Brak opodatkowania podatkiem VAT czynności przeniesienia Działu 2 i Działu 3 w ramach podziału Spółki dzielonej oraz braku obowiązku dokonania korekt przez Spółkę dzieloną w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z planowanym podziałem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT czynności przeniesienia Działu 2 i Działu 3 w ramach podziału Spółki dzielonej oraz braku obowiązku dokonania korekt przez Spółkę dzieloną w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z planowanym podziałem. Uzupełnili Państwo wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 października 2022 r. (wpływ 10 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca lub Spółka dzielona) podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka dzielona jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca należy do grupy kapitałowej (...) (dalej: Grupa) zajmującej się produkcją precyzyjnych wyrobów metalowych wykonywanych za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC, kompleksowym zaopatrzeniem statków oraz wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem i wynajmie nieruchomości. W ramach Grupy, obok Wnioskodawcy, funkcjonują jeszcze m.in. B. Sp. z o. o. (dalej: B) oraz C. Sp. z o. o. (dalej: C). B. oraz C. zwane są dalej łącznie jako Spółki przejmujące. Spółki przejmujące podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych oraz są zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni.

W ramach wewnętrznej struktury Wnioskodawcy funkcjonują odrębne działy odpowiedzialne za podstawowe obszary działalności Spółki dzielonej: Dział 1, Dział 2 oraz Dział 3. Podział ten funkcjonuje już od dłuższego czasu, od co najmniej roku. Każdy z ww. działów posiada przyporządkowane mu funkcje i zadania oraz personel dedykowany ich realizacji:

·Dział 1 tworzy ponad 100 pracowników posiadających odpowiednie kompetencje wraz z wyposażeniem niezbędnym do wykonywania przez nich przydzielonych im obowiązków. W strukturze Działu 1 wyodrębniony jest również kierownik, który odpowiada za powierzony mu obszar działalności Spółki dzielonej oraz pełni funkcję bezpośredniego przełożonego w stosunku do pracowników tego działu. Do podstawowych zadań realizowanych przez Dział 1 należy produkcja oraz następnie sprzedaż precyzyjnych wyrobów metalowych wykonywanych za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC.

·Dział 2 tworzy na moment składania niniejszego wniosku 8 pracowników posiadających odpowiednie kompetencje wraz z wyposażeniem niezbędnym do wykonywania przez nich przydzielonych im obowiązków. W strukturze Działu 2 wyodrębniony jest również kierownik, który odpowiada za powierzony mu obszar działalności spółki oraz pełni funkcję bezpośredniego przełożonego w stosunku do pracowników tego działu. Do podstawowych zadań realizowanych przez Dział 2 należy kompleksowa dostawa części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacja zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach.

·Dział 3 skupia działalność Wnioskodawcy w obszarze wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem oraz wynajmu nieruchomości. Na moment składania niniejszego wniosku do Działu 3 przydzielony został jeden pracownik. Pracownik ten ma odpowiednie kompetencje do realizowania zadań działu, ale w działalność Działu 3 bezpośrednio zaangażowany jest również w dużym stopniu zarząd Wnioskodawcy.

Opisana powyżej struktura Wnioskodawcy jest wynikiem historycznego rozwoju działalności Grupy. Działalność Grupy (...) rozpoczęła się w 1988 r. Początkowo aktywność Grupy skupiała się na działalności handlowej, która obecnie realizowana jest przede wszystkim w ramach Działu 2. W 1998 r. Grupa rozszerzyła działalność o produkcję elementów stalowych, która realizowana jest w ramach Działu 1. Działalność produkcyjna w ostatnich latach intensywnie się rozwijała i stała się podstawowym obszarem działalności Wnioskodawcy. Najnowszym obszarem aktywności Grupy jest działalność deweloperska realizowana od kilku lat w ramach Działu 3.

W chwili obecnej rozważane jest uporządkowanie funkcji poszczególnych spółek oraz wydzielenie linii biznesowych realizujących funkcje w obszarze dostawy części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach (Dział 2) oraz wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem, zarządzania nieruchomościami oraz wynajmu nieruchomości (Dział 3) do wyspecjalizowanych podmiotów działających w ramach Grupy. Powyższe przekładać ma się na poprawę efektywności działalności Grupy jako całości. Celem planowanego wydzielenia jest ponadto ograniczenie ryzyka prawnego związanego z funkcjonowaniem Grupy, poprzez formalne odseparowanie pobocznych linii biznesowych od podstawowej działalności operacyjnej w obszarze produkcji precyzyjnych wyrobów metalowych (Dział 1).

Powyższy cel osiągnięty miałby zostać w wyniku podziału Wnioskodawcy. Podział nastąpić ma w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (dalej: „KSH”), tj. w drodze podziału przez wydzielenie części majątku Wnioskodawcy obejmującej Dział 2 oraz Dział 3 i przeniesienie tych działów odpowiednio do C oraz B. Spółki przejmujące w ramach podziału stanowić będą inne spółki kapitałowe, które posiadają siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Na dzień podziału Spółki przejmujące nie będą udziałowcami Spółki dzielonej. Na moment podziału jedynym wspólnikiem Spółki dzielonej będzie spółka D. Wspólnikami Spółek przejmujących są dwie osoby fizyczne: J. K. oraz B. K.

Ostatecznie po dokonanym podziale planowane jest, aby:

Øw Spółce dzielonej pozostał zespół składników majątkowych związanych z działalnością Działu 1;

Øzespół składników majątkowych związanych z działalnością Działu 2 został przeniesiony na C;

Øskładników majątkowych związanych z działalnością Działu 3 został przeniesiony na B.

W ramach planowanego podziału na C przeniesione mają zostać składniki materialne i niematerialne ściśle związane z zadaniami realizowanymi przez Dział 2, w szczególności:

a)samochód osobowy funkcjonalnie związany oraz wyposażenie wykorzystywane przez pracowników Działu 2;

b)aktywa obrotowe, w tym towary handlowe i środki pieniężne;

c)prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami oraz umów z odbiorcami;

d)tajemnice przedsiębiorstwa wraz z bazą kontaktów handlowych;

e)zobowiązania funkcjonalnie związane z przenoszonym zespołem składników majątkowych - w szczególności zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracowników zatrudnionych w ramach Działu 2.

W związku z planowanym podziałem na B przeniesione mają zostać składniki materialne i niematerialne ściśle związane z zadaniami realizowanymi przez Dział 3, w szczególności:

a)środki trwałe, w tym grunt wraz z budynkami oraz budowlami na nim posadowionymi, w tym m.in. budynek mieszkalny, budynki biurowe, hale magazynowe, hale produkcyjne, place, wiaty, droga betonowa;

b)wyposażenie wykorzystywane przez pracownika Działu 3;

c)aktywa obrotowe, w tym towary w postaci lokali oraz lokali w budowie w budynku mieszkalnym oraz środki pieniężne;

d)prawa wynikające z decyzji administracyjnych, w tym decyzji o pozwolenie na budowę;

e)prawa i obowiązku wynikające z zwartych umów z dostawcami oraz innych umów;

f)tajemnice przedsiębiorstwa wraz z bazą kontaktów handlowych;

g)zobowiązania funkcjonalnie związane z przenoszonym zespołem składników majątkowych - w szczególności zobowiązania wynikające z zatrzymanych kaucji gwarancyjnych, zobowiązania kredytowe, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracownika zatrudnionego w ramach Działu 3, zobowiązania związane z ubezpieczeniami majątkowymi.

Planowana transakcja wiązałaby się również z przejściem zakładu pracy w rozumieniu art. 23¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.). W konsekwencji ze Spółki dzielonej do Spółek przejmujących przeniesieni zostaliby również pracownicy Wnioskodawcy, którzy przydzieleni zostali do Działu 2 oraz Działu 3. W chwili obecnej jest to odpowiednio ośmiu pracowników w Dziale 2 i jeden pracownik w Dziale 3. Spółki przejmujące łącznie ze składnikami materialnymi i niematerialnymi składającymi się na Dział 2 oraz Dział 3 przejęłyby również dokumentację związaną z funkcjami realizowanymi dotychczas przez Wnioskodawcę w ramach ww. działów, w tym dokumentację pracowniczą, umowy z najemcami, dostawcami oraz odbiorcami, dokumentację potwierdzającą i dopuszczająca do użytku nieruchomości oraz dotychczas wypracowane w ramach działalności tych działów know-how.

W strukturze Wnioskodawcy po planowanym podziale pozostałyby składniki majątkowe zawiązane z działalnością Działu 1, w tym w szczególności:

a)środki trwałe konstrukcyjnie lub funkcjonalnie związane z Działem 1, w tym: maszyny i urządzenia produkcyjne (m.in. obrabiarki CNC), środki transportu (samochody) oraz wyposażenie, w tym: sprzęt komputerowy, wyposażenie biurowe, tablety, telefony;

b)wartości niematerialne i prawne, w tym: licencje na oprogramowanie komputerowe;

c)prawa i obowiązku wynikające z zawartych umów z dostawcami, odbiorcami oraz innych umów;

d)tajemnice przedsiębiorstwa wraz z bazą kontaktów handlowych;

e)zobowiązania funkcjonalnie związane z zespołem składników majątkowych pozostającym w Spółce, w tym zobowiązania wobec pracowników, zobowiązania wobec dostawców, zobowiązania licencyjne oraz zobowiązania wynikające z umów leasingu niezwiązane ze składnikami majątkowymi przyporządkowanymi do Działu 2 oraz Działu 3.

Po dokonaniu podziału, Spółka w której pozostanie Dział 1 będzie używała nieruchomości, w tym w szczególności budynków biurowych, produkcyjnych i magazynowych na podstawie odpowiedniej umowy zawartej z B. B otrzyma bowiem w ramach podziału majątek składający się z nieruchomości i rozwijać będzie działalność w zakresie zarządzania nimi, w tym również w zakresie udostępniania ich innym spółkom w Grupie, m.in. Spółce dzielonej oraz C.

Podział zostanie dokonany z kapitałów własnych Spółki dzielonej innych niż kapitał zakładowy. Tym samym przeniesienie części majątku Spółki dzielonej na C oraz B nastąpi bez obniżenia kapitału zakładowego Spółki dzielonej. W związku z podziałem Spółka dzielona zachowa swój byt prawny i będzie kontynuowała działalność w oparciu o składniki majątkowe tworzące Dział 1.

Podział Spółki dzielonej zostanie przeprowadzony przy jednoczesnym podwyższeniu kapitałów zakładowych Spółek przejmujących. Nowoutworzone udziały w kapitałach zakładowych Spółek przejmujących obejmie wspólnik Spółki dzielonej. W związku z planowanym podziałem nie zostaną wypłacone żadne dopłaty w gotówce wspólnikowi Spółki dzielonej.

Wartość emisyjna nowych udziałów, które zostaną objęte przez wspólnika Spółki dzielonej będzie odpowiadać co najmniej wartości wydzielanych części przedsiębiorstwa określonej w wycenie przygotowanej przez profesjonalnego rzeczoznawcę. Tak rozumiana wartość emisyjna zostanie odzwierciedlona w kapitałach własnych Spółek przejmujących (odpowiednio w pozycji kapitał podstawowy i/lub kapitał zapasowy).

Odnośnie do zasad funkcjonowania Działów 1, 2 oraz 3 z perspektywy organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej Wnioskodawca wskazuje na następujące okoliczności.

Wyodrębnienie organizacyjne

Działy 1, 2 oraz Dział 3 stanowią jednostki organizacyjne wyodrębnione w strukturze Spółki dzielonej i jako takie występują (są wyszczególnione) w schematach organizacyjnych Wnioskodawcy oraz całej Grupy. Wyodrębnienie Działów 1, 2 oraz 3 formalnie zostało potwierdzone w uchwale zarządu Spółki dzielonej określającej organizację Wnioskodawcy oraz w załącznikach do uchwały, które stanowią regulaminy każdego z działów.

Formalne wyodrębnienie Działów 1, 2 oraz 3 w strukturze Wnioskodawcy zostało również powiązane z dokonaną przez Wnioskodawcę alokacją składników materialnych i niematerialnych niezbędnych do realizacji przez poszczególne działy przydzielonych im funkcji. Powyższe obejmuje w szczególności maszyny i urządzenia produkcyjne (m.in. obrabiarki CNC) w przypadku Działu 1, grunt wraz z budynkami oraz budowlami na nim posadowionymi w przypadku Działu 3 oraz towary handlowe w przypadku Działu 2 oraz w dalszej kolejności wartości niematerialne i prawne w postaci licencji na specjalistyczne oprogramowanie komputerowe (przyporządkowane do Działu 1) i zobowiązania wymienione powyżej, które związane są z działalności poszczególnych działów. Opisana powyższej alokacja objęła również pracowników zatrudnionych w Spółce dzielonej. W wewnętrznej strukturze Działu 1 zatrudnionych jest na chwile obecną ponad 100 pracowników, w przypadku Działu 2 jest to 8 pracowników, a w Dziale 3 jest to na chwilę obecną jedna osoba. W strukturze Działu 1 oraz 2 wyodrębnieni zostali również kierownicy, którzy odpowiadają za powierzony im obszar działalności spółki oraz pełnią funkcje bezpośrednich przełożonych w stosunku do pracowników danego działu. Z uwagi na specyfikę Działu 3 duża część obowiązków związanych z jego bieżącym funkcjonowaniem realizuje obecnie zarząd Spółki dzielonej. Zarząd sprawuje też funkcje koordynacyjne i kontrole względem dwóch pozostałych działów.

W ramach planowanego podziału całość wymienionych powyżej składników Działu 2 oraz Działu 3 oraz wszyscy pracownicy przydzielani do tych działów, w tym również kierownik Działu 2, mieliby zostać przeniesieni odpowiednio do C oraz B.

Po przeniesieniu do Spółek przejmujących Dział 2 oraz Dział 3 zachowają swoją odrębność organizacyjną. Pracownicy Działu 2 w ramach struktury C w dalszym ciągu podlegać będą kierownikowi Działu 2, który również w strukturze C odpowiadał będzie za działalność działu.

Wyodrębnienie finansowe

Działy 1, 2 oraz Dział 3 cechują się samodzielnością finansową, umożliwiającą autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym.

Każdy z działów posiada własne zewnętrzne strumienie przychodów:

ØDział 1 z tytułu wynagrodzenia za wytwarzane wyroby metalowe,

ØDział 2 z tytułu wynagrodzenia za dostarczane części zamienne, urządzenia oraz zaopatrzenie okrętowe oraz świadczone usługi,

ØDział 3 z tytułu wynagrodzenia - ceny za sprzedawane lokale oraz czynsz najmu.

Każdy z ww. działów posiada odrębne przyporządkowane ich działalności rachunki bankowe, na które przekazywane są wymienione powyżej przychody, z których finansowane są alokowane do każdego działu koszty działalności.

Ponadto, Wnioskodawca jest w stanie, na podstawie danych z systemu finansowo-księgowego, wyodrębnić i przypisać przychody, koszty, należności i zobowiązania do każdego działu funkcjonującego w Spółce dzielonej.

Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych pozwala na oddzielenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z poszczególnymi obszarami działalności spółki (działami) i pozwala na ich przypisanie do poszczególnych działów.

W konsekwencji możliwe jest również sporządzanie bilansu oraz rachunku zysków i strat odrębnie dla Działu 1, 2 oraz Działu 3.

W oparciu o powyższe właściwości systemu finansowo-księgowego oraz ewidencje podatkowe Wnioskodawca, na potrzeby wewnętrzne, sporządza również odrębne analizy i raporty finansowe oraz przygotowuje plany finansowe dotyczące funkcjonowania poszczególnych działów.

Również po przeniesieniu do Spółek przejmujących Dział 2 oraz Dział 3 zachowają swoją samodzielność finansową. Oba działy po podziale Wnioskodawcy w dalszym ciągu posiadać będą własne zewnętrzne strumienie przychodów. Po podziale w dalszym ciągu możliwe będzie również wyodrębnienie i przypisanie przychodów, kosztów, należności i zobowiązań do każdego z działów.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Zarówno Dział 1, jak i Działy 2 oraz Dział 3, mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa, samodzielnie realizujące przydzielone im zadania gospodarcze.

Wszystkie działy są i będą wyodrębnione pod względem organizacyjnym oraz finansowym. Posiadają one przyporządkowane im składniki majątku niezbędne do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy Dział posiada przyporządkowaną mu, odpowiednio wykwalifikowaną, kadrę pracowniczą. W strukturze Działu 1 oraz 2 wyodrębnieni zostali również kierownicy, którzy odpowiadają za powierzony im obszar działalności spółki oraz pełnią funkcje bezpośrednich przełożonych w stosunku do pracowników danego działu. W Dziale 3 funkcje kierownicze pełni bezpośrednio Zarząd.

Funkcje oraz obszary właściwości poszczególnych działów nie pokrywają się wzajemnie - każdy dział realizuje funkcje odrębne od pozostałych działów. Każdy z działów po wyodrębnieniu będzie kontynuował działalność w dotychczasowym zakresie realizując odpowiednio przypisane im funkcje i cele biznesowe, rozwijając je odpowiednio zgodnie z przyjętą strategią biznesową, tj.:

·Spółka dzielona, w której pozostanie Dział 1 będzie nadal produkowała i następnie sprzedawała precyzyjne wyroby metalowe wykonywane za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC,

·C będzie kontynuowała działalność Działu 2, tj. działalność handlową, polegająca na dostawie części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach,

·B będzie kontynuowała działalność Działu 3 w obszarze wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem oraz wynajmu nieruchomości, w tym nieruchomości mieszkalnych, biurowych i produkcyjnych, w tym również dla C oraz Spółki dzielonej.

Uzupełniająco Wnioskodawca wskazuje, że przyczyną przeprowadzenia podziału jest przede wszystkim:

·uporządkowanie struktury organizacyjnej Grupy;

·formalne odseparowanie pobocznych linii biznesowych od podstawowej działalności operacyjnej w obszarze produkcji precyzyjnych wyrobów metalowych.

W konsekwencji, Wnioskodawca wskazuje, iż podział Wnioskodawcy zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego celem nie będzie uniknięcie, ani uchylenie się od opodatkowania. 

W piśmie uzupełniającym z 5 października 2022 r. uzupełnili Państwo opis zdarzenia przyszłego następująco:

Każdy z działów Spółki dzielonej po wyodrębnieniu będzie kontynuował działalność w dotychczasowym zakresie realizując odpowiednio przypisane im funkcje i cele biznesowe, rozwijając je odpowiednio zgodnie z przyjętą strategią biznesową, w tym Spółka dzielona, w której pozostanie Dział 1 będzie nadal produkowała i następnie sprzedawała precyzyjne wyroby metalowe wykonywane za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC. Działalność powyższą Spółka dzielona prowadzić będzie przy wykorzystaniu przypisanych składników materialnych i niematerialnych pozostających w Spółce dzielonej, bez konieczności angażowania innych, dodatkowych składników majątku i zasobów, z zastrzeżeniem zawarcia umowy najmu, szerzej opisanej dalej oraz ewentualnie innych pobocznych i zwyczajowo zawieranych umów dotyczących usług wsparcia dla Spółki dzielonej (np. dostawy mediów, usługi bankowe, usługi pocztowe, zewnętrze usługi doradcze itp. - w zależności od bieżącego zapotrzebowania).

Przy czym Wnioskodawca wskazuje, iż fakt zawarcia bądź nie dodatkowych umów przez Spółkę dzieloną nie determinuje w żaden sposób możliwości kontynuowania przez nią działalności gospodarczej w oparciu majątek pozostały w Spółce dzielonej po podziale.

Każdy z działów Spółki dzielonej po wyodrębnieniu będzie kontynuował działalność w dotychczasowym zakresie realizując odpowiednio przypisane im funkcje i cele biznesowe, rozwijając je odpowiednio zgodnie z przyjętą strategią biznesową, w tym:

·C będzie kontynuowała działalność Działu 2, tj. działalność handlową, polegająca na dostawie części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach,

·B będzie kontynuowała działalność Działu 3 w obszarze wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem oraz wynajmu nieruchomości, w tym nieruchomości mieszkalnych, biurowych i produkcyjnych, w tym również dla C oraz Spółki dzielonej.

Działalność w powyższym zakresie Spółki przejmujące będą prowadzić przy wykorzystaniu otrzymanych przez nie przypisanych składników materialnych i niematerialnych w zakresie w jakim ta działalność była prowadzona przed podziałem Spółki dzielonej, bez konieczności angażowania innych, dodatkowych składników majątku i zasobów z zastrzeżeniem zawarcia przez spółkę C umowy najmu, szerzej opisanej niżej oraz ewentualnie innych pobocznych i zwyczajowo zawieranych umów dotyczących usług wsparcia dla danej Spółki Przejmowanej (np. dostawy mediów, usługi bankowe, usługi pocztowe, zewnętrze usługi doradcze itp. - w zależności od bieżącego zapotrzebowania), iż fakt zawarcia bądź nie dodatkowych umów przez Spółki przejmujące nie determinuje w żaden sposób możliwości kontynuowania przez nie działalności gospodarczej w oparciu o otrzymany w ramach podziału majątek.

Spółka dzielona oraz Spółki przejmujące po podziale będą kontynuować działalność w oparciu o własne składniki majątku (Spółki przejmujące dodatkowo w oparciu o składniki majątku przekazane w ramach podziału). W zakresie, w którym będzie to konieczne lub ekonomicznie uzasadnione, Spółka dzielona oraz Spółki przejmujące będą korzystać z usług świadczonych przez podmioty zewnętrzne lub podmioty z Grupy (...).

W powyższym zakresie wskazać należy, że po dokonaniu podziału, Spółka dzielona oraz spółka C będą używały nieruchomości, w tym w szczególności budynków biurowych, produkcyjnych i magazynowych na podstawie odpowiedniej umowy zawartej z B. B otrzyma bowiem w ramach podziału majątek składający się z nieruchomości i rozwijać będzie działalność w zakresie zarządzania nimi, w tym również w zakresie udostępniania ich innym spółkom w Grupie, m.in. Spółce dzielonej oraz C.

W pozostałym zakresie Spółka dzielona oraz Spółki przejmowane zawierać mogą zwyczajowe, praktykowane w obrocie gospodarczym umowy o świadczenie na ich rzecz usług (dostawy mediów, usługi bankowe, usługi pocztowe itp.).

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku nr 2 i 3):

1)Czy w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej i przeniesieniem do Spółek przejmujących Działu 2 oraz Działu 3 wystąpi po stronie Spółki dzielonej obowiązek w podatku VAT?

2)Czy w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej powstanie po stronie Spółki dzielonej obowiązek dokonania jakichkolwiek korekt w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1)

Zdaniem Wnioskodawcy w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej i przeniesieniem do Spółek przejmujących Działu 2 oraz Działu 3 nie wystąpi po stronie Spółki dzielonej obowiązek w podatku VAT.

Zgodnie z regulacją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają „odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.

Jednocześnie zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do „do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Jak wskazuje m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 czerwca 2018 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.316.2018.2.SR): „Pojęcie „transakcji zbycia”, należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, darowizna, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowię treść tytułu IV działu II ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1577 ze zm.). Zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, podział może być dokonany, przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności”.

Czynność podziału przez wydzielenie w rozumieniu przepisów ustawy o VAT stanowi więc „transakcję zbycia”, ponieważ w ramach podziału przez wydzielenie przeniesione zostaje prawo do rozporządzania jak właściciel określonymi składnikami materialnymi i niematerialnymi.

Podział Spółki dzielonej wraz z wydaniem Spółce przejmującej składników majątkowych i niemajątkowych jako transakcja zbycia może podlegać jednak opodatkowaniu VAT, jedynie jeżeli zespół tych składników nie stanowi przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT zorganizowana część przedsiębiorstwa to „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jest tożsama z definicją znajdującą się w art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP. W konsekwencji argumentacja przedstawiona przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1, zgodnie z którą Dział 2 oraz Dział 3 będą stanowiły na moment podziału przez wydzielenie zorganizowane części przedsiębiorstwa, pozostaje aktualna i znajduje zastosowanie również na gruncie ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, poniżej argumentacja Wnioskodawcy przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1 niniejszego wniosku.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP. Zgodnie z ww. regulacją przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP) rozumie się „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Zgodnie z powszechnie przyjętą wykładnią powyższej definicji (m.in.: interpretacja indywidualna z 9 sierpnia 2021 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.189.2021.3.AW; interpretacja indywidualna z 15 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.145.2021.3.PB ; interpretacja indywidualna z 11 maja 2021 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.42.2021.4.AW) dla przyjęcia, że w danym przypadku występuje zorganizowana część przedsiębiorstwa konieczne jest spełnienie następujących warunków:

1.występuje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Przechodząc do analizy poszczególnych warunków w pierwszej kolejności istotne jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Składnikami tego zespołu powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także element personalny, czyli kadra pracownicza (tak m.in.: interpretacja indywidualna z 6 sierpnia 2021 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.234.2021.2.EJ).

Kolejnym warunkiem jest, aby tak określony zespół składników został wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to zachodzić ma przy tym na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne określane jest jako trwałe umiejscowienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Dla wyodrębnienia organizacyjnego nie jest wystarczające jednak samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem - istotne są również takie elementy jak autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Tak rozumiane wyodrębnienie powinno zostać przy tym połączone z nadaniem jednostce określonych funkcji i kompetencji, które uzasadniałyby jej wydzielenie organizacyjne (tak m.in.: interpretacja indywidualna z 28 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.229.2021.1.JKT; interpretacja indywidualna z 15 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.145.2021.3.PB).

Wyodrębnienie finansowe określane jest w praktyce jako sytuacja, w której sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych (interpretacja indywidualna z 8 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.160.2021.3.AW). Wyodrębnienia finansowego nie należy jednak utożsamiać z wymogiem posiadania przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa pełnej samodzielności finansowej (m.in.: interpretacja indywidualna z 15 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.145.2021.3.PB; interpretacja indywidualna z 28 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.229.2021.1.JKT).

Wyodrębnienie funkcjonalne rozumiane jest natomiast jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa (tak m.in.: interpretacja indywidualna z 11 sierpnia 2021 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.213.2021.4.PC).

Ostatnią cechę definiującą zorganizowaną część przedsiębiorstwa stanowi zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa.

Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny również umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ i 55² ustawy - Kodeks cywilny (interpretacja indywidualna z 11 maja 2021 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.42.2021.4.AW; interpretacja indywidualna z 15 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.145.2021.3.PB).

Odnosząc opisane powyżej warunki do stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszego wniosku wskazać należy na następujące okoliczności.

1.Zespół składników materialnych i niematerialnych

·W ramach wewnętrznej struktury Wnioskodawcy do Działu 1, 2 oraz Działu 3 przypisane zostały określone aktywa trwałe oraz aktywa obrotowe. W skład Działu 1 wchodzą również wartości niematerialne i prawne. Każdy z działów został wyposażony w majątek odpowiednio wyselekcjonowany i pozwalający na realizację przypisanych do działów funkcji.

·W aspekcie personalnym:

ØDział 1 tworzy ponad 100 pracowników posiadających kwalifikacje niezbędne do realizacji zadań obejmujących właściwość działu. W strukturze Działu 1 wyodrębniony jest również kierownik, który odpowiada za powierzony mu obszar działalności spółki oraz pełni funkcję bezpośredniego przełożonego w stosunku do pracowników tego działu.

ØDział 2 tworzy 8 pracowników posiadających kwalifikacje niezbędne do realizacji zadań obejmujących właściwość działu. W strukturze Działu 2 wyodrębniony jest również kierownik, który odpowiada za powierzony mu obszar działalności spółki oraz pełni funkcję bezpośredniego przełożonego w stosunku do pracowników tego działu.

ØNa moment składania niniejszego wniosku do Działu 3 przydzielony został jeden pracownik. Z uwagi na specyfikę Działu 3 dużą część obowiązków związanych z jego bieżącym funkcjonowaniem realizuje obecnie zarząd Spółki dzielonej.

·W skład każdego działu wchodzi również dokumentacja związana z funkcjami realizowanymi dotychczas przez Wnioskodawcę w ramach tej jednostki oraz dotychczas wypracowane w ramach działalności każdego działu know-how i tajemnice przedsiębiorstwa.

·Każdy dział ma również alokowane prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów z dostawcami, odbiorcami i innych umów. Każdy z działów tworzy również wypracowana w toku działalności baza kontaktów.

·Każdy dział posiada wyodrębnione zobowiązania związane z jego działalnością, w szczególności:

ØDo Działu 2 przyporządkowane zostały zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracowników zatrudnionych w ramach Działu 2.

ØDo Działu 3 przyporządkowane zostały zobowiązania z wynikające z zatrzymanych kaucji gwarancyjnych, zobowiązania kredytowe, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracownika zatrudnionego w ramach Działu 3, zobowiązania związane z ubezpieczeniami majątkowymi.

ØDo Działu 1 przyporządkowane zostały zobowiązania wobec pracowników, zobowiązania wobec dostawców, zobowiązania licencyjne oraz zobowiązania wynikające z umów leasingu niezwiązane ze składnikami majątkowymi przyporządkowanymi do Działu 2 oraz Działu 3.

Mając na uwadze powyższe okoliczności warunek dotyczący występowania zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań zostanie w ocenie Wnioskodawcy spełniony w przypadku Działu 2, Działu 3 jak i Działu 1, który po podziale Wnioskodawcy miałby pozostać w strukturze Spółki dzielonej.

2.Wyodrębnienie organizacyjne

·Wyodrębnienie Działu 1, 2 oraz Działu 3 w strukturze Wnioskodawcy wynikało z historycznego rozwoju dzielności Spółki dzielonej oraz znajduje odzwierciedlenie w schemacie organizacyjnym stworzonym na użytek wewnętrzny Wnioskodawcy oraz całej Grupy, w którym przedstawione zostały miejsca poszczególnych działów w strukturze Wnioskodawcy oraz całej Grupy.

·W ujęciu formalnym wyodrębnienie organizacyjne Działu 1, 2 oraz Działu 3 zostało potwierdzone w uchwale zarządu Spółki dzielonej określającej organizację Wnioskodawcy oraz w załącznikach do uchwały, które stanowią regulaminy każdego z działów.

·Wyodrębnienie Działu 1, 2 oraz Działu 3 w strukturze Wnioskodawcy zostało również powiązane z dokonaną przez Wnioskodawcę alokacją wymienionych powyżej składników materialnych i niematerialnych niezbędnych do realizacji przez poszczególne działy przydzielonych im funkcji.

·Do każdego działu został przydzielony personel - pracownicy odpowiedzialni za realizację funkcj przypisanych danemu działowi zgodnie z informacją zawartą w poprzednim punkcie.

·Zakres funkcji i właściwości każdego działu różni się od funkcji przypisanych pozostałym działom wyodrębnionym w strukturze Wnioskodawcy. W konsekwencji działalność każdego działu charakteryzuje się odrębnymi cechami.

Powyższe okoliczności potwierdzają, że Dział 1, 2 oraz Dział 3 zostały organizacyjnie wyodrębnione w strukturze Wnioskodawcy. Wnioskodawca podkreśla również, że funkcjonuje w takiej strukturze od dłuższego czasu, od co najmniej roku.

3.Wyodrębnienie finansowe

·Dział 1, 2 oraz Dział 3 posiadają własne, przyporządkowane im strumienie przychodów:

ØDział 1 z tytułu wynagrodzenia za wytwarzane wyroby metalowe,

ØDział 2 z tytułu wynagrodzenia za dostarczane części zamienne, urządzenia oraz zaopatrzenie okrętowe oraz świadczone usługi,

ØDział 3 z tytułu wynagrodzenia - ceny za sprzedawane lokale oraz czynszu najmu.

·Każdy z ww. działów posiada odrębne przyporządkowane ich działalności rachunki bankowe, na które przekazywane są wymienione powyżej przychody oraz z których finansowane są alokowane do każdego działu koszty działalności.

·Na podstawie danych z funkcjonującego u Wnioskodawcy systemu finansowo-księgowego możliwe jest wyodrębnienie i przypisanie przychodów, kosztów, należności i zobowiązań do każdego z ww. działów.

·Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych pozwala na oddzielenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z poszczególnymi obszarami działalności spółki i pozwala na ich przypisanie do poszczególnych działów.

·Ewidencja księgowa Wnioskodawcy pozwala na sporządzanie bilansu oraz rachunku zysków i strat odrębnie dla Działu 1, 2 oraz Działu 3.

·Wnioskodawca, na potrzeby wewnętrzne, sporządza również odrębne analizy i raporty finansowe oraz przygotowuje plany finansowe dotyczące funkcjonowania poszczególnych działów.

Powołane powyżej okoliczności potwierdzają, że Dział 1, 2 oraz Dział 3 cechują się samodzielnością finansową, umożliwiającą autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym, co jednocześnie potwierdza spełnienie warunku wyodrębnienia finansowego.

4.Wyodrębnienie funkcjonalne

·Do Działu 1, 2 oraz Działu 3 przypisane zostały wskazane powyżej (w opisie stanu faktycznego) aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawne (w przypadku Działu 1) oraz pracownicy posiadający kwalifikacje niezbędne do realizacji zadań obejmujących właściwość każdego działu.

·Zakres funkcji i właściwości każdego działu różni się od funkcji przypisanych pozostałym działom. Przypisany zespół majątkowy został dobrany odpowiednio i umożliwia realizację przypisanych funkcji.

Do działów zostały przypisane odpowiednio następujące funkcje:

·Dział 1 odpowiada za produkcję i następnie sprzedaż precyzyjnych wyrobów metalowych wykonywanych za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC,

·Dział 2 prowadzi działalność handlową, polegająca na dostawie części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach,

·Dział 3 specjalizuje się w obszarze wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem oraz wynajmu nieruchomości.

Powyższe okoliczności potwierdzają, że Dział 1, 2 oraz Dział 3 zdolne są do realizacji skonkretyzowanych zadań gospodarczych, które nie pokrywają się przy tym z pozostałymi - podstawowymi zadaniami Wnioskodawcy. W konsekwencji spełniony zostanie w analizowanym przypadku warunek wyodrębnienia funkcjonalnego.

(i)Zdolność do niezależnego działania

·Przypisane do Działu 1, 2 oraz Działu 3 aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne (w przypadku Działu 1), know-how, tajemnice przedsiębiorstwa, prawa i obowiązki wynikające z umów oraz bazy kontaktów i pracownicy potwierdzają, że każdy z działów posiada zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.

·Po realizacji podziału Spółka dzielona będzie kontynuować dotychczas prowadzoną podstawową działalność w zakresie produkcji oraz następnie sprzedaży precyzyjnych wyrobów metalowych wykonywanych za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC. Po wyodrębnieniu ze Spółki dzielonej Działu 2 oraz Działu 3, Spółka będzie korzystać z nieruchomości, w tym z hal produkcyjnych, magazynowych i budynków biurowych na podstawie umowy, która zostanie zawarta z B, jako spółką która będzie zarządzać nieruchomościami w Grupie (...).

·Dział 2 oraz Dział 3 po podziale Wnioskodawcy i przeniesieniu ich odpowiednio do C oraz B również będą kontynuowały dotychczasową działalność, rozwijając ją zgodnie ze strategią Grupy. Kontynuację działalności Działu 2 oraz Działu 3 umożliwi przeniesie w ramach planowanego podziału Wnioskodawcy całości składników majątkowych tworzących te działy wraz z pracownikami. Spółki przejmujące będą również mogły korzystać z istotnych dla kontynuowania działalność Działu 2 oraz Działu 3 uprawnień dotyczących know-how. C będzie, podobnie jak Spółka dzielona, korzystać z nieruchomości na podstawie odpowiedniej umowy z B.

Powyższe potwierdza, że również warunek dotyczący zdolności do niezależnego działania zostanie spełniony w odniesieniu do Działu 1, 2 oraz Działu 3.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że Dział 1, 2 oraz Dział 3 stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej i przeniesieniem do Spółek dzielonych Działu 2 oraz Działu 3 w Spółce dzielonej nie wystąpi dochód podlegający opodatkowaniu PDOP.

Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko prezentowane przez Spółkę, zostało potwierdzone w szeregu interpretacji dotyczących zbliżonych stanów faktycznych wydanych w ostatnich miesiącach, w tym w szczególności w:

1.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 maja 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.73.2021.3.EJ, zgodnie z którą „(...) zespół składników majątkowych, który stanowić będzie przedmiot aportu do Spółki B Sp. z o.o., wyodrębniony jest u Wnioskodawcy pod względem organizacyjnym i finansowym oraz przeznaczony jest do realizacji określonych zadań gospodarczych i zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania, a Spółka B z o.o. będzie miała możliwość kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej w ramach ww. zespołu składników, w takim zakresie w jakim obecnie działalność ta prowadzona jest u Wnioskodawcy, należy uznać, że przedmiotem aportu - w świetle art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p. - będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa”.

2.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 lipca 2021 r., sygn.0111-KDIB1-3.4010.229.2021.1.JKT, zgodnie z którą „(...) skoro - jak wynika z wniosku - wskazany zespół składników majątkowych który zostanie przeniesiony do spółki przejmującej, podobnie jak zespół składników majątkowych pozostających u Wnioskodawcy, cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym, to należy przyjąć, że zespół składników materialnych i niematerialnych zarówno pozostający, jak i wydzielony z majątku Wnioskodawcy na rzecz spółki przejmującej stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy CIT”.

3.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.189.2021.3.AW, zgodnie z którą „(...) zespół składników majątkowych i niemajątkowych - Dział Zarządzania Nieruchomością przenoszony do nowo utworzonej spółki, jak i Majątek pozostający w Spółce (tj. Dział 1 wraz z Działem Administracyjnym) będą stanowiły na moment wydzielenia zorganizowane części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 4 pkt 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem będą one wydzielone trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej i będą mogły stanowić niezależne przedsiębiorstwa”.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w związku z faktem, iż:

i.jak zostało to wykazane w uzasadnieniu do pytania oznaczonego we wniosku numerem 1, przedmiotem podziału przez wydzielenie będą zorganizowane części przedsiębiorstwa Spółki dzielonej (tj. Dział 2 oraz Dział 3),

ii.dla potrzeb ustawy o VAT transakcja podziału spółki, w której następuje wyodrębnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinna być traktowana jako jej zbycie, analizowana czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej i przeniesieniem do Spółek przejmujących Działu 2 oraz Działu 3 nie wystąpi po stronie Spółki dzielonej obowiązek w podatku VAT.

Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko prezentowane przez Spółkę, zostało potwierdzone w szeregu interpretacji dotyczących zbliżonych stanów faktycznych wydanych w ostatnich miesiącach, w tym w szczególności w:

1.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 maja 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.73.2021.3.EJ, zgodnie z którą „(...) zespół składników majątkowych, który stanowić będzie przedmiot aportu do Spółki B Sp. z o.o., wyodrębniony jest u Wnioskodawcy pod względem organizacyjnym i finansowym oraz przeznaczony jest do realizacji określonych zadań gospodarczych i zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania, a Spółka B z o.o. będzie miała możliwość kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej w ramach ww. zespołu składników, w takim zakresie w jakim obecnie działalność ta prowadzona jest u Wnioskodawcy, należy uznać, że przedmiotem aportu - w świetle art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p. - będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa”.

2.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 lipca 2021 r., sygn. 0111 KDIB1-3.4010.229.2021.1.JKT, zgodnie z którą „(...) skoro jak wynika z wniosku - wskazany zespół składników majątkowych który zostanie przeniesiony do spółki przejmującej, podobnie jak zespół składników majątkowych pozostających u Wnioskodawcy, cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym, to należy przyjąć, że zespół składników materialnych i niematerialnych zarówno pozostający, jak i wydzielony z majątku Wnioskodawcy na rzecz spółki przejmującej stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy CIT”.

3.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.189.2021.3.AW, zgodnie z którą „(...) zespół składników majątkowych i niemajątkowych - Dział Zarządzania Nieruchomością przenoszony do nowo utworzonej spółki, jak i Majątek pozostający w Spółce (tj. Dział 1 wraz z Działem Administracyjnym) będą stanowiły na moment wydzielenia zorganizowane części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 4 pkt 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem będą one wydzielone trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej i będą mogły stanowić niezależne przedsiębiorstwa”.

Ad 2)

W ocenie Wnioskodawcy nie powstanie po stronie Spółki dzielonej obowiązek dokonania jakichkolwiek korekt w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego.

Zgodnie z regulacją art. 86 ust. 1 ustawy o VAT: „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi (...) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...)”.

W świetle powyższej regulacji, aby podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług od dokonanych zakupów, konieczne jest, aby poniesione wydatki służyły działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

W praktyce zdarzają się sytuacje, w których dany podatnik podatku od towarów i usług wykonuje zarówno czynności opodatkowane tym podatkiem, jak i czynności zwolnione z tego podatku. W takim przypadku - zgodnie z ogólnymi regułami konstrukcyjnymi podatku VAT - odliczeniu może podlegać tylko ten podatek naliczony (ta jego część), który związany jest z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu.

Przepis art. 90 ust. 1 ustawy o VAT stanowi bowiem, że: „W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego”.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy o VAT: „Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.”

Przepis art. 91 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, iż „W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania”.

Ponadto, w świetle art. 91 ust. 4 ustawy o VAT „w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty”.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy o VAT „Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi”.

Przy czym zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT „w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Przenosząc powołane powyżej regulacje na grunt stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszego wniosku wskazać należy, że przedmiot transakcji, zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w uzasadnieniu pytania nr 1 oraz 2, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT (Dział 2 oraz Dział 3), w konsekwencji transakcja nie wpłynie na rozliczenia Spółki dzielonej w zakresie VAT.

Mając na uwadze powyższe, Spółka dzielona nie będzie zobowiązana do dokonania jakiejkolwiek korekty wcześniej odliczonego VAT naliczonego, a obowiązek dokonania ewentualnych korekt będzie leżał po stronie Spółek przejmujących, na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Powyższe wynika również z art. 93c Ordynacji podatkowej, który konstytuuje zasadę sukcesji, i na podstawie którego, jeśli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, osoby prawe przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku.

Mając na uwadze, że zarówno Dział 1, jak i Dział 2 i Dział 3 stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa, Spółki przejmujące powinny przejąć wszystkie związane z przejmowanym majątkiem prawa i obowiązki podatkowe, w tym również związane z korektą podatku naliczonego.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka dzielona nie będzie zobowiązana do korekty podatku naliczonego w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej oraz przeniesieniem do Spółek przejmujących Działu 2 oraz Działu 3.

Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko prezentowane przez Wnioskodawcę, zostało potwierdzone w szeregu interpretacji dotyczących zbliżonych stanów faktycznych wydanych w ostatnich miesiącach, w tym w szczególności w:

1.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 grudnia 2019 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.517.2019.2.NK, zgodnie z którą „(...) skoro przedmiotem zbycia jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, to w związku z tą czynnością Zbywca nie jest zobowiązany do dokonania korekty wcześniej odliczonego podatku, ponieważ zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy obowiązek ewentualnego dokonania korekty ciąży na Nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

2.interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 czerwca 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.316.2018.2.SR, zgodnie z którą „(...) skoro przedmiotem przeniesienia do Spółki przejmującej będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, czynność ta wyłączona będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, a Wnioskodawca, nie będzie zobowiązany do skorygowania podatku naliczonego odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych przenoszonych w ramach podziału. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego od zakupionych składników majątkowych przenoszonych w ramach podziału, zgodnie z art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT, zostanie przeniesiony na Spółkę Przejmującą”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa - w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.

Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Spółka dzielona) jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Spółka dzielona należy do grupy kapitałowej (…) zajmującej się produkcją precyzyjnych wyrobów metalowych wykonywanych za pomocą obróbki skrawaniem na maszynach CNC, kompleksowym zaopatrzeniem statków oraz wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem i wynajmie nieruchomości. W ramach Grupy, obok Wnioskodawcy, funkcjonują jeszcze m.in. spółki B Sp. z o. o. (B) oraz C Sp. z o. o. (C). B oraz C zwane są dalej łącznie jako Spółki przejmujące. Spółki są zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni.

W ramach wewnętrznej struktury Wnioskodawcy funkcjonują odrębne działy odpowiedzialne za podstawowe obszary działalności Spółki dzielonej: Dział 1, Dział 2 oraz Dział 3. Każdy z ww. działów posiada przyporządkowane mu funkcje i zadania oraz personel dedykowany ich realizacji.

W chwili obecnej rozważane jest uporządkowanie funkcji poszczególnych spółek oraz wydzielenie linii biznesowych realizujących funkcje w obszarze dostawy części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach (Dział 2) oraz wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem, zarządzania nieruchomościami oraz wynajmu nieruchomości (Dział 3) do wyspecjalizowanych podmiotów działających w ramach Grupy. Powyższe przekładać ma się na poprawę efektywności działalności Grupy jako całości. Powyższy cel osiągnięty miałby zostać w wyniku podziału Wnioskodawcy. Podział nastąpić ma w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (dalej: „KSH”), tj. w drodze podziału przez wydzielenie części majątku Wnioskodawcy obejmującej Dział 2 oraz Dział 3 i przeniesienie tych działów odpowiednio do C oraz B. W związku z podziałem Spółka dzielona zachowa swój byt prawny i będzie kontynuowała działalność w oparciu o składniki majątkowe tworzące Dział 1.

Po dokonanym podziale planowane jest, aby:

·w Spółce dzielonej pozostał zespół składników majątkowych związanych z działalnością Działu 1;

·zespół składników majątkowych związanych z działalnością Działu 2 został przeniesiony na C;

·składników majątkowych związanych z działalnością Działu 3 został przeniesiony na B.

W ramach planowanego podziału na C przeniesione mają zostać składniki materialne i niematerialne ściśle związane z zadaniami realizowanymi przez Dział 2, w szczególności:

·samochód osobowy funkcjonalnie związany oraz wyposażenie wykorzystywane przez pracowników Działu 2;

·aktywa obrotowe, w tym towary handlowe i środki pieniężne;

·prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami oraz umów z odbiorcami;

·tajemnice przedsiębiorstwa wraz z bazą kontaktów handlowych;

·zobowiązania funkcjonalnie związane z przenoszonym zespołem składników majątkowych - w szczególności zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracowników zatrudnionych w ramach Działu 2.

W związku z planowanym podziałem na B przeniesione mają zostać składniki materialne i niematerialne ściśle związane z zadaniami realizowanymi przez Dział 3, w szczególności:

·środki trwałe, w tym grunt wraz z budynkami oraz budowlami na nim posadowionymi, w tym m.in. budynek mieszkalny, budynki biurowe, hale magazynowe, hale produkcyjne, place, wiaty, droga betonowa;

·wyposażenie wykorzystywane przez pracownika Działu 3;

·aktywa obrotowe, w tym towary w postaci lokali oraz lokali w budowie w budynku mieszkalnym oraz środki pieniężne;

·prawa wynikające z decyzji administracyjnych, w tym decyzji o pozwolenie na budowę;

·prawa i obowiązku wynikające z zwartych umów z dostawcami oraz innych umów;

·tajemnice przedsiębiorstwa wraz z bazą kontaktów handlowych;

·zobowiązania funkcjonalnie związane z przenoszonym zespołem składników majątkowych - w szczególności zobowiązania wynikające z zatrzymanych kaucji gwarancyjnych, zobowiązania kredytowe, zobowiązania pracownicze w stosunku do pracownika zatrudnionego w ramach Działu 3, zobowiązania związane z ubezpieczeniami majątkowymi.

Ponadto Spółki przejmujące łącznie ze składnikami materialnymi i niematerialnymi składającymi się na Dział 2 oraz Dział 3 przejęłyby również dokumentację związaną z funkcjami realizowanymi dotychczas przez Wnioskodawcę w ramach ww. działów, w tym dokumentację pracowniczą, umowy z najemcami, dostawcami oraz odbiorcami, dokumentację potwierdzającą i dopuszczająca do użytku nieruchomości oraz dotychczas wypracowane w ramach działalności tych działów know-how. Planowana transakcja wiązałaby się również z przejściem zakładu pracy w rozumieniu art. 23¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. W konsekwencji ze Spółki dzielonej do Spółek przejmujących przeniesieni zostaliby również pracownicy Wnioskodawcy, którzy przydzieleni zostali do Działu 2 oraz Działu 3.

W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności budzi kwestia, czy składniki majątkowe związane z działalnością Działu 2 i Działu 3 stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa, a tym samym, czy ich zbycie będzie czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy.

Dla uznania, że przenoszona część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Spółki dzielonej zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po podziale powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Spółkę Przejmującą, w oparciu o przejęte składniki.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że wskazany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) związany z działalnością Działu 2 i Działu 3, będący przedmiotem planowanego przeniesienia, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ odznacza się odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zgodnie z Państwa wskazaniem, Dział 1, Dział 2 oraz Dział 3 stanowią jednostki organizacyjne wyodrębnione w strukturze Spółki dzielonej i są wyszczególnione w schematach organizacyjnych Wnioskodawcy oraz całej Grupy. Wyodrębnienie ww. Działów formalnie zostało potwierdzone w uchwale zarządu Spółki dzielonej określającej organizację Wnioskodawcy oraz w załącznikach do uchwały, które stanowią regulaminy każdego z działów. Planowana transakcja wiązałaby się z przejściem zakładu pracy w rozumieniu art. 23¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Ze Spółki dzielonej do Spółek przejmujących przeniesieni zostaliby również pracownicy Wnioskodawcy, którzy przydzieleni zostali do Działu 2 oraz Działu 3 (w chwili obecnej jest to odpowiednio ośmiu pracowników w Dziale 2 i jeden pracownik w Dziale 3). Tym samym warunek wyodrębnienia organizacyjnego Działu 2 i Działu 3 należy uznać za spełniony.

Każdy z opisanych we wniosku Działów cechują się samodzielnością finansową, umożliwiającą autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Każdy z działów posiada własne zewnętrzne strumienie przychodów. Każdy z ww. działów posiada odrębne przyporządkowane ich działalności rachunki bankowe, na które przekazywane są wymienione powyżej przychody, z których finansowane są alokowane do każdego działu koszty działalności. Ponadto, Wnioskodawca jest w stanie, na podstawie danych z systemu finansowo-księgowego, wyodrębnić i przypisać przychody, koszty, należności i zobowiązania do każdego działu funkcjonującego w Spółce dzielonej. Możliwe jest również sporządzanie bilansu oraz rachunku zysków i strat odrębnie dla Działu 1, 2 oraz Działu 3. W konsekwencji, należy uznać, iż warunek wyodrębnienia finansowego przenoszonych składników majątkowych związanych z działalnością Działu 2 i Działu 3 również został wypełniony.

Natomiast o wyodrębnieniu funkcjonalnym świadczy fakt, że każdy z działów po wyodrębnieniu będzie kontynuował działalność w dotychczasowym zakresie realizując odpowiednio przypisane im funkcje i cele biznesowe. C będzie kontynuowała działalność Działu 2, tj. działalność handlową, polegająca na dostawie części zamiennych i urządzeń okrętowych oraz organizacji zaopatrzenia, remontów i serwisów na statkach, B będzie kontynuowała działalność Działu 3 w obszarze wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na sprzedaż lub wynajem oraz wynajmu nieruchomości, w tym nieruchomości mieszkalnych, biurowych i produkcyjnych, w tym również dla C oraz Spółki dzielonej. Spółki przejmujące będą prowadzić  działalność przy wykorzystaniu otrzymanych przez nie przypisanych składników materialnych i niematerialnych w zakresie w jakim ta działalność była prowadzona przed podziałem Spółki dzielonej, bez konieczności angażowania innych, dodatkowych składników majątku i zasobów (z zastrzeżeniem zawarcia przez spółkę C umowy najmu oraz ewentualnie innych pobocznych i zwyczajowo zawieranych umów dotyczących usług wsparcia dla danej Spółki Przejmowanej np. dostawy mediów, usługi bankowe, usługi pocztowe, zewnętrze usługi doradcze itp. - w zależności od bieżącego zapotrzebowania, co pozostaje bez wpływu na  możliwość kontynuowania przez Spółki przejmujące działalności gospodarczej w oparciu o otrzymany w ramach podziału majątek). W związku z planowanym podziałem zostaną przeniesione zobowiązania funkcjonalnie związane z przenoszonym zespołem składników majątkowych. Zarówno Dział 2 oraz Dział 3, mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa, samodzielnie realizujące przydzielone im zadania gospodarcze.

Analiza zaprezentowanego opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania składników majątkowych związanych z działalnością Działu 2 i Działu 3 mających stanowić przedmiot przeniesienia do Spółek Przejmujących, za zorganizowane części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

W konsekwencji wskazać należy, że transakcja przeniesienia ww. zespołu składników majątkowych (w tym zobowiązań) składających się na Dział 2 oraz Dział 3 w ramach podziału Spółki dzielonej będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. A zatem w związku z planowanym podziałem Spółki dzielonej i przeniesieniem do Spółek Działu 2 i Działu 3 po stronie Spółki dzielonej nie wystąpi obowiązek w podatku VAT.

Zatem stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do pytania nr 2 (oznaczonego we wniosku jako nr 3) należy wskazać, że zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego                           o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekty podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do jej dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT:

Na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy:

Szczegółowy sposób dokonywania korekty określa art. 91 ust. 3-9 ustawy.

Stosownie do art. 91 ust. 9 ustawy:

Jak wskazano wyżej, przedmiotem transakcji przeniesienia ww. zespołu składników majątkowych (w tym zobowiązań) składających się na Dział 2 oraz Dział 3 w ramach podziału Spółki dzielonej będą zorganizowane części przedsiębiorstwa i czynność ta na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze powyższe należy stwierdzić, że przeniesienie Działu 2 i Działu 3 w ramach podziału Spółki dzielonej, w świetle art. 91 ust. 9 ustawy, nie spowoduje obowiązku dokonania przez Wnioskodawcę korekty podatku naliczonego, określonej w art. 91 ustawy. Obowiązek dokonania ewentualnych korekt podatku naliczonego – zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy będzie ciążył na nabywcy, czyli Spółkach Przejmujących.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 (oznaczonego we wniosku jako nr 3) również należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług (pytania nr 2 i 3 złożonego wniosku), natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytania nr 1 złożonego wniosku) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego i podatku VAT, rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT czynności przeniesienia Działu 2 i Działu 3 w ramach podziału Spółki dzielonej oraz braku obowiązku dokonania korekt przez Spółkę dzieloną w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z planowanym podziałem, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczacych podatku dochodowego od osób prawnych.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).