Brak prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn.: „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina zamierza wystąpić z wnioskami o dofinansowanie projektów w ramach Konkursu pn. „…” ogłoszonego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w (…). Projekty realizowane byłyby w roku 2023 i 2024: (…).

Celem konkursu jest dokonanie wyboru do wsparcia finansowego w formie dotacji ze środków WFOŚiGW w (..) najlepszych projektów, polegających na polepszeniu warunków nauczania poprzez utworzenie kreatywnych i pomysłowych nowych pracowni edukacyjnych w szkołach i zagospodarowaniu wybranego miejsca na terenie należącym do placówki, w celu utworzenia punktu dydaktycznego na potrzeby prowadzenia zajęć terenowych z edukacji ekologicznej.

Projekty przewidują zakup pomocy dydaktycznych do programów edukacyjnych realizowanych w oparciu o powstały punkt dydaktyczny na potrzeby prowadzenia zajęć terenowych z edukacji ekologicznej, zakup sadzonek roślin i nasion, zakup tablic dydaktycznych, przygotowanie gruntu pod nasadzenia, utworzenie miejsca do prowadzenia zajęć, zakup pomocy dydaktycznych do programów edukacyjnych, zakup wyposażenia pracowni oraz wykonanie prac remontowych i odnowienie pomieszczeń. Zakupione pomoce dydaktyczne oraz utworzone i zagospodarowane miejsca do prowadzenia zajęć stanowić będą własność placówek oświatowych.

Faktury dokumentujące poniesione wydatki związane z realizacją ww. projektów będą wystawione na Gminę (…).

Nabywane towary i usługi będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mimo, że Gmina (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku, wykonując określone w ustawie o samorządzie gminnym zadania własne jest objęta zwolnieniem od podatku.

Pytanie

Czy Gminie (…) przysługuje prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: „...”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z przepisami wynikającymi z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tym przypadku realizacja wyżej wymienionych projektów nie będzie związana z wykonywanymi przez Gminę (…) czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i nie będzie możliwości odliczenia w tym zakresie podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

§ podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

§ podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina zamierza wystąpić z wnioskami o dofinansowanie projektów w ramach Konkursu pn. „…” ogłoszonego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w (…). Projekty realizowane byłyby w roku 2023 i 2024:(…).

Celem konkursu jest dokonanie wyboru do wsparcia finansowego w formie dotacji ze środków WFOŚiGW w (…) najlepszych projektów, polegających na polepszeniu warunków nauczania poprzez utworzenie kreatywnych i pomysłowych nowych pracowni edukacyjnych w szkołach i zagospodarowaniu wybranego miejsca na terenie należącym do placówki, w celu utworzenia punktu dydaktycznego na potrzeby prowadzenia zajęć terenowych z edukacji ekologicznej.

Projekty przewidują zakup pomocy dydaktycznych do programów edukacyjnych realizowanych w oparciu o powstały punkt dydaktyczny na potrzeby prowadzenia zajęć terenowych z edukacji ekologicznej, zakup sadzonek roślin i nasion, zakup tablic dydaktycznych, przygotowanie gruntu pod nasadzenia, utworzenie miejsca do prowadzenia zajęć, zakup pomocy dydaktycznych do programów edukacyjnych, zakup wyposażenia pracowni oraz wykonanie prac remontowych i odnowienie pomieszczeń. Zakupione pomoce dydaktyczne oraz utworzone i zagospodarowane miejsca do prowadzenia zajęć stanowić będą własność placówek oświatowych.

Faktury dokumentujące poniesione wydatki związane z realizacją ww. projektów będą wystawione na Gminę (…).

Nabywane towary i usługi będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy Gmina będzie miała prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn.: „…”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, bowiem mimo, iż Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to – jak wynika z opisu sprawy – nabywane przez Gminę towary i usługi, w ramach realizacji ww. projektów będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie miał – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją projektu pn.: „…”.