Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków poniesionych na projekt.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków poniesionych na projekt pn. „(...)”. Uzupełnili go Państwo pismem z 29 marca 2023 r. (wpływ 29 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Zdecydowana większość tych zadań jest realizowana przez Gminę w ramach reżimu publiczno-prawnego. Niemniej jednak, wybrane czynności Gmina wykonuje na podstawie zawieranych umów cywilno-prawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom VAT.

W ramach czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych Gmina dokonuje:

A.Transakcji opodatkowanych podatkiem VAT według odpowiednich stawek podatku VAT:

a)dzierżawa gruntów,

b)sprzedaż działek pod zabudowę,

c)wynajem pomieszczeń do celów prowadzenia działalności gospodarczej i innej,

d)sprzedaż mienia komunalnego,

e)dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków.

B.Transakcji zwolnionych:

a)wynajem pomieszczeń na cele mieszkalne,

b)dzierżawa gruntów na cele rolnicze.

Po stronie Gminy występują także zdarzenia spoza VAT (tj. zdarzenia w ogóle niepodlegające ustawie o VAT):

C.Zarówno polegające na uzyskiwaniu przez Gminę dochodów i przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U z 2021 r. poz. 305), w powiązaniu z ustawą z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 38),

D.Jak również niezwiązane z uzyskaniem wpływów – w tym budowa gminnej infrastruktury drogowej.

W zakresie A-B Gmina występuje jako podatnik podatku VAT – art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o (t. j. Dz. U z 2020 r. poz. 106 ze zm.), natomiast w zakresie czynności C-D Gmina działa jako organ władzy publicznej w myśl art. 15 ust. 6.

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się z podatku z tytułu umów cywilno-prawnych, umów najmu, dzierżawy, dostawy wody, oczyszczania ścieków.

Gmina jako jednostka publiczna ma trzy rodzaje działalności, a mianowicie: działalność opodatkowaną, zwolnioną oraz działalność niepodlegającą opodatkowaniu. W głównej mierze Gmina świadczy usługi zaopatrywania w wodę oraz odprowadzania ścieków. Odbiorcami tych usług zgodnie z zawartymi umowami cywilnoprawnymi są indywidualnie określone podmioty, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej.

W zakresie powyższych czynności, Gmina dokumentuje zrealizowane świadczenia wystawiając faktury VAT oraz noty wewnętrzne.

Gmina zrealizowała projekt pn. „(...)”, w ramach poddziałania 19.2 „(…)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W związku z ww. projektem Gmina poniosła koszty usług:

-kompleksowej organizacji imprezy plenerowej,

-opracowania i przygotowania publikacji do druku,

-druku publikacji.

Realizacja operacji obejmowała dwa działania:

1.Realizację edukacyjno-integracyjnej imprezy plenerowej „(…)”, podczas której mieszkańcy nie tylko mogli się integrować wokół lokalnych produktów, ale mogli poznać historię, kulturę i tradycje Gminy. Wydarzenie miało charakter otwarty, przygotowane i rozpowszechnione zostały gadżety promocyjne. Targ nie miał charakteru komercyjnego, ale integrujący lokalną społeczność i przybliżający lokalnych producentów rolnych, hodowców, koło gospodyń wiejskich, pszczelarzy, organizacje i osoby podtrzymujące tradycyjne receptury czy zwyczaje. Zaprezentowane zostały lokalne płody rolne, ich przetwory: topinambur, borówka, miody, sery kozie, cydr, chleb, dżemy i lokalne wypieki. Zaprezentowano również rzemiosło artystyczne. Zorganizowano kiermasz wymiany roślin, grę stanowiskową (produkty lokalne, zdrowe odżywianie i zdrowy tryb życia, wiedza o Gminie i regionie), występ zespołu regionalnego, warsztaty i atrakcje dla dzieci. Wydarzenie miało charakter otwarty i bezpłatny, nie obowiązywały zapisy.

2.Wydanie publikacji „(…)”. Wydawnictwo niekomercyjne, bezpłatne (120 stron) z fotografiami i materiałami archiwalnymi dotyczącymi poszczególnych miejscowości. Zaprezentowano historię, obiekty zabytkowe, atrakcje i walory rekreacyjne. Przedstawiono życie społeczne i kulturalne, w tym wyróżniające się organizacje pozarządowe i grupy społeczne. Osobne rozdziały poświęcono folklorowi, który jest wyróżnikiem Gminy oraz produktom lokalnym. Przygotowano atrakcyjny dział dla dzieci. Przeprowadzono szereg wywiadów z ciekawymi osobami i liderami naszej lokalnej społeczności. Wydana w nakładzie 1000 egzemplarzy, nieodpłatna publikacja była i jest rozpowszechniona podczas wydarzeń gminnych. Przygotowana została również wersja e-book publikacji.

Wydatki ponoszone w związku z realizacją tego projektu były dokumentowane fakturami VAT wystawianymi na Gminę z wykazanym na nich podatkiem VAT naliczonym. Wydatek związany z tym działaniem obejmował kompleksową organizację wydarzenia plenerowego oraz opracowanie i przygotowania publikacji do druku oraz druku publikacji.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Efekty tego projektu nie były wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zadanie to było wykonywane w ramach zadań własnych Gminy.

Pytanie

Czy w odniesieniu do wydatków poniesionych na projekt pn. „(…)” Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Wnioskodawcy, Gmina nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego, ponieważ zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tylko w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, a taki warunek w tym przypadku nie zostaje spełniony. Towary i usługi zakupione w celu realizacji projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, w związku, z którymi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT. Efekty projektu są wykorzystywane przez Gminę do realizacji potrzeb własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, pobudzania aktywności obywatelskiej i promocji Gminy.

Zarówno udział w imprezie plenerowej, jak i publikacje były zaoferowane osobom uczestniczącym i odbiorcom nieodpłatnie. Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem usług na potrzeby realizacji projektu, z uwagi na to, że Gmina realizując projekt i nabywając niezbędne usługi nie występuje w charakterze podatnika VAT, a wydatki poniesione na realizację projektu nie są związane z czynnościami Gminy podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

─podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

─podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 17 i 18 cyt. ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT. Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Gmina zrealizowała projekt pn. „(...)”, w ramach poddziałania 19.2 „(…)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W związku z ww. projektem Gmina poniosła koszty usług:

-kompleksowej organizacji imprezy plenerowej,

-opracowania i przygotowania publikacji do druku,

-druku publikacji.

Realizacja operacji obejmowała dwa działania:

1.Realizację edukacyjno-integracyjnej imprezy plenerowej „(…)” podczas której mieszkańcy nie tylko mogli się integrować wokół lokalnych produktów, ale mogli poznać historię, kulturę i tradycje Gminy. Wydarzenie miało charakter otwarty, przygotowane i rozpowszechnione zostały gadżety promocyjne. Targ nie miał charakteru komercyjnego, ale integrujący lokalną społeczność i przybliżający lokalnych producentów rolnych, hodowców, koło gospodyń wiejskich, pszczelarzy, organizacje i osoby podtrzymujące tradycyjne receptury czy zwyczaje. Zaprezentowane zostały lokalne płody rolne, ich przetwory: topinambur, borówka, miody, sery kozie, cydr, chleb, dżemy i lokalne wypieki. Zaprezentowano również rzemiosło artystyczne. Zorganizowano kiermasz wymiany roślin, grę stanowiskową (produkty lokalne, zdrowe odżywianie i zdrowy tryb życia, wiedza o Gminie i regionie), występ zespołu regionalnego, warsztaty i atrakcje dla dzieci. Wydarzenie miało charakter otwarty i bezpłatny, nie obowiązywały zapisy.

2.Wydanie publikacji „(…)”. Wydawnictwo niekomercyjne, bezpłatne (120 stron) z fotografiami i materiałami archiwalnymi dotyczącymi poszczególnych miejscowości. Zaprezentowano historię, obiekty zabytkowe, atrakcje i walory rekreacyjne. Przedstawiono życie społeczne i kulturalne, w tym wyróżniające się organizacje pozarządowe i grupy społeczne. Osobne rozdziały poświęcono folklorowi, który jest wyróżnikiem Gminy oraz produktom lokalnym. Przygotowano atrakcyjny dział dla dzieci. Przeprowadzono szereg wywiadów z ciekawymi osobami i liderami naszej lokalnej społeczności. Wydana w nakładzie 1000 egzemplarzy, nieodpłatna publikacja była i jest rozpowszechniona podczas wydarzeń gminnych. Przygotowana została również wersja e-book publikacji.

Wydatki ponoszone w związku z realizacją tego projektu były dokumentowane fakturami VAT wystawianymi na Gminę z wykazanym na nich podatkiem VAT naliczonym. Wydatek związany z tym działaniem obejmował kompleksową organizację wydarzenia plenerowego oraz opracowanie i przygotowania publikacji do druku oraz druku publikacji. Efekty tego projektu nie były wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Zadanie to było wykonywane w ramach zadań własnych Gminy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy w odniesieniu do wydatków poniesionych na projekt pn. „(...)” Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi, które są opodatkowane podatkiem VAT, były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, bowiem mimo iż Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to jednak – jak wynika z opisu sprawy – efekty projektu nie były wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Targ nie miał charakteru komercyjnego, ale integrujący lokalną społeczność. Wydarzenie miało charakter otwarty i bezpłatny, nie obowiązywały zapisy. Wydana w nakładzie 1000 egzemplarzy, nieodpłatna publikacja była i jest rozpowszechniona podczas wydarzeń gminnych.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, Gmina nie ma – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją przedmiotowego projektu.

Podsumowując, w odniesieniu do wydatków poniesionych na projekt pn. „(...)” Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.