Temat interpretacji
Brak opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej dotacji oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej dotacji oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 marca 2023 r. (wpływ 2 marca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Instytut (…) (dalej: Instytut) jest państwową jednostką naukową działającą w oparciu o regulacje zawarte w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r., poz. 1796) oraz na podstawie Statutu zatwierdzonego przez (…) w dniu (…).
Instytut prowadzi badania w obszarze: (…)
Do zadań Instytutu należy m.in. współpraca ze środowiskiem naukowym, społeczno-gospodarczym w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w celu ich wdrożenia, a także kształcenie pracowników naukowych i specjalistów z zakresu nauk rolniczych.
Instytut realizuje swoje zadania prowadząc działalność dydaktyczną (studia doktoranckie, warsztaty, szkolenia), przeprowadzając badania naukowe i publikując ich wyniki w czasopismach naukowych, opracowaniach monograficznych, wydając ekspertyzy oraz dbając o ochronę własnych oryginalnych rozwiązań naukowo-technicznych.
Instytut jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Instytut wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (usługi naukowo-badawcze, usługi wynajmu, działalność wydawnicza), czynności zwolnione od podatku VAT (usługi szkoleniowe, studia doktoranckie, wynajem na cele mieszkalne) oraz czynności niezwiązane z działalnością gospodarczą (czynności statutowe).
Realizując swoje zadania statutowe w zakresie m.in. prowadzenia prac badawczych i współpracy ze środowiskiem społeczno-gospodarczym w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w celu ich wdrożenia, Instytut, jako Partner Konsorcjum, uczestniczy w realizacji projektu pn. „…” finansowanego ze środków programu „…” ustanowionego (…) w ramach projektu pozakonkursowego „…” finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014-2020. Umowa Konsorcjum została zawarta w dniu 24 czerwca 2020 r., zmieniona Aneksem nr 1 z dnia 29 czerwca 2021 r., pomiędzy Instytutem, a:
- Instytutem B. (…) – Lider Projektu,
- Szkołą (…) – Partner Projektu.
Umowa Konsorcjum określa zasady funkcjonowania Konsorcjum, zasady współpracy Lidera i Partnerów przy realizacji Projektu oraz określa prawa i obowiązki Stron związane z jej wykonywaniem oraz postanawia m.in., że:
- Konsorcjum zostało zawiązane w celu wsparcia procesu zarządzania wynikami badań naukowych i prac rozwojowych, w szczególności w zakresie komercjalizacji, promocji osiągnięć naukowych, zwiększenia ich wpływu na rozwój innowacyjności oraz wzmocnienia współpracy miedzy środowiskiem naukowym a otoczeniem gospodarczym,
- podejmowania działań w ramach Konsorcjum, które wedle najlepszej wiedzy każdego z Konsorcjantów nie naruszają w żaden sposób praw osób trzecich, w szczególności nie stanowią czynu nieuczciwej konkurencji, jak również nie naruszają przepisów innych ustaw, w tym z zakresu prawa autorskiego i praw pokrewnych, jak również prawa własności przemysłowej,
- wykorzystywanie przedmiotów praw własności intelektualnej z poszanowaniem prawa,
- powstrzymania się od działań mogących uniemożliwić w przyszłości uzyskanie prawa wyłącznego w postaci patentu, prawa z rejestracji czy też prawa ochronnego na rozwiązania powstałe w trakcie realizacji Projektu,
- współdecydowania o zakresie wykorzystywania wyników prowadzonych prac w celach niekomercyjnych, w tym naukowych z poszanowaniem wzajemnych praw oraz zasad i celu Umowy,
- wyniki prac (rozumiane jako wszelkie dobra niematerialne, które powstaną w wyniku realizacji Projektu, w tym w szczególności: wynalazki, wzory użytkowe i utwory w rozumieniu prawa autorskiego) prowadzonych w ramach Projektu stanowią własność Konsorcjanta, z którym są związani twórcy tych wyników. Jeżeli Wyniki prac powstaną w wyniku wspólnych prac Konsorcjantów stanowią współwłasność Konsorcjantów w proporcji odpowiadającej faktycznemu udziałowi w pracach.
- Konsorcjanci mogą korzystać nieodpłatnie z Wyników wspólnych prac prowadzonych w ramach wspólnych prac prowadzonych w ramach Projektu oraz z udostępnionej przez Konsorcjantów wiedzy wyłącznie dla celów realizacji Projektu i w okresie do zakończenia okresu trwałości Projektu; okres ten, za zgodą Partnerów może być przedłużony,
- Konsorcjant ma prawo do upublicznienia wyników prac wytworzonych przez innego Konsorcjanta tylko za jego pisemną zgodą, nawet jeśli te wyniki są związane z wynikami stanowiącymi własność Konsorcjanta dokonującego upublicznienia; upublicznianie wyników prac nie może szkodzić uzyskaniu ochrony prawnej,
- przenoszenie praw albo udzielanie licencji do Wyników prac następuje na zasadach rynkowych, w drodze negocjacji; w przypadku przenoszenia praw do Wyników prac pomiędzy Konsorcjantami wartość rynkową tych praw pomniejsza się o koszty poniesione w ramach Projektu przez Konsorcjanta nabywającego prawa,
- decyzję o komercjalizacji wspólnych Wyników prac, i jej szczegółowe zasady określą w odrębnej umowie Konsorcjanci, którym przysługują prawa do tych wyników, przy zachowaniu zasady, że w przypadku osiągnięcia korzyści z komercjalizacji ich podział nastąpi proporcjonalnie do udziału we własności; jeżeli umowa nie będzie stanowić inaczej w takiej samej proporcji poniesione zostaną wydatki związane z komercjalizacją,
- Konsorcjanci zapewnią w umowach zawieranych przez nich z pracownikami, zleceniobiorcami, usługobiorcami, podwykonawcami oraz innymi osobami, przejście praw do Wyników prac na Konsorcjanta, z którym zawarli umowę. Konsorcjanci zobowiązują się do odpowiedniego wynagradzania tych osób wg Regulaminów praw własności intelektualnej (regulaminów komercjalizacji odpowiednio) obowiązujących w swoich jednostkach;
- każdy z Konsorcjantów ponosi koszty z tym związane we własnym zakresie,
- w przypadku gdy wyniki prac stanowią utwór w rozumieniu prawa autorskiego Konsorcjanci zapewnią sobie własność praw co najmniej na następujących polach eksploatacji:
a)utrwalenie dowolną techniką,
b)zwielokrotnienie dowolną techniką, w tym techniką drukarską, reprograficzną, technikami komputerowymi,
c)publiczne odtworzenie,
d)wprowadzanie do obrotu, użyczenie, najem,
e)wprowadzenie do pamięci komputera i rozpowszechnianie w sieciach komputerowych, a w tym w sieci Internet i Intranet,
- żaden z Konsorcjantów nie będzie upowszechniać wyników prac przed ich zakończeniem i określeniem, które z elementów prac podlegać będą ochronie lub stanowią tajemnicę,
- każdy z Konsorcjantów dysponuje dofinansowaniem (budżet Konsorcjum) w wysokości określonej w harmonogramie, przy czym wysokość dofinansowania przewidziana dla danego Konsorcjanta może ulec zmianie za zgodą Stron na skutek negocjacji lub w przypadku innych okoliczności za porozumieniem Stron,
- każdy z Konsorcjantów zarządza własnym budżetem (budżet Konsorcjanta) zgodnie z celem, zakresem, harmonogramem oraz kwalifikowalnością wydatków, a także ponosi pełną odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zadań, wszelkie nieprawidłowości, w tym zgłaszane przez (…),
- każdy z Konsorcjantów odpowiada za szkody wyrządzone własnym działaniem lub zaniechaniem, jak również za jakość i terminowość realizowanych zadań w ramach Projektu zarówno wobec pozostałych Konsorcjantów, jak i wobec osób trzecich.
Zgodnie z (…) przedmiotem Projektu jest (…), polegających na: (…)
1) inicjowaniu oraz wzmacnianiu współpracy między środowiskiem naukowym a otoczeniem gospodarczym, w tym poszukiwaniu podmiotów zainteresowanych wdrożeniem wyników badań naukowych i prac rozwojowych, przez promocję oferty technologicznej oraz udział w wystawach i targach,
2) przygotowaniu projektów komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych, zawierających w szczególności analizy potencjału rynkowego tych wyników oraz analizy ich gotowości wdrożeniowej, a także wycenie praw własności intelektualnej,
3) zarządzaniu portfelem technologii obejmującym w szczególności:
a) monitorowanie i analizy wyników badań naukowych lub prac rozwojowych pod względem ich użyteczności praktycznej,
b) analizy potrzeb rynku służące wyborowi tematów badań naukowych lub prac rozwojowych i badanie stanu techniki przed rozpoczęciem tych badań lub prac,
c) prowadzenie bazy danych o realizowanych projektach badawczych, osiągniętych rezultatach i możliwości ich zastosowania w sferze gospodarczej lub społecznej,
d) analizy możliwości uzyskania ochrony patentowej oraz możliwości komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych przed ich opublikowaniem,
4) prowadzeniu prac przedwdrożeniowych, w tym dodatkowych testów laboratoryjnych lub dostosowania wynalazku do potrzeb zainteresowanego nabywcy;
5) wskazaniu (…) pełniących rolę pośredników działających w określonych obszarach wiedzy, odpowiedzialnych za nawiązanie współpracy między środowiskiem naukowym a otoczeniem gospodarczym, prowadzącej do zastosowania wyników badań naukowych i prac rozwojowych w sferze gospodarczej lub społecznej.
W dniu (…) 2021 r. Lider Projektu, w imieniu Konsorcjum, podpisał Umowę nr (…) o dofinansowanie ww. Projektu z (…) (obecnie: (…). Umowa o dofinansowanie ww. Projektu określa warunki finansowania, realizacji i rozliczania, w tym m.in. obowiązek do osiągnięcia założonych celów i wskaźników, a także zapewnienia trwałości Projektu przez okres 5 lat od dnia zatwierdzenia raportu końcowego. Środki finansowe na realizację Projektu nie mogą być wydatkowane na inne zadania niż określone w Umowie. W kwestii kwalifikowalności wydatków umowa stanowi, że wydatkami kwalifikującymi się do objęcia wsparciem są wydatki, które jednocześnie:
a)zostały poniesione w związku z realizacją Projektu i są niezbędne do jego prawidłowego wykonania,
b)zostały poniesione zgodnie z postanowieniami Umowy,
c)mieszczą się w wykazie kategorii wydatków kwalifikowalnych w ramach (…), wymienione we wniosku o dofinansowanie, stanowiącym załącznik nr 1 do Umowy (...),
d)zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów,
e)zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez (…),
f)zostały prawidłowo udokumentowane,
g)zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez Instytucję Zarządzającą.
Wydatki poniesione na pokrycie podatku od towarów i usług (VAT) mogą zostać uznane za kwalifikujące się do dofinansowania, jeśli nie podlega on zwrotowi lub odliczeniu na rzecz podmiotu lub konsorcjanta zgodnie z właściwymi przepisami. W celu zaliczenia VAT do wydatków kwalifikujących się do dofinansowania, podmiot składa wraz z wnioskiem o dofinansowanie oświadczenie o kwalifikowalności VAT.
W ramach powyższego Projektu, do zadań Konsorcjum należy m.in.:
I Zadanie – inicjowanie (…).
Powołana zostanie grupa (…), głównie w oparciu o potencjał konsorcjum, którzy ułatwiać będą komunikację pomiędzy konsorcjum i rynkiem oraz skanować potencjał komercjalizacji i trendy rynkowe.
II Zadanie – przygotowanie projektów komercjalizacji (…).
Zadanie podzielone będzie na 3 części realizowane sekwencyjnie:
1)Część 1: Quick Look – przygotowany zostanie mechanizm Quick Look dla analizy potencjału rynkowego projektów badawczych. Będzie to zespołowe opracowanie metodyki oceny prac badawczych pod kątem praktycznego/rynkowego zastosowania wyników i przygotowywania projektów komercjalizacyjnych. Mechanizm ten będzie narzędziem do realizacji zadań 2-5, a jego wdrażaniem zajmować się będą (…).
2)Część 2: Analiza realizowanych i zakończonych projektów badawczych, przeprowadzone zostaną prace analityczne w oparciu o narzędzie Quick Look. Przedmiotem będą prace badawcze prowadzone lub zakończone w instytucjach tworzących konsorcjum (po uprzednim wyznaczeniu ich zakresu). Wyznaczona zostanie lista projektów do analizy, opracowana baza kontaktowa, zorganizowane spotkania (indywidualne np. z liderami projektów oraz zespołowe np. w ramach spotkań działowych/projektowych), zebrane opisy badań (wnioski projektowe, sprawozdania, publikacje i inne).
Prace będą prowadzone do końca trwania zadania z założeniem, iż wynikiem będzie analiza Quick Look dla max. 40 badań (łącznie w instytucjach w konsorcjum).
W oparciu o wyniki analizy, wyznaczonych będzie max 10 badań, które będą posiadały potencjał do opracowania projektu komercjalizacji.
3)Część 3: Przygotowanie 10 projektów komercjalizacji rozumianych, jako dokumenty i materiały niezbędne do przeprowadzenia procesu komercjalizacji. Zebrane zostaną dane i przygotowane dokumenty, które obejmują następujące elementy:
a)analizę potencjału rynkowego,
b)analizę gotowości wdrożeniowej.
Dzięki wykonaniu ww. zadań powstanie wspólna oferta konsorcjum, odpowiednio sformatowana z uwzględnieniem najnowszych technik marketingowych.
III Zadanie – w ramach którego prace stanowią menedżerskie rozwinięcie procesów realizowanych w Zadaniu 1 i 2. W tym Zadaniu powstaną narzędzia zarządzania ex-ante, tj. zostaną wprowadzone w biegnące procesy menadżerskie nowe elementy, które oddziałują na przyszłe wartości rynkowe użytkowników (tu instytucje tworzące konsorcjum).
Zadanie podzielone jest na 3 fazy:
1)Faza 1: koncepcji – polega na tworzeniu mapy kompetencji zarządczych i określeniu możliwości wprowadzenia narzędzi służących zarządzaniu wiedzą o potencjale praktycznym badań w organizacji,
2)Faza 2: integracji – polega na wprowadzeniu metodyki Quick Look do procesów zarządczych w instytucjach tworzących konsorcjum oraz jej dopasowanie do biegnących procesów zarządczych,
3)Faza 3: implementacja (wdrożenie) – polega na wprowadzeniu metodyki Quick Look do procesów zarządczych w instytucjach tworzących konsorcjum oraz jej dopasowanie do biegnących procesów zarządczych. W tej fazie nastąpi realizacja analiz w oparciu o narzędzie Quick Look. Przewiduje się wprowadzenie procesów w obszarach określonych poniżej.
Wskaźniki realizacji Projektu przewidziane do realizacji przez Instytut:
1)Wskaźniki obligatoryjne projektu:
-liczba realizowanych prac B+R – 3,
-liczba osób objętych wsparciem w zakresie rozwoju kadr B+R – 20, w tym: kobiety (8), mężczyźni (12),
-liczba dokonanych zgłoszeń patentowych – 1,
-liczba nawiązanych form współpracy … (umowy licencyjne, sprzedaży, dzierżawy, świadczenia usług badawczych) – 5,
2)Wskaźniki projektu zaproponowane przez Instytut:
-liczba odbytych spotkań z przedsiębiorcami – 10,
-liczba wysłanych ofert przedsiębiorcom – 15,
-liczba przygotowanych publikacji, prowadzonych wywiadów – 10,
-liczba eventów/spotkań biznesowych – 2,
-liczba opracowanych ofert dla przemysłu – indywidualnych – 10,
-liczba spotkań z naukowcami (cel identyfikacja wyników i przygotowanie oferty) – 30.
Wydatki kwalifikowalne zaplanowane do poniesienia przez Instytut w ramach Projektu obejmują:
a)wynagrodzenia osób zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu objętego wsparciem,
b)wydatki na zakup materiałów i surowców,
c)koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych osób zaangażowanych w realizację projektu,
d)wydatki na ochronę patentową i doradztwo w zakresie ochrony własności intelektualnej wraz z opłatami za zgłoszenia patentowe (krajowe i zagraniczne),
e)koszty udziału w przedsięwzięciach informacyjno-promujących w ramach wystaw, targów.
Umowa nr (…) o dofinansowaniu ww. projektu określa warunki finansowania, realizacji i rozliczania, w tym m.in. obowiązek do osiągnięcia założonych celów i wskaźników, a także zapewnienia trwałości Projektu przez okres 5 lat od dnia zatwierdzenia raportu końcowego. Środki finansowe na realizację Projektu nie mogą być wydatkowane na inne zadania niż określone w Umowie. W kwestii kwalifikowalności wydatków umowa stanowi, iż wydatkami kwalifikującymi się do objęcia wsparciem są wydatki, które jednocześnie:
1)zostały poniesione w związku z realizacją Projektu i są niezbędne do jego prawidłowego wykonania,
2)zostały poniesione zgodnie z postanowieniami Umowy,
3)mieszczą się w wykazie kategorii wydatków kwalifikowanych w ramach (...),
4)zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów,
5)zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez (…),
6)zostały prawidłowo udokumentowane,
7)zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez Instytucję Zarządzającą.
Wydatki poniesione na pokrycie podatku od towarów i usług (VAT) mogą zostać uznane za kwalifikujące się do dofinansowania, jeśli nie podlega on zwrotowi lub odliczeniu na rzecz Podmiotu lub konsorcjanta zgodnie z właściwymi przepisami. W celu zaliczenia VAT do wydatków kwalifikujących się do dofinansowania, Podmiot składa wraz z wnioskiem o dofinansowanie oświadczenie o kwalifikowalności VAT.
W dniu (…) 2021 r. w ankiecie o kwalifikowalności VAT w Projekcie, Instytut wskazał m.in., że:
-projekt nie będzie realizowany wyłącznie przez Wnioskodawcę,
-projekt będzie realizowany w ramach konsorcjum/partnerstwa,
-w skład konsorcjum nie wchodzi przedsiębiorca,
-w projekcie przewiduje się komercjalizację (sprzedaż) wyników badań,
-w projekcie przewiduje się patenty,
-w projekcie przewiduje się wdrożenie wyników badań do przemysłu,
-nie przewiduje się odpłatnego organizowania szkoleń z zakresu tematyki/efektów projektu,
-umowa konsorcjum przewiduje podział zysków ze sprzedaży wyników badań,
-zysk w ramach umowy konsorcjum przysługuje Wnioskodawcy,
-produkty (efekty końcowe) projektu są planowane do sprzedaży,
-produkty (efekty końcowe) projektu są jednocześnie planowane wyłącznie do sprzedaży.
Instytut prowadzi wyodrębnioną ewidencję wydatków poniesionych w ramach projektu w sposób przejrzysty, zgodnie z zasadami określonymi w Umowie o dofinansowanie, tak aby możliwa była identyfikacja poszczególnych operacji związanych z realizacją Projektu.
Okres realizacji Projektu: 1 października 2020 r. – 30 kwietnia 2023 r.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo następujące informacje:
Instytut współpracuje na zasadach określonych w Umowie konsorcjum opisanej we wniosku o wydanie interpretacji tj. jako równorzędny i równoprawny partner konsorcjum.
Podział zadań w projekcie (…) i zaangażowanie partnerów w zadania:
a)Zadanie 1 – Inicjowanie (…).
Zaangażowani są wszyscy partnerzy tj.: (…), (…), (…) pełniący funkcje Lidera.
b)Zadanie 2 – Przygotowanie projektów komercjalizacji (…).
Zadanie podzielone zostało na trzy części realizowane sekwencyjnie:
Część 1: Quick Look.
Część 2: Analiza realizowanych i zakończonych projektów badawczych.
Część 3: Przygotowanie projektów komercjalizacji.
Zaangażowani są wszyscy partnerzy tj.: (…), (…), (…) pełniący funkcje Lidera.
c)Zadanie 3 – Zarządzanie (…) obejmujące w szczególności:
-monitorowanie i analizy
-(…).
Zaangażowani są wszyscy partnerzy tj.: (…), (…), (…) pełniący funkcje Lidera.
d)Zadanie 4 – Prowadzenie prac (…).
Zaangażowani są wszyscy partnerzy tj.: (…), (…), (…) pełniący funkcje Lidera.
e)Zadanie 5 – Działalność (…).
Zaangażowani są wszyscy partnerzy tj.: (…), (…), (…) pełniący funkcje Lidera.
Ponadto Lider odpowiedzialny jest za kontakty i sprawozdawczość do (…).
Zadania przypisane Instytutowi w ramach projektu realizowane są na rzecz Instytutu, który jest bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych przez siebie w Projekcie. Instytut realizuje zadania jako partner konsorcjum. Zadania realizowane w Projekcie realizuje na swoją rzecz, ponieważ do statutowych zadań Instytutu należy (…).
Otrzymane od instytucji środki finansowe (dotacja) nie stanowią wynagrodzenia za wykonanie konkretnego świadczenia, którego efekty będą wykorzystywane przez nią w prowadzonej przez nią działalności. W przedmiotowym Projekcie nie są świadczone żadne świadczenia, żaden z Partnerów konsorcjum nie wykonuje świadczeń na rzecz pozostałych Partnerów, jak również nie wykonuje świadczeń na rzecz instytucji finansującej.
Instytucja przekazująca środki finansowe nie zleciła Instytutowi wykonania jakichkolwiek zadań. Instytut realizuje założenia Projektu, a nie instytucji finansującej. Zgodnie z zapisami Umowy dofinansowanie to finansowanie środkami finansowymi EFRR przeznaczonymi na działania, które (…) powierzył grantobiorcy (Konsorcjum), w rozumieniu art. 35 ust. 5 ustawy wdrożeniowej, stanowiące bezzwrotną pomoc na pokrycie części wydatków kwalifikowalnych realizowanego Projektu, udzielaną na podstawie Umowy. Instytut w ramach realizacji Projektu ma obowiązek prowadzić aktywną działalność w zakresie komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych, udoskonalić rozwiązanie lub podnieść jego gotowość technologiczną na wyższy poziom (TRL) lub dokonać zgłoszenia wynalazków i wzorów użytkowych w Urzędzie Patentowym RP, może również skomercjalizować powstałe technologie przez ich sprzedaż albo poprzez udzielenie na nie licencji.
Instytut nie wykonywał i nie wykonuje żadnych czynności i zadań jako podwykonawca dla/na rzecz Lidera i/lub Partnera uczestniczących w konsorcjum utworzonym na potrzeby realizacji Projektu.
Na pytanie Organu „Czy sprzedaż efektów projektu/wyników badań następuje/nastąpi po cenie rynkowej?”, odpowiedzieli Państwo, że „Tak, sprzedaż efektów projektu/wyników badań nastąpi po cenie rynkowej.”
Na pytanie Organu „Czy gdyby nie otrzymali Państwo ww. dofinansowania, wysokość wynagrodzenia za sprzedaż efektów projektu/wyników badań uległaby zmianie?”, wskazali Państwo, że „Nie, w takim przypadku wysokość wynagrodzenia za sprzedaż efektów projektu/wyników badań nie uległaby zmianie.”
Instytut nie przewiduje nieodpłatnego przekazywania praw do efektów projektu/wyników badań.
Zgodnie z zapisami (…) warunkiem udziału w programie jest (…).
Dofinansowanie przekazywane jest poszczególnym Partnerom, w tym Instytutowi, za pośrednictwem Lidera Projektu.
W sytuacji gdyby Instytut nie otrzymał dofinansowania, Projekt nie byłby realizowany.
Kwota przyznanego dofinansowania została wyliczona na podstawie kosztorysu dołączonego do wniosku o dofinansowanie Projektu. Kosztorys został opracowany z uwzględnieniem cen rynkowych oraz regulaminów wynagrodzeń pracowników obowiązujących u poszczególnych partnerów konsorcjum.
Zgodnie z zapisami (…) wysokość środków finansowych w przypadku gdy wniosek zakłada realizację projektu w ramach konsorcjum wynosiła (…) zł.
Obowiązkiem każdego z partnerów Konsorcjum jest zapewnienie wkładu własnego na poziomie co najmniej 10% wnioskowanej wysokości środków finansowych. Instytut zaplanował wniesienie wkładu własnego w formie pieniężnej na poziomie 10% wnioskowanej wysokości środków finansowych.
Zatem dofinansowanie wynosi 90% wnioskowanej wysokości środków finansowych.
Instytut otrzymał dofinansowanie w 3 transzach w formie zaliczki w wysokości i na warunkach określonych w Umowie zawartej z (…). Otrzymane środki były na poczet przyszłych wydatków zaplanowanych w projekcie.
Instytut w trakcie realizacji Projektu ma obowiązek rozliczania się z otrzymanych środków finansowych z (…). Rozliczenie dokonywane jest sukcesywnie i na bieżąco poprzez składanie sprawozdań finansowych obejmujących prawidłowo poniesione i udokumentowane wydatki w ramach Projektu.
Niezrealizowanie przez Instytut Projektu, skutkuje nieosiągnięciem celu i wskaźników Projektu, co stanowi naruszenie zapisów Umowy (…) zawartej z (…) i stanowi przesłankę do rozwiązania tej umowy, a co za tym idzie zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.
Instytut samodzielnie tj. we własnym imieniu i na swoją rzecz, dokonuje zakupów towarów i usług na potrzeby realizacji zadań w ramach Projektu zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych.
Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług związanych z Projektem są wystawiane na Instytut.
Towary i usługi zakupione w związku z realizacją Projektu są wykorzystywane przez Instytut do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Pytania
1)Czy w świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT otrzymana dotacja na pokrycie kosztów Projektu stanowi wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2)Czy w świetle art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a) i b) ustawy o podatku od towarów i usług Instytutowi będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług związanych z realizacją Projektu?
Państwa stanowisko w sprawie
1)Stanowisko w sprawie pyt. 1.
Zdaniem Instytutu, otrzymana dotacja na pokrycie kosztów Projektu nie będzie stanowić wynagrodzenia, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W interpretacji ogólnej z dnia 15 czerwca 2012 r. znak PT4/033/2-3/9/EFU/2012/PT-298, Minister Finansów wyjaśnił, iż „w sytuacji, gdy podatnik, w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję czy też inną dopłatę o podobnym charakterze) wpływające bezpośrednio na cenę towaru lub usługi, „uzupełnia” ona podstawę opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia”. Minister Finansów wskazał, że „dotacje czy subwencje (np. dotacja ze środków unijnych) niemające bezpośredniego wpływu na cenę czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania podatkiem VAT”.
Zgodnie z powyższym dotacja, subwencja czy inna dopłata o podobnym charakterze nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli nie można wykazać bezpośredniego jej wpływu na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług.
Takie rozumienie bezpośredniego wpływu dotacji na cenę potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 321/20. Odwołując się do orzeczeń TSUE, Sąd w uzasadnieniu wyroku wskazał, że: „... dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania tym podatkiem. Tym samym, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania) – nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu. Również z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej TSUE) wynika, że określenie związku pomiędzy dotacją a świadczeniem usług, czy dostawą towaru jako „bezpośredniego” ma istotne znaczenie dla opodatkowania.
W uzasadnieniu wyroku z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00 Office des Produits Wallons ASBL v. Belgian State TSUE podkreślił, że sam tylko fakt, iż dotacja (czy inny sposób dofinansowania) wpływa na ostateczną cenę świadczenia (co niemal zawsze ma miejsce), nie może być decydujący dla uznania, że dotacja ta powinna zwiększać podstawę opodatkowania. Do uznania dotacji (subwencji itp.) za zwiększającą podstawę opodatkowania konieczne jest stwierdzenie, że dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej (dostawy towarów lub świadczenia usług). TSUE opowiedział się więc za tym, aby opodatkowanie dotacji następowało tylko w stosunku do takich dotacji, które odpowiadają całości lub części wynagrodzenia z tytułu takiej czynności. Dotacja powinna być związana także z konkretną, oznaczoną dostawą albo usługą. Dotacje podmiotowe, czy przeznaczone na pokrycie kosztów działalności – chociaż mogą mieć w ostatecznym rozrachunku jakiś wpływ na cenę świadczonych usług lub dostarczanych towarów – nie są zatem uwzględniane w podstawie opodatkowania. Zauważyć także wypada, że dotacje zawsze w jakiś sposób wpływają na cenę świadczonych usług czy towarów dostarczanych przez podatnika. Do podstawy opodatkowania wlicza się jednakże tylko te dotacje (dofinansowania), które są w bezpośredni sposób związane z podstawą opodatkowania. Okoliczność, że dotacja – np. pokrywająca część ogólnych kosztów podatnika – pozwoliła na zmniejszenie ceny świadczonych usług, nie jest powodem, aby włączać takie dotacje do podstawy opodatkowania, jeśli nie dotyczą one konkretnych czynności opodatkowanych.
Kwestię bezpośredniego związku dofinansowania z ceną danej transakcji TSUE analizował także w wyroku C-462/02 Komisja przeciw Szwecji. TSUE wskazał, że aby subwencja stanowiła element wynagrodzenia powinna przede wszystkim być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określonego towaru lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu. TSUE stwierdził, że prawo do otrzymywania subwencji jest przyznawane beneficjentowi, skoro tylko ten ostatni dokona transakcji podlegającej opodatkowaniu. Ponadto należy zbadać, czy nabywcy towarów lub usługobiorcy czerpią zysk z subwencji przyznanej jej beneficjentowi. Niezbędne jest bowiem, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący ceny, jakiej ten ostatni żąda. Należy zatem zbadać, czy okoliczność, że subwencja jest przyznawana sprzedawcy lub świadczącemu usługi, pozwala mu obiektywnie na sprzedaż towarów lub świadczenie usług po cenie niższej od tej, której by żądał, gdyby nie otrzymał subwencji. Powinno być w każdym razie możliwe zidentyfikowanie świadczenia wzajemnego, które stanowi subwencja. Nie ma konieczności, by kwota subwencji odpowiadała dokładnie zmniejszeniu ceny dostarczonego towaru lub wykonanej usługi. Wystarczy, by korelacja istniejąca między tym zmniejszeniem a wspomnianą wyżej subwencją, która może mieć charakter ryczałtowy, była istotna.”
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, otrzymane dofinansowanie będzie przeznaczone wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z realizacją Projektu mających na celu zastosowanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych w sferze gospodarczej lub społecznej. Z otrzymanej dotacji Instytut nie będzie czerpał zysku, zysk zostanie uzyskany z ewentualnej sprzedaży patentów, licencji. W tym przypadku, otrzymana dotacja nie będzie związana z konkretną, oznaczoną dostawą albo usługą i nie wystąpi bezpośredni związek pomiędzy tą dotacją a świadczeniem usług. W związku z tym, otrzymana dotacja nie będzie stanowić wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.
2)Stanowisko w sprawie pyt. 2.
Zdaniem Instytutu, w związku z realizacją Projektu, będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia w całości kwot podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług służących do jego realizacji, ponieważ wyniki badań (efekty końcowe) będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tj. sprzedaży patentów, licencji. Projekt realizowany jest ze środków (…) na zasadach określonych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 października 2018 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 574).
Jak wynika z opisu stanu faktycznego, wynik końcowy w postaci patentów (licencji) uzyskany w ramach realizacji Projektu będzie stanowił przedmiot komercjalizacji. Z uwagi na brak jednoznacznej definicji pojęcia „komercjalizacja” w doktrynie za komercjalizację uznaje się wszelkie działania polegające na: sprzedaży, wyprodukowaniu, udostępnianiu i użytkowaniu czegoś, co ma potencjalną wartość i zdolność do przynoszenia zysku.
W niniejszej sprawie sprzedaż patentów (licencji) odbywać się będzie w takim zakresie, jaki przewiduje Umowa Konsorcjum.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Ponieważ ustawa o VAT nie precyzuje co należy rozumieć pod pojęciem „rzeczy” to zasadnym jest sięgniecie do art. 45 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż rzeczami są tylko przedmioty materialne. W rozumieniu art. 24 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 324 ze zm.) patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania. Tym samym „patent” dla celów podatku od towarów i usług nie jest towarem.
Zastosowanie zatem znajdzie art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zgodnie z którym przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie:
-praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.
-zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
-świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powyższego bezspornie wynika, iż sprzedaż patentu (licencji) przez Instytut będzie stanowić odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Podkreślić należy, iż patenty (licencje), jako odpłatne usługi, nie znajdują się w katalogu czynności zwolnionych wymienionych w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem sprzedaż patentów będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej określonej w art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 ustawy o VAT.
Stosownie do art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a) i b) ww. ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124, gdzie kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z treści powołanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:
-odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług,
-towary i usługi, na nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Powołana norma prawna statuuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, które jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika. Prawo to realizuje zasadę neutralności podatku VAT, co oznacza, iż opodatkowaniu tym podatkiem podlega faktycznie konsumpcja.
Taka konstrukcja podatku VAT pozwala podatnikom na odliczenie podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług wykorzystywanych przez niego przy świadczeniu czynności opodatkowanych oznacza, że podatek nie będzie stanowił dla podatnika obciążenia finansowego gwarantując jego neutralność. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przykładowo w orzeczeniu z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 Belgische Staat v. Ghent Coal Terminal NV, Trybunał stwierdził, że „system odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej.
Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.”
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż z tytułu sprzedaży patentów (licencji) Instytutowi będzie przysługiwało całkowite prawo do odliczenia podatku naliczonego na nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji ww. Projektu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7.
Zatem, każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Według art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Powyższy przepis stanowi implementację art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r., 347 s. 1 ze zm., dalej: „dyrektywa VAT”). Zgodnie z art. 73 dyrektywy VAT w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Związane jest to z tym, że podstawa opodatkowania stanowi wartość faktycznie uzyskaną przez sprzedawcę z tytułu danej opodatkowanej czynności. Należy jednocześnie wskazać, że nie ma tu znaczenia status podmiotu wypłacającego subwencję ani pochodzenie środków, z których ta subwencja jest wypłacana.
Z brzmienia powołanych wyżej przepisów wynika, że nie każda subwencja uwzględniana jest w podstawie opodatkowania dostawy towaru lub świadczenia usługi (tylko subwencje związane bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia). Zgodnie z orzecznictwem TSUE, do podstawy opodatkowania podatkiem VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 dyrektywy VAT, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia podatkiem VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (np. pkt 26 wyroku z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie C-144/02 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Federalnej Niemiec, ECLI:EU:C:2004:444). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (np. pkt 28 ww. wyroku C 144/02).
Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (np. wyrok TSUE z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00, Office des produits wallons ASBL przeciwko państwu belgijskiemu, ECLI:EU:C:2001:629, pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (także pkt 29 ww. wyroku C 144/02).
Z powyższego wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Instytut, jako Partner Konsorcjum, uczestniczy w realizacji projektu pn. „…” finansowanego ze środków programu „….” ustanowionego (…) w ramach projektu pozakonkursowego „….” finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014-2020. Umowa Konsorcjum określa zasady funkcjonowania Konsorcjum, zasady współpracy Lidera i Partnerów przy realizacji projektu oraz określa prawa i obowiązki Stron związane z jej wykonywaniem. Wydatki kwalifikowalne zaplanowane do poniesienia przez Instytut w ramach Projektu obejmują:
a)wynagrodzenia osób zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu objętego wsparciem,
b)wydatki na zakup materiałów i surowców,
c)koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych osób zaangażowanych w realizację projektu,
d)wydatki na ochronę patentową i doradztwo w zakresie ochrony własności intelektualnej wraz z opłatami za zgłoszenia patentowe (krajowe i zagraniczne),
e)koszty udziału w przedsięwzięciach informacyjno-promujących w ramach wystaw, targów.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT otrzymana dotacja na pokrycie kosztów Projektu stanowi wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W przedmiotowej sprawie w pierwszej kolejności należy wskazać, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu.
Strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.
Przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że zadania przypisane Instytutowi w ramach projektu realizowane są na rzecz Instytutu, który jest bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych przez siebie w Projekcie. W przedmiotowym Projekcie nie są świadczone żadne świadczenia, żaden z Partnerów konsorcjum nie wykonuje świadczeń na rzecz pozostałych Partnerów, jak również nie wykonuje świadczeń na rzecz instytucji finansującej. Instytucja przekazująca środki finansowe nie zleciła Instytutowi wykonania jakichkolwiek zadań. Instytut nie wykonywał i nie wykonuje żadnych czynności i zadań jako podwykonawca dla/na rzecz Lidera i/lub Partnera uczestniczących w konsorcjum utworzonym na potrzeby realizacji Projektu.
Jednocześnie podali Państwo, że wyniki prac (rozumiane jako wszelkie dobra niematerialne, które powstaną w wyniku realizacji Projektu, w tym w szczególności: wynalazki, wzory użytkowe i utwory w rozumieniu prawa autorskiego) prowadzonych w ramach Projektu stanowią własność Konsorcjanta, z którym są związani twórcy tych wyników. Jeżeli Wyniki prac powstaną w wyniku wspólnych prac Konsorcjantów stanowią współwłasność Konsorcjantów w proporcji odpowiadającej faktycznemu udziałowi w pracach. Produkty (efekty końcowe) projektu są planowane wyłącznie do sprzedaży. Sprzedaż efektów projektu/wyników badań nastąpi po cenie rynkowej. Instytut nie przewiduje nieodpłatnego przekazywania praw do efektów projektu/wyników badań. W przypadku gdyby Instytut nie otrzymał ww. dofinansowania, wysokość wynagrodzenia za sprzedaż efektów projektu/wyników badań nie uległaby zmianie. Umowa konsorcjum przewiduje podział zysków ze sprzedaży wyników badań. Przenoszenie praw albo udzielanie licencji do Wyników prac następuje na zasadach rynkowych, w drodze negocjacji; w przypadku przenoszenia praw do Wyników prac pomiędzy Konsorcjantami wartość rynkową tych praw pomniejsza się o koszty poniesione w ramach Projektu przez Konsorcjanta nabywającego prawa.
W konsekwencji otrzymana przez Państwa dotacja na realizację zadań w ramach Projektu nie ma wpływu na wysokość otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ewentualnej sprzedaży wyników Projektu, ponieważ wynagrodzenie to zostanie ustalone na poziomie cen rynkowych. Instytut nie przewiduje nieodpłatnego przekazywania praw do efektów projektu/wyników badań.
W okolicznościach przedmiotowej sprawy otrzymywana przez Państwa dotacja nie służy sfinansowaniu konkretnej czynności opodatkowanej (tj. nie stanowi dopłaty do ceny sprzedaży efektów projektu/wyników badań). Otrzymana dotacja to środki niestanowiące refundacji całości lub części ceny, tym samym nie powinny być one zaliczane do podstawy opodatkowania.
Otrzymana przez Państwa dotacja na pokrycie kosztów Projektu w świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT nie stanowi wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą także kwestii, czy będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją Projektu.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Należy wskazać, że możliwość odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. TSUE zwracał uwagę, że właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia, jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.
Należy zatem stwierdzić, że każde nabycie towarów i usług przeznaczonych do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to, jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
W wyroku TSUE w sprawie C-37/95 (orzeczenie z dnia 15 stycznia 1998 r., Belgische Staat v. Ghent Coal Terminal N.) Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że system odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. W innych orzeczeniach podkreślano, że właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. Podkreśla się przy tym, że prawo do odliczenia związane jest z nabyciem statusu podatnika i nabywaniem towarów i usług, w tym charakterze (tzn. dla celów prowadzenia działalności gospodarczej), niezależnie od tego, czy faktycznie towary i usługi zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej.
Zatem z orzecznictwa TSUE konsekwentnie wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego.
Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Stosowanie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W niniejszej sprawie wskazali Państwo, że towary i usługi zakupione w związku z realizacją Projektu są wykorzystywane przez Instytut do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Produkty (efekty końcowe) projektu są planowane wyłącznie do sprzedaży. Przenoszenie praw albo udzielanie licencji do wyników prac następuje na zasadach rynkowych. Sprzedaż efektów projektu/wyników badań nastąpi po cenie rynkowej. Instytut nie przewiduje nieodpłatnego przekazywania praw do efektów projektu/wyników badań.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że zostały spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Instytut jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a wydatki ponoszone na realizację przedmiotowego Projektu będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych.
Tym samym, Instytutowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją Projektu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska nieobjęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zaznaczenia wymaga, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).