opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Powiat, obliczanie proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. pr... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 23.12.2020, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.715.2020.2.AZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Powiat, obliczanie proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. prewspółczynnik)

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2020 r. (data wpływu 15 września 2020 r.), uzupełnionym pismem z 1 grudnia 2020 r. (data wpływu 4 grudnia 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT usług:

sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz podmiotów zewnętrznych (grup zorganizowanych czy innych),
sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie lub w innym kraju finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobyt w bursie szkolnej grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych finansowane przez te grupy lub podmioty zewnętrzne,

-jest nieprawidłowe.

obliczania proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021

-jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Powiat, w razie uznania stanowiska na pytanie nr 1 za prawidłowe, ustalenia czy Powiat może podjąć decyzję, że usługi i dostawy z pytania nr 1 nie będą podlegały podatkowi VAT od dnia 1 stycznia 2021 r., w razie uznania stanowiska na pytanie nr 1 i 2 za prawidłowe ustalenia czy Powiat może podjąć decyzję o zaprzestaniu prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących czynności z pkt 1 - 6 stanu faktycznego, dokonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej - z dniem 1 stycznia 2021 r., obliczania proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. prewspółczynnik). Wniosek został uzupełniony pismem z 1 grudnia 2020 r. (data wpływu 4 grudnia 2020 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie organu z 23 listopada 2020 r. znak 0111-KDIB3-2.4012.715.2020.1.AZ.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od dnia 1 lipca 2016 r. Wnioskodawca (dalej Powiat) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i począwszy od lipca 2016 r. składa deklaracje VAT we własnym imieniu. Z dniem 1 stycznia 2017 r. Powiat podjął rozliczenie podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi (deklaracja scentralizowana). Powiat posiada osobowość prawną.

W imieniu Powiatu jako Sprzedawcy i podatnika podatku VAT faktury VAT wystawiają poszczególne jednostki organizacyjne jako Wystawca faktury z NIP-em Powiatu. Obsługę scentralizowanych rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług VAT prowadzi Starostwo Powiatowe.

Powiat zaznacza, że na jego rzecz została wydana interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 21 września 2018 r. (0111-KDIB3-2.4012.498.2018.2.AZ). Niniejszy wniosek nawiązuje do ww. interpretacji (rozszerzono stan faktyczny), a także ma związek z wydaniem przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej z dnia 10 czerwca 2020 r. (PT1.8101.3.2019PT1.8101.3.20).

Niniejszy wniosek obejmuje następujące dziedziny działalności Powiatu:

1. Wyżywienie uczniów, pracowników pedagogicznych, pracowników niepedagogicznych grup zorganizowanych:

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie powiatowym, Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej. Na terenie Powiatu funkcjonują jednostki budżetowe zajmujące się działalnością oświatową (zespoły szkół ponadgimnazjalnych, licea, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, (), Samorządowa Szkoła., . - dalej: Placówki Oświatowe). Placówki Oświatowe stanowią jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe i wykonują usługi w zakresie kształcenia, wychowywania i opieki dzieci i młodzieży w oparciu przywołane przepisy, jak również świadczą usługi i wykonują dostawy towarów ściśle z tymi usługami związane.

Symbol PKWiU dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług zapewnienia posiłków przez stołówki szkolne to PKWiU 56.29.20 - usługi stołówkowe.

Placówki Oświatowe (w oparciu o art. 106 ustawy Prawo oświatowe) prowadzą własne stołówki szkolne. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne. Warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, została ustalona przez dyrektora szkoły w porozumieniu ze Starostwem Powiatowym. Ze stołówki szkolnej korzystają uczniowie oraz dodatkowo pracownicy pedagogiczni (m.in. nauczyciele) i niepedagogiczni, z którymi łączy Placówki Oświatowe stosunek pracy. Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów i pracowników szkoły z posiłków w stołówce szkolnej nie są wliczane koszty wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz koszty utrzymania stołówki.

Działalność trzech placówek oświatowych tj. (....); Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zespołu Szkół - obejmuje m.in. usługi w zakresie zapewnienia posiłków przez stołówki szkolne.

(....)prowadzi własną stołówkę szkolną, która obejmuje:

usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz nauczycieli szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez nauczycieli,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz pracowników administracyjnych i obsługi szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez tychże pracowników administracyjnych i pracowników obsługi.

Zespół Szkół Ogólnokształcących prowadzi bursę szkolną (internat) oraz stołówkę szkolną. Celem zapewnienia posiłków szkoła wykonuję usługi, które obejmują:

usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (niebędące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz nauczycieli szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez nauczycieli,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz pracowników administracyjnych i obsługi szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez tychże pracowników administracyjnych i pracowników obsługi.

Zespół Szkół prowadzi bursę szkolną (internat) oraz stołówkę szkolną. Celem zapewnienia posiłków szkoła wykonuję usługi, które obejmują:

usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej stołówkę, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez GOPSy i MOPSy (nie będące jednostkami budżetowymi Powiatu) poszczególnych gmin w zależności od miejsca zamieszkania dziecka na podstawie wydanych decyzji,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie lub w innym kraju - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz nauczycieli szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez nauczycieli,
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz pracowników administracyjnych i obsługi szkoły prowadzącej stołówkę, finansowane przez tychże pracowników administracyjnych i pracowników obsługi.

Ceny za posiłki ustalane są na poziomie wysokości kosztów związanych z zakupem składników potrzebnych do przygotowania sprzedawanych posiłków, tzw. wsadu do kotła. Świadczenie usług przez stołówki szkolne nie ma na celu osiągnięcia dodatkowego dochodu lecz ma pełnić wyłącznie funkcje socjalno-bytowe polegające na zapewnieniu żywienia w ramach realizacji przez jednostkę oświatową funkcji opiekuńczych.

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 1 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla uczniów ww. szkół, niezależnie kto je finansuje, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT,
sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla uczniów niebędących uczniami ww. szkół, niezależnie kto je finansuje, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT,
sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla uczniów szkół niepublicznych, niezależnie kto je finansuje, nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, lecz podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 8%,
sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla nauczycieli ww. szkół, finansowana przez samych nauczycieli, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT,
sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla pracowników administracji i pracowników obsługi, finansowana przez pracowników administracji i pracowników obsługi tych szkół, nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, lecz podlega opodatkowaniu obniżoną stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8% na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 7 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 roku w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych,
sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej dla grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych finansowane przez te grupy lub podmioty zewnętrzne nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, lecz podlega opodatkowaniu obniżoną stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8% na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 7 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 roku w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.

2. Zapewnienie dowozów uczniów niepełnosprawnych do szkół:

Wykonywanie przedmiotowych zadań ma swoje oparcie w przepisie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie powiatowym, tj. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej.

(....)ma busy przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych i dowozi dzieci i młodzież do (....) w ramach podpisanej umowy z miastem. Miasto i (....) mają podpisane umowy na dowóz dzieci. Podstawa prawna Prawo oświatowe art. 39 ust. 4 (Dz.U. 2020 r. poz. 910 z późn. zm.).

Obciążenie za świadczenie usług dowozu ucznia niepełnosprawnego następuje na podstawie faktur VAT wystawianych w następujący sposób:

Sprzedawca. Powiat
Wystawca: ()
Nabywca: Miasto
Odbiorca: dana szkoła

W treści faktury - Przewóz uczniów niepełnosprawnych zgodnie z umową - miesiąc/rok

Do każdej faktury dołączony jest załącznik z wyszczególnieniem uczniów danej szkoły, liczbą kilometrów, ilością dni przejazdu oraz stawką za kilometr.

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 2 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

przewóz dzieci i młodzieży szkolnej korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT.

3. Wydawanie uczniom duplikatów legitymacji szkolnych i duplikatów świadectw:

Wśród jednostek organizacyjnych powiatu znajdują się oświatowe jednostki budżetowe będące Placówkami Oświatowymi, które realizują zadania własne powiatu w zakresie edukacji publicznej zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 920 z późn. zm.). Szeroki zakres zadań edukacji publicznej, uwzględnia m.in. wydawanie przez szkoły dokumentów identyfikujących uczniów legitymacji szkolnych oraz świadectw ukończenia poszczególnych klas w szkołach. Każdy uczeń szkoły posiada wydaną na własne nazwisko legitymację szkolną.

Legitymacja identyfikuje ucznia, określa szkołę do jakiej uczęszcza uczeń, uprawnia do korzystania ze zniżek w środkach transportu miejskiego. Każdy uczeń ma obowiązek dbać o dokument, pilnować aby jego ważność w kolejnych latach była potwierdzona pieczęcią urzędową szkoły. Placówki oświatowe w ramach swojej statutowej działalności ww. dokumenty wydają nieodpłatnie. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy legitymacja bądź też inny dokument wydawany przez szkołę np. świadectwo, zgubią się lub też ulegną zniszczeniu. W takim przypadku szkoły uprawnione są do wydawania duplikatów na podstawie wniosku o wydanie przez placówki oświatowe duplikatu tych dokumentów.

Oświatowe jednostki budżetowe na podstawie § 29 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r., w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1780 z późn. zm.) wydają duplikaty tych dokumentów za opłatą, która jest ściśle określona w ww. rozporządzeniu. Przepis ten wskazuje, że za wydanie duplikatu legitymacji, szkoła ma obowiązek pobierać opłatę równą kwocie opłaty skarbowej pobieranej od poświadczenia własnoręczności podpisu, a więc pobiera opłatę w wysokości 9 zł. Natomiast za wydanie duplikatu świadectwa szkoła ma obowiązek pobrać opłatę równą kwocie opłaty skarbowej od legalizacji dokumentu, a więc pobiera opłatę równą 26 zł.

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 3 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

otrzymane opłaty za wydanie duplikatu legitymacji szkolnej korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT,
otrzymane opłaty za wydanie duplikatu świadectwa szkolnego korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT.

4. Zapewnienie pobytu mieszkańcom w Domu Pomocy Społecznej (DPS):

Wykonywanie przedmiotowych zadań ma swoje oparcie w przepisie art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie powiatowym, tj. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy społecznej.

W celu wykonania zadań Powiat może tworzyć jednostki organizacyjne takie jak Dom Pomocy Społecznej. Do zadań statutowych DPS należy zapewnienie całodobowej opieki dla osób w podeszłym wieku, choroby lub niepełnosprawności osobom, które nie mogą samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu i którym nie można zapewnić niezbędnej pomocy i opieki w miejscu zamieszkania. Zadaniem DPS jest zapewnienie osobom przebywającym całodobowej opieki oraz świadczenie usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Zakres zadań i poziom świadczonych przez DPS usług uwzględnia w szczególności wolność, intymność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności. DPS jest jednostką organizacyjną Powiatu, nieposiadającą osobowości prawnej, działającą w formie jednostki budżetowej, finansowaną z budżetu powiatu, wpisaną do rejestru Wojewody, posiadającą zezwolenie na prowadzenie tej działalności. W ramach prowadzonej działalności statutowej DPS świadczy usługi oraz pobiera opłaty na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1507 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 734 z późn. zm ). Decyzje administracyjne kierujące i odpłatności za pobyt wydają ośrodki pomocy społecznej imiennie mieszkańcom DPS z decyzji wynika opłata jaką wnosi mieszkaniec, a pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji lub Ośrodek Pomocy Społecznej (z uwzględnieniem właściwych relacji w udziale opłat za pobyt mieszkańców w DPS), natomiast Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wydaje decyzję o umieszczeniu w DPS.

Powiat świadczy za pośrednictwem DPS usługi opieki na rzecz mieszkańców, za których odpłatność wygląda następująco:

należności od mieszkańców przekazywane są na podstawie wystawionych decyzji administracyjnych bezpośrednio na konto bankowe DPS - dochody. Dochody odprowadzane są na rachunek bankowy Powiatu.
gminy dokonują wpłat na podstawie wydanych decyzji administracyjnych i wystawionych przez DPS not księgowych na konto bankowe DPS - dochody. Dochody odprowadzane są na rachunek bankowy Powiatu

Dla mieszkańców DPS wystawia faktury ze stawką VAT zw (zwolnioną), w którym Sprzedawca występuje Powiat, a jako Wystawca DPS. Faktury te ujmowane są w deklaracji VAT-7 w danym miesiącu zgodnie z datą wykonania usługi.

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 4 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

pobyt mieszkańców w domu pomocy społecznej korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

5. Zapewnienie pobytu w mieszkaniu chronionym (mieszkanie dla pełnoletnich dzieci z domu dziecka po ukończeniu przez nich 18 roku życia):

Wykonywanie przedmiotowych zadań ma swoje oparcie w przepisie art. 4 ust. 1 pkt 3a i 5 ustawy o samorządzie powiatowym, tj. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Jedną z jednostek organizacyjnych Powiatu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, które działa na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1507). Do zadań własnych powiatu należy prowadzenie mieszkań chronionych treningowych dla osób, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w życiu codziennym, ale nie wymagają usług w zakresie świadczonym przez jednostki całodobowej opieki, w szczególności dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób opuszczających pieczę zastępczą, a także dla cudzoziemców, którzy uzyskali status uchodźców. Mieszkania chronione mogą również być tworzone dla realizacji innych zadań nałożonych na powiat przepisami prawa np. w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Za pobyt w mieszkaniu chronionym osoba umieszczona ponosi odpłatność jeżeli jej dochód przekracza kryteria dochodowe.

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 5 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

odpłatność za pobyt w mieszkaniu chronionym treningowym korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT
odpłatność za pobyt w mieszaniu chronionym dla osób w sytuacji kryzysowej korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT

6. Pobyt uczniów w internacie lub bursie szkolnej:

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie powiatowym, Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej. Na terenie Powiatu funkcjonują jednostki budżetowe zajmujące się działalnością oświatową (zespoły szkół ponadgimnazjalnych, licea, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, (), Samorządowa Szkoła, () - dalej: Placówki Oświatowe). Placówki Oświatowe stanowią jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe i wykonują usługi w zakresie kształcenia, wychowywania i opieki dzieci i młodzieży w oparciu przywołane przepisy, jak również świadczą usługi i wykonują dostawy towarów ściśle z tymi usługami związane

Opis stanu faktycznego.

Placówki Oświatowe (w oparciu o art. 107 ustawy Prawo oświatowe) mogą prowadzić internat. Internat szkolny jest placówką opiekuńczo-wychowawczą związaną organizacyjnie z określoną szkołą. Stanowi jej ogniwo organizacyjne, utworzone w celu zapewnienia opieki i wychowania uczniom zamiejscowym.

Z kolei rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 roku w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem zamieszkania określa zasady funkcjonowania bursy szkolnej.

Bursa jest międzyszkolną placówką opiekuńczo-wychowawczą przeznaczoną dla młodzieży kształcącej się poza miejscem stałego zamieszkania, uczęszczającej do różnych szkół.

Zapewnienie pobytu w internacie przy () jest bezpłatne. Zgodnie z przepisami rozporządzenia MEN w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach - internat zapewnia opiekę i wychowanie uczniom szkół dla dzieci i młodzieży uczących się poza miejscem stałego zamieszkania. Internat jest integralną częścią szkoły. Do zadań internatu należy: zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu; zapewnienie uczniom warunków do nauki, w tym pomocy w nauce; wspieranie rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów; wspieranie w rozwiązywaniu problemów uczniów, tworzenie uczniom warunków do uczestnictwa w kulturze, sporcie i turystyce oraz organizacja ich czasu wolnego, uczenie uczniów samodzielności, tolerancji oraz wyrabianie w nich poczucia odpowiedzialności. Internat zapewnia uczniom m.in. zakwaterowanie i całodobową opiekę. W związku z powyższym internat jest placówką opiekuńczo-wychowawczą związaną organizacyjnie ze szkołą.

Zapewnienie pobytu w bursie szkolnej jest odpłatne. Warunki korzystania z bursy szkolnej, w tym wysokość opłat za pobyt ucznia, została ustalona przez organ prowadzący bursę tj. Zarząd Powiatu i wprowadzona Uchwałą nr 1112/18/V z dnia 5 września 2018 r. Opłata ta wynosi 100,00 zł miesięcznie. Z bursy szkolnej korzystają uczniowie. Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z bursy szkolnej nie są wliczane koszty wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz koszty utrzymania bursy szkolnej. Świadczenie usług związanych z pobytem uczniów, nie ma na celu osiągnięcia dodatkowego dochodu lecz ma pełnić wyłącznie funkcje socjalno-bytowe polegające na zapewnieniu pobytu w ramach realizacji przez jednostkę oświatową funkcji opiekuńczych.

W okresie ferii zimowych i wakacji z bursy szkolnej mogą korzystać grupy zorganizowane. Opłata za pobyt grup zorganizowanych w bursie ustalana jest każdorazowo, w zależności od okresu pobytu i ilości uczestników.

Działalność trzech placówek oświatowych w zakresie zapewnienia pobytu dzieci i młodzieży obejmuje:

pobyt w internacie realizowany przez (....)
pobyt w bursie szkolnej realizowany przez Zespołu Szkół i Ogólnokształcących i Zespołu Szkół.

(....)prowadzi internat oraz stołówkę szkolną. Celem zapewnienia pobytu uczniów w internacie szkoła wykonuje usługi, które obejmują:

usługi pobytu uczniów w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej bursę szkolną, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - szkoła wykonuje te usługę bezpłatnie.

Zespół Szkół Ogólnokształcących prowadzi bursę szkolną (internat), oraz stołówkę szkolną. Celem zapewnienia pobytu uczniów w bursie szkolnej szkoła wykonuje usługi, które obejmują:

usługi pobytu uczniów w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej bursę szkolną, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi pobytu uczniów w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej bursę szkolną których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych pych dzieci,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty,

Poza ww. jednostkami, Zespół Szkół Ogólnokształcących od 2015 roku prowadzi również Dom Wczasów Dziecięcych (DWD). DWD działa jako jednostka objęta systemem oświaty. Wszystkie świadczone przez DWD usługi stanowią usługi w zakresie kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży, które wykonywane są w formach i na zasadach określonych w przepisach o systemie oświaty, i korzystają ze zwolnienia świadczonych usług z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT. Z kolei pobyt w DWD grup zorganizowanych opodatkowany jest stawką 8%. Zapewnienie pobytu w Domu Wczasów Dziecięcych jest odpłatne. Opłata za pobyt dzieci i młodzieży w Domu Wczasów Dziecięcych została ustalona przez Uchwałę Zarządu Powiatu,. Która ustaliła zryczałtowaną stawkę za nocleg. Z kolei wyżywienie uczestników w ramach pobytu w DWD jest realizowana na stołówce i jest odpłatne. Odpłatność została ustalona przez Dyrektora szkoły w porozumieniu ze Starostą. Cennik ustala zryczałtowane ceny za poszczególne rodzaje posiłków (odrębnie dla śniadania, obiadu i kolacji dla uczniów, a dla nauczycieli - za obiady). Stawki są identyczne jak przy wyżywieniu w bursie.

Zespół Szkół prowadzi bursę szkolną oraz stołówkę szkolną. Celem zapewnienia pobytu uczniów w bursie szkolnej szkoła wykonuję usługi, które obejmują:

usługi pobytu uczniów w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej bursę szkolną, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi pobytu uczniów w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkoły prowadzącej bursę szkolną których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów innych szkół, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty,

Na dzień wnoszenia niniejszego wniosku, usługi opisane w pkt 6 wniosku są przez Powiat opodatkowywane podatkiem VAT w następujący sposób:

pobyt uczniów w bursie szkolnej dla uczniów ww. szkół, niezależnie kto je finansuje, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT,
pobyt uczniów bursie szkolnej dla uczniów niebędących uczniami ww. szkół, niezależnie kto je finansuje, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT,
pobyt uczniów w bursie szkolnej dla uczniów szkół niepublicznych, niezależnie kto je finansuje, nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, lecz podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 8%,
pobyt w bursie szkolnej grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych finansowane przez te grupy lub podmioty zewnętrzne nie korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, lecz podlega opodatkowaniu obniżoną stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8% zgodnie z poz. 47 Załącznik numer 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U.2020, poz.106) w sprawie wykazu towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%

W związku z powyższym, Wnioskodawca chce uzyskać odpowiedź na pytania wymienione poniżej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytania doprecyzowane pismem z 1 grudnia 2020 r.:

Czy Powiat postąpi prawidłowo przyjmując, iż świadcząc wszystkie opisane w stanie faktycznym usługi i związane z nimi dostawy towarów (tj. opisane w pkt 1 - 6 stanu faktycznego), nie będzie występował w roli podatnika VAT, a co za tym idzie ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
W razie uznania stanowiska na pytanie nr 1 i 2 za prawidłowe, czy Powiat może podjąć decyzję o zaprzestaniu prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących czynności z pkt 1 - 6 stanu faktycznego, dokonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej - z dniem 1 stycznia 2021 r.? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
Czy przy obliczaniu proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. prewspółczynnik), Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Stanowisko Wnioskodawcy, doprecyzowane pismem z 1 grudnia 2020 r.

Ad.l.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, Powiat postąpi prawidłowo przyjmując, iż świadcząc wszystkie opisane w stanie faktycznym usługi i związane z nimi dostawy towarów (tj. opisane w pkt 1 - 6 stanu faktycznego), nie będzie występował w roli podatnika VAT, a co za tym idzie ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym (dalej: USP), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1, 3 i 3a USP, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej; pomocy społecznej; wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Ponadto zgodnie z art. 6 ust. 1 USP, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 VAT, podatnikami są osoby prawne (...) wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W myśl art. 15 ust. 6 VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, stwierdzić należy, że w zakresie usług i dostaw towarów z pkt 1 do 5 stanu faktycznego, Powiat:

wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej; pomocy społecznej; wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
nie prowadzi w tym zakresie działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 VAT (w pewnością nie wykonuje tych zadań dla celów zarobkowych);
wykonywane zadania są nałożone odrębnymi przepisami prawa, a Powiat nie świadczy ich na podstawie umów cywilnoprawnych.

To oznacza, że w zakresie przedmiotowych usług i dostaw Powiat nie występuje jako podatnik VAT, a czynności te nie są opodatkowane podatkiem VAT.

Podobne wnioski płyną z interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. (PT1.8101.3.2019PT1.8101.3.20) - znaczna część wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego działań w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej jest realizowana na podstawie przepisów prawa, tym samym jednostki te, nie mogą działać w sposób wolnorynkowy czy konkurencyjny, jako podmiot gospodarczy. Pobierane zaś za wykonywane czynności opłaty w wielu przypadkach nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia. Podsumowując, za uzasadnione uznać należy, że w odniesieniu do określonych czynności związanych z realizacją zadań w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej, jednostki samorządu terytorialnego nie występują w roli podatników VAT i tym samym ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile spełnione są omówione wcześniej przesłanki, w szczególności, gdy wykonywanie tych czynności jest podporządkowane ścisłemu reżimowi publiczno-prawnemu, a pobierane opłaty nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia (...).

Ad.2. (stanowisko oznaczone we wniosku nr 3)

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, w razie uznania stanowiska na pytanie nr 1 i 2 za prawidłowe, Powiat może podjąć decyzję o zaprzestaniu prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących czynności z pkt 1 - 6 stanu faktycznego, dokonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej - z dniem 1 stycznia 2021 r.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 111 ust. 1 VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis stanowi, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy wyłącznie podatników.

W myśl art. 15 ust. 1 VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ponadto zgodnie z art. 15 ust. 6 VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, w zakresie przedmiotowych usług i dostaw Powiat nie występuje jako podatnik VAT, a czynności te nie są opodatkowane podatkiem VAT. Oznacza to, że nie jest spełniony główny warunek z art. 111 ust. 1 VAT do aktualizacji obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży, tj. Powiat nie występuje w zakresie przedmiotowych czynności jako podatnik VAT.

Ad.3. (stanowisko oznaczone we wniosku nr 4)

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, przy obliczaniu proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. prewspółczynnik), Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie:

W myśl art. 86 ust. 1 VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...).

Zgodnie z art. 86 ust. 2a VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (...) gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej sposobem określenia proporcji. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W myśl art. 86 ust. 22 VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia MF w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników z dnia 17 grudnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 2193), w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Kolejne przepisy ww. rozporządzenia przedstawiają sposób określania proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych JST (m.in. dla urzędu obsługującego JST, jednostki budżetowej, zakładu budżetowego itp.). W każdym przypadku do obliczenia proporcji niezbędna jest informacja o rocznym obrocie z działalności gospodarczej zrealizowanym przez poszczególne jednostki organizacyjne. Przy czym, zgodnie z § 8 rozporządzenia, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w § 3-7, mogą być przyjęte dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy.

Powyższe oznacza, że w celu obliczenia proporcji na rok 2021, Powiat (jego jednostki organizacyjne) może przyjąć dane za rok 2020 lub 2019.

W latach 2019 - 2020, czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego były i są przez Powiat traktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT (są zwolnione z VAT lub opodatkowane odpowiednią stawką). Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w pytaniu nr 1 powyżej oraz zgodnie z wydaną interpretacją ogólną Ministra Finansów, Powiat planuje z dniem 1 stycznia 2021 r. rozpoznawać czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Powiatu, przy ustalaniu proporcji VAT na rok 2021, Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie znajduje uzasadnienia pogląd opowiadający się za obowiązkiem wstecznego uznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego za niepodlegające VAT - na cele obliczania proporcji VAT na 2021 r. Skoro w latach 2019 - 2020 czynności te były i są nadal traktowane jako podlegające podatkowi VAT, to właśnie w taki sposób należy je traktować podczas wyliczania proporcji na rok 2021.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT usług:

sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz podmiotów zewnętrznych (grup zorganizowanych czy innych),
sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie lub w innym kraju finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobyt w bursie szkolnej grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych finansowane przez te grupy lub podmioty zewnętrzne,

-jest nieprawidłowe.

obliczania proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021

-jest prawidłowe.

Na wstępie informuje się, że interpretacja dotyczy wyłącznie wymienionych powyżej usług, natomiast w zakresie pozostałych czynności wskazanych przez Wnioskodawcę w pkt 1-6 wydano odrębnie rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie usług za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę, a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podkreślenia wymaga, że na gruncie podatku od towarów i usług dana czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane po kosztach ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca usługę, w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełniania dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Gmina zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713 ze zm.) posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów, o czym stanowi art. 6 ust. 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej.

Skoro jak wskazują powołane przepisy jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, należy uznać, że spełniają zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy definicję podatnika podatku od towarów i usług. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one ich zadań własnych, podmioty te powinny być uznawane za podatników tego podatku.

Zatem w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego (np. gmina) wykonuje we własnym imieniu i na własny rachunek czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jest traktowana jako podatnik podatku od towarów i usług, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Na mocy art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 910 z późn. zm.), zwanej dalej Prawem oświatowym, system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Jak stanowi art. 2 Prawa oświatowego, system oświaty obejmuje:

przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi lub specjalnymi, przedszkola integracyjne i specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
szkoły:
1. podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami przedszkolnymi, integracyjnymi, specjalnymi, przysposabiającymi do pracy, dwujęzycznymi, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe i mistrzostwa sportowego,
2. ponadpodstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, specjalnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze, leśne, morskie, żeglugi śródlądowej oraz rybołówstwa,
3. artystyczne; ().

W świetle art. 2 pkt 8 Prawa oświatowego, system oświaty obejmuje placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Stosownie do art. 4 pkt 1, pkt 18 i pkt 20 Prawa oświatowego, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:

szkole należy przez to rozumieć także przedszkole;
nauczycielu należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki i placówki doskonalenia nauczycieli;
uczniach należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Prawa oświatowego, szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.

W myśl art. 8 ust. 2 Prawa oświatowego, szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 4-13, może być zakładana i prowadzona przez:

jednostkę samorządu terytorialnego;
inną osobę prawną;
osobę fizyczną.

Według art. 8 ust. 15 Prawa oświatowego, zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi lub specjalnymi, przedszkoli integracyjnych i specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 32 ust. 2, szkół podstawowych, w tym integracyjnych oraz z oddziałami integracyjnymi lub specjalnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do zadań własnych gmin.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 Prawa oświatowego, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.

Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne art. 106 ust. 2 Prawa oświatowego.

Warunki korzystania ze stołówki szkolnej stosownie do art. 106 ust. 3 Prawa oświatowego w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Na podstawie art. 106 ust. 4 Prawa oświatowego, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

W myśl art. 106 ust. 5 ustawy Prawo oświatowe, organ prowadzący szkołę może zwolnić rodziców albo pełnoletniego ucznia z całości lub części opłat, o których mowa w ust. 3:

w przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej rodziny;
w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych.

Organ prowadzący szkołę może upoważnić do udzielania zwolnień, o których mowa w ust. 5, dyrektora szkoły, w której zorganizowano stołówkę (art. 106 ust. 6 ustawy Prawo oświatowe).

Zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy prawo oświatowe, dla uczniów uczących się poza miejscem stałego zamieszkania szkoła, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, może zorganizować internat.

Do internatu w pierwszej kolejności są przyjmowani uczniowie danej szkoły. W przypadku wolnych miejsc w internacie mogą być przyjmowani uczniowie innych szkół (art. 107 ust. 2 i 3).

Warunki korzystania z internatu, w tym wysokość opłat za zakwaterowanie i wyżywienie, a także termin i sposób ich wnoszenia ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę (art. 107 ust. 8).

Z art. 123 ust. 1 pkt 1 przywołanej ustawy wynika, że minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia rodzaje i szczegółowe zasady działania placówek publicznych, o których mowa w art. 2 pkt 3, 7 i 8, warunki pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz może określić wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach.

Na podstawie ww. delegacji ustawowej Minister Edukacji Narodowej wydał rozporządzenie z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (Dz. U. z 2017 r., poz. 1606).

Zgodnie z § 58 przywołanego rozporządzenia, placówkami zapewniającymi opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania są bursy i domy wczasów dziecięcych.

W myśl § 59 wskazanego rozporządzenia, bursa zapewnia opiekę i wychowanie uczniom klas VII i VIII szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych, dla dzieci i młodzieży, oraz szkół artystycznych, w tym uczniom wymagającym stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także słuchaczom kolegiów pracowników służb społecznych, w wieku do 24. roku życia.

Według § 60 tego rozporządzenia, bursa zapewnia wychowankom:

całodobową opiekę;
warunki do nauki;
pomoc w nauce;
warunki do rozwijania zainteresowań i szczególnych uzdolnień;
warunki umożliwiające uczestnictwo w kulturze, sporcie i turystyce.

Stosownie do § 61 tegoż rozporządzenia, bursa realizuje zadania we współpracy z rodzicami wychowanka, szkołą, do której uczęszcza wychowanek, oraz z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi.

Z § 78 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że rodzice dzieci i młodzieży przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych wnoszą opłatę za posiłki w stołówce ośrodka równą wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie.

Jak stanowi § 78 ust. 2 rozporządzenia, rodzice dzieci i młodzieży przebywających w bursie wnoszą opłatę za:

posiłki w stołówce bursy równą wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie;
zakwaterowanie w bursie w wysokości do 50% kosztu utrzymania miejsca; do kosztu tego nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i wydatków pochodnych od tych wynagrodzeń.

Wysokość opłat za posiłki, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 1, a także termin i sposób ich wnoszenia ustala dyrektor placówki w uzgodnieniu z organem prowadzącym, o czym stanowi § 78 ust. 4 przywołanego rozporządzenia.

Zgodnie z § 78 ust. 6 wskazanego rozporządzenia, opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3, nie mogą przekraczać łącznie 25% wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski, na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 i 1386).

Z opisu sprawy wynika, że w strukturze organizacyjnej Gminy funkcjonują jednostki budżetowe, które realizują w imieniu i na rzecz Gminy jej zadania własne. Są to m.in. jednostki oświatowe przedszkola, szkoły podstawowe, licea oraz zespoły szkół. Szkoły, poza zapewnieniem bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki nad dziećmi i młodzieżą o których mowa w art. 11 ust. 2 pkt 1 Prawo oświatowe, dokonują (w imieniu Gminy) innych, związanych ściśle z ww. czynnościami świadczeń, za które pobierane są opłaty. Ceny za posiłki ustalane są na poziomie wysokości kosztów związanych z zakupem składników potrzebnych do przygotowania sprzedawanych posiłków, tzw. wsadu do kotła. Świadczenie usług przez stołówki szkolne nie ma na celu osiągnięcia dodatkowego dochodu lecz ma pełnić wyłącznie funkcje socjalno-bytowe polegające na zapewnieniu żywienia w ramach realizacji przez jednostkę oświatową funkcji opiekuńczych.

Ponadto działalność trzech placówek oświatowych w zakresie zapewnienia pobytu dzieci i młodzieży obejmuje:

pobyt w internacie realizowany przez (....) (bezpłatny)
pobyt w bursie szkolnej realizowany przez Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zespołu Szkół. (odpłatny).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. ustalenia, czy usługi polegające na sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych finansowane przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci, lub podmioty zewnętrzne, na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych, a także usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych finansowane przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne, grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a Powiat w związku z ich wykonywaniem nie będzie występował w roli podatnika VAT.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powołane przepisy ustawy Prawo oświatowe wyraźnie wskazują na możliwość prowadzenia przez szkoły stołówek oraz internatów i burs. Celem ich prowadzenia nie jest jednak świadczenie usług gastronomicznych i noclegowych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu wyżywienia pobytu uczniom w ramach realizacji przez ww. jednostki funkcji opiekuńczej. Funkcjonowanie stołówek, burs i internatów służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju dzieci, do których jednostki te są między innymi powołane.

Natomiast, jeżeli chodzi o świadczone przez Wnioskodawcę:

sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz podmiotów zewnętrznych (grup zorganizowanych czy innych),
usługi sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie lub w innym kraju - finansowane przez podmioty zewnętrzne,

-to należy stwierdzić, że posiłki wydawane przez stołówkę szkolną prowadzoną przez szkołę Powiatu na rzecz podmiotów zewnętrznych i uczniów szkół niepublicznych finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne nie wpisują się w zadania publiczne jednostki samorządu terytorialnego podporządkowane ścisłemu reżimowi publiczno-prawnemu.

Również świadczone przez Wnioskodawcę:

usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
usługi pobytu w bursie szkolnej na rzecz grup zorganizowanych czy innych podmiotów zewnętrznych - finansowane przez te grupy czy podmioty.

nie są wykonywane w ramach reżimu publiczno-prawnego.

Okoliczności niniejszej sprawy wskazują, że Powiat dokonując sprzedaży posiłków oraz usług pobytu w bursie na rzecz uczniów szkół niepublicznych finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne, grup zorganizowanych i innych podmiotów zewnętrznych zobowiązuje się wykonać określone czynności na rzecz konkretnej osoby, za które dokonywane są opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Powiat na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W sytuacji gdy sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej oraz usług pobytu w bursie dokonywana jest na rzecz uczniów szkół niepublicznych (finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych, nie można uznać, że działania Powiatu w tym zakresie porządkowane są ścisłemu reżimowi publiczno-prawnemu. Oznacza to, że Powiat nie działa w zakresie świadczenia ww. usług celem realizacji zadania własnego jednostek samorządu terytorialnego w postaci edukacji publicznej. W przypadku sprzedaży posiłków oraz usług pobytu w bursie na rzecz uczniów szkół niepublicznych (finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), na rzecz grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych zachodzi związek pomiędzy otrzymywanymi dochodami (opłatami uiszczanymi przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne grupy zorganizowane czy inne podmioty zewnętrzne), a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności.

Tym samym, uiszczane opłaty będą niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Powiat. Jednocześnie podobne lub takie same czynności mogą być wykonywane przez inne podmioty, tzw. podmioty konkurencyjne (np. osoby fizyczne, prawne). Zatem, wyłączenie z zakresu opodatkowania wyżywienia i świadczenia usług pobytu na rzecz uczniów szkół niepublicznych (finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), grup zorganizowanych i innych podmiotów zewnętrznych, przez Powiat stanowiłoby zakłócenie konkurencji i nierówne traktowanie podmiotów wykonujących te same usługi w stosunku do innych niż Powiat podmiotów.

Na powyższe stanowisko nie wpływa okoliczność, że w rozpatrywanej sprawie ceny za posiłki ustalane są na poziomie wysokości kosztów związanych z zakupem składników potrzebnych do przygotowania sprzedawanych posiłków, tzw. wsadu do kotła, bowiem Powiat świadcząc odpłatnie usługi na rzecz innych podmiotów zewnętrznych działa w reżimie cywilnoprawnym (nie publicznoprawym).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że Powiat w zakresie sprzedaży posiłków i świadczenia usług pobytu w jednostkach oświatowych na rzecz uczniów szkół niepublicznych (finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), grup zorganizowanych i innych podmiotów zewnętrznych, działa jako podatnik, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, a czynności te stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, które zgodnie z art. 5 tej ustawy podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Warunki realizacji ww. świadczenia określone ustawą prawo oświatowe nie pozwalają również na uznanie, iż Powiat działa w tym zakresie w reżimie publicznoprawnym, co oznacza, że nie znajdzie zastosowania do świadczonych usług wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT odpłatnych czynności polegających na świadczeniu usług wyżywienia i pobytu w bursie uczniów szkół niepublicznych (finansowanych przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), grup zorganizowanych i innych podmiotów zewnętrznych, jest nieprawidłowe.

Jednocześnie nie udziela się odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 3 w odniesieniu do czynności polegających na wyżywienia i pobycie w bursie uczniów szkół niepublicznych (finansowanym przez uczniów, rodziców, opiekunów prawnych tych dzieci lub podmioty zewnętrzne), grup zorganizowanych i innych podmiotów zewnętrznych, ponieważ Wnioskodawca oczekiwał na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za prawidłowe.

Przechodząc do kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 4 tj. czy przy obliczaniu proporcji w celu odliczenia podatku VAT naliczonego na rok 2021 (tzw. prewspółczynnik), Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, należy w pierwszej kolejności przywołać przepis art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...).

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej sposobem określenia proporcji. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

W myśl art. 86 ust. 2e, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2f, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

stosownie do art. 86 ust. 2g, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Na podstawie delegacji zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2015 r., poz. 2193).

W świetle zapisów § 2 pkt 8 rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego rozumie się przez to:

urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
jednostkę budżetową,
zakład budżetowy.

Zgodnie z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie może być ustalany jeden całościowy sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko powinny być ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Stosownie do § 8 rozporządzenia, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w § 3-7, mogą być przyjęte dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy.

Powyższe oznacza, że co do zasady w celu obliczenia proporcji na rok 2021, Powiat (jego jednostki organizacyjne) może przyjąć dane za rok 2020 lub 2019.

Natomiast w przypadku usług będących przedmiotem niniejszej interpretacji wymienionych w pkt 1-6 opisu zdarzenia przyszłego tj.

sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz podmiotów zewnętrznych (grup zorganizowanych czy innych),
sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
sprzedaży posiłków w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszania jest w innej gminie lub w innym kraju finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez uczniów, rodziców czy opiekunów prawnych tych dzieci,
pobytu w bursie szkolnej na rzecz uczniów szkół niepublicznych, których miejsce zamieszkania jest w innej gminie - finansowane przez podmioty zewnętrzne,
pobyt w bursie szkolnej grup zorganizowanych i podmiotów zewnętrznych finansowane przez te grupy lub podmioty zewnętrzne,

jak wykazano powyżej, nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT.

Zatem ww. czynności od 1 stycznia 2021 r. Powiat powinien dalej rozpoznawać jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i w taki sposób należy je traktować podczas wyliczania proporcji na rok 2021.

Natomiast w odniesieniu do pozostałych czynności wskazanych w pkt 1-6, które Powiat planuje z dniem 1 stycznia 2021 r. rozpoznawać jako czynności niepodlegające, stosownie do powołanego wyżej przepisu art. 86 ust. 2d ustawy oraz § 8 rozporządzenia, przy ustalaniu proporcji VAT na rok 2021, Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania ww. czynności mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ponieważ jednak Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 wskazał, że przy ustalaniu proporcji VAT na rok 2021, Powiat (a w rzeczywistości każda z jego jednostek organizacyjnych) jest uprawniony do rozpoznania czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego mających miejsce w latach 2019 - 2020 jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo faktu, iż od 1 stycznia 2021 r. będzie rozpoznawał je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w niniejszej interpretacji uznano, że część usług Wnioskodawca powinien w 2021 r, rozpoznać jako podlegające opodatkowaniu, stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo w zakresie pytania nr 4 jest nieprawidłowe.

Interpretacja niniejsza nie rozstrzyga w kwestii czy Wnioskodawca zasadnie planuje z dniem 1 stycznia 2021 r. rozpoznawać czynności z pkt 1-6 stanu faktycznego jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Kwestia ta nie była przedmiotem pytania 4

a powyższa informacja znajdująca się w argumentacji stanowiska do przedmiotowego pytania nie była przedmiotem oceny w kontekście sformułowanego pytania 4. Jednocześnie wskazuje się, że w zakresie pytania 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie