Ustalenie, czy środki finansowe otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji ... - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.389.2022.6.AR

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 21 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.389.2022.6.AR

Temat interpretacji

Ustalenie, czy środki finansowe otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji stanowią podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, jako wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT .

Interpretacja indywidualna  

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 sierpnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 1 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy środki finansowe otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji stanowią podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, jako wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem 11 października 2022 r. (wpływ 17 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od (…) 2019 r. prowadzi Pani działalność gospodarczą objętą grupowaniem PKD 91.04.Z „Działalność ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody”, jako działalność podstawową, w ramach której prowadzi Pani Park dzikich zwierząt posiadający status ogrodu zoologicznego.

Jako dodatkową działalność gospodarczą prowadzi Pani:

-działalność organizatorów turystyki (PKD 79.12.Z),

-sprzedaż detaliczną pozostałych nowych wyrobów, prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.78.Z),

-sprzedaż detaliczną kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.76.Z),

-pozostałą sprzedaż detaliczną prowadzoną w niewyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.19.Z).

Źródłami pozyskiwania środków finansowych na utrzymanie około (…) dzikich zwierząt, ich karmienie i opiekę, a także na specjalistyczną działalność związaną z reintrodukcją takich gatunków, jak (…), są:

1)sprzedaż biletów wstępu na teren Parku i sprzedaż pamiątek, dokonywana w ramach działalności gospodarczej,

2)zbiórki internetowe – przykładowo w roku 2021 zorganizowana została zbiórka internetowa na portalu „(…)”,

3)dofinansowanie otrzymane od Fundacji.

W ramach zbiórki internetowej zorganizowanej na portalu „(…)”, Park otrzymał od wielu osób fizycznych, w żaden sposób nie spokrewnionych z Wnioskodawczynią, (tj. od osób obcych) środki pieniężne:

-(…) 2021 r. w łącznej kwocie (…) zł,

-(…) 2021 r. w łącznej kwocie (…) zł.

Przy czym wpłaty pochodzące od jednej osoby nie przekroczyły kwoty (…) zł.

Zbiórka odbyła się za pośrednictwem Sp. z o.o., działającego  w charakterze krajowej instytucji płatniczej, wpisanej do Rejestru Usług Płatniczych UKNF na podstawie zezwolenia z 14 października 2019 r. wydanego przez Komisję Nadzoru Finansowego, który podlega nadzorowi KNF w zakresie świadczonych przez Operatora (Spółkę) usług płatniczych.

(…) 2020 r. Park podpisał „Partnerską Umowę Współpracy z Fundacją (…)” (zwaną dalej Fundacją).

Zgodnie z postanowieniami Umowy, Fundacja realizując swoje cele statutowe, dofinansuje (sfinansuje) działalność Parku związaną z:

-ochroną zwierząt, w szczególności ochroną gatunków zwierząt ginących i zagrożonych wyginięciem w Polsce w środowiskach ich naturalnego występowania oraz w hodowli,

-budową i modernizacją obiektów przeznaczonych do hodowli, ekspozycji zwierząt,

-działaniami związanymi z hodowlą gatunków zagrożonych,

-hodowlą zachowawczą ex suit gatunków zwierząt ginących i zagrożonych wyginięciem.

W ww. Umowie, Fundacja zobowiązała się (w granicach posiadanych środków i swoich możliwości) do przekazywania na rzecz Parku darowizn na realizację celu określonego  w Umowie.

Ponadto Fundacja zastrzegła sobie prawo do oceny działań Parku i wydatkowania przekazanego Parkowi dofinansowania.

Na podstawie zawartej Umowy, Fundacja przekazała Parkowi środki pieniężne:

a)wpłacone (…) 2021 r. gotówką do kasy Parku, pochodzące z przeprowadzonej przez Fundację zbiórki do puszek w łącznej kwocie (…) zł,

b)wpłacone na rachunek bankowy Parku (…) 2022 r., pochodzące z wpłat otrzymanych przez Fundację na realizację jej celów statutowych w łącznej kwocie (…) zł.

Realizując postanowienia Umowy, Park przedkłada Fundacji kserokopie faktur dokumentujących poniesienie wydatków, opłaconych z otrzymanego od Fundacji dofinansowania lub zrefundowanych z otrzymanego dofinansowania. Fundacja nie wniosła zastrzeżeń co do prawidłowości wydatkowania przez Park przekazanych mu środków pieniężnych.

Środki finansowe pozyskane ze zbiórki internetowej przeprowadzonej na portalu internetowym i środki finansowe otrzymane w formie dofinansowania z Fundacji zostały zaewidencjonowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (PKPiR)  w kolumnie „Pozostałe przychody” pod datą ich otrzymania. Środki te, przyjęto jako zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, w związku z czym nie zostały one opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, otrzymane przez Park środki pieniężne:

a)nie zostały zgłoszone do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn,

b)nie zostały uwzględnione w podstawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

17października 2022 r. uzupełniła Pani opis sprawy o poniższe informacje:

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy.

Środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych zbiórek internetowych stanowią darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego,  tj. Darczyńcy zobowiązali się do bezpłatnego świadczenia na Pani rzecz kosztem swojego majątku.

Również środki pieniężne otrzymane od Fundacji spełniają przesłanki darowizny  w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, ponieważ Fundacja zobowiązała się do ich przekazywania kosztem swojego majątku na pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem Parku oraz jako zwrot poniesionych przez Panią wydatków na utrzymanie Parku. W zamian za przekazane środki pieniężne przez Fundację, na rzecz Fundacji nie wykonuje Pani żadnych świadczeń.

1.Jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia (…) 2019 r.

2.Osoby fizyczne, które przekazały środki pieniężne w ramach zbiórek internetowych przeprowadzonych w (…) 2021 r. nie otrzymały od Pani żadnego ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego o charakterze marketingowym, reklamowo-promocyjnym ani żadnym innym.

3.Z tytułu dokonanej wpłaty w ramach zbiórek internetowych, osoby fizyczne nie otrzymały od Pani żadnych świadczeń wzajemnych.

4.Fundacja nie wykonuje na rzecz Pani firmy żadnych czynności. W związku z tym Umowa zawarta pomiędzy Pani firmą, a Fundacją nie przewiduje wynagrodzenia na rzecz Fundacji.

5.Fundacja w zamian za środki pieniężne wpłacone w (…) 2021 r. i w (…) 2022 r. w ramach umowy zawartej z Parkiem, nie była zobowiązana do wykonania jakichkolwiek czynności na Pani rzecz.

6.Otrzymane środki pieniężne od Fundacji oraz ze zbiórek nie miały wpływu na cenę świadczonych usług m.in. na cenę biletów i pamiątek.

Do (…) 2019 r. obowiązywały następujące ceny biletów wstępu na teren Parku:

·turyści indywidualni: dorośli (…) zł; dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł,

·grupy zorganizowane: dorośli (…) zł; dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł.

Od (…) 2019 r. obowiązywały następujące ceny biletów wstępu na teren Parku:

·turyści indywidualni: dorośli (…) zł; dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł,

·grupy zorganizowane: dorośli (…) zł; dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł.

Kolejna podwyżka cen biletów nastąpiła w tym roku od kwietnia:

·turyści indywidualni: dorośli (…) zł, dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł,

·grupy zorganizowane: dorośli (…) zł, dzieci w wieku 3-16 lat (…) zł.

Podwyżka cen biletów była spowodowana przede wszystkim rosnącą inflacją, która ma wpływ na wzrost cen towarów i usług, w tym nośników energii.

7.Na pytanie oznaczone w wezwaniu nr 7 o treści:

„Czy w przypadku nieotrzymania środków pieniężnych od Fundacji oraz pochodzących ze zbiórek internetowych, o których mowa we wniosku, ceny biletów wstępu do Parku byłyby wyższe?”

odpowiedziała Pani, że:

„O wzroście cen biletów decydowała postępująca inflacja, która spowodowała  m.in. wzrost cen karmy dla zwierząt, kosztów pracowniczych, materiałów, paliwa  i remontów itd., czyli ogólny wzrost kosztów utrzymania Parku. Jednocześnie nie mogłam podnieść cen biletów wstępu zbyt wysoko z uwagi na zubożenie społeczeństwa, zmniejszony ruch turystyczny”.

8.Ze zbiórki internetowej pokryte zostały następujące wydatki:

(…)

Z darowizn od Fundacji pokryte zostały następujące wydatki:

(…)

9.W odpowiedzi na pytanie oznaczone w wezwaniu nr 9 o treści:

„Czy byłaby Pani w stanie prowadzić działalność gospodarczą (Park), gdyby nie otrzymane środki pieniężne od Fundacji oraz pochodzące ze zbiórek internetowych?”

wskazała Pani:

„Tak. Park byłby w stanie funkcjonować bez środków otrzymanych od Fundacji  i pochodzących ze zbiórek. Utrzymuję Park dzięki turystom i własnym oszczędnościom. Środki pieniężne uzyskane ze zbiórek i od Fundacji nie utrzymałyby ani nie uratowałyby Parku, a jedynie pomogły w jego utrzymaniu”.

10.Na pytanie oznaczone nr 10 w brzmieniu:

„Czy byłaby Pani w stanie zrealizować cele określone w Umowie z Fundacją, wskazane  w opisie sprawy, gdyby nie środki pieniężne otrzymane od Fundacji?”

udzieliła Pani odpowiedzi:

„Gdyby Park nie otrzymał środków pieniężnych od Fundacji, to realizowałby cele określone w Umowie z Fundacją, lecz w mniejszym zakresie np. nie kupiono by obroży (...). Cele określone w Umowie z Fundacją są celami, jakie Park ma obowiązek realizować bez względu na to czy podpisał umowę  z Fundacją czy nie. Park ma obowiązek zapewnić zwierzętom warunki do życia oraz realizować cele wskazane w ustawie o ochronie przyrody”.

11.W odpowiedzi na pytanie oznaczone w wezwaniu nr 11 o treści:

„Czy osoby fizyczne biorące udział w zbiórkach internetowych, o których mowa we wniosku, były zobowiązane do dokonywania wpłat na Pani rzecz, czy też była to forma darowizny?”

wskazała Pani, że:

„Osoby fizyczne biorące udział w zbiórkach internetowych nie były zobowiązane do dokonywania wpłat na rzecz mojej firmy. Były to wpłaty całkowicie dobrowolne, osoby wpłacające same decydowały o tym, w jakiej wysokości dokonają wpłaty tj. darowizny”.

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 3)

Czy środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanej przez Park zbiórki internetowej oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji stanowią wynagrodzenie w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlegające opodatkowaniu tym podatkiem?

Pani stanowisko w sprawie (w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3)

Środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych przez Park zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji nie stanowi wynagrodzenia w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm. – zwana dalej ustawa o VAT).

W myśl art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast odpłatnym świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu  art. 7, w tym:

-przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

-zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

-świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa,

przy czym art. 2 pkt 22 ustawy o VAT stanowi, że pod pojęciem „sprzedaży” należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów i wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać  z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak wynika z powołanych przepisów prawnych, jedynie te dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług stanowią wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, co oznacza, że nie każda dotacja stanowi wynagrodzenie w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Znaczenie w sprawie ma wyjaśnienie pojęcia „dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę”. Zagadnienie to było przedmiotem rozważań Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości  (ETS - obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej TSUE). W uzasadnieniu wyroku  w sprawie C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) ETS uznał, iż sam tylko fakt, że dotacja lub inny sposób dofinansowania wpływa na ostateczną cenę świadczenia, nie może być decydujący dla uznania, że dotacja ta powinna zwiększać podstawę opodatkowania. Trybunał wyjaśnił, że do uznania dotacji za zwiększającą podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej, tj. dostawy towarów lub świadczenia usług.

Powyższy pogląd zaakceptował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 19 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.313.2018.2.AZ stwierdzając, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje podlegają opodatkowaniu, jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Zdaniem organu, tylko dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu. Organ stwierdził, że skoro otrzymane dofinansowanie (dotacje, dopłaty) przeznaczone zostanie wyłącznie na pokrycie kosztów poniesionych  w związku z realizacją projektu, to kwoty te w żadnym razie nie będą stanowiły bezpośredniej dopłaty do ceny usług świadczonych przez podatnika. Ze stanowiska organu wynika jednoznacznie, że dotacja przedmiotowa, przeznaczona na przeprowadzenie projektu z konkretnie wyznaczonymi działaniami i celami nie stanowi wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.

W niniejszej sprawie, środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zbiórek internetowych oraz otrzymane od Fundacji zostały przeznaczone na pokrycie wydatków celowych związanych z utrzymaniem dzikich zwierząt (karmienie, opieka e.t.c.). W związku  z tym, środki te nie stanowią dopłaty do ceny, bowiem zostały w całości przeznaczone na wydatki poniesione przez Park w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, otrzymane środki pieniężne nie stanowią wynagrodzenia w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy przepisu art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Świadczenie usług na gruncie podatku od towarów i usług ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę.

Zatem, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie fakt, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Także art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 s. 1 ze zm.) wskazuje, że:

„Świadczenie usług” oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Pojęcie świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem.

Jak wskazuje art. 353 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej Kodeks cywilny:

Świadczenie może polegać na działaniu albo zaniechaniu.

Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Zgodnie z artykułem 25 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Świadczenie usług może obejmować między innymi jedną z następujących czynności:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych, bez względu na to, czy są one przedmiotem dokumentu ustanawiającego tytuł prawny, czy nie;

2)zobowiązanie do zaniechania działania lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług na podstawie nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu lub z mocy prawa.

Należy podkreślić, że nie każde zaniechanie działania lub tolerowanie czynności uważane jest za świadczenie usług. Dla stwierdzenia, czy dana czynność albo brak podejmowania czynności stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, należy ocenić przedmiotową transakcję w kontekście całego systemu podatku VAT, a w szczególności jego głównych założeń i celów, które zostały wyrażone w artykule  1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

W myśl tego artykułu, podatek od wartości dodanej jest z założenia podatkiem nałożonym na konsumpcję towarów i usług. Chociaż płatnikiem podatku są wszystkie osoby zaangażowane w kolejne stadia transakcji gospodarczych, faktyczny i ostateczny ciężar podatku spoczywa jedynie na ostatecznym konsumencie. W świetle powyższych założeń opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług.

W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Natomiast w odniesieniu do odpłatności za ww. świadczenie należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną.

Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie w sprawie C-89/81 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że:

Wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council wskazał, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. C-154/80 Association coopérative „Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA”, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że:

Termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje również orzeczenie ETS w sprawie R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (wyrok z dnia 3 marca 1994 r., sprawa C-16/93). Tolmsa był ulicznym grajkiem, który prezentował swoją twórczość. Grajek ustawiał przed sobą puszkę, do której przechodnie mogli wrzucać datki. ETS, wskazując na brak bezpośredniego związku między graniem muzyki a zapłatą oraz na dobrowolność datków, uznał, iż datki nie podlegają opodatkowaniu VAT, bowiem w tym wyroku TSUE stwierdził, że:

„Czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

W rozpatrywanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych przez Park zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji stanowią wynagrodzenie w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Celem rozstrzygnięcia powyższych wątpliwości należy w pierwszej kolejności zauważyć, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 2 ustawy:

W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Według art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Istotą darowizny jest zatem bezpłatne świadczenie, które darczyńca wykonuje ze swojego majątku na rzecz innej osoby.

Umowa darowizny ma więc przyczynę w zamiarze darczyńcy, aby kosztem własnego majątku nieodpłatnie wzbogacić inną osobę. Brak zamiaru (bezpłatnego przysporzenia) darczyńcy i porozumienia stron co do tego istotnego elementu umowy powoduje niedojście umowy do skutku, gdyż umowa darowizny nie może bez niego powstać. Świadczenie darczyńcy musi być subiektywnie i obiektywnie bezpłatne, tj. niezależne od uzyskania korzyści lub ekwiwalentu od obdarowanego. Czyniąc darowiznę, darczyńca realizuje zamiar przysporzenia obdarowanemu korzyści kosztem własnego majątku.

Z powyższego wynika, że darowizna jest świadczeniem jednostronnym, gdyż darczyńca nie żąda od obdarowanego żadnego świadczenia wzajemnego.

Należy powtórzyć, że z przywołanych wyżej przepisów opodatkowaniu podatkiem VAT – co do zasady – podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonywanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne, ww. świadczenie musi zostać wykonane przez działającego w tym zakresie podatnika podatku VAT.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, od roku 2019 prowadzi Pani działalność gospodarczą – w ramach działalności podstawowej prowadzi Pani Park dzikich zwierząt, posiadający status ogrodu zoologicznego. Źródłami pozyskiwania środków finansowych dla Parku są: sprzedaż biletów wstępu na teren Parku i sprzedaż pamiątek, dokonywana  w ramach działalności gospodarczej; zbiórki internetowe oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji.

(…) 2021 r. oraz (…) 2021 r. otrzymała Pani środki pieniężne od osób fizycznych oraz (…) 2021 r. i (…) 2022 r. – środki pieniężne od Fundacji  w ramach podpisanej. Umowy Partnerskiej. Zgodnie z postanowieniami Umowy, Fundacja realizując swoje cele statutowe, dofinansuje (sfinansuje) działalność Parku. Dodatkowo wskazała Pani, że Fundacja nie wykonuje na rzecz Parku żadnych czynności – Umowa zawarta pomiędzy Panią a Fundacją nie przewiduje wynagrodzenia na rzecz Fundacji. Fundacja w zamian za środki pieniężne wpłacone w (…) 2021 r. i w (…) 2022 r. – w ramach Umowy zawartej z Parkiem – nie była zobowiązana do wykonania jakichkolwiek czynności na Pani rzecz.

Ponadto, wskazała Pani, że osoby fizyczne, które przekazały środki pieniężne w ramach zbiórek internetowych przeprowadzonych w (...) 2021 r. nie otrzymały od Pani żadnego ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego o charakterze marketingowym, reklamowo-promocyjnym ani żadnych innych świadczeń wzajemnych. Osoby fizyczne biorące udział w zbiórkach internetowych nie były zobowiązane do dokonywania wpłat na rzecz Pani firmy. Wskazała Pani, że „Były to wpłaty całkowicie dobrowolne, osoby wpłacające same decydowały o tym, w jakiej wysokości dokonają wpłaty, tj. darowizny”.

Dodatkowo wskazała Pani, że Park byłby w stanie funkcjonować bez środków otrzymanych od Fundacji i pochodzących ze zbiórek. Utrzymuje Pani Park dzięki turystom i własnym oszczędnościom (środki pieniężne uzyskane ze zbiórek i otrzymane od Fundacji nie utrzymują Parku, a jedynie pomagają w jego utrzymaniu). Jak wynika z opisu sprawy, cele określone  w Umowie z Fundacją są celami, jakie Park ma obowiązek realizować, bez względu na to czy podpisał umowę z Fundacją czy nie. Ponadto, wskazała Pani, że otrzymane środki pieniężne od Fundacji oraz ze zbiórek nie miały wpływu na cenę świadczonych usług m.in. na cenę biletów i pamiątek.

Z powyższej analizy wynika, że przedmiotowe wpłaty od osób fizycznych miały charakter dobrowolny a Pani nie  była zobowiązana do wykonania jakichkolwiek czynności na Ich rzecz – w związku z otrzymaną przez Panią darowizną nie wystąpiło żadne świadczenie ekwiwalentne. Również w przypadku dofinansowania otrzymanego od Fundacji takie wzajemne świadczenie nie wystąpiło – Fundacja nie wykonuje na Pani rzecz żadnych czynności a Umowa zawarta z Fundacją nie przewiduje wynagrodzenia.

Zatem otrzymane środki pieniężne od osób fizycznych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług/dostawę towarów. Tym samym otrzymana darowizna (środki pieniężne od osób fizycznych oraz Fundacji) nie stanowi, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, środki pieniężne otrzymane od osób fizycznych w ramach zorganizowanych przez Park zbiórek internetowych oraz dofinansowanie otrzymane od Fundacji, nie stanowią podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, bowiem nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług/dostawę towarów, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów  i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Pani stanowisko jest więc prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto, należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o opis sprawy, w tym w szczególności o informacje, że: „Fundacja nie wykonuje na rzecz mojej firmy żadnych czynności. W związku z tym Umowa zawarta pomiędzy moją firmą,  a Fundacją nie przewiduje wynagrodzenia na rzecz Fundacji. Fundacja w zamian za środki pieniężne wpłacone w (…) 2021 r. i w (…) 2022 r. w ramach umowy zawartej  z Parkiem, nie była zobowiązana do wykonania jakichkolwiek czynności na moją rzecz. (…) Osoby fizyczne, które przekazały środki pieniężne w ramach zbiórek internetowych przeprowadzonych w (…) 2021 r. nie otrzymały ode mnie żadnego ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego o charakterze marketingowym, reklamowo-promocyjnym ani żadnym innym. (…) Osoby fizyczne biorące udział w zbiórkach internetowych nie były zobowiązane do dokonywania wpłat na rzecz mojej firmy. Były to wpłaty całkowicie dobrowolne, osoby wpłacające same decydowały o tym, w jakiej wysokości dokonają wpłaty tj. darowizny” oraz, że „Otrzymane środki pieniężne od Fundacji oraz ze zbiórek nie miały wpływu na cenę świadczonych usług m.in. na cenę biletów i pamiątek”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług. Natomiast  w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Ponadto informuję, że Pani pismo z 17 października 2022 r. – stanowiące uzupełnienie wniosku z 1 sierpnia 2022 r. – uznałem za skuteczne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).