Brak prawa do odliczania podatku VAT w związku z realizacją inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2023 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczania podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina, dalej zwana „Gminą”, realizuje inwestycję pn. „(...)”. Droga usytuowana jest na działkach (...) obręb (...), posiada nawierzchnie utwardzoną, stan nawierzchni jest bardzo zły. Na w/w odcinku drogi warstwa została zniszczona, powstały liczne wyboje i koleiny. Całkowite koszty projektu obejmują koszty kwalifikowalne zgodnie z zestawieniem rzeczowo finansowym.

W ramach inwestycji zostaną wykonane następujące prace: roboty przygotowawcze ziemne, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne zmechanizowane, nawierzchnie ulepszone, urządzenia odwadniające, krawężniki, obramowania i obrzeża, roboty wykończeniowe, oznakowanie i urządzenia zabezpieczające. Zostaną również poniesione koszty dokumentacji projektowo - kosztorysowej, oraz nadzoru inwestorskiego. Na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na realizację zadania Gmina widnieć będzie jako nabywca.

Wskazana inwestycja związana jest z wykonaniem zadań własnych, do realizacji których jednostka samorządu terytorialnego została powołana. Zgodnie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) zadania własne w szczególności obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Realizacja inwestycji ma na celu w szczególności poprawę standardu oraz bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego poprzez zmianę nawierzchni drogi gminnej. Droga będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną, publiczną, udostępnioną nieodpłatnie ogółowi społeczeństwa.

Gmina zamierza wykorzystać ją wyłącznie do realizacji zadań własnych i nie będzie ona służyć działalność opodatkowanej.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z zakupem towarów i usług niezbędnych do zrealizowania projektu „(...)”.

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z zakupem towarów i usług niezbędnych do zrealizowania projektu „(...)”.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

‒zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

‒pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku VAT wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu tej ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Jak wskazano w opisie stanu przyszłego Gmina będzie realizowała Inwestycję polegającą na przebudowie drogi. Infrastruktura będzie ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona ogółowi społeczeństwa. Powyższy majątek nie będzie służył do działalności opodatkowanej, a jedynie do realizacji zadań własnych.

Tym samym, Państwa zdaniem w zakresie powyższych wydatków Gmina nie będzie występowała w roli podatnika VAT, lecz organu władzy publicznej. W konsekwencji wydatki związane z realizacją Inwestycji nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Stwierdzić Państwa zdaniem należy, że Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych wydatków. Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 kwietnia 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.200.2018.2.AB, w której organ potwierdził, że: „Rozważając możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji, należy wskazać, iż w świetle art. 86 ustawy o VAT, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi realizację tego prawa jest związek dokonanych zakupów z wykonaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zatem prawo do odliczenia powstaje, jako konsekwencja dokonania przez podatnika określonych zakupów, które są następnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Jak wynika z okoliczności sprawy, zakup towarów i usług niezbędnych do budowy drogi gminnej nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, skoro zakupione towary i usługi przez Wnioskodawcę do realizacji projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to stwierdzić należy, że nie zostanie spełniony warunek wynikający z ar. 86 ust. 1 ustawy o VAT”.

Podsumowując, w Państwa ocenie, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji. Powyższe wynika z tego, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż udostępniając majątek objęty Inwestycją, Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT, a w konsekwencji wydatki związane z realizacją Inwestycji nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina realizuje inwestycję pn. „(...)”. W ramach inwestycji zostaną wykonane: roboty przygotowawcze ziemne, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne zmechanizowane, nawierzchnie ulepszone, urządzenia odwadniające, krawężniki, obramowania i obrzeża, roboty wykończeniowe, oznakowanie i urządzenia zabezpieczające. Zostaną również poniesione koszty dokumentacji projektowo - kosztorysowej, oraz nadzoru inwestorskiego. Na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na realizację zadania Gmina widnieć będzie jako nabywca. Wskazana inwestycja związana jest z wykonaniem zadań własnych, do realizacji których jednostka samorządu terytorialnego została powołana. Zgodnie art. 7 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Realizacja inwestycji ma na celu w szczególności poprawę standardu oraz bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego poprzez zmianę nawierzchni drogi gminnej. Droga będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną, publiczną udostępnioną nieodpłatnie ogółowi społeczeństwa. Gmina zamierza wykorzystać ją wyłącznie do realizacji zadań własnych i nie będzie ona służyć działalność opodatkowanej.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z zakupem towarów i usług niezbędnych do zrealizowania projektu „(…)”.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione, gdyż Gmina realizując inwestycję polegającą na przebudowie drogi gminnej (…), nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz będzie działać jako organ władzy publicznej w zakresie zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych, bowiem – jak wynika z wniosku – przebudowa drogi będzie odbywała się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym należy w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, mostów, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Ponadto realizacja inwestycji ma na celu w szczególności poprawę standardu oraz bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego poprzez zmianę nawierzchni drogi gminnej. Droga będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną, publiczną udostępnioną nieodpłatnie ogółowi społeczeństwa. Gmina zamierza wykorzystać ją wyłącznie do realizacji zadań własnych i nie będzie ona służyć działalność opodatkowanej. W konsekwencji, Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją zadania pn. „(…)”. Tym samym nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług z tytułu poniesionych wydatków w związku z realizacją zadania pn. „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).