Zastosowanie mechanizmu podzielnej płatności w sytuacji gdy płatność za faktury następuje w całości lub w części w walucie obcej.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 15 lutego 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wWarszawie z 20 lutego 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2006/18 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 grudnia 2022 r. sygn. akt I FSK 1735/19 (data zwrotu akt 2 marca 2023 r.) i

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2018 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 lutego 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczył braku możliwości zastosowania mechanizmu podzielnej płatności w sytuacji gdy płatność za faktury następuje w całości lub w części w walucie obcej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka jest nabywcą różnego rodzaju towarów i usług. Dostawcami są zarówno podmioty polskie, jak również zagraniczne. Płatność za dostarczone usługi lub towary następuje na wskazany rachunek bankowy dostawcy.

W niektórych umowach z kontrahentami, będącymi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą na terytorium Polski, wprowadzane jest zastrzeżenie, że płatność kwoty netto określonej w walucie zagranicznej zostanie dokonana w tej walucie (np. EURO), natomiast VAT zostanie zaprezentowany na fakturze - zgodnie z przepisami ustawy o VAT - w złotych polskich i zostanie zapłacony w złotych polskich.

Dodatkowo, zdarzają się również przypadki, gdy na fakturze kwota do zapłaty (brutto) wykazywana jest w walucie obcej (np. EURO) i w tej walucie realizowana jest również płatność. Oczywiście VAT jest zaprezentowany w złotych polskich - jak nakazują przepisy ustawy o VAT. W takiej sytuacji całość zapłaty jest przekazywana na konto dostawcy w walucie obcej.

Pytania:

Czy jest możliwe dokonanie zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, gdy:

1.Płatność w części netto wskazanej w walucie obcej na fakturze będzie realizowana w tej walucie, natomiast wykazana w złotych polskich kwota VAT będzie realizowana w walucie polskiej na rachunek bankowy prowadzony w PLN, wskazany przez kontrahenta?

2.Płatność brutto wynikająca z faktury nastąpi w walucie obcej, mimo że kwota VAT została wykazana w złotych polskich?

Państwa stanowisko w sprawie:

Zgodnie z art. 108a ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 62) zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polegać będzie na tym, że:

1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,

2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto, wynikającej z otrzymanej faktury, jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Według natomiast art. 108a ust. 3 tej ustawy zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu, udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

1) kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;

2) kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;

3) numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność,

4) numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

W rozumieniu Spółki przepis cytowanego powyżej art. 108a ust. 3 nie daje wyboru podatnikom - w sytuacjach opisanych w stanie faktycznym niniejszego wniosku (faktury dwuwalutowe) - poprzez sformułowanie tego przepisu w sposób następujący: „zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich”.

Zdaniem Spółki przepis ten traktuje zapłatę jako całość należności wynikającą z faktury, (czyli kwotę brutto), bez podziału na kwotę netto w walucie obcej i VAT w walucie krajowej.

Oznacza to, każdy element zapłaty określony w ust. 2 przywołanego artykułu 108a ustawy (tj. część netto i część VAT) muszą być dokonane w złotych polskich.

Ustawodawca nie pozostawił tu - jak już wspomniano - wyboru co do możliwości zapłaty należności z tej samej faktury w różnych walutach, tj. część netto w walucie obcej, a część VAT w złotych polskich.

Podsumowując - w ocenie Spółki - wskazane przepisy dopuszczają dokonanie płatności w mechanizmie podzielonej płatności tylko w przypadku, gdy zapłata (wartość brutto faktury) jest dokonywana w złotych polskich.

Tym samym, zapłata bądź całej należności wynikającej z faktury, bądź też tylko kwoty netto, dokonana w walucie obcej, nie może być objęta mechanizmem podzielonej płatności.

Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 21 maja 2018 r. wydałem postanowienie o odmowie wszczęcia postepowania w sprawie Państwa wniosku, na podstawie art. 13 § 2a, art. 165a § 1 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) znak 0114-KDIP1-1.4012.105.2018.1.RR, w którym stwierdziłem, że Państwa żądanie wydania interpretacji w zakresie wskazanym w złożonym wniosku, wykracza poza zakres przedmiotowy interpretacji wydanej w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej.

Postanowienie doręczono Państwu 22 maja 2018 r.

Zażalenie na postanowienie

24 maja 2018 r. wnieśliście Państwo zażalenie na ww. postanowienie, na podstawie art. 165a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa.

Wnieśliście Państwo o uchylenie ww. postanowienia w całości i wydanie interpretacji indywidualnej.

Postanowienie utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie

Po ponownym rozpoznaniu Państwa sprawy i rozpatrzeniu zażalenia – 9 lipca 2018 r. wydałem, na podstawie art. 13 § 2a, art. 221, art. 233 § 1 pkt 1 i art. 239 w zw. z art. 14h ww. ustawy - Ordynacja podatkowa postanowienie o utrzymaniu w mocy postanowienia znak 0114-KDIP1-1.4012.105.2018.2.RR/MT, stwierdzając brak podstaw do jego uchylenia.

Postanowienie doręczono Państwu 11 lipca 2018 r.

Skarga na postanowienie

19 lipca 2018 r. wnieśliście Państwo skargę na to postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga wpłynęła do nas 25 lipca 2018 r.

W skardze wnieśliście Państwo m.in. o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 maja 2018 r. nr 0114-KDIP1-1.4012.105.2018.1.RR w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej – wyrokiem z 20 lutego 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2006/18.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 2 grudnia 2022 r. sygn. akt I FSK 1735/19 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił zaskarżone postanowienie, stał się prawomocny od 2 grudnia 2022 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku  

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 259):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

‒uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

‒ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustawy (Dz. U. z 2018 r., poz. 62) przewiduje z dniem 1 lipca 2018 r. m.in. wprowadzenie nowego bloku przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Według art. 108a ust. 1 ustawy:

Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 108a ust. 2 ustawy:

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;

2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Na podstawie art. 108a ust. 3 ustawy:

Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

1)kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;

2)kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;

3)numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;

4)numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Ze złożonego wniosku wynika, że jesteście Państwo nabywcą różnego rodzaju towarów i usług. Dostawcami są zarówno podmioty polskie, jak również zagraniczne. Płatność za dostarczone usługi lub towary następuje na wskazany rachunek bankowy dostawcy. W niektórych umowach z kontrahentami, będącymi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą na terytorium Polski, wprowadzane jest zastrzeżenie, że płatność kwoty netto określonej w walucie zagranicznej zostanie dokonana w tej walucie (np. EURO), natomiast VAT zostanie zaprezentowany na fakturze - zgodnie z przepisami ustawy o VAT - w złotych polskich i zostanie zapłacony w złotych polskich. Dodatkowo, zdarzają się również przypadki, gdy na fakturze kwota do zapłaty (brutto) wykazywana jest w walucie obcej (np. EURO) i w tej walucie realizowana jest również płatność. Oczywiście VAT jest zaprezentowany w złotych polskich - jak nakazują przepisy ustawy o VAT. W takiej sytuacji całość zapłaty jest przekazywana na konto dostawcy w walucie obcej.

Na tle tak przedstawionych okoliczności sprawy macie Państwo wątpliwość czy możliwe jest dokonanie zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, gdy płatność w części netto wskazanej w walucie obcej na fakturze będzie realizowana w tej walucie, natomiast wykazana w złotych polskich kwota VAT będzie realizowana w walucie polskiej na rachunek bankowy prowadzony w PLN, wskazany przez kontrahenta oraz gdy płatność brutto wynikająca z faktury nastąpi w walucie obcej, mimo że kwota VAT została wykazana w złotych polskich.

W przepisach art. 108a – 108d ustawy ustawodawca reguluje szczególne kwestie związane ze stosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Zgodnie z tą regulacją podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności. Tym samym regulacje te zakładają dobrowolność w stosowaniu tego mechanizmu. Inicjatywa w tym zakresie zostaje pozostawiona nabywcy towarów lub usług.

Z uregulowania wynikającego z art. 108a ust. 2 ustawy wynika, że zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT a zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Ustawodawca umożliwia zatem zapłatę wartości netto wynikającej z faktury przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności na rachunek bankowy, dla którego jest prowadzony rachunek VAT jak również w inny sposób, a w rezultacie może być też rozliczona w walucie obcej. Jednakże w przypadku zapłaty należności w mechanizmie podzielonej płatności za fakturę wystawionej w walucie obcej podatek VAT musi zostać zapłacony w złotych polskich z użyciem komunikatu przelewu, na rachunek VAT.

W odniesieniu do opisu sprawy przedstawionego w złożonym wniosku, stwierdzić należy, że istnieje możliwość zapłaty wartości netto wynikającej z faktury wyrażonej w walucie obcej przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności na rachunek bankowy dla którego jest prowadzony rachunek VAT, jednakże podatek VAT musi zostać zapłacony w złotych polskich z użyciem komunikatu przelewu, na rachunek VAT.

Spółka dokonując zapłaty za fakturę wyrażoną w walucie obcej (np. EURO) przy użyciu metody podzielnej płatności powinna w dyspozycji przeznaczonej do tego rodzaju płatności dokonać dwóch odrębnych wpłat tj.:

‒przelewu kwoty netto w walucie obcej (na konto walutowe odbiorcy płatności)

    oraz

‒      przelewu kwoty VAT w PLN (w mechanizmie podzielonej płatności) według kwoty VAT wskazanej w złotówkach na fakturze na rachunek rozliczeniowy prowadzony w PLN dla którego prowadzone jest konto VAT.

Zatem odpowiadając na Państwa pytanie wskazać należy, że możliwe jest dokonanie zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, gdy płatność w części netto wskazanej w walucie obcej na fakturze będzie realizowana w tej walucie, natomiast wykazana w złotych polskich kwota VAT będzie realizowana w walucie polskiej na rachunek bankowy prowadzony w PLN, wskazany przez kontrahenta.

Natomiast nie macie Państwo możliwości dokonania płatność brutto w walucie obcej, gdyż jak wcześniej wskazano w przypadku płatności dokonywanej przy użyciu metody podzielnej płatności - podatek VAT musi zostać zapłacony w złotych polskich z użyciem komunikatu przelewu, na rachunek VAT.

Zatem Państwa stanowisko, z którego wynika, że zapłata całej należności wynikającej z faktury, bądź też tylko kwoty netto, dokonana w walucie obcej, nie może być objęta mechanizmem podzielonej płatności – należało uznać za nieprawidłowe.

Należy zauważyć, że rozwiązanie polegające na stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności uzależnione jest nie tylko od woli nabywcy, ale również od spełnienia określonych warunków. Jeżeli zatem nabywca zdecyduje, że chce dokonać zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, to powinien dostosować daną płatność do warunków wymaganych dla tego mechanizmu określonych w art. 108a - 108d ustawy, a tym samym wykluczyć te należności, które wskazanych warunków nie spełniają.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

W złożonym wniosku wskazaliście Państwo, że przedmiot interpretacji dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, jednak z uwagi na to, że Państwa wątpliwości odnoszą się do konsekwencji podatkowych związanych z wejściem w życie od 1 lipca 2018 r. przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustawy (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 62), dlatego należy uznać, że interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego od 1 lipca 2018 r.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).