Opodatkowanie planowanej sprzedaży nieruchomości prawa udziału w prawie własności Nieruchomości. - Interpretacja - 0112-KDIL3.4012.345.2020.1.EW

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 21.07.2020, sygn. 0112-KDIL3.4012.345.2020.1.EW, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Opodatkowanie planowanej sprzedaży nieruchomości prawa udziału w prawie własności Nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 maja 2020 r. (data wpływu 21 maja 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży prawa udziału w prawie własności Nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży prawa udziału w prawie własności Nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wraz z siostrą oraz bratem nabył w drodze dziedziczenia testamentowego spadek po swojej ciotce (siostrze matki). Zarówno Wnioskodawcy, jak i jego rodzeństwu przypadł w tym spadku udział wynoszący 1/3 cz. Spadek, o jakim mowa powyżej obejmował gównie składniki, jakie ciotka Wnioskodawcy odziedziczyła po swoim ojcu (dziadku Wnioskodawcy). Jakkolwiek dziadek Wnioskodawcy posiadał znaczny majątek, w skład którego wchodziły w m.in. nieruchomości, z uwagi na zasady ustrojowe, obowiązujące w Polsce po II wojnie światowej, majątek ten został w dużej mierze przejęty przez Skarb Państwa w trybie przepisów o charakterze nacjonalizacyjnym oraz na podstawie orzeczeń wywłaszczeniowych. Ponieważ większość aktów, stanowiących podstawę pozbawienia dziadka Wnioskodawcy przysługujących mu praw majątkowych została wydana z rażącym naruszeniem prawa, ciotka Wnioskodawcy wraz ze swoimi siostrami podejmowała na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat liczne starania, w tym inicjowała postępowania administracyjne oraz sądowe aby wykazać, że składniki majątkowe, należące niegdyś do dziadka Wnioskodawcy nie zostały skutecznie przejęte przez Skarb Państwa (lub przez jednostki samorządu terytorialnego) oraz/lub, że roszczenia, jakie przysługiwały ich spadkodawcy nie wygasły, lecz weszły w skład spadku, do którego przysługują im prawa. W skład masy spadkowej po ciotce Wnioskodawcy wchodziła między innymi, należąca wcześniej do dziadka Wnioskodawcy, nieruchomość położona w (...). O tym, że własność ww. nieruchomość przysługiwała dziadkowi Wnioskodawcy, a tym samym weszła w skład spadku po ciotce Wnioskodawcy, spadkobiercy, w tym Wnioskodawca, dowiedzieli się dopiero w połowie 2017. Spadkobiercy uzyskali wówczas także informację, iż wskutek wniosków złożonych przez osoby trzecie, doszło do geodezyjnego podziału nieruchomości dziadka Wnioskodawcy na dwie działki ewidencyjne oraz do stwierdzenia nabycia prawa własności każdej z tych działek w drodze zasiedzenia przez dwa rożne podmioty. W związku z powyższym, jedna z działek, stanowiących obszar położonej w (...) nieruchomości należącej kiedyś do dziadka Wnioskodawcy (dalej: Nieruchomość), znajduje się obecnie w posiadaniu spółdzielni mieszkaniowej, na rzecz której, w 2008 r. wydane zostało, bez wiedzy i udziału spadkobierców, prawomocne postanowienie, stwierdzające nabycie przez tę spółdzielnię prawa własności w drodze zasiedzenia. Aby wyeliminować z obrotu prawnego zapadłe w sprawie Nieruchomości orzeczenie stwierdzające zasiedzenie na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, a tym samym wykazać swój tytuł prawny do Nieruchomości i móc podejmować w odniesieniu do Nieruchomości działania o charakterze właścicielskim (dokonać sprzedaży udziałów w prawie własności lub wykorzystywać Nieruchomość do celów zarobkowych) Wnioskodawca wspólnie ze swoim rodzeństwem oraz matką (spadkobierczynią dziadka Wnioskodawcy) złożył w 2017 r. skargę o wznowienie postępowania, zakończonego stwierdzeniem zasiedzenia. W związku z wszczęciem i przeprowadzeniem tego postepowania, w 2019 r. doszło do uchylenia przez sąd pierwszej instancji postanowienia, stwierdzającego zasiedzenie. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy przez sąd II instancji w lutym 2020 r., w związku z czym jest ono obecnie prawomocne. Do chwili obecnej Nieruchomość nie została objęta w posiadanie przez Wnioskodawcę oraz przez pozostałych spadkobierców pierwotnego właściciela. Nieruchomość nie była tym samym nigdy, w żaden sposób, wykorzystywana przez Wnioskodawcę zarówno do celów prywatnych, jak i do celów, mogących zostać uznane za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie podejmował w szczególności wobec Nieruchomości żadnych działań inwestycyjnych oraz nie pobierał z tytułu przysługującego mu prawa współwłasności żadnych pożytków. Nie podejmował także żadnych starań, mających na celu objęcie Nieruchomości planem zagospodarowania przestrzennego. doprowadzenia do niej mediów itp. Nieruchomość nigdy nie była też i nie jest obecnie, udostępniana przez Wnioskodawcę osobom trzecim do korzystania, w tym na podstawie umowy najmu, dzierżawy, czy użyczenia.

Status podatkowy Wnioskodawcy

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pozaszkolnych form edukacji artystycznej. W zakresie czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawca świadczy ponadto usługi najmu nieruchomości, w których udział nabył w drodze dziedziczenia po swojej ciotce.

Opis planowanej transakcji

W związku z wszczętym postępowaniem wznowieniowym, dotyczącym Nieruchomości, do Wnioskodawcy, jego rodzeństwa oraz matki zgłosił się podmiot (Sp. z o.o.) zainteresowana kupnem Nieruchomości, bądź też udziałów w prawie własności Nieruchomości, w celach inwestycyjnych. W dniu 14 września 2018 r. Wnioskodawca wraz z rodzeństwem oraz matką zawarł z tą spółką (Kupującym) przedwstępną warunkową umowę sprzedaży obejmującą łącznie 2/3 cz. udziałów w prawie własności Nieruchomości. W powołanej umowie strony zobowiązały się zawrzeć umowę sprzedaży udziałów przysługujących Wnioskodawcy, jego rodzeństwu i matce w prawie własności Nieruchomości, za cenę i na warunkach wskazanych w przedwstępnej umowie sprzedaży, w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się ostatniego z orzeczeń, potwierdzających brak przejścia własności Nieruchomości na spółdzielnię mieszkaniową wskutek zasiedzenia, nie później jednak niż do 2029 r.

W przedwstępnej umowie ustalono także, iż przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży Sprzedający wystąpią z wnioskami o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych, w celu potwierdzenia, że sprzedaż udziałów w prawie własności Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Strony ustaliły, że cena zostanie zapłacona przez Kupującego, na rzecz każdego ze Sprzedających, w następujący sposób:

  1. część ceny, stanowiąca podlegający zaliczeniu na poczet ceny sprzedaży, zadatek w rozumieniu art. 394 kodeksu cywilnego, w terminie najpóźniej do 2 lutego 2019 r.,
  2. reszta ceny po zawarciu przyrzeczonej umowy sprzedaży.

Zgodnie z warunkami umowy, Kupujący dokonał dotychczas wpłaty na rzecz Wnioskodawcy zadatku. W przedwstępnej umowie sprzedaży przewidziano, że cena sprzedaży zostanie powiększona o podatek od towarów i usług, według obowiązującej stawki, w przypadku uzyskania przez Sprzedających indywidualnych interpretacji podatkowych, z których będzie wynikać, że sprzedaż udziałów w prawie własności Nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Strony ustalaliby ponadto, że w przypadku nie uzyskania interpretacji podatkowej lub istnienia z innej przyczyny wątpliwości, co do opodatkowania sprzedaży podatkiem od towarów i usług, czynności te zostaną opodatkowane tym podatkiem, w stawce zgodnie z obowiązującymi przepisami (aktualnie: 23%).

Opis przedmiotu planowanej dostawy

Udział w prawie własności Nieruchomość, do którego Wnioskodawca nabył tytuł prawny w drodze dziedziczenia, mający stanowić przedmiot planowanej dostawy (w razie pozytywnego, prawomocnego zakończenia dla Wnioskodawcy sprawy wznowieniowej, toczącej się w przedmiocie zasiedzenia), stanowi grunt porośnięty trawą i drzewami, nie noszący widocznych śladów zagospodarowania i użytkowania. Wedle oświadczeń spółdzielni mieszkaniowej, na rzecz której doszło do stwierdzenia zasiedzenia, Nieruchomość była wykorzystywana przez ostatnie lata przez członków tej spółdzielni, jako tereny zielone, o charakterze rekreacyjnym. W północno zachodniej części Nieruchomości (na wysokości granicy z sąsiadująca działką spółdzielni mieszkaniowej) istnieje fragment (pozostałość) zniszczonego ogrodzenia, wykonanego z siatki metalowej, posadowionego na podmurówce, wybudowanego najprawdopodobniej w okresie, w którym powstawał znajdujący się w pobliżu blok mieszkalny (lata 70-te ubiegłego wieku). Z dostępnych Wnioskodawcy map sytuacyjno-wysokościowych, obejmujących obszar Nieruchomości wynika, iż w obrębie Nieruchomości znajdują się następujące elementy sieci przesyłowych: fragment rurociągu zrzutowej wody termalnej i wód opadowych, linia sieci energetycznej niskiego napięcia, linia sieci kanalizacji sanitarnej, linia sieci kanalizacji deszczowej, studzienki telekomunikacyjne.

Znajdujący się na terenie Nieruchomości fragment rurociągu zrzutowej wody termalnej i wód opadowych stanowi część przedsiębiorstwa przesyłowego, o jakim mowa w art. 49 k. Wnioskodawca nie posiadania wiedzy, czy również pozostałe elementy linii przesyłowych wchodzą w skład przedsiębiorstw przesyłowych oraz, czy są one czynne. Teren Nieruchomości objęty jest obecnie ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym Nieruchomość stanowi częściowo tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz częściowo tereny zieleni urządzonej. W celu doprowadzenia do zawarcia planowanej transakcji sprzedaży udziałów w prawie własności Nieruchomości, Wnioskodawca nie ponosił dotychczas i nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów, mających na celu przygotowanie Nieruchomości do sprzedaży, w tym takich jak jej podział, ogrodzenie, uzbrojenie, zamieszczanie ogłoszeń o sprzedaży, korzystanie z usług pośredników w obrocie nieruchomościami itp.

Nieruchomość zostanie sprzedana w takim stanie, w jakim będzie się ona znajdowała na datę uzyskania przez Wnioskodawcę prawomocnego orzeczenia, potwierdzającego brak przejścia własności Nieruchomości na spółdzielnie mieszkaniową w drodze zasiedzenia.

Środki ze sprzedaży udziału w prawie własności Nieruchomości Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na zaspokojenie i zabezpieczenie własnych potrzeb.

Stanowisko pozostałych współwłaścicieli nieruchomości

Współwłaściciele Nieruchomości będący obok Wnioskodawcy stronami przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów w prawie własności Nieruchomości, tj. rodzeństwo Wnioskodawcy (() oraz ()) oraz jego matka () wystąpili o wydanie własnych indywidualnych interpretacji podatkowych dla planowanej transakcji sprzedaży swoich udziałów. W skierowanych przez siebie wnioskach (), () oraz () przedstawili stanowisko, zgodnie z którym planowaną transakcję (jako transakcję, której przedmiotem ma być prawo nabyte w drodze dziedziczenia) uznać należy za dokonywaną w ramach zarządu majątkiem prywatnym, a tym samym za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

(), której także przysługuje, nabyty w drodze dziedziczenia po ojcu udział Wnioskodawcy wynoszący 1/3 cz. w prawie własności Nieruchomości, która nie jest wprawdzie stroną przedwstępnej umowy sprzedaży, ale również rozważa sprzedaż swoich udziałów w prawie własności Nieruchomości, uzyskała w dniu 31 stycznia 2020 r. indywidualną interpretację podatkową, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, iż jej stanowisko, co do braku podlegania planowanej transakcji sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości opodatkowaniu podatkiem VAT jest prawidłowe (0114-KDIP4-3.4012.81.2019.1.MP). Nadmienić jednocześnie należy, iż przedmiotowy wniosek o interpretację stanowi ponowienie wniosku, jaki został skierowany przez Wnioskodawcę do tut. Organu w dniu 1 października 2019 r. W przypadku poprzedniego wniosku organ KIS postanowieniem z dnia 6 grudnia 2019 r. odmówił wszczęcia postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego stwierdzając, iż dotyczy on hipotetycznej sytuacji ponieważ do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie ze skargi o wznowienie postępowania w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia, w obrocie prawnym pozostaje orzeczenie, w świetle którego prawo własności Nieruchomości przysługuje spółdzielni mieszkaniowej (). Jak zostało to już natomiast podniesione, orzeczenie stwierdzające zasiedzenie na rzecz spółdzielni mieszkaniowej zostało obecnie prawomocnie uchylone.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziału w prawie własności Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Artykuł 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ww. ustawy). Problematyka współwłasności została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Na podstawie art. 195 tej ustawy, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Artykuł 196 § 1 k.c. stanowi, że współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem, bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). W przypadku zbycia udziału wprawie własności rzeczy, dotychczasowy współwłaściciel przenosi zatem na nabywcę prawo do rozporządzania jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału. Z powyższego wynika, że udział w prawie własności nieruchomości spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Dalej należy zauważyć, iż jak podkreśla się zarówno w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, przy dokonywaniu kwalifikacji nieruchomości (analogicznie udziału w prawie własności nieruchomości) jako zabudowanej lub niezabudowanej, istotne znaczenie powinien mieć sens ekonomiczny danej dostawy. Decydujące znaczenie ma bowiem walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej, a nie definicja danego towaru w krajowym prawie cywilnym, która w każdym państwie członkowskim jest inna (tak np. wyrok z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV, oraz z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed). Podobnie w tej materii wypowiadają się krajowe sądy administracyjne (por. w szczególności Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 maja 2012 r. sygn. akt I FSK 1375/11, w którym przyjęto, iż przy interpretacji pojęć użytych w ustawie o podatku od towarów i usług decydujące znaczenie ma walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej, a nie jego definicja w krajowym prawie cywilnym, które przecież w każdym państwie członkowskim jest inne (...) sprzedaży działki gruntu, ogrodzonej siatką na słupkach betonowych z oczywistych względów nie można traktować jako dostawy budowli w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Sensem ekonomicznym tej czynności jest przecież sprzedaż gruntu, a nie ogrodzenia. Siatka ogrodzeniowa (...) nie pełni samodzielnych funkcji budowlanych. Jej celem jest wydzielenie granic działki i jej zabezpieczenie. W ocenie Wnioskodawcy cytowane poglądy uzasadniają przyjęcie, iż pomimo tego, iż na terenie Nieruchomości znajduje się pozostałość fragmentu starego ogrodzenia oraz urządzenia sieci przesyłowych, odnośnie których Wnioskodawca nie posiada wiedzy, czy wchodzą one w skład przedsiębiorstw przesyłowych, przedmiotem planowanej dostawy będzie udział w niezabudowanej działce gruntu. Istnienie tych budowli (a raczej fragmentów budowli) nie ma bowiem żadnego znaczenia dla ekonomicznego celu planowanej transakcji (ekonomicznym celem planowanej dostawy jest w tym wypadku sam grunt, nabywany w celach inwestycyjnych). Stwierdzić w szczególności należy, iż nawet jeśli znajdujące się w obrębie Nieruchomości elementy sieci przesyłowych nie są urządzeniami, o jakich mowa w art. 49 § 1 k.c. (tj. urządzeniami służącymi do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej lub innymi urządzeniami podobnymi, wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa), nie może to stanowić podstawy przyjęcia, iż przedmiotem planowanej dostawy jest dostawa budowli. Zdaniem Wnioskodawcy, pomimo tego, iż w świetle przepisów ustawy o VAT istnieją podstawy aby planowaną przez Wnioskodawcę transakcję uznać za dostawę towaru, dostawa ta nie będzie jednak podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Dostawa towarów podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Powyższe wynika z art. 15 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z powołanymi regulacjami, podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na gruncie powołanej ustawy przez działalność gospodarczą rozumie się natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 VAT). Zakres opodatkowania podatkiem VAT jest zatem ograniczony przez dwie przesłanki podmiotową (osoba dokonująca transakcji musi być podatnikiem podatku od towarów i usług przy dokonywaniu czynności opodatkowanej) oraz przedmiotową (dokonana czynność musi stanowić dostawę towarów, albo świadczenie usług). Tylko jednoczesne spełnienie obu przesłanek skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Czynności realizowane w zakresie przedmiotowym VAT (dostawa towarów, świadczenie usług), lecz odnoszące się do sfery aktywności prywatnej danego podmiotu, nie podlegają opodatkowaniu, gdyż w zakresie tych czynności nie działa on w charakterze podatnika. Chodzi tu w szczególności o sytuacje. w których dany podmiot dokonuje sprzedaży składników swojego majątku osobistego, które nie zostały nabyte z zamiarem osiągnięcia zysku (np. w celu ich dalszej odsprzedaży) ani też w ramach działalności gospodarczej, np. takich, których z określonych przyczyn dany podmiot nie potrzebuje, gdyż nie jest w stanie lub nie zamierza ich wykorzystywać dla swoich prywatnych potrzeb (por. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, 2012.01.17, IPPP2/443-1228/11-2/KG, interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, 10 listopada 2015 r. ILPP3/4512-1-112/15-6/DC, interpretacji indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy 2013.06.25, ITPP2/443-285/13/AK. Warunkiem przesądzającym o opodatkowaniu podatkiem VAT danej transakcji nie może być zatem sam fakt formalnego posiadania statusu czynnego podatnika VAT. Koniecznym jest występowanie w roli podatnika VAT w odniesieniu do konkretnej transakcji, wchodzącej w zakres działalności gospodarczej danego podmiotu (por. np. wyrok NSA z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 oraz wyrok NSA z dnia 5 grudnia 2014 r. I FSK 1547/14). Jak zostało to ponadto przyjęte w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest jedynie w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Zatem za podatnika podatku VAT należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Jak wynika z przedstawionego w niniejszym wniosku opisu staniu sprawy i zdarzenia przyszłego, udział w prawie własności Nieruchomości, który ma być przedmiotem planowanej dostawy został nabyty przez Wnioskodawcę w drodze dziedziczenia. Ponieważ jednak Wnioskodawca przez wiele lat nie zdawał sobie sprawy z tego, że Nieruchomość wchodzi w skład masy spadkowej, doszło do stwierdzenia na rzecz innego podmiotu nabycia prawa własności tej Nieruchomości w drodze zasiedzenia. Wątpliwości, jakie powziął Wnioskodawca w zakresie faktycznego zaistnienia w tym wypadku przesłanek zasiedzenia, spowodowały, iż zdecydował się on na wszczęcie postępowania sądowego (wznowieniowego), mającego na celu wykazanie, iż nie doszło do utraty przez niego prawa współwłasności. Niezależnie od tego, iż konsekwencją wszczęcia w/w postepowania ma być odzyskanie przez Wnioskodawcę praw do składania majątkowego nabytego w drodze dziedziczenia (Nieruchomości), a dążenie do odzyskania tego składnika motywowane jest zamiarem albo jego późniejszej sprzedaży albo stałego wykorzystywania dla celów zarobkowych, nie można uznać aby planowana dostawa nie mieściła się w zakresie zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedaż majątku nabytego w drodze dziedziczenia (a zatem takiego. który nie został nabyty w celu prowadzenia działalności gospodarczej, w tym zwłaszcza w celu jego odsprzedaży z zyskiem), który dodatkowo nigdy nie był wykorzystywany dla potrzeb prowadzenia działalności gospodarczej, stanowi bowiem przejaw zwykłego wykonywania prawa własności. Działanie to, obok uprawnienia do korzystania z rzeczy mieści się bowiem w katalogu podstawowych uprawnień właścicielskich, o jakich mowa w art. 140 k.c. Nadmienić jednocześnie należy, iż Wnioskodawca, w przeciwieństwie do swojej ciotki (spadkodawczyni) oraz matki, nie podejmował dotychczas starań o potwierdzenie swojego tytułu prawnego do składników majątkowych, wchodzących w skład nabytego spadku. Nie dokonywał również dotychczas sprzedaży składników majątkowych nabytych w drodze dziedziczenia po swojej ciotce. Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku niniejszego wniosku przesądzające znaczenie dla przyjęcia, iż planowana transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ma zatem to, iż:

  • udział w Nieruchomości mający stanowić przedmiot sprzedaż został nabyty przez Wnioskodawcę w drodze dziedziczenia,
  • Nieruchomość, o jakiej mowa w niniejszym wniosku nie była i nie jest udostępniana przez Wnioskodawcę innym osobom do korzystania, w tym na podstawie umowy najmu, dzierżawy, użyczenia,
  • udział w prawie własności Nieruchomości będący przedmiotem wniosku nie był też (ani też nie będzie przed dokonaniem planowanej dostawy) wykorzystywany przez Wnioskodawcę w żaden inny sposób do prowadzenia działalności gospodarczej,
  • miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący Nieruchomość, został sporządzony i zatwierdzony nie z inicjatywy Wnioskodawcy lecz gminy,
  • w celu sprzedaży udziału w prawie własności Nieruchomości Wnioskodawca nie ponosił, ani też nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów, nie podejmował także i nie zamierza podejmować jakichkolwiek działań, związanych z przygotowaniem Nieruchomości do sprzedaży, znalezienia nabywcy lub zmierzających do uzyskania wyższej ceny sprzedaży, niż cena odpowiadająca aktualnemu stanowi tej Nieruchomości.

Pomimo zatem tego, iż planowana transakcja będzie stanowiła niewątpliwie dostawę towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku VAT oraz, pomimo tego, iż Wnioskodawca posiada formalnie status czynnego podatnika podatku VAT, w przypadku planowanej dostawy Wnioskodawca nie będzie występował charakterze podatnika podatku VAT. Planowana transakcja zostanie bowiem dokonana poza sferą działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, w tym nie będzie miała żadnego związku z powadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą oraz ze świadczonymi przez Wnioskodawcę usługami najmu. Podsumowując, ponieważ w ocenie Wnioskodawcy planowana dostawa będzie działaniem wykonywanym w sferze prywatnej (będzie wykonywaniem prawa własności, dokonywanym w ramach zarządu majątkiem prywatnym, nabytym w drodze dziedziczenia), zdaniem Wnioskodawcy nie będzie ona skutkowała powstaniem po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przy czym towarami w myśl art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11. Jednocześnie należy wskazać, że kwestia współwłasności została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), zwanej dalej kodeksem cywilnym.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji specjalnie tej instytucji przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Stosownie do treści art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W ujęciu cywilistycznym istotą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Artykuł 45 Kodeksu cywilnego definiuje rzeczy jako przedmioty materialne.

Zatem, w zakresie pojęcia towarów jako budynków, budowli i ich części jak również gruntów, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest część budynków lub budowli, a także udział w prawie własności nieruchomości.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzenia tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług. Konsekwentnie nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast wyjaśnił Trybunał w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Konieczne jest zatem zbadanie w każdej sytuacji, czy w odniesieniu do danej czynności podmiot występował w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie jako osoba wykonująca prawo własności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z siostrą oraz bratem nabył w drodze dziedziczenia testamentowego spadek po swojej ciotce (siostrze matki). Zarówno Wnioskodawcy, jak i jego rodzeństwu przypadł w tym spadku udział wynoszący 1/3 cz. Spadek, o jakim mowa powyżej obejmował gównie składniki, jakie ciotka Wnioskodawcy odziedziczyła po swoim ojcu (dziadku Wnioskodawcy). Jakkolwiek dziadek Wnioskodawcy posiadał znaczny majątek, w skład którego wchodziły w m.in. nieruchomości, z uwagi na zasady ustrojowe, obowiązujące w Polsce po II wojnie światowej, majątek ten został w dużej mierze przejęty przez Skarb Państwa w trybie przepisów o charakterze nacjonalizacyjnym oraz na podstawie orzeczeń wywłaszczeniowych. Ponieważ większość aktów, stanowiących podstawę pozbawienia dziadka Wnioskodawcy przysługujących mu praw majątkowych została wydana z rażącym naruszeniem prawa, ciotka Wnioskodawcy wraz ze swoimi siostrami podejmowała na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat liczne starania, w tym inicjowała postępowania administracyjne oraz sądowe aby wykazać, że składniki majątkowe, należące niegdyś do dziadka Wnioskodawcy nie zostały skutecznie przejęte przez Skarb Państwa (lub przez jednostki samorządu terytorialnego) oraz/lub, że roszczenia, jakie przysługiwały ich spadkodawcy nie wygasły, lecz weszły w skład spadku, do którego przysługują im prawa. W skład masy spadkowej po ciotce Wnioskodawcy wchodziła między innymi, należąca wcześniej do dziadka Wnioskodawcy, nieruchomość położona w (...). O tym, że własność ww. nieruchomość przysługiwała dziadkowi Wnioskodawcy, a tym samym weszła w skład spadku po ciotce Wnioskodawcy, spadkobiercy, w tym Wnioskodawca, dowiedzieli się dopiero w połowie 2017. Spadkobiercy uzyskali wówczas także informację, iż wskutek wniosków złożonych przez osoby trzecie, doszło do geodezyjnego podziału nieruchomości dziadka Wnioskodawcy na dwie działki ewidencyjne oraz do stwierdzenia nabycia prawa własności każdej z tych działek w drodze zasiedzenia przez dwa rożne podmioty. W związku z powyższym, jedna z działek, stanowiących obszar położonej w (...) nieruchomości należącej kiedyś do dziadka Wnioskodawcy, znajduje się obecnie w posiadaniu spółdzielni mieszkaniowej, na rzecz której, w 2008 r. wydane zostało, bez wiedzy i udziału spadkobierców, prawomocne postanowienie, stwierdzające nabycie przez tę spółdzielnię prawa własności w drodze zasiedzenia. Aby wyeliminować z obrotu prawnego zapadłe w sprawie Nieruchomości orzeczenie stwierdzające zasiedzenie na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, a tym samym wykazać swój tytuł prawny do Nieruchomości i móc podejmować w odniesieniu do Nieruchomości działania o charakterze właścicielskim (dokonać sprzedaży udziałów w prawie własności lub wykorzystywać Nieruchomość do celów zarobkowych) Wnioskodawca wspólnie ze swoim rodzeństwem oraz matką (spadkobierczynią dziadka Wnioskodawcy) złożył w 2017 r. skargę o wznowienie postępowania, zakończonego stwierdzeniem zasiedzenia. W związku z wszczęciem i przeprowadzeniem tego postepowania, w 2019 r. doszło do uchylenia przez sąd pierwszej instancji postanowienia, stwierdzającego zasiedzenie. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy przez sąd II instancji w lutym 2020 r., w związku z czym jest ono obecnie prawomocne. Do chwili obecnej Nieruchomość nie została objęta w posiadanie przez Wnioskodawcę oraz przez pozostałych spadkobierców pierwotnego właściciela. Nieruchomość nie była tym samym nigdy, w żaden sposób, wykorzystywana przez Wnioskodawcę zarówno do celów prywatnych, jak i do celów, mogących zostać uznane za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie podejmował w szczególności wobec Nieruchomości żadnych działań inwestycyjnych oraz nie pobierał z tytułu przysługującego mu prawa współwłasności żadnych pożytków. Nie podejmował także żadnych starań, mających na celu objęcie Nieruchomości planem zagospodarowania przestrzennego, doprowadzenia do niej mediów itp. Nieruchomość nigdy nie była też i nie jest obecnie, udostępniana przez Wnioskodawcę osobom trzecim do korzystania, w tym na podstawie umowy najmu, dzierżawy, czy użyczenia.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pozaszkolnych form edukacji artystycznej. W zakresie czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawca świadczy ponadto usługi najmu nieruchomości, w których udział nabył w drodze dziedziczenia po swojej ciotce.

W związku z wszczętym postępowaniem wznowieniowym, dotyczącym Nieruchomości, do Wnioskodawcy, jego rodzeństwa oraz matki zgłosił się podmiot (Sp. z o.o.) zainteresowana kupnem Nieruchomości, bądź też udziałów w prawie własności Nieruchomości, w celach inwestycyjnych. W dniu 14 września 2018 r. Wnioskodawca wraz z rodzeństwem oraz matką zawarł z tą spółką (Kupującym) przedwstępną warunkową umowę sprzedaży obejmującą łącznie 2/3 cz. udziałów w prawie własności Nieruchomości. W powołanej umowie strony zobowiązały się zawrzeć umowę sprzedaży udziałów przysługujących Wnioskodawcy, jego rodzeństwu i matce w prawie własności Nieruchomości, za cenę i na warunkach wskazanych w przedwstępnej umowie sprzedaży, w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się ostatniego z orzeczeń, potwierdzających brak przejścia własności Nieruchomości na spółdzielnię mieszkaniową wskutek zasiedzenia, nie później jednak niż do 2029 r.

W przedwstępnej umowie ustalono także, iż przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży Sprzedający wystąpią z wnioskami o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych, w celu potwierdzenia, że sprzedaż udziałów w prawie własności Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Strony ustaliły, że cena zostanie zapłacona przez Kupującego, na rzecz każdego ze Sprzedających, w następujący sposób:

  1. część ceny, stanowiąca podlegający zaliczeniu na poczet ceny sprzedaży, zadatek w rozumieniu art. 394 kodeksu cywilnego, w terminie najpóźniej do 2 lutego 2019 r.,
  2. reszta ceny po zawarciu przyrzeczonej umowy sprzedaży.

Zgodnie z warunkami umowy, Kupujący dokonał dotychczas wpłaty na rzecz Wnioskodawcy zadatku. W przedwstępnej umowie sprzedaży przewidziano, że cena sprzedaży zostanie powiększona o podatek od towarów i usług, według obowiązującej stawki, w przypadku uzyskania przez Sprzedających indywidualnych interpretacji podatkowych, z których będzie wynikać, że sprzedaż udziałów w prawie własności Nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Strony ustalaliby ponadto, że w przypadku nie uzyskania interpretacji podatkowej lub istnienia z innej przyczyny wątpliwości, co do opodatkowania sprzedaży podatkiem od towarów i usług, czynności te zostaną opodatkowane tym podatkiem, w stawce zgodnie z obowiązującymi przepisami (aktualnie: 23%).

Udział w prawie własności Nieruchomość, do którego Wnioskodawca nabył tytuł prawny w drodze dziedziczenia, mający stanowić przedmiot planowanej dostawy (w razie pozytywnego, prawomocnego zakończenia dla Wnioskodawcy sprawy wznowieniowej, toczącej się w przedmiocie zasiedzenia), stanowi grunt porośnięty trawą i drzewami, nie noszący widocznych śladów zagospodarowania i użytkowania. Wedle oświadczeń spółdzielni mieszkaniowej, na rzecz której doszło do stwierdzenia zasiedzenia, Nieruchomość była wykorzystywana przez ostatnie lata przez członków tej spółdzielni, jako tereny zielone, o charakterze rekreacyjnym. W północno-zachodniej części Nieruchomości (na wysokości granicy z sąsiadująca działką spółdzielni mieszkaniowej) istnieje fragment (pozostałość) zniszczonego ogrodzenia, wykonanego z siatki metalowej, posadowionego na podmurówce, wybudowanego najprawdopodobniej w okresie, w którym powstawał znajdujący się w pobliżu blok mieszkalny (lata 70-te ubiegłego wieku). Z dostępnych Wnioskodawcy map sytuacyjno-wysokościowych, obejmujących obszar Nieruchomości wynika, iż w obrębie Nieruchomości znajdują się następujące elementy sieci przesyłowych: fragment rurociągu zrzutowej wody termalnej i wód opadowych, linia sieci energetycznej niskiego napięcia, linia sieci kanalizacji sanitarnej, linia sieci kanalizacji deszczowej, studzienki telekomunikacyjne.

Znajdujący się na terenie Nieruchomości fragment rurociągu zrzutowej wody termalnej i wód opadowych stanowi część przedsiębiorstwa przesyłowego, o jakim mowa w art. 49 k. Wnioskodawca nie posiadania wiedzy, czy również pozostałe elementy linii przesyłowych wchodzą w skład przedsiębiorstw przesyłowych oraz, czy są one czynne. Teren Nieruchomości objęty jest obecnie ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym Nieruchomość stanowi częściowo tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz częściowo tereny zieleni urządzonej. W celu doprowadzenia do zawarcia planowanej transakcji sprzedaży udziałów w prawie własności Nieruchomości, Wnioskodawca nie ponosił dotychczas i nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów, mających na celu przygotowanie Nieruchomości do sprzedaży, w tym takich jak jej podział, ogrodzenie, uzbrojenie, zamieszczanie ogłoszeń o sprzedaży, korzystanie z usług pośredników w obrocie nieruchomościami itp.

Nieruchomość zostanie sprzedana w takim stanie, w jakim będzie się ona znajdowała na datę uzyskania przez Wnioskodawcę prawomocnego orzeczenia, potwierdzającego brak przejścia własności Nieruchomości na spółdzielnie mieszkaniową w drodze zasiedzenia.

Środki ze sprzedaży udziału w prawie własności Nieruchomości Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na zaspokojenie i zabezpieczenie własnych potrzeb.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy sprzedaż należącego do niego udziału w prawie własności przedmiotowej Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy w związku z planowaną sprzedażą udziału w prawie własności Nieruchomości za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie handlu nieruchomościami (brak przesłanek zawodowego stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nabył udział w prawie własności Nieruchomości mającej być przedmiotem planowanej dostawy w drodze dziedziczenia. Jak wskazuje Wnioskodawca przedmiotowa Nieruchomość nie była w żaden sposób wykorzystywana przez Wnioskodawcę do celów prywatnych, jak i do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca nie podejmował wobec Nieruchomości żadnych działań inwestycyjnych oraz nie pobierał z tytułu przysługującego mu prawa współwłasności żadnych pożytków. Nie podejmował także żadnych starań, mających na celu objęcie Nieruchomości planem zagospodarowania przestrzennego, doprowadzenia do niej mediów itp. Udział w prawie własności Nieruchomości, do którego Wnioskodawca nabył tytuł prawny w drodze dziedziczenia, mający stanowić przedmiot planowanej dostawy (w razie pozytywnego, prawomocnego zakończenia dla Wnioskodawcy sprawy wznowieniowej, toczącej się w przedmiocie zasiedzenia), stanowi grunt porośnięty trawą i drzewami, nie noszący widocznych śladów zagospodarowania i użytkowania. Wedle oświadczeń spółdzielni mieszkaniowej, na rzecz której doszło do stwierdzenia zasiedzenia, Nieruchomość była wykorzystywana przez ostatnie lata przez członków tej spółdzielni, jako tereny zielone, o charakterze rekreacyjnym. Przedmiotowa Nieruchomość, jak wskazuje Wnioskodawca obejmuje obszar, na którym w obrębie Nieruchomości znajdują się następujące elementy sieci przesyłowych:

  • fragment rurociągu zrzutowej wody termalnej i wód opadowych,
  • linia sieci energetycznej niskiego napięcia,
  • linia sieci kanalizacyjnej sanitarnej,
  • linia sieci kanalizacji deszczowej,
  • studzienki telekomunikacyjne.

W celu doprowadzenia do zawarcia planowanej transakcji dostawy Nieruchomości, Wnioskodawca nie ponosił dotychczas i nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów, mających na celu przygotowanie Nieruchomości do sprzedaży, w tym takich jak jej podział, ogrodzenie, uzbrojenie, zamieszczanie ogłoszeń o sprzedaży, korzystanie z usług pośredników w obrocie nieruchomościami itp. Nieruchomość zostanie sprzedana w takim stanie, w jakim będzie się ona znajdowała na datę uzyskania przez Wnioskodawcę prawomocnego orzeczenia, potwierdzającego brak przejścia własności Nieruchomości na spółdzielnię mieszkaniową w drodze zasiedzenia. Środki ze sprzedaży udziału w prawie własności Nieruchomości, Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na zaspokojenie i zabezpieczenie własnych potrzeb.

Dla planowanej dostawy udziału w opisanej Nieruchomości nie ma znaczenia fakt, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pozaszkolnych form edukacji artystycznej. W zakresie czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawca świadczy ponadto usługi najmu innych nieruchomości, w których udział nabył w drodze dziedziczenia po swojej ciotce.

Bez znaczenia dla analizowanej sprawy pozostaje również fakt, że przez kilkanaście ostatnich lat Wnioskodawca podejmował aktywne starania o potwierdzenie swojego tytułu prawnego do dziedziczonych nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe okoliczności wskazać należy, że działania podejmowane przez Wnioskodawcę należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawca sprzedając udział w przedmiotowej Nieruchomości będzie korzystać z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, Wnioskodawca w stosunku do sprzedaży udziału w prawie własności Nieruchomości nie będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W związku z tym, sprzedaż udziału w przedmiotowej Nieruchomości dokonana przez Wnioskodawcę nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego należało uznać za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje ponadto, że stosownie do art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Podkreślić zatem należy, że w rozpatrywanej sprawie powyższa interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla współwłaścicieli nieruchomości.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej