Temat interpretacji
Zastosowanie zwolnienia od podatku dla usług pośrednictwa finansowego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
‒prawidłowe w części dotyczącej prawa do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy dla usług wskazanych w pkt i) – iii) oraz w części dotyczącej usługi wskazanej w pkt iv), tj. wsparcia potencjalnego Akceptanta w procesie zawierania Umowy Akceptanta, a także na etapie uzyskiwania dostępu do usługi finansowej (Usług „B”),
‒nieprawidłowe w części dotyczącej prawa do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy dla części usługi wskazanej w pkt iv), tj. wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienia mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług dla świadczonych przez Państwa usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (zwana dalej „A”) zamierza rozpocząć świadczenie usług opisanych poniżej na rzecz klienta B. (zwany dalej „B”). „B” jest agentem rozliczeniowym (acquirer) – dostawcą usług płatniczych zawierającym z Akceptantem umowę o akceptowanie i obsługę transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę płatniczą, których wynikiem jest transfer środków pieniężnych na rzecz Akceptanta.
„A” zamierza na rzecz „B” wykonywać następujące usługi/czynności (usługi profesjonalne):
„B” posiada status agenta rozliczeniowego w rozumieniu Ustawy o Usługach Płatniczych oraz jest członkiem głównym Organizacji Kart Płatniczych (...) i (...). „B” jest uprawniony do przetwarzania danych płatności wykonanych Kartami wydanymi przez (...) oraz (...). „B” świadczy Usługi „B”, tj. usługi przetwarzania (autoryzacja transakcji, rozliczanie transakcji) płatności, na rzecz Akceptantów, na podstawie Umów Akceptanta.
„A” będzie świadczył Usługi Profesjonalne – tj. usługi w zakresie pośredniczenia przy zawieraniu Umów Akceptanta pomiędzy „B” a Akceptantami, na rzecz których „B” świadczy Usługi „B”. Działając w imieniu „B”, „A” będzie promował Usługi „B” pośród potencjalnych Akceptantów, podejmując pełne działania sprzedażowe, w tym gromadzenie danych Klientów w celu umożliwienia pełnego wypełnienia formularza zgłoszeniowego oraz przesłania go do opracowanego przez „B” systemu komputerowego „(...)”, służącego do składania wniosków i przyjmowania Akceptantów. Ponadto do obowiązków „A” w ramach świadczenia Usług Profesjonalnych należeć będzie:
i) rozprowadzanie wśród potencjalnych Akceptantów materiałów promocyjnych i informacyjnych dotyczących Usług „B”; „A” może także informować potencjalnych Akceptantów, iż „B” będzie udostępniać potencjalnym Akceptantom terminale płatnicze;
ii) prowadzenie rozmów, spotkań, prezentacji, negocjowanie w ustalonym zakresie warunków płatności oraz innych warunków związanych ze świadczeniem przez „B” Usług „B” na rzecz Akceptantów;
iii) proponowanie potencjalnym Akceptantom podpisania Umów Akceptanta, w celu zawarcia takich umów z „B”;
iv) wsparcie potencjalnego Akceptanta w procesie zawierania Umowy Akceptanta, a także na etapie uzyskiwania dostępu do usługi finansowej (Usług „B”) oraz wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienie mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego.
Świadczenie Usług Profesjonalnych będzie miało miejsce na terenie Polski. „A” zapewni zasoby Sprzedażowe, Kierownicze i Operacyjne w przeliczeniu na pełne etaty, aby umożliwić pozyskanie i podpisanie Umów Akceptanta z potencjalnymi Akceptantami z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP), zgodnie z definicją „B”, na uzgodnionych terytoriach. „A” będzie współpracował z odpowiednimi zespołami w ramach operacji biznesowych „B” w celu zapewnienia pełnego zawarcia Umowy Akceptanta z Akceptantami i wprowadzenia ich do portfela Akceptantów „B”. „A” będzie korzystać wyłącznie z pisemnych materiałów reklamowych, promocyjnych i innych dotyczących Usług „B”, które zostaną dostarczone lub zatwierdzone przez „B”.
„A” nie będzie składać oświadczeń, zapewnień ani zaciągać zobowiązań w imieniu „B” żadnym obecnym ani potencjalnym Akceptantom. „A” wskaże „B” klientów zainteresowanych korzystaniem z Usług „B” i przekaże „B” informacje (w tym pełną firmę spółki oraz dane kontaktowe) dotyczące takich klientów, zgodnie z wnioskami „B”. „B” będzie miał prawo polegać na prawidłowości i kompletności informacji i danych. „B” będzie rozpatrywał kandydatury potencjalnych Akceptantów wskazanych przez „A” zgodnie ze swoimi politykami w zakresie ryzyka oraz innymi praktykami i procedurami obowiązującymi w danym czasie (które mogą być okresowo modyfikowane lub zmieniane przez „B”). „B” zastrzega sobie prawo, według swojego wyłącznego uznania, do odmowy zawarcia Umowy Akceptanta z potencjalnym Akceptantem.
„B” określi wszelkie opłaty z tytułu Usług „B” w wysokości, którą uzna za stosowną według swojego wyłącznego uznania. Klientów, którzy staną się Akceptantem wskazanym przez „A”, będą łączyły z „B” bezpośrednie relacje biznesowe i zawrą oni Umowę Akceptanta. „A” nie będzie stroną takiej Umowy Akceptanta. „B” będzie zarządzał i kontrolował Umowy Akceptantów oraz stosunki łączące „B” z Akceptantami wskazanymi przez „A” (przy czym taka kontrola obejmuje decyzje w zakresie kontynuowania, zmiany, przeniesienia praw i obowiązków lub rozwiązania takiej Umowy Akceptanta).
Uzupełnienie i doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego
Działania „A” będą miały na celu uczynienie wszystkiego, co niezbędne, żeby umowa została zawarta, czyli jej warunki zostaną z klientem wynegocjowane, potwierdzone i później nie będą zmieniane. Umowa zostaje wprowadzona do systemu komputerowego „B” przez pracowników „A”. Po wprowadzeniu następuje weryfikacja klienta przez (...)/”B” (wiarygodność, rejestry przestępców, przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy itd.) i zatwierdzenie umowy.
Prowadząc usługi pośrednictwa finansowego „A” działa we własnym imieniu i na własny rachunek, natomiast zawierana Umowa Akceptanta wiąże klienta i „B”.
Czynności „A” prowadzą do zawarcia umowy pomiędzy „B” i klientem, która będzie prawnie wiążąca strony i będzie z niej wynikało zobowiązanie do świadczenia usługi przez „B” i zapłaty wynagrodzenia „B” przez klienta.
„A” będzie wykonywać usługi profesjonalne, więc odpowiada za całość procesu zawierania umowy i jej treść. Czyli prezentacja i negocjacje oferty, wszelkie wiążące uzgodnienia („A” będzie posiadało upoważnienie do czynienia takich uzgodnień). Pracownicy „A” będą się posługiwali ofertą handlową „B” w różnych wersjach dla różnych klientów z możliwością prowadzenia negocjacji (cena, czas trwania umowy, % udziału w zysku, rodzaj terminala, wysokość czynszu za najem terminala, itd). Odpowiedzialność „A” nie jest ograniczona do spraw „technicznych”.
Zadaniem pracowników „A” będzie pozyskiwanie nowych klientów, jak i rozwijanie współpracy z istniejącymi. Pracownicy będą opiekunami klienta.
„A” przysługuje wynagrodzenie kalkulowane w skomplikowany sposób zawierający wiele elementów zależnych od liczby pracowników „A” oraz ich wyników w zakresie liczby zawartych umów i wygenerowanych obrotów, długości umów, aktywności klientów itd.
„A” będzie podejmować dodatkowe działania mające na celu dopasowanie oferty do stron umowy w ramach wariantów danych przez „B”. Czyli w gestii „A” jest dostosowanie oferty do potrzeb klienta oraz ewentualnie uzyskanie od „B” warunków specjalnych dla szczególnie dobrego klienta.
„A” będzie miało wpływ na treść zawieranych przez akceptantów z „B” Umów Akceptanta spośród dostępnych wariantów. „A” będzie też mogło wnioskować o zmianę/dostosowanie wariantu w szczególnym przypadku.
W ramach umowy „A” będzie wykonywało jedynie usługi pośrednictwa finansowego w zakresie transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych. Usługi „A” to absolutnie NIE czynności ściągania długów, w tym factoring, usługi doradztwa bądź usługi w zakresie leasingu, jak też żadne inne nie są w zakresie przedmiotowej umowy.
Pytanie
Czy Spółka „A” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa wykonując opisane czynności będzie korzystała ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 ze zm.) jako świadcząca usługi pośrednictwa finansowego?
Państwa stanowisko w sprawie
Spółka „A” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa wykonując opisane czynności będzie korzystała ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 ze zm.). Opisane usługi są w rozumieniu ww. przepisów usługami pośrednictwa finansowego i podlegają zwolnieniu z podatku VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
- prawidłowe w części dotyczącej prawa do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy dla usług wskazanych w pkt i) – iii) oraz w części dotyczącej usługi wskazanej w pkt iv), tj. wsparcia potencjalnego Akceptanta w procesie zawierania Umowy Akceptanta, a także na etapie uzyskiwania dostępu do usługi finansowej (Usług „B”),
- nieprawidłowe w części dotyczącej prawa do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy dla części usługi wskazanej w pkt iv), tj. wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienia mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
·istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
·wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
·istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
·odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
·istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
W myśl art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.
Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem od podatku usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.
Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE, usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.
Podkreślenia wymaga, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., wydanie internetowe – www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.
Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.
W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.
Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.
Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.
Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:
-usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
-z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
-celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści umowy),
-usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).
W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo, konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:
-wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,
-uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,
-prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,
-nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.
Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.
Z opisu sprawy wynika, że zamierzają Państwo rozpocząć świadczenie usług opisanych poniżej na rzecz klienta „B”. „B” jest agentem rozliczeniowym (acquirer) – dostawcą usług płatniczych zawierającym z Akceptantem umowę o akceptowanie i obsługę transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę płatniczą, których wynikiem jest transfer środków pieniężnych na rzecz Akceptanta. „B” świadczy Usługi „B”, tj. usługi przetwarzania (autoryzacja transakcji, rozliczanie transakcji) płatności, na rzecz Akceptantów, na podstawie Umów Akceptanta.
Będą Państwo świadczyli Usługi Profesjonalne – tj. usługi w zakresie pośredniczenia przy zawieraniu Umów Akceptanta pomiędzy „B” a Akceptantami, na rzecz których „B” świadczy Usługi „B”. Działając w imieniu „B”, będą Państwo promować Usługi „B” pośród potencjalnych Akceptantów, podejmując pełne działania sprzedażowe, w tym gromadzenie danych Klientów w celu umożliwienia pełnego wypełnienia formularza zgłoszeniowego oraz przesłania go do opracowanego przez „B” systemu komputerowego „(...)”, służącego do składania wniosków i przyjmowania Akceptantów. Ponadto do Państwa obowiązków w ramach świadczenia Usług Profesjonalnych należeć będzie:
i)rozprowadzanie wśród potencjalnych Akceptantów materiałów promocyjnych i informacyjnych dotyczących Usług „B”; mogą Państwo także informować potencjalnych Akceptantów, iż „B” będzie udostępniać potencjalnym Akceptantom terminale płatnicze;
ii)prowadzenie rozmów, spotkań, prezentacji, negocjowanie w ustalonym zakresie warunków płatności oraz innych warunków związanych ze świadczeniem przez „B” Usług „B” na rzecz Akceptantów;
iii)proponowanie potencjalnym Akceptantom podpisania Umów Akceptanta, w celu zawarcia takich umów z „B”;
iv)wsparcie potencjalnego Akceptanta w procesie zawierania Umowy Akceptanta, a także na etapie uzyskiwania dostępu do usługi finansowej (Usług „B”) oraz wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienie mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego.
Świadczenie Usług Profesjonalnych będzie miało miejsce na terenie Polski. Zapewnią Państwo zasoby Sprzedażowe, Kierownicze i Operacyjne w przeliczeniu na pełne etaty, aby umożliwić pozyskanie i podpisanie Umów Akceptanta z potencjalnymi Akceptantami z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP), zgodnie z definicją „B”, na uzgodnionych terytoriach. Będą Państwo współpracować z odpowiednimi zespołami w ramach operacji biznesowych „B” w celu zapewnienia pełnego zawarcia Umowy Akceptanta z Akceptantami i wprowadzenia ich do portfela Akceptantów „B”. Będą Państwo korzystać wyłącznie z pisemnych materiałów reklamowych, promocyjnych i innych dotyczących Usług „B”, które zostaną dostarczone lub zatwierdzone przez „B”.
Nie będą Państwo składać oświadczeń, zapewnień ani zaciągać zobowiązań w imieniu „B” żadnym obecnym ani potencjalnym Akceptantom. Wskażą Państwo „B” klientów zainteresowanych korzystaniem z Usług „B” i przekażą „B” informacje (w tym pełną firmę spółki oraz dane kontaktowe) dotyczące takich klientów, zgodnie z wnioskami „B”. „B” będzie miał prawo polegać na prawidłowości i kompletności informacji i danych. „B” będzie rozpatrywał kandydatury potencjalnych Akceptantów wskazanych przez Państwa zgodnie ze swoimi politykami w zakresie ryzyka oraz innymi praktykami i procedurami obowiązującymi w danym czasie (które mogą być okresowo modyfikowane lub zmieniane przez „B”). „B” zastrzega sobie prawo, według swojego wyłącznego uznania, do odmowy zawarcia Umowy Akceptanta z potencjalnym Akceptantem.
„B” określi wszelkie opłaty z tytułu Usług „B” w wysokości, którą uzna za stosowną według swojego wyłącznego uznania. Klientów, którzy staną się Akceptantem wskazanym przez Państwa, będą łączyły z „B” bezpośrednie relacje biznesowe i zawrą oni Umowę Akceptanta. Nie będą Państwo stroną takiej Umowy Akceptanta. „B” będzie zarządzał i kontrolował Umowy Akceptantów oraz stosunki łączące „B” z Akceptantami wskazanymi przez Państwa (przy czym taka kontrola obejmuje decyzje w zakresie kontynuowania, zmiany, przeniesienia praw i obowiązków lub rozwiązania takiej Umowy Akceptanta).
Państwa działania będą miały na celu uczynienie wszystkiego, co niezbędne, żeby umowa została zawarta, czyli jej warunki zostaną z klientem wynegocjowane, potwierdzone i później nie będą zmieniane. Umowa zostaje wprowadzona do systemu komputerowego „B” przez Państwa pracowników. Po wprowadzeniu następuje weryfikacja klienta przez (...)/”B” (wiarygodność, rejestry przestępców, przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy itd.) i zatwierdzenie umowy.
Prowadząc usługi pośrednictwa finansowego działają Państwo we własnym imieniu i na własny rachunek, natomiast zawierana Umowa Akceptanta wiąże klienta i „B”.
Państwa czynności prowadzą do zawarcia umowy pomiędzy „B” i klientem, która będzie prawnie wiążąca strony i będzie z niej wynikało zobowiązanie do świadczenia usługi przez „B” i zapłaty wynagrodzenia „B” przez klienta.
Będą Państwo wykonywać usługi profesjonalne, więc odpowiadać za całość procesu zawierania umowy i jej treść, czyli prezentacje i negocjacje oferty, wszelkie wiążące uzgodnienia (będą Państwo posiadali upoważnienie do czynienia takich uzgodnień). Państwa pracownicy będą się posługiwali ofertą handlową „B” w różnych wersjach dla różnych klientów z możliwością prowadzenia negocjacji (cena, czas trwania umowy, % udziału w zysku, rodzaj terminala, wysokość czynszu za najem terminala, itd). Państwa odpowiedzialność nie jest ograniczona do spraw „technicznych”.
Zadaniem Państwa pracowników będzie pozyskiwanie nowych klientów, jak i rozwijanie współpracy z istniejącymi. Pracownicy będą opiekunami klienta.
Przysługuje Państwu wynagrodzenie kalkulowane w skomplikowany sposób zawierający wiele elementów zależnych od liczby Państwa pracowników oraz ich wyników w zakresie liczby zawartych umów i wygenerowanych obrotów, długości umów, aktywności klientów itd.
Będą Państwo podejmować dodatkowe działania mające na celu dopasowanie oferty do stron umowy w ramach wariantów danych przez „B”. W Państwa gestii jest dostosowanie oferty do potrzeb klienta oraz ewentualnie uzyskanie od „B” warunków specjalnych dla szczególnie dobrego klienta.
Będą Państwo mieć wpływ na treść zawieranych przez akceptantów z „B” Umów Akceptanta spośród dostępnych wariantów. Będą Państwo też mogli wnioskować o zmianę/dostosowanie wariantu w szczególnym przypadku.
W ramach umowy będą Państwo wykonywać jedynie usługi pośrednictwa finansowego w zakresie transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych. Państwa usługi to nie czynności ściągania długów, w tym factoring, usługi doradztwa bądź usługi w zakresie leasingu, jak też żadne inne nie są w zakresie przedmiotowej umowy.
Państwa wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą tego, czy świadczone przez Państwa usługi stanowią usługi pośrednictwa korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Oceniając powyższe okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych należy się z Państwem zgodzić, że wskazane usługi, tj.:
i)rozprowadzanie wśród potencjalnych Akceptantów materiałów promocyjnych i informacyjnych dotyczących Usług „B”; mogą Państwo także informować potencjalnych Akceptantów, iż „B” będzie udostępniać potencjalnym Akceptantom terminale płatnicze,
ii)prowadzenie rozmów, spotkań, prezentacji, negocjowanie w ustalonym zakresie warunków płatności oraz innych warunków związanych ze świadczeniem przez „B” Usług „B” na rzecz Akceptantów,
iii)proponowanie potencjalnym Akceptantom podpisania Umów Akceptanta, w celu zawarcia takich umów z „B”,
iv)wsparcie potencjalnego Akceptanta w procesie zawierania Umowy Akceptanta, a także na etapie uzyskiwania dostępu do usługi finansowej (Usług „B”),
stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Z opisu sprawy wynika bowiem, że wskazane powyżej usługi świadczone przez Państwa na rzecz „B” spełniają przedstawione wyżej przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług określonych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Efektem działań podejmowanych przez Państwa jest doprowadzenie do skojarzenia klienta z „B” w celu zawarcia Umowy Akceptanta na produkt finansowy (usługi przetwarzania (autoryzacja transakcji, rozliczanie transakcji) płatności na rzecz Akceptantów, na podstawie Umów Akceptanta), tj. uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę. Będą Państwo wykonywać określone czynności faktyczne i prawne, które każdorazowo mają doprowadzić do zawarcia Umowy Akceptanta pomiędzy „B” a Akceptantami. Nie będą Państwo stroną Umów Akceptanta.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa ww. usługi, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia Umów Akceptanta, będą stanowiły usługi pośrednictwa w świadczeniu usług określonych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, a tym samym będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko we wskazanej wyżej części jest prawidłowe.
Natomiast w odniesieniu do usług polegających na obsłudze zawartych już przez Klienta Umów Akceptanta z „B”, tj. wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienie mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego (wymienionych w pkt iv) należy wskazać, że czynności te nie mają na celu doprowadzenia do zawarcia umowy na produkt bądź usługę finansową i nie mogą w związku z tym zostać uznane za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Zatem czynności te nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
W konsekwencji, Państwa stanowisko w części dotyczącej prawa do zastosowania zwolnienia od podatku dla usług polegających na obsłudze zawartych już przez Klienta Umów Akceptanta z „B”, tj. wykonywania Umowy Akceptanta, a także zapewnienia mu dostępu do dedykowanego helpdesku i opiekuna handlowego (wymienione w pkt iv) jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).