Dokumentowanie otrzymanych dopłat do usług zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.168.2023.3.APR

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.168.2023.3.APR

Temat interpretacji

Dokumentowanie otrzymanych dopłat do usług zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy dokumentowania otrzymanych dopłat do usług zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 maja 2023 r. (wpływ 12 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym posiadającym w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Spółka jest przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2028 ze zm.; dalej: „u.z.z.w”). Spółka ma ustalane ceny na wodę i ścieki na trzyletnie okresy taryfowe. Taryfy podlegają zatwierdzaniu przez (...) (dalej: „Organ”; „Organ regulacyjny”).

Okres obowiązywania pierwszej taryfy jaka została zatwierdzona przez Organ regulacyjny (...) z dnia 2 maja 2018 r., skończył się w czerwcu 2021 r. W związku z tym, zgodnie z przepisami u.z.z.w. Spółka złożyła wniosek taryfowy na 120 dni przed planowanym terminem wejścia w życie nowych taryf – tj. w dniu 1 lutego 2021 r. Organ regulacyjny pismem z dnia 17 lutego 2021 r., wezwał Spółkę do usunięcia braków formalnych polegających na zaparafowaniu wszystkich stron załączników do wniosku. W dniu 1 marca 2021 r. Spółka przedłożyła Organowi egzemplarz wniosku taryfowego uzupełnionego o podpisy na każdej stronie załączników – informując jednocześnie Organ, iż otrzymane wezwanie, zdaniem Spółki, było nieuzasadnione.

W ocenie Spółki ustawowy termin 45 dni, o którym mowa w art. 24c ust. 1 u.z.z.w. – w którym Organ był obowiązany do wydania decyzji w sprawie rozpoczął się z dniem złożenia wniosku tj. 1 lutego 2021 r. i upłynął w dniu 18 marca 2021 r. Przyjmując nawet (w ocenie Spółki w sposób nieuzasadniony), że termin ten rozpoczął się w dniu uzupełnienia pozornych braków formalnych (parafek na każdej stronie załączników) tj. 1 marca 2021 r. – to ustawowy termin na wydanie decyzji upływał w dniu 15 kwietnia 2021 r. Niezależnie więc od przyjętego wariantu dotyczącego ustalenia terminu rozpoczęcia i zakończenia ustawowego okresu na wydanie przez organ decyzji merytorycznej w sprawie – okres ten niepodważalnie upłynął w dniu 15 kwietnia 2021 r. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 24f ust. 2 u.z.z.w., taryfy wchodzą w życie po upływie 120 dni od dnia doręczenia Organowi projektu taryf wraz z wnioskiem o zatwierdzenie.

Niezależnie od powyższego, Organ w dniu 17 maja 2021 r. wydał decyzję odmawiającą zatwierdzenia taryf, zgodnie ze złożonym przez Spółkę wnioskiem taryfowym.

Pojawił się zatem spór prawny co do tego, czy Spółka winna stosować opłaty zgodnie ze złożonym przez siebie wnioskiem taryfowym (na podstawie tzw. „milczącej zgody” organu), czy też powinna stosować uprzednio obowiązujące taryfy (zgodnie z decyzją organu).

Spółka stojąc na stanowisku, że działania Organu regulacyjnego dotyczące wydania decyzji odmownej nie miały żadnego oparcia w przepisach prawa, a nowe taryfy weszły w życie z mocy prawa po 120 dniach od złożenia wniosku taryfowego oraz mając świadomość ciążących na niej obowiązków ustawowych (zgodnie z u.z.z.w.) ogłosiła nowe taryfy. Jednocześnie Spółka wydała oświadczenie w którym stwierdziła, że :

„Mając na uwadze powyższe, a w szczególności decyzję Spółki o nieprzenoszeniu kosztów niezgodnego z prawem działania Organu Regulacyjnego na mieszkańców (...), do czasu prawomocnego wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwej decyzji Dyrektora (...) w (...) (...) odmawiającej zatwierdzenia Taryf, stawki i opłaty za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków będą naliczane odbiorcom częściowo, tj. z zastosowaniem cen i stawek opłat wynikających z dotychczasowych taryf”.

W powyższym oświadczeniu znalazła się również informacja o wystąpieniu przez Spółkę do Organu Regulacyjnego o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wejście taryf w życie z mocy prawa oraz o złożeniu do Prezesa Organu wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 17 maja 2021 r. jako wydanej przez Organ w momencie, w którym organ regulacyjny nie posiadał już kompetencji do jej wydania.

Organ Regulacyjny w późniejszym okresie wezwał Spółkę do złożenia informacji w formie oświadczenia, dotyczącej wskazania którą taryfę stosuje:

taryfę zatwierdzoną przez Dyrektora (...) w (...) (...) decyzją z dnia 2 maja 2018 r. znak (...),

taryfę wobec której organ regulacyjny wydał decyzję odmowną w trybie art. 24c ust. 3 u.z.z.w. (decyzja z dnia 17 maja 2021 r. znak (...)).

Ponadto w powyższym wezwaniu organ regulacyjny zajął następujące stanowisko :

„Zgodnie z przepisami Ustawy, taryfa za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków podlega zatwierdzeniu przez organ regulacyjny – właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Organu. Natomiast stosownie do art. 29 ust. 1 pkt 1) Ustawy, stosowanie taryfy niezatwierdzonej przez organ regulacyjny stanowi o naruszeniu przepisów ustawy i usankcjonowane jest karą pieniężną. Z kolei potwierdzenie istnienia stanu prawnego wskutek braku wydania decyzji przez organ regulacyjny w terminie, o którym mowa w art. 24c ust 1 Ustawy i tym samym zaistnienie podstawy z art. 24f ust. 2 Ustawy, następuje w drodze postanowienia organu regulacyjnego wydanego w trybie art. 122f § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego”.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie Spółka oświadczyła, że podjęła decyzję „o stosowaniu cen i stawek opłat w wysokości odpowiadającej cenom i stawkom opłat z taryf zatwierdzonych decyzją nr (...) z dnia 2 maja 2018 r. (tj. poprzedniej taryfy) do czasu rozstrzygnięcia sporu pomiędzy Spółką a Organem, uzasadniona jest rozbieżnościami w zakresie możliwości wydania przez Organ decyzji administracyjnej po upływie terminu, o którym mowa w art. 24c ust. 1 u.z.z.w i podyktowana jest troską Spółki o ochronę interesów jej odbiorców usług”.

Zgodnie z podaną wcześniej informacją Spółka wnioskiem z dnia 1 czerwca 2021 r. wystąpiła do Organu II instancji o stwierdzenie nieważności decyzji Organu regulacyjnego, która wydana została bez podstawy prawnej z uwagi na rażące naruszenie prawa (przekroczenie terminu 45 dni – art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a) oraz w sprawie, którą załatwiono milcząco (art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a.). Po rozpatrzeniu tego wniosku Organ II instancji w dniu 13 września 2021 r. wydał co prawda decyzję o stwierdzaniu nieważności pierwotnej decyzji regulatora jednak nie z uwagi na zarzuty podnoszone przez Spółkę w złożonym wniosku.

Organ II instancji wyeliminował z obrotu prawnego decyzję regulatora podnosząc w uzasadnieniu, że została ona wydana z rażącym naruszeniem prawa polegającym na bezprzedmiotowości postępowania. Wg Organu II instancji „decyzja organu regulacyjnego została wydana pomimo braku przedmiotu postępowania taryfowego, jako że dokumenty przedłożone przez Spółkę nie mogą być kwalifikowane jako taryfa”.

W stosunku do upływu ustawowego terminu 45 dni (o którym mowa w art. 24c u.z.z.w.) Organ II instancji stwierdził, że termin ten nie rozpoczął nawet swojego biegu z uwagi na fakt, „że w rzeczywistości nie mamy do czynienia z wnioskiem taryfowym stanowiącym przedmiot postępowania. W związku z tym w niniejszej sprawie nie można mówić o rozpoczęciu biegu terminu 45-dniowego, po którego upływie niemożliwym jest wydanie decyzji przez organ regulacyjny, a taryfa wchodzi w życie na warunkach wskazanych w art. 24f ust. 2 u.z.z.w.z.o.ś.”

Na decyzję Organu II instancji Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), który uchylił skarżoną decyzję, jak również uchylił decyzję Organu regulacyjnego z 17 maja 2021 r. Od tego wyroku pełnomocnik Organu II instancji złożył skargę kasacyjną. Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Organu II instancji, a tym sam uprawomocnił się wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który, jak było wyżej wskazane, uchylił decyzję Organu regulacyjnego z 17 maja 2021 r. Mając na uwadze powyższe, w dniu 14 grudnia 2022 r. zakończył się spór pomiędzy Spółką, a Organem regulacyjnym - sądy administracyjne obu instancji przyznały w sprawie rację Spółce i podzieliły w pełni jej argumentację, iż organ regulacyjny wydał decyzję odmawiającą zatwierdzenia taryf Spółki, po upływie ustawowego terminu bez podstawy prawnej tzn. w momencie gdy nie posiadał już takiej kompetencji, a Spółka była uprawniona do stosowania stawek zgodnie ze złożonym wnioskiem taryfowym.

Z uwagi na prawomocne zakończenie powyższego sporu w dniu 14 grudnia 2022 r. Spółka zgodnie z wcześniejszym oświadczeniem zobowiązana jest uzupełnić częściowe naliczanie odbiorcom cen i stawek opłat do pełnej ich wysokości wynikającej z taryf, które weszły w życie z mocy prawa.

Obecnie, wedle wiedzy Spółki, planowane jest podjęcie przez Radę Miasta uchwały o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług za okres od czerwca 2021 r. Uchwała zostanie podjęta na podstawie art. 24 ust. 6 u.z.z.w. Ponadto, zgodnie z tym przepisem, dopłatę gmina przekaże przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Otrzymana dopłata będzie dopłatą do ceny usług dostarczenia wody i odbioru ścieków, którą Spółka jest zobowiązana uzupełnić poprzez częściowe naliczanie odbiorcom cen i stawek opłat do pełnej ich wysokości wynikającej z taryf, które weszły w życie z mocy prawa.

Spółka wystawiała każdorazowo faktury za usługi dostarczania wody i odbioru ścieków dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Określenie „dopłata” należy rozumieć jako dotację w myśl art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.).

Rozliczenie dopłat nastąpiłoby w trzech transzach: pierwsza - obejmująca dopłaty do cen wody i ścieków oraz abonamentów za okres od czerwca do grudnia 2021 płatna byłaby do końca 2023 roku; druga - obejmująca dopłaty do cen wody i ścieków oraz abonamentów za okres od stycznia do czerwca 2022 płatna byłaby do końca 2024 roku; trzecia - obejmująca dopłaty do cen wody i ścieków oraz abonamentów za okres od lipca do grudnia 2022 płatna byłaby do końca 2024 roku. Podstawą udzielenia dopłat będzie uchwała Rady Miasta (...).

Dopłaty, z punktów widzenia odbiorcy ostatecznego, będą stanowiły, w sensie ekonomicznym, zmniejszenie cen usług świadczonych przez Sp. z o.o. dla ostatecznych odbiorców (zobowiązani oni będą do pokrycia części ceny). Z prawnego punktu widzenia, cena nie ulegnie zmianie – będzie ona naliczona zgodnie z obowiązującą taryfą i sfinansowana w części przez odbiorców końcowych (to co zostało już uregulowane w fakturach pierwotnych), a w części dopłatą od Miasta (różnica pomiędzy taryfą, a płatnością uregulowaną przez odbiorców ostatecznych). Uchwała będzie przewidywała dopłatę w wysokości różnicy pomiędzy pierwotnie stosowaną taryfą, a taryfą, która z mocy prawa obowiązywała w tamtym okresie. Spółka dostarczy do Gminy informację o dostarczonej wodzie i odebranych ścieków, a tak, aby możliwe było wyliczenie wysokości dopłaty.

Dopłaty będą stanowiły ochronę mieszkańców Gminy przed skutkami wprowadzenia wyższych cen.

Środki, które otrzyma Wnioskodawca dotyczyć będą usług już wykonanych w latach 2021 i 2022 przez Wnioskodawcę. Otrzymane dopłaty nie wpłyną na bieżące ceny wody i ścieków, mieszkańcy, za bieżący, tj. w latach 2023-2025, pobór wody i dostarczanie ścieków, będą płacić zgodnie z obowiązującą taryfą, lecz nie będą zobligowani do uzupełnienia zapłat za wykonane w okresie od czerwca 2021 do grudnia 2022 przez Spółkę usługi. W sensie ekonomicznym, z punktu widzenia odbiorców ostatecznych, cena ulegnie zmniejszeniu (część płatności zostanie sfinansowana z budżetu Miasta), natomiast w sensie prawnym cena nie ulegnie zmianie (wynagrodzenie Spółki za świadczone usługi zostanie sfinansowane w części przez mieszkańców, a w części dopłatą).

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 1)

Czy w przypadku otrzymania dopłat, o których mowa w art. 24 ust. 6 u.z.z.w, Spółka zobowiązana będzie wystawić faktury korygujące na rzecz wszystkich odbiorców, których obejmą dopłaty, czy też wystarczy wystawienie jednej faktury VAT na całą kwotę dopłaty wystawioną na rzecz Gminy?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku otrzymania dopłat, o których mowa w art. 24 ust. 6 u.z.z.w, Spółka zobowiązana będzie wystawić jedną fakturę VAT na całą kwotę dopłaty wystawioną na rzecz Miasta.

Uzasadnienie

W ocenie Spółki, w związku z tym, że Spółka otrzyma dopłatę od Miasta (na podstawie uchwały Rady Miasta), wystarczające będzie wystawienie jednej faktury VAT na całą otrzymaną od Miasta kwotę dopłaty. To Miasto, jako płacący za usługę, winien być potraktowany jako odbiorca usługi i to na rzecz Miasta powinna być wystawiona faktura VAT na całą kwotę dopłaty, zawierająca odniesienie do wszystkich faktur wystawionych w okresie od czerwca 2021 r.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że w przypadku, gdyby Spółka musiała wystawić faktury korygujące na rzecz odbiorców indywidualnych, to byłoby ich ok. 140 000. Mając na uwadze aspekt ekonomiczny (koszty wydruku, wysyłki faktur, wynagrodzenie pracowników, koszty drukarek), ekologiczny (zużycie drzew do produkcji papieru, zużyte paliwo związane z dostarczeniem 140 000 faktur, surowce niezbędne do wyprodukowania tonerów do drukarek i samych drukarek, itp.) organizacyjny (pracownicy mogliby w tym czasie wykonywać inne zadania), oraz, co wyraźnie należy podkreślić, okoliczność, iż wszystkie podatki zostaną zapłacone w prawidłowych wysokościach nie jest celowe wystawianie faktur do wszystkich odbiorców. Taki sam efekt fiskalny będzie osiągnięty dzięki wystawieniu faktury VAT na całą kwotę dopłaty na rzecz Miasta. Poza poniesionymi kosztami, wystawianie faktur na rzecz odbiorców indywidualnych nie przyniesie żadnej korzyści.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Co istotne, usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Cytowany powyżej przepis art. 29a ust. 1 ustawy, stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), z treści którego wynika, że:

W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika więc, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia usług. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu. Włączenie zatem do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc obrotem ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii dokumentowania otrzymanych dopłat, o których mowa w art. 24 ust. 6 u.z.z.w.

Zgodnie z art. 24 ust. 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 537):

Rada gminy może podjąć uchwałę o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług. Dopłatę gmina przekazuje przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu.

Dokonując analizy przedstawionych w złożonym wniosku okoliczności i powołanych wyżej przepisów, w pierwszej kolejności należy wskazać, że otrzymanie dotacji (dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Otrzymana dotacja (dopłata) niemająca bezpośredniego wpływu na cenę usługi, mająca na celu ogólne dofinansowanie działalności podatnika, nieuzależniona od ilości i wartości świadczonych usług, nie zwiększa podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie przedmiotowe dopłaty, o których mowa w art. 24 ust. 6 u.z.z.w. mają bezpośredni wpływ na cenę usługi świadczonej przez Państwa na rzecz odbiorców. Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, ze względu na istniejący spór prawny co do zasadności stosowania nowych taryf na wodę i ścieki, w pierwotnie wystawionych przez Państwa fakturach zastosowali Państwo „stare” ceny. Dopiero po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego i zakończeniu sporu pomiędzy Państwem i organem regulacyjnym uzyskali Państwo wiedzę dotyczącą stosowania właściwej taryfy. Z uwagi na prawomocne zakończenie sporu, zgodnie z wcześniejszym oświadczeniem zobowiązani są Państwo uzupełnić częściowe naliczanie odbiorcom cen i stawek opłat do pełnej ich wysokości wynikającej z taryf, które weszły w życie z mocy prawa. Obecnie, wedle Państwa wiedzy, planowane jest podjęcie przez Radę Miasta uchwały o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług za okres od czerwca 2021 r. Otrzymana dopłata będzie dopłatą do ceny usług dostarczenia wody i odbioru ścieków, którą są Państwo zobowiązani uzupełnić poprzez częściowe naliczanie odbiorcom cen i stawek opłat do pełnej ich wysokości wynikającej z taryf, które weszły w życie z mocy prawa. Oznacza to, że w opisanej sytuacji wystąpi dopłata mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży, nie natomiast pokrycia ogólnych kosztów Państwa działalności. Dopłaty te zatem stanowią dotacje lub inne dopłaty o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że stosownie do przepisu art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Przywołany wyżej przepis art. 106b ust. 1 ustawy wskazuje więc w jakich sytuacjach podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury. Obowiązek ten występuje w sytuacji dokonania sprzedaży, jak również innych czynności wskazanych w tym przepisie.

Co istotne, celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Pełni ona bowiem szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt sprzedaży określonych towarów lub usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1)podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2)(uchylony)

3)dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4)dokonano zwrotu nabyawcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5)stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Z powyższych przepisów wynika, że faktury korygujące są specyficznym rodzajem faktur. Celem ich wystawienia jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości. Wystawia się je w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.

Jak wskazano wyżej, w okolicznościach przedstawionych w przedmiotowej sprawie, przekazywane Państwu dopłaty mają bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych przez Państwa na rzecz odbiorców. Oznacza to tym samym, że dopłaty te zwiększają obrót, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Konieczność opodatkowania wskazanych dopłat wynika wprost z treści ww. przepisu art. 29a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że brak jest podstaw do wystawiania przez Państwa na rzecz Gminy faktury z tytułu otrzymanych od Gminy dopłat. Otrzymywane bowiem od Gminy dopłaty stanowią zapłatę z tytułu świadczenia usług przez Państwa na rzecz odbiorców, a nie na rzecz Gminy. Pomiędzy Państwem, a Gminą nie dochodzi do odrębnej sprzedaży. Kwoty otrzymywane od Gminy stanowią dopłatę do ceny sprzedaży wody i ścieków na rzecz odbiorców i są w istocie częścią należności od odbiorcy za wykonane przez Państwa na jego rzecz usługi. To nie Państwo, a odbiorcy są beneficjentami dopłat i to na ich rzecz powinni Państwo wystawiać co do zasady faktury obejmujące całą wartość usługi, tj. zarówno wartość dofinansowaną dopłatą od Gminy, jak i wartość, którą pokrywa określony odbiorca. Oznacza to zatem, że pomiędzy Państwem, a Gminą nie ma podstaw do wystawiania faktury na całą kwotę dopłaty.

Tym samym, w zaistniałej sytuacji aby właściwie udokumentować całą wartość usługi, tj. zarówno część dofinansowaną dopłatą od Gminy, jak i część, którą pokrywa określony odbiorca, wg cen i stawek opłat wynikających z właściwych taryf, będą Państwo zobowiązani wystawić faktury korygujące na rzecz wszystkich odbiorców, których obejmą dopłaty.

Zatem, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (pytanie nr 2) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (pytanie nr 3) sprawa będzie rozpatrzona w odrębnych postępowaniach.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).