpretacja rozstrzyga
Państwa wątpliwości w zakresie pytań nr 1, 2 oraz 3. W zakresie pytania nr 4
zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. Pouczenie o funkcji
ochronnej interpretacji ‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych
określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. –
Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja
będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna
(tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji
ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do
interpretacji. ‒Zgodnie z art.
14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie
stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem
interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem
decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art.
119a; 2) w związku z
wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem
środków ograniczających umowne korzyści. ‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli
korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem
zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej
lub objaśnień podatkowych. Pouczenie o
prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest
stroną postępowania Zainteresowany będący stroną postępowania – art.
14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację
indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady
zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia
2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U.
z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora
KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia
doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): ‒w
formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1
PPSA), albo ‒w
formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie
ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać
się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się
błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa
materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną
(art. 57a PPSA). Podstawa prawna
dla wydania interpretacji Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b §
1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.
j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).