Zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa, za ustalonym odszkodowaniem, działek zabudowanych nr 1, 2, 3, 4, 5, wchodzących w skład Nieruchomości A, Zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa za ustalonym odszkodowaniem działek niezabudowanych nr 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, wchodzących w skład Nieruchomości B.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

-zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa, za ustalonym odszkodowaniem, działek zabudowanych nr  1, 2, 3, 4, 5, wchodzących w skład Nieruchomości A,

-zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa za ustalonym odszkodowaniem działek niezabudowanych nr 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, wchodzących w skład Nieruchomości B.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 grudnia 2022 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek lub VAT).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych Gminy, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym zadania własne Gminy obejmują m. in. sprawy ładu przestrzennego i gospodarki nieruchomościami.

Zgodnie z art. 43 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina dysponuje mieniem komunalnym.

W świetle tego przepisu mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.

W myśl art. 45 ustawy o samorządzie gminnym, podmioty mienia komunalnego samodzielnie decydują o przeznaczeniu i sposobie wykorzystania składników majątkowych, przy zachowaniu wymogów zawartych w odrębnych przepisach prawa.

Na mocy przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (dalej: ustawa o realizacji inwestycji drogowych) gminne nieruchomości mogą zostać przejęte na potrzeby realizacji inwestycji drogowych, stając się własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. W odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydaje właściwy wojewoda. Jednocześnie za przejęte na potrzeby inwestycji drogowych nieruchomości, zgodnie z art. 12 ust. 4a, 4f i 5 w związku z art. 11a i 18 ustawy o realizacji inwestycji drogowych, dotychczasowemu właścicielowi nieruchomości przysługuje odszkodowanie.

Gmina była właścicielem położonych w obrębie Miasta oraz w obrębie miejscowości S. nieruchomości gruntowych o następujących numerach ewidencyjnych:

·1, 2, 3, 4, 5 - grunty te stanowiły drogi utwardzone w całości lub w części asfaltem (dalej łącznie jako: Nieruchomości A),

·6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48 - grunty te były niezabudowane, stanowiły w większości pola orne lub nieutwardzone drogi lub rowy (dalej łącznie jako: Nieruchomości B).

Nieruchomości A i Nieruchomości B położone były na terenie, dla którego nie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Ponadto, dla nieruchomości tych nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Gmina nabyła prawo własności Nieruchomości A nieodpłatnie, w drodze komunalizacji, na podstawie stosownych decyzji, wydanych odpowiednio w 1992 r., 1993 r. i 2003 r.

Znajdujące się na tych nieruchomościach naniesienia budowlane w postaci nawierzchni asfaltowej istniały już w momencie nabycia tych nieruchomości przez Gminę.

W odniesieniu do Nieruchomości B natomiast, Gmina stała się właścicielem większości z nich w drodze komunalizacji na podstawie stosownych decyzji wydanych w latach 1992 -2011. Pozostałe z tych nieruchomości Gmina nabyła odpłatnie w latach 1995-2010 w drodze umów zawartych w formie aktów notarialnych.

Przy nabyciu zarówno Nieruchomości A jak i Nieruchomości B nie wystąpił podatek naliczony.

Decyzją z dnia 11 grudnia 2020 r. o znaku …, wydaną na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, Wojewoda zezwolił na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie obwodnicy miasta. Decyzja ta została wydana z rygorem natychmiastowej wykonalności. W związku z niniejszą decyzją, stanowiące uprzednio własność Gminy Nieruchomości A i Nieruchomości B zostały przejęte na przez Skarb Państwa na własność (stały się własnością Skarbu Państwa). Gmina zobowiązana była do niezwłocznego wydania Nieruchomości A i B.

Zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zostało doręczone Gminie w dniu 18 grudnia 2020 r.

Nieruchomości A i B zostały przez Gminę wydane 12 stycznia 2021 r., tj. z zachowaniem terminu 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizacje inwestycji drogowej, przez co Gminie przysługiwało, wynikające z art. 18 ust. 1e pkt 1 ustawy o realizacji inwestycji drogowych prawo do uzyskania odszkodowania powiększonego o 5% wartości nieruchomości.

W dniach 3 i 4 marca 2022 r. Wojewoda wydał decyzje o ustaleniu odszkodowań na rzecz Gminy w związku z przejęciem ww. Nieruchomości na cele realizacji inwestycji drogowej. W tym zakresie Gmina otrzymała decyzje ustalające odszkodowanie na rzecz Gminy o następujących numerach:

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

·…

(dalej: decyzje odszkodowawcze).

Stosownie bowiem do art. 12 ust. 4a ustawy o realizacji inwestycji drogowych, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

W dniu 5 kwietnia 2022 r. Gmina otrzymała płatności tytułem odszkodowania za przejęte przez Skarb Państwa Nieruchomości A i Nieruchomości B, stanowiące uprzednio własność Gminy. Gmina otrzymała kwoty zgodne z wydanymi w tym zakresie decyzjami odszkodowawczymi.

W rozliczeniu VAT za miesiąc kwiecień 2022 r. Gmina dokonała stosownego rozliczenia VAT należnego od otrzymanych kwot odszkodowania, traktując otrzymane kwoty jako wartości brutto i rozliczając w nich należny podatek VAT przy zastosowaniu 23% stawki VAT.

Gmina pragnie zaznaczyć, iż Nieruchomości A i B przed ich przejęciem przez Skarb Państwa nie były wykorzystywane przez nią na cele prowadzonej przez Gminę działalności podlegającej opodatkowaniu VAT w tym również na potrzeby działalności zwolnionej z VAT, tj. przykładowo grunty te nie były dzierżawione na cele rolnicze.

Ponadto w odniesieniu do Nieruchomości A Gmina zaznacza, iż od momentu nabycia przedmiotowych gruntów, nie ponosiła ona żadnych wydatków na ulepszenie bądź przebudowę (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) nawierzchni asfaltowych zlokalizowanych na tych nieruchomościach.

W uzupełnieniu wniosku  w odpowiedzi na pytania z wezwania wskazali Państwo:

Pytanie nr 1:

Czy drogi utwardzone w całości lub w części asfaltem znajdujące się na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5 są budowlami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2021r., poz. 2351, z późn. zm.)?

Odpowiedź Gminy:

Tak, droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 1 jest budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Tak, droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 2 jest budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Tak, droga utwardzona w  całości asfaltem znajdująca się na działce nr 3  jest budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Tak, droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 4 jest budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Tak, droga utwardzona w części asfaltem znajdująca się na działce nr 5 jest budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Pytanie nr 2:

Jaki jest symbol PKOB, nazwa grupowania oraz wyszczególnienie ww. budowli, wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.)?

Odpowiedź Gminy:

Droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 1 jest budowlą o symbolu 2112 - sekcja 2, dział 21, grupa 211, klasa 2112, wyszczególnienie „Ulice i drogi pozostałe” - według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 2 jest budowlą o symbolu 2112 - sekcja 2, dział 21, grupa 211, klasa 2112, wyszczególnienie „Ulice i drogi pozostałe” - według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 3 jest budowlą o symbolu 2112 - sekcja 2, dział 21, grupa 211, klasa 2112, wyszczególnienie „Ulice i drogi pozostałe” - według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Droga utwardzona w całości asfaltem znajdująca się na działce nr 4 jest budowlą o symbolu 2112 - sekcja 2, dział 21, grupa 211, klasa 2112, wyszczególnienie „Ulice i drogi pozostałe” - według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Tak, droga utwardzona w części asfaltem znajdująca się na działce nr 5 jest budowlą o symbolu 2112 - sekcja 2, dział 21, grupa 211, klasa 2112, wyszczególnienie „Ulice i drogi pozostałe” - według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Pytanie nr 3:

Czy budowle położone na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5 są trwale związane z gruntem?

Odpowiedź Gminy:

Tak, budowla położona na działce nr 1 jest trwale związana z gruntem.

Tak, budowla położona na działce nr 2 jest trwale związana z gruntem.

Tak, budowla położona na działce nr 3 jest trwale związana z gruntem.

Tak, budowla położona na działce nr 4 jest trwale związana z gruntem.

Tak, budowla położona na działce nr 5 jest trwale związana z gruntem.

Pytanie nr 4:

Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budowli lub ich części położonych na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5 w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę.

Odpowiedź Gminy:

Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 1. W momencie nabycia przez Gminę działki o nr 1, na mocy decyzji komunalizacyjnej nr … z dnia 18 marca 1993 r. nieruchomość ta była już zabudowana drogą, przeznaczoną do użytkowania. Gmina nie posiada informacji o dacie wybudowania i oddania do użytkowania tej budowli przez poprzedniego właściciela (jako że Gmina nie poniosła nakładów na jej budowę). Gmina od momentu nabycia tej nieruchomości nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie budowli posadowionej na tej działce. Zatem, w ocenie Gminy można uznać, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 1 nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 18 marca 1993 r.

Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 2. W momencie nabycia przez Gminę działki o nr 2, na mocy decyzji komunalizacyjnej nr … z dnia 10 września 1992 r. nieruchomość ta była już zabudowana drogą, przeznaczoną do użytkowania. Gmina nie posiada informacji o dacie wybudowania i oddania do użytkowania tej budowli przez poprzedniego właściciela (jako że Gmina nie poniosła nakładów na jej budowę). Gmina od momentu nabycia tej nieruchomości nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie budowli posadowionej na tej działce. Zatem, w ocenie Gminy można uznać, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 2 nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 3. W momencie nabycia przez Gminę działki o nr 3, na mocy decyzji komunalizacyjnej nr … z dnia 10 września 1992 r. nieruchomość ta była już zabudowana drogą, przeznaczoną do użytkowania. Gmina nie posiada informacji o dacie wybudowania i oddania do użytkowania tej budowli przez poprzedniego właściciela (jako że Gmina nie poniosła nakładów na jej budowę). Gmina od momentu nabycia tej nieruchomości nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie budowli posadowionej na tej działce. Zatem, w ocenie Gminy można uznać, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 3 nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 4. W momencie nabycia przez Gminę działki o nr 4, na mocy decyzji komunalizacyjnej nr … z dnia 10 września 1992 r. nieruchomość ta była już zabudowana drogą, przeznaczoną do użytkowania. Gmina nie posiada informacji o dacie wybudowania i oddania do użytkowania tej budowli przez poprzedniego właściciela (jako że Gmina nie poniosła nakładów na jej budowę). Gmina od momentu nabycia tej nieruchomości nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie budowli posadowionej na tej działce. Zatem, w ocenie Gminy można uznać, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 4 nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

Tak, nastąpiło pierwsze zasiedlenie, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 5. W momencie nabycia przez Gminę działki o nr 5, na mocy decyzji komunalizacyjnej nr … z dnia 21 marca 2003 r. nieruchomość ta była już zabudowana drogą, przeznaczoną do użytkowania. Gmina nie posiada informacji o dacie wybudowania i oddania do użytkowania tej budowli przez poprzedniego właściciela (jako że Gmina nie poniosła nakładów na jej budowę). Gmina od momentu nabycia tej nieruchomości nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie budowli posadowionej na tej działce. Zatem, w ocenie Gminy można uznać, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług budowli położonej na działce nr 5 nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 21 marca 2003 r.

Pytanie nr 5:

Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budowli, to należy wskazać w jakiej części?

Odpowiedź Gminy:

Nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budowli położonej na działce nr 1.

Nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budowli położonej na działce nr 2.

Nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budowli położonej na działce nr 3.

Nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budowli położonej na działce nr 4.

Nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budowli położonej na działce nr 5.

Pytanie nr 6:

Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budowli? Należy wskazać dokładną datę.

Odpowiedź Gminy:

Jak Gmina wskazała w odpowiedzi na pytanie nr 4 nie posiada informacji o dacie oddania do  używania ww. budowli przez ich poprzedniego właściciela, niemniej jednak wraz  z nabyciem tych nieruchomości przez Gminę, na mocy wskazanych w odpowiedzi na pytanie nr 4 decyzji komunalizacyjnych, zostały one przez Gminę zajęte do używania i udostępnione do korzystania.

Zatem w odniesieniu do:

·budowli położonej na działce nr 1, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 18 marca 1993 r.

·budowli położonej na działce nr 2, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

·budowli położonej na działce nr 3, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

·budowli położonej na działce nr 4, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.

·budowli położonej na działce nr 5, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 21 marca 2003 r.

Pytanie nr 7:

W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 4 należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie budowli lub ich części?

Odpowiedź Gminy:

Pierwsze zasiedlenie budowli położonej na działce nr 1 nastąpiło w wyniku oddania jej do użytkowania i nieodpłatnego udostępnienia jej jako drogi do korzystania.

Pierwsze zasiedlenie budowli położonej na działce nr 2 nastąpiło w wyniku oddania jej do użytkowania i nieodpłatnego udostępnienia jej jako drogi do korzystania.

Pierwsze zasiedlenie budowli położonej na działce nr 3 nastąpiło w wyniku oddania jej do użytkowania i nieodpłatnego udostępnienia jej jako drogi do korzystania.

Pierwsze zasiedlenie budowli położonej na działce  nr 4 nastąpiło w wyniku oddania jej do użytkowania i nieodpłatnego udostępnienia jej jako drogi do korzystania.

Pierwsze zasiedlenie budowli położonej na działce nr 5 nastąpiło w wyniku oddania jej do użytkowania i nieodpłatnego udostępnienia jej jako drogi do korzystania.

Pytanie nr 8:

Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budowli lub ich części a ich przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

Odpowiedź Gminy:

Tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonej na działce nr 1, a jej przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonej na działce nr 2, a jej przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonej na działce nr 3, a jej przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonej na działce nr 4, a jej przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Tak, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonej na działce nr 5, a jej przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Pytanie nr 9:

Czy ww. budowle były wykorzystywane przez Państwa Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są budowle, wykonywała Państwa Gmina - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

Odpowiedź Gminy:

Budowla położona na działce nr 1 nie była wykorzystywana przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Budowla położona na działce nr 2 nie była wykorzystywana przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Budowla położona na działce nr 3 nie była wykorzystywana przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Budowla położona na działce nr 4 nie była wykorzystywana przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Budowla położona na działce nr 5 nie była wykorzystywana przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Pytania

1)Czy dostawa Nieruchomości A korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

2)Czy dostawa Nieruchomości B korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Dostawa Nieruchomości A korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Ad. 2

Dostawa Nieruchomości B korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE:

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle powyższych regulacji należy uznać, iż w związku z przeniesieniem prawa własności Nieruchomości A i B na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie Wnioskodawca występował w charakterze podatnika VAT, a czynność tę, w świetle ustawy o VAT Gmina zobowiązana była rozliczyć dla celów VAT jako odpłatną dostawę towarów.

W tym przypadku bowiem, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę odpłatną.

Zwolnienia z VAT

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Stosownie do art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W związku z powyższym na gruncie VAT za teren budowlany uznaje się wyłącznie taki grunt niezabudowany, którego przeznaczenie pod zabudowę wynika z obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub wydanej decyzji o warunkach zabudowy. Oznacza to tym samym, iż w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego obowiązującego dla danej nieruchomości niezabudowanej oraz gdy nie wydano decyzji o warunkach zabudowy dla tego gruntu, nieruchomości tej nie traktuje się dla celów VAT jako terenu budowlanego (niezależnie od przeznaczenia tej nieruchomości określonego w innych dokumentach, np. w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego).

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego wynika zatem, iż na gruncie VAT, dostawa budynków lub budowli użytkowanych przez okres co najmniej dwóch lat przed ich sprzedażą zasadniczo objęta jest zwolnieniem z opodatkowania.

Jednocześnie, stosownie do art. 43 ust 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podlega również dostawa budynków, budowli lub ich części nieobjęta zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przypadku sprzedaży nieruchomości zabudowanych zastosowanie znajduje przepis art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, iż w przypadku sprzedaży nieruchomości zabudowanej, stawkę VAT właściwą dla opodatkowania budynku lub budowli należy zastosować również w odniesieniu do dostawy gruntu, na którym posadowione są te obiekty budowlane. Innymi słowy, dla gruntu trwale związanego z budynkiem czy budowlą należy zastosować taka samą stawkę jaka znajduje zastosowanie dla dostawy danego budynku lub budowli.

Ad. 1.

Mając na uwadze przywołane regulacje, Gmina stoi na stanowisku, iż przedmiotowej sytuacji dokonana przez nią dostawa Nieruchomości A na rzecz Skarbu Państwa, w trybie wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie, stanowiła czynność korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Gmina bowiem dokonała dostawy nieruchomości zabudowanych budowlami (w postaci nawierzchni asfaltowych). W stosunku do tych budowli doszło do pierwszego zasiedlenia, jako że drogi asfaltowe były użytkowane w celach, do których były przeznaczone. Ponadto, Gmina nie ponosiła żadnych nakładów na ulepszenie czy modernizację przedmiotowych budowli. W szczególności Gmina nie dokonała ulepszenia tych budowli w okresie krótszym niż dwa lata przed dokonaną dostawą Nieruchomości A na rzecz Skarbu Państwa.

W konsekwencji, zdaniem Gminy, w tym przypadku dostawa Nieruchomości A korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie m. in. w interpretacji indywidualnej z dnia 17 listopada 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.735.2021.1.MJ, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) wskazał, iż „dostawa dróg oraz ścieżek rowerowych będzie następować po pierwszym zasiedleniu a z uwagi na fakt, że od pierwszego zasiedlenia przedmiotowych budowli do chwili dostawy upłynął okres dłuższy niż 2 lata i Wnioskodawca nie poniósł żadnych nakładów na ulepszenie ww. budowli, to w odniesieniu do transakcji dostawy dróg oraz ścieżek rowerowych znajdujących się na Działkach Nr 2, zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Odpowiednio, skoro dostawa przedmiotowych budowli, którymi zabudowane są Działki Nr 2, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to ze zwolnienia od podatku, korzysta również dostawa gruntu, na którym budowle są posadowione, na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy. Podsumowując, przeniesienie własności wskazanych we wniosku zabudowanych Działek Nr 2 z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy korzysta ze zwolnienia od tego podatku.”

Podobnie DKIS stwierdził w interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2020 r. o sygn. 0114- KDIP1-1.4012.704.2019.4.RR, w której wskazał, iż „przeniesienie prawa własności nieruchomości, (tj. działki 1) wraz z posadowionym na niej budynkiem, z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy. Tym samym kwota odszkodowania otrzymanego za nieruchomość, która z mocy prawa przeszła na własność Skarbu Państwa - będzie stanowiła podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT.”

Ad. 2

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - w myśl zapisów ust. 2 powołanego wyżej przepisu - określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1.lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2.sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany" oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Z powyższego wynika, że ustawa o VAT nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ponadto Gmina pragnie podkreślić, iż w niniejszej sytuacji nie ma znaczenia fakt, iż w stosunku do nieruchomości gruntowych wydana została decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Zmiana przeznaczenia działek z terenów niebędących terenami przeznaczonymi pod zabudowę na tereny przeznaczone pod zabudowę odbywa się w momencie, w którym decyzje na realizację inwestycji drogowych stają się ostateczne, zatem dopiero po momencie w którym nieruchomości te stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa.

W odniesieniu do sytuacji Gminy oznacza to, iż w momencie przeniesienia na Skarb Państwa prawa do rozporządzania Nieruchomościami B jak właściciel grunty te nie mogły być traktowane jako tereny budowlane. W pierwszej kolejności bowiem doszło do przejęcia tych Nieruchomości (jako gruntów niezabudowanych niestanowiących terenów budowlanych) na rzecz Skarbu Państwa, a następnie dopiero do zmiany ich przeznaczenia.

Stanowisko zgodne z powyższym znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych.

Przykładowo DKIS wyraził taki pogląd w interpretacji indywidualnej z dnia 17 listopada 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.735.2021.1.MJ, wskazując, iż „należy podkreślić, że zmiana przeznaczenia ww. wywłaszczonych Działek Nr 1 nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomości te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia. Zatem, ponieważ w momencie dostawy (wywłaszczenia) przedmiotowe Działki Nr 1 były terenem niezabudowanym niebędącym terenem budowlanym w myśl art. 2 pkt 33 ustawy, bowiem grunty nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz decyzją o warunkach zabudowy, to ich dostawa korzystała ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.”

Podobne stanowisko DKIS wyraził w interpretacji indywidualnej z dnia 28 grudnia 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.809.2021.2.MWJ, w której potwierdził, że „zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.  Z opisu sprawy wynika, że na podstawie decyzji Wojewody z dnia 17 grudnia 2020 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, na własność Skarbu Państwa przeszła własność nowo powstałych działek gruntu: nr 1, 2, 3, 4, 5. (...) Na dzień wywłaszczenia przedmiotowe działki nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W stosunku do działek nr 1, 3, 4, 5 nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy. Część działki nr 2 (o powierzchni ok. 40 arów) została objęta decyzją o warunkach zabudowy dotyczących budownictwa jednorodzinnego. Wobec powyższego - na dzień wywłaszczenia - działki nr 1, 3, 4, 5 nie stanowiły terenów budowlanych, w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że czynność przeniesienia prawa własności z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie działek nr 1, 3, 4, 5 oraz części działki nr 2, która na dzień wywłaszczenia nie była objęta decyzją o warunkach zabudowy dotyczącą budownictwa jednorodzinnego - pod warunkiem, że w ww. decyzji o warunkach zabudowy linie rozgraniczające miejsce zabudowy, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.”

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane również w interpretacjach indywidualnych:

·z dnia 15 grudnia 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.776.2021.2.AK, w której DKIS wskazał, iż „Okoliczności sprawy wskazują, że na dzień wywłaszczenia przedmiotowej działki Nr 1/1- to jest na dzień wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej - działka ta nie była objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jednocześnie, na dzień wywłaszczenia dla działki Nr 1/1 nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy. Więc na dzień wywłaszczenia działka Nr 1/1 nie była terenem budowlanym, w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie ma znaczenia fakt, iż w stosunku do ww. działki Nr 1/1 wydana została decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Zmiana przeznaczenia działki z terenów niebędących terenami przeznaczonymi pod zabudowę na tereny przeznaczone pod zabudowę odbyła się bowiem w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta stała się z mocy prawa własnością Województwa co oznacza, iż w momencie przeniesienia prawa do rozporządzania działką jak właściciel nie była ona traktowana jako tereny budowlane. W pierwszej kolejności bowiem doszło do przejęcia działki na rzecz ww. podmiotu, a następnie do zmiany jej przeznaczenia. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

Tym samym, przeniesienie przez Pana z nakazu organu władzy publicznej prawa własności działki Nr 1/1, w zamian za odszkodowanie, w trybie wywłaszczenia, w związku z jej przeznaczeniem pod inwestycję dotyczącą budowy dróg, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, która korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.”

·z dnia 26 marca 2021 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.28.2021.2.ASY, w której DKIS stwierdził, iż „zmiana przeznaczenia ww. wywłaszczonych Działek nr 1 nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomości te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia. Zatem, ponieważ w momencie dostawy (wywłaszczenia) przedmiotowe Działki nr 1 były terenem niezabudowanym niebędącym terenem budowlanym w myśl art. 2 pkt 33 ustawy, bowiem grunty nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz decyzją o warunkach zabudowy, to ich dostawa korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.”

·z dnia 21 października 2020 r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.321.2020.2.EB, w której DKIS stwierdził, że „Zaznaczyć w tym miejscu należy, że zmiana przeznaczenia ww. wywłaszczonych nieruchomości, tj. Działek nr 1 nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomości te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia. W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że czynność przekazania przez Gminę z nakazu organu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie prawa własności niezabudowanych nieruchomości - Działek nr 1, stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VA T, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.”

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone przez DKIS w interpretacjach indywidualnych:

·z dnia 19 lipca 2018 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.330.2018.1.JO,

·z dnia 20 sierpnia 2018 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.421.2018.1.DC,

·z dnia 23 grudnia 2019 r. o sygn. 0114-KDIP4.4012.724.2019.2.MP,

·z dnia 21 października 2020 r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.321.2020.2.EB

·z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.591.2017.2.AM.

W konsekwencji, zdaniem Gminy, przedmiotowa dostawa Nieruchomości B, będących gruntami niezabudowanymi, które nie były objęte planem zagospodarowania przestrzennego oraz dla których nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy, korzystała ze zwolnienia z VAT wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy

Zgodnie z ww. przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na  przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (np.  nieruchomości) w zamian za odszkodowanie, stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz  wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że  przeniesienie z  nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub  przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w  zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz  stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności towarów w zamian za  wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy:

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z  realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i  usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o  charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za  podatników podatku od towarów i usług, a  realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i  usług.

Analiza powyższego prowadzi zatem do stwierdzenia, iż w przedmiotowej sprawie spełnione zostały przesłanki warunkujące uznanie opisanej transakcji za dostawę towarów dokonywaną przez podmiot, który w odniesieniu do niej działa w charakterze podatnika VAT.

Wydając nieruchomość za odszkodowaniem Gmina nie może skorzystać z wyłączenia z  opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są bowiem realizowane zadania, dla realizacji których organ ten został powołany. Dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością, jak już powyżej wskazano, Gmina nie realizuje bowiem ani zadań własnych, ani zleconych przez organ administracji rządowej.

Oznacza to, że dostawa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dochodzi bowiem do przeniesienia na inny podmiot – nabywcę – prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Ponadto w przedmiotowej sprawie ma miejsce odpłatna dostawa towarów, przy czym odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za przeniesienie własności tych gruntów.

W niniejszej sprawie należy wskazać należy, że na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1363):

Artykuł 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:

Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Stosownie do treści art. 12 ust. 4f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

W myśl art. 17 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Tym samym, nadanie decyzji o wywłaszczeniu rygoru natychmiastowej wykonalności prowadziło w niniejszym przypadku do uzyskania przez Skarb Państwa ekonomicznego władztwa nad rzeczą (tutaj: ww. Nieruchomościami).

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r., poz. 1990, z późn. zm.):

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z  tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się  tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod  zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się  z  mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

W związku z powyższym wywłaszczoną nieruchomość należy opodatkować z  uwzględnieniem jej przeznaczenia sprzed wywłaszczenia.

Tak więc, przeniesienie z mocy prawa własności gruntu w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz  stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od  towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przechodząc zatem do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa, za ustalonym odszkodowaniem, działek zabudowanych nr  1, 2, 3, 4, 5, wchodzących w skład Nieruchomości A, wskazać należy, iż:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest  dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy  od  momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy,

 W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie dla działek zabudowanych budowlami zastosowanie znajdzie zwolnienie od opodatkowania, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem tych budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia budynku, budowli. W  tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 z późn. zm.).

I tak, zgodnie z art. 3 pkt 1, 3, 3a ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;

3)budowli – należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się  na całość użytkową;

3a)obiekcie liniowym – należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable zainstalowane w kanalizacji kablowej, kable zainstalowane w kanale technologicznym oraz kable telekomunikacyjne dowieszone do już istniejącej linii kablowej nadziemnej nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego (…).

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika Gmina była właścicielem położonych w obrębie Miasta oraz w obrębie miejscowości S. nieruchomości gruntowych o następujących numerach ewidencyjnych:

• 1, 2, 3, 4, 5 - grunty te stanowiły drogi utwardzone w całości lub w części asfaltem (dalej łącznie jako: Nieruchomości A),
• 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48,  grunty te były niezabudowane, stanowiły w większości pola orne lub nieutwardzone drogi lub rowy (dalej łącznie jako: Nieruchomości B).

Nieruchomości A i Nieruchomości B położone były na terenie, dla którego nie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Ponadto, dla nieruchomości tych nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Przy nabyciu zarówno Nieruchomości A jak i Nieruchomości B nie wystąpił podatek naliczony. Decyzją z dnia 11 grudnia 2020 r. o …, wydaną na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, Wojewoda zezwolił na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie obwodnicy miasta. Decyzja ta została wydana z rygorem natychmiastowej wykonalności. W związku z niniejszą decyzją, stanowiące uprzednio własność Gminy Nieruchomości A i Nieruchomości B zostały przejęte na przez Skarb Państwa na własność (stały się własnością Skarbu Państwa). Gmina zobowiązana była do niezwłocznego wydania Nieruchomości A i B. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zostało doręczone Gminie w dniu 18 grudnia 2020 r. Nieruchomości A i B zostały przez Gminę wydane 12 stycznia 2021 r. W dniach 3 i 4 marca 2022 r. Wojewoda wydał decyzje o ustaleniu odszkodowań na rzecz Gminy w związku z przejęciem ww. Nieruchomości na cele realizacji inwestycji drogowej. Nieruchomości A i B przed ich przejęciem przez Skarb Państwa nie były wykorzystywane przez nią na cele prowadzonej przez Gminę działalności podlegającej opodatkowaniu VAT w tym również na potrzeby działalności zwolnionej z VAT, tj. przykładowo grunty te nie były dzierżawione na cele rolnicze. Drogi utwardzone w całości lub w części asfaltem znajdujące się na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5 są budowlami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane. Budowle położone na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5  są trwale związane z gruntem. Nastąpiło pierwsze zasiedlenie budowli na działkach nr  1, 2, 3, 4, 5 w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług. Wraz  z nabyciem tych nieruchomości przez Gminę, na mocy wskazanych w odpowiedzi na pytanie nr 4 decyzji komunalizacyjnych, zostały one przez Gminę zajęte do używania i udostępnione do korzystania.

Zatem w odniesieniu do:

• budowli położonej na działce nr 1, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 18 marca 1993 r.
• budowli położonej na działce nr 2, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.
• budowli położonej na działce nr 3, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.
• budowli położonej na działce nr 4, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 10 września 1992 r.
• budowli położonej na działce nr 5, w ocenie Gminy można uznać, iż zajęcie do używania tej budowli nastąpiło nie później niż w dacie nabycia przez Gminę przedmiotowej nieruchomości na podstawie decyzji komunalizacyjnej z dnia 21 marca 2003 r.

Pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli położonych  na ww. działkach nr 1, 2, 3, 4, 5, a ich przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Budowle położone  na ww. działkach nr 1, 2, 3, 4, 5 nie były wykorzystywane przez Gminę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa oraz przedstawionych okoliczności sprawy, prowadzi do wniosku, że w stosunku do budowli posadowionych na ww. działkach nastąpiło pierwsze zasiedlenie, a  od  pierwszego zasiedlenia do momentu ich dostawy upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Bowiem - jak wskazali Państwo we wniosku – budowle znajdujące się na działkach zabudowanych nr  1, 2, 3, 4, 5, wchodzących w skład Nieruchomości A, zostały oddane do użytkowania dawniej niż dwa lata przed wywłaszczeniem. Ponadto, od momentu nabycia przedmiotowych gruntów, Gmina nie ponosiła żadnych wydatków na ulepszenie bądź przebudowę (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) nawierzchni asfaltowych zlokalizowanych na tych nieruchomościach. W związku z powyższym, w odniesieniu do transakcji dostawy ww. budowli spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku VAT, określone w  art.  43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jednocześnie dostawa gruntów, na których znajdują się ww. budowle - stosownie do art. 29a ust. 8 ustawy - również korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt  10 ustawy.

W konsekwencji powyższego, dostawa na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie ww. działek zabudowanych nr 1, 2, 3, 4, 5 wchodzących w skład Nieruchomości A, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy korzysta ze  zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii zastosowania zwolnienia VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa za ustalonym odszkodowaniem działek niezabudowanych nr 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48,  wchodzących w skład Nieruchomości B, wskazać należy, iż:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Stosownie do art. 2 pkt 33 ustawy:

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r., poz. 293 z późn. zm.):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego, istotna jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ponadto, zgodnie z art. 2 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ilekroć w ustawie jest mowa o „inwestycji celu publicznego”:

Należy przez to rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Skoro zatem na dzień dostawy (wywłaszczenia) na rzecz Skarbu Państwa ww. działki niezabudowane nr 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48,  wchodzące w skład Nieruchomości B stanowiły tereny niezabudowane, nieobjęte obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ani decyzją o warunkach zabudowy i  zagospodarowaniu terenu, to zmiana przeznaczenia ww. wywłaszczonych nieruchomości, nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomości te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem, właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z  obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.

W konsekwencji powyższego, dostawa na rzecz Skarbu Państwa, w zamian za odszkodowanie, ww. działek niezabudowanych, nr 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, wchodzących w skład Nieruchomości B, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Zatem, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazuję, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze  zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na  adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na  platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co  do  zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).