3)własność ruchomości, w tym maszyny i urządzenia wykorzystywane w gospodarstwie, środki do produkcji rolnej (np. sadzonki, nawozy, środki ochrony roślin),

13)księgi (wyłącznie związane z rejestrem VAT)i dokumenty związane z gospodarstwem.

W dalszej kolejności wskazać należy, że działalność Zainteresowanego będącego stroną postępowania, prowadzona w ramach gospodarstwa, jest działalnością rolniczą. Przeważająca część tej działalności jest wyłączona z zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pozostała niewielka część stanowi działy specjalne produkcji rolnej, które jednak są rozliczane w ramach norm szacunkowych. W konsekwencji Zainteresowany będący stroną postępowania nie prowadzi ksiąg rachunkowych czy też podatkowej książki przychodów i rozchodów, a zatem również i ewidencji środków trwałych.

Mając na uwadze powyższe nie jest możliwa odpowiedź na pytanie:

2)jaka była wartość początkowa środków trwałych - skoro Zainteresowany będący stroną postępowania nie był obowiązany do jej określania.

Zważywszy na powołaną powyżej okoliczność, że wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, gospodarstwo nieustannie funkcjonuje, a zatem na chwilę obecną nie jest możliwe wskazanie konkretnego katalogu składników, które będą wchodziły w skład gospodarstwa na moment przeniesienia, a zatem i dat ich nabycia (określenie daty wprowadzenia do środków trwałych - ewidencji środków trwałych - nie jest jak wskazano możliwe z uwagi na brak prowadzenia takiej ewidencji). Zainteresowany będący stroną postępowania szacuje, że aktualnie w skład gospodarstwa wchodzi kilkaset pozycji.

Zainteresowany będący stroną postępowania przedstawia poniżej listę składników wraz z datą ich nabycia, od których został odliczony podatek od towarów i usług, i które spełniają definicję środka trwałego:

Zainteresowany będący stroną postępowania wskazuje ponadto, że zasadniczo jeżeli od danego składnika gospodarstwa istniała/istnieje/będzie istniała możliwości odliczenia podatku od towarów i usług, to Zainteresowany będący stroną postępowania, z prawa do takiego odliczenia korzystał/korzysta/będzie korzystał.

Pytanie

Czy w przypadku darowizny gospodarstwa rolnego (będącego jednocześnie przedsiębiorstwem) przez Wnioskodawcę 1 na rzecz Wnioskodawcy 2 zajdzie konieczność dokonania przez Wnioskodawcę 1 lub Wnioskodawcę 2 korekty podatku VAT odliczonego przez Wnioskodawcę 1 przy nabywaniu określonych składników gospodarstwa rolnego?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

W ocenie Zainteresowanych w przypadku darowizny gospodarstwa rolnego (będącego jednocześnie przedsiębiorstwem) przez Wnioskodawcę 1 na rzecz Wnioskodawcy 2 nie zajdzie konieczność dokonania przez Wnioskodawcę 1 ani Wnioskodawcę 2 korekty podatku VAT odliczonego przez Wnioskodawcę 1 przy nabywaniu określonych składników gospodarstwa rolnego.

Należy wskazać, ze chociaż gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, można jednak przyjąć, że spełnia ono określone w Kodeksie cywilnym wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 1 sierpnia 2014 r. (IPTPP4/443-327/14-4/OS). Gospodarstwo rolne jest rodzajem przedsiębiorstwa rolnika (tak Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 30 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I ACA 730/11).

Transakcja zbycia przedsiębiorstwa, w tym jego darowizna, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Skoro zatem transakcja zbycia przedsiębiorstwa jest wyłączona spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, pozostaje ona bez wpływu na wcześniejsze odliczenia podatku naliczonego dokonane przez zbywcę przedsiębiorstwa. Zbycie przedsiębiorstwa stanowi czynność neutralną na gruncie podatku VAT.

W orzecznictwie przyjmuje się jednocześnie, że jeżeli obowiązek korekty podatku VAT nie ciążył na zbywcy, to obowiązek taki nie powstanie w odniesieniu do nabywcy w związku z czynnością mającą za przedmiot przedsiębiorstwo - zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 7 października 2009 r., I SA/Po 491/09.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją określoną w ustawie Kodeks cywilny.

Na mocy art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360.):

W art. 55² Kodeksu cywilnego, ustawodawca wprowadza zasadę, że:

Zgodnie z art. 55³ Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że zbywany majątek musi stanowić na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:

1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca 1 prowadzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dwa rodzaje działalności: działalność pozarolniczą oraz działalność rolniczą. Działalność rolnicza prowadzona jest przy pomocy gospodarstwa rolnego. Przedmiotowe gospodarstwo rolne stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, będące zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności rolniczej. W skład gospodarstwa rolnego mającego być przedmiotem darowizny wejdą wszelkie istniejące i możliwe do przeniesienia składniki materialne i niematerialne związane z gospodarstwem. W związku z tym, że wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, zaś gospodarstwo cały czas funkcjonuje, na chwilę obecną nie jest możliwe wskazanie konkretnego katalogu składników, które będą wchodziły w skład gospodarstwa na moment przeniesienia. Zainteresowani mogą jedynie przewidywać, że w skład gospodarstwa wejdą następujące kategorie składników: oznaczenie gospodarstwa, własność nieruchomości wraz z wyposażeniem, własność ruchomości, w tym maszyny i urządzenia wykorzystywane w gospodarstwie, środki do produkcji rolnej (np. sadzonki, nawozy, środki ochrony roślin), wierzytelności - jeżeli będą istnieć, zobowiązania - jeżeli będą istnieć, środki pieniężne, licencje, autorskie prawa majątkowe, prawa wynikające z umów dzierżawy nieruchomości; prawa i obowiązki z umów, w tym np. o dostawę mediów, polisy, tajemnice gospodarstwa, know-how związane z prowadzeniem gospodarstwa, księgi (wyłącznie związane z rejestrem VAT) i dokumenty związane z gospodarstwem. Wnioskodawca 1 jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy nabywaniu określonych składników gospodarstwa rolnego Wnioskodawca 1 odliczał podatek VAT naliczony. Wnioskodawca 1 planuje darować prowadzone przez siebie gospodarstwo rolne na rzecz swojego syna, tj. Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania („Wnioskodawca 2”). Po powyższej darowiźnie Wnioskodawca 2 będzie kontynuował działalność rolniczą prowadzoną obecnie przez Wnioskodawcę 1. Wnioskodawca 2 nie będzie zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i będzie posiadał on status rolnika ryczałtowego. Po przekazaniu gospodarstwa rolnego Wnioskodawca 1 zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej. W oparciu o przekazane gospodarstwo rolne będzie możliwe samodzielne prowadzenie działalności rolniczej przez Wnioskodawcę 2. Zainteresowany będący stroną postępowania wskazuje ponadto, że zasadniczo jeżeli od danego składnika gospodarstwa istniała/istnieje/będzie istniała możliwości odliczenia podatku od towarów i usług, to Zainteresowany będący stroną postępowania, z prawa do takiego odliczenia korzystał/korzysta/będzie korzystał. Ponadto działalność Zainteresowanego będącego stroną postępowania, prowadzona w ramach gospodarstwa, jest działalnością rolniczą. Przeważająca część tej działalności jest wyłączona z zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pozostała niewielka część stanowi działy specjalne produkcji rolnej, które jednak są rozliczane w ramach norm szacunkowych. W konsekwencji Zainteresowany będący stroną postępowania nie prowadzi ksiąg rachunkowych czy też podatkowej książki przychodów i rozchodów, a zatem również i ewidencji środków trwałych.

Wątpliwości Zainteresowanych dotyczą kwestii czy w przypadku darowizny gospodarstwa rolnego (będącego jednocześnie przedsiębiorstwem) przez Wnioskodawcę 1 na rzecz Wnioskodawcy 2 zajdzie konieczność dokonania przez Wnioskodawcę 1 lub Wnioskodawcę 2 korekty podatku VAT odliczonego przez Wnioskodawcę 1 przy nabywaniu określonych składników gospodarstwa rolnego.

Aby odpowiedzieć na zadane pytanie w pierwszej kolejności należy wskazać, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje zakres zbywanego majątku, zakres praw i zobowiązań; ponadto, decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z opisu sprawy w skład gospodarstwa wejdą następujące kategorie składników: oznaczenie gospodarstwa, własność nieruchomości wraz z wyposażeniem, własność ruchomości, w tym maszyny i urządzenia wykorzystywane w gospodarstwie, środki do produkcji rolnej (np. sadzonki, nawozy, środki ochrony roślin), wierzytelności - jeżeli będą istnieć, zobowiązania - jeżeli będą istnieć, środki pieniężne, licencje, autorskie prawa majątkowe, prawa wynikające z umów dzierżawy nieruchomości, prawa i obowiązki z umów, w tym np. o dostawę mediów, polisy, tajemnice gospodarstwa, know-how związane z prowadzeniem gospodarstwa, księgi (wyłącznie związane z rejestrem VAT) i dokumenty związane z gospodarstwem. Ponadto Wnioskodawca 2 będzie kontynuował działalność rolniczą prowadzoną obecnie przez Wnioskodawcę 1.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że okoliczności sprawy przedstawione we wniosku pozwalają uznać, że przedmiotem zbycia będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny.

Zatem czynność ta – zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług – będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT. W konsekwencji czynność przekazania przez Wnioskodawcę synowi w formie darowizny całego przedsiębiorstwa spełniającego wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego wyłączona będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, nie będzie podlega więc opodatkowaniu tym podatkiem.

W dalszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

Przepisy zawarte w art. 91 ustawy wprowadzają regułę ostatecznego rozliczenia podatku naliczonego za dany rok podatkowy w sytuacji, gdy odliczenia dokonano na podstawie proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy, a ponadto regulują kwestię odliczenia podatku w przypadku, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyty towar lub usługa nie miały służyć działalności opodatkowanej, ale sytuacja ta uległa zmianie.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy:

Natomiast na podstawie art. 91 ust. 5 ustawy:

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 7b ustawy:

W myśl art. 91 ust. 7c ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy:

Stosownie do art. 91 ust. 7e ustawy:

W myśl art. 91 ust. 8 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące przepisy, należy wskazać, że Wnioskodawca 1 nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w myśl art. 91 ust. 9 ustawy. Jak wynika bowiem z art. 91 ust. 9 ustawy w przypadku zbycia przedsiębiorstwa - co jak wyżej wskazano ma miejsce w niniejszej sprawie - korekty podatku naliczonego dokonuje nabywca, czyli Wnioskodawca 2.

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że zmiana przeznaczenia w wykorzystaniu towarów powoduje zmianę w zakresie prawa do odliczenia i w konsekwencji nakłada na podatnika obowiązek skorygowania odliczonego podatku z odpowiednim zastosowaniem przepisów art. 91 ustawy. Wynika to jednoznacznie z treści przywołanego wyżej przepisu art. 91 ust. 7 ustawy stanowiącego, że przepisy ust. 1-6 stosuje się w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W niniejszej sprawie, Wnioskodawca 1 jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz wykorzystywał towary w prowadzonym gospodarstwie rolnym do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jeżeli od danego składnika gospodarstwa istniała/istnieje/będzie istniała możliwości odliczenia podatku od towarów i usług, to Zainteresowany z prawa do takiego odliczenia korzystał/korzysta/będzie korzystał. Ponadto po darowiźnie przedsiębiorstwa  Wnioskodawca 2 będzie kontynuował działalność rolniczą prowadzoną obecnie przez Wnioskodawcę 1. Wnioskodawca 2 nie będzie zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i będzie posiadał on status rolnika ryczałtowego. Zatem dojdzie do zmiany przeznaczenia towarów wykorzystywanych w działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT do działalności zwolnionej od tego podatku.

Zatem, gdy w okresie korekty nastąpi zmiana przeznaczenia wykorzystywania towarów w ten sposób, że w wyniku przejęcia przedsiębiorstwa zmieni się ich przeznaczenie z wykorzystywania do czynności opodatkowanych na wykorzystywanie do czynności zwolnionych od podatku VAT (Wnioskodawca 2 kontynuując prowadzenie działalności rolniczej będzie korzystał ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy) to Wnioskodawca 2 – na podstawie art. 91 ust. 7 i następnych ustawy - będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego VAT, który odliczył Wnioskodawca 1 przy nabyciu poszczególnych składników gospodarstwa.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan R. B. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).