Dotyczy wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne oraz opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww.... - Interpretacja - 0114-KDIP4-2.4012.529.2022.1.WH

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 7 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.529.2022.1.WH

Temat interpretacji

Dotyczy wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne oraz opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww. samochodu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne i prawidłowe w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww. samochodu na rzecz Pana żony.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 21 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne oraz opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww. samochodu. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (…) i jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawowym rodzajem prowadzonej przez Pana działalności jest działalność związana z transportem drogowym towarów.

22 grudnia 2020 r. zawarł Pan umowę leasingu operacyjnego, dotyczącą samochodu osobowego marki (...), wykorzystywanego do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Czynsze leasingowe księgowane były w kwocie netto, powiększone o 50% nieodliczonego podatku VAT. Pozostałe 50% kwoty VAT było odliczone jako VAT naliczony.

30 kwietnia 2022 r. zawiesił Pan działalność gospodarczą po wcześniejszym wykupieniu przedmiotu leasingu. Zamierza Pan zakończyć działalność gospodarczą po wcześniejszym wykupieniu przedmiotu leasingu. Samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, jego nabycie będzie stanowiło koszty uzyskania przychodów. Nabycie pojazdu będzie związane z działalnością opodatkowaną tym samym będzie miał Pan prawo do odliczenia podatku z faktury dokumentującej wykup samochodu.

Rozpatruje Pan wycofanie samochodu z działalności na cele prywatne po 6 miesiącach po wykupie, a następnie darowiznę ww. pojazdu Pana żonie.

Pytanie

Czy dokonanie darowizny pojazdu na rzecz Pana żony po upływie 6 miesięcy od wykupu samochodu osobowego od Leasingodawcy z przeznaczeniem na cele prowadzonej działalności i następnie wycofanie samochodu na cele prywatne, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W rozumieniu ustawy o VAT nie jest podatnikiem ten kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych okazjonalnych transakcji za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Pana zdaniem dokonanie określonych czynności poza strefą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Darowizna samochodu wykorzystywanego początkowo do celów firmowych, a następnie wycofanego z ewidencji i wykorzystywanego na cele prywatne będzie realizowana jako darowizna własności prywatnej i korzystanie z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatnikiem od towarów i usług - w świetle przepisów ustawy o VAT- jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jeśli osoba fizyczna dokonuje zbycia swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy w stosunku do tej konkretnej czynności.

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której Leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. Leasing jest usługą. Opcja wykupu samochodu po zakończeniu trwania umowy jest uprawnieniem, z którego Leasingobiorca może korzystać. Wykup samochodu jest odrębną czynnością niezwiązaną z samą umową leasingu.

Po dokonanym wykupie samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, jego nabycie będzie stanowiło koszty uzyskania przychodów. Tym samym podatnik będzie miał prawo do odliczenia podatku z faktury dokumentującej wykup samochodu. Następnie samochód zostanie wycofany z ewidencji na cele prywatne w terminie dłuższym niż 6 miesięcy.

Pana zdaniem dokonując darowizny pojazdu na rzecz żony w terminie dłuższym niż 6 miesięcy po wykupie pojazdu od Leasingodawcy z przeznaczeniem na cele prowadzonej działalności i następnie wycofanie samochodu na cele prywatne nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne i prawidłowe w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww. samochodu na rzecz Pana żony.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Dostawa towaru mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu:

przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)   przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tym samym, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu:

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe, uzasadnionym jest twierdzenie, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedstawiona analiza znajduje odzwierciedlenie w ustawodawstwie unijnym. Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11 grudnia 2006 r., Nr 347, str. 1 ze zm.):

podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą wskazania, czy wycofanie samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Pana wątpliwości należy wskazać, że nieodpłatne przekazanie samochodu osobowego na Pana rzecz, zostanie dokonane przez Pana jako podatnika podatku od towarów i usług. Jak wynika z opisu sprawy jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT i zamierza Pan zakończyć działalność gospodarczą po wcześniejszym wykupieniu samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy leasingu. Czynsze leasingowe księgowane były w kwocie netto, powiększone o 50% nieodliczonego podatku VAT. Pozostałe 50 % kwoty VAT było odliczone jako VAT naliczony. Jak wskazał Pan w opisie sprawy samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a jego nabycie będzie stanowiło koszty uzyskania przychodów. Nabycie pojazdu będzie związane z działalnością opodatkowaną, tym samym będzie miał Pan prawo odliczenia podatku z faktury dokumentującej wykup samochodu.

Natomiast nieodpłatne przekazanie towaru (nieodpłatne przekazanie towaru na cele osobiste podatnika bądź darowizna członkowi najbliższej rodziny podatnika) podlega opodatkowaniu po łącznym spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

dokonujący nieodpłatnego przekazania jest podatnikiem podatku od towarów i usług,

przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,

przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

Oznacza to, że nieodpłatne przekazanie towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem, w tym części składowych.

Odnosząc przedstawiony opis zdarzenia przyszłego do przepisów podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że wycofanie samochodu osobowego z działalności gospodarczej, przez Pana jako czynnego podatnika podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu tym podatkiem zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy. Jak wynika z opisu sprawy, samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz będzie przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem samochodu osobowego.

W rezultacie wycofanie samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy.

Zatem Pana stanowisko w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne należało uznać za nieprawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również rozstrzygnięcia kwestii opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny ww. samochodu na rzecz żony.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając towar (np. samochód) działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu ruchomościami (np. samochodami), która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży samochodu, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług handlu samochodami. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dokonując darowizny pojazdu na rzecz żony nie będzie działał Pan w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że samochód w dniu przekazania w formie darowizny nie będzie już wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Darowizna na rzecz Pana żony będzie stanowić zwykłe wykonanie prawa własności. Tym samym będzie Pan zbywać samochód stanowiący majątek prywatny, korzystając z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego, zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stwierdzić należy, że planowane przez Pana dokonanie na rzecz żony darowizny samochodu osobowego po upływie 6 miesięcy od wykupu samochodu osobowego i  wycofaniu samochodu z działalności na cele prywatne nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z darowizną tego samochodu nie będzie działał Pan w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pan zarządu majątkiem osobistym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz.1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej  jako „PPSA”).     

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z  dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).